Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "hydropower" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 66
Tytuł:
Hydropower and its development
Energetyka wodna i jej rozwój
Autorzy:
Steller, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/397149.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
ENERGA
Tematy:
hydropower
hydroelectric power plant
hydroelectric set
hydropower potential
energetyka wodna
elektrownia wodna
hydrozespół
potencjał hydroenergetyczny
Opis:
Even if the documented history of hydropower reaches back as far as 5000 years ago, it owes its rapid acceleration in growth to the industrial revolution at the beginning of the nineteenth century. The end of the twentieth century brought about new challenges associated, on the one hand, with a growing demand for ancillary grid services, and on the other with new requirements for mitigating the environmental impact. Hydropower technology expansion had come about in a manner aiming to at least partially exploit the mechanical energy of sea and ocean waters. This study points out to the most important trends in and barriers to hydropower development, with particular focus on the situation in Poland. This author sees the main threats to Polish hydropower development in how it is perceived solely through the prism of the generation of a particular volume of green energy, and a total underestimation of the quality of electricity supply and the numerous non-energy benefits resulting from hydroelectric power plant operation.
Chociaż udokumentowana historia energetyki wodnej liczy z górą 5000 lat, to dopiero za sprawą rewolucji przemysłowej u progu XIX stulecia jej rozwój doznał gwałtownego przyspieszenia. Pod koniec XX wieku pojawiły się nowe wyzwania, związane z jednej strony z rosnącym zapotrzebowaniem na usługi systemowe, a z drugiej z nowymi wymaganiami dotyczącymi redukcji oddziaływania na środowisko przyrodnicze. Doszło do ekspansji technologii hydroenergetycznych w sposób zmierzający do przynajmniej częściowego wyzyskania energii mechanicznej wód morskich i oceanicznych. W pracy wskazano na najważniejsze trendy i bariery rozwojowe energetyki wodnej, zwracając szczególną uwagę na sytuację w Polsce. Głównych zagrożeń dla polskiej energetyki wodnej autor upatruje w postrzeganiu jej wyłącznie poprzez pryzmat produkcji określonego wolumenu zielonej energii przy całkowitym niedocenianiu jakości tych dostaw oraz licznych korzyści pozaenergetycznych, wynikających z funkcjonowania elektrowni wodnych.
Źródło:
Acta Energetica; 2013, 3; 7-31
2300-3022
Pojawia się w:
Acta Energetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stochastic analysis for prediction of future performance of Mosul storage
Autorzy:
Al-Mansori, Nassrin J.H.
Al-Fatlawi, Thair J.M.
Othman, Nariman Y.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/118658.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
reservoir system
simulation
hydropower generation
reliability
Opis:
An investigation of the Mosul reservoir system within the Tigris river basin in Iraq was conducted to determine the ability of the system to generate hydroelectric power. A reproduction model utilizing the Simulink environment on the MATLAB platform was used to imitate the Mosul reservoir system. The reliability of the system under various future scenarios of data sources was also examined by employing a stochastic model used to create an inflow time series. The Thomas–Fiering model was chosen for this reason, which provided a wide range of data sources (inflows) to generate hydropower from the reservoir system under examination. Generally, the annual potential capacity of the Mosul basin for energy generation reaches 20,000 GW·h–1. Realizing that Iraq’s energy requirements are approximately 12 GW of power, and the integrating power production of the basin under examination is about 1.5 GW, this would cover around 12% of the total demand, which is significant.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2020, 29, 2; 145-154
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of the influence of the primary energy factor of hydropower plants in the methodology for assessing the energy performance of buildings
Autorzy:
Tamašauskas, Rokas
Šadauskienė, Jolanta
Šadauskaitė, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/31234003.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
primary energy
renewable energy
hydropower
energy efficiency
Opis:
There is currently no common or standardized procedure for certification of the energy performance of buildings, as each EU Member State takes into account the specificities of its own construction sector when implementing the provisions of Directive 2010/31/EU. This usually depends on two features: the purpose of the building and the climate. Therefore, the purpose of this paper is to evaluate the influence of the hydropower primary energy factor for assessing the energy performance of buildings. For this purpose, non-renewable primary energy factor values were analyzed regarding actual energy production and consumption data from 19 Lithuanian hydroelectric plants. The results of the studies show that the average value of the non-renewable primary energy factor of hydropower plants is 0.059.
Źródło:
Innovations – Sustainability – Modernity – Openness. Energy; 67-76
9788366391291
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evacuation systems of screw-type water turbines in small hydropower plant
Autorzy:
Caban, J.
Gardyński, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/102838.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
construction machinery
water turbine
Small Hydropower Plant
Opis:
This paper presents evacuation solutions of hydroelectric power set applied in a screw-type turbine in Small Hydropower Plant (SHP). The article compares the solu¬tions applied in Poland and other European countries in the yield of green energy from the water sector. Innovative solutions of the turbine safety problem in hydro building development in case of flood waters of rivers in Poland.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2013, 7, 19; 20-26
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Economic Evaluation of Maintaining the Capacity of Trash Racks in Hydraulic Engineering Structures
Autorzy:
Walczak, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/124590.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
trash racks
small hydropower plant
economic evaluation
Opis:
Considering limited capabilities of obtaining energy in a traditional way from coal combustion and the requirements of the European Union, other alternative Energy sources should be sought. They have been increasingly used by business entities and individual investors and are designed to provide financial profits, which will be ensured only with correct operation of the energy system. One of the examples of alternative energy sources application is the construction of small hydropower plants, where the efficiency of all elements included is of great importance. Article analyses of financial losses incurred by owners of power plants when the energy system lacks 100% capacity of the inlet channel. Material that accumulates on SHP trash racks might be analysed in two ways: biologically (these are screenings – as in wastewater treatment plants) and hydraulically.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2017, 18, 3; 195-201
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The development of hydro power in Poland. The most important hydro engineering facilities
Rozwój energetyki wodnej w Polsce. Najważniejsze obiekty hydrotechniczne
Autorzy:
Majewski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/397371.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
ENERGA
Tematy:
water resources
hydropower potential
hydropower plants
pumped-storage plants
zasoby wodne
potencjał hydroenergetyczny
elektrownie wodne
elektrownie szczytowo-pompowe
Opis:
Poland is a country with scarce water resources, which places it in this regard at the end of the list of European countries. Also the capacity of retention reservoirs in Poland is very small compared to other neighbouring European countries, and does not exceed 6% of the average annual runoff from its territory. This results in the low hydropower potential. What is more, this low potential is used to a limited extent only, in contrast to most European countries. The first hydropower facilities were built in Poland in the interwar period. The development of hydropower facilities intensified in Poland after World War II. They were the low and high head plants, but also facilities with equilibrium reservoirs and reversible units. After World War II, in Poland, within its new borders, there were a lot of small hydropower plants, which initially were ignored by utility companies and were devastated. Later, they were gradually activated. The construction of new facilities, modernization of existing ones, as well as reconstruction of those degraded, are often obstructed by significant ecological restrictions. This paper presents these processes and describes the major hydropower facilities in Poland.
Polska jest krajem o skromnych zasobach wodnych, co stawia nas pod tym względem na końcu listy krajów europejskich. Również pojemność zbiorników retencyjnych w Polsce jest bardzo niska w porównaniu z innymi sąsiadującymi z nami krajami europejskimi i nie przekracza 6% średniego rocznego odpływu z terenu kraju. Wynikiem tego jest również niski potencjał hydroenergetyczny. Co więcej, ten niski potencjał jest wykorzystany jedynie w niewielkim stopniu w przeciwieństwie do większości krajów europejskich. Pierwsze obiekty hydroenergetyczne w Polsce powstały w okresie międzywojennym. Rozwój inwestycji hydroenergetycznych nastąpił w Polsce po II wojnie światowej. Były to elektrownie niskiego i wysokiego spadu, ale również obiekty ze zbiornikami wyrównawczymi, posiadające jednostki odwracalne. Po II wojnie światowej na terenie Polski, w nowych granicach, było bardzo dużo małych elektrowni wodnych, które w początkowym okresie nie stanowiły zainteresowania organizacji energetycznych i ulegały dewastacji. Później zaczęto je stopniowo uruchamiać. Na przeszkodzie budowy nowych, modernizacji istniejących lub odbudowy zdegradowanych obiektów często jednak stają znaczne ograniczenia ekologiczne. W artykule przedstawiono te procesy, jak również opis istniejących większych obiektów hydroenergetycznych w Polsce.
Źródło:
Acta Energetica; 2013, 3; 45-59
2300-3022
Pojawia się w:
Acta Energetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna ocena wytrzymałości turbiny elektrowni wodnej z wykorzystaniem komputerowego wspomagania projektowania
Preliminary assessment of the strength of hydro turbine with the use of computer-aided design
Autorzy:
Flis, L.
Szturomski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/223123.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Dowodzenia i Operacji Morskich
Tematy:
turbiny
elektrownia wodna
wytrzymałość
turbine
hydropower plant
strength
Opis:
W artykule przedstawiono wstępną ocenę wytrzymałości wybranych elementów turbiny wodnej i na tej podstawie określono możliwości jej dalszej eksploatacji. Wykonano geometrię wału rozpatrywanej turbiny za pomocą programu CAD1 [5]. Określono niezbędne charakterystyki geometryczne elementów turbiny potrzebne do obliczeń. Przeprowadzono obliczenia wytrzymałości wału na skręcanie i wyznaczono częstości drgań własnych. Wykonano model dyskretny wału turbiny do dalszych symulacji numerycznych.
The paper presents the results of preliminary strength calculation of water turbine power station drive shaft. They were used to determine possibilities of its further operation. CAD program was used to make geometry of the turbine. In the paper geometric characteristics necessary for calculations were determined. To carry out further numerical simulations a discrete model of the turbine’s drive shaft was made.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej; 2006, R. 47 nr 3 (166), 3 (166); 5-20
0860-889X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydroelectric Power Plants and River Morphodynamic Processes
Autorzy:
Kiraga, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955425.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
hydromorphology
river morphology
hydropower
energy
river
sediment
erosion
Opis:
Hydropower is one of the renewable energy sources. Hydropower plants generate electricity using the kinetic energy of flowing water. Although hydroelectric power plants are not as prominent as solar or wind farms, it should be noted that they generate the most significant amount of the power. They are also the most technically advanced projects. Power plants are built with different technical parameters of turbines, different sizes of dams or weirs and different ways of exploiting the energy of flowing water. A common feature, however, is the significant impact of hydroelectric power plants on the functioning of adjacent regions. The paper divides this impact into economic and local development, landscape, and ecological functions, emphasizing the interaction of these influences. The paper discusses the hydromorphological changes taking place in the immediate vicinity of the structure, as a consequence of channel development. The processes of aggradation and degradation of the channel are the answer to hydrodynamic equilibrium loss. These hydrodynamic processes are associated with the subsequent ecological response of the habitat. The most important of these include the dynamic equilibrium loss by the river and the subsequent morphological parameters striving to restore it according to Lane’s relation, known as the most important principle in the fluvial morphology science. The impact of the hydropower plant on the fluvial environment results, first of all, from a significant environmental impact of the damming of the river itself. If the structure is correctly designed, maintained, and operated, it allows controlling the water conditions upstream and downstream with simultaneous energy production. Due to several geometric, hydraulic, and granulometric changes, and further, the resultant economic, landscape, and natural changes that significantly affect the operation of a region, these should be considered as early as the design stage and should be an integral part of any hydroelectric project.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2021, 22, 7; 163-178
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of options for erecting small hydroelectric power plants on the river Bystrzyca Północna
Autorzy:
Mazur, A.
Grzywna, A.
Kowalczyk-Juśko, A.
Cybulski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125454.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
hydropower engineering
small hydroelectric power plant
energy potential
Opis:
This paper contains an analysis of conditions for erecting small hydroelectric power plants on the selected river in Lublin Region. The analysis covers technical options of the location of the facilities and their energy potential split into theoretical and technical potential. In addition, it refers to the most important legislative acts governing water management, including environmental protection. According to the analysis, the technical potential of small hydroelectric power plants on the river Bystrzyca Północna is about 125.5 kW. Energy production capacity is limited by both hydrological conditions and the necessity to adapt to regulatory framework concerning nature and environment protection, superior functions of watercourses and their situation in agricultural land.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 5; 254-260
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gabriel Narutowicz jako hydroenergetyk
Gabriel Narutowicz as a hydroelektric power expert
Autorzy:
Sadłowski, Przemysław
Hickiewicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146332.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
Tematy:
biografia
hydroenergetyka
elektryfikacja
minister
prezydent
biography
hydropower
electrification
president
Opis:
W 2022 r. przypada setna rocznica śmierci Gabriela Narutowicza. Jego działalność kojarzy się głównie z aktywnością polityczną w Polsce. Warto jednak przypomnieć jego dużą rolę w dziedzinie hydroenergetyki, szczególnie w Szwajcarii. Miał on wielkie osiągnięcia w tej dziedzinie, które przybliżono w artykule.
Year 2022 marks 100th anniversary of Gabriel Narutowicz's death. His activity in Poland is usually seen in political realm. However, it’s worth recalling his large role in the hydroelectric power sector, especially in Switzerland. He had great achievements in this area, which is presented in the article.
Źródło:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2022, 3, 1 (127); 201--206
0239-3646
2084-5618
Pojawia się w:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of the possibilities of using water-damming devices on the Tyśmienica River to build small hydropower plants
Ocena możliwości wykorzystania urządzeń piętrzących wodę na rzece Tyśmienicy do budowy małych elektrowni wodnych
Autorzy:
Kowalczyk-Juśko, A.
Mazur, A.
Grzywna, A.
Listosz, A.
Rybicki, R.
Pytka, A.
Dorozhynskyy, O.
Jóźwiakowski, K.
Gizińska-Górna, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293122.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
alternative energy sources
ecoenergetics
hydropower
small hydropower plants
water-damming devices
alternatywne źródła energii
ekoenergetyka
hydroenergetyka
małe elektrownie wodne
urządzenia piętrzące wodę
Opis:
Hydropower plants in Poland currently use only 19% of the river’s energy potential. Development of hydropower is limited by environmental regulations as well as by economic grounds. From the environmental point of view, it is desirable to build small hydropower plants integrated into the local landscape. This paper presents results of the research aimed at estimating the amount of energy that could be produced in the case of small hydroelectric power plants on weirs existing on the Tyśmienica River. There is also a legal framework that should be adapted at hydropower development. It was calculated that the technical capacity of the small hydropower plants that could be built on 4 existing weirs, is 0.131 MW. These power plants could produce 786 MWh of electricity per year. The economic efficiency of this production is currently difficult to assess, because a new support system for renewable energy sources is currently being implemented, which will be a decisive factor for entrepreneurs. It should be borne in mind that potential investments will be made in protected areas within the Natura 2000 network, which may limit their constructing or impose the obligation to assess their impact on selected environmental elements. Location within the protective area does not eliminate such investments, especially when solutions with the least possible environmental impact are used.
Elektrownie wodne w Polsce wykorzystują obecnie zaledwie 19% potencjału energetycznego rzek. Rozwój hydroenergetyki ograniczany jest przez przepisy związane z ochroną środowiska, a także przez uwarunkowania ekonomiczne. Ze środowiskowego punktu widzenia najbardziej pożądana jest budowa małych elektrowni wodnych, wkomponowanych w lokalny krajobraz. Niniejsza praca prezentuje wyniki badań, których celem było oszacowanie ilości energii, możliwej do wyprodukowania w przypadku budowy małych elektrowni wodnych na jazach, istniejących na rzece Tyśmienicy. Wskazano też ramy prawne, do których należy się dostosować w razie hydroenergetycznego zagospodarowania budowli. Obliczono, że potencjał techniczny mocy małych elektrowni wodnych, które mogłyby powstać na 4 istniejących jazach, wynosi 0,131 MW. Elektrownie te mogłyby produkować 786 MWh energii elektrycznej rocznie. Efektywność ekonomiczną tej produkcji trudno obecnie ocenić, ponieważ aktualnie wdrażany jest nowy system wsparcia odnawialnych źródeł energii, który będzie decydującym czynnikiem dla przedsiębiorców. Należy mieć na uwadze, że potencjalne inwestycje znajdą się na terenie objętym ochroną w ramach sieci Natura 2000, co może ograniczać ich wznoszenie lub nakładać obowiązek przeprowadzania oceny oddziaływania na wybrane elementy środowiska. Położenie w obszarze ochronnym nie eliminuje takich lokalizacji, zwłaszcza w przypadku zastosowania rozwiązań o możliwie małym wpływie na środowisko.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2017, 35; 113-119
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mała energetyka wodna na Pomorzu Zachodnim – historia i współczesność
Autorzy:
Świątek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471394.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
energia wodna
MEW
odpływ jednostkowy
potencjał hydroenergetyczny
przepływ rzeczny
województwo zachodniopomorskie
hydroelectric potential
hydropower
small hydropower
specific discharges
streamflow
Western Pomerania voivodeship
Opis:
Artykuł stanowi pracę przeglądową dotyczącą małej energetyki wodnej w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem Pomorza Zachodniego. Cel pracy stanowi przedstawienie stanu aktualnego w odniesieniu do przeszłości oraz zaprezentowanie potencjału hydroenergetycznego opisywanego obszaru. Określono go, między innymi, poprzez wyznaczenie odpływów jednostkowych z określonych zlewni oraz zmienności przepływów na wybranych rzekach Pomorza Zachodniego. Wartości te obliczono na podstawie rocznych oraz średnich wieloletnich wartości miesięcznych przepływów z lat 1951–1995.Potencjał hydroenergetyczny Pomorza Zachodniego, na tle nizinnej Polski, jest znaczny. Wynika to ze stosunkowo dużych opadów warunkujących duże odpływy jednostkowe oraz znacznych deniwelacji terenu, zwłaszcza na Pojezierzu Drawskim. Istnieją wszakże na terenie województwa zachodniopomorskiego obszary niemalże całkowicie pozbawione możliwości produkcji energii w hydroelektrowniach ze względu na płaski teren, a także bardzo małe sumy opadów zasilających cieki.Istniejący potencjał hydroenergetyczny jest aktualnie wykorzystywany w dużo mniejszym stopniu niż w przeszłości. Może to ulec zmianie w sytuacji konieczności prowadzenia gospodarki niskoemisyjnej, do czego obligują Polskę zobowiązania międzynarodowe, zwłaszcza unijne.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2016, 10
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Designing a Small Water Power Plant in Poland in the Aspect of Minimizing the Impact on River Ecosystem
Autorzy:
Janicka, Anna
Molska, Justyna
Świeściak, Joanna
Włostowski, Radoslaw
Włóka, Adriana
Zawiślak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2069922.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
hydropower plant multi-criterial designing
fish protection
environmental protection
CFD
Opis:
A small hydro-power plant designing in aspect of current legislation is an interdisciplinary problem because of the fact that efficiency priority is not so important as ecological one. In this article the regulations concerning permissions for plant operation are discussed. The small hydro-power plant designing criteria are presented in the aspect of a plant impact on the river ecosystem.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2021, 23; 332--345
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The possibilities of a multifunctional control and measurement system installed in a small hydropower plant
Możliwości wielofunkcyjnego systemu kontrolno-pomiarowego zastosowanego w małej elektrowni wodnej
Autorzy:
Łapiński, Krzysztof
Sołowiej, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1426919.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
hydropower plants
RES
measurement system
elektrownia wodna
OZE
system pomiarowy
Opis:
In 2020, a fully automated hydropower plant was launched on the Guber River near the town of Kotkowo. The plant is operated by a master control and measurement system, which collects data to evaluate the operation of selected systems of the facility. The number and location of sensors controlling the parameters of hydroelectric systems are selected accordingly, to collect complete information from all sensors and analyze the operation of hydroelectric systems in real time. In addition, storing all the controlled parameters allows analyzing the plant's operation over longer periods. This work presents the possibilities of this measurement system, as well as the measurement results obtained in the tested object. Analyzing the operation of the control and measurement system as well as the collected and archived data will be the foundation for a simulation model of a hydropower plant. The model will be helpful in optimizing the operation of existing hydroelectric plants in terms of energy production per unit volume of water, and in designing new ones on existing barrage.
W roku 2020 uruchomiono w pełni zautomatyzowaną elektrownię wodną na rzece Guber przy miejscowości Kotkowo. Elektrownia ta jest obsługiwana przez układ kontrolno-pomiarowy nadzorujący pracę hydroelektrowni, oraz zbierający dane, które pozwalają ocenić funkcjonowanie wybranych systemów obiektu. Ilość i lokalizacja czujników kontrolujących parametry pracy systemów hydroelektrowni jest tak dobrana, aby komplet informacji zebranych z wszystkich czujników pozwolił na analizę pracy systemów hydroelektrowni w czasie rzeczywistym. Ponadto rejestracja wszystkich kontrolowanych parametrów pozwala na analizę pracy w dłuższych okresach. Praca ta przedstawia możliwości tego układu pomiarowego, jak i wyniki pomiarów uzyskanych w badanym obiekcie. Analiza pracy układu kontrolno-pomiarowego oraz zebranych i zarchiwizowanych danych będą stanowiły podstawę do stworzenia modelu symulacyjnego hydroelektrowni. Model taki będzie pomocny w optymalizacji pracy, pod względem produkcji energii na jednostkę objętości wody, istniejących już hydroelektrowni oraz projektowaniu nowych na istniejących stopniach wodnych.
Źródło:
Agricultural Engineering; 2020, 24, 4; 61-74
2083-1587
Pojawia się w:
Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The possibilities of a multifunctional control and measurement system installed in a small hydropower plant
Możliwości wielofunkcyjnego systemu kontrolno-pomiarowego zastosowanego w małej elektrowni wodnej
Autorzy:
Łapiński, Krzysztof
Sołowiej, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1426923.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
hydropower plants
RES
measurement system
elektrownia wodna
OZE
system pomiarowy
Opis:
In 2020, a fully automated hydropower plant was launched on the Guber River near the town of Kotkowo. The plant is operated by a master control and measurement system, which collects data to evaluate the operation of selected systems of the facility. The number and location of sensors controlling the parameters of hydroelectric systems are selected accordingly, to collect complete information from all sensors and analyze the operation of hydroelectric systems in real time. In addition, storing all the controlled parameters allows analyzing the plant's operation over longer periods. This work presents the possibilities of this measurement system, as well as the measurement results obtained in the tested object. Analyzing the operation of the control and measurement system as well as the collected and archived data will be the foundation for a simulation model of a hydropower plant. The model will be helpful in optimizing the operation of existing hydroelectric plants in terms of energy production per unit volume of water, and in designing new ones on existing barrage.
W roku 2020 uruchomiono w pełni zautomatyzowaną elektrownię wodną na rzece Guber przy miejscowości Kotkowo. Elektrownia ta jest obsługiwana przez układ kontrolno-pomiarowy nadzorujący pracę hydroelektrowni, oraz zbierający dane, które pozwalają ocenić funkcjonowanie wybranych systemów obiektu. Ilość i lokalizacja czujników kontrolujących parametry pracy systemów hydroelektrowni jest tak dobrana, aby komplet informacji zebranych z wszystkich czujników pozwolił na analizę pracy systemów hydroelektrowni w czasie rzeczywistym. Ponadto rejestracja wszystkich kontrolowanych parametrów pozwala na analizę pracy w dłuższych okresach. Praca ta przedstawia możliwości tego układu pomiarowego, jak i wyniki pomiarów uzyskanych w badanym obiekcie. Analiza pracy układu kontrolno-pomiarowego oraz zebranych i zarchiwizowanych danych będą stanowiły podstawę do stworzenia modelu symulacyjnego hydroelektrowni. Model taki będzie pomocny w optymalizacji pracy, pod względem produkcji energii na jednostkę objętości wody, istniejących już hydroelektrowni oraz projektowaniu nowych na istniejących stopniach wodnych.
Źródło:
Agricultural Engineering; 2020, 24, 4; 61-74
2083-1587
Pojawia się w:
Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of geodetic methods for monitoring of stresses of penstock on Tereblya-Rikska hydropower station
Autorzy:
Tretyak, K.
Grytsyuk, T.
Dvulit, P.
Babiy, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62238.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
geodetic method
monitoring
penstock stress
Tereblya-Rikska hydropower station
hydropower plant
deformation change
spatial geodetic network
short-term stress
water level
storage reservoir
Opis:
The long-term dependences for the changes of deformations and stresses in penstock based on the results of many-year investigations are established. Such investigations were held on the spatial geodetic network on the Tereblya-Rikska hydropower station (HPS). The investigations of the short-term stresses and deformations of the penstock with the use of electronic tachеometer Leica TPS 1201 has been undertaken. Direct correlations between the changes of the length of all baulks and the changes of water level in the storage reservoir are determined
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 11
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrogenerator do mikroelektrowni wodnej
Autorzy:
Goryca, Zbigniew
Peczkis, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20732290.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wydawnictwo Druk-Art
Tematy:
elektrownia wodna mała
hydrogenerator
turbina wodna
small hydropower plants
water turbine
Opis:
Według danych Towarzystwa Małych Elektrowni Wodnych w Polsce jest od 12 000 do 15 000 miejsc po dawnych młynach lub tartakach wodnych. W miejscach tych mogą być umieszczone mikroelektrownie wodne pracujące przy małych przepływach i niewielkich spiętrzeniach wody. Informacje te przyczyniły się do rozpoczęcia prac nad hydrogeneratorem do produkcji energii elektrycznej, składającym się z turbiny wodnej i generatora, przeznaczonym do przepływów rzędu 3,5 m3/min i spiętrzeń wody do ok. 2 m. W przypadku większych przepływów przewiduje się pracę równoległą hydrogeneratorów. W poniższej pracy przedstawiono konstrukcję i wybrane wyniki badań opracowanego hydrogeneratora składającego się z turbiny wodnej i generatora prądu.
Źródło:
Napędy i Sterowanie; 2020, 22, 12; 52-55
1507-7764
Pojawia się w:
Napędy i Sterowanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Design of an autonomous IoT node powered by a perovskite-based wave energy converter
Autorzy:
Drzewiecki, Marcin
Guziński, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34609920.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Gdańska. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa
Tematy:
wave energy converter
renewable energy
internet of things
IoT applications
hydropower
Opis:
This paper presents the results of experimental research focused on wave energy harvesting and its conversion to power Internet of Things (IoT) devices. The harvesting and conversion process was performed using a wave energy converter (WEC) consisting of a lead zirconate titanate piezoelectric ceramic perovskite material and a prototype power electronic circuit. The designed WEC was considered as a power supply for an end node device (END) of an IoT network. The END consisted of a long-range radio module and an electronic paper display. A set of physical experiments were carried out, and the results confirmed that an energy surplus was supplied by WEC compared to the energy consumed by the END. Hence, the proposed scheme was experimentally validated as a convenient solution that could enable the autonomous operation of an IoT device. The use case presented here for the proposed WEC was analysed for selected sea areas on the basis of wave statistics. The novelty of this paper arises from an investigation that confirms that WECs can significantly contribute to the development of wireless and mobile IoT communication powered by freely available sea wave energy.
Źródło:
Polish Maritime Research; 2023, 3; 142-152
1233-2585
Pojawia się w:
Polish Maritime Research
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of the Physicochemical Quality of Water Within the Hydropower Plant on the Ślęza River in Wrocław, Poland
Autorzy:
Tomczyk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2069885.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
water quality
hydropower plants
environmental impacts
renewable energy sources
Water Framework Directive
Opis:
The aim of the article was the analysis of the physicochemical quality of water within the hydropower plant on the Ślęza River in Wrocław (south-west Poland) in the context of the European Union's classification of water quality, as well as an assessment of the potential impact of hydropower plants on this quality. The study uses the results of monthly tests from three measurement points within the hydropower plant on the Ślęza River in the city of Wrocław (points upstream and downstream the hydropower plant and the reference point), from the period June 2018 to May 2020. The analyses covered 10 physicochemical parameters, i.e.: pH, electrical conductivity (EC), water temperature, turbidity, NH4-N, NO3-N, NO2- N, total phosphorus, dissolved oxygen and BOD5. The conducted analysis showed that the hydropower plant has no clear influence on the physicochemical quality of the water in the Ślęza River, other interactions present in the catchment area are more important. From the effects visible in the results, a decrease in the amplitudes of water temperature downstream the hydropower plant compared to the other points was noted, as well as a lower median of its value (statistically significant changes). An additional noticeable effect was the increase in water oxygenation below the damming, but it was not statistically significant. It has been shown that the physicochemical condition of water at the tested points does not meet the assumed standards for 8 out of 9 parameters (except for water temperature). The largest exceedances of the limit values concerned NO2-N (up to 923% of the norm), and the most consistent, almost constantly occurring – EC (23 out of 24 months). The reason for the high NO2-N content was most probably surface runoff from the fields and the re-suspension of sediments rich in nutrients, while in the case of EC, its high values result from the specificity of the catchment area.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2021, 23; 795--810
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The question of expanding the term of exploitation of hydropower plants and reclamation water reservoirs
Problematyka wydłużenia okresu eksploatacji hydroelektrowni i zbiorników retencyjnych
Autorzy:
Gavardashvili, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2065074.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
hydropower and reclamation water reservoirs
spring-board type construction
hydroelektrownie
zbiorniki retencyjne
Opis:
The work gives a design of a new spring-board type construction in the shape of a step to expand the term of exploitation of hydropower plants and reclamation water reservoirs. The work considers the arrangement of cascades within the construction in the main riverbeds and across the first- and second-range rivers, whose system guarantees the reduction of the sediment volume in the water area of the water reservoirs.
Praca przedstawia projekt nowego typu konstrukcji o kształcie stopni, zastosowanie, którego przyczyni się do wydłużenia okresu eksploatacji hydroelektrowni i zbiorników retencyjnych. System umożliwia redukcję osadów w zbiornikach.
Źródło:
Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym; 2012, 1 (9); 36--40
2299-8535
2544-963X
Pojawia się w:
Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza potencjału hydroenergetycznego oraz możliwości jego wykorzystania w województwie pomorskim
Analysis of the hydroelectric potential and the possibilities of its use in the Pomeranian voivodeship
Autorzy:
Kowalczyk, K.
Cieśliński, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338242.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydroenergetyka
hydrologia
ekologia
elektrownie wodne
województwo pomorskie
ecology
hydroelectricity
hydrology
hydropower
Pomeranian Voivodeship
Opis:
Jednym ze źródeł energii elektrycznej wykorzystywanej przez człowieka jest woda. Obecnie idea wykorzystania elektrowni wodnych jest coraz bardziej doceniana przez samorządy terytorialne i coraz częściej można je dostrzec w Polsce i województwie pomorskim. Idea zrównoważonego rozwoju oraz dyrektywy unijne wymogły budowę elektrowni wykorzystujących odnawialne źródła energii. W artykule nakreślono sytuację energetyczną województwa pomorskiego. W efekcie ustalono, że ponad połowa energii zużywanej w województwie jest produkowana poza jego obszarem. Biorąc pod uwagę straty przesyłowe, jest to sytuacja niekorzystna. W województwie coraz więcej pojawia się instalacji hydroenergetycznych, ale wciąż jest ich zbyt mało. Przeanalizowano uwarunkowania przyrodnicze i antropogeniczne ponad 300 potencjalnych lokalizacji hydroelektrowni. Na podstawie przeprowadzonych analiz oszacowano potencjał hydroenergetyczny województwa i wskazano najlepsze lokalizacje dla elektrowni wodnych.
One of the sources of electricity used by man is water. Currently the idea of hydroelectric power plants is increasingly appreciated by local governments. Sustainable development and EU directives have required the construction of green power plants. The article outlines the energy situation of the Pomeranian Voivodeship. As a result, it was found that more than half of the energy consumed in the region is produced outside its area. Considering the transmission losses, this is a disadvantage. Hydropower installations are increasingly appearing in the province, but they are still too few. The natural and anthropogenic conditions of more than 300 potential hydropower plants have been analyzed. Based on the conducted research, the hydroelectric potential of the voivodeship was estimated and the best locations for hydropower were identified.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2018, 18, 1; 69-86
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ realizacji małych elektrowni wodnych na warunki hydrogeologiczne
Small hydropower plants impact on the hydrogeological conditions
Autorzy:
Operacz, A.
Operacz, T.
Tomalik, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/203594.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
energetyka wodna
odnawialne źródła energii
warunki hydrogeologiczne
hydropower
renewable energy sources
water relations
Opis:
Realizacja elektrowni wodnych związana jest z ingerencją w szeroko pojęte komponenty środowiska. Jednym z jego elementów są wody podziemne stanowiące meritum niniejszego artykułu. W artykule przedstawione zostały obowiązujące przepisy prawne oraz możliwe konsekwencje w stosunkach wodnych związane z realizacją programu odnawialnych źródeł energii, jakie stanowią małe elektrownie wodne. Dokonano podziału na tzw. małą i dużą hydroenergetykę oraz skupiono się na realizacji elektrowni bezzbiornikowych w odniesieniu głównie do charakteru rzeki oraz zmian stosunków wodnych w obszarze wpływu inwestycji.
The implementation of hydropower plants is always associated with impact on the huge components of the environment. The main substance of this article is groundwater as a one of the environmental elements. In article authors have shown the law regulation and the possible consequences in the water relations associated with the implementation of renewable energy source program, which are small hydro power plants. The division between small and large hydropower was made and article is focused on the small one without reservoir in relation mainly to the character of the river and changes in water conditions in the area of impact of the investment.
Źródło:
Technika Poszukiwań Geologicznych; 2012, R. 51, nr 2, 2; 55-61
0304-520X
Pojawia się w:
Technika Poszukiwań Geologicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sterowanie pracą hydroelektrowni z wykorzystaniem algorytmu ewolucyjnego
Controlling a hydropower plant with use of evolutionary algorithm
Autorzy:
Gajer, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/151237.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
systemy ewolucyjne
systemy elektroenergetyczne
hydroelektrownie
optymalizacja
evolutionary systems
energetic systems
hydropower plants
optimization
Opis:
W artykule rozważono możliwość wykorzystania techniki obliczeniowej opartej na zastosowaniu algorytmów ewolucyjnych w celu optymalizacji pracy elektrowni wodnej. Założono, że rozważana elektrownia wodna, oprócz stałego dopływu wody z rzeki, dodatkowo wyposażona jest również w człony pompowe, za pomocą których można w okresie niskiego zapotrzebowania na energię elektryczną tłoczyć wodę ze zbiornika retencyjnego do zbiornika głównego elektrowni, gromadząc w ten sposób energię potencjalną mas wodnych, którą można następnie wykorzystać do produkcji energii elektrycznej w okresie występowania szczytu zapotrzebowania, czyli wtedy, gdy koszty wytworzenia energii w klasycznych elektrowniach cieplnych są relatywnie najwyższe. Przedstawione w artykule wyniki symulacji komputerowych wskazują, że algorytmy ewolucyjne można z powodzeniem wykorzystać do realizacji rozważanego zagadnienia optymalizacyjnego, dzięki czemu są w stanie zagwarantować odpowiednio niskie dobowe koszty produkcji energii elektrycznej przy jednoczesnym spełnieniu wszelkich koniecznych ograniczeń nałożonych na pracę systemu elektroenergetycznego. Dodatkowo gwarantują one zbilansowanie zbiornika elektrowni wodnej w dobowym przedziale czasowym.
The paper discusses implementation of a computational technique based on evolutionary algorithms for the purpose of optimisation of hydropower plant work. There is assumed that a hydropower plant is situated on a river that delivers water into a reservoir. The hydropower plant is additionally equipped with pumping units by means of which the water can be stored in the main reservoir during the periods of low power demand. In the next stage, the potential energy of the pumped water can be converted again into electrical energy during the periods of high power demand. The fitness function for the evolutionary algorithm is defined by the equation (5) and it takes into account the cost of burnt fuel, the balance of power in the energetic system, and the balance of water in the reservoir. The paper is divided into four sections. Section 1 is short introduction to the problems of energetic system optimisation. Section 2 describes in detail the energetic system to be optimised. The system is composed of one large thermal power unit and one hydropower plant with pumping units. The changes of power demand in the energetic system are presented in Table 1; Table 2 provides the parameters of the thermal unit. In Section 3 there are given the results of numerical experiments obtained by use of the evolutionary algorithm. Figure 1 shows the plot of power changes of the thermal unit. It can be noted that the thermal unit power for most time is as low as possible, which guarantees low cost of burnt fuel. The thermal unit power grows only during the period of high power demand in order to fulfill the balance of power in the energetic system. Figure 2 is a diagram illustrating the mode of the hydropower plant operation. It can be noted that the hydropower plant operates in the pumping mode only during the hours of the lowest power demand. The results of computer simulations presented in the paper show that evolutionary algorithms can be effectively used for solving the optimisation task for energetic systems. Moreover, evolutionary algorithms can guarantee low cost of pro-duction of electrical energy, when simultaneously meeting all the constraints connected with necessity of balancing the power in the energetic system and balancing the amount of water in the hydropower plant reservoir.
Źródło:
Pomiary Automatyka Kontrola; 2011, R. 57, nr 2, 2; 193-196
0032-4140
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Kontrola
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Discharge measurement and performance tests of hydraulic units in low-head small hydropower installations
Autorzy:
Steller, J.
Adamkowski, A.
Henke, A.
Janicki, W.
Kaniecki, M.
Krzemianowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/175552.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
hydropower
hydraulic unit
performance test
discharge measurement
current meter method
pressure-time method
Opis:
In course of over half a century the test teams of the Szewalski Institute of Fluid-Flow Machinery (IMP PAN) have conducted numerous performance tests of small hydropower (SHP) installations on various occasions and motivations, including updating or establishing performance characteristics of old machines, acceptance of new units, checking or optimising the cam correlation of new or refurbished double-regulated turbines, checking performance of prototype turbines under field conditions. The discharge measurement techniques have included currentmeter, pressure-time and acoustic methods. Index tests, using the Winter-Kennedy and other differential pressure methods, as well as current-meter and acoustic techniques, have been employed quite frequently to optimise the cam curves of double-regulated machines. In one case a simplified technique based solely on the power/wicket gate opening relationship was checked. This paper discusses some techniques applied when determining the absolute efficiency and optimizing cam correlations by means of absolute and index test methods. Cubic spline formulae as applied to integrate the flow velocity field in a hydrometric section are derived. Results of a discharge measurement by means of the current-meter and pressure-time method are compared as a special case study. Finally, practical recommendations addressed both to the power plant owners and the test team members are formulated.
Źródło:
Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery; 2015, 130; 3-29
0079-3205
Pojawia się w:
Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Woda jako odnawialne źródło energii, energetyka wodna rozproszona w Polsce
Water as a Renewable Energy Source, Water Energy Distributed in Poland
Autorzy:
Golec, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31804006.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Druk-Art
Tematy:
energetyka wodna
OZE
MEW
turbiny wodne
hydropower
renewable energy
small hydroelectric power
water turbine
Opis:
W artykule przedstawiono kwestie energetyki wodnej jako odnawialnego źródła energii na świecie i w Polsce, sens jej wykorzystywania oraz jej wady i zalety. Dodatkowo poruszono zagadnienia związane z najważniejszymi parametrami turbin wodnych, ich ogólny podział oraz omówienie różnych ich rodzajów. Wyjaśniono możliwy potencjał hydrologiczny Polski w stosowaniu Małych Elektrowni Wodnych o mocy poniżej 1 MW.
The article presents the issues of hydropower as renewable energy source in the world and in Poland, the sense of its use as well as its advantages and disadvantages. In addition, the issues related to the most important parameters of water turbines, their general classification and a overview of various types of water turbines were discussed. The possible hydrological potential of Poland in the use of Small Hydroelectric Power Plants with a capacity of less than 1 MW was explained.
Źródło:
Napędy i Sterowanie; 2023, 25, 4; 51-54
1507-7764
Pojawia się w:
Napędy i Sterowanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 66

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies