Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "język łaciński" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zachowany rękopis patrologiczny z księgozbioru biskupa Jana IV Rotha (1482-1506)
Autorzy:
Urban, Wincenty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044411.pdf
Data publikacji:
1980
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
rękopis
język łaciński
patrologia
manuscirpt
Latin
patrology
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1980, 40; 179-183
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terminologia działań leczniczych
Nomenclature of medicinal actions
Autorzy:
Bugaj, Małgorzata
Drobnik, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039904.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Tematy:
język łaciński
gramatyka
etymologia
działania farmakologiczne
roślinne surowce lecznicze
latin language
grammar
etymology
pharmacological actions
herbal
drugs
Opis:
The paper presents the Latin nomenclature of pharmacological actions in terms of their etymology and grammar. The Latin vocabulary was selected according to the following criteria: 1) these actions are effects of herbal drugs, 2) the nomenclature is in current use in phytotherapy.
Praca omawia łacińskie nazewnictwo działań farmakologicznych pod względem etymologicznym i gramatycznym. Kryteriami doboru słownictwa są: 1) działania wywierane na organizm człowieka przez leki naturalne, 2) terminy używane obecnie, spotykane w literaturze z zakresu ziołolecznictwa.
Źródło:
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2009, 63, 4; 67-73
1734-025X
Pojawia się w:
Annales Academiae Medicae Silesiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scientific approach to the specific liturgical features in the pontificate of Pope Benedict XVI
Naukowe spojrzenie na wybrane zagadnienia liturgiczne w pontyfikacie papieża Benedykta XVI
Autorzy:
Caban, Peter
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/673070.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
Benedykt XVI
ryt trydencki
ryt łaciński
odnowa liturgii
język łaciński
mszał Jana XXIII
Benedict XVI
Tridentine rite
Latin rite
renewal of liturgy
Latin language
Missal of Pope John XXIII
Opis:
Artykuł dotyczy pontyfikatu papieża Benedykta XVI i jego wkładu w dziedzinie liturgii. Zwraca uwagę na różne fakty rozwijające się w duchu autentyczności i wierności względem liturgii rzymskokatolickiej, na możliwości liturgicznej formy rytów, na nowe motu proprio i na użycie języka łacińskiego w liturgii zachodniej. Artykuł pragnie dać obraz pontyfikatu obecnego papieża w relacji do duszpasterskiej posługi w parafiach. Chce ukazać, że liturgia w jej różnorodności nie jest nigdy krokiem wstecz, ale przejawem autentyczności i wierności względem orędzia Chrystusa.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2010, 63, 1
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les problèmes de la traduction de l’interprétation dans les textes du droit canonique
Problems of Translation and Interpretation in the Texts of Canon Law
Problemy translatorskie i interpretacyjne w tekstach prawa kanonicznego
Autorzy:
Dyjakowska, Marzena
Sitarz, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933348.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawo kanoniczne
interpretacja
Kodeks Prawa Kanonicznego
język łaciński
translatoryka
canon law
interpretation of
the Code of Canon Law
Latin
translation
Opis:
Artykuł poświęcony jest zagadnieniom poprawności przekładu tekstów prawa kanonicznego z języka łacińskiego na język polski, co wiąże się z koniecznością prawidłowej interpretacji norm tego prawa. Właściwą problematykę poprzedzają rozważania o roli języka łacińskiego w Kościele katolickim i o odchodzeniu od tego języka m.in. w liturgii na rzecz języków narodowych po Soborze Watykańskim II, mimo że dokumenty takie jak wydana na krótko przed rozpoczęciem Soboru Watykańskiego II Konstytucja apostolska Jana XXIII Veterum sapientia oraz soborowa konstytucja o liturgii Sacrosanctum Concilium nakazywały zachowanie łaciny w liturgii. Konieczność posługiwania się językiem łacińskim była też podkreślana w wielu wypowiedziach Magisterium Kościoła. Przekład tekstów łacińskich na języki narodowe uregulowała instrukcja z 1969 r. De interpretatione textuum liturgicorum, której zasady odnieść można w dużej mierze również do tekstów z zakresu prawa kanonicznego (zwłaszcza punkty 19-33, 57). Problemy translatorskie omówiono na przykładzie tłumaczenia terminu iterum w polskiej wersji Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., gdyż z tym właśnie terminem związana była wątpliwość interpretacyjna kan. 917. Wątpliwość ta stała się punktem wyjścia do rozważań na temat metod interpretacji norm prawa kanonicznego, a szczególną uwagę zwrócono na interpretację językową. Omówiono także interpretacyjną działalność Papieskiej Rady do Spraw Tekstów Prawnych.
Article is devoted to issues of accuracy of the translation of texts of canon law from Latin into Polish, which involves the proper interpretation of the norms of this law. Correct the problems precede the discussion of the role of Latin in the Catholic Church and moving away from that language, among others. in the liturgy for the vernacular after Vatican II, even though such documents, as published in the Council shortly before the start of the Apostolic Constitution of John XXIII Veterum sapientia and conciliar Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium dictated the behavior of Latin in the liturgy. The need to use the Latin language was also emphasized in many statements of the Magisterium of the Church. Translation into national languages of Latin instruction has paid the 1969 De interpretatione textuum liturgicorum whose rules refer to a large extent also to the texts of canon law (in particular sections 19-33, 57). Translation problems are discussed on the example of translating the term iterum in the Polish version of the Code of Canon Law of 1983, because of this particular term was associated interpretative doubt can. 917th Doubt has become the starting point for consideration on how to interpret norms of canon law, and particular attention was paid to the interpretation of the language. Also discussed the interpretive activities of the Pontifical Council for Legislative Texts.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 8; 23-51
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ortodoksja języka czy język ortodoksji? Argument lingwistyczny w sporze reprezentantów Kościoła łacińskiego i Cerkwi ruskiej w dobie kontrreformacji
Autorzy:
Stradomski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167813.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kontrreformacja
Kościół łaciński
Cerkiew ruska
język liturgii
Counter-Reformation
Latin Church
Russian Orthodox Church
Language Liturgy
Opis:
During the Counter-Reformation issues of using the national languages in the liturgy and the rite of the church became the source of lively discussion of the representatives of the Roman Church (Catholic) and the Greek Church (Orthodox). Strategy outlined by the Council of Trent to maintain the dominance of Latin as the universal language of all Christians subordinate to Pope after the establishment of the union in Brest-on-the-Bug had to be significantly modified. The best interests of the Church consolidation required concessions on the part of Rome and recognition of the Slavonic language to be, as effective as the Latin an instrument of the saving activity of the Church. Following the Slavonic, Polish language gradually breaks into the missionary and catechetical use, which the Greek Catholics are increasingly eager to speak. The subject of this article is the phenomenon of coexistence of many languages in liturgical and administrative practice of the Latin and Russian Christians in the Republic of Poland in the 16 th -18th century and reflection on resulting from this fact preferences and translations of polemic and religious texts.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 125-134
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego w liturgii powinien być stosowany język łaciński?
Cur sermo latinus adhibendus sit in sacris agendis?
Autorzy:
Spataro, Robertus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613975.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
język łaciński
sermo latinus
Opis:
The author argues that the Latin language is closely related to the sphere of the sacrum, unchanging and beautiful, and its use in the liturgy helps in the development of the culture of many nations.
Źródło:
Vox Patrum; 2013, 60; 69-77
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reforma i odnowa liturgii w świetle wybranych przemówień papieża Pawła VI z lat 1966-1969
The Reform and Renewal of the Liturgy in the Light of Selected Speeches by Paul VI from the Years 1966-1969
Autorzy:
Krakowiak, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040482.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Konstytucja Sacrosanctum Concilium
odnowa liturgii
reforma liturgii
Consilium
uczestnictwo wiernych w liturgii
Inter Oecumenici
Tres abhinc annos
język łaciński i języki narodowe w liturgii
muzyka i sztuka w liturgii
„Notitiae”
Sacrosanctum Concilium
renewal of the liturgy
reform of the liturgy
participation of the faithful in the liturgy
Latin and vernacular languages in the liturgy
music and art in the liturgy
Notitiae
Opis:
Wielkie dzieło reformy liturgii z polecenia Vaticanum II dokonywało się stopniowo z pełną aprobatą papieża Pawła VI. W tym celu powołał specjalną Radę (Consilium) do wykonania soborowej Konstytucji o liturgii, która wydawała zatwierdzane przez papieża instrukcje zawierające szczegółowe wskazania dotyczące reformy liturgii i przygotowywała nowe księgi liturgiczne. Zaangażowanie Pawła VI w realizację reformy liturgii potwierdzają jego liczne wypowiedzi podczas audiencji generalnych, drukowane w czasopiśmie „Notitiae”. Autor artykułu analizuje te, które pochodzą z lat 1966-1969 i dotyczą głównie czynnego, wewnętrznego i zewnętrznego uczestnictwa wiernych (participatio actuosa) we Mszy św. oraz znaczenia języka narodowego w liturgii mszalnej.
The great work of the reform of the liturgy that had been recommended by Vaticanum II was done gradually with Pope Paul VI’s full approval. With this aim in mind he established a special Council (Consilium) to implement the Vatican II Constitution on the Sacred Liturgy; the Council published instructions containing detailed directives concerning the reform of the liturgy that were approved by the Pope, and it prepared new liturgical books. Pope Paul VI’s involvement in the implementation of the reform of the liturgy is confirmed by his numerous statements during papal general audiences, published in the periodical Notitiae. The author of the article analyzes the speeches that were made in the years 1966-1969 and mainly concerned the active, inner and outer participation (participatio actuosa) of the faithful in the Holy Mass, and the significance of the vernacular language in the liturgy of the Mass.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 41-56
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Український алфавіт латинськими буквами простий для спілкування сучасними електронними засобами Переведення українського кириличного алфавіту в український латинськими буквами
Ukrainian alphabet with Latin letters is convenient and easy communication tool using modern technologies. Transliteration of Ukrainian Cyrillic alphabet into Ukrainian alphabet with Latin letters
Autorzy:
Марушечко, Ігор
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173759.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
język ukraiński
cyrylica
alfabet łaciński
emigracja zarobkowa
problemy z komunikacją
„Ukrainka”
transliteracja
Ukrainian language
Cyrillic alphabet
Latin alphabet
emigration of
workers
problems with communication
“Ukrainka”
transliteration
украинский язык
кириллица
латинский алфавит
рабочая эмиграция
проблемы общения
«Украинка»
транслитерáция
Opis:
For the last 150 years there were several attempts to write down Ukrainian language with Latin alphabet, including the attempts of adopting several laws that took place after declaration of independence of Ukraine in 1991. But there were not practical and popularize. The main reason is that they haven’t kept the spirit of the Ukrainian language, some Cyrillic letter handed combination of several Latin letters and the same distorted sound (phonetics) of Ukrainian language. But the social processes that take place in Ukraine since the declaration of its independence, i.e. significant emigration of workers that counted in the millions, and also problems with communication with the families that stayed in Ukraine using modern computers and technologies which are equipped only with Latin keyboard without access to Cyrillic alphabet, call for a great need for a creation of the opportunity to use Latin alphabet to record the Ukrainian language, which would retain its nature and was easy to use. This article presents a new version of Latin alphabet for the Ukrainian language. It does not replace the Cyrillic alphabet – but a parallel alternative for it and for all other versions of the alphabet that are used to record the Ukrainian language. This alphabet I called “Ukrainka” in honor of Ukrainian ladies who represent the majority of our emigrants. “Ukrainka” is completely unified alphabet, without any disadvantages from their predecessors. The main idea is in replacing one letter of Cyrillic alphabet to exactly one Latin letter – a transliteration of 1:1, does not break and does not introduce any new rules in Ukrainian spelling and phonetics, thus saving the Ukrainian language. There are other advantages: – no change in letters, regardless of their position in the word; – the word written in the Cyrillic “Ukrainka” always looks the same (the same set of letters) and there are no several options to write the same word; – saved Ukrainian language peculiarity to soften the consonants – saved not only a soft sign but also an apostrophe as a dividing option for separating from certain sounds in the middle of a word; – for the letters Ж, Ч, Ш, it’s used letters that mean the same in other languages with the Latin alphabet, namely Ž, Č, Š, and for Є, Ю, Я, Щ picked up letters graphically similar as the above – Ě, Ŭ, Ă, Ş. The main element of this article is a table of characters, the description justifying their introduction and showing how to use in computers, as well as examples of different tests transliteration.
В течение последних полутора столетий было несколько попыток записывания украинского языка латинским алфавитом, включая в это разные законодательные акты, которые имели место уже после провозглашения независимости Украины в 1991 году. Но все они были непрактичны и их не стали широко использовать. А это потому, что не сохраняли они характера украинского языка; некоторые буквы кириллицы передавали с помощью комбинации нескольких латинских букв и искривляли само звучание (фонетику) украинского языка. Однако, общественные процессы, которые происходят в Украине с момента провозглашения независимости, то есть высокий уровень рабочей эмиграции, идущий на миллионы, а также проблемы общения с семьями, оставшимися в Украине, с помощью компьютеров и современной техники, которая оснащена только латинской клавиатурой, без доступа до кириллицы, вызывают острую необходимость в создании варианта латинского алфавита для записи украинского языка, который бы сохранял ее характер и был прост в использовании. Эта статья представляет проработанную мной новую версию латинского алфавита для украинского языка. Это не замена кириллицы, а параллель для нее и альтернатива для всех других версий латинского алфавита, которые используются для записи украинского языка. Этот алфавит я назвал «Украинка» в честь украинских женщин, которые составляют основную часть наших эмигрантов. «Украинка» – это полностью унифицированный алфавит, свободный от недостатков своих предшественников. Его основное преимущество заключается в том, что заменяется одна буква кириллицы на одну букву латиницы. Это транслитерация 1:1, которая не нарушает и не вводит никаких новых правил в украинское правописание и сохраняет фонетику украинского языка. Кроме этого: – всегда пишутся те же латинские буквы, независимо от их позиции в слове; – слово в кириллице, записанное в «Украинке» всегда будет выглядеть одинаково (с тем же набором букв) и не будет нескольких вариантов записи одного слова; – сохранены характерные для украинского языка способы обозначения смягчения согласных – сохранен мягкий знак «ь» и апостроф как разделительный знак, отделяющий определенные звуки друг от друга в середине слова; – для букв Ж, Ч, Ш используются знаки, которые в других языках с латинским алфавитом означают тот же звук, как и в украинском языке, а именно Ž, Č, Š, а для Є, Ю, Я, Щ подобраны знаки графического вида по аналогии к тем, которые указаны выше Ě, Ŭ, Ă, Ş. Основным элементом этой статьи является таблица знаков, а описание поясняет их введение и показывает способ использования в комп’ютерах и примеры транслитерации разных текстов.
W języku ukraińskim na przestrzeni ostatnich 150 lat podejmowano kilka prób wprowadzenia zapisu w alfabecie łacińskim, włącznie z regulacjami prawnymi, które wprowadzono już po uzyskaniu przez Ukrainę niepodległości w 1991 roku. Wszystkie te warianty były niepraktyczne i nie weszły do szerszego obiegu ze względu na to, że nie zachowywały charakteru języka ukraińskiego, wprowadzały wieloliterowe kombinacje na oddanie jednej litery z alfabetu cyrylicznego i deformowały samo brzmienie języka ukraińskiego. Jednak procesy społeczne, które zachodzą na Ukrainie od momentu uzyskania niepodległości, tj. wielka zarobkowa emigracja, licząca wiele milionów obywateli, oraz problem z komunikacją z domem rodzinnym za pomocą współczesnych urządzeń, które nie mają klawiatury cyrylicznej, wymuszają stworzenie alfabetu łacińskiego, który zachowywałby charakter języka ukraińskiego i był prosty w użyciu. Artykuł ten przedstawia opracowaną przeze mnie nową wersję alfabetu łacińskiego dla języka ukraińskiego, który byłby wersją równoległą do cyrylicy, a nie jej zamiennikiem i stanowiłby alternatywę dla dotychczasowych wersji łacinki zapisującej cyrylicę. Alfabet ten nazwałem „Ukrainką” na cześć ukraińskich kobiet, które stanowią główny trzon ukraińskich emigrantów. „Ukrainka” jest ujednoliconym zapisem alfabetu wykorzystującym litery łacińskie – wolnym od niedociągnięć swoich poprzedników. Podstawową jego cechą jest to, że zamienia jedną literę cyrylicznego alfabetu na dokładnie jedną literę łacińskiego i nie zmienia ani też nie wprowadza żadnych nowych reguł do pisowni w języku ukraińskim oraz do wymowy (fonetyki). Poza tym: – litery łacińskie są zawsze takie same, niezależnie od ich pozycji w wyrazie; – wyraz zapisany cyrylicą w transliteracji wygląda zawsze tak samo, nie ma kilku wariantów tego samego słowa w zapisie „Ukrainką”; – zostały zachowane właściwe dla języka ukraińskiego sposoby zaznaczania zmiękczenia spółgłosek – zachowano miękki znak i apostrof w funkcji znaku rozdzielającego wewnątrz słowa; – dla liter Ж, Ч, Ш wykorzystano znaki, które w innych językach z alfabetem łacińskim oznaczają te same dźwięki, a mianowicie Ž, Č, Š, a dla Є, Ю, Я, Щ dobrano znaki według podobieństwa graficznego do tych wyżej, tj. Ě, Ŭ, Ă, Ş. Podstawową częścią tej publikacji jest tablica znaków, a materiał opisowy uzasadnia ich wprowadzenie i przedstawia sposób wykorzystania na komputerach oraz przykłady transliteracji różnych tekstów.
Źródło:
Studia Orientalne; 2016, 2(10); 59-78
2299-1999
Pojawia się w:
Studia Orientalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem obecności i teologii języka łacińskiego w liturgii rzymskiej pięćdziesiąt lat po II Soborze Watykańskim
The Problem of the Presence and Theology of the Latin Language in the Roman Liturgy Fifty Years After the Second Vatican Council
Autorzy:
Beyga, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601906.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
język łaciński
II Sobór Watykański
liturgia
teologia liturgii
Latin language
II Vatican Council
liturgy
theology of the liturgy
Opis:
W świadomości wielu wiernych łacina jako język liturgiczny należy już do przeszłości. Jednakże ostatni sobór podtrzymał używanie tego języka w celebracji katolickiej Mszy św. Nie tylko liturgika, lecz także dogmatyka powinna podjąć problematykę związaną z używaniem łaciny w czasie sprawowania Eucharystii. Jednym z powodów podjęcia tego tematu jest niedawna pięćdziesiąta rocznica zakończenia II Soboru Watykańskiego.
Fiftieth anniversary of completing the II Vatican Council works allows us to look critically on theology and the post-conciliar achievements in topic of liturgy. The article regards chosen theological aspects of Latin as a liturgical language. On the one hand the Latin language in the liturgy is liturgical problem in theological debate, but on the other hand we can find a theological arguments for using this language. In the article the author also tried to show the timeliness of problems regarding liturgical theology fifty years after the last Council.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2017, 11, 2; 153-166
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język polski w statucie synodu łęczyckiego z 1285 roku – tłumaczenie kanonów
Polish language in the statute of the synod of Łęczyca of 1285: the translation of the canons
Autorzy:
Stelmach, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1393920.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language
Latin language
translation
synod of Łęczyca
statute
canon
język polski
język łaciński
przekład
synod łęczycki
statut
kanon
Opis:
Przedmiotem badań w artykule jest stosunek polskiego episkopatu do języka polskiego w XIII wieku. Problem został przedstawiony w oparciu o statut synodu łęczyckiego z 1285 roku. Treść większości kanonów została przedstawiona w skrócie – tym samym przybliżono tematy, jakimi zajął się episkopat podczas synodu. Natomiast istotne dla historii języka polskiego kanony 3, 4 i 6 zostały poddane głębszej analizie. Podjęto próbę odtworzenia prawdopodobnej sytuacji panującej w Kościele na ziemiach polskich w XIII wieku oraz przedstawienia stosunku episkopatu do języka polskiego i jego wykorzystania w nauczaniu i liturgii. Ponadto na podstawie wydań źródłowych dokumentów kościelnych dokonano przekładu filologicznego wskazanych kanonów na język polski.
The aim of this article is to present the attitude of the Polish Episcopate towards the Polish language in the 13th century. The issue has been presented swith reference to the statute of the synod of Łęczyca of 1285. The content of most of the canons is briefly outlined together with the topics discussed by the Episcopate during the synod. Canons 3, 4, 5 and 6 – the most essential to the history of the Polish language – have been subjected to a deeper analysis; this enables us to recreate the most likely situation that prevailed in the Church in the 13th century in Poland. They also present the Episcopate’s attitude towards the Polish language and use thereof in teaching and liturgy. Moreover, a philological Polish translation of the above mentioned canons is based on the source editions of ecclesiastical documents.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 131-144
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lejb Pawe i jego trójjęzyczny słownik nazw roślin
Lejb Pawe and his trilingual dictionary of plant names
Autorzy:
Dolatowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888581.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne
Tematy:
rosliny
nazewnictwo
nazwy gatunkowe
jezyk polski
jezyk lacinski
jezyk hebrajski
slowniki
slownik botaniczny
Pawe Lejb
Źródło:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego; 2018, 66
2080-4164
2300-8326
Pojawia się w:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anathema in lateinischen Inschriften
Anathema in Latin Inscriptions
Autorzy:
Ehmig, Ulrike
Zawadzki, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947479.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
anatema
klątwa
inskrypcja
łacina
język łaciński
epitafium
anathema
curse
inscription
Latin
epitaphy
Opis:
A recently finished study of early Christian epitaphs that contain the term adiuro or coniuro to protect the tombs shows that ignoring these instructions would be penalized with a series of draconian punishments. Relevant curses and punitive formulas were borrowed from the Old and New Testaments. Inter alia the culprit should be punished by means of anathema, the eternal damnation. In recent years Konrad F. Zawadzki has intensively dealt with anathema in the literary sources of the early church and pointed out that the punishment was used in doctrinaire disputes against heretics. The use of the term in Latin inscriptions, which has not been studied so far, is the focus of this study. The eleven relevant inscriptions dating from the 6th to the 8th century are analyzed epigraphically and theologically. They are directed against moral offenses and point to a later expansion and popularization of the meaning of anathema.
Ukończone niedawno badania nad chrześcijańskimi epitafiami zawierającymi terminy adiuro lub coniuro zwracają uwagę na to, że owe epitafia – mające na celu chronić groby przed profanacją – grożą klątwą każdemu, kto ośmieliłby się naruszyć miejsce pochówku zmarłych. Używane w tym kontekście groźby i sankcje karne niejednokrotnie zapożyczano ze Starego lub Nowego Testamentu. Profanacje grobów podlegały między innymi anatemie, skazującej profanatorów na karę wiecznego potępienia. Konrad F. Zawadzki, który w ostatnich latach intensywnie zajmował się użyciem terminu „anatema” w źródłach literackich, zwrócił uwagę na to, że sankcja anatemy we wczesnej literaturze chrześcijańskiej stosowana była przede wszystkim w kontekście sporów dogmatycznych z heretykami. Użycie terminu „anatema” w łacińskich inskrypcjach, które do tej pory nie było jeszcze nigdy przedmiotem badań naukowych, a które w niniejszym przedłożeniu poddane jest szczegółowej analizie, ukazuje, że kara anatemy – skierowana przeciwko profanatorom grobów – dotyczyć mogła w pierwszej linii nie odstępstw dogmatycznych, ale przewinień moralnych. Prezentowane i omawiane w artykule jedenaście inskrypcji łacińskich zawierających termin „anatema” i datowanych na czas między VI a VIII wiekiem jest wymownym dowodem na to, że sankcja anatemy – początkowo stosowana jedynie w kontekście dogmatycznym – z biegiem lat zaczęła obejmować nowe „przeklęte” obszary.
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 71; 185-208
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakimi językami mówili chrześcijanie w Afryce Prokonsularnej? Analiza odnośnych tekstów Tertuliana, św. Cypriana i św. Augustyna
What Languages did the Christians of Africa Proconsularis use? An Analysis of Corresponding Texts of Tertullian, St. Cyprian and St. Augustine
Autorzy:
Turek, Waldemar Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612546.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Afryka Prokonsularna
język łaciński
język fenicki
język grecki
Tertulian
Cyprian
Augustyn
Vetus Latina
Akta męczenników
język
Proconsular Africa
Latin
Greek
Punic
Tertullian
Augustine
language
Acts of martyrs
Opis:
The study has focused on the languages used by Christians in Proconsular Africa. Since they derived primarily from three cultural backgrounds (Phoenician, Greek and Latin), first of all, it tries to ascertain how many of them spoke Phoenician (strictly speaking: Punic), Greek or Latin. It turns out that in the studied time period, from the III to V centuries, the Roman circles furthered their own language and culture and they did this very effectively. As a result, more and more Christians in the region used Latin, and in consequence most of the literary production (even that which originally had been in Punic and Greek) survived in the Latin version. Furthermore, it is noted that it was thanks to the Christians of Proconsular Africa, and not of Rome, that in time Latin became the major language of the Church. As the respective texts of Tertullian, St. Cyprian and St. Augustine are compared, it becomes clear that there were three different styles of Latin used by these Christians. First of all, there was the polished language, in which the authors continued the style of writing based on ancient classical Latin (even though they introduced changes as to the meaning and terminology used). These same authors, in many cases, in particular in catechesis and preaching used a simpler Latin, taking into account the perceptive capacities of the simple faithful. The poorest Latin was used by those who were brought up in the lowest strata, particularly in the Phoenician society.
W opracowaniu został podjęty temat języków, którymi posługiwali się chrześcijanie Afryki Prokonsularnej. Jako że wywodzili się oni głównie z trzech obszarów kulturowych (fenickiego, greckiego i łacińskiego), próbuje się najpierw ustalić, jak wielu z nich mówiło po fenicku (właściwiej: po punicku), grecku albo po łacinie. Ukazuje się następnie, że w analizowanym okresie od III do V w. środowisko Rzymian propagowało bardzo skutecznie swój język i swoją kulturę. To powodowało, że coraz więcej chrześcijan tego regionu posługiwało się łaciną i, konsekwentnie, najwięcej świadectw literackich (także w odniesieniu do języków fenickiego i greckiego) zachowało się w tym języku. Co więcej, dostrzega się, że to właśnie dzięki chrześcijanom Afryki Prokonsularnej, a nie Rzymu, łacina stała się z biegiem czasu głównym językiem Kościoła. Analizując odnośne teksty Tertuliana, św. Cypriana i św. Augustyna, wyróżnia się trzy różne style łaciny używanej przez tamtejszych chrześcijan. Chodzi najpierw o język wykwintny, którego twórcy kontynuowali (wprowadzając znaczące zmiany co do treści i słownictwa) styl pisania oparty na starożytnej łacinie klasycznej. Ci sami jednak autorzy używali w wielu wypadkach, zwłaszcza w katechezie i w kaznodziejstwie, łaciny prostszej, biorąc pod uwagę możliwości percepcyjne zwykłych wiernych. Najuboższą łaciną posługiwali się ci, którzy byli wychowani w najniższych warstwach, zwłaszcza społeczności fenickiej.
Źródło:
Vox Patrum; 2019, 72; 27-48
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowa Konferencja „Latin in Medicine”
International conference 'Latin in medicine'
Autorzy:
Gaj, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856834.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
język łaciński w medycynie
słowiańska literatura nowołacińska
societas studiis slavo-latinis provehendis
konferencja międzynarodowa
medycyna na uksw
latin in medicine
slavonic new latin literature
societas studiis
slavo-latinis provehendis
international conference
medicine at uksw
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2019, 107, 4; 201-203
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies