Temat: independence of judges - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Niezawisłość sądu i jej gwarancje (z powodu projektu ustawy o ustroju sądów zwyczajnych)
Independence of the court and its guarantees
Autorzy:: Waśkowski, Eugeniusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2232218.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:: ądownictwo
niezawisłość sędziowska
powoływanie sędziów
ustrój sądownictwa II RP
judiciary
judicial independence
appointment of judges
judicial system of the Second Polish Republic
Opis:: Ważny głos w dyskusji nad ustrojem sądownictwa w II RP. Profesor Waśkowski odniósł się do dyskusji, które przetoczyły się w prasie prawniczej w 1924 r., zwracając uwagę, na istotne braki w dyskusji. W opartym na szerokiej analizie porównawczej i histerycznej wskazał, że w przyszłej regulacji ustroju sądownictwa należy zagwarantować sędziemu niezawisłość i jednoznacznie odciąć władzę sądowniczą od administracji. Podkreślił przy tym potrzebę fundamentalnych gwarancji niezawisłości, a nade wszystko nieusuwalność i godne uposażenie.
An important voice in the discussion on the judicial system in the Second Polish Republic. Professor Waśkowski referrs to discussions that were present in the legal press in 1924, pointing to significant shortcomings of the discussion. Based on a broad comparative and historical analysis, he points out that in the future regulation of the judiciary, independence of the judge should be guaranteed and the judiciary should be unambiguously cut off from the administration. At the same time, he emphasizes the need for fundamental guarantees of independence, and above all, irremovability and a decent remuneration.
Źródło:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 249-260
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: The Optional Declarations Regime as a Lawful Tool to Develop the Jurisprudential Interaction Between the African Court on Human and Peoples’ Rights and the National Authorities
Reżim deklaracji fakultatywnych jako instrument interakcji między państwami i Afrykańskim Trybunałem Praw Człowieka
Autorzy:: Wasiński, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/596880.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:: human rights in Africa
impartiality of international judges
independence of international courts
prawa człowieka w Afryce
bezstronność sędziowska
niezawisłość trybunałów międzynarodowych
Opis:: The starting point for this paper is the problem of limited individual access to the African Court on Human and Peoples’ Rights under Article 5(3) and Article 34(6) of the Protocol to the African Charter on Human and Peoples’ Rights on the Establishment of the Court. While such a restriction imposed upon its personal jurisdiction is a standard element of political constraint introduced by states to protect their interests, it is argued that the aforementioned provisions may be also perceived differently, namely as constituting a platform enabling dialogue between the judicial organ and the sovereigns. It is asserted in particular that judges of the Court may stimulate expansion of the individual access striking a fair balance between the tendency to interpret human rights obligations of the states progressively and the relevant policy considerations echoing the more conservative approach in their perception of human rights. The paper presents such a judicial tactic as reflecting a particular environment of the international society and possibly remaining in line with international law of treaty interpretation and judicial impartiality.
Dostęp jednostek do Afrykańskiego Trybunału Praw Człowieka jest ograniczony o tyle, że mogą one występować ze skargami jedynie przeciwko państwom, które złożyły stosowną deklarację fakultatywną. Artykuł dowodzi, że takie ograniczenie właściwości ratione personae sądu międzynarodowego może być traktowane jako rozwiązanie prowadzące do swoistego dialogu między Trybunałem a państwami afrykańskimi. W szczególności sędziowie Trybunału mogą świadomie stymulować procesy decyzyjne prowadzące do składania deklaracji fakultatywnych. W tym celu, w procesie interpretacji praw człowieka gwarantowanych w Karcie z Bandżulu, konieczne jest zachowanie równowagi między progresywną wykładnią pro homine a podejściem zachowawczym, zazwyczaj preferowanym przez państwa. Taka taktyka orzecznicza odzwierciedla szczególne cechy społeczności międzynarodowej, nie narusza bezstronności sędziowskiej oraz daje się pogodzić z normami prawa międzynarodowego o interpretacji traktatów.
Źródło:: Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 105; 125-147
0081-6841
Pojawia się w:: Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Poland versus the basic eu principles of the rule of law
Polska a unijne zasady praworządności
Autorzy:: Świątkowski, Andrzej Marian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2055593.pdf
Data publikacji:: 2022-04-20
Wydawca:: Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:: autonomy of judges
independence of judiciary
rule of law
voluntary self limitation of state sovereignty
autonomia sędziów
dobrowolne samoograniczenie suwerenności państwa
niezawisłość sądownictwa
rządy prawa
Opis:: The employment law and social policy of the European Union, analyzed from the perspective of the Republic of Poland, reveal a serious difference between the views of Polish state authorities and EU institutions on employment and social security matters regulated by national labour law provisions in force in the RP. The CJEU ruled that the RP failed to fulfill the obligations resulting from the membership in the EU. The state authorities of the RP are trying to undermine this concept as part of the “reform of the judiciary”. They do not pay attention to its core, which is the limitation of state sovereignty in matters relating to the autonomy of judges and the independence of courts, but contest the interference of EU institutions in matters relating to the organization of the judiciary.
Prawo pracy i polityka społeczna Unii Europejskiej analizowane z perspektywy Rzeczypospolitej Polskiej ujawniają poważną różnicę pomiędzy poglądami polskich organów państwowych i instytucji UE na sprawy zatrudnienia i zabezpieczenia społecznego regulowane przez krajowe przepisy prawa pracy obowiązujące w RP. TSUE orzekł, że RP nie wypełniła zobowiązań wynikających z członkostwa w UE. Władze państwowe RP starają się podważyć tę koncepcję w ramach „reformy sądownictwa”. Nie zwracają uwagi na jej sedno, jakim jest dobrowolne ograniczenie suwerenności państwa w sprawach dotyczących autonomii sędziów i niezawisłości sądów, ale kwestionują ingerencję instytucji unijnych w sprawy dotyczące organizacji sądownictwa.
Źródło:: Roczniki Administracji i Prawa; 2021, 4, XXI; 197-207
1644-9126
Pojawia się w:: Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Dopuszczalność ustanowienia instytucji sędziów pokoju na gruncie Konstytucji RP
Admissibility to establish the institution of justices of the peace under the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:: Surówka-Pasek, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1929035.pdf
Data publikacji:: 2021-10-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: sędziowie pokoju
prawo do sądu
niezależność i niezawisłość sędziowska
justices of the peace
right to a trial
independence of judges
Opis:: Opracowanie stanowi krótkie przedstawienie problemu dopuszczalności wprowadzenia w Rzeczypospolitej Polskiej instytucji sędziów pokoju oraz gwarancji służących zapewnieniu sędziom pokoju niezależności i niezawisłości.
The study is a brief presentation of the issue of the possibility of introducing the institution of justices of the peace in the Republic of Poland and the guarantees ensuring the independence for justices of the peace.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 431-440
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Sprawa Republican Party of Minnesota v. White jako krok w kierunku zwiększenia upolitycznienia wyborów sędziów w USA?
Republican Party of Minnesota v. White as a Step Towards Greater Politicisation of the Judicial Election in the USA?
Autorzy:: Srokosz, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/531540.pdf
Data publikacji:: 2018-12-01
Wydawca:: Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:: wybory sędziów
upolitycznienie
Republican Party of Minnesota v. White
bezstronność i niezależność sędziego
odpowiedzialność sędziego
wolność wypowiedzi
kampania wyborcza
judicial election
politicisation
impartiality and independence of judges
accountability of judges
freedom of speech
electoral campaign
Opis:: W artykule przedstawiony został wyrok Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych z 2002 roku w sprawie Republican Party of Minnesota v. White, w którym Sąd uznał za niekonstytucyjne klauzule wprowadzające ograniczenia w prezentowaniu swoich poglądów na kontrowersyjne kwestie prawne i społeczne w trakcie kampanii dla osób startujących w wyborach na sędziego w Minnesocie. W artykule omówiona została istota instytucji wyborów sędziów, ograniczenia dla kandydatów, jakie się w nich pojawiają oraz ogólnie spór o sposób wyłaniania przedstawicieli trzeciej władzy w USA. Na tym tle przedstawiony został stan faktyczny sprawy, rozstrzygnięcia sądów I i II instancji oraz Sądu Najwyższego, a także argumentacja Antonina Scalii uzasadniająca przyjęte stanowisko oraz zdania odrębne do wyroku. Celem Autora była analiza orzeczenie SN w kontekście prognoz jego krytyków, że jego skutkiem będzie upolitycznienia wyborów sędziowskich, prowadzące do obniżenia autorytetu wymiaru sprawiedliwości oraz pojawienia się wątpliwości co do bezstronności i niezależności sędziów.
The article presents the US Supreme Court judgment issued in 2002 in case Republican Party of Minnesota v. White, in which the Court held unconstitutional the clauses which introduced restrictions in presenting the candidates’ views on controversial legal and social issues during the judicial election campaign in Minnesota. The article discusses the essence of the judicial election, the limitations for the candidates during electoral campaigns, and the general dispute about how judges are selected in the US. Against this background, the facts of the case, the decisions of the courts of first and second instances and of the Supreme Court are presented, as well as Antonin Scalia’s argumentation justifying the ruling and the dissenting opinions. The author’s goal is to analyse the Supreme Court’s ruling in the context of its critics’ forecasts that it would result in politicisation of the judicial election process leading to a lowering of the authority of the judiciary and the emergence of doubts about the impartiality and independence of judges.
Źródło:: Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2018, 3(18); 51-63
2082-3304
Pojawia się w:: Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Teisėjų tarybos sudėtis: reglamentavimo pokyčiai Lietuvoje 1994–2019 metais
Skład Rady Sędziowskiej: zmiany w regulacjach na Litwie w latach 1994–2019
Autorzy:: Šinkūnas, Haroldas
Driukas, Artūras
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1033358.pdf
Data publikacji:: 2020-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: speciali teisėjų institucija
teisėjų taryba
teismų savivalda
teisėjų nepriklausomumas
specjalna instytucja sędziowska
rada sądownictwa
samorząd sędziowski
niezawisłość sędziów
special judicial institution
the council of judges
judicial self-government
the independence of judges
Opis:: Straipsnyje nagrinėjami Konstitucijos 112 straipsnio 5 dalyje numatytos specialios teisėjų institucijos, kuri šiuo metu galiojančiame Teismų įstatyme įtvirtinta Teisėjų tarybos pavadinimu, sudėties teisinio reguliavimo pokyčiai nuo pat šios institucijos įsteigimo 1994 metais iki paskutiniųjų 2019 metais padarytų pakeitimų. Įgyvendindama Konstitucijoje jai pavestas funkcijas Teisėjų taryba veikia kaip atsvara Respublikos Prezidentui formuojant teisėjų korpusą, o būdama viena svarbiausių teisminės valdžios savivaldos institucijų atlieka labai svarbią misiją saugodama teismų sistemos ir teisėjų nepriklausomumą. Straipsnyje nagrinėjamas esminius Teisėjų tarybos sudėties pokyčius nulėmęs Konstitucinio Teismo 2006 m. gegužės 9 d. nutarimas, kuriame buvo išaiškinta, kad šios institucijos nariais gali būti tik teisėjai. Autoriai pateikia siūlymus, kurie, jų manymu, sudarytų prielaidas gerinti Teisėjų tarybos veiklos veiksmingumą: įtvirtinti draudimą Teisėjų tarybos pirmininku rinkti Lietuvos Aukščiausiojo Teismo ir Lietuvos vyriausiojo administracinio teismo pirmininkus, sumažinti pernelyg didelę aukštesniųjų teismų teisėjų ir teismų pirmininkų įtaką teismų savivaldoje, nustatyti proporcingas visų teismų teisėjų atstovavimo kvotas, visus renkamus Teisėjų tarybos narius rinkti visuotiniame teisėjų susirinkime ir į Teisėjų tarybos sudėtį įtraukti ne tik teisėjus.
The article examines the changes in the legal regulation of the composition of the special institution of judges provided for in Paragraph 5 of Article 112 of the Constitution, which is enshrined in the current Law on Courts from the establishment of this institution in 1994 until the last amendments made in 2019. In carrying out the tasks assigned to it by the Constitution, the Council of Judges acts as a counterweight to the President of the Republic in questions of the formation of the judicial corps and as one of the most important institutions of judicial self-government and fulfills a very important mission to protect the independence of the judiciary and judges. The article examines the ruling of the Constitutional Court of 9 May 2006, which determined the fundamental changes in the composition of the Council of Judges, in which it was clarified that only judges may be members of this institution. The authors make suggestions that, in their opinion, would create preconditions for improving the efficiency of the Council of Judges: to establish a ban on electing the Presidents of the Supreme Court and the Supreme Administrative Court of Lithuania, to reduce the excessive influence of judges of higher courts and chairmen of courts in the self-government of courts, to set proportional quotas for the representation of judges of all courts, to elect all elected members of the Council of Judges at the General Meeting of Judges and to include not only judges in the composition of the Council of Judges.
W artykule omówiono zmiany w regulacjach prawnych, dotyczących składu szczególnej instytucji sędziowskiej, wskazanej w art. 112 ust. 5 Konstytucji, która w obowiązującej w chwili obecnej ustawie o sądach została określona jako Rada Sędziowska, od momentu jej utworzenia w 1994 r. do ostatnich zmian wprowadzonych w 2019 r. Realizując funkcje przypisane w Konstytucji, Rada Sędziowska stanowi przeciwwagę dla Prezydenta kraju, tworzącego korpus sędziowski, a jako jedna z najważniejszych instytucji samorządu sędziowskiego pełni bardzo ważną misję w ochronie niezawisłości sądownictwa i sędziów. W artykule przeanalizowano orzeczenie Sądu Konstytucyjnego z 9 maja 2006 r., warunkujące zasadnicze zmiany składu Rady Sędziowskiej, w którym to stwierdzono, że członkami tej instytucji mogą być wyłącznie sędziowie. Autorzy przedstawiają propozycje, które ich zdaniem mogłyby stanowić przesłanki do poprawy skuteczności działań Rady Sędziowskiej: określenie zakazu przewodniczącemu Rady Sędziowskiej mianowania prezesów Sądu Najwyższego Litwy i Naczelnego Sądu Administracyjnego Litwy, ograniczenie nadmiernego wpływu sędziów i prezesów sądów wyższej instancji na samorząd sędziowski, ustalenie proporcjonalnej reprezentacji sędziów sądów wszystkich instancji, wybór wszystkich mianowanych członków Rady Sędziowskiej na walnym zgromadzeniu sędziów oraz włączenie do składu Rady Sędziowskiej nie tylko sędziów.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 61-74
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: “Frozen” Valorization of Judges’ Salaries in Poland in the Light of Europe Union Legal Standards
„Zamrażanie” waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich w świetle unijnych standardów prawnych
Autorzy:: Sielski, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/6568650.pdf
Data publikacji:: 2023-06-30
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: Rule of Law
Judicial independence
commensurate remuneration
lack of valorization
“freezing” the valorization of judges’ salaries
Państwo prawa
niezawisłość sędziowska
adekwatne wynagrodzenie
brak waloryzacji
„zamrożenie” waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich
Opis:: The material independence of judges is one of the essential guarantees of their independence and, at the same time, the proper functioning of the judiciary. Of course, one should not conclude from this that there is a simple relationship between independence and the material status of judges, nor should one presume a general prohibition on reducing judicial salaries. Undoubtedly, however, commensurate remuneration is permanently linked to the question of judicial independence. The aim of this article is to analyze premises of the permissibility of “freezing” adjustment of judges’ salaries in the light of international legal standards. The article is based on a specific factual situation, as in 2023, that basic salary adjustment for judges of common courts in Poland was “frozen” for the third year in a row.
Materialna niezależność sędziów stanowi jedną z istotnych gwarancji ich niezawisłości, a zarazem prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Oczywiście nie należy z tego wyciągać wniosku o istnieniu prostej zależności między statusem materialnym sędziów a ich niezawisłością, ani zakładać generalnego zakazu obniżania wynagrodzeń sędziowskich. Niewątpliwie jednak istnieje pewien związek między poziomem wynagrodzeń sędziowskich a kwestią sędziowskiej niezawisłości. Celem niniejszego artykułu jest analiza powyższego związku, a zwłaszcza przesłanek dopuszczalności „zamrażania” waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich w świetle międzynarodowych standardów prawnych. Artykuł powstał na kanwie konkretnego stanu faktycznego, gdyż w 2023 r. doszło w Polsce, po raz trzeci z rzędu, do „zamrożenia” waloryzacji wynagrodzenia zasadniczego sędziów sądów powszechnych.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 261-271
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Status prawny sędziów w Finlandii. Analiza teoretyczno-prawna
Legal status of judges in Finland. Theoretical and legal analysis
Autorzy:: Serzhanova, Viktoria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1920271.pdf
Data publikacji:: 2021-02-28
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: status prawny
sędziowie
niezależność i niezawisłość sądów
demokratyczne państwo prawne
legal status
judges
autonomy and independence of courts
democratic legal state
Opis:: Status prawny sędziów, oparty na zapewnieniu im niezawisłości oraz niezależnego funkcjonowaniu sądów stanowi podstawowy atrybut wymiaru sprawiedliwości, przesłankę i gwarancję zarazem urzeczywistnienia zasady demokratycznego państwa prawnego. Nie inaczej jest na gruncie systemu konstytucyjnego Finlandii. Cel niniejszego opracowania stanowi poddanie analizie statusu prawnego sędziów w Finlandii. Przedmiot analizy obejmuje zbadanie kwalifikacji wymaganych dla kandydatów na stanowiska sędziów, procedury ich powoływania i odwoływania oraz atrybuty realizacji ich niezależnego i niezawisłego statusu. Analiza prawna została przeprowadzona w oparciu o postanowienia Ustawy Zasadniczej z 1999 r. w zakresie statusu sędziów oraz przepisy stosownych ustaw o sądach i powoływaniu sędziów. Badanie to pozwoliło na stwierdzenie, że powyższe gwarancje umożliwiają obiektywne i bezstronne funkcjonowanie sądownictwa w Finlandii w zgodzie z zasadą demokratycznego państwa prawnego, gdyż w zakresie orzekania sądy są w pełni niezależne i niezawisłe oraz nie podlegają kontroli państwa, a orzeczenia sądowe są ostatecznym środkiem gwarantującym stronom poszanowanie ich praw w stosunkach z państwem.
The legal status of judges, based on ensuring their autonomic and independent functioning, is a fundamental attribute of the system of justice, a prerequisite and a guarantee of the implementation of the principle of a democratic legal state. It is not different in the Finnish constitutional system. The aim of this study is to analyze the legal status of judges in Finland. The subject of the analysis covers the examination of the qualifications required from candidates for the post of a judge, the procedures for their appointment and dismissal, and the attributes of the realization of their autonomic and independent status. The legal analysis has been conducted on the grounds of the provisions of the Basic Law of 1999 regarding the status of judges and the provisions of the relevant laws on courts and the appointment of judges. This study allowed to conclude that the above guarantees enable the objective and impartial functioning of the judiciary in Finland in accordance with the principle of a democratic state ruled by law, as in terms of adjudication courts are fully autonomic and independent and are not subject to state control, while court judgments are the last resort guaranteeing parties respect for their rights in relations with the state.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 1 (59); 283-296
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Polityka a Trybunał Konstytucyjny. Konstytucja – ostatni środek obrony przed polityką
Politics and the Constitutional Tribunal. The Constitution – the last line of defence against politics
Autorzy:: Safjan, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693682.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: judicial independence
politics and the judiciary
appointment of judges of the Constitutional Tribunal
hard cases
direct applicability of the Constitution
hierarchical structure of norms
niezależność sędziowska
polityka i sąd
wybór sędziów sądu konstytucyjnego
bezpośrednie stosowanie Konstytucji
hierarchiczna struktura norm
Opis:: In the first part of this paper an attempt is made to answer the question to what extent the fact that judges of the Constitutional Tribunal are appointed by a political organ (the Seym of the Republic of Poland) determines the political character of the Tribunal itself. Based, among otherthings, on his own experience, the author, a retired judge of the Constitutional Tribunal, states that the search for a iunctim between the political appointment of constitutional judges and their adjudicating activity is unjustified, as can be seen from the example of particular judgments delivered by the Constitutional Tribunal in what might be termed hard cases. Judges endowed with very strong guarantees of independence are capable of remaining impartial in their judgments and making decisions independently of their personal beliefs. The real threat to the independenceof the Constitutional Tribunal is political pressure exercised by government, which manifests itself in, for example, direct and personal criticism of Constitutional Tribunal judges or a refusal to implement judicial decisions issued by the Constitutional Tribunal. A particularly dangerous situation arises when a legislator attempts to intervene in the internal procedural autonomy of the Constitutional Tribunal with a view to determining the order in which the matters before the Tribunal should be dealt with, setting a 2/3 qualified majority for decisions ‘when sitting as a full court’ or determining the required quorum at a level which may paralyse the work of the Constitutional Tribunal altogether. In the second part of the paper the question is asked whether the Constitutional Tribunal may examine the constitutionality of the procedures being introduced by a new law on the Constitutional Tribunal before it proceeds to apply them. The answer to this question is in the affirmative, followed by arguments calling for the direct application of the Constitution which in such cases becomes the only point of reference when new procedural regulations are to be evaluated.
Przedmiotem artykułu jest ‒ w pierwszej części ‒ próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu fakt powoływania sędziów Trybunału Konstytucyjnego przez organ polityczny, tj. Sejm RP, determinuje polityczny charakter samego Trybunału Konstytucyjnego. Autor wskazuje m.in. na podstawie swoich własnych doświadczeń sędziego TK, że poszukiwanie iunctim pomiędzy aktem politycznego wyboru sędziów a ich aktywnością orzeczniczą nie znajduje uzasadnienia, co wyraźnie potwierdzają przykłady konkretnych rozstrzygnięć sądu konstytucyjnego w tzw. hard cases. Sędziowie wyposażeni w bardzo silne gwarancje niezawisłości potrafią zachować obiektywizm ocen i niezależność także od swoich własnych przekonań politycznych. Prawdziwym zagrożeniem niezależności Trybunału Konstytucyjnego jest natomiast presja polityczna wywierana przez rządzących, której przejawem jest np. bezpośrednia personalna krytyka sędziów TK lub odmowa wykonywania orzeczeń sądu konstytucyjnego. Szczególnie niebezpiecznym instrumentem jest próba ingerowania ustawodawcy w sprawy wewnętrznej autonomii proceduralnej TK, zmierzająca m.in. do narzucenia kolejności rozpatrywanych spraw, wprowadzenia większości kwalifikowanej 2/3 przy podejmowaniu orzeczeń w pełnym składzie czy określenia quorum na takim poziomie, który może paraliżować funkcjonowanie sądu konstytucyjnego. W drugiej części artykułu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy Trybunał może zbadać konstytucyjność procedur wprowadzonych nową ustawą o TK, zanim przystąpi do stosowania tych procedur. Autor udziela odpowiedzi twierdzącej na to pytanie, przytaczając argumenty na rzecz bezpośredniego stosowania Konstytucji, która w takich wypadkach staje się jedynym punktem odniesienia oceny nowych regulacji proceduralnych.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2016, 78, 1; 35-42
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Tryb dojścia do urzędu sędziego pokoju w prezydenckim projekcie ustawy o sądach pokoju a zasada niezawisłości sędziowskiej
The Procedure of Access to the Office of Judge of the Peace in the Presidential Draft Law on Courts of Peace and the Principle of Judicial Independence
Autorzy:: Rakowska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/26850635.pdf
Data publikacji:: 2023-10-31
Wydawca:: Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:: konstytucja
niezawisłość sędziów
sędziowie
sędziowie pokoju
Constitution
judges
justices of peace
magistrates
the independence of judges
Opis:: On November 4, 2021, the Marshal of the Sejm received draft laws presented by the President of the Republic of Poland: the draft law on the courts of the peace and the draft law – provisions introducing the law on the courts of the peace. The changes proposed in the drafts assume the creation of justices of the peace. The courts of the peace are going to have the status of common courts. Pursuant to the draft, justices of the peace are to be elected in general elections and then appointed by the President at the request of the National Council of the Judiciary. The author of the study tries to answer the question about the status of justices of the peace, primarily in the aspect of the planned access to the office of justice of the peace, with particular emphasis on the conditions and procedure of selection.
Dnia 4 listopada 2021 r. do Marszałka Sejmu wpłynęły przedstawione przez Prezydenta RP projekty ustaw: projekt ustawy o sądach pokoju oraz projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o sądach pokoju. Proponowane w projektach zmiany zakładają utworzenie sądów pokoju, w których zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonywać będą sędziowie pokoju. Sądy pokoju mają mieć – obok sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych – status sądów powszechnych. W myśl projektu, sędziowie pokoju mają być wybierani w wyborach powszechnych, a następnie powoływani przez Prezydenta na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Autorka opracowania próbuje odpowiedzieć na pytanie o status sędziów pokoju przede wszystkim w aspekcie projektowanego dojścia do urzędu sędziego pokoju ze szczególnym uwzględnieniem warunków i procedury wyboru.
Źródło:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 125-136
2082-1212
Pojawia się w:: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Sędziowie i granice władzy demokratycznej w świetle Konstytucji RP
Judges and the limits of democratic power in the light of the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:: Piotrowski, Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/693193.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: judiciary
constitution
democracy
constitutional interpretation
judicial independence and independence of judges
władza sądownicza
konstytucja
demokracja
wykładnia konstytucji
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
Opis:: The essence of the democratic power established in the Constitution of the Republic of Poland is to limit this power in order to protect the rights of the individual against threats that may be posed by the rule of the majority, especially when this majority seeks to impose its values and beliefs on others. This limitation is expressed both by the principle of the separation and balance of powers and by the principle of a democratic rule of law, and above all by the principle of the inherent and inalienable dignity of man. In the light of the Constitution, the supremacy of the nation as a constitutional value is not of an absolute nature, especially in the context of the special status of human rights which is anchored in the concept of dignity. The current Basic Law, granting the supreme authority to the Polish nation, requires that the authority of that supremacy be exercised in compliance with the principles and in forms set forth in the Constitution. This means in particular, the constitutional legitimacy of the judiciary to restrict, pursuant to the provisions of the Constitution as the supreme law, the powers of other authorities, as well as the authority (sovereign) exercising its power directly. The existence of independent judiciary leads, on the one hand, to the rejection in the conception of a democratic state, of the assumption of an unlimited scope of power of the governing authority, and on the other hand, to the recognition as a determinant of democracy of only those manifestations of the will of the majority, which have a constitutional legitimacy and are therefore in line with the version of the culture of human rights as enshrined in the Basic Law and which are accepted by judges at the time of the ruling.
Istotą władzy demokratycznej ustanowionej w Konstytucji RP jest ograniczenie tej władzy po to, by chronić prawa jednostki przed zagrożeniami, jakie może stworzyć panowanie większości, zwłaszcza wtedy, kiedy dąży ona do narzucenia innym swoich wartości i przekonań. Ograniczenie to wyraża zarówno zasada podziału i równoważenia władz, jak i zasada demokratycznego państwa prawnego, a przede wszystkim zasada przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. W świetle postanowień Konstytucji zwierzchnictwo Narodu jako wartość konstytucyjna nie ma absolutnego charakteru, zwłaszcza wobec zakotwiczonego w pojęciu godności szczególnego statusu praw człowieka. Obowiązująca ustawa zasadnicza, przyznając zwierzchnią władzę Narodowi, wymaga uznania za ustrojową przesłanką owego zwierzchnictwa sprawowanie go na zasadach i w formach określonych w Konstytucji. Oznacza to w szczególności konstytucyjną legitymację władzy sądowniczej do ograniczania – ze względu na postanowienia Konstytucji jako najwyższego prawa – pozostałych władz, jak też suwerena sprawującego swą władzę bezpośrednio. Istnienie niezależnego i niezawisłego sądownictwa prowadzi z jednej strony do odrzucenia w koncepcji demokracji założenia o nieograniczonym zakresie woli suwerena jako podmiotu władztwa państwowego, z drugiej zaś – do uznania za wyznacznik demokracji tych tylko przejawów woli większości, które mają legitymację konstytucyjną, a zatem zgodne są z wersją kultury praw człowieka zapisaną w ustawie zasadniczej i w czasie orzekania znajdującą akceptację sędziów.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 215-229
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Sąd Apelacyjny w Białymstoku w latach 1949-1950
Court of Appeal in Bialystok in the years 1949-1950
Autorzy:: Niewiński, Kamil
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1945319.pdf
Data publikacji:: 2021-04-01
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: Białystok
Sąd Apelacyjny
sądownictwo powszechne
reorganizacja
Ministerstwo Sprawiedliwości
niezawisłość sędziowska
Court of Appeal
common courts
reorganization
Ministry of Justice
judges independence
Opis:: Publikacja traktuje o krótkim epizodzie istnienia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w latach 1949-1950. Stanowi element prac badawczych autora nad problemem odbudowy i transformacji sądownictwa powszechnego w okresie kształtowania się w Polsce ustroju socjalistycznego w pierwszej dekadzie po II wojnie światowej. Jest kolejną publikacją dotyczącą dziejów sądownictwa białostockiego. Ma ona przypomnieć o mało znanym fakcie powołania Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w 1949 r. i przybliżyć jego krótką, gdyż zaledwie półtoraroczną działalność. Ponadto celem publikacji jest udzielenie odpowiedzi na istotne, nasuwające się od razu pytanie, dlaczego w ogóle doszło do powołania Sądu Apelacyjnego w Białymstoku? Miało to ścisły związek z gruntownymi przemianami, jakie dokonywały się w sądownictwie powszechnym w latach 1944-1954, które zmierzały do upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości. Reformy nie ograniczały się jednak wyłącznie do ustrojowego dostosowywania sądownictwa do potrzeb władz. Przemiany szły o wiele dalej, w kierunku przeprowadzenia czystek kadrowych i wyeliminowania z sądownictwa sędziów przedwojennych, którzy nie chcieli poddać się politycznym naciskom i ideologicznej indoktrynacji. Powołanie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku było częścią planowanej reorganizacji sądownictwa powszechnego, która miała jednocześnie ułatwić przeprowadzenie procesu wymiany kadrowej. Dlatego w publikacji szeroko podejmowane są także kwestie ogólnych przemian, jakie zachodziły w tym okresie w sądownictwie. Podejście takie pozwala unaocznić intencje władz i faktyczne przyczyny powołania Sądu Apelacyjnego w Białymstoku. Te zaś dosadnie zaprezentowane zostały w cytowanych w publikacji decyzjach podejmowanych na posiedzeniach Kolegium Ministerstwa Sprawiedliwości i fragmentach raportów Departamentu Nadzoru Sądowego.
The publication deals with a short episode of the Court of Appeal in Bialystok between 1949-1950. It is part of the author's research work on the problem of reconstruction and transformation of the common judiciary during the period of building the socialist system in Poland in the first decade after World War II. Moreover, the aim of the publication is to answer an important, immediately emerging question; why the Court of Appeal in Bialystok was established at all? This was closely related to the fundamental changes that were taking place in the common judiciary in the years 1944-1954, which led to the politicization of the justice system. However, the reforms were not limited to the systemic adaptation of the judiciary to the needs of the authorities. The changes went much further, towards carrying out staff purges and eliminating from the judiciary pre-war judges who did not want to submit to political pressure and ideological indoctrination. The establishment of the Court of Appeal in Bialystok was part of the planned reorganization of the common court system, which was supposed to simplify the staff exchange process. That is why the publication also widely concerns the general changes that took place in the judiciary during this period. This approach helps to show intentions of the authorities and true reasons of establishing the Court of Appeal in Bialystok. These are presented in the decisions taken at the meetings of the Collegium of the Ministry of Justice and fragments of the reports of the Judicial Supervision Department, as quoted in the publication.
Źródło:: Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 405-421
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:: Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Czy potrzebne są zmiany w konstytucyjnej karcie praw?
Do we need to revise the constitutional charter of rights?
Autorzy:: Kędzia, Zdzisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/692916.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: constitution
democracy
independence of the judiciary and independence of judges
control of constitutionality of the law
constitutional reform
constitutional moment
constitutional crisis
human and civil rights
konstytucja
demokracja
niezależność sądów i niezawisłość sędziów
kontrola konstytucyjności prawa
reforma konstytucyjna
moment konstytucyjny
kryzys konstytucyjny
prawa człowieka i obywatela
konstytucyjna karta praw
Opis:: The article seeks to answer the question whether it is necessary to revise the charter of rights of an individual included in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. The starting point is the reflection on the topicality of the Basic Law from the perspective of 20 years of its applicability. The conclusion is that the Constitution meets the criteria of modern constitutionalism uponwhich the systems of democratic states are based. The reform consisting in a thorough revision of the existing Constitution or in replacing it with a new basic law would have to be justified by the fulfilment of the ‘constitutional moment’ conditions, in line with Bruce Ackerman’s understanding of the term. The discussion devoted to the constitutional charter of rights focuses on theassessment of how the fundamental rights charter fulfils the criteria which guided its drafting, namely: the adequacy to the assessment of the relationship between the individual and the community that prevails in society; the compliance with international human rights standards; theuniversality of content; the jurisprudence. They lead to the conclusion that the charter of rights contained in the Constitution is an example of a modern regulation of the legal situation of an individual, consistent with the requirements of contemporary constitutionalism. However, this general assessment does not mean that it is pointless to consider the possibility or the need to refine the detailed solutions, or supplement the list charter, that could be made within the framework of the revision of the Constitution when this proves necessary. This thesis is illustrated with selected examples.
Artykuł poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy potrzebna jest rewizja karty praw jednostki zamieszczonej w Konstytucji RP z 1997 r. Punktem wyjścia są rozważania na temat aktualności ustawy zasadniczej z perspektywy dwudziestu lat jej obowiązywania. Ich konkluzją jest stwierdzenie, że Konstytucja RP spełnia kryteria nowoczesnego konstytucjonalizmu, na którym opierają się ustroje państw demokratycznych. Reforma polegająca na gruntownej rewizji obowiązującej konstytucji lub na zastąpieniu jej przez nową ustawę zasadniczą wymagałaby uzasadnienia poprzez spełnienie warunków „momentu konstytucyjnego”, tak jak to pojęcie rozumie Bruce Ackerman. Rozważania poświęcone konstytucyjnej karcie praw skupiają się na ocenie wypełnienia przez nią kryteriów, które kierowały pracami nad jej redakcją, a mianowicie: adekwatności do dominujących w społeczeństwie ocen relacji między jednostką a wspólnotą; zgodności z międzynarodowymi standardami praw człowieka; uniwersalności treści; jurydyczności. Prowadzą one do wniosku, że karta praw zawarta w Konstytucji RP stanowi przykład nowoczesnej regulacji sytuacji prawnej jednostki, zgodnej z wymogami współczesnego konstytucjonalizmu. Ta generalna ocena nie oznacza jednak braku celowości rozważań nad możliwością czy potrzebą optymalizacji szczegółowych rozwiązań, które mogłyby zostać dokonane w ramach nowelizacji konstytucji, gdy ta okaże się niezbędna. Teza ta jest zilustrowana wybranym przykładami.
Źródło:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 61-80
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Rysa na obliczu Temidy
A scratch on the face of Themis
Autorzy:: Gomułowicz, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2123421.pdf
Data publikacji:: 2022-05-13
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: niezawisłość sędziów
niezależność sądów
pozycja ustrojowa i znaczenie Krajowej Rady Sądownictwa
artykuły Konstytucji: 10, 45, 173, 186 ust. 1, 187 ust. 1 i 3
demokratyczne państwo prawne
kompetencje Prezydenta RP w zakresie powoływania na stanowiska sędziowskie
test Astradssona
the independence of judges
the independence of the courts
the political position and importance of the National Judiciary Council
the meaning of Articles of the Constitution: 10, 45, 173, 186 act 1, 187 act 1 and 3
democratic state ruled by law
powers of the President of the Republic of Poland to appoint judges
Astradsson test
Opis:: Artykuł dotyczy tezy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 listopada 2021 r., sygn. III FSK 3626/21, a także jej uzasadnienia. Koncentruje się na fundamentalnych wadach, a mianowicie na: 1) błędnym założeniu, że Krajowa Rada Sądownictwa jest organem konstytucyjnym samorządu sędziowskiego (przeczy temu treść art. 187 ust. 1 Konstytucji RP); 2) błędnym uznaniu, że odwołanie wybieranych członków Rady, sędziów przed upływem ich czteroletniej kadencji jest wadliwością postępowania, podczas gdy jest to jaskrawe i bezdyskusyjne złamanie art. 187 ust. 3 Konstytucji RP; 3) bezpodstawnym przyjęciu, że Prezydent RP ma prawne podstawy do prowadzenia własnego merytorycznego postępowania, które weryfikuje zgłoszone przez Radę kandydatury na stanowiska sędziowskie; 4) nieuprawnionym stawianiu znaku równości pomiędzy KRS a „nową KRS”; 5) wadliwym zastosowaniu testu Astradssona.
The article concerns the assessment of the thesis of the judgment of the Supreme Administrative Court of November 4, 2021 (no. III FSK 3626/21) as well as its justification. It focuses on the fundamental flaws, namely: 1) on the erroneous assumption made by judges that the National Judiciary Council is a constitutional collegiate body (the content of Article 187 (1) of the Constitution contradicts this); 2) on the erroneous recognition that the dismissal of elected members of the Council, judges, before the end of their 4-year term of office, is a defect in the procedure, while it is a clear and indisputable breach of Article 187, paragraph 3 of the Constitution; 3) on the unsubstantiated assumption that the President of the Republic of Poland has legal grounds to conduct his own substantive proceedings, which will verify the candidates for judicial posts submitted by the Council; 4) on the unauthorized equation between the NCJ and the neo-NCJ; 5) on a faulty application of the Astradsson test.
Źródło:: Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2022, 2; 29-38
1509-877X
Pojawia się w:: Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Spór o wartości – sąd niezależny czy „zależny”, sędzia niezawisły czy „zawisły”
A dispute on values – an independent or “dependent” court an independent or “dependent” judge
Autorzy:: Gomułowicz, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/24987626.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: zasada trójpodziału władzy
niezależność sądów
niezawisłość sędziów
ex iniuria non oritur ius
lex falsa lex non est
pozycja ustrojowa Krajowej Rady Sądownictwa
separation of powers
the independence of judges
the independence of the courts
state position of the National Judiciary Council
Opis:: Problematyka artykułu dotyczy istotnych z punktu widzenia demokratycznego państwa prawnego standardów funkcjonowania władzy sądowniczej. W kontekście konstytucyjnej zasady podziału i równowagi władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej analizuje problematykę odrębności i niezależności sądów od innych władz, znaczenie sędziowskiej niezawisłości i ustrojowej pozycji Krajowej Rady Sądownictwa, ocenia rozwiązania przyjęte w ustawie z dnia 8 grudnia 2017 roku o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2018 r., poz. 3) oraz ustawie z dnia 20 grudnia 2019 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 198). Ta analiza prowadzona jest w kontekście wyroku wydanego przez Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 4 listopada 2021 r., sygn. III FSK 3626/21. Problem dotyczy powołań sędziowskich, a także asesorskich w trybie: wniosek „nowej Rady”, tj. „neo-KRS”, a postanowienie Prezydenta RP o powołaniu na urząd sędziego (asesora).
The paper concerns standards of functioning of judiciary relevant from the point of view of a democratic legal state. It deals with a problem of separateness and independence of judiciary from other powers in the context of constitutional separation of powers. It emphasizes the importance of the independence of judges and the importance of the state position of the National Judiciary Council. The author assesses the solutions adopted in the Act of 8th December 2017 amending the Act on National Judiciary Council and in the Act of 20th December 2019 amending the Act on the Organisational Structure of Common Courts and other acts. The analysis is conducted along with the judgment of the Supreme Administrative Court of November 4, 2021 (no. III FSK 3626/21). The problem presented is a problem of appointing of the judges according to a new procedure: the proposal made by a „new Council” and the President’s decision to appoint a judge (assessor). The text is also a reply to prof. M. Dobrowolski’s text published in Tax Law Journal 2022, no. 4.
Źródło:: Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2023, 1; 195-211
1509-877X
Pojawia się w:: Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "independence of judges" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język