Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "implicative" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Inférences au pays de la prosodie
    Inferences in the land of prosody
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341247.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Implication
    entailment
    presupposition
    implicature
    prosody
    theme
    rheme
    two-way implicative verbs
    one-way implicative verbs
    text-to-speech synthesis
    Opis:
    When it comes to language, it’s not just the grammatical structure and the literal meaning of words that matter. The way a predicate imposes inferences on its propositional arguments is crucial to understanding the true meaning of a message. However, these inferences are influenced by many factors, such as prosody, world knowledge, speakers’ expectations regarding language use, situational stereotypes, and other implicit or contextual elements.In this paper, we examine the inferential status of the verbs referred to by Karttunen as “implicative verbs”. On the one hand, two-way implicative verbs, and on the other, one-way implicative verbs. The latter have been little studied from this perspective. This will lead us to highlight the fundamental role, too often forgotten, of prosody and focus/theme in this type of analysis and in determining the inferential status of predicates. Our analyses show that, once prosody has been considered, the classification of theoretically possible verb inferences accepted until now needs to be modified. We do not have 4 groups of one-way implicative verbs, as has been argued, but 2, namely the groups: [+/+/– // –/–] [affirmed > true or false // denied > false] of the type être capable, pouvoir and [+/+/– // –/+] [affirmed > true or false // denied > true] of the type hésiter à.The remaining two groups, considered as distinct and autonomous one-way implicative verbs with the suggested characteristics: [+ + // – +/–] [affirmed > true // denied > true or false] of the type forcer to and [+ – // – +/–] [affirmed > false // denied > true or false] of the type refuser de, belong to the canonical groups of two-way implicative verbs, respectively: forcer à to the group of verbs of the type réussir à: [+/+ // –/–] [affirmed > true // denied > false] and refuser de to the group of verbs of the type oublier de: [+/– // –/+] affirmed > false // denied > true].Naturally, this classification differentiation, important as it is, only reflects the different behaviour of certain types of predicate, and this is the most important element of these analyses with a view to automating the recognition of predicate inferences.
    Źródło:
    Neophilologica; 2023, 35; 1-33
    0208-5550
    2353-088X
    Pojawia się w:
    Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inférences textuelles et constructions à verbes supports
    Textual Inferences and Support Verb Constructions
    Autorzy:
    Banyś, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341221.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Inference
    textual inferences
    implication
    implicative
    phrasal implicative
    implicative signature
    paraphrase
    multi-word expressions
    support verbs
    Opis:
    Pour comprendre le langage naturel, les systèmes automatiques doivent avoir la capacité et la possibilité de savoir ce qui est inféré, et si oui, comment cela est inféré, et à partir de quoi dans un texte. Les implications linguistiquement déterminées imposées par un prédicat sur ses arguments propositionnels, apparaissant dans un texte comme des inférences textuelles, sont, avec d'autres éléments, tels que la connaissance du monde, les hypothèses des locuteurs sur l'utilisation de la langue, les stéréotypes situationnels, les implicatures, etc. l'un des éléments nécessaires pour qu'un système soit considéré comme comprenant le langage naturel. Dans cet article, nous nous concentrons sur l'une des parties importantes des inférences textuelles, qui n'a pratiquement pas été étudiée, à savoir les relations entre une catégorie particulière d'inférences textuelles constituée d'implicatifs phrastiques au sens de Karttunen (2012) et une catégorie particulière d'expressions polylexicales constituée de verbes supports. Nous donnons d'abord une brève introduction à l'état actuel de la description des deux catégories générales : les inférences, dont un type particulier d'inférences : les paraphrases (sec. 1), et les expressions polylexicales avec un type particulier de ces constructions : les verbes supports (sec. 2), ce qui nous permet de présenter les relations entre les verbes supports et les paraphrases (sec. 3). Nous passons ensuite à une discussion sur les implicatifs, y compris les implicatifs phrastiques (sec. 4), au sens de Karttunen (2012) et nous présentons une esquisse de la description de certains types de constructions à verbes supports du point de vue de leur pouvoir implicatif (sec. 5). Les analyses du type présenté sont à poursuivre et doivent être étendues à toutes les constructions du type analysé et font en même temps partie d'un projet beaucoup plus général. Elles sont un début d'une implémentation systématique à faire sur les matériaux français et polonais en corrélation avec l'anglais de la combinatoire des valeurs de vérité, "signatures implicatives", des prédicats, qu'ils soient verbaux, adjectivaux ou nominaux.
    To understand natural language, automatic systems must have the ability and possibility to know what is inferred, and if so, how it is inferred, and from what in a text. The linguistically determined implications imposed by a predicate on its propositional arguments, appearing in a text as textual inferences, are, with other elements, such as knowledge of the world, speakers’ assumptions about language usage, situational stereotypes, implicatures, etc., one of the necessary elements for a system to be considered as understanding natural language.  In this paper, Wiesław Banyś focuses on an important part of textual inferences, one which has been given hardly any scholarly attention so far, namely the relations between a particular category of textual inferences constituted by phrasal implicatives in the sense of Karttunen (2012) and a particular category of multi-word expressions constituted by support verbs.  Banyś first gives a brief introduction to the current state of the art of the description of the two general categories: inferences, including a particular type of inferences: paraphrases (sec. 1), and multiword expressions with a particular type of these constructions: support verbs (sec. 2), which allows us to present the relations between support verbs and paraphrases (sec. 3). He then moves on to a discussion of implicatives, including phrasal implicatives (sec. 4), and presents a sketch of the description of some types of support verb constructions from the point of view of their implicative power (sec. 5).  The analyses of the type presented are to be continued and need to be extended to all constructions of the type analysed and are at the same time part of a much more general project. They constitute the beginning of a systematic implementation to be done on French and Polish material, in correlation with the English, of the combinatorics of truth values, “implicative signatures”, of predicates, whether verbal, adjectival or nominal.
    Źródło:
    Neophilologica; 2022, 34; 1-37
    0208-5550
    2353-088X
    Pojawia się w:
    Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Soju Filters in Hoop Algebras
    Autorzy:
    Borzooei, Rajab Ali
    Rezaei, Gholam Reza
    Kologhani, Mona Aaly
    Jun, Young Bae
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023327.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Soju sub-hoop
    soju filter
    implicative soju filter
    Opis:
    The notions of (implicative) soju filters in a hoop algebra are introduced, and related properties are investigated. Relations between a soju sub-hoop, a soju filter and an implicative soju filter are discussed. Conditions for a soju filter to be implicative are displayed, and characterizations of an implicative soju filters are considered. The extension property of an implicative soju filter is established.
    Źródło:
    Bulletin of the Section of Logic; 2021, 50, 1; 97-123
    0138-0680
    2449-836X
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Section of Logic
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Logic for Dually Hemimorphic Semi-Heyting Algebras and its Axiomatic Extensions
    Autorzy:
    Cornejo, Juan Manuel
    Sankappanavar, Hanamantagouda P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43189647.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    semi-intuitionistic logic
    dually hemimorphic semi-Heyting logic
    dually quasi-De Morgan semi-Heyting logic
    De Morgan semi-Heyting logic
    dually pseudocomplemented semi-Heyting logic
    regular dually quasi-De Morgan Stone semi-Heyting algebras of level 1
    implicative logic
    equivalent algebraic semantics
    algebraizable logic
    De Morgan Gödel logic
    dually pseudocomplemented Gödel logic
    Moisil's logic
    3-valued Łukasiewicz logic
    Opis:
    The variety \(\mathbb{DHMSH}\) of dually hemimorphic semi-Heyting algebras was introduced in 2011 by the second author as an expansion of semi-Heyting algebras by a dual hemimorphism. In this paper, we focus on the variety \(\mathbb{DHMSH}\) from a logical point of view. The paper presents an extensive investigation of the logic corresponding to the variety of dually hemimorphic semi-Heyting algebras and of its axiomatic extensions, along with an equally extensive universal algebraic study of their corresponding algebraic semantics. Firstly, we present a Hilbert-style axiomatization of a new logic called "Dually hemimorphic semi-Heyting logic" (\(\mathcal{DHMSH}\), for short), as an expansion of semi-intuitionistic logic \(\mathcal{SI}\) (also called \(\mathcal{SH}\)) introduced by the first author by adding a weak negation (to be interpreted as a dual hemimorphism). We then prove that it is implicative in the sense of Rasiowa and that it is complete with respect to the variety \(\mathbb{DHMSH}\). It is deduced that the logic \(\mathcal{DHMSH}\) is algebraizable in the sense of Blok and Pigozzi, with the variety \(\mathbb{DHMSH}\) as its equivalent algebraic semantics and that the lattice of axiomatic extensions of \(\mathcal{DHMSH}\) is dually isomorphic to the lattice of subvarieties of \(\mathbb{DHMSH}\). A new axiomatization for Moisil's logic is also obtained. Secondly, we characterize the axiomatic extensions of \(\mathcal{DHMSH}\) in which the "Deduction Theorem" holds. Thirdly, we present several new logics, extending the logic \(\mathcal{DHMSH}\), corresponding to several important subvarieties of the variety \(\mathbb{DHMSH}\). These include logics corresponding to the varieties generated by two-element, three-element and some four-element dually quasi-De Morgan semi-Heyting algebras, as well as a new axiomatization for the 3-valued Łukasiewicz logic. Surprisingly, many of these logics turn out to be connexive logics, only a few of which are presented in this paper. Fourthly, we present axiomatizations for two infinite sequences of logics namely, De Morgan Gödel logics and dually pseudocomplemented Gödel logics. Fifthly, axiomatizations are also provided for logics corresponding to many subvarieties of regular dually quasi-De Morgan Stone semi-Heyting algebras, of regular De Morgan semi-Heyting algebras of level 1, and of JI-distributive semi-Heyting algebras of level 1. We conclude the paper with some open problems. Most of the logics considered in this paper are discriminator logics in the sense that they correspond to discriminator varieties. Some of them, just like the classical logic, are even primal in the sense that their corresponding varieties are generated by primal algebras.
    Źródło:
    Bulletin of the Section of Logic; 2022, 51, 4; 555-645
    0138-0680
    2449-836X
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Section of Logic
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On maximal ideals of pseudo \(MV\)-algebras
    Autorzy:
    Dymek, Grzegorz
    Walendziak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/745935.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    pseudo MV-algebra
    ideal
    maximal (implicative) ideal
    Opis:
    We investigate maximal ideals of pseudo MV-algebras and give some characterizations of them. Some properties of a family of maximal ideals of a pseudo MV-algebra generating this algebra are shown as well. Finally, we are interested in finding an example of a pseudo MV-algebra generated by its maximal ideal.
    Źródło:
    Commentationes Mathematicae; 2007, 47, 1
    0373-8299
    Pojawia się w:
    Commentationes Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Where Czech meets math: Implicative-causal relations in mathematical word problems
    Autorzy:
    Hirschová, Milada
    Vondrová, Naďa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2193778.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-24
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    implicative-causal relation
    word problem as a text type
    conversational implicature
    formulaic stereotypy
    Opis:
    The paper deals with the functioning of if-clauses in mathematical word problems and with their equivalents. First, the nature of a word problem as a text type is shown. Further, the difference between complex sentences with proper implicative-causal relation and a lay use of conditional clauses is examined. As its main goal, the paper presents a comparison of various instances of conditional clauses in mathematics word problems. Also, it shows the role of formulaic stereotypy and conventional assumptions in word problem texts as an integral part of both the mathematical and the communicative competence.
    Źródło:
    Bohemistyka; 2023, 1; 55-76
    1642-9893
    Pojawia się w:
    Bohemistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Int-Soft Ideals of Pseudo MV-Algebras
    Autorzy:
    Jun, Young Bae
    Song, Seok-Zun
    Bordbar, Hashem
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749894.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    int-soft ideal
    implicative int-soft ideal
    Opis:
    The notion of (implicative) int-soft ideal in a pseudo MV -algebra is introduced, and related properties are investigated. Conditions for a soft set to be an int-soft ideal are provided. Characterizations of (implicative) int-soft ideal are considered. The extension property for implicative int-soft ideal is established.
    Źródło:
    Bulletin of the Section of Logic; 2018, 47, 1
    0138-0680
    2449-836X
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Section of Logic
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Linking Traits and Personal Constructs: An Exploratory Study throughout Levels of Personality
    Autorzy:
    Martínez, Jesús García
    Cano-García, Francisco J.
    Rodríguez-Franco, Luis
    Buero-Gallego, Milagros
    Alcocer-Gómez, Elísabet
    Guerrero-Gómez, Rafael
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2128612.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-28
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Personality
    Levels of Personality
    Traits
    Personal Constructs
    Big Five Model
    Repertory Grid Technique
    McAdams’ Model
    Implicative Dilemmas
    Opis:
    This article presents a preliminary study of links between personal constructs and traits. The conceptual framework for this study is the domains of personality model postulated by McAdams (1995) and McAdams & Pals (2006), and we tried to find concomitances between variables of two different levels, the dispositional level and the identity level. A repertory grid and the NEOFFI inventory were distributed to a total of 273 individuals, 146 representing the general population, and 137 having pathologies. By applying an exploratory design ex post facto in which Pearson’s correlations and ANOVAs were used, we found associations between the content of the constructs used and the traits. The neuroticism trait was most closely related to the content of the constructs. There were also clear associations between construct structure and scores on traits. Neurotic subjects were more rigid, whereas agreeable and conscientious subjects were more complex. However, the type of sample (normal or pathological) is a basic modulator of the relationships between constructs and traits.
    Łączenie cech i konstruktów osobistych. Eksploracyjne studium poziomów osobowości This article presents a preliminary study of links between personal constructs and traits. The conceptual framework for this study is the domains of personality model postulated by McAdams (1995) and McAdams & Pals (2006), and we tried to find concomitances between variables of two different levels, the dispositional level and the identity level. A repertory grid and the NEOFFI inventory were distributed to a total of 273 individuals, 146 representing the general population, and 137 having pathologies. By applying an exploratory design ex post facto in which Pearson’s correlations and ANOVAs were used, we found associations between the content of the constructs used and the traits. The neuroticism trait was most closely related to the content of the constructs. There were also clear associations between construct structure and scores on traits. Neurotic subjects were more rigid, whereas agreeable and conscientious subjects were more complex. However, the type of sample (normal or pathological) is a basic modulator of the relationships between constructs and traits.
    Źródło:
    Roczniki Psychologiczne; 2009, 12, 1; 57-80
    1507-7888
    Pojawia się w:
    Roczniki Psychologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Coherence of radial implicative fuzzy systems with nominal consequents
    Autorzy:
    Poufal, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/308924.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Instytut Łączności - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    implicative fuzzy system
    radial fuzzy system
    nominal output space
    coherence
    Opis:
    In the paper we are interested in the question of coherence of radial implicative fuzzy systems with nominal consequents (radial I-FSs with NCs). Implicative fuzzy systems are fuzzy systems employing residuated fuzzy implications for representation of IF-THEN structure of their rules. Radial fuzzy systems are fuzzy systems exhibiting the radial property in antecedents of their rules. The property simplifies computational model of radial systems and makes the investigation of their properties more tractable. A fuzzy system has nominal consequents if its output is defined on a finite unordered set of possible actions which are generally quantitatively incomparable. The question of coherence is the question of under which conditions we are assured that regardless the input to the system is, an output of the system exists, i.e., the output is non-empty. In other words, a fuzzy system is coherent if it has no contradictory rules in its rule base. In the paper we state sufficient conditions for a radial I-FS with NCs to be coherent.
    Źródło:
    Journal of Telecommunications and Information Technology; 2006, 4; 60-66
    1509-4553
    1899-8852
    Pojawia się w:
    Journal of Telecommunications and Information Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On implicative and maximal ideals of BL-algebras
    Autorzy:
    Walendziak, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/746457.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    BL-algebra, MV-algebra, implicative (maximal) ideal
    Opis:
    In the theory of MV-algebras, implicative ideals are studied by Hoo and Sessa. In this paper we define and characterize implicative ideals of BL-algebras. We also investigate maximal ideals of BL-algebras and prove that if an ideal is prime and implicative, then it is maximal. Moreover, we show that an ideal is maximal if and only if the quotient BL-algebra is a simple MV-algebra. Finally, we give the homomorphic properties of implicative and maximal ideals.
    Źródło:
    Commentationes Mathematicae; 2014, 54, 2
    0373-8299
    Pojawia się w:
    Commentationes Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Processing Presuppositions. Are Implicative Verbs Soft Triggers?
    Autorzy:
    Włodarczyk, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028576.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    conversational implicature
    implicative verbs
    presuppositions
    Opis:
    This paper investigates the question whether implicative verbs should be considered as soft presupposition triggers, i.e., as triggers activating optional context repairs. I present the results of an experiment in which test subjects were asked to read short dialogues containing either presupposition triggers or conversational implicatures and, next, answer the questions regarding the information communicated on the level of presupposition or implicatures, respectively. The results of within-subject ANOVA show that presuppositions activated by the use of implicative verbs are significantly less accessible and illicit significantly longer response times than presuppositions activated by the use of hard triggers, suggesting that they can be classified as soft presupposition triggers. The obtained results also show that presuppositions activated by the use of different triggers are heterogenous in regards to the accessibility of information.
    Źródło:
    Research in Language; 2021, 19, 1; 47-75
    1731-7533
    Pojawia się w:
    Research in Language
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Positive Implicative Soju Ideals in BCK-Algebras
    Autorzy:
    Xin, Xiao Long
    Borzooei, Rajab Ali
    Jun, Young Bae
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749900.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    soju subalgebra
    soju ideal
    positive implicative soju ideal
    Opis:
    The notion of positive implicative soju ideal in BCK-algebra is introduced, and several properties are investigated. Relations between soju ideal and positive implicative soju ideal are considered, and characterizations of positive implicative soju ideal are established. Finally, extension property for positive implicative soju ideal is constructed.
    Źródło:
    Bulletin of the Section of Logic; 2019, 48, 1
    0138-0680
    2449-836X
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Section of Logic
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Negatywna nieprzeźroczystość. O predykatach przesądzających fałsz implikowanego zdania
    Autorzy:
    Zaucha, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567912.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    contrafactives
    implicative verbs
    falsehood
    kontrafaktywy
    czasowniki implikatywne
    fałsz
    Opis:
    The paper discusses the distinction between factive and non-factive predicates as well as between implicative and non-implicative verbs. The author reconsiders the well-known concepts in respect to falsehood verbs. In the process of the analysis she discovers certain gaps in both frameworks. In her conclusion the author proposes a more complex account of the non-factive predicates which are based on the place of thematic ascription in the semantic content of a particular predicate.
    Artykuł poświęcony jest analizie czasowników przesądzających fałsz zdań wymaganych składniowo bądź implikowanych semantycznie ze względu na pojęcia niefaktywności (Kiparscy 1970) oraz implikatywności (Karttunen 1971). Kategorie te są obecne w literaturze przedmiotu od bez mała półwiecza. Tymczasem konfrontacja dobrze znanych (wydawałoby się) idei z materiałem językowym przynosi niespodziewane rezultaty. Okazuje się, że aparat pojęciowy służący do opisu faktywności zawiera luki domagające się uzupełnienia. W artykule stawia się tezę, że zasadnicza dychotomia między wyrażeniami niefaktywnymi opiera się na opozycji ze względu na umiejscowienie i funkcję (temat nadrzędny vs. temat cząstkowy) tematyzowanej askrypcji w strukturze treści predykatu. Przypadek czasownikowych wykładników fałszu unaocznia, że wśród niefaktywów można wyróżnić następujące podklasy: i) niefaktywy nieprzesądzające ani fałszu, ani prawdziwości implikowanego zdania; ii) niefaktywy przesądzające fałsz implikowanego zdania w remacie swojej struktury semantycznej, iii) niefaktywy przesądzające fałsz implikowanego zdania w części tematycznej struktury znaczeniowej; iv) niefaktywy, w których fałszywa askrypcja stanowi temat cząstkowy.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2019, 16
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesny uniwersytet – w pułapce racjonalności eksplikatywnej
    Modern university – in the trap of explanatory rationality
    Autorzy:
    Żywczok, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/423960.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Lubuskie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    uniwersytet
    nauka
    rozum eksplikatywny
    rozum implikatywny
    parametryzacja
    university
    science
    explicative mind
    implicative mind
    parametrization
    Opis:
    Dostrzeżenie dysproporcji między klasycznym wzorcem uprawiania nauki a racjonalnością eksplikatywną skłoniło autorkę artykułu do przeanalizowania przyczyn niepokoju wielu naukowców, związanego z zachowaniem odpowiedniego poziomu kultury naukowej. Poddała w wątpliwość wybrane kierunki rozwoju (vs inwolucji) współczesnych uniwersytetów, odsłaniając pozory nowoczesności (np. sprawozdawczość parametryczną i kategoryzację), będące powodem instrumentalnego traktowania zarówno pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych, jak i samej nauki (pojmowanej jako dziedzina kultury). Jednocześnie ujawniła przewidywane skutki dominacji technokratycznej dla przetrwania idei uniwersytetu i optymalnego funkcjonowania tej instytucji. Upowszechnianie się w społeczności uniwersyteckiej niekorzystnych poglądów, przekonań, postaw i wzorców skłoniło do wartościowania obecnych tendencji formalno-administracyjnych, często ograniczających swobodę intelektualną i transgresję. Autorka twierdzi, iż presja stosowania kryteriów ekonomicznych w ocenie procesów kulturotwórczych bywa postrzegana jako represjonowanie naukowców i budzi, zwłaszcza w humanistach, słuszny opór etyczny. Mentalna dezorientacja i niezadowolenie pracowników oraz studentów, związane między innymi z trudnością sprostania irracjonalnym standardom, świadczą o zachwianiu uniwersyteckiego etosu. W badaniu naukoznawczym, którego przedmiot stanowi parametryzacja, posłużono się hermeneutyczną interpretacją tekstów źródłowych oraz osiągnięciami metodologicznymi filozofii analitycznej – analizą rekonstrukcyjną i krytyczną oraz argumentacją. Metody te umożliwiają bowiem zbadanie zasadności twierdzeń przed ich uznaniem czy usankcjonowaniem.
    The disparity between the classic model of pursuing science and explanatory rationality inspired the author to analyze the sources of researchers’ concern about preserving an appropriate level of science culture. The author questions the selected directions of development (vs. involution) of modern universities, exposing their apparent modernity (e.g. parametric reporting and categorization) that lead to an instrumental treatment of researchers, research and teaching employees, as well as of science itself (understood as a discipline of culture). Also, the author reveals the expected influence of technocratic domination on preserving the concept of university and on the optimal functioning of the institution. Unfavorable views, beliefs, attitudes and models, so common among today.s university communities, lead the author to evaluate the current formal-administrative tendencies that often limit intellectual freedom and transgression. The author claims that the pressure to apply economic criteria for assessing culture-generating processes is often considered as the victimization of researchers, and evokes justified ethical resistance, especially among humanists. Mental disorientation and dissatisfaction of the employees and students, related partly to the difficulties in meeting irrational standards, testify to the university ethos being undermined. For the purpose of this parametrization study, the author used a hermeneutic interpretation of the source texts and the methodological achievements of analytic philosophy, i.e. reconstructive and critical analysis and argumentation. These methods make it possible to examine the legitimacy of statements before they are accepted or sanctioned.
    Źródło:
    Rocznik Lubuski; 2018, 44, 2; 93-107
    0485-3083
    Pojawia się w:
    Rocznik Lubuski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies