Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "history of philosophy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 207
Tytuł:
Opis szeregujący a logiki wielowartościowe. J. N. Martina próba interpretacji systemu Łukasiewicza
Ordering description and many-valued logics. J. N. Martin’s attempt at interpretation of Lukasiewicz’s system
Autorzy:
Lechniak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016146.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
logika nieklasyczna. logika wielowartościowa
negacje
historia filozofii
neoplatonizm
podział logiczny
klasyfikacja
szeregowanie
non-classical logic
many-valued logic
negation(s)
history of philosophy
neoplatonism
logical division
classification
ordering
Opis:
The article presents two attempts at applying J. Lukas iewicz's three-valued logic to analysis of the so-called gradable properties: T. Czeżowski's so-called ordering logics and J. Martin's attempt to connect Lukas iewicz's logic and the neo-Platonian hierarchy of entities. Unfortunately, those attempts were not successful. It can be noticed that in his approach Czeżowski mixed up gradability of truth with gradability of other properties. Martin found that Lukasiewicz's enriching of the division between truth and falsity with a third value suggests some neo-Platonian ontology in which truth - interchangeable with entity - is subject to gradation. However, he does not give an intuitively convincing way of reducing Lukas iewicz's threevalued logic to the corresponding Boole's algebra of compound properties (hence, to a structure belonging to the classical logic).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 1; 167-183
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co się dzieje z estetyką?
What is happening to aesthetics?
Autorzy:
Kiereś, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015977.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
estetyka
filozofia sztuki
dzieje pojęć
aesthetics
philosophy of art
history of notions
Opis:
In order to answer the question 'What is happening to aesthetics?' in the title of the article one has to decide what the problem of aesthetics consists in. The discipline is in a crisis, and sometimes its 'death' is announced and the rule of anti-aesthetics is proclaimed whereas the debate 'Aesthetics or anti-aesthetics?' ends up in a cognitive stalemate: aesthetics is tainted with the error of normativism and reductionism; and anti-aesthetics finishes in relativism. Hence a return is necessary to the classical philosophy (metaphysics) of art (Aristotle, Thomas Aquinas) that avoids errors of the aesthetic tradition and works out a universal and neutral criterion for evaluating purposefulness in art, and also does not interfere with the competence of humanities or of art criticism.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 333-343
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistemologia w dydaktyce fizyki Komisji Edukacji Narodowej
Epistemology in the teaching of physics by the Commission for National Education
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015979.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii
nauki i oświaty
historia przyrodoznawstwa
historia fizyki
history of philosophy
science and education
natural history
history of physics
Opis:
The subject of the article is defining the specificity of broadly understood epistemology (theory of cognition, methodology of science) that could be seen in the teaching of physics at secondary schools (and partly also at universities) run by the Commission for National Education. It was the first European „ministry” of education, which worked in Poland in the years 1773-1795. Its specificity was defined by a new model of school directed to scientific rather than linguistic-humanist, and on a higher level − also than philosophical education. On the level of syllabuses it meant replacing lecturing Aristotelian philosophy of nature with phenomenalistic-mathematical natural science (mechanists), oriented to technical-economic practice (utilitarianism). The syllabuses declared so radical a break up − in the spirit of pre-positivism of The French Encyclopaedia − with traditional education that at secondary schools practically all the philosophical subjects were removed, apart from logic and ethics, and at universities logic was cancelled too. However, the teaching practice differed from the syllabus and organisational radicalism that was incomparable with any other education system functioning in Europe. In it numerous handbooks written in the circle of the so-called philosophia recentiorum were used. It joined the Aristotelian philosophy of nature with elements of modern natural history. Introduced into the secondary and university education in the whole of Europe in the first half of the 18th century, it broke the framework of the traditional philosophy syllabus. Also the handbooks of the Commission for National Education − like all of the eclectic school physics of the Enlightenment era − still contained philosophical elements, with the idea of justifying them inductively. However, at the same time numerous troubles appeared resulting from putting into effect the empirical-mathematical ideal of natural history. This was the result of shortage of instruments necessary for performing experiments, even on the didactic level that dominated over research work in the Polish science of that time. Also doubts were expressed as to the possibilities and range of applying the language of mathematics for defining the data obtained in experiments. This resulted from a low methodological level of natural science of that time that still had a describing-systematising character (natural history, partly also physics). Hence doubts appeared in defining the mathematical status of natural science, still treated as applied mathematics, or as an integral − sometimes even first-rate − element of physics. Especially development of mathematically defined mechanics and the possibilities of applying it in technology gave a higher prestige to reflection over technical--economic activity, which led to general acceptance of the ideal of applied science preferred at those times.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 203-263
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza nauki w głównych nurtach XX-wiecznej historii nauki
The Genesis of Science in the Main Trends 20th-century History of Science
Autorzy:
Roskal, Zenon E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015876.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia nauki
jońska filozofia przyrody
pitagorejsko-platońska filozofia przyrody
geneza nauki
history of science
Ionian philosophy of nature
Pythagorean-Platonic philosophy of nature
genesis of science
Opis:
The paper sought to present one trend of the debate carried on within the confines of 20th-century history of science, i.e. the genesis of science. Among various trends of this debate we shall distinguish one that concerns the evaluation of the significance of the main traditions in Greek philosophy (Ionian, Pythagorean-Platonic) in the process of the constitution of science. The paper shows some solutions to this question that appear in the main trends of 20th--century history of science (externalism, internalism).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 3; 163-178
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad dziejami filozofii a historyzm
Inquiries on the History of Philosophy versus Historicism
Autorzy:
Czerkawski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015649.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii
historyzm
relatywizm historyczny
relatywizm kulturowy
history of philosophy
historicism
historical relativism
cultural relativism
Opis:
Is the history of philosophy one of philosophical disciplines? Should not one give up pursuing the traditional history of philosophy on behalf of the history of philosophical culture as a historical discipline? Considerable divergences in defining the history of philosophy and its relation to philosophy and history show profound differences in the views on philosophy itself. The differences are an essential part of the history of philosophy. This paper does not intend to give a critical assessment of all positions that concern the relationship between the history of philosophy and philosophy. We shall address the issue of consequences of historicism that bear on the history of philosophy. The main negative point of reference will R. Rorty's standpoint, which is representative of the radical version of historicism. The American neo-pragmatist's manners of pursuing philosophy and the relations between them will be submitted to criticism. In the perspective of radical historicism (historical and cultural relativism) the inquiries on the history of philosophy have no strictly philosophical importance. They may be cognitively interesting only from the historical point of view, for the history of culture, to be precise. Moderate historicism does not mean acceptance for the relativistic theory of truth. It makes us reconsider the issue of the difference between true knowledge and adequate knowledge, the difference well-known in tradition. Overcoming radical historicism prepares grounds for the pursuit of the history of philosophy as a philosophical discipline, the discipline that studies the history of philosophical problems in their variability and permanence.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 97-109
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’émergence et le développement de la grammaire dans l’Antiquité grecque
Powstanie i rozwój gramatyki w starożytności greckiej
Autorzy:
Swiggers, Pierre
Wouters, Alfons
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953986.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analiza syntaktyczna w starożytności
Arystoteles
części mowy
Dionizy z Halikarnasu
filozofia języka w starożytności
gramatyka aleksandryjska
gramatyka antyczna
gramatyka i filozofia w starożytności
gramatyka
logika
poetyka i retoryka
historia terminów gramatycznych
historia (zachodniego) językoznawstwa
kategorie gramatyczne
klasy słów
nauczanie gramatyki
Platon
stoicy
Alexandrian grammar
ancient grammar
Aristotle
Dionysius of Halicarnassus
grammar and philosophy in Antiquity
grammar
logic
poetics and rhetorics
grammatical categories
(history of) grammatical terminology
history of (Western) linguistics
parts-of-speech model
philosophy of language in Antiquity
Plato
sentence analysis in Antiquity
Stoics
teaching of grammar
word classes
Opis:
Artykuł prezentuje genezę gramatyki w Grecji starożytnej i koncentruje się na procesie autonomizacji, poprzez który gramatyka (gr. γραμματική) stała się oddzielnym polem badań i dyscypliną „techniczną”, tj. działem wiedzy (praktycznej i teoretycznej) opartej na empirii (por. semantykę gr. τέχνη). Wiedza ta była przekazywana jako dyscyplina naukowa w zorganizowanym systemie dydaktycznym i ukierunkowana na badanie faktów i struktur językowych, takich, jakie się ujawniają w tekstach (literackich). Proces autonomizacji, poprzez który gramatyka uzyskała swój własny status, jest tu analizowany z dwóch punktów widzenia. (I) Jeżeli chodzi o sam przedmiot badań, to gramatyka stała się autonomiczna w relacji do poetyki i retoryki. Wspólnym pierwotnie przedmiotem gramatyki, poetyki i retoryki, było λέξις, tj. wyrażenie słowne (literackie). Wszechstronne badanie λέξις obejmowało gramatykę, jak to widać w tekstach źródłowych, takich jak dzieła na temat poetyki i retoryki Arystotelesa i Dionizjusza z Halikarnasu, szczegółowo tutaj przeanalizowane. Początki takich całościowych badań λέξις można znaleźć w poglądach gramatyków aleksandryjskich, dotyczących przedmiotu i zadań gramatyki, oraz w definicji „gramatyki” podanej w Τέχνη γραμματική Dionizjusza Traka (według niej „gramatyka” obejmuje czytanie, analizę, wyjaśnianie i ocenianie dzieł literackich). (II) Jeżeli chodzi o określenie funkcji, metody i metajęzyka gramatyki, to zasadniczą wagę ma zbadanie powiązań między filozofią i gramatyką. Badanie takie stanowi drugą część niniejszego artykułu. W analizie związków między filozofią i gramatyką wyróżnione są następujące etapy: (i) W pierwszym etapie refleksja lingwistyczna polegała na opartych na filozofii rozważaniach dotyczących semantycznych właściwości powiązanych ze sobą słów: od sofistów po Arystotelesa znajdujemy wypowiedzi dość jasno mówiące o takich własnościach jak synonimia, antonimia i paronimia. (ii) Etap drugi wyznacza formułowanie podstawowych zasad analizy zdań. Głównym w tym względzie osiągnięciem był platoński dwupodział zdania na ὄνομα i ῥῆμα (zob. dialog Sofista). (iii) Trzeci etap charakteryzuje się ustaleniem relacji między klasami form językowych i kategorii ich zawartości noetycznej; tutaj fundamentu dla analizy form wyrazów i ich podziału na klasy intelektualno-semantyczne dostarczyły arystotelesowskie Kategorie (por. Kategorie 1b: „Każda nie połączona wypowiedź oznacza albo substancję, albo ilość, albo jakość, albo stosunek, albo miejsce, albo czas, albo położenie, albo stan, albo działanie, albo doznawanie” [przekład K. Leśniaka]). Takie właśnie podejście „kategorialne” leży u podstaw podziału na części mowy, jaki został wytworzony, rozwinięty i zdefiniowany w starożytnej Grecji. Wpływ metodologiczny filozofii (a dokładniej: dialektyki i logiki) na gramatykę widać w ewolucji wyodrębniania poszczególnych części mowy (μέρη τοῦ λόγου). Punkty zwrotne tego długiego procesu są omówione w ostatniej części pracy. Wyróżnić można trzy podstawowe kroki: (α) Pierwszym krokiem jest stosowanie przez Arystotelesa teorii μέρη τῆς λέξεως („części mowy”; zob. jego Poetykę i Peri Hermeneias, które zawierają pewne zasady analizy morfosyntaktycznej); (β) Wkład filozofów stoickich polegał na bardziej szczegółowej analizie niektórych części mowy (takich jak rzeczownik, czasownik, zaimek, przysłówek i spójnik), na skonstruowaniu opartej na filozofii teorii semantycznej (obejmującej pojęcie λεκτόν – „dająca się wypowiedzieć [treść]”), a zwłaszcza na opracowaniu teorii παρεπόμενα (łac. accidentia), tj. morfosyntaktycznych i semantycznych cech klas wyrazów. (γ) Krokiem trzecim było rozszerzenie i kodyfikacja modelu części mowy dokonane przez gramatyków aleksandryjskich (Arystarch z Samotraki i jego uczniowie). Ich model obejmował osiem części mowy: rzeczownik, czasownik, imiesłów, rodzajnik, zaimek, przyimek, przysłówek i spójnik. Pierwszym podręcznikiem dającym syntezę wiedzy i umiejętności gramatycznych była Τέχνη γραμματική, przypisywana Dionizjuszowi Trakowi. Pamiętać też należy, że na stopniowy proces autonomizacji gramatyki trzeba patrzeć w świetle dydaktyki – w dydaktyce uczono gramatyki, a równocześnie pogłębiano ją i poszerzano.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 169-195
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce, próżnia i przestrzeń w przednewtonowskiej filozofii przyrody
Place, Vacuum and Space in Pre-Newtonian Philosophy of Nature
Autorzy:
Roskal, Zenon E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015690.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii przyrody
historia nauki
przestrzeń
miejsce
próżnia
history of the philosophy of nature
history of science
space
place
vacuum
Opis:
Our aim in this article is to trace the evolution of the concepts of physical space in Western thought from the Greeks to the Newtonian philosophy of nature. Especially the article presents studies of ancient Greek theories of physical space and place, in particular those of the classical and Hellenistic period. These theories are explained primarily with reference to the general philosophical or methodological framework within which they took shape. Special attention is paid to the interrelations between various concepts of space and with Greek spatial terminology. The arguments of this paper can be summarized as follows: first, the concept of space itself has taken the central position in philosophy of nature; second, the debate about the nature of space has developed several different theories; third, the concept of space has several issues to overcome.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 1; 113-144
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia przyrody jako żywa pamięć i tradycja
Autorzy:
Roskal, Zenon E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013467.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii przyrody
historia nauki
filozofia nauki
filozofia przyrody
history of philosophy of nature
history of science
philosophy of science
philosophy of nature
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 312-315
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki filozofii przyrody w Ośrodku Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie
Beginnings of the Center for Interdisciplinary Research in Cracow
Autorzy:
Heller, Michał
Mączka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013430.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia przyrody
historia filozofii przyrody
status filozofii przyrody
metoda filozofii przyrody
Papieska Akademia Teologiczna
Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie
philosophy of nature
history of the philosophy of nature
status of the philosophy of nature
method of the philosophy of nature
the Pontifical Academy of Theology
the Center for Interdisciplinary Research in Cracow
Opis:
We present a short account of the early history of the Center for Interdisciplinary Research in Cracow. These beginnings go back to the inter-war period when the tradition was established of close interactions between philosophers and scientists, especially physicists (Smoluchowski, Natanson). In the post-war period, under the communist regime, this tradition was continued at the Theological Institute (later the Pontifical Academy of Theology) in Cracow, erected by Cardinal Wojtyła, the then archbishop of Cracow, after the Theological Faculty had been removed from the Jagiellonian University by the communists. The collaboration of the Cracow Center with the Catholic University of Lublin and with the Warsaw Academy of Theology is briefly described, and the style of philosophy in Cracow presented.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 49-62
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów nauczania historii Kościoła na Uniwersytecie Lwowskim w XIX wieku
An Outline of the Teaching of the History of the Church at Lvov University in the 19th Century
Autorzy:
Puszka, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953413.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Uniwersytet Lwowski
historia Kościoła
wydziały: Teologiczny
Filozoficzny i Prawniczy
Katedra Historii Kościoła
Lvov University
history of the Church
Faculty of Theology
Faculty of Philosophy
Faculty of Law
Department of the History of the Church
Opis:
In the years of 1784-1871 the university in Lvov was re-opened as a German Josephine University with the following faculties: Philosophical, Theological, Legal, and Medical. In the initial period of the 19th century the then professors did not conduct a more reliable and systematic research on the history of the Church. The history of the Church, nevertheless, was regularly lectured within the schedule of the particular faculties. The following father professors worked then: J. B. Fisinger, A. Bielecki, F. K. Zachariasiewicz, O. Krynicki, J.Delkiewicz, and others. From the 1960s onwards the university was gradually polonised, and in 1871 it became a Polish university at which the Ukrainian language had the same rights. It was only then that historians started research mainly on the period of the Middle Ages, including the origins of the Church in the world and in Poland. Works were written that discussed the organisational and political relations between the Church and the state during the first centuries. It was then that biographies of the first Polish bishops, archbishops, lives of the saints, the first papers characterising some pontificates, history of the papacy and the relations between the Polish Republic and the Vatican, together with some more reliable works on the history of the Eastern Church. At the Philosophical Faculty in the period of positivism there were the following departments: of universal history, of Austria, of Poland and modern history. The department of universal history was conducted from 1863 on by H. Zeissberg, then K. Liske. In the years of 1891-1914 it was run by R. Dembiński, who specialised in the history of the Church, studied the history of papacy and its position towards Poland. The department of the history of Austria was run from 1871 on by I. Szaraniewicz; he studied mainly the history of Russia and the Eastern Church. The history of the Church, the legal aspect of its existence and activity, remained in the field of interest of the scholars working at the Faculty of Law: E. Rittner and J. Kasznica. Their heritage was taken over in 1888 by the canon law professor W. Abraham, one of the then most eminent experts on the history of the Church at Lvov University. A separate department of the history of the Church was established at the Faculty of Theology. In this department lectures were delivered by Rev. J. Delkiewicz and Rev. E. Skrochowski. From 1895 to 1912 Rev. J. Fijałek worked in this department, an eminent historian of the Church, the author of numerous publications on the history of the Catholic and Eastern Churches, on the law and church organisation, on the Scriptures, and on the devotion to the Mother of God, and many others. Professors of Lvov University in the 19th century initiated pioneer researches on the history of the Church in Poland; many of their publications are relevant still today.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 2; 37-53
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea zrównoważonego rozwoju w kontekście historiozoficznym
Sustainable development in the context of our philosophy of history
Autorzy:
Gawor, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371324.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
filozofia dziejów
cywilizacja
ludzkość
rozwój zrównoważony
philosophy of history
civilization
humankind
sustainable development
Opis:
Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza prezentuje oświeceniową historiozofie z ludzkością jako zasadniczym podmiotem dziejów. Druga cześć opisuje idee pluralizmu cywilizacyjnego (Toynbee, Huntington) w której ludzkości nie ma, a są jedynie wielkie historycznie, zantagonizowane cywilizacje. Trzecia część omawia koncepcje zrównoważonego rozwoju, która nawiązuje do idei oświeceniowej i z całej ludzkości czyni przedmiot historiozoficznej refleksji.
The article consists of three parts. The first presents the Enlightment's philosophy of history, presenting humanity as the principal subject of history. The next describes the concept of civilization pluralism (Toynbee, Huntington) in which humanity does not appear - only great and antagonistic civilizations. The final part presents the idea of sustainable development, which refers to the Enlightment's idea and considers humanity.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2007, 2, 2; 19-25
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między filozoficzną historią filozofii a historią kultury. Z rozważań nad metodą historii filozofii w Polsce
Between Philosophical History of Philosophy and History of Culture. From the Considerations of the Method of History of Philosophy in Poland
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013358.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii
historia kultury intelektualnej
history of philosophy
history of intellectual culture
Opis:
The subject of the article is a discussion of methodology of history of philosophy in Poland. In particular, the value of the inspiring role of the intellectual history in practicing history of philosophy understood as the history of philosophical culture is defended. To do this, on the one hand S. Swieżawski’s theory of philosophical historiography is referred to Swieżawski, following É. Gilson, postulated the idea of philosophically understood history of philosophy in the form of analyses of philosophical problems, significant for practicing philosophy understood systematically. However, on the other hand it has been noticed that in Swieżawski’s theory and research practice elements of history of philosophical culture can be noticed, among others those formulated and practiced by the so-called Warsaw school of historians of the idea. Considering the methodology of history of philosophy in Poland the school pointed to the significance of the history of the Polish philosophical culture. It concentrated not so much on original and influential works in the history of philosophy, as on the abounding philosophical literature. And it is this literature that without claiming epoch-making originality, is often a testimony to a reliable philosophical method; and also it has been an inspiration for the national culture.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 1; 89-108
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze raz o „początkach nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego”
Once again about the “Origins of Modern Christian Aristotelianism”
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013208.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii
renesans
nowożytny arystotelizm chrześcijański
history of philosophy
Renaissance
modern christian Aristotelianism
Opis:
The origin of modern christian Aristotelianism founded first, in the positive and negative sense, the Renaissance philological-historical humanism. In the first case it provided hermeneutic methods which ensured a study of authentic Aristotelianism covered by the medieval scholastic syntheses. The application of Renaissance hermeneutics brought forth the revival of Aristotelian studies. They made efforts to read out the authentic heritage of Aristotle, therefore they referred to more literal interpreters, such as Alexander of Afrodisia or Averroës. This practice aroused anxiety about the conformity of the Aristotelian doctrine to the Christian doctrine and called for some steps to use the interpretations that satisfied this condition, i.e. the times of golden scholasticism in the form of the so-called of via antiqua. At the same time the role of Christianised Aristotelianism was stressed vis-à-vis philosophical pluralism which threatened the unity of Christian theology, especially neo-Platonism involved in various naturalistic trends. They made religion philosophical and threatened its identity through the relativization of the Biblical revelation. The latter was treated as one of the elements of mystic wisdom. On the other hand Renaissance humanism by stressing the role of philological-historical studies reduced the importance of philosophy, treated at most as a praxistic ethical reflection. No wonder then that the reform of the mid-15th century – initiated by Pope Nicholas V, a prominent humanist – made efforts to preserve the unity of the church doctrine in which philosophy would play the role of a rational foundation of religious faith. This reform tended on the one hand to the revival of the philosophical spirit, especially the maximalistically understood philosophy of Aristotelianism, on the other it sought to conform this Aristotelianism to Christianity.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 101-121
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów dydaktyki logiki w szkołach Komisji Edukacji Narodowej: Claude Buffier SJ
On the History of the Didactics of Logic in the Schools of the Commission for National Education: Claude Buffier S.J.
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013178.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii nowożytnej
historia logiki
historia oświaty
Claude Buffier
history of modern philosophy
history of logic
history of education
Opis:
The studies on the history of logic in the Polish schools of the Commission for National Education in the period of the Enlightenment that have been published up to date evaluate the educational practice with respect to its accordance to Condillac’s work. His textbook was indeed order by the Commission for its schools, and it was also evaluated highly, but it was not published in the Polish language. From the rules of the Commission and its didactic practice, which made use of a series of the most eminent eclectic textbooks on logic then functioning in the European school, we can deduce that the Commission must have evaluated Condillac’s book as too one-sided. Aside to his approach, there functioned in then Polish school a number of other studies. The Commission exposed a textbook written by the French Jesuit, Claude Buffier, in the first place. Despite the fact that he was close to modern solutions, e.g. Descartes’ and Locke’s, nevertheless he showed respect for scholastic tradition. Accordingly, he presented a group of solutions well-known from the traditional approaches. He only emphasised, in the modern spirit, how important is the veracity of the premises of syllogism as the fundamental condition for the veracity of the conclusion. It follows that the role of the theory of reasoning was limited and at the same time the value of epistemological problems was stressed.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 2; 83-99
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leszek Kołakowski (1927-2009): Remembrances and some comments
Autorzy:
Szacki, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/704348.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
censorship
Christianity without denomination
communism
contemporary culture
democratic opposition in Poland
heresy
history of ideas
the left
Marxism
philosophy
religion
revisionism
Roman-Catholic Church
skepticism
Opis:
Author tells the story of his close and very long-lasting acquaintance with Leszek Kołakowski as well as commentates on his intellectual biography and achievements as political and literary essayist, philosopher, historian of ideas, and public figure. In particular he describes in details the first half of Kołakowski’s life, namely the period when he made his long journey from being communist in his student years to becoming as a young scholar the leading figure of Marxist revisionism in the late fifties and after a time a principled critic of Marxism itself and a fervent anti-communist. In many respects Kołakowski’s itinerary was not exceptional but it had at least two noteworthy characteristics. First, in opposition to quite a few other cases his way away from communism turned out to be scholarly fruitful as it resulted in an uniquely in-depth historical research covering the founders, the golden age and the breakdown of so called “scientific socialism” (his voluminous work Main Currents of Marxism remains one of the best and the most comprehensive monographs of the topic). Second, Kołakowski’s abandoning of his former Weltanschauung was followed by his discovery of religion as an extremely important part of human experience and sine qua non condition of the survival of civilization permanently menaced by barbarians. However it is to be doubt whether he may be considered as a convert or a religious thinker in the strict sense of the word since he believed in horrors of the absence of God rather than in the real presence of his in the world. As defender of transcendence and tradition Kołakowski certainly became a kind of catholic-Christian without denomination but as a critical philosopher remained at the same time highly sceptical about everything. Dreaming of solid fundamentals he was all his life an uncompromising enemy of any fundamentalism. Being nostalgic about the Absolute he was incurable antiabsolutist.
Źródło:
Nauka; 2009, 3
1231-8515
Pojawia się w:
Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 207

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies