Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "irracjonalizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Dwa racjonalizmy i irracjonalizm
    Two Rationalisms and Irrationalism
    Autorzy:
    Woleński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015836.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    racjonalizm
    irracjonalizm
    aprioryzm
    rationalism
    irrationalism
    apriorism
    Opis:
    The author opposes two kinds of rationalism to irrationalism. The first kind of rationalism, approved by the author, considers as rational these cognitive procedures that can be communicated and verified intersubjectively. The author calls this view – after K. Ajdukiewicz – anti-irrationalism. On the other hand, irrationalism is a position that negates the need of ability to communicate intersubjectively and to verify cognitive procedures. The views of mystics or of H. Bergson could be an example of irrationalism. The second kind of irrationalism is apriorism, i.e. the position that ascribes certainty to cognitive results achieved by intuition. Data coming from intuition are not intersubjectively communicable, intersubjectively verified and they are not subject to falsification, hence the second kind of rationalism, i.e. apriorism, is in fact irrationalism. Phenomenology, stressing the importance of apriori cognition, would then have many things in common with irrationalism.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 293-301
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyka irracjonalizmu w Szkole Lwowsko-Warszawskiej i jej pedagogiczny wyraz
    Criticism of Irrationalism in the Lvov-Warsaw School and its Educational Expression
    Autorzy:
    Kostyło, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/544368.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
    Tematy:
    irracjonalizm
    religia
    ideologia
    antyirracjonalizm
    nauka
    wychowanie intelektualne
    Opis:
    W filozoficznych sporach toczonych przez uczonych ze Szkoły Lwowsko-Warszawskiej (SL-W) szczególne miejsce zajmowały spory z koncepcjami irracjonalistycznymi. Kazimierz Twardowski i jego uczniowie odrzucali te koncepcje zarówno ze względów filozoficznych, jak i pozafilozoficznych. W artykule przedstawiono źródła europejskiego irracjonalizmu początku XX wieku oraz wybranych filozofów – irracjonalistów, z którymi dyskutowali przedstawiciele SL-W. Omawiając tę dyskusję, wskazano na główne linie argumentacji rozwijanej w SL-W. Krytyka irracjonalizmu ujawniła się również wyraźnie w tekstach pedagogicznych omawianych myślicieli. Tym, co charakteryzowało założenia wychowawcze w SL-W, był nacisk kładziony na ścisłość myślenia i sprawność działania, nie zaś dążenie do wyrobienia w uczniach określonego poglądu na świat. Był to wyraz konsekwentnej postawy intelektualnej tej grupy uczonych, opisywanej niekiedy jako postawa maksymalistyczna co do formy i minimalistyczna co do treści.
    Źródło:
    Przegląd Pedagogiczny; 2014, 1; 59-73
    1897-6557
    Pojawia się w:
    Przegląd Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskretny urok irracjonalizmu (odpowiedź na Chocholi taniec)
    The Discreet Charm of Irrationalism (a Response to The Dance of a Straw Man)
    Autorzy:
    Kaczmarczyk, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427445.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    konstruktywizm
    irracjonalizm
    Bruno Latour
    Max Weber
    constructivism
    irrationalism
    Opis:
    Odpierając zarzuty polemistów, autor artykułu zwraca uwagę na dużą rolę jasności i precyzji pojęć w prowadzeniu polemik naukowych oraz wyjaśnia bronione przez siebie wcześniej stanowisko umiarkowanego konstruktywizmu w socjologii. W konkluzji przypisuje swym krytykom nie w pełni wyartykułowany irracjonalizm, który wynika, jego zdaniem, zarówno z fascynacji myślą społeczną Brunona Latoura, jak i z powierzchownej interpretacji Maksa Webera.
    Rebutting the responses of his polemists, the author emphasizes the pivotal role of the concepts’ clarity and precision in scholarly debates. He further explains the standpoint of moderate constructivism in sociology that he has earlier defended. In conclusions, he ascribes tacit irrationalism to his critics, which according to him results from the fascination with Bruno Latour’s social theory as well as the superficial reading of Max Weber.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2020, 2(237); 29-37
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nabokov o Gogolu - od fascynacji ku krytyce
    Набоков О Гоголе - между увлечением и критикой
    Autorzy:
    Grygiel, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945055.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Nabokov
    Gogol
    irracjonalizm
    religia
    geniusz
    irrationalism
    religion
    genius
    Opis:
    [В статье представлены взгляды В. Набокова на жизнь и творчество Н. Гоголя, которым писатель безусловно увлекался. Набоков, подчеркивая сверхъестественность литературного таланта Гоголя, одновременно отрицает его религиозность. Критически относится к проповедничеству и дидактизму, считая автора Мертвых душ ханжой и сумасшедшим человеком. Посредством новаторской интерпретации выбранных произведений Гоголя Набоков убеждает в его связи с потусторонностью. Гоголь-писатель это гений, но Гоголь-человек это заурядное существо.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 7; 85-95
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Meliorysta i soteryk. O autocentryzmie etycznym Henryka Elzenberga
    Autorzy:
    Środa, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098388.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    autocentryzm
    agorofobia
    sceptycyzm
    deontologia
    perfekcjonizm
    irracjonalizm
    meliorysta
    soteryk
    Opis:
    Tematem artykułu jest stanowisko normatywne H. Elzenberga, które nazywam autocentryzmem etycznym. Jest to stanowisko, które przedkłada obowiązki wobec siebie nad obowiązki wobec innych. Nie jest to jednak klasyczny perfekcjonizm. Stanowisko Elzenberga opiera się na kilku założeniach: na agorofobii, na sceptycyzmie deontologicznym, perfekcjonizmie, irracjonalizmie (co radykalnie różni jego stanowisko od stanowiska stoików) oraz monizmie aksjologicznym. Wzorami osobowymi wpisanymi w to stanowisko są „meliorysta” i „soteryk”.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 203-215
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O wątpliwych podstawach i metodologii humanistów postmodernistycznych
    On the Doubtful Foundations and Methodology of Postmodern Humanists
    Autorzy:
    Duk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20312127.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    postmodernizm
    racjonalizm
    irracjonalizm
    filozofia współczesna
    postmodernism
    irrationalism
    rationalism
    contemporary philosophy
    Opis:
    Postmodernistyczni humaniści często odwołują się do badań nauk szczegółowych w celu potwierdzenia swoich tez. Powstaje jednak zasadnicze pytanie: czy potrzebują oni szczegółowych nauk, aby potwierdzić swoje badania, czy też jest odwrotnie: uważają, że wszystkie badania nauk szczegółowych wypływają z tez humanistycznych lub kulturowych? Myśliciele postmodernistyczni zakładają tę drugą opcję. Wydaje się również, że owi humaniści nie są w stanie całkowicie pozbyć się racjonalnych terminów i metod, ponieważ one lepiej opisują rzeczywistość. Problem odwoływania się do nauk ścisłych i braku własnych klarownych metod podejmowany jest w prezentowanym tekście na przykładzie prac wybranych myślicieli postracjonalnych.
    Postmodern humanists often refer to the study of particular sciences to confirm their theses. However, the general question arises: do they need these particular sciences to validate their research, or do they think that all natural research results from humanistic or cultural issues? Postmodern philosophers accept the latter option. It also seems that the postmodern humanists are not able to completely get rid of rational deadlines and methods, because it better describes reality. The problem of referring to the exact sciences and the lack of one's own clear methods is taken up in the presented text by the example of the works of selected non-rational thinkers.
    Źródło:
    Analecta Cracoviensia; 2020, 52; 7-28
    2391-6842
    0209-0864
    Pojawia się w:
    Analecta Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcje i dysfunkcje myślenia irracjonalnego
    Autorzy:
    Gajewski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647353.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    rationalism
    irrationalism
    rationality
    irrationality
    reason
    reasoning
    thinking
    racjonalizm
    irracjonalizm
    racjonalność
    irracjonalność
    rozum
    rozumowanie
    myślenie
    Opis:
    The terms “rationality” and “rationalism” are often considered to be synonyms which is a mistake. “Rationality” means certain property of thinking while “rationalism” – philosophical current. It is the same case with the terms “irrationality” (characteristic psycho-biological and social phenomenon) and “irrationalism” (certain theoretical and mental position). Many researchers claim that rationality and reasoning are definitive properties of thinking which is also a mistake. Thinking is a set of activities that are supposed to solve problems (motivational tensions) generated by so-called motivational system. Reasoning constitutes only one of subsets of thinking. We call thinking rational when it manages to solve a problem in an optimal way. Rational thinking relies (among others) on finding patterns in a world that surrounds us. This tendency, however, often leads to finding false patterns and formulating false beliefs based on them. A huge number of false beliefs and thinking errors which we fall victims to every day seems to suggest that being rational is not our “default setting”.
    Terminy „racjonalność” i „racjonalizm” często bywają uważane za synonimy, co jest błędem. „Racjonalność” oznacza pewną własność myślenia, zaś „racjonalizm” – kierunek filozoficzny. To samo dotyczy terminów „irracjonalność” (swoiste zjawisko psycho-biologiczne i społeczne) oraz „irracjonalizm” (określone stanowisko teoretyczne i mentalne). Wielu badaczy uważa racjonalność i rozumowanie za cechy definicyjne myślenia, co również jest błędem. Myślenie to zespół czynności, których funkcją jest rozwiązywanie problemów (napięć motywacyjnych) wytwarzanych przez tzw. układ motywacyjny. Rozumowanie stanowi tylko jeden z podtypów myślenia. Określamy myślenie mianem racjonalnego, gdy udaje mu się rozwiązać dany problem w sposób optymalny. Myślenie racjonalne polega m.in. na znajdowaniu prawidłowości w otaczającym nas świecie. Ta tendencja wielokrotnie prowadzi jednak do doszukiwania się prawidłowości tam, gdzie ich nie ma i formułowania na tej podstawie fałszywych przekonań. Ogromna ilość fałszywych przekonań oraz błędów myślenia, którym ulegamy każdego dnia, zdaje się sugerować, że bycie racjonalnym nie stanowi naszego „ustawienia domyślnego”.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2017, 42, 2
    2300-7540
    0137-2025
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag na temat ekstazy Plotyna – wokół interpretacji Enn. IV 8[6],1,1-11
    Some Remarks on the Ecstasy of Plotinus – the Interpretation of Enneads IV 8[6],1,1–11
    Autorzy:
    Szymańska-Kuta, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640892.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Plotinus
    Neoplatonism
    mysticism
    religious experience
    ecstasy
    rationalism
    irrationalism
    Plotyn
    neoplatonizm
    Mistycyzm
    Doświadczenie religijne
    Ekstaza
    racjonalizm
    irracjonalizm
    Opis:
    The starting point of the article is a critical analysis of the possible interpretations of the famous excerpt of Enn. IV 8[6],1,1–11, on the basis of which the image of the ecstasy of Plotinus as a momentary rapture, which Plotinus apparently experienced a certain number of times in his life, was formed. In the next part of the article this analysis becomes a pretext for considering, on the one hand, the elements which show the closely philosophical, rational character of the Plotinian system, yet on the other hand the irrational elements appearing in the text of Enneads. The author also tackles the problem of the continuity of the irrational component of Neoplatonic tradition. In this way she tries to answer the question whether Postplotinian Neoplatonism – sinking to irrationalist positions – broke with the rationalist premises of the philosophy of Plotinus, or, on the contrary, has its basis in certain philosophical assumptions which develop Plotinus’ views.
    Źródło:
    Studia Religiologica; 2011, 44; 95-107
    0137-2432
    2084-4077
    Pojawia się w:
    Studia Religiologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwie metafilozofie: Elzenberg a Szkoła Lwowsko-Warszawska
    Autorzy:
    Kleszcz, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098440.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    metafilozofie
    Henryk Elzenberg
    Szkoła Lwowsko-Warszawska
    Kazimierz Twardowski
    Kazimierz Ajdukiewicz
    racjonalność vs irracjonalizm
    intuicja a zastosowanie logiki w filozofii
    Opis:
    Szkoła Lwowsko-Warszawska została założona w 1895 roku przez Kazimierza Twardowskiego we Lwowie. Dla Twardowskiego i jego uczniów racjonalizm, jasność i precyzja języka oraz stosowanie logiki w filozofii były metodologicznymi fundamentami Szkoły. W pierwszej części tekstu autor rozważa charakter i wartość metafilozoficzngo programu przyjmowanego w Szkole Lwowsko-Warszawskiej. W drugiej partii przedstawia się filozofię Henryka Elzenberga (1887–1967), jednego z najoryginalniejszych filozofów polskich XX wieku. W sferze jego zainteresowań znajdowały się: aksjologia ogólna, etyka, estetyka i historia filozofii. Część końcowa ma charakter porównawczy, gdzie omawiam stosunki między metafilozofią Szkoły Lwowsko-Warszawskiej a ideami metafilozoficznymi Elzenberga.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 289-320
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Causa irrationabilitatis, czyli o źródłach transhumanistycznej antropologii
    Causa irrationabilitatis, on Sources of Transhumanist Anthropology
    Autorzy:
    Ziółkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075882.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    transhumanizm
    tomizm
    materializm
    naturalizm
    technologia
    transfer
    irracjonalizm
    ideologia
    enkefalocentryzm
    redukcjonizm
    religia
    gnostycyzm
    Transhumanism
    Thomism
    materialism
    naturalism
    technology
    irrationalism
    ideology
    encephalocentrism
    reductionism
    religion
    gnosticism
    Opis:
    The aim of this paper is to show source inspirations on which anthropological model of transhumanist doctrine has been built. Fundamental thesis of transhumanism says that there is possibility of transgressing the natural condition of man through the various latest technologies what suppose to develop more excellent human’s essential form. The author turns attention to the fact that there is a category of possible beings and ontology of transfer adopted by transhumanist doctrine and that there is no essential differentiation between two notions such as „being” and „product”. For that reason it is impossible to apply aparatus of Thomisitic metaphysics to that doctrine. Another element which shows discrepancy of both stances is, analysed by the author, opposition between materialistic-naturalistic transhumanist anthropological model, called on the ground of natural science encephalocentrism and hylemorfism proper for Christian antropology. The author shows irrationality of many anthropological ideas of transhumanist doctrine and also presents its two main sources. The first is ideologization in the area of natural science whose extreme appearance we find in reductionist encephalocentrism. The second is extrapolation of reductionist encephalocentrism stance along with stances of technological probabilism into religious domain of anti-Christian antic gnostic systems. The author ultimately states that transhumanism is ideology which skillfully transforms gnostic mysticism into „new garments” of the latest technologies and for that, it effectively resonates in a contemporary irrational anti-culture.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 203-226
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oświecenie i konieczność nowej racjonalności
    Enlightenment and the Need of a New Rationality
    Autorzy:
    Jędraszewski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1402453.pdf
    Data publikacji:
    2009-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Chrystus jako światło świat
    teoria iluminajcji
    Kant i jego rozumienie Oświecenia
    deizm
    Wielki Zegarmistrz
    współczesny irracjonalizm i sceptycyzm
    Christ as the light of the world
    the theory of illumination
    deism
    the Great Clockmaker
    contemporary irrationalism and scepticism
    the postulate of a return to the Christian Logos
    Kant and his understanding of the Enlightenment
    Opis:
    The article deals with 18th century Enlightenment and its clearly anti-Christian character. However, it is impossible to understand this period without showing it in the light of Christian enlightenment whose centre is Christ – the Light of the world. On the philosophical-theological plane the most profound synthesis of Christian faith and philosophical logos is to be found in the doctrine of St. Augustine along with its theory of illumination (illuminatio). According to John Paul II, the rejection of Christ in the period of Enlightenment resembles the history of St. Paul, who was rejected on the Athenian Aeropagus when he started speaking about the risen Christ. This rejection was accomplished for the sake of an independent human reason whose complete autonomy was demanded by Kant, whereas in the philosophy of Voltaire the Enlightenment fully showed its derisively-mocking anti-Christian countenance. According to Voltaire faith should be replaced byan enlightened reason and religion by philosophy. In consequence, deism with its idea of God as the Great Clockmaker was to supplant the Christian faith. As Joseph Ratzinger noted, since the Enlightenment we have paradoxically witnessed a deepening trend of irrationalism and scepticism in the Western culture. That is why already as Benedict XVI he postulates the construction of a new rationality, which means “broadening the horizons of rationality” whose ultimate foundation is Christ-the Logos. 
    Źródło:
    Filozofia Chrześcijańska; 2009, 6; 17-30
    1734-4530
    2450-0399
    Pojawia się w:
    Filozofia Chrześcijańska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies