Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "historyzm XIX w." wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Kolej jako figura nowoczesności w krakowskim krajobrazie pamięci. Juliusz Kaden-Bandrowski, "Łuk"
Railway as a figure of modernity in the Krakow landscape of memory. Juliusz Kaden-Bandrowski, "Łuk"
Autorzy:
Rozmus, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521074.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
proza polska dwudziestolecia międzywojennego
Juliusz Kaden-Bandrowski
Polacy galicyjscy w przededniu wybuchu I wojny światowej
inżynieria miejska i kolej w literaturze
historyzm XIX w.
Polish prose between two world wars
Poles from Galicia just before World War I
municipal engineering and railway transport in literature
historism of 19th century
Opis:
Powieść Juliusza Kadena-Bandrowskiego Łuk jest utworem nowatorskim modernizmu polskiego. Pisarz z epickim rozmachem przedstawił w niej społeczność Krakowa w przededniu wybuchu I wojny światowej. O wyjątkowości krajobrazu miejskiego przedstawionego w powieści świadczy wzajemne przenikanie się i dopełnianie nowoczesności, reprezentowanej przez obiekty inżynierii i zabudowy z przełomu XIX i XX w. oraz historii, kultury doświadczanych za pośrednictwem zabytkowej architektury, a także sztuki zdeponowanej w muzeach. Procesy te uruchomiła wojna, kolej jest znakiem gwałtownego ich przebiegu oraz wpływu na ludzkie losy.
Novel Łuk by Juliusz Kaden-Bandrowski is a innovatory of polish modernism. The writer showed citizens of Cracow, just before the I World War, in a really epic way. Unique landscape of the city in the novel is represented by it’s modern character, which contains urban engineering, housing and city buildings from the 19th/20th century, history and culture from the ancient architecture. Also the art stored in museums. This process was run by war, railway is the metaphor of the violent passage and influence on people.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2018, 10, 2; 32-39
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Systematyka form historyzmu w pracach warszawskiego architekta na przykładzie twórczości Juliana Ankiewicza
Historicist forms in the designs of 19th century Warsaw architect as exemplified by the works of Julian Ankiewicz
Autorzy:
Szustakiewicz, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366524.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Warszawa
architektura XIX w.
historyzm
Julian Ankiewicz
Warsaw
19th century architecture
historicism
Opis:
Architekci czynni w XIX wieku w swoich projektach wykorzystywali język formalny, wykształcony w różnych epokach i różnych obszarach geograficznych - historyzm był stylem, zawierającym liczne nurty i odcienie. Styl ten ewoluował. Fazę wczesną charakteryzowało intuicyjne i subiektywne wykorzystywanie wzorów historycznych, co prowadziło do stylowego synkretyzmu i łączenia form o różnorakiej proweniencji. Dojrzały historyzm cechowało dążenie do czystości stylowej i poprawne posługiwanie się motywami dawnej architektury. Okres późny to faza eklektyczna, gdzie w ramach jednej kompozycji stosowano motywy historyczne pochodzące z różnych epok. Artykuł prezentuje dorobek architekta Juliana Ankiewicza w zakresie stosowanych przez niego rozwiązań stylistycznych. Scharakteryzowane zostały dzieła, reprezentujące poszczególne nurty stylowe architektury historyzmu: nurt neorenesansu - reprezentowany w największej liczbie realizacji, nurt arkadowy, neogotyk, neobarok i nurt orientalny. Twórczość Juliana Ankiewicza stanowi odbicie tendencji, kształtujących krajobraz architektoniczny Warszawy w drugiej połowie XIX wieku. Zatem jej analiza przyczynić się może do lepszego rozpoznania cech stylowych warszawskiej architektury historyzmu.
Nineteenth century architects used a formal language developed in the course of many centuries and across many geographical areas - Historicism was a style that encompassed a variety of trends and shades. It evolved. In the early phase, it used historic patterns in an intuitive and subjective manner to merge styles in a syncretic manner and combine forms of different origins. Mature Historicism was characterised by pursuing stylistic purity and appropriate use of historic architectural motifs. The late phase was eclectic and proposed mixing motifs from various periods in one façade. This article is an attempt to present and analyse the legacy of Julian Ankiewicz and study the stylistic solutions he used. The architect’s designs included works which reflected a number of stylistic trends of historicist architecture: the most represented Renaissance Revival, but also Rundbogenstil, Gothic Revival, Baroque Revival and Oriental style. The works of Julian Ankiewicz generally reflect the tendencies that shaped the architectural climate of Warsaw in late 19th century. Analysing them can therefore contribute to better understanding of the stylistic features of historicist architecture of Warsaw.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 1; 57-96
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne odniesienia w architekturze krakowskich kościołów. Cz. I - druga połowa XIX wieku
Medieval references in the architecture of Krakow churches. Part I – the second half of the 19th century
Autorzy:
Czechowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218572.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura sakralna
architektura XIX w.
historyzm
church architecture
architecture of 19th c.
historicism
Opis:
Lata od połowy XIX wieku do początku XX wieku stanowią dla architektury sakralnej Krakowa przełomowy okres, będący wynikiem krystalizowania się nowych poglądów na sposób kształtowania formy świątyni. Działające w Krakowie środowisko architektów, bazujące na doświadczeniach nabytych w trakcie zagranicznych studiów, dążyło do wykształcenia nowej stylistyki obiektu sakralnego z intencją kontynuowania wartości historycznych i kulturowych tkwiących w architekturze polskiej, a szczególnie architekturze sakralnej Krakowa. Podstawową inspiracją stała się sztuka średniowiecza, jednak że zawarty w architekturze dziewiętnastowiecznych kościołów pierwiastek historyczny nie zawsze stanowił przejrzyste odbicie „klasycznych” pierwowzorów – często przysłoniętych i przekształconych w ramach wielostylowych form kompozycyjnych. Niemniej jednak w wielu obiektach czytelne są powiązania formalne z dawnymi epokami, zawierające zarówno echa architektury europejskiej, jak i próby odzwierciedlenia tradycyjnego, rodzimego warsztatu budowlanego. Początkowe założenia nowej stylistyki polegały na stosunkowo wiernym odtwarzaniu średniowiecznych kompozycji, uznanych przez twórców za najwłaściwsze źródło dla uzyskania odpowiednio wzniosłego poziomu sacrum dla obiektu sakralnego. Pierwsze kościoły Krakowa z początków drugiej połowy XIX wieku zawierają przewagę akcentów, będących niemal dosłownymi kopiami rozwiązań architektury romańskiej i gotyckiej. Tak pojmowany sposób interpretacji średniowiecza podlegał następnie stopniowej modyfikacji. W kolejnych świątyniach zaczęto bowiem stosować odniesienia także do epok nowożytnych, a detal stawał się bardziej syntetyczny i zgeometryzowany.
The years since the mid-19th century till the beginning of the 20th century were a breakthrough period for the church architecture in Krakow, which resulted from crystallization of new views on the form of a church. The milieu of architects operating in Krakow, basing on the experience acquired in the course of studies abroad, aimed at forming new stylistics of a church object with the intention of continuing the historic and cultural values ingrained in Polish architecture, and particularly in the church architecture of Krakow. Medieval art was the fundamental inspiration, although the historic element enclosed in the architecture of the 19th-century churches did not always constitute a transparent reflection of “classical” originals – frequently blurred and transformed during multi-style composition forms. Nevertheless, formal connections with bygone epochs, involving both echoes of European architecture and attempts at reflecting the indigenous building traditions, are clearly discernible in many objects. Initial assumptions of the new stylistics involved relatively accurate recreation of medieval compositions regarded by their authors as the most proper source for achieving a high level of sacrum suitable for a church object. The first churches in Krakow from the beginning of the second half of the 19th century show a predominance of accents which were almost literal copies of solutions known from the Romanesque and Gothic architecture. Such a manner of interpreting the Middle Ages was then gradually modified. Therefore, in subsequently erected churches references to modern epochs began to be applied, and detail became more synthetic and geometrical.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2014, 38; 45-53
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne odniesienia w architekturze krakowskich kościołów z początku XX wieku
Medieval references in the architecture of Krakow churches from the beginning of the 20ᵗʰ century
Autorzy:
Czechowicz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218618.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
architektura sakralna
architektura XIX w.
historyzm
church architecture
architecture of the 19ᵗʰ century
historicism
Opis:
Pierwsze dekady XX wieku w architekturze sakralnej Krakowa są okresem stopniowego odejścia od praktyki bezpośredniego odwoływania się do wzorów średniowiecznych. Co prawda budowane wówczas świątynie stanowiły nadal odbicie układów klasycznych, lecz w coraz większej mierze stawały się wynikiem poszukiwań odmiennego sposobu wyrażenia dawnych form. Przejrzystym obrazem owego procesu historyzujących reinterpretacji są krakowskie kościoły: św. Józefa przy ul. Łobzowskiej, Matki Bożej Nieustającej Pomocy i św. Józefa w Podgórzu, Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny przy ul. Rakowickiej oraz Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Kopernika. Ich stylistyka cechowała się nowym ujęciem i doborem środków wyrazu, bowiem architekci, eksperymentując z historyczną formą, coraz częściej ujmowali ją w syntetyczną konfigurację zestawień zgeometryzowanych układów pozbawionych rozbudowanych, filigranowych zdobień typowych dla ornamentyki średniowiecznej.
The first decades of the 20ᵗʰ century witnessed a gradual departure from the practice of directly alluding to medieval models in the church architecture of Krakow. Although the churches built at that time were still reflections of classical layouts, they increasingly resulted from a search for a different way to express the old forms. Clear depictions of that process of historicising reinterpretation are the following churches in Krakow: St. Joseph’s Church in Łobzowska Street, Our Lady of Perpetual Succour Church and St. Joseph’s in Podgórze, the Immaculate Conception of the Virgin Mary in Rakowicka Street, and the Sacred Heart of Jesus in Kopernika Street. Their stylistics represented the new approach and means of expression since architects, while experimenting with the historic form, more and more frequently set it in a synthetic configuration of geometrical arrangements deprived of elaborate, filigree decorations so typical of medieval ornamentation.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 57; 106-113
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe spostrzeżenia na temat nagrobka królowej Jadwigi Andegaweńskiej w katedrze na Wawelu
New Observations on the Tomb of Queen Hedwig of Anjou in the Cathedral on Wawel Hill in Krakow
Autorzy:
Walczak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056551.pdf
Data publikacji:
2022-05-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rzeźba XIX/XX w.
sztuka sepulkralna
katedra krakowska
miejsca pamięci
historyzm
19th/20th century sculpture
sepulchral art
the Krakow cathedral
memorial sites
historicism
Opis:
W 1900 r. biskup krakowski Jan Puzyna zamówił sarkofag na szczątki królowej Jadwigi Andegaweńskiej (zm. 1399). Jego fundator, hrabia Karol Lanckoroński, zwrócił się z zamówieniem do działającego w Rzymie Antoniego Madeyskiego, a nad stroną techniczną i programem ideowym dzieła czuwał prof. Marian Sokołowski. Sarkofag odkuto w Carrarze, a następnie przetransportowano do Rzymu, gdzie Madeyski zajął się odkuwaniem płyty wierzchniej. Dokumentował on kolejne etapy prac za pomocą fotografii, na których widoczna jest inskrypcja biegnąca wzdłuż płyty wierzchniej, która niemal natychmiast po ustawieniu nagrobka w katedrze została skuta. Być może powodem tej ingerencji był zapomniany dziś spór o skalę zasług najważniejszych osób zaangażowanych w przedsięwzięcie. Możliwe też, że umieszczenie napisu fundacyjnego na płycie wierzchniej, ponad lapidarną inskrypcją odnoszącą się do królowej, uznano za niestosowne wobec planów wznowienia starań o jej beatyfikację. Wybór miejsca upamiętnienia był uwarunkowany przez szereg czynników, z sąsiedztwem ołtarza św. Stanisława na czele, co mogło służyć skoncentrowaniu kultów miejscowych świętych w rejonie skrzyżowania naw. Wierni nawiedzający ołtarz najważniejszego patrona ojczyzny mają nagrobek Jadwigi w zasięgu kilku kroków, natomiast wchodzący do katedry przez prawe ramię transeptu znajdują go w zasięgu wzroku, bezpośrednio po prawej stronie srebrnej trumny św. Stanisława, a symetrycznie do nagrobka Władysława Jagiełły. W kompozycji sarkofagu nie odwołano się do żadnego z zachowanych nagrobków przedstawicieli dynastii Piastów ani Jagiellonów, a wręcz zignorowano lokalną tradycję, zamawiając sarkofag z białego, a nie czerwonego kamienia i nienakryty baldachimem. Wzorem typologicznym mógł być nagrobek Anny (zm. 1425), córki Kazimierza Wielkiego, i jego ostatniej żony, Jadwigi, księżniczki Żagańskiej w kościele św. Szczepana w bawarskim Mindelheim. Bezpośrednim punktem odniesienia stał się jednak dla Madeyskiego nagrobek Ilarii dell Carretto, wskazany mu prawdopodobnie przez zapatrzonego w sztukę quattrocenta Lanckorońskiego. Kluczowe znaczenie miał zapewne fakt, że obie kobiety straciły życie w połogu. Wykonany przeze Madeyskiego w latach 1902-1906 kenotaf króla Władysława III Warneńczyka (1902-1906) jest wzorowany na nagrobku Gastona de Foix w Mediolanie. W obu przypadkach rzeźbiarz sięgnął więc do „ikon” literatury historycznej, a także kultury popularnej XIX wieku, dzięki czemu dzieje Polski zostały wpisane w historię Europy. Jadwiga, tak jak Ilaria del Carrretto, jawi się jako wzór poświęcenia dla religii i wierności małżeńskiej. Natomiast Władysław III, zabity przez Turków w bitwie pod Warną (1444), tak jak francuski wódz zabity w bitwie pod Rawenną (1512), jest wzorem poświęcenia dla ojczyzny. Rzeźbiarz wybrał skrajnie odmienne materiały, kierując się niewątpliwie ich wartościami symbolicznymi. Biel marmuru z Carrary symbolizuje cnotliwe życie Jadwigi, żony i heroicznej matki, natomiast brąz – rycerskie rzemiosło, stałość charakteru i bohaterstwo „ostatniego krzyżowca Europy”. W obu pomnikach piękno materiału stanowi istotne dopełnienie wyidealizowanej urody bohaterów, która ociera się o granicę zmysłowości.
In 1900, the Bishop of Krakow, Jan Puzyna, decided to erect a sarcophagus for the remains of Queen Hedwig of Anjou (d. 1399). Its founder, Count Karol Lanckoroński, gave the commission to Antoni Madeyski, a sculptor active in Rome, while the technical matters and iconographic programme of the work were entrusted to Marian Sokołowski, a professor of art history at the Jagiellonian University in Krakow. Madeyski recorded the progress of his work in photographs which reveal that initially an inscription had run along the edges of the top slab, which was obliterated after the assembly of the tomb in the cathedral. This change may have been caused by a – now long forgotten – dispute about the extent of the contribution from each of the key figures involved in the undertaking. Or perhaps the foundation inscription on the top slab, above a short text related to the queen, was deemed inappropriate in view of the plans to resume efforts for her beatification. The location of the sarcophagus was conditioned by a number of factors, one of which was the proximity of the shrine of St Stanislaus, and was possibly intended to concentrate the cults of the local saints in the area of the intersection of the naves. The forms of the tomb had no relation to the existing monuments of the monarchs of the Piast or Jagiellonian dynasties in the cathedral; in fact, local tradition was ignored, since the work was carved of white not red stone and did not have a canopy. Madeyski’s immediate model was the tomb of Ilaria del Carretto in Lucca, probably indicated to him by Lanckoroński who was very fond of Italian Quattrocento art. Of key importance must also have been the fact that both women had died in childbirth. A cenotaph to King Ladislaus III of Varna, carried out by Madeyski in 1902-1906, was modelled on the monument to Gaston de Foix in Milan. Thus, in both cases the sculptor referred to ‘icons’ of historical literature and nineteenth-century popular culture, bringing the history of Poland into the orbit of European history. Hedwig of Anjou, similar to Ilaria del Carretto, is presented as a paragon of sacrifice for religion and marital fidelity. Ladislaus III, in turn, killed in the battle of  Varna in 1444, just like de Foix, a French commander who fell in the battle of Ravenna in 1512, was regarded as an exemplar of sacrifice for his homeland.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 4; 67-97
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wątki znaczeniowe i symbolika architektury XIX wieku
Threads of significance and symbolism in the architecture of the 19th century
Autorzy:
Gała-Walczowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura XIX w.
historyzm
eklektyzm
forma i kompozycja architektoniczna
treść
wątki znaczeniowe i symbolika w architekturze
architecture of 19th c.
historicism
eclecticism
architectural form and composition content
threads of significance and symbolism in architecture
Opis:
Architektura XIX wieku była odzwierciedleniem epoki mistycyzmu, a zarazem sekularyzacji sztuki, dążenia do ideału jedności sztuk, a jednocześnie relatywizmu i indywidualizmu. Wyrosła na podłożu romantyzmu, może być ona postrzegana, jako wypadkowa postawy duchowej, światopoglądu i ruchu naukowego określanego mianem historyzmu. Rozwój historii sztuki i fascynacja przeszłością, wraz z bogactwem i różnorodnością stylów wpływały na polifonię ówczesnej architektury, w przestrzeni której istniał przede wszystkim historyzm, a także eklektyzm. Architekci historyzmu tworzyli dzieła inspirowane jednym stylem. Eklektyzm posiłkuje się stylami historycznymi w ówczesnym pojęciu romantycznymi, mieszając ich formy i motywy w jednej budowli. Wątki znaczeniowe architektury XIX wieku wiążą się z symboliką i wartościami niesionymi przez style minionych epok, reinterpretując ich formy i znaczenia.
The architecture of the 19th century was a reflection of both the era of mysticism and the era of secularization in art. It was a pursuit of the ideal of unity of the arts, and at the same time of relativity and individualism. Grounded in Romanticism, it might be seen as a product of a certain spiritual attitude, world view and scientific movement called historicism. Development of the history of art, a fascination with the past, together with the richness and diversity of styles, influenced the polyphony of the architecture of the time, in which historicism, and then eclecticism took precedence. Architects of historicism were creating works inspired by a single style. Eclecticism used historic styles perceived as romantic at the time, mixing their forms and motives in a single building. In 19th century architecture, threads of significance are interwoven with symbolism and values represented by the styles of previous historic periods, reinterpreting their forms and meanings.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2017, 62, 4; 55-82
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół parafialny w Kasince Małej – zapomniane dzieło Jana Sasa-Zubrzyckiego
Parish church in Kasinka Mała – forgotten work of Jan Sas-Zubrzycki
Autorzy:
Stożek, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218313.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
historia architektury polskiej
neogotyk
architektura polska XIX-XX w.
historyzm w architekturze
Sas-Zubrzycki Jan
Kasinka Mała
history of Polish architecture
neo-gothic
architecture at the turn of the 19th and 20th century
historicism in architecture
Opis:
Praca jest kontynuacją badań prowadzonych nad mniej znanymi dziełami krakowskiego architekta Jana Sasa-Zubrzyckiego zlokalizowanymi w Małopolsce. Opracowanie omawia wzniesiony przez Sasa-Zubrzyckiego w Kasince Małej kościół, którego konsekracja nastąpiła w roku 1913. To jedno z mniej znanych dzieł tego architekta, wzniesione w charakterystycznym dla jego projektów stylu, osadzonym mocno w propagowanym przez autora nurcie architektury neogotyckiej. Obiekt, choć niewielki, jest usytuowany na zamknięciu perspektywy przebiegającej obok ważnej drogi Lubień – Mszana Dolna. Stąd też szczególną rolę odgrywa w bryle kościoła pojedyncza wieża akcentująca wejście do świątyni. Układ przestrzenny obiektu, jak i bryła kościoła czerpią pełną garścią z historycznych przykładów architektury gotyckiej, ale także romańskiej i renesansowej.
The work is a continuation of research on less known works of the Krakow architect Jan Sas-Zubrzycki located in Lesser Poland. The study discusses the church erected by Sas-Zubrzycki in Kasinka Mała, which was consecrated in 1913. It is one of the less well known works by that architect, built in the style set within the trend of neo-Gothic architecture propagated by the author and characteristic for his projects. Though small, the object is situated so as to close the perspective of the important road Lubień – Mszana Dolna running nearby. Hence a particular role in the bulk of the church is played by the single tower highlighting the entrance to the shrine. The spatial layout of the object and the bulk of the church itself draw extensively on historic examples of the Gothic, as well as Romanesque and Renaissance architecture.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2016, 47; 80-86
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies