Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "indywiduum" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Osoba ludzka jako „byt relacyjny” – antropologiczne fundamenty eklezjologii Soboru Watykańskiego II
    The Human Person as the “Relational Being” – Anthropological Foundations of Ecclesiology of the Second Vatican Council
    Autorzy:
    Choromański, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956474.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    augustine
    aristotle
    christian anthropology
    philosophical anthropology
    bartnik cz.
    boethius
    cicero
    a man
    ecclesiology
    epicurus
    gaudium
    et spes
    individualism
    individual
    social being
    communion (personal)
    the
    church
    lumen gentium
    nature
    person
    personalism
    relational
    vatican ii
    thomas aquinas
    the community
    augustyn
    arystoteles
    antropologia chrześcijańska
    boecjusz
    cyceron
    człowiek
    eklezjologia
    epikur
    gaudium et spes
    indywidualizm
    indywiduum
    istota społeczna
    kościół
    natura
    osoba
    personalizm
    relacyjność
    tomasz z akwinu
    wspólnota
    antropologia filozoficzna
    komunia (osobowa)
    Sobór Watykański II
    Opis:
    In this article the Author proves existence of an intrinsic and inseparable connection between anthropology and ecclesiology. The necessity of the Church as a community of believers can be demonstrated not only by the will of God explicitly expressed in the Holy Scriptures, but also by an anthropological analyses of the very nature of man, who is a social being opened towards God and towards other human beings. In the first part of the article, referring to a long philosophical tradition dating back to pre-Christian times and ending in the modern era, the Author illustrates by many examples the social dimension of human nature deliberately ignoring the biblical data and the teaching of the Magisterium. In the second part, he shows how the Conciliar teaching on the human person based on the Revelation remains in harmony with philosophical, anthropological and scientific arguments depicting human person as a relational (social) being. In the third part of the article, the Author demonstrates the correlation of the Conciliar teaching on the Church as community with anthropological data. The necessity of the Church can be justified not only by the authority of God (Revelation), but also by reflecting on the man’s nature (anthropology). Individualistic conception of faith, to which the Second Vatican Council wanted to react by its ecclesiology of communion, not only does not correspond to the biblical teaching, but also runs counter to the rational thinking on the human person who, in the light of diff erent sciences, is a relational being.
    Źródło:
    Studia Teologii Dogmatycznej; 2015, 1; 58-87
    2449-7452
    Pojawia się w:
    Studia Teologii Dogmatycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początek życia ludzkiego. Czy ludzka zygota ma status osoby?
    The Origin of Human Life: Does the Human Zygote Have the Status of a Person?
    Autorzy:
    Chyrowicz, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015921.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    osoba
    zygota
    definicja osoby
    indywiduum
    person
    zygote
    definition of person
    individual
    Opis:
    The above question can be answered briefly: the human zygote is a person, for man is a person. Thus formulated question is not a question that is asked by the biologist who does research on the origins of human life. Its answer is involved in the philosophical debate on the very concept of person. Here we deal with two separate scientific disciplines: philosophy (philosophical anthropology, to be precise) and biology (especially embryology). The discussion on the status of the human zygote demands respect for the competencies of either science. Otherwise, we might neutralize the concept of person, or demand of the biologist (as a biologist) to transcend the empirical character of his discipline towards philosophical abstraction. Let us add that the concept of person functions also in theology and law. Therefore the question about the personal status of the human zygote transcends the competencies of biology. The biologist, precisely speaking embryologist, will not dwell on the anthropological disputes about the concept of the human person. Rather, he will ask whether the human zygote is a man, that is a representative of the homo sapiens species, according to generic category. Respectively, we have two questions referring to the same zygote, or the primary stadium of our human existence: the questions about its human and personal status. Do they in fact concern the same, or we are dealing here with two, equal dimensions of human existence? The large number of answers given today to the question about the status of the zygote and successive developmental stages of man arouse doubts as to the unambiguous status of the zygote. One thing is certain in this discussion: we were all zygotes in the beginning. The way to answer them is, as it seems, first to make the concept of person more accurate, and then to answer how for we can refer this concept to the human zygote.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 3; 205-218
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozoficzno-religijna koncepcja personalizmu egzystencjalnego M. Bierdiajewa
    Philosophical-Religious Conception of Existential Personalism of M. Berdiaev
    Autorzy:
    Gorban, Richard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040628.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    osoba
    człowiek
    wolność
    indywiduum
    personalizm rosyjski
    egzystencja
    person
    man
    freedom
    individual
    Russian personalism
    existence
    Opis:
    Personalizm M. Bierdiajewa cechuje konsekwencja myśli oraz jej systematyzacja, co pozwala nazwać go personalistą w dosłownym znaczeniu. Osoba dla niego znajduje się w centrum całej rzeczywistości, jest bytem centralnym i wartością absolutną. Znajduje się w stanie zadatku lub zalążka, czyli nie jest dana w czystej, pełnej, doskonałej postaci, ale jest zadana do spełnienia i realizacji. Tworzy rdzeń i istotę człowieka. Pełna realizacja i spełnienie człowieka jako osoby jest możliwe tylko poza ramami ustanowionej rzeczywistości, ustroju i historii, gdyż nie dają one możliwości do absolutnego spełnienia osoby ze względu na ich determinację. Istotą osoby ludzkiej jest wolność (ros. свобода) oraz byt duchowy, a stąd jej ukierunkowanie na świat duchowy, pozamaterialny, ostatecznie na Boga jako Byt doskonały.
    Berdiaev's personalism is characterized by sequence of thought and systematization of the latter. Because of that one can literally name him a personalist. He believes that a man’s personality is in the core of the reality, is the central existence and absolute value. It is in the in the embryo state. It is not given as clear, full, perfect nature, but underlies a man for the further development and realization. It creates the person's backbone and essence. Complete formation and development of a man as a personality is only possible beyond the boundaries of the established reality, system and history, as they do not give a chance of absolute realization of a person in view of their determination. Freedom and spiritual being are essential for a person. They guide its way towards spiritual immaterial world, ultimately to the Lord as a Perfect Entity.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 2; 227-239
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antropologia pedagogiczna i (między)kulturowa jako samodzielna dziedzina stworzona przez Konstantego Uszyńskiego
    Pedagogical and (inter)cultural anthropology as an independent discipline created by Konstanty Uszynski
    Autorzy:
    Harbatski, Andrei
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956290.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    antropologia pedagogiczna
    Konstanty Uszyński
    indywiduum człowieka
    antropologiczne uzasadnienie pedagogiki
    teoretyczne podstawy antropologii pedagogicznej
    edukacja międzykulturowa
    pedagogical anthropology
    Konstantin Ushinsky
    the person’s individuality
    theoretical fundamentals of pedagogical anthropology
    intercultural education
    Opis:
    Antropologia pedagogiczna jako określona dziedzina nauki zaczęła kształtować się w XIX wieku. Filozofowie i pedagodzy z różnych państw zaczęli wypowiadać się na temat roli antropologii pedagogicznej w nauczaniu i wychowaniu i opracowywać ją jako samodzielną dziedzinę wiedzy filozoficznej i pedagogicznej. W Niemczech opracowaniem antropologii pedagogicznej jako samodzielnej dziedziny wiedzy zajmował się Karl Schmidt (1819–1864) wraz ze swoimi uczniami, a w Rosji – Konstanty Uszyński (1823–1870), również wspólnie ze swoimi uczniami. W istocie były to dwie szkoły, które nie zawsze wiedziały o swoim istnieniu i pracowały samodzielnie. Aktualnie w antropologii pedagogicznej istnieje dość duża liczba jej definicji, a także punktów widzenia, jeżeli chodzi o metodologię i metody badawcze. Jeżeli uwzględnimy badania antropologów przeprowadzone w Anglii, Francji, Rosji, USA i Niemczech, to możemy wyróżnić kilka podejść dotyczących definicji antropologii pedagogicznej. Antropologia pedagogiczna rozpatrywana jest jako: 1. metodologia nauk o wychowaniu i jako swoista podstawa pedagogiki ogólnej, do której wchodzą wyniki wiedzy naukowej na temat człowieka w procesie wychowania; 2. jednolita i systemowa wiedza o człowieku wychowywanym i wychowującym i jako samodzielny kierunek o nauczaniu; 3. jako integracyjna nauka o człowieku – podmiocie i przedmiocie kształcenia; 4. jako nauka uogólniająca różnorodną wiedzę o człowieku – podmiocie wychowania, co z kolei wymaga określenia jej metod, przedmiotu, podmiotu, celów i zadań; 5. antropologia pedagogiczna i międzykulturowa, która systematyzuje i podsumowuje cały system wiedzy, umożliwiający regulowanie zarówno problemu Ja, jak i problemu współzależności Ja z innymi Ja oraz pracę w systemie „człowiek–człowiek”.
    Pedagogical anthropology as a distinct research field began to take shape in the 19th century. Philosophers and educators in different countries began to speak about the role of pedagogical anthropology in education and upbringing and develop it as an independent branch of philosophical and pedagogical knowledge. In Germany Karl Schmidt (1819–1864) with his pupils and in Russia Konstantin Ushinsky (1823–1870) with his pupils were engaged in the development of pedagogical anthropology as an independent branch of knowledge. In fact, they were two schools, which did not always know about each other and worked on their own. Today there are a sufficiently large number of definitions of pedagogical anthropology as well as points of view on methodology and methods of research. If the studies of anthropologists carried out in England, France, Russia, the USA and Germany are taken into account, it is possible to single out several approaches concerning the definition of pedagogical anthropology. Pedagogical anthropology is considered to be 1) the methodology of sciences about upbringing and a kind of basis of general pedagogy, which includes scientific results of knowledge about the man in the course of upbringing; 2) complete and systematic knowledge about an educated and educating person and as an independent area about education; 3) an integrative science about the man as a subject and object of education; 4) the science generalizing diverse knowledge about the man as a subject of upbringing, and it in its turn demands the definition of its methods, subject, object, aims and tasks; 5) the science systematizing and generalizing the whole system of earlier acquired knowledge of the future specialist, who will have not only to know and control the problem “I”, but the problem of correlation of this “I” with the “I” of others, as well as to work in the “man-man” system.
    Źródło:
    Edukacja Międzykulturowa; 2018, 8, 1; 63-75
    2299-4106
    Pojawia się w:
    Edukacja Międzykulturowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Indywiduum istotnym punktem widzenia według Ortegi y Gasseta
    The Individual as an Essential Point of View According to Ortega y Gasset
    Autorzy:
    Król, Remigiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/469467.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    indywiduum
    samotność
    byt
    perspektywa
    inny
    ja
    doświadczenie
    istnienie
    zachowanie
    individual
    loneliness
    life
    perspective
    different
    I
    experience
    existence
    behavior
    Opis:
    W niniejszej refleksji filozoficznej zatytułowanej Indywiduum istotnym punktem widzenia według Ortegi y Gasseta – najwybitniejszego od czasów Suareza hiszpańskiego filozofa, próbuję przyjrzeć się perspektywie ludzkiego indywiduum. Pierwszą sprawą, którą tutaj omawiam, jest istotowa samotność człowieka. „Samotność”, która wypływa z samej konstrukcji bytu i powstaje w wyniku niesprowadzalności do siebie dwóch głównych punktów widzenia. Różnica tkwi w niezgodności samych perspektyw, którymi są pojedynczy ludzie, jak i również w tym, co te perspektywy sobą określają. Ortega y Gasset ujmuje położenie człowieka i jego realia inaczej. Według niego „ja”, zawierając w sobie określoną perspektywę, ujmuje „Innego” człowieka. Ono także pozwala odkryć, że „Inny” jest podobnym bytem do „Ja”, ponieważ „Inny” daje odpowiedź na nasze zachowanie. Hiszpański filozof zauważa, że istota żyjąca, którą jest każdy z nas, spotyka się z kimś innym i rozpoznaje go jako bliźniego, nazywając go drugim Człowiekiem. Zasadniczą cechą charakterystyczną tego, kogo nazywam drugim Człowiekiem, jest jego odpowiedź, faktyczna lub potencjalna, na moje działanie wymierzone w niego, co zmusza mnie do antycypującego liczenia się z jego reakcją, w której z kolei liczy się on z moim działaniem. Mamy więc tu do czynienia z nową rzeczywistością sui genesis; nie do pomylenia z żadną inną, mianowicie z działaniem, w którym uczestniczą dwa jego podmioty – ja i drugi; z akcją, w którą jest wtłoczona, wpleciona i wtopiona akcja kogoś drugiego, a zarazem z interakcją. Moje działanie jest więc społeczne – w powyższym znaczeniu tego słowa – wtedy, gdy biorę w nim pod uwagę ewentualną wzajemność Drugiego. Drugi, Człowiek, ab initio jest tym, który się odwzajemnia, a zatem jest społeczny. Kto nie jest zdolny do sprzyjającego lub wrogiego odwzajemnienia się, nie jest istotą ludzką”. Z tego wynika, że inni ludzie są sobie nawzajem podarowani w doświadczeniu, za pomocą zewnętrznych znaków, takich jak choćby reakcje, na podstawie których wyciągają konkretne wnioski o swoim istnieniu i zachowaniu. Z faktu, że „Inny” podarowany jest człowiekowi nie wprost, płynie lęk i niepokój, ponieważ nie sposób założyć albo, inaczej mówiąc, antycypować, jak on postąpi. Inny człowiek pojawia się zawsze jako wielka niewiadoma, którą trud- no jest przewidzieć. W związku z tym ów „Inny” pojawi się jako zagrożenie także przez to, że posiada jakąś informację, jakiś pogląd dotyczący poznającego „ja”, którego treści nie zna. Według niego ten, kto daje nam idee, powiększa nam życie i rozszerza rzeczywistość naokoło nas.
    In this philosophical reflection entitled The Individual as an Essential Point of View According to Ortega y Gasset, the most eminent Spanish philosopher since the times of Suarez, I make an attempt to take a closer look at the perspective of a human individual. The first question I discuss is an essential loneliness of man. “Loneliness” flows from the construction of being itself, and develops as a result of the irreducibility of two major points of view to each other. The difference lies in the incompatibility of the very perspectives that represent individual people, as well as in what those perspectives define by themselves. Ortega y Gasset perceives the position of man and his realities differently. According to him “I,” by containing in itself a certain perspective, perceives “Another” man. It also makes it possible to discover that “the Other” constitutes a similar entity to „I,” because “the Other” responds to our behavior. The Spanish philosopher notices that a living being, and each of us is a living being, encounters somebody else and recognizes him or her as a kin and kith, calling him another Man. A fundamental quality characteristic of the one whom we call another Man lies in his response, whether the actual or potential one, to my action directed toward him, which forces me to anticipatively take into account his reaction in which, in turn, he has to take into account my action. What we have here is then a novel reality sui Genesis; not mistakable for any other, i.e. an action in which its two subjects participate – I and the other; an action into which the action of somebody else is forced, woven, embedded, and at the same time it is an interaction. My action is then social – in the above mentioned meaning of this word – when I take into consideration a potential reciprocity of the Other in it. The Other, the Man, is ab initio the one who reciprocates, thus being social. One who is not capable of a friendly or hostile reciprocity is not a human being. What follows is that other people are given to each other through experience by external signs such as reactions on the basis of which they draw concrete conclusions about their own existence and behavior. The fact that the Other is given to a man indirectly results in fear and anxiety because it is not possible to make an assumption about or anticipate how he is going to act. The other man always shows up as the joker in the pack, impossible to predict. Therefore this “Other” will appear as a threat also because he possesses some information, an opinion concerning the cognizing “I” whose meaning he does not know. According to him the one who gives us ideas, enlarges our life and extends the realities around us.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2013, 20; 107-115
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cartesian challenge of the metaphysical understanding of the human being as a person in light of P.F. Strawson’s Individuals
    Kartezjańskie wyzwanie metafizycznego ujęcia człowieka jako osoby w świetle "Individuals" P.F. Strawsona
    Autorzy:
    Pasterczyk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095844.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    person
    individual
    body
    self
    solipsism
    osoba
    indywiduum
    ciało
    jaźń
    solipsyzm
    Opis:
    The article discusses two questions of Peter F. Strawson’s understanding of the human being as person. The first question scrutinizes Strawson’s philosophical choice between the tradition of Aristotle’s metaphysics and Kant’s ontology. The second question is the Cartesian challenge as presented in Strawson’s postulate of the primacy of the concept of human person. My understanding of the metaphysics proposed in the Individuals and Strawson’s other works underscores a particular affinity between his anthropological postulate and philosophia perennis. However, the Oxford philosopher is related not only to Aristotelian logic and hermeneutic but also to Kant’s conceptual scheme. In the case of the definition that identifies human being as a person we see the unambiguous reliance by Strawson on the thought of Aristotle. The explicit evidence of this reliance is his reference to the corporeality and space-time character of the human beings, manifested by the recognition of ontological priority of particulars before the reality of mental states of affairs. The effect of this analysis is my observation that Strawson has undertaken to close the gap between mental and material reality that was established in Descartes’ ontological difference between res cogitans and res extensa. The aporia of the lack of communication between human consciousness and human corporeality finds its solution in Strawson’s Individuals in concept of relationship between mind and body intended as a transgression over the Cartesian concept. Strawson proposes a recognition of their simultaneous validity, but he does not propose a new ontological position comparable to H.E. Hengstenberg’s, founded on the idea of the constitution of the human person not in two preclusive elements, as the Cartesian mind and body, but in three elements, namely spirit (Geist), corporeality (Leib) and existential principle (Existenzprinzip).
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 4; 317-330
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O związku między istościami a świadomością i jaźnią
    How Ities Relate to Concsciousness and the Self?
    Autorzy:
    Pociej, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075564.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    świadomość
    jaźń
    indywiduum
    istość
    Trójca Święta
    teologia
    Byt Pierwszy
    metafizyka
    materia
    ruch
    możność
    akt
    fizyka
    biologia
    psychologia
    ujęcie
    obraz świata
    consciousness
    self
    individual
    ity
    Holy Trinity
    theology
    Prime Being
    metaphysics
    matter
    motion
    potency
    act
    physics
    biology
    psychology
    conceptualization
    world picture
    Opis:
    The third in a series of texts printed in “Rocznik Tomistyczny” (the former two are Albert Mitterer’s and Tadeusz Wojciechowski’s Concepts of the Interdependence of Matter and Motion, RT 6/2017 and The Metaphysical Consequences of the Concepts of Matter and Motion in Contemporary Physics, RT 7/2018) this article gives the crowning touch to the theory of dynamo-energetic duality of being. Applying the method of transcendental analogy, it reveals how human mind – cognizing matter-motion, as well as vegetative, sensitive and rational beings – comes to the conclusion that there are one consciousness and three selves in the Prime Being – the counterpart of triune God of the Catholic doctrine.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 41-71
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy bezosobowa tożsamość jest możliwa? O „zdemaskowanej” idei osoby Giorgio Agambena
    Autorzy:
    Wincław, Dawid
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647259.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    person
    mask
    Agamben
    Hobbes
    Boetius
    identity
    subject
    individual
    osoba
    maska
    Boecjusz
    tożsamość
    podmiot
    persona
    indywiduum
    Opis:
    “Person” is a very old concept, which is strongly embedded in philosophy. It has come a long way in its semantic development and, according to Giorgio Agamben, whose views will be presented in this article, some of these periods are still alive in the influence of this concept. The Italian philosopher strives to prove that it is not a mere dictionary term, but a concept that has an almost performative power. In this article, the author tries to trace back, following Agamben’s views, the many contexts to which the term owes its existence (ancient philosophy, theatre, Christianity, Roman law, the early modern period), and especially the original meaning of the word ‘person’, that is, ‘mask’, which remains with it in close affinity, if not being identical to it. Finally, the author tries to outline in a few words the still vague yet rather obscure Agamben’s project, namely a philosophy that builds identity based on categories other than “person”.
    „Osoba” to pojęcie bardzo stare i silnie osadzone w filozofii. Przemierzyło ono długą drogę semantycznego rozwoju i – jak twierdzi Giorgio Agamben, którego poglądy w tym artykule autor pragnie zreferować – niektóre z tych okresów wciąż w oddziaływaniu tego pojęcia są żywe. Włoski filozof próbuje dowodzić, że nie jest to zwykły słownikowy termin, lecz pojęcie o niemal performatywnej mocy. W niniejszym artykule autor próbuje prześledzić za Agambenem liczne konteksty, którym to pojęcie zawdzięcza swoje istnienie (filozofia starożytna, teatr, chrześcijaństwo, prawo rzymskie, nowożytność), a szczególnie pierwotne znaczenie słowa ‘osoba’, tj. ‘maska’, które pozostaje z nim w bliskim pokrewieństwie, jeśli nie jest z nim tożsame. Na koniec autor próbuje w kilku słowach nakreślić mglisty jeszcze i dość niejasny projekt Agambena – filozofii, która tożsamość buduje w oparciu o inne niż „osoba” kategorie.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2017, 42, 1
    2300-7540
    0137-2025
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współodczuwanie cudzych stanów psychicznych. Refleksje inspirowane fenomenologicznym dziedzictwem Edith Stein oraz wynikami badań nauk szczegółowych
    On the Co-Feeling of the Mental States of Others: Some Thoughts inspired by Edith Steins’s Phenomenological Research and by the Results of the Sciences
    Autorzy:
    ŻYWCZOK, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046726.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wczucie, współodczuwanie, empatia, indywiduum, emocja, uczucie, altruizm
    Einfühlung, co-feeling, empathy, an individual, emotion, feeling, altruism
    Opis:
    W rezultacie inspiracji, której dostarcza filozoficzne dziedzictwo Edith Stein, autorka sformułowała problemy wyrażające się w pytaniach: Czy możliwe jest rzetelne poznanie cudzych stanów psychicznych (zwłaszcza emocji, uczuć, nastrojów)? Czy dany człowiek ma dostęp do przeżyć innego psychofizycznego indywiduum? Autorka rozważyła też sposoby prezentowania się owemu indywiduum przeżyć psychicznych innych ludzi, istotę „wczucia” (pozwalającą odróżnić je od innych aktów, takich jak spostrzeganie, równoczesne doznanie zbiorowe, ideacja, przypomnienie czy antycypacja cudzych stanów psychicznych, wyobrażenie własnych bądź cudzych przeżyć), jego genezę (podłoże genetyczno-psychologiczne) i rodzaje. Opierając się na poglądach Stein, która ujmowała wczucie jako rodzaj doświadczania drugiego człowieka (konstytucji psychofizycznej: cielesności i duchowości), autorka uznaje wczucie za formę współobecności, która pozwala doświadczyć podobieństw i różnic między własną a cudzą psychiką i w ten sposób kształtować postawę przychylności wobec społeczności powszechnej – ludzkości. Autorka podejmuje próbę zestawienia stanu wiedzy dotyczącej zagadnienia wczucia z osiągnięciami nauk szczegółowych w zakresie empatii, przywołując sposób ujmowania empatii w psychologii i pedagogice i skupiając się na analizie koncepcji, odmian i znaczenia empatii. Znaczenie współodczuwania trudno przecenić, gdyż stanowi ono doznanie duchowe, emocjonalne, moralne i społeczne, sprzyjając rozwojowi więzi uczuciowej, ułatwiając proces przywiązania oraz komunikację społeczną (zwłaszcza konstruktywne rozwiązywanie problemów bądź konfliktów wewnątrzosobowych i interpersonalnych) i adaptację w nowym środowisku. Umiejętność ta może również generować inne korzystne zmiany w rozwoju filogenetycznym i ontogenetycznym człowieka, na przykład profilować dyspozycje psychiczne, takie jak allocentryzm, altruizm, wyrozumiałość, takt, autentyczność, wrażliwość uczuciowa i moralna. Postawy otwartości na innych ludzi, tolerancji, afirmacji życia czy miłości jawią się jako skutek doskonalenia między innymi zdolności współodczuwania. W końcowej części artykułu autorka akcentuje, że w namyśle naukowym nad wczuciem (jako pojęciem filozoficznym) a empatią (pojęciem przyjętym w psychologii i pedagogice) warto nie tracić z pola widzenia zadań priorytetowych, którymi są zarówno rzetelne poznanie fenomenu współodczuwania, jak i kształtowanie w społecznościach tej cennej ludzkiej umiejętności pozwalającej dostrzegać w obcym przyjaznego członka ludzkiego rodu.
    Inspired by the philosophical output of Edith Stein, the author raises the following problems: Is it possible to have reliable knowledge of another person’s mental states (especially of his or her emotions, feelings, or moods)? Can a given person gain access to the experiences of another psycho-physical individuum? The author discusses the ways in which other people’s mental states present themselves to an individual, the essence of Einfühlung (thus distinguishing it from other acts, such as perception, simultaneous collective experience, ideation, remembering or anticipating another person’s mental states, imagining one’s own or another person’s experiences), its origin (the genetic-psychological background), and types. Following the ideas of Stein, who understood Einfühlung as a mode of experiencing another human being (his or her psycho-physical constitution: corporeality and spirituality), the author describes Einfühlung as a form of co-presence that enables the experience of similarities and differences between one’s own and another person’s psyche, shaping in this way the attitude of benevolence towards the universal community: humankind. The author attempts to compare the present knowledge on Einfühlung with the results of sciences concerning empathy, discussing the ways in which the latter is perceived in psychology and pedagogics, its various concepts, kinds and significance. The importance of co-feeling can hardly be overestimated. As a spiritual, emotional, moral and social experience conducive to the development of emotional relationships, it facilitates the process of emotional attachment and social communication (especially constructive solving of intrapersonal or interpersonal problems and conflicts), as well as adaptation to a new environment. Co-feeling may also generate other favorable changes in the phylogenetic and ontogenetic development of the human being by promoting such psychological dispositions as allocentrism, altruism, forbearance, tact, authenticity, as well as emotional and moral sensitivity. Openness to others, tolerance, affirmation of life and love also emerge as a result of perfecting, among others, the capacity for co-feeling. In the final part of the article the author emphasizes that scholarly reflection on the concepts of Einfühlung (as it is used in philosophy) and ‘empathy’ (as a psychological and pedagogical notion) must not becloud the priority tasks: to gain a comprehensive understanding of the phenomenon of co-feeling and to shape, in human communities, the valuable skill that makes it possible to perceive strangers as friendly members of the human race. Translated by Dariusz Kijewski
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 1 (117); 140-155
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies