Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "image of the world" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 109
Tytuł:
Działania społeczne a proces profilowania świata społecznego. Casus prawicowej i liberalnej interpretacji sytuacji na polsko-białoruskiej granicy
Social activities and the process of profiling the social world. The case of the right-wing and liberal interpretation of the situation on the Polish-Belarusian border
Autorzy:
Lewartowska-Zychowicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339579.pdf
Data publikacji:
2024-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
obraz świata
profilowanie
wzorce działania
ideologia prawicowa
ideologia liberalna
sytuacja na polsko-białoruskiej granicy
image of the world
profiling
action patterns
right-wing ideology
liberal ideology
the situation on the Polish-Belarusian border
Opis:
When in the second half of 2021 the situation on the Polish-Belarusian border rapidly inflamed, it became a subject of numerous articles published in major opinion weeklies of different ideological orientations. Their analysis using the profiling concept developed by Jerzy Bartmiński allowed to reveal two alternative profiles of people trying to cross Polish border from Belarus (illegal immigrant versus refugee) and different images of the social world hidden behind them, manifested in ideological (right-wing and liberal) language codes. According to J. Bartmiński’s concept, profiling is reconstructable practically in every text of culture, and the reconstruction of profiling makes it possible to obtain a cognitive definition, i.e. one that allows to present the way the speakers understand the events of the social world, the ways of ordering, categorizing and evaluating them. The reconstructed profiles were used in the analysed texts to generate different action patterns (defense of sovereignty versus helping people in a humanitarian crisis), which, however, have a common area, which is identifying the figure of external enemy and inner traitor.
Gdy w drugiej połowie 2021 roku sytuacja na polsko-białoruskiej granicy uległa gwałtownemu zaognieniu, stała się przedmiotem licznych artykułów, publikowanych w głównych tygodnikach opinii o różnych orientacjach ideologicznych. Ich analiza z wykorzystaniem koncepcji profilowania Jerzego Bartmińskiego, pozwoliła na odsłonięcie dwóch alternatywnych profili osób usiłujących przedostać się do Polski z terenu Białorusi (nielegalny imigrant versus uchodźca) i skrywających się za nimi odmiennych obrazów świata społecznego manifestujących się w ideologicznych (prawicowych i liberalnych) kodach językowych. Zgodnie z koncepcją J. Bartmińskiego zabieg profilowania jest możliwy do zrekonstruowania w każdym tekście kultury, a rekonstrukcja zabiegu profilowania umożliwia uzyskanie definicji kognitywnej, czyli takiej, która pozwala na przedstawienie sposobu pojmowania przez mówiących wydarzeń świata społecznego, sposobów ich porządkowania, kategoryzowania i wartościowania. Zrekonstruowane profile zostały użyte w analizowanych tekstach do wygenerowania odmiennych wzorców działaniowych (obrona suwerenności versus pomoc ludziom w kryzysie humanitarnym), które okazały się mieć wspólny obszar, jakim jest identyfikowanie figury zewnętrznego wroga i wewnętrznego zdrajcy.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2024, 24, 1; 162-172
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towarzysz, przyjaciel, wróg… – postrzeganie psa na przykładzie wybranych tekstów
Companion, friend, enemy… – perception of a dog using examples from selected texts
Autorzy:
Kijak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38081258.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
pies
językowy obraz świata
komunikacja internetowa
frazeologia
ekspresywizmy
dog
linguistic image of the world
Internet communication
phraseology
expressionisms
Opis:
Artykuł stanowi przegląd badań na temat społeczno-kulturowego obrazu psa. Autorka odnosząc się do nich, przedstawia różne sposoby postrzegania tego zwierzęcia zależne od czasów i rodzaju tekstu. W artykule uwzględniono opracowania dotyczące występowania psa w literaturze, filmie oraz tekstach użytkowych. Jak pokazała przeprowadzona przez autorkę analiza, istotny materiał w badaniach nad postrzeganiem tego zwierzęcia wyekscerpowano ze słowników zawierających katalog utrwalonych kulturowo związków frazeologicznych. Wartościowe okazały się także nowsze źródła, zwłaszcza internetowe. Prześledzenie różnorodnych opracowań na temat psa w wybranych tekstach pozwoliło na pokazanie, jak zmieniał się jego obraz, oraz wskazanie głównych czynników wpływających na te zmiany, a także sformułowanie prognoz dotyczących dalszych przeobrażeń w jego postrzeganiu.
This article is a review of research on the socio-cultural image of the dog. The author presents different systems of perceiving this animal depending on the time and type of text. The article considers studies on the occurrence of the dog in literature, film and applied texts. Important material in the study of the perception of dogs was extracted from dictionaries containing a catalogue of culturally fixed phraseological compounds. Newer sources, especially online, also proved valuable. Tracing the various studies of dogs in selected texts made it possible to show how the image of the dog has changed and to identify the main factors influencing these changes, as well as to formulate forecasts for further transformations in how it is perceived.
Źródło:
Językoznawstwo; 2024, 20, 1; 152-160
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Into Memory It Is Engraved – In Memory It Is Treasured – From Memory It Fades”. On the Perception of Memory in Conversations With Witnesses of History on the Example of the Archives of the Warsaw Rising Museum
Autorzy:
Przyklenk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35162867.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
memory
witness account of history
linguistic image of the world
discourse
collective memory
Opis:
The aim of this article is to discuss the ways in which memory is perceived in genologically homogeneous texts. The subject of the research is the word pamięć (ang. “memory”) recalled by a witness of history or by a person interviewing him/her. The texts constituting the Oral History Archive of the Warsaw Rising Museum were the source of the analyses. The linguistic view of the phenomenon of memory made use of such concepts as the linguistic image of the world, the assumption of the genological and discursive specificity of each text, and collective memory. It was established that the use of the word memory by both the questioners and the narrators indicates its receptacle character, i.e. seeing memory as a place where elements of the past are stored, with the image of memory in the narrators’ account being dynamised. The second of the meanings is also actualised in the statements of the narrators, capturing memory as a specific capacity of the human mind, which the veterans subject to metareflection, assessing it as good, weak or incomplete. They recognise its malleable and changeable character. Witnesses also use the word memory in a third meaning, i.e. to recall the memory of past persons or events in order to honour them.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 1; 121-139
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Bóg, honor, ojczyzna"? O stosunku Polaków do państwa i narodu w polskich i słoweńskich badaniach ankietowych
"God, honour, fatherland"? About the attitude of Poles to the country and nation in Polish and Slovenian surveys
Autorzy:
Wacławek, Maria
Wtorkowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47034224.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
językowy obraz świata
stereotyp
Polak
państwo
naród
ojczyzna
kulturem
linguistic image of the world
stereotype
Pole
country
nation
cultureme
Opis:
Przywołana w tytule dewiza Wojska Polskiego przynależy do kluczowych pojęć polskiej kultury, aktywizuje się w umysłach Polaków i nie-Polaków. Z pojęciami państwa i narodu nieodłącznie wiąże się zagadnienie tożsamości narodowej, a także to, czym jest i jak jest postrzegana ojczyzna. Za teoretyczną podstawę badań uznajemy przyjęte w polskiej etnolingwistyce założenia dotyczące językowo-kulturowych stereotypów, a także korelujących z nimi kulturemów. Celem artykułu jest rekonstrukcja fragmentu stereotypowego konceptu Polaków – tego, co zdaniem polskich i słoweńskich respondentów najlepiej charakteryzuje Polaka i Polkę w ich stosunku do państwa i narodu. Na podstawie zebranych wypowiedzi ankietowych zostały wyodrębnione następujące kategorie tematyczne: 1) wartościowanie pozytywne, 2) wartościowanie neutralne i ambiwalentne, 3) wartościowanie negatywne. Z badania zasadniczo wyłania się wartościowany in plus obraz Polaka jako patrioty – szczególnie wyraźnie zarysowany w ujęciu heterostereotypowym (słoweńskim). Zrekonstruowano również model przeciwstawny – mocniej uwypuklony w ujęciu autostereotypowym (odtwarzanym z wypowiedzi polskich). W końcowej części artykułu uzyskane wyniki zostały krótko zinterpretowane w kontekście kulturemów – związanych z polskimi symbolami narodowymi (ojczyzną) i ideami (patriotyzmem), a także w kontekście polonistycznego kształcenia językowego cudzoziemców. Funkcjonalne jest badanie ważnych dla danej kultury (w naszym przypadku polskiej) kluczowych słów z perspektywy własnej, jak i obcej, właściwej zewnętrznemu obserwatorowi.
The motto of the Polish Army referred to in the title belongs to the key concepts of Polish culture; it is activated in the minds of Poles and non-Poles. The concept of state and nation is inseparably connected with the issue of national identity, as well as what the fatherland is and how it is perceived. As a theoretical basis for research, we consider the assumptions adopted in Polish ethnolinguistics regarding linguistic and cultural stereotypes, as well as the culturemes that correlate with them. The aim of the article is to reconstruct a fragment of the stereotypical concept of Poles – what, according to Polish and Slovenian respondents, best characterizes a Pole in their attitude to the state and nation. Based on the collected survey responses, the following thematic categories were distinguished: 1) positive evaluation, 2) neutral and ambivalent evaluation, and 3) negative evaluation. The survey basically shows a plus-valued image of a Pole as a patriot – particularly clearly outlined in the heterostereotypical (Slovenian) approach. The opposite model was also reconstructed – more strongly emphasized in the auto-stereotypical approach (reconstructed from Polish statements). In the final part of the article, the obtained results were briefly interpreted in the context of culturemes – related to Polish national symbols (fatherland) and ideas (patriotism), as well as in the context of Polish language education for foreigners. It is useful to study key words important for a given culture (in our case, Polish) from the perspective of one’s own and that of the foreign learner.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2023, 30; 379-400
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Étudier l’argumentation selon la perspective francophone. Le cas du discours sur des questions juives
Study the Argumentation from Francophone Perspective: The Case of Discourse on Jewish Issues
Autorzy:
Pirogowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408315.pdf
Data publikacji:
2023-12-16
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
Tematy:
argumentative analysis
antisemitism
linguistic image of the world
corpus-based research
French linguistics
étude de l’argumentation
analyse discursive
image linguistique du Juif
antisémitisme
Opis:
The author presents her current research project dealing with the argumentation of written interactions that appeared in cyberspace. They focus on the activities of the artist, humorist, political activist Dieudonné M’Bala M’Bala in France and, in Poland, around the activities of the journalist, philo-semitic performer Rafal Betlejewski. The common point of these discourses is that they trigger argumentative mechanisms that are part of the anti-Semitic attitudes of the interacting subjects. It demonstrates how the methodologies of French-speaking linguists can be useful for the argumentative analysis of such a difficult textual corpus.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2023, 20; 143-153
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy i społeczno-kulturowy obraz życia wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. na podstawie powieści Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi
Linguistic and socio-cultural picture of the life of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries, based on Franciszek Beciński’s novel The village on the bend of the road
Autorzy:
Moch, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409150.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
językowo-kulturowy obraz świata
wieś kujawska na przełomie XIX i XX wieku
opozycje językowo-kulturowe i społeczne
chłopski punkt widzenia
linguistic and cultural image of the world
linguistic
cultural and social oppositions
peasant point of view
Kujawy village at the turn of the 19th and 20th centuries
Opis:
In the historical sciences for some time there has been a tendency to describe the history of the Polish peasantry through his eyes. Thanks to this approach, not only purely historical accounts gain importance, but also literary testimonies. One of them is the novel by the peasant writer and poet Franciszek Beciński, The Village on the Bend of the Road, presenting a wide, colorful panorama of life in the Kuyavian countryside at the turn of the 19th and 20th centuries and representing the peasant’s point of view. According to the ethnolinguistic concept of profiling, the capacity of the concept of LUD (folk, people) was presented by means of various linguistic, cultural and social oppositions. In Beciński’s works, the oppositions of village and manor, folk and church, religiosity and ludic character, women and men are particularly visible. The analysis within the described profiles allows us to draw the conclusion that the history of the Kuyavian village at the turn of the 19th and 20th centuries cannot be captured only from the perspective of the violence of the lord over the peasant, and social relations, both within the village itself and between the village and the manor house, were here much more complicated.
W naukach historycznych od pewnego czasu panuje tendencja do opisu historii polskiego chłopstwa jego oczyma. Dzięki takiemu podejściu znaczenie zyskują nie tylko relacje czystohistoryczne, ale także świadectwa literackie. Należy do nich powieść chłopskiego pisarza i poety Franciszka Becińskiego Wieś na zakręcie drogi, ujmująca w szerokiej, barwnej panoramie obraz życia na wsi kujawskiej na przełomie XIX i XX w. i reprezentująca chłopski punkt widzenia. Zgodnie z etnolingwistyczną koncepcją profilowania została przedstawiona za pomocą różnych opozycji językowo-kulturowych i społecznych pojemność pojęcia lud. U Becińskiego zarysowują się zwłaszcza opozycje wieś – dwór, lud – kościół, religijność i ludyczność, kobiety – mężczyźni. Analiza w obrębie opisanych profili pozwala wysnuć wniosek, że historii kujawskiej wsi na przełomie XIX i XX w. nie da się ująć jedynie z perspektywy przemocy pana nad chłopem, a stosunki społeczne, zarówno w obrębie samej wsi, jak i na linii wieś – dwór były tu znacznie bardziej skomplikowane.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2023, 2 (28); 211-226
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz "wolności" w wypowiedziach polskich i ukraińskich studentów
The linguistic image of freedom in the statements of Polish and Ukrainian students
Autorzy:
Sokół-Klein, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47042760.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
freedom
language of values
linguistic image of the world
cognitive definition
survey research
wolność
język wartości
językowy obraz świata
definicja kognitywna
badania ankietowe
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie językowego obrazu wolności w wypowiedziach polskich i ukraińskich studentów uczących się na Wydziale Filologicznym UŁ i analiza zmian zachodzących w sposobie definiowania wspomnianego pojęcia poprzez zestawienie własnych badań z tymi, które w latach 1990 i 2000 przeprowadziła inna badaczka, Irina Lappo (2006). Za materiał badawczy posłużyły ankiety, w których studenci musieli wybrać spośród listy 36 wartości 5 najważniejszych i ponumerować je w skali od 1 do 5 (numer 1 oznacza najważniejszą wartość itd.), napisać własną definicję wartości, uzasadnić, dlaczego wskazana wartość jest dla nich ważna oraz podać synonimy odnoszące się do wybranej wartości. Badanie ilościowe pokazało, jakie wartości są ważne dla młodych ludzi i na ile istotna jest dla nich wolność. Następnie skupiono się na konceptualizacji wspomnianego pojęcia z uwzględnieniem czynników kontekstualnych. Ponieważ sformułowane przez studentów definicje mają charakter tekstów naturalnych, w opisie materiału przyjęto metodę definicji kognitywnej – szczególnie przydatna dla zebranego materiału okazała się ta jej właściwość, która polega na kategorialnym, fasetowym uporządkowaniu zdań definiujących. Wolność okazała się być niezwykle ważną wartością dla młodych ludzi, o czym świadczą badania ilościowe: wśród polskich studentów znalazła się na drugim miejscu (12,41%), zaś ukraińskich – na szóstym (5,19%). W wypowiedziach ukraińskiej młodzieży widoczne są nawiązania do sytuacji wojennej: zarówno w definiowaniu, konotacjach semantycznych, jak również w motywacjach wyboru wartości, co wyraźnie pokazuje, że kształtowanie się znaczenia pojęcia często uzależnione jest od warunków historycznych. Jeśli chodzi o dane statystyczne dotyczące frekwencji kategorii semantycznych: dla osób obu narodowości najważniejsze jest rozumienie wolności jako braku ograniczeń. Polacy najrzadziej utożsamiają analizowaną wartość z wyrażaniem siebie (10%). Z kolei Ukraińcy nie odnieśli wolności do życia w zgodzie ze sobą (0%).
The aim of the article is to show the linguistic image of freedom in the utterances of Polish and Ukrainian students studying at the Faculty of Philology of the University of Lodz and to analyze the changes in the way of defining the term by comparing our own research with those conducted in the 1990s and 2000s by another researcher, Irina Lappo (2006). Surveys were used as research material, in which students had to choose the 5 most important values from a list of 36 and number them on a scale of 1 to 5 (number 1 means the most important value, etc.), write their own definition of value, justify why the indicated value is important and provide synonyms for the selected value. The quantitative study showed what values are important to young people and how important freedom is for them. Next, the focus was on the conceptualization of the aforementioned concept, taking into account contextual factors. Since the definitions formulated by the students have the character of natural texts, the method of cognitive definition was adopted in the description of the material. Freedom turned out to be an extremely important value for young people, as shown by quantitative research: among Polish students it was in second place (12.41%), and among Ukrainian students – sixth (5.19%). In the utterances of Ukrainian students, there are visible references to the war; both in definitions, semantic connotations, as well as in the motivations for choosing values, which clearly shows that the formation of the meaning of the concept often depends on historical conditions. As for the statistical data on the frequency of semantic categories, for people of both nationalities, the most important thing is to understand freedom as the lack of restrictions. Poles are the least likely to identify the analyzed value with self-expression (10%). Ukrainians, on the other hand, did not feel free to live in harmony with themselves (0%).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2023, 30; 401-416
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz miłości we frazeologii języka francuskiego i języka polskiego
The Linguistic Image of Love in French and Polish Phraseology
Das sprachliche Bild der Liebe im französischen und polnischen Sprachgebrauch
Autorzy:
Piasecka-Chmielnik, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16444579.pdf
Data publikacji:
2023-07-09
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
colloquial phraseology
linguistic image of the world
semantic analysis
comparative analysis
umgangssprachliche Phraseologie
Sprachliches Weltbild
semantische Analyse
vergleichende Analyse
Opis:
Der Artikel stellt phraseologische Verbindungen im heutigen Polnisch und Französisch vor. Das Material umfasst umgangssprachliche Phraseologismen und fest in der Sprache verankerte Phraseologismen. Die Analyse erweitert die sowohl von polnischen als auch von romanischen Schriftstellern durchgeführten Untersuchungen zum kulturellen Bild der Liebe um umgangssprachliches phraseologisches Material und ein vergleichendes Element, das es ermöglicht, gemeinsame Tendenzen in der Vervielfältigung der phraseologischen Ressourcen beider Sprachen aufzuzeigen. Die Originalität des Textes ergibt sich vor allem aus der Beschreibung von Phraseologismen, die in beiden Sprachen noch nicht beschrieben wurden – umgangssprachlich, aus dem Englischen entlehnt, vulgär, beleidigend. Das Forschungsziel des Artikels ist es, das kulturelle Bild der Liebe in beiden Sprachen zu rekonstruieren und gemeinsame Entwicklungstendenzen, Ähnlichkeiten und Unterschiede innerhalb beider Ressourcen aufzuzeigen. Das Ziel ist erreicht, die Forschung kann fortgesetzt und erweitert werden durch die Analyse von phraseologischen Verbindungen, die phraseologischen Innovationen unterworfen sind. Um das kulturelle Bild der Liebe zu rekonstruieren, habe ich eine semantische und lexikalische Analyse der Lexeme vorgenommen, die in vielen phraseologischen Verbindungen im Zusammenhang mit der Liebe vorkommen (z. B. Herz), sowie der Phraseologismen selbst. Die Ergebnisse der Untersuchung zeigen eine gemeinsame Tendenz in der Art und Weise, wie die phraseologische Ressource in beiden Sprachen vervielfältigt wird – Entlehnungen aus dem Englischen, die teilweise mit der Orthografie der Regeln der Zielsprache übereinstimmen können. Beiden Sprachen gemeinsam ist die Verwendung der Herz- und Augensymbolik in vielen phraseologischen Verbindungen. Im Französischen gibt es mehr phraseologische Verbindungen mit Tiernamen als im Polnischen. Es lassen sich mehrere Phraseologismen unterscheiden, die in beiden Sprachen ihre genaue Entsprechung haben.
The article presents phraseological compounds in contemporary Polish and French. The material in- cludes colloquial phraseologisms and phraseologisms established in the language. The analysis extends the research – conducted by both Polish and Romance experts – on the cultural image of love by adding colloquial phraseological material and a comparative element, which made it possible to show common tendencies in the multiplication of the phraseological resources of both languages. The originality of the text results primarily from the description of phraseologisms not yet described in both languages – colloquial, borrowed from English, vulgar, offensive. The research goal of the article is to reconstruct the cultural image of love in both languages and to indicate common developmental tendencies, similarities and differences within both resources. The goal has been achieved, the research can be continued and extended by the analysis of phraseological compounds subjected to phraseological innovations. In order to reconstruct the cultural image of love I made a semantic and lexical analysis of lexemes that appear in many phraseological compounds related to love (e.g. heart) and the phraseologisms themselves. The results of the research indicate a common tendency in the way the phraseological resource is multiplied in both languages – borrowings from English, which can partly match the orthography of the target language’s rules. Common to both languages is the use of heart and eye symbolism in many phraseological compounds. French has more phraseological compounds containing animal names than Polish. Several phraseologisms can be distinguished, which have their exact equivalents in both languages.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2023, 23; 305-318
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy z celi śmierci – językowy obraz więziennej traumy skazańców komunistycznego aparatu represji
Letters from Death Row – a Linguistic Picture of the Prison Trauma of Convicts under the Communist Apparatus of Repression
Autorzy:
Jastrzębska-Golonka, Danuta
Kęcik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763562.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
communist repressive apparatus
death row
linguistic image of the world
letters
trauma
komunistyczny aparat represji
cela śmierci
językowy obraz świata
listy
Opis:
Bojownicy o wolną Polskę, którzy nie pogodzili się z oddaniem wyzwolonej spod niemieckiego okupanta ojczyzny Związkowi Socjalistycznych Republik Sowieckich i komunistycznej władzy, stali się ofiarami nowego systemu. Aresztowani, torturowani, oskarżani o działalność przeciwko nowemu rządowi, dostawali wyroki wieloletniego więzienia lub kary śmierci. Oczekując na egzekucje, pisali do rodzin oficjalne, a więc cenzurowane listy oraz – jeśli były takie możliwości, grypsy. Pierwsze nigdy nie zostały wysłane, drugie czasem docierały do adresatów. Język tych listów stał się materiałem badawczym. Analiza tekstów, wykorzystująca metodologię językowego obrazu świata (JOS), pozwoliła na wyłonienie głównych kręgów tematycznych. Skazańcy pisali prośby, podziękowania i pożegnania, dzielili się swoimi refleksjami na temat Boga i wiary, śmierci, wartości rodzinnych i dramatycznej przyszłości, dając upust swoim emocjom i uczuciom, które dzięki staraniom rodzin oraz historyków przemówiły po latach. Artykuł interpretuje te teksty, wykorzystując metodologię językowego obrazu świata, wypracowaną przez lubelską szkołę etnolingwistyczną.
Those fighting for a free Poland, who did not accept the surrender of their country, liberated from German occupation in 1945, to the next invader – the Union of Soviet Socialist Republics and the new Polish communist regime – became victims of the new political system. Arrested, tortured, and accused of activities against the new government, they were sentenced to many years in prison or to death. While awaiting the executions, they wrote official, censored letters to their families, and secret messages if possible. The first were never sent, the second sometimes reached the recipients. The language of these letters forms the basis of this research. In their letters, convicts wrote requests, thanks, and farewells, shared their reflections on God, faith, and death, family values and their dramatic future. They gave vent to their emotions and feelings, which, thanks to the efforts of their families and historians, spoke out years later. The article interprets these texts using the methodology of the ‘linguistic image of the world’ developed by the Lublin Ethnolinguistic School.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 4; 853-873
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Once Again on Tertium Comparationis in the Confrontative Study of Linguistic Images of the World
Jeszcze raz o tertium comparationis w konfrontatywnym badaniu językowych obrazów świata
Autorzy:
Maldjieva, Viara
Tobolski, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33317071.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
linguistic image of the world
confrontation
tertium comparationis
Polish language
Bulgarian language
językowy obraz świata
konfrontacja językowa
język polski
język bułgarski
Opis:
The work contains a preliminary proposal for fulfilling the demands placed before the tertium comparationis in linguistic confrontation, especially those related to the preparation of operational steps for building a basis for comparing concepts in different languages so that parallel (and de facto monolingual) descriptions can be replaced by sensu stricto comparisons. According to the authors, the application of the basic theoretical assumptions of linguistic confrontation will make it possible to create tools for comparing linguistic images of the world. The proposal is supported by the results of a preliminary comparative analysis of the concept of ‘faith’ in Polish and Bulgarian.  
Praca zawiera wstępną propozycję spełnienia postulatów stawianych przed tertium comparationis w konfrontacji językowej, zwłaszcza tych związanych z opracowaniem operacjonalnych kroków budowania podstawy porównania konceptów w różnych językach tak, żeby paralelne (i de facto jednojęzyczne) opisy zastąpić porównaniem sensu stricto. W opinii jej autorów zastosowanie podstawowych teoretycznych założeń konfrontacji językowej pozwoli stworzyć narzędzia do porównania językowych obrazów świata. Propozycja jest poparta wynikami wstępnej porównawczej analizy pojęcia ‘wiara’ w języku polskim i bułgarskim.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profilowanie jako narzędzie oswajania obcego na przykładzie wybranych prawicowo i liberalnie zorientowanych tygodników opinii
Profiling as a Tool of Accustomization of the Stranger on the Example of Selected Right-Wing and Liberal Opinion Weeklies
Autorzy:
Lewartowska-Zychowicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40570896.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
obcy
kultura
językowy kod ideologiczny
obraz świata
profilowanie
stranger
culture
linguistic ideological code
image of the world
profiling
Opis:
CEL NAUKOWY: Skonstruowanie definicji kognitywnej pojęcia obcego. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Jakie obrazy świata kryją się za odmiennymi profilami pojęcia obcego? Wykorzystaną metodą jest analiza semantyczna tekstu. PROCES WYWODU: Rekonstruowanie sposobu profilowania i profili pojęcia obcego w tygodnikach opinii o odmiennej orientacji ideologicznej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zrekonstruowanie w tygodnikach opinii o odmiennej orientacji ideologicznej dwóch profili obcego (izolacyjnego i inkluzyjnego) ujawniających odmienne obrazy świata społecznego i odsłonięcie procesu budowania semantycznych uzasadnień odmiennych manifestacji behawioralnych wobec obcego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przeprowadzona rekonstrukcja może być dla edukatorów ważnym wskazaniem do pracy nad sposobami artykułowania świata przez wychowanków, ponieważ poprzedzają one podejmowane przez nich działania.  
RESEARCH OBJECTIVE: To create a cognitive definition of the stranger concept. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: What images of the world are hidden behind different profiles of the stranger concept. Semantic analysis of the text is used as a method. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Reconstructing the way of profiling and the profiles of a stranger concept in different opinion weeklies. RESEARCH RESULTS: Reconstructing two profiles of the stranger (isolating and inclusive) in differently oriented opinion weeklies, revealing different images of the social world and the process of building semantic justifications for different behavioral manifestations towards the stranger. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDTIONS: The reconstruction carried out may be an important indication for educators to work on the pupils ways of articulating the social world, because there are precede their actions.
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2023, 22, 61; 35-45
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowa tworzące obraz współczesnego świata dzieci na podstawie badań techniką „abecadła” Stefana Baleya
Autorzy:
Kuszak, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31832393.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic image of the world
research on linguistic image of the world changes in linguistic image of the world
research using Stefan Baley’s “alphabet” method
językowy obraz świata
badania językowego obrazu świata
zmiany w językowym obrazie świata
badania techniką „abecadła” Stefana Baleya
Opis:
Wprowadzenie: W artykule przedstawiono językowy obraz współczesnego świata na podstawie badań dzieci przeprowadzonych techniką abecadła, zaproponowaną przez Stefana Baleya. Przedstawiono założenia tej techniki i jej kluczowe rezultaty. Następnie omówiono założenia badań własnych. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań. Cel badań: Celem badań było poznanie doświadczeń dzieci i młodzieży dzięki wykorzystaniu techniki abecadła i porównanie wyników z wynikami badań opublikowanymi przez zespół Stefana Baleya w 1947 roku. Metoda badań: Badania przeprowadzono techniką abecadła zaproponowaną przez Stefana Baleya i wykorzystaną przez jego zespół podczas badań prowadzonych w latach 1945 i 1947. Wyniki: Zaprezentowane wyniki odnoszą się do trzech elementów: skojarzeń-wyrazów najczęściej przywoływanych przez dzieci (z uwzględnieniem różnic między grupą młodszą i starszą); skojarzeń-wyrazów odzwierciedlających aktualne zmiany w rzeczywistości społeczno-kulturowej (z uwzględnieniem różnic między grupą młodszą i starszą); słów, które można uznać za uniwersalne niezależnie od kontekstu politycznego, kulturowego, społecznego, gospodarczego itp. oraz wieku badanych. Wnioski: Z badań wynika, że doświadczenia współczesnych dzieci można pogrupować w cztery typy kompleksów skojarzeń: 1) słowa ze świata mediów i nowoczesnych technologii; 2) nazwy geograficzne, nazwy obiektów przyrodniczych, nazwy roślin i zwierząt itp.; 3) słowa odnoszące się do nazw własnych osób i zwierząt; 4) słowa uniwersalne.
Introduction: The article presents a linguistic image of the modern world based on a study on children performed using Stefan Baley’s method. The article follows up with a discussion of the theses of the author’s own research. The article presents selected research results. Research Aim: The research aims to understand better children’s and youth’s experiences using the abecadło method and to compare results with those published in 1947 by Stefan Baley’s research team. Method: The research was proceeded by the abecadło method suggested by Stefan Baley and used by his research team in 1945 and 1947. Results: The presented results respond to three elements: words-associations most commonly recalled by children (taking differences between younger and older groups into consideration); words-associations reflecting ongoing social-cultural changes (taking differences between younger and older groups into consideration); words considered as universal and independent from the political, cultural, social and economic context and separated from the age of researched groups. Conclusion: The research show that present-day children’s experiences can be grouped and presented as four types of associations: 1) the first one is created by mass media and modern technology; 2) the second one is created by geographic names and connected with nature ones: animals, plants etc.; 3) the third one is created by words related to human and animal proper nouns; 4) the fourth one is created by universal words.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2023, 42, 1; 65-77
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ключове слово як національно- культурний мовний компонент: лінгвокогнітивний вимір
Keyword as a national-cultural linguistic component: the linguo-cognitive dimension
Autorzy:
Havrylenko-Rusak, Vitaliia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083734.pdf
Data publikacji:
2023-12-18
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
ключове слово
текст
національно-культурний мовний компонент
образ
концепт
мовна картина світу
keyword
text
national-cultural linguistic component
image
concept
linguistic picture of the world
Opis:
Стаття присвячена проблемі визначення функційно-семантичної кваліфікації ключового слова як національно-культурного мовного компонента. Визначено, що в художніх текстах реалізуються ознакові параметри національно-культурних компонентів через словесне оточення із включенням ключових слів. Підкреслено, що в системі Автор-Текст-Читач мовно-культурні, ментальні ознаки є визначальним чинником поетичної системи мовомислення. Доведено, що ключові слова, що містять у своєму смислі національно-культурний компонент, кристалізують у собі сенси, закладені авторськими інтенціями, узагальнюючи смислові й образотвірні категорії. Відзначено, що вивчення функційності ключових слів як національно-культурного мовного компоненту, спрямувань їхнього лінгвокогнітивного впливу на передтекст, післятекст, підтекст художнього твору входить до актуальних парадигм текстотворення, що потребує подальшого мовностилістичного аналізу та інтерпретації. Визначено закономірності використання ключових слів із національно-культурним мовним компонентом у художніх текстах сучасних українських письменників.
The article is devoted to the problem of determining the functional-semantic qualification of a key word as a national-cultural linguistic component. It was determined that the characteristic features of the national-cultural components are realized in the artistic texts through the verbal environment with the inclusion of key words. It is emphasized that in the Author-Text-Reader system, linguistic, cultural, and mental features are a determining factor of the poetic system of linguistic thinking. It has been proved that key words containing a national-cultural component in their meaning clarify the meanings laid down by the author's intentions, generalizing semantic and pictorial categories. It is observed that the study of the functionality of key words as national-cultural linguistic components, the directions of their linguistic-cognitive influence on the pretext, posttext, and subtext of an artistic work is part of the current paradigms of text creation, which requires further linguistic and stylistic analysis and interpretation. The regularities of the use of keywords with a national-cultural linguistic component in the artistic texts of contemporary Ukrainian writers have been determined.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2023, 11; 11-21
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Эволюция образа женщины в популярной русской и советской песне
The evolution of the image of women in a popular Russian and Soviet song
Ewolucja wizerunku kobiety w popularnej piosence rosyjskiej i radzieckiej
Autorzy:
Zaynuldinov Tiarenkov, Andrey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34655855.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
image of a woman
Soviet song
Russian folk song
Russian romance
Russian songs of the II World War
mass drinking song
wizerunek kobiety
piosenka radziecka
piosenka rosyjska
pieśń ludowa
folklor
romans rosyjski
pieśni z okresu II wojny światowej
piosenka masowa
piosenka biesiadna
образ женщины
советская песня
русская песня
народная песня
фольклор
русский романс
песни военных лет
массовая, застольная песня
Opis:
Настоящая статья посвящена исследованию эволюции образа женщины в популярных русских и советских песнях. Автор рассматривает русские популярные песни на протяжении более 100 лет истории, подвергая анализу разнообразные жанры: народной, цыганской, эстрадной, а также русского романса. Особое внимание уделяется советскому периоду российской истории, представлены песни 20–30 годов ХХ века, песни военных лет, послевоенной советской эстрады. Подтверждена гипотеза, что образ русской женщины обусловлен временными историческими обстоятельствами и эволюционировал в сторону более свободной современной женщины вне социальных стереотипов и патриархальных предрассудков. Образы женщин в фольклоре и русском романсе остаются неизменными, это идеализированная возлюбленная. Эта тенденция нарушается в советское время, где появляется новая профессиональная сфера деятельности женщины, что связано с эмансипацией. Образ женщины в эстрадной песне становится многообразнее, объемнее, это уже не только возлюбленная, молодая девушка, но и любящая женщина, мать.
Artykuł poświęcony jest badaniu ewolucji wizerunku kobiety w popularnych piosenkach rosyjskich i radzieckich. Autor analizuje popularne piosenki rosyjskie na przestrzeni ponad 100 lat, uwzględniając różne gatunki: ludowy, cygański, pop, a także romans. Szczególną uwagę zwrócono na okres radziecki w historii Rosji, zaprezentowano pieśni z lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku, okresu wojennego i powojennej estrady radzieckiej. Potwierdzono hipotezę, że wizerunek Rosjanki był uwarunkowany ówczesnymi okolicznościami historycznymi i ewoluował w kierunku wyzwolonej współczesnej kobiety, wolnej od stereotypów społecznych i patriarchalnych uprzedzeń. Obraz kobiety w folklorze i romansie rosyjskim pozostał niezmieniony – jest to wyidealizowana kochanka. Tendencja ta zmienia się w czasach radzieckich, kiedy pojawia się nowa sfera działalności zawodowej kobiet, co wiąże się z emancypacją. W piosenkach pop wizerunek kobiety staje się bardziej zróżnicowany: to nie tylko ukochana, młoda dziewczyna, ale także kochająca kobieta, matka.
This article considers the evolution of the image of women in popular Russian and Soviet songs. The author examines various Russian popular songs of different genres (folk, gypsy, pop, as well as Russian romance) composed over the last 100 years. Particular attention is paid to the Soviet period of Russian history, songs of the 1920s and 1930s, songs of the Second World War years, and post-war Soviet pop music. The hypothesis that the image of a Russian woman is due to temporary historical circumstances and has evolved towards a freer modern woman outside of social stereotypes and patriarchal prejudices is confirmed. The image of women remains unchanged in folklore and Russian romance – the idealized beloved.  This trend is broken in the Soviet era, where a new professional sphere of activity for women appears, which is associated with emancipation. The image of a woman in pop songs becomes more diverse, more extensive, and she is no longer only a beloved young girl, but also a loving woman, a mother.
Źródło:
Językoznawstwo; 2023, 18, 1; 223-243
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To jest wojna!”. Medialne narracje o protestach kobiet
“This is war”. Media narratives about women’s protests
Autorzy:
Sobczak, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232105.pdf
Data publikacji:
2022-04-07
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:
narracje medialne
retoryka narracji
Ogólnopolski Strajk Kobiet
obraz świata
bohater
media narratives
narration rhetoric
All-Poland Women's Strike
protagonist
image of the world
Opis:
Przedmiotem analizy retorycznej są medialne narracje czterech tygodników: liberalnych „Newsweeka” i „Polityki” oraz konserwatywnych „Sieci” i „Do rzeczy”, o protestach kobiet, które odbywały się w Polsce od 22 października 2020 roku do początku marca pod szyldem Ogólnopolskiego Strajku Kobiet. Celem analizy jest pokazanie, w jaki sposób różne media konstruują system wyobrażeń na temat przyczyn protestów i jak opisują ich przebieg. W centrum zainteresowania znalazły się przede wszystkim takie zagadnienia retoryki narracji, jak: narzędzia budowania porządku świata oraz typy bohaterów i sposoby ich konstruowania (motywacje, relacje między nimi, przypisywane im wartości i intencje działania). W przypadku każdego z tygodników można mówić o spójności narracji zarówno na poziomie mikro, a więc pojedynczych artykułów, jak i na poziomie makro. Spójność ta opiera się na zgodności sądów, którymi posługują się autorzy poszczególnych tekstów, konstruowaniu określonego obrazu świata i języku, jakiego używa każdy z tygodników.
The subject of the rhetoric analysis is the media narratives of four weeklies: the liberal “Newsweek” and “Polityka”, and the conservative “Sieci” and “Do rzeczy”, about women’s protests that took place in Poland from October 22, 2020 to the beginning of March under the umbrella of the All-Poland Women’s Strike. The purpose of the analysis is to show how the various media construct a system of notions about the causes of the protests and how they describe their course. The main focus is, above all else, on such rhetoric narration issues as: the tools for building the world order and the types of characters and how they were constructed (motivations, relationships between them, values and intentions attributed to them). In the case of each weekly, the narrative is consistent at both micro level, i.e. within individual articles, and macro level. This consistency is based on the compatibility of opinions used by authors of individual texts, the construction of a specific image of the world and the language used by each weekly.
Źródło:
Res Rhetorica; 2022, 9, 1; 69-87
2392-3113
Pojawia się w:
Res Rhetorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 109

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies