Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "hydrauliczne szczelinowanie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zastosowanie biopreparatów do zwiększania efektywności hydraulicznego szczelinowania skał
Application of biopreparations for increasing the efficiency of hydraulic fracturing of rocks
Autorzy:
Kasza, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299535.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
biopreparat
hydrauliczne szczelinowanie skał
płyny szczelinujące
szczelinowanie
biopreparations
hydraulic fracturing of rocks
proppant
Opis:
W praktyce przemysłowej coraz częstsze zastosowanie znajdują biopreparaty. Jednym z powszechniejszych zastosowań jest ich wykorzystanie do likwidacji uszkodzeń strefy przyodwiertowej spowodowanych przez związki polimerowe zawarte w płuczkach wiertniczych i płynach szczelinujących. Usunięcie ze złoża lub szczeliny pozostałości polimerowych powoduje w konsekwencji przywrócenie przepuszczalności skały zbiornikowej [2] lub szczeliny. W artykule przedstawiono możliwość wykorzystania biopreparatów komercyjnych do usuwania uszkodzenia przewodności szczelin wykonanych w trakcie zabiegów hydraulicznego szczelinowania. Do najczęściej stosowanych polimerów w płynach szczelinujących zaliczyć można hydroksypropylguar (HPG) karboksymetylhydroksypropylguar (CMHPG). Polimery te powodują uszkodzenie przepuszczalności szczelin. Jest ono wynikiem niekompletnego rozkładu polimeru po zabiegu. Fragmenty polimeru pozostają w przestrzeni porowej podsadzki wypełniającej szczelinę bądź w formie osadu na ścianach szczeliny [4, 6]. W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych przewodności szczelin wypełnionych materiałem podsadzkowym. Pierwszy etap badań polegał na określeniu stopnia uszkodzenia szczeliny po wykonanym zabiegu hydraulicznego szczelinowania przy założeniu, że materiałem podsadzkowym jest piasek kwarcowy BM 16/30, natomiast płynem szczelinującym jest usieciowany HPG sporządzony na bazie materiałów komercyjnych. Druga seria badań to próby zastosowania biopreparatów do usuwania pozostałości polimerowych z materiału podsadzkowego w szczelinie. W wyniku badań przeprowadzonych na unikalnym stanowisku Proppant Conductivity potwierdzono przydatność biopreparatów w procesie oczyszczania szczelin i poprawy kontaktu hydraulicznego odwiertu ze złożem.
Bioproducts are widely use in oil and gas industry. Some of them can be used for removing welbore zone damage caused by polimer residue after drilling or stimulation treatments. There are commercial available bioproducts for removing polimer residue from proppants and fracture face after hydraulic fracturing treatment. Laboratory study results of proppant damage removing by using bioproducts are described in this paper. Tests were done using BM sand as a proppant and HPG croslinked gel as frac fluid. Commercial available bioproduct Bio 2 was used for proppant bed cleaning. Positive results was reported after the tests, especially in low reservoir temperature.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2005, 22, 1; 179-189
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty środowiskowe przy wydobyciu gazu z łupków
Influence of the shale gas extraction on the environment
Autorzy:
Machowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126096.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
gaz z łupków
hydrauliczne szczelinowanie
środowisko
shale gas
hydraulic fracturing
environment
Opis:
Ekolodzy, troszczący się o środowisko, obawiają się zanieczyszczenia wody pitnej chemikaliami stosowanymi jako dodatki do wody używanej do szczelinowania łupków. Na głębokościach, gdzie zalegają łupki, nie ma wody pitnej, a dodatki stosowane w procesie szczelinowania nie powinny mieć wpływu na zdrowie człowieka. Typowy płyn szczelinujący w 98-99,5% składa się z wody i piasku. Pozostałe 0,5-2% stanowią dodatki chemiczne, które usprawniają proces szczelinowania (zmniejszają tarcie, zapobiegają korozji, zahamowują rozprzestrzenianie się bakterii itd.). Wiele z tych substancji stosowanych jest w produkcji artykułów używanych na co dzień w gospodarstwach domowych, takich jak: kosmetyki, szampony czy środki czyszczące. Woda użyta w procesie szczelinowania hydraulicznego może być wykorzystana ponownie po oczyszczeniu. Oczyszczanie wody obejmuje usunięcie: zawiesin, gazu, ciekłych węglowodorów, H2S i CO2 oraz obróbkę przeciwbakteryjną.
Environmentalists fear that potable water might be polluted with chemicals added to water used for shale fracturing. At the depth of shale gas deposits there is no potable water and the additives used in fracturing should have no impact on human life. Shale has low matrix permeability, so to extract gas from the shale deposits it is necessary to create fractures to provide permeability. Modern technology developed in recent years introduced hydraulic fracturing, sometimes called fracking, triggers off many artificial fractures around well bores. Typical liquid used for fracturing consists of 98.0-99.5% water and sand, and remaining 0.5-2.0% are chemical additives improving fracturing process; (lowering friction, preventing corrosion, limiting bacteria spreading, etc.) Great number of these substances is used in manufacturing housekeeping necessities, eg cosmetics, shampoos or other household cleaners. Water used in the process of hydraulic fracturing could be, after purification, reused. Purification consists in removing suspensions, gas, liquid hydrocarbons, hydrogen disulfide (H2S) and carbon dioxide (CO2), and in antibacterial treating.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 2; 667-671
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe właściwości materiałów podsadzkowych stosowanych do zabiegów hydraulicznego szczelinowania złóż węglowodorów
Basic properties of proppants used in hydraulic fracturing treatments of hydrocarbon deposits
Autorzy:
Masłowski, M.
Czupski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165451.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
hydrauliczne szczelinowanie
podsadzki
podstawowe właściwości podsadzek
hydraulic fracturing
proppants
basic properties of proppants
Opis:
W artykule przedstawiono charakterystykę zabiegu hydraulicznego szczelinowania z podsadzką w złożach węglowodorów. Scharakteryzowano materiały podsadzkowe stosowane do wypełnienia szczeliny. Opisano także normy i procedury badawcze stosowane do wyznaczania podstawowych właściwości materiału podsadzkowego. Następnie przedstawiono uzyskane wyniki pomiarów tych właściwości dla wybranych podsadzek wraz z zaleceniami ich stosowania do konkretnych warunków złożowych.
This paper presents the characteristics of hydraulic fracturing treatments of hydrocarbon deposits with proppants. The proppants used to fill the fracture were described. Standards and procedures for the research used to determine the basic parameters of the proppant were presented as well. Finally, the obtained results of the properties measurements for the selected proppants along with recommendations of their use to the specific deposit conditions were analyzed.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 12; 44-50
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie technologii ,,slickwater’’ w zabiegach hydraulicznego szczelinowania w łupkach
Application of slickwater technology in hydraulic fracturing treatments of shale gas reservoirs
Autorzy:
Czupski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164433.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
hydrauliczne szczelinowanie
płyny szczelinujące
technologia
formacje łupkowe
hydraulic fracturing
fracturing fluids
technology
shale gas reservoirs
Opis:
W zabiegach hydraulicznego szczelinowania formacji łupkowych wykorzystywanych jest wiele rodzajów płynów szczelinujących. Najczęściej wykorzystuje się w nich ciecze o nazwie ,,slickwater’’, dla których uzyskuje się duże efektywności wykonanych zabiegów, mierzone między innymi poprzez parametr stymulowanej objętości złoża (SRV – ,,Stimulation Reservoir Volume’’). W artykule przedstawiono zalety użycia tego typu płynów zabiegowych, jak również pewne niedogodności związane z ich zastosowaniem. Opisano również skład chemiczny takich cieczy, oraz mechanizm transportu w nich materiałów podsadzkowych.
The treatments of hydraulic fracturing of shale gas reservoirs uses many different types of fracturing fluids. However, most often they are slickwater liquids, very effective in the treatments. The effectiveness is measured, among the others, by the SRV (Stimulation Reservoir Volume) parameter. This paper presents the advantages and disadvantages of using this type of fluids. Also the chemical composition of those fluids and the mechanism of transport of backfill inside them was described.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 1; 47-53
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laboratoryjne badania akustyczne skał pod kątem potrzeb hydraulicznego szczelinowania
Laboratory acoustic measurements for the needs of hydraulic fracturing
Autorzy:
Moska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835416.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
geomechanika
geoakustyka
dynamiczne współczynniki sprężystości
hydrauliczne szczelinowanie
geomechanics
laboratory acoustic measurements
dynamic elastic moduli
hydraulic fracturing
Opis:
Niniejsza praca przedstawia wstępne wyniki badań laboratoryjnych dynamicznych parametrów sprężystości z wybranych polskich złóż węglowodorów. Do analiz zostały wybrane trzy próbki rdzeniowe: dolomit oraz dwa rodzaje piaskowca różniące się zawartością minerałów ilastych. Badania wykonano w warunkach odpowiadających tym, które panują w odwiercie. Zostały przeprowadzone symulacje zmian ciśnienia nadkładu, ciśnienia efektywnego i temperatury tak, aby zaobserwować ich wpływ na prędkość fal akustycznych P i S. Do przestrzeni porowej jednej z próbek zatłaczano media o zbliżonej gęstości i lepkości: solankę 2% KCl oraz „martwą”, lekką ropę naftową. Zaobserwowano przewidywany wzrost prędkości fal wraz ze wzrostem ciśnienia efektywnego i spadek prędkości wraz ze wzrostem temperatury, a także zmiany prędkości fal spowodowane obecnością mediów porowych. Zostały wyznaczone stałe sprężystości: współczynnik Poissona oraz moduł Younga. Uzyskane wyniki odniesiono do danych literaturowych. Sformułowano również wstępne wnioski dotyczące podatności badanych skał na zabiegi hydraulicznego szczelinowania.
This paper presents the preliminary results of the laboratory measurements of the dynamic elasticity modules. The measurements were performed on selected Polish hydrocarbon reservoir rocks. Three core samples were chosen: dolomite and two types of sandstones which differed in the amount of clay minerals. The tests were performed under simulated reservoir conditions. During measurements, the simulations of the overburden pressure, effective pressure and temperature changes, were conducted in order to observe their influence on the velocities of the P and S waves. The studies of one of the samples were carried out on dry and saturated by 2% KCl brine and light dead oil. Both of these liquids had similar density and viscosity. Expected changes in velocity caused by changes of pressure, temperature and type of pore fluid were observed. Poisson’s and Young’s ratio, were calculated. The results were related to the data available in the literature. Finally, preliminary conclusions, concerning the susceptibility of the studied rocks to hydraulic fracturing treatment were formulated.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2017, 73, 2; 81-89
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualne możliwości komputerowej symulacji szczelinowania hydraulicznego w złożach
New possibilities of hydraulic fracturing simulation
Autorzy:
Wojnarowski, P.
Stopa, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298721.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
szczelinowanie hydrauliczne
symulacja numeryczna
hydraulic fracturing
numerical simulations
Opis:
Celem pracy jest analiza aktualnych tendencji światowych w modelowaniu komputerowym zabiegów szczelinowania hydraulicznego a także ocena możliwości technicznych i przydatności wybranych symulatorów szczelinowania do projektowania zabiegów w różnych warunkach geologicznych, w tym dla złóż niekonwencjonalnych. W ramach pracy dokonano oceny przydatności oprogramowania GOHFER oraz Meyer Fracturing (MFrac i MShale) do prac projektowych zabiegu szczelinowania hydraulicznego, optymalizacji parametrów technologicznych oraz prognozowania produkcji. W tym celu wykonano testowe obliczenia symulacyjne z wykorzystaniem tych narzędzi.
The aim of work is analysis of world tendency in hydraulic fracturing modeling in different geological conditions including unconventional resources. The GOHFER and Meyer Fracturing software were analyzed. Hydraulic fracturing simulations for shale gas reservoir were performed for analysis of software capabilities.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2012, 29, 1; 337-345
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laboratoryjne obrazowanie wielkości wgniatania ziaren podsadzki w ścianę szczeliny
Laboratory imaging of the size of the propagation of proppant grains into the fracture wall
Autorzy:
Masłowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835081.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wgniatanie podsadzki
hydrauliczne szczelinowanie
podsadzka
płyn szczelinujący
złoża niekonwencjonalne
embedment
hydraulic fracturing
proppant
fracturing fluid
unconventional reservoirs
Opis:
Autor przedstawił laboratoryjną symulację oraz obrazowanie wielkości zjawiska wgniatania ziaren materiału podsadzkowego w ścianę szczeliny (ang. embedment). Zjawisko embedment występuje po wykonanym zabiegu hydraulicznego szczelinowania złoża (po zaciśnięciu się górotworu). W artykule przedstawiono tematykę związaną z uszkodzeniem powierzchni szczeliny spowodowanym wgniataniem ziaren materiału podsadzkowego w jej ścianę. Ma ono negatywny wpływ na przepływ węglowodorów ze skały do podsadzonej podsadzką szczeliny oraz na utrzymanie jej rozwartości po zaciśnięciu się górotworu. Opracowaną metodykę obrazowania wielkości zjawiska wgniatania podsadzki zweryfikowano testami laboratoryjnymi. Badania wykonano dla lekkiej podsadzki ceramicznej 30/50 o rozmiarze ziaren rzędu 0,600–0,300 mm oraz płynu szczelinującego na bazie naturalnego polimeru liniowego o koncentracji 3,6 kg/m3 . Technologia ta stosowana jest często do szczelinowania złóż niekonwencjonalnych typu łupkowego shale gas oraz piaskowców typu tight gas. Badania wykonano dla wstępnie nasyconej płynem szczelinującym skały pochodzącej ze złoża niekonwencjonalnego, charakteryzującej się podwyższoną zawartością minerałów ilasto-mułowcowych. Podsadzka była umieszczona pomiędzy dwoma kształtkami skalnymi, a jej koncentracja powierzchniowa wynosiła 2,44 kg/m2 . Do badań przyjęto temperaturę 70°C oraz naprężenie ściskające 48,3 MPa. Czas zadanego oddziaływania naprężenia ściskającego na warstwę podsadzki wynosił 6 godz. Wyznaczono całkowitą średnią głębokość wgnieceń podsadzki w ściany szczeliny, która wynosiła 0,1028 mm, a całkowita średnia szerokość wgnieceń ziaren podsadzki w ściany szczeliny wynosiła 0,3056 mm. Całkowite procentowe uszkodzenie powierzchni ściany szczeliny przez ziarna podsadzki było rzędu 38,7%. Wynik laboratoryjnego obrazowania wielkości wgniatania ziaren materiału podsadzkowego w ścianę szczeliny (zjawisko embedment) może stanowić wstępną ocenę efektywności podsadzenia szczeliny w zabiegach hydraulicznego szczelinowania na etapie ich projektowania.
The author presented a laboratory simulation and imaging of the size of the phenomenon of embedding the grains of proppant into the fracture wall (embedment). The appearance of the embedment occurs after the hydraulic fracturing of the hydrocarbons reservoir (after closing of the rock mass). The article presents the subject matter related to the damage of the fracture wall surface caused by the embedding of grains of backfilling material into the fracture wall. It has a negative effect on the flow of hydrocarbons from the rock to the proppant-packed fracture and to maintain the width openness after the closing of the rock mass. The developed methodology for imaging the size of the embedment phenomenon was verified by laboratory tests. The tests were performed for a lightweight ceramic 30/50 with a grain size of 0.600–0.300 mm and a fracturing fluid linear polymer 30 # (guar) with a concentration of 3.6 kg/m3 . This technology is often used for fracturing unconventional shale gas deposits and tight gas sandstones. The tests were conducted for initially soaked rock coming from an unconventional deposit with fracturing fluid, characterized by an increased content of clay-mud minerals. The proppant was placed between two cylindrical rock cores. The surface concentration of the proppant was 2.44 kg/m2 . The time of exposure of proppant grains to compressive stress of a value 48.3 MPa for 6 hours at 70°C. The total average depth of embedding the proppant grains into the fracture wall was 0.1028 mm. The total average width of embedding the proppant grain into the fracture wall was 0.3056 mm. The total percentage damage of the fracture wall surface by the proppant grains was 38.7%. The result of the laboratory imaging of embedding the proppant grains into the fracture wall (phenomenal embedment) may be one of the preliminary assessments of the effectiveness of hydraulic fracturing at the design stage.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2019, 75, 8; 458-464
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Looking for a new source of natural proppants in Poland
Autorzy:
Knez, D.
Calicki, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/200695.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
proppant
mechanical properties
hydraulic fracturing
właściwości mechaniczne
szczelinowanie hydrauliczne
Opis:
The importance of proppants is significant, because their properties affect hydraulic fracturing treatment effectiveness. Quartz sands are often used as propping agents. Due to their good properties and low price, they are still more likely to be used than, for example, modern ceramic proppants. Procedures of determination of each parameter are specified in ISO 13503‒2:2010, and according to them, quartz sands from 4 Polish deposits, located in different areas of the country were tested. All results were compared with parameters of the Belgian sand (model sand), which is usually used during fracturing treatments in our region. The most important factor, which determines whether a kind of sand is useful as a hydraulic fracturing proppant, is its crush resistance. The tested sands are mostly low class because of their limited strength. There is only one type of sand from Bukowno deposit which has similar crush rate, sphericity, roundness and bulk density to the accepted model. Acid solubility and turbidity is higher than exemplary, but in acceptable range. Bukowno deposit could be a likely resource of proppants for domestic petroleum industry.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2018, 66, 1; 3-8
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laboratoryjna symulacja wgniatania ziaren podsadzki w formację złożową typu tight gas
Laboratory simulation of proppant embedment into a tight gas formation
Autorzy:
Masłowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834400.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wgniatanie podsadzki
hydrauliczne szczelinowanie
materiał podsadzkowy
płyn szczelinujący
złoża niekonwencjonalne
proppant embedment
hydraulic fracturing
proppant
fracturing fluid
unconventional reservoirs
Opis:
This paper presents the issue of damage to the fracture wall surface, after hydraulic fracturing of the hydrocarbons reservoir. It is caused by proppant embedment into the fracture wall and the impression of rock material from the fracture wall surface. These phenomena have a negative effect on the flow of hydrocarbons from the rock to the fracture and on maintaining the width of fracture after the closing of the rock mass, when the pressure drops below the fracturing pressure. The developed methodology for imagining the size of the embedment phenomenon and the rock material impression was verified by laboratory tests. The tests were performed for Rotliegend sandstone (tight gas formation) from Polish unconventional reservoirs. It was characterized by a quartz content of 73.3%. The tests were conducted for an initially soaked rock (crosslinked natural polymer). The fracture was packed with proppant ceramics ISP 20/40 with grain size from 0.850 mm to 0.425 mm and the surface concentration of the proppant was 4.88 kg/m2 . The laboratory simulation of the embedment phenomenon was performed for compressive stress of 86.5 MPa for 6 hours at 127°C. Based on the imagining of the core faces (fracture walls) in 3D and their analyses, the total average depth of proppant embedment into the fracture walls was 0.091 mm and the total average height of the rock material squeezed out was 0.077 mm. The total decrease of the fracture width packed with proppant grains was 0.168 mm. The average damage of the fracture surface by the proppant grains was 31.5%. The test procedure applied might be used in the evaluation of the susceptibility of reservoir rock to the embedment phenomenon and the rock material squeezed out, as well as for the selection of frac fluid and proppant for fracturing of hydrocarbon reservoirs.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 4; 261-269
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Simulation of Fracture Conductivity Changes Due to Proppant Composition and Stress Cycles
Symulacja zmian przewodności szczeliny spowodowanych składem propantu i cyklicznym naprężeniem
Autorzy:
Knez, Dariusz
Mazur, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/317875.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
symulacja komputerowa
szczelinowanie hydrauliczne
propant
computer simulation
hydraulic fracturing
proppant
Opis:
Properties of proppant affect hydraulic fracturing design results. The one of the most important goals of stimulation is to obtain fracture with high and viable conductivity. Bulk density and the grains size are factors that the most influence fracture conductivity. Regarding proppant, the common point of view is, that only mesh size and type of proppant (bulk density, crush rate) have influence on hydraulic fracturing efficiency. Paper presents computer simulation results of conductivity reduction caused by stress changes. Calculations were done for the same proppant type and size but with different grain compositions. It shows influence of average diameter of proppant grains and bulk density variation on fracture conductivity. It was found that the most important factor is number of stress cycles. Higher stress cycle number results in significant fracture conductivity reduction.
Rezultaty projektowania zabiegu szczelinowania hydraulicznego są uzależnione od właściwości propantu. Jednym z najważniejszych celów stymulacji jest uzyskanie szczeliny o możliwie wysokiej przewodności. Czynnikami, które mają największy wpływ na przewodność są: rozmiar ziaren propantu i jego gęstość objętościowa. Czym większa gęstość objętościowa tym niższą przewodność szczeliny można uzyskać. Natomiast większe ziarna pozwalają na uzyskanie wyższej porowatości i lepszej przewodności. W artykule przedstawiono wyniki symulacji komputerowej pokazujące wpływ zmian naprężenia na obniżenie przewodności. Obliczenia przeprowadzono dla tego samego typu i rozmiaru propantu ale o zmiennym uziarnieniu. Wykazano wpływ gęstości objętościowej i średniej średnicy ziarna propantu na przewodność szczeliny. Stwierdzono, że najważniejszym czynnikiem jest liczba cykli zmian naprężenia. Wzrost liczby cykli powoduje znaczne obniżenie przewodności szczeliny.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2019, 21, 1/2; 231-234
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesny reżim tektoniczny w Polsce na podstawie analizy testów szczelinowania hydraulicznego ścian otworów wiertniczych
Recent tectonic stress regime in Poland based on analyses of hydraulic fracturing of borehole walls
Autorzy:
Jarosiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074371.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
szczelinowanie hydrauliczne
naprężenia tektoniczne
tektonika
hydraulic fracturing
recent stress
tectonics
Polska
Opis:
Magnitudes of the recent tectonic stress were estimated based on the hydraulic fracturing data from Poland. In spite of a low quality of the tests, consistent results for particular regions were obtained. For the Outer Carpathians three hydraulic fracturing tests indicate strike-slip stress regime with the local deviation towards the thrust fault regime. Along the front of the Carpathians within the foredeep complex and its basement, low intensity of strike-slip regime with local tendency towards normal fault regime is revealed from tests performed in four wells. Stable, strike-slip stress regime is determined for the Lublin Basin, based on fracturing tests from four wells. Singular result from the Fore-Sudetic Monocline suggests normal fault stress regime for the Permian complex below Zechstein evaporates. Heterogeneity of the stress field within each of these regions is presumably controlled by tectonic structures inherited after the Variscan and the Alpine epochs. For the SE part of Poland, an estimation of the general trend of stress increase with depth gives 2.9 MPa/km for the maximum horizontal stress and 1.9 MPa/km for the minimum horizontal stress.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2005, 53, 10/1; 863-872
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby wyznaczenia parametrów geomechanicznych i anizotropii Thomsena w węglu kamiennym z obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
Attempts to determine the geomechanical and Thomsen’s anisotropy parameters of coal from Upper Silesian Coal Basin area
Autorzy:
Moska, Rafał
Masłowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834969.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
parametry sprężystości
anizotropia Thomsena
węgiel kamienny
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
hydrauliczne szczelinowanie
elastic parameters
Thomsen anisotropy
coal
Upper Silesian Coal Basin
hydraulic fracturing
Opis:
W ostatnich latach nastąpił wzrost zainteresowania polskiego przemysłu naftowo-gazowniczego złożami niekonwencjonalnymi, w tym zasobnymi w metan pokładami węgla (CBM). Aby uwolnić zawarty w formacji węglowej gaz, wymagane jest wykonanie zabiegu hydraulicznego szczelinowania horyzontu produktywnego, udostępnionego najczęściej odwiertem kierunkowym z powierzchni. Kluczowymi informacjami wymaganymi przy projektowaniu zabiegu hydraulicznego szczelinowania są właściwości geomechaniczne ośrodka definiowane przez moduły sprężystości. Moduły te ze względu na anizotropię ośrodka zmieniają się w zależności od kierunku pomiaru. Artykuł ten opisuje eksperymentalną próbę wyznaczenia parametrów anizotropii Thomsena w próbce węgla kamiennego z obszaru GZW. Badanie wykonano metodą trójrdzenikową Vernika: rdzeniki były wycięte z bloku węgla: równolegle, prostopadle oraz pod kątem 45° do osi symetrii VTI. Badania ultradźwiękowe wykonano w temperaturze otoczenia, przy ciśnieniu uszczelnienia 10 MPa. Prędkość fal P i S zawierała się w przedziale odpowiednio 2,378–2,430 m/s i 1,261–1,328 m/s, przy czym fale najszybciej propagowały w próbce wyciętej równolegle do uwarstwienia. Uzyskane współczynniki anizotropii poprzecznej K i azymutalnej A bliskie jedności oraz parametry Thomsena ε, γ, δ, zbliżone do zera, pozwalają stwierdzić, że blok węgla charakteryzował się niewielką anizotropią spowodowaną warstwowaniem (laminacją) poziomym oraz mikropęknięciami, zgodnymi z kierunkiem warstwowania. Zostały również wyznaczone dynamiczne moduły sprężystości, których przedziały wartości odpowiadają danym literaturowym. Niskie moduły Younga (5,3–5,7 GPa) oraz wysokie współczynniki Poissona (0,29–0,30) sugerują, że omawiana próbka węgla powinna być zaliczana do skał o niskiej podatności na hydrauliczne szczelinowanie (wskaźnik brittleness 22,7–23,9%). Jednakże duża ilość spękań oraz słaba zwięzłość próbki, sprzyjające otwieraniu się szczelin podczas zabiegu, pozwalają stwierdzić, że ta skała nie powinna być traktowana jako plastyczna w klasycznym tego słowa rozumieniu.
A growing interest in unconventional gas resources including coal bed methane (CBM) has been observed in Poland in recent years. CBM resources require hydraulic fracturing to gain the hydrocarbons. Elastic parameters of the resource rock are one of the keys to effective fracking. If the deposits are anisotropic, these parameters may vary depending on the direction of the measurement. This paper describes ultrasonic laboratory measurements of coal core samples from Upper Silesian Coal Basin, conducted in order to designate Thomsen anisotropy parameters. The tests were carried out using Vernik method (three core plugs: parallel, perpendicular and at 45° angle to VTI symmetry axis). Measurements were conducted at ambient temperature and confining pressure of 10 MPa. The velocities of the P – and S – wave fell within the range from 2.378 to 2.430 m/s and from 1.261 to 1.328 m/s, respectively. The velocities of P – and S – waves were the highest in parallel sample and the lowest in perpendicular plug. Obtained anisotropy factors K and A close to unity and Thomsen parameters close to zero let us state weak anisotropy caused probably by bedding (lamination) and microcracks along to the lamination. Dynamic elastic moduli were also calculated from velocities. Significantly low values of Young’s modulus (5.3–5.7 GPa), and high values of Poisson’s ratio (0.29–0.30) indicate that this sample should be considered as a hard to frack rock (brittleness index 22.7–23.9%). The large number of cracks in the samples facilitates, however, opening of the inducted fractures during treatment. This allows us to state that this rock should not be treated as typical plastic rock in classical meaning.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2019, 75, 11; 700-707
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of hydraulic fracturing operations of coal seams on the acoustic climate
Oddziaływanie na klimat akustyczny zabiegów hydraulicznego szczelinowania pokładów węgla kamiennego
Autorzy:
Siemek, Jakub
Łukańko, Łukasz
Macuda, Jan
Maruta, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218739.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
metan pokładów węgla
CBM
otwory wiertnicze
hydrauliczne szczelinowanie
emisja hałasu
mapa hałasu
coal seams
drilling wells
hydraulic fracturing
noise emission
noise map
Opis:
In Poland, the economic use of methane from coal seams has been recognized as one of the objectives of the „Energy Policy of Poland until 2030“. In Poland at the Upper Silesian Coal Basin, reconnaissance operations were initiated to collect methane from coal seams using drilling wells and hydraulic fracturing operations. During these operations, noise emission can have a significant impact on the environment. In order to limit the negative impact of noise, well pads are usually located in undeveloped areas. However, in the European Union, the majority of hard coal deposits from which methane can be extracted are located in areas with a high population density. This article presents the results of noise measurements carried out during hydraulic fracturing operations of coal seams and the results of calculations of the equivalent sound level during the daytime. Based on the analysis of noise emission, some recommendations are given regarding the location of planned new well pads in highly urbanized areas in order to meet the applicable standards of noise protection.
W Polsce ekonomiczne wykorzystanie metanu z pokładów węgla zostało uznane za jeden z celów “Polityki energetycznej Polski do 2030 roku”. W ostatnich latach powrócono do prac badawczych nad pozyskaniem metanu z pokładów węgla przy wykorzystaniu otworów wiertniczych realizowanych z powierzchni i hydraulicznego szczelinowania węgla. Takie prace prowadzone na szeroką skalę mogą mieć istotny wpływ na środowisko, a zwłaszcza na zmianę klimatu akustycznego w rejonie wiertni. Problem ten nabiera szczególnego znaczenia zwłaszcza przy realizacji prac poszukiwawczych w rejonie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW), gdzie złoża węgla kamiennego zlokalizowane są w obszarach o wysokim stopniu zurbanizowania. W artykule przedstawiono wyniki pomiarów hałasu wykonanych podczas hydraulicznego szczelinowania pokładów węgla w rejonie GZW. Prace te były realizowane w porze dziennej przy wykorzystaniu sześciu wysokociśnieniowych pomp o mocy akustycznej 110 dB oraz jednego blendera o mocy akustycznej 105 dB. Czas trwania zabiegu hydraulicznego szczelinowania wynosił 3 h. Pomiary hałasu wykonano zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, przy pomocy analizatora firmy NORSONIC typ. Nor – 121 z użyciem korelacji spektralnej typu A oraz ze stałą czasową F. Wszystkie pomiary zostały wykonane na wysokości 1,5 m n.p.t., w dniach bez opadów atmosferycznych, w temperaturze otoczenia powyżej 5°C i z założoną na mikrofon osłoną przeciwwietrzną. Przed rozpoczęciem zabiegu oraz po jego zakończeniu zostały wykonane pomiary tła akustycznego. Na podstawie analizy wyników pomiarów hałasu oraz wykonanego modelowania jego rozprzestrzenienia wykonano mapy akustyczne dla rejonu wiertni.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2019, 64, 1; 51-64
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technologiczne aspekty szczelinowania złóż gazu łupkowego
Technological aspects of shale gas deposits fracturing
Autorzy:
Knez, D.
Śliwa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300388.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gaz łupkowy
szczelinowanie hydrauliczne
technologia stymulacji
shale gas
hydraulic fracturing
stimulation technology
Opis:
Artykuł przedstawia technologiczne aspekty operacji szczelinowania hydraulicznego złóż o niskiej przepuszczalnoci. Szczelinowanie znane jest w przemyśle naftowym od 1947 r. Wzrost cen ropy naftowej i gazu ziemnego spowodował znaczny wzrost dofinansowania do badań naukowych. W ostatnich 20 latach udoskonalono technologię konwencjonalnego wiercenia i udostępniania oraz rozwinięto zupełnie nowe metody. Również w zakresie stymulacji otworów wiertniczych poczyniono bardzo duże postępy. Światowe zapotrzebowanie na gaz ziemny wymusiło zagospodarowanie zasobów złóż gazu ziemnego o niskiej przepuszczalności. Najbardziej skuteczną technologią stymulacji na złożach gazu łupkowego okazało się szczelinowanie hydrauliczne. Niektóre aspekty technologiczne tego procesu omówione zostały w niniejszym artykule.
Paper presents technological aspects of tight reservoirs hydraulic fracturing operations. Fracturing is known in Petroleum industry from 1947. Oil and natural gas prizes growth caused significant increase in scientific research financial support. In last 20 years conventional drilling and completion technologies were improved as well as new techniques were developed. Also wellbore stimulation made very large progress. World demand for natural gas forced development of tight gas reserves. The most successful stimulation technology in shale gas fields accurse hydraulic fracturing. Some technological aspects of this process are described in the paper.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2011, 28, 4; 705-709
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda udarowego hydraulicznego szczelinowania górotworu za pomocą strzelań odpalanych w otworach wypełnionych wodą pod ciśnieniem w aspekcie zwalczania zagrożenia tąpaniami
The method of percussive hydraulic fracturing of rock mass with blasting fired in blastholes filled with water under pressure from the point of view of reducing rock-bump hazard
Autorzy:
Krawiec, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350154.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
hydrauliczne szczelinowanie skał
zapobieganie wstrząsom
aktywne metody ograniczania wstrząsów
hydraulic fracturing of rock mass
rock-bump prevention
reducing rock-bump hazard with active methods
Opis:
Wszystkie metody zwalczania tąpań stosowane w naszych kopalniach węgla kamiennego są ważne i aktualne i jako takie powinny być stale i konsekwentnie rozwijane oraz doskonalone w oparciu o najnowsze osiągnięcia nauki i techniki górniczej w tym zakresie. Dotyczy to w szczególności zwalczania tąpań metodami aktywnymi. Omówiono dość szczegółowo wybrane uwagi do metody aktywnego zwalczania tąpań za pomocą strzelań wstrząsowych i wtłaczania wody pod ciśnieniem w górotwór, wskazując na ich małą skuteczność i niezawodność. Stąd autor opracowania zaproponował radykalne rozwiązanie tego problemu poprzez agresywne zwiększanie oddziaływania środkami technicznymi na górotwór. Cel ten osiągnięto przez połączenie w jedną całość wykonawczą dwóch metod aktywnego zwalczania tąpań, dotychczas stosowanych oddzielnie, tj. strzelań wstrząsowych i wtłaczania wody pod ciśnieniem. Powstałą w ten sposób oryginalną metodę aktywnego zwalczania tąpań nazwano "metodą udarowego hydraulicznego szczelinowania górotworu za pomocą strzelań odpalanych w otworach wypełnionych wodą pod ciśnieniem". Opisano dość dokładnie, na czym polega i jaka jest istota i mechanizm tej metody. Omawiana metoda zastosowana w aspekcie odmetanowania pokł. 501/510 w KWK "Wesoła" dała rewelacyjny wynik, a mianowicie pozwoliła uzyskać 15-krotny wzrost wypływu metanu z otworu odmetanowującego przy zachowaniu stałych warunków w czasie prowadzenia eksperymentu.
All methods of reducing rock-bump hazard in our coalmines are important and up-to-date and as such should be permanently and consistently developed and improved using the latest achievements in science and mining technology in this field. This applies particulary to combating rock-bump with active methods. The author discussed in details selected comments on methods of active rock-bump hazard reduction with shock blasting and infusion of water under pressure into the rock mass indicating their low effectiveness and reliability. Hence, the author proposed radical solution of this problem consisting in aggressive increase of applying technical means to rock mass. This aim was achieved by combining into one procedure two methods of active rock-bump hazard reduction that were used separately so far, that is shock blasting and forcing water under pressure. The original method of active reduction of rock-bump hazard established in this way was called the method of percussive hydraulic fracturing of rock mass with blasting fired in blast holes filled with water under pressure. The essence and mechanism of this method were described in details. The method under discussion applied for methane drainage of the seam 501/510 in ,,Wesoła" Coal Mine produced sensational results, that is fifteen fold increase of methane emission from methane drainage borehole, keeping the same conditions during the time of conducting the experiment. Therefore the author of this paper proposes to apply this method also to reducing rock-bump hazards.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2005, 29, 3; 9-16
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies