Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "history of Polish science" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 58
Tytuł:
Profesor Adam Vetulani na celowniku krakowskiej bezpieki
Professor Adam Vetulani in the Cracow Secret Services’ Crosshairs
Autorzy:
Biliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233733.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia historiografii
historia nauki
historia polityczna PRL
Uniwersytet Jagielloński
history of historiography
history of science
political history of the Polish People’s Republic
Jagiellonian University
Opis:
Artykuł omawia inwigilację profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Adama Vetulaniego przez krakowską SB w ramach sprawy operacyjnego rozpracowania „Wenecja”, skierowanej przeciwko byłym działaczom PSL pozostającym w kontakcie z przebywającym na emigracji prof. Stanisławem Kotem. W grupie tej obok Vetulaniego znaleźli się też profesorowie Henryk Barycz, Jan Hulewicz, Ignacy Zarębski i Jerzy Zathey. Trwająca przez 28 lat inwigilacja nie przyniosła żadnych widocznych rezultatów, poza zadręczeniem Vetulaniego i jego najbliższej rodziny.
The article discusses the surveillance of Adam Vetulani, a professor of the Jagiellonian University, by the Cracow Security Service (SB) within the operational case ‘Venice’, directed against former activists of the Polish People’s Party (PSL) in contact with Professor Stanisław Kot, who was in exile. Apart from Vetulani, the group also included Professors Henryk Barycz, Jan Hulewicz, Ignacy Zarębski, and Jerzy Zathey. The surveillance, which lasted for 28 years, did not bring any visible results, apart from the tormenting of Vetulani and his closest family.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 2; 153-175
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wysiłki Adama Vetulaniego na rzecz reaktywacji Polskiej Akademii Umiejętności w latach 1956–1958
Adam Vetulani’s Efforts to Reactivate the Polish Academy of Arts and Sciences between 1956 and 1958
Autorzy:
Biliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28693134.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia historiografii
historia nauki
historia polityczna PRL-u
Polska Akademia Nauk
Polska Akademia Umiejętności
history of historiography
history of science
political history of the Polish People’s Republic
Polish Academy of Sciences and Polish Academy of Arts and Sciences
Opis:
Artykuł omawia działania profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Adama Vetulaniego na rzecz reaktywacji Polskiej Akademii Umiejętności w latach 1956–1958. Zakończyły się one niepowodzeniem na skutek nieprzychylności komunistycznych władz i prezydium Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Za swoją działalność Vetulani zapłacił nie tylko wieloletnimi zakazami wyjazdów zagranicznych (ze szkodą dla polskiej nauki) oraz tym, że nie został członkiem rzeczywistym PAN, ale także długotrwałą inwigilacją przez PRL-owskie służby bezpieczeństwa.
The article discusses Jagiellonian University Professor Adam Vetulani’s efforts to reactivate the Polish Academy of Arts and Sciences between 1956 and 1958, which failed due to the hostility of the communist authorities and the praesidium of the Polish Academy of Sciences in Warsaw. For his activities, Vetulani paid not only with a long-term ban on foreign travels (to the detriment of Polish sciences) and the fact that he did not become a full member of the Polish Academy of Sciences but also with long-term surveillance by the communist security services.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 155-173
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Merited, (Un)Appreciated, (Un)Remembered: Women in Educational and Social Policy Sciences as a Scholarly Discipline in Poland, 1900–39
Autorzy:
Bołdyrew, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601595.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish female scholars
history of science
educational sciences
social policy
Opis:
The first four decades of the twentieth century saw an intense development in the Polish lands of educational sciences and social policy sciences. A role of importance in the development of the underlying theory for these scientific domains and in the pursuit of pioneering empirical studies fell to a group of women who combined their intellectual interests and scientific research with activities in the fields of education and social work. This article seeks to outline their scholarly achievements (until 1939) and point to the specificity of their effort: none of them pursued a ‘classical’ academic career comprehended in terms of getting employed and promoted by a university. Their formative experience consisted in studying abroad and obtaining their doctoral degrees there. Migrations and membership in (or contribution to) international scientific organisations enabled them to deepen their knowledge and present their theories in the international forum whilst also making them acquainted with the academic models functioning in West European countries in the context of female participation. The personal histories of Polish female scholars researching into education and social history show the ‘typical’ experience of reluctance and arbitrariness of the academic circles, male-dominated as they were at that time when gender weighed high on career-seeking in science. This implied search for strategies and areas of activity which enabled to participate in the world of science. Pursuance of research, in selected areas, and publication of scholarly texts was enabled through the cooperation with organisations which welcomed female experts such as those employed (for example) with ministries; the Polish Society for Social Policy was one such organisation. In spite of multiple hindrances and restrictions, those female scholars who got employed on a full-time basis with academies which were ‘alternative’ to the traditional universities – the Institute of Special Pedagogy, the State Institute of Teachers, and primarily, the Free Polish University – enjoyed the most favourable conditions of work.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2018, 117
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Gender Order and the Disassembling She-Protagonists: Polish Academic Culture in the First Half of the Twentieth Century as an Illustrative Example
Autorzy:
Dadej, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601583.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish female scientists
history of gender and science
female venia legendi in Poland
Helena Polaczkówna
Helena Willmann-Grabowska
Opis:
The article deals with Polish academic culture and the gender order prevalent therein in the former half of the twentieth century. The protagonists are a group of women who worked, in the circumstances of their time, on their postdoctoral (habilitation) theses. In my perception, this was the group that initiated the processes of change in the gender relations in the academic environment. The struggle for recognition in the world of science is exemplarily shown on the basis of the professional trajectories of Helena Polaczkówna and Helena Willmann-Grabowska.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2018, 117
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The idea of landscape cultivation by Adam Wodziczko
Idea uprawy krajobrazu Adama Wodziczki
Autorzy:
Gawor, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371699.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
history of Polish ecological thought
landscape cultivation
landscape ecology
nature protection
science of nature conservation
Adam Wodziczko
ekologia krajobrazu
historia polskiej myśli ekologicznej
nauka o ochronie przyrody
ochrona przyrody
uprawa krajobrazu
Opis:
The article presents the concept of landscape cultivation of Adam Wodziczko, a Polish naturalist and propagator of environmental protection in Poland in the 1920s and 1940s. It demonstrates the importance of his idea of the contemporary trend of landscape ecology; his merits in the field of building the basics of the science of nature conservation; and the role he played in nature conservation in Poland.
Artykuł prezentuje koncepcję uprawy krajobrazu Adama Wodziczki, polskiego przyrodnika i propagatora ochrony środowiska naturalnego w Polsce w latach 20-40 XX stulecia. Ukazuje znaczenie jego idei dla współcześnie popularnego nurtu ekologii krajobrazu; zasługi, jakie położył w zakresie budowy podstaw nauki o ochronie przyrody; oraz rolę, jaka odegrał w Polsce na gruncie ochrony przyrody.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2019, 14, 1; 131-137
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O znaczeniu odwrotnej notacji polskiej dla rozwoju technik informatycznych
On the Importance of Reverse Polish Notation for the Development of Computer Science
Autorzy:
Gryś, Sławomir
Minkina, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/274938.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
historia informatyki
notacja Łukasiewicza
Odwrotna Notacja Polska
wyrażenia logiczne
wyrażenia algebraiczne
stos w komputerze
języki programowania
history of computer science
Lukasiewicz notation
Reverse Polish Notation
logical expressions
algebraic expressions
stack
programming language
Opis:
Artykuł dotyczy wpływu beznawiasowej notacji polskiej na rozwój współczesnej informatyki i innych, pokrewnych dyscyplin naukowych korzystających z technik informatycznych, m.in. matematyki, elektroniki, automatyki czy robotyki. W niniejszym artykule podano przykłady współczesnych zastosowań ONP w informatyce, m.in. w językach Forth, Postscript i parserach języków wysokiego poziomu. Rozważania zilustrowano przykładami konwersji wyrażeń z klasycznej notacji do notacji przyrostkowej oraz ich przetwarzania przez komputer z użyciem modelu zarządzania pamięcią zorganizowaną w stos, dzięki czemu uzyskuje się skrócenie czasu wykonania algorytmu i mniejszą zajętość pamięci. Celem tej publikacji było także upamiętnienie osiągnięć polskich naukowców w zakresie współczesnych technik komputerowych, a w szczególności Jana Łukasiewicza – twórcy znanej na całym świecie Odwrotnej Notacji Polskiej. Stworzona obecnie w Polsce sieć badawcza obejmująca wiodące krajowe instytuty naukowo-badawcze przyjęła patronat innego badacza: Ignacego Łukasiewicza - znanego głównie z wynalezienia lampy naftowej i rozwoju polskiego przemysłu naftowego. Warto pamiętać, że są to różni naukowcy zasłużeni w różnych obszarach badawczych.
This paper is focused on the impact of polish notation on the development of modern computer science and other related scientific disciplines using IT techniques, including mathematics, electronics, automation and robotics. Reverse Polish Notation was developed and disseminated by Australian scientist Charles Hamblin as a “reversal” of the prefix notation, developed around 1920 by the Polish mathematician Jan Łukasiewicz. According to knowledge of the authors of this article, the discovery and its fundamental importance for the development of digital technology is not common in the consciousness, even of people with academic education. Operation of all devices containing processors, e.g. calculators, computers, network and telecommunications devices, cell phones, household appliances, digital terrestrial and satellite television and other devices would be very difficult without applying this notation. Its significance was appreciated only after many decades, in the era of electronic computers, equipped with a programmable processor and high-level languages. The advantage of this notation is the lack of parentheses and the need for a preliminary analysis of the entire expression to determine the order of operations. It makes easier to prepare the result code for the computer. Notation can be used to write any of the expressions composed of symbols representing input variables and operators, i.e. in sentence logic, set theory, algebra, two-state logic used by digital systems and being the basis of computers, high-level language compilers and interpreters. In this article, examples of contemporary RPN applications are given, such as: Forth language, Postscript, high-level language parsers. The considerations are illustrated by examples of the conversion of an expression from classical notation to postfix notation and its processing by a computer using a stack memory management model to reduce time of algorithm execution and memory occupation. The purpose of this publication was also to commemorate the achievements of Polish technical thought in the field of contemporary computer techniques and closely associated with the name of Jan Łukasiewicz – the creator of the world-famous Reverse Polish Notation. This is also due to the fact that the currently created research network including leading national scientific and research institutes in Poland, which is a showcase of Polish technical thought, has assumed the patronage of Ignacy Łukasiewicz – known mainly for the invention of the kerosene lamp and the development of the Polish oil industry. They are two different people distinguished in other areas, which are worth remembering.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2020, 24, 2; 11-16
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontakty między towarzystwami naukowymi na ziemiach polskich pod zaborami – stan i potrzeby badań
Autorzy:
Hinc, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949968.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
academic associations
academic institutions
universities
contacts
relationships
cooperation
Partitions of Poland
science
Polish lands
scientific studies
history of science
Opis:
The article describes contacts between academic societies operating in the lands of partitioned Poland. Its purpose is to present the current status of research on this very wide topic and to indicate the need for research that arises in this respect. A comprehensive view of these contacts shows that the topic has not been acknowledged to-date. Therefore, it has not been properly reflected in the professional literature. Where the topic has been recognized by authors, it has often not been properly interpreted. The most frequent mistake that has been made by researchers is perceiving the issue from an exclusively ethnic angle, which – particularly in respect of the lands of partitioned Poland – is related to the conflicts arising in such conditions. Seen against the background of the contacts between the various academic institutions operating in the three partitions, it is clearly visible how complicated the matter was and how different factors played a role in forming and discontinuing relationships.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2013, 73
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Three forgotten publishing prospectuses produced by Polish press publishers in the early 19th century
Trzy nieznane prospekty prasowe wydawców polskich I połowy XIX wieku
Autorzy:
Hombek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058444.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
History of the Polish press in the early 19th century
aborted publishing projects
popular science magazines
prasowe projekty wydawnicze
niepowodzenia edytorskie
polskie czasopisma popularnonaukowe
polskie prospekty I połowy XIX wieku
Opis:
This article examines three aborted publishing projects involving popular science magazines from the early 19th century, two of them in Cracow, one in Kalisz. Their history has been reconstructed thanks to the publishers' prospectuses found in collections of the Jagiellonian Library.
W niniejszym tekście opisano trzy polskie inicjatywy prasowe z I połowy XIX wieku, które nie doczekały się realizacji. Dwie z nich powstały w Krakowie i jedna w Kaliszu. Ich poznanie było możliwe dzięki odnalezionym w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej prospektom wydawniczym, w których wydawcy przedstawili swoje zamierzenia.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 3; 127-140
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komisja edukacji narodowej a encyklopedia, albo słownik rozumowany nauk, sztuk i rzemiosł (cz. 2. Wymiar dydaktyczny)
The commission of national education versus the encyclopaedia, or a systematic dictionary of the sciences, arts, and crafts (part two. The didactic dimension)
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181279.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Enlightenment
history of science
history of philosophy
the Commission of National Education
the Polish-Lithuanian Commonwealth
encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des sciences
des arts et des métiers
Opis:
This paper combines on the one hand the educational ideals and didactics in the schools of the Polish–Lithuanian Commonwealth reformed by the Commission of National Education (1773), and on the other hand one of the most representative testimonies of the then intellectual culture, i.e. Encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des sciences, des arts et des métiers, published in the years 1751–1780. It shows continuity with regard to learned culture and the place of philosophy in modern school. In accord with the standards of the Encyclopédie the European school preserved the course of philosophy in the spirit of philosophia recentiorum, at least at the university level. This philosophy took a critical approach in its assimilation of the elements of modern epistemology, especially the accomplishments of modern natural sciences. Such attitude was also typical of the school reformed in the mid-eighteenth century in the Commonwealth, especially by the orders of Piarists and Jesuits. The Commission had introduced independent mathematical and natural subjects, a fact that limited philosophy. In secondary schools philosophy was reduced to logic and practical ethics, and at universities to natural law with social, political, and economic elements. For this reason they even departed from a traditional structure of university, with a propedeuctic faculty of philosophy, when in the spirit of the physiocratic physical and moral orders a two-element structure of universities was established. Despite these changes, philosophical elements can be found even in the didactics of natural sciences in the schools of the Commission. The same tendencies are apparent in the then European school, therefore in the form of interpretations drawing on the category of substance and its properties, or even the conception of the animal soul.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2016, 59, 2; 3-22
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświeceniowa kultura naukowa w kontekście filozoficznym. Z dziejów Komisji Edukacji Narodowej (Cz. 1)
Learned Culture in the Enlightenment in the Philosophical Context. On the History of the Commission of National Education (Part One)
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488429.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Komisja Edukacji Narodowej
Rzeczpospolita Obojga Narodów
wiek oświecenia
historia oświaty
historia filozofii
historia nauk
Commission of National Education
Polish–Lithuanian Commonwealth
Age of Enlightenment
History of Education
History of Philosophy
History of Science
Opis:
Artykuł przestawia dydaktykę KEN, koncentrując się na ukazaniu reform oświatowych charakterystycznych dla epoki oświecenia. W szczególności ukazuje specyfikę styku ówczesnej filozofii i nowożytnej nauki, stopniowo wyzwalającej się z hegemonii filozofii. Wskazuje na dominujący podówczas duch utylitaryzmu, a w warstwie metodologicznej – programowy eklektyzm. Postawa ta ujawniła się w całym szkolnictwie europejskim, a więc nie tylko we Francji, przodującej przynajmniej w zakresie deklaracji programowych, ale zwłaszcza w centralistycznie reformowanej oświacie w monarchii habsburskiej. Jest ona także właściwa tak reprezentacyjnemu świadectwu ówczesnej kultury naukowej, jakim była Wielka Encyklopedia Francuska, do której nawiąże wprost KEN. W szkole europejskiej wzbogacano studium językowo-humanistyczne o kształcenie matematyczno-przyrodnicze, zachowując kurs filozofii w duchu philosophia recentiorum, przynajmniej na poziomie uniwersyteckim. Filozofia ta krytycznie asymilowała elementy nowożytnej epistemologii, a zwłaszcza osiągnięcia nowożytnego przyrodoznawstwa. Podejście to było typowe dla szkolnictwa reformowanego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów przez środowiska wyznaniowe, zwłaszcza zakon pijarów i jezuitów. Z czasem coraz bardziej upowszechni się empirystyczna epistemologia, owocująca fenomenalizmem kwestionującym możliwość uprawiania maksymalistycznie pojętej filozofii w formie nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego funkcjonującego w szkole tradycyjnej. Mimo krytyki tego modelu kształcenia, presja tzw. długiego trwania (longue durée) tłumaczy zachowanie w szkole oświeceniowej elementów filozoficznych nawet w przyrodoznawstwie, w formie interpretacji korzystającej z kategorii substancji i jej właściwości, a nawet koncepcji duszy zwierzęcej.
This paper depicts the didactic approach of the Commission of National Education (Pol. KEN). It focuses on the educational reforms characteristic of the Age of the Enlightenment. In particular, it shows the specific character of the then philosophy and modern science that gradually liberated itself from the hegemony of philosophy. It pinpoints the spirit of utilitarianism that dominated at that time, and in its methodological aspect policy eclecticism. This attitude was manifested throughout European education, therefore not only in France, which was leading at least in her policy declarations, but especially in the Habsburg monarchy whose education was under centralistic reformation. It was also proper to the then learned culture of the Encyclopaedia, or a Systematic Dictionary of the Sciences, Arts, and Crafts, on which the KEN would draw. The European school of linguistic and humanistic studies was enriched by mathematics and natural sciences, whereas a course in philosophy in the spirit of philosophia recentiorum was maintained, at least at the university level. This philosophy assimilated some elements of modern epistemology in a critical manner, especially the accomplishments of modern natural science. Such approach was typical of reformed education in the Polish–Lithuanian Commonwealth by religious milieus, especially the Piarists and Jesuits. In the course of time empiristic epistemology became more and more popular and bore fruit in the form of phenomenalism which questioned the pursuit of philosophy maximalistically understood in the form of modern Christian Aristotelianism in the traditional school. Despite criticism of this model of education, the pressure of the so-called long duration (longue durée) accounts for the maintenance of philosophical elements in Enlightenment school, even in natural science, in the form of interpretation that takes advantage of the category of substance and its properties, and even of the conception of animal soul.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 4; 35-65
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświeceniowa kultura naukowa w kontekście filozoficznym. Z dziejów Komisji Edukacji Narodowej (cz. 2)
Learned Culture in the Enlightenment in the Philosophical Context. On the History of the Commission of National Education (Part Two)
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488600.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Komisja Edukacji Narodowej
Rzeczpospolita Obojga Narodów
wiek oświecenia
historia oświaty
historia filozofii
historia nauki
Commission of National Education
Polish–Lithuanian Commonwealth
Age of Enlightenment
History of Education
History of Philosophy
History of Science
Opis:
Artykuł przestawia dydaktykę KEN w zakresie sformułowań programowych, podręczników i praktyki dydaktycznej, ukazanych na tle reform charakterystycznych dla ówczesnej szkoły europejskiej. W ukazaniu realiów kultury naukowej funkcjonującej w szkolnictwie zarządzanym przez Komisję skupiono się na oddaniu specyfiki styku filozofii i nowożytnej nauki, nieraz znacznie odbiegającego od realiów współczesnych. Nauczanie w szkołach KEN należy niewątpliwie do programowo eklektycznej kultury intelektualnej oświecenia, godzącej szkołę tradycyjną z postulatami nowożytnymi. Postawa ta ujawniła się w całym szkolnictwie europejskim, a więc nie tylko we Francji, przodującej przynajmniej w zakresie deklaracji programowych, ale zwłaszcza w centralistycznie reformowanej oświacie w monarchii habsburskiej. Jest ona także właściwa tak reprezentacyjnemu świadectwu ówczesnej kultury naukowej, jakim była Wielka Encyklopedia Francuska, do której KEN wprost nawiązywała. Szkoły KEN odchodzą od utożsamiania kształcenia realnego z kursem filozofii, co nasili się wraz z upowszechnianiem się empirystycznej epistemologii, owocującego fenomenalizmem rugującym podejście ufundowane na filozofii, w szkole tradycyjnej właściwe nowożytnemu arystotelizmowi chrześcijańskiemu. W szkole europejskiej wzbogacano studium językowo-humanistyczne o kształcenie matematyczno-przyrodnicze, zachowując kurs filozofii w duchu philosophia recentiorum, przynajmniej na poziomie uniwersyteckim. Filozofia ta krytycznie asymilowała elementy nowożytnej epistemologii, a zwłaszcza osiągnięcia nowożytnego przyrodoznawstwa. Postawa ta była charakterystyczna także dla szkoły zreformowanej w połowie wieku XVIII na teranie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, zwłaszcza przez zakon pijarów i jezuitów. KEN wprowadziła natomiast samoistne przedmioty matematyczno-przyrodnicze, co zaowocowało ograniczeniem wykładu filozofii, którą w szkołach średnich sprowadzono do kursu logiki i ukierunkowanej praktycznie etyki, a na uniwersytetach do prawa naturalnego z odniesieniami społecznymi, politycznymi i ekonomicznymi. Zaowocowało to nawet odejściem od tradycyjnej struktury uniwersytetu, z propedeutycznym wydziałem filozoficznym, gdy w duchu fizjokratycznego porządku fizycznego i moralnego ukonstytuowano dwuczłonową strukturę szkół wyższych. Tym niemniej presja tzw. długiego trwania (longue durée) tłumaczy zachowanie elementów filozoficznych nawet w przyrodoznawstwie, dzielone z ówczesną szkołą europejską, a więc w formie interpretacji korzystającej z kategorii substancji i jej właściwości, a nawet koncepcji duszy zwierzęcej.
The paper depicts the didactic approach of the Commission of National Education (Pol. KEN). It shows curricula policy, textbooks, and didactic practice against the backdrop of reforms characteristic of the then European school. In presenting the reality of learned culture in education managed by the Commission attention is focused on the specific borderline between philosophy and modern science, the areas that many a time diverged from contemporary circumstances. Teaching in the KEN schools undoubtedly belongs to the policy of eclectic intellectual culture of the Enlightenment that seeks to reconciliate the traditional school with modern postulates. This attitude was manifested throughout European education, therefore not only in France, which was leading at least in her policy declarations, but especially in the Habsburg monarchy whose education was under centralistic reformation. It was also proper to the then learned culture of the Encyclopaedia, or a Systematic Dictionary of the Sciences, Arts, and Crafts, on which the KEN would directly draw. The KEN schools diverge from the identification real education with a course of philosophy, a fact became more prominent together with the popularisation of empiristic epistemology that resulted in phenomenalism; the latter eliminated the approach founded on philosophy in the traditional school, the approach proper to modern Christian Aristotelianism. The European school of linguistic and humanistic studies was enriched by mathematics and natural sciences, whereas a course in philosophy in the spirit of philosophia recentiorum was maintained, at least at the university level. This philosophy assimilated some elements of modern epistemology in a critical manner, especially the accomplishments of modern natural science. Such attitude was also characteristic of the school reformed in the mid-eighteenth century in the Polish-Lithuanian Commonwealth, especially by the Piarists and Jesuits. The KEN introduced independent mathematical and natural science subjects, a fact that resulted in limitation of the course of philosophy which in secondary education was reduced to a course in logic and practical ethics, and at universities to natural law with some social, political, and economic references. This resulted in departure from the traditional structure of university, with a propaedeutic faculty of philosophy, where a two-part structure of higher education was constituted in the spirit of physiocratic physical order and moral order. Nevertheless the pressure of the socalled long duration (longue durée) accounts for the maintenance of philosophical elements in Enlightenment school, even in natural science, in the form of interpretation that takes advantage of the category of substance and its properties, and even of the conception of animal soul.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 4; 67-114
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozkwit doktryny prawa karnego w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym – ośrodki, uczeni, idee
The great age of the criminal law doctrine in Poland between the two World Wars – centres, scholars, ideas
Autorzy:
Janicka, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533054.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
legal history
the Second Polish Republic
criminal law of 20th century
history of criminal law science
penalties
safety measures
juvenile criminal law
administrative offences law
historia prawa
II Rzeczpospolita, prawo karne XX w.
historia nauki prawa karnego
kary
środki zabezpieczające
odpowiedzialność karna nieletnich
prawo wykroczeń
Opis:
The interwar period was marked by a significant growth of the criminal law doctrine in Poland. Along with senior academics – professors Krzymuski and Miklaszewski, an extensive research was developed by the representatives of the younger generation, including professors Makarewicz, Makowski, Mogilnicki and Rappaport, and the representatives of the new generation, among those the most prominent were professors: Wolter, Śliwiński, Glaser, Wróblewski, Radzinowicz, Papierkowski, Świda and others. Five university law faculties – in Warsaw, Cracow, Lviv, Vilnius and Poznań – were the most important Polish criminal law centres. The Polish scholars undertook all the fundamental and current issues regarding penal studies in a whole, including criminology and penal policy, which were structuralizing at the time. The theories and ideas presented by them corresponded to the modern European and global trends. Numerous enlightened conceptions of the Polish scholars were realised in the criminal code, administrative offences law, prison act and other legal acts. The original and modern juvenile law created in the interwar period, which was constituted in adequate sections of the criminal code and the code of penal proceedings, deserves a particularly high grade.
Dwudziestolecie międzywojenne było w Polsce okresem wspaniałego rozwoju doktryny prawa karnego. Obok najstarszych profesorów – Krzymuskiego czy Miklaszewskiego, wszechstronną działalność rozwinęli przedstawiciele średniej generacji, zwłaszcza profesorowie Makarewicz, Makowski, Mogilnicki i Rappaport, a także młodego pokolenia, wśród których wyróżniali się profesorowie Wolter, Śliwiński, Glaser, Wróblewski, Radzinowicz, Papierkowski, Świda i inni. Rolę centrów polskiej myśli prawnokarnej odgrywało pięć uniwersyteckich wydziałów prawa: w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Wilnie i Poznaniu. Polscy uczeni podjęli wszystkie fundamentalne i aktualne problemy obejmujące całość nauk penalnych, w tym kształtującej się ówcześnie kryminologii i polityki kryminalnej. Głoszone teorie i idee odpowiadały nowoczesnym trendom europejskim i światowym. Wiele postępowych koncepcji polskich uczonych znalazło odzwierciedlenie w wydanym kodeksie karnym, prawie o wykroczeniach, ustawie o organizacji więziennictwa i innych aktach prawnych. Na szczególnie wysoką ocenę zasługuje wydane w dwudziestoleciu międzywojennym oryginalne i nowoczesne prawo dla nieletnich, które umieszczono w odpowiednich rozdziałach kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2019, 22; 185-208
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Régionalisme polonais – inspirations françaises. Reconnaissance
Polish regionalism – French inspirations. Reconnaissance
Regionalizm polski – inspiracje francuskie. Rekonesans
Autorzy:
Kasprzyk, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27288088.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
regionalizm
historia idei
relacje polsko-francuskie
decentralizacja
edukacja
nauka
regionalism
history of ideas
Polish-French relations
decentralization
education
science
Opis:
Le texte présenté est une tentative de synthèse des orientations intellectuelles françaises influençant le régionalisme polonais. Des phénomènes que l’on peut qualifier d’annonciateurs du régionalisme propre – le développement de la recherche sur l’histoire de localités et de territoires particuliers, le folklore, les travaux géographiques et linguistiques, le développement d’un journalisme local ou d’activités artistiques et éducatives – s’inscrivent dans un large courant d’activités patriotiques, ce qui constitue une différence essentielle entre les conditions dans lesquelles le régionalisme s’est développé en Pologne et en France au tournant du XXe siècle. Indépendamment de ce qui précède, les courants scientifiques, politiques et culturels français ont été suivis de près en Pologne, gagnant ici de nombreux partisans, également parmi les régionalistes.
Prezentowany tekst stanowi próbę bilansu francuskich orientacji intelektualnych mających wpływ na regionalizm polski. Zjawiska, które traktować można jako zwiastujące właściwy regionalizm – rozwój badan nad dziejami poszczególnych miejscowości i ziem, prace folklorystyczne, geograficzne, literaturoznawcze, językoznawcze, rozwój muzeów i prasy lokalnej, aktywność artystyczna i oświatowa – wpisane były w szeroki nurt działań patriotycznych, co zasadniczo różnicuje warunki w jakich regionalizm rozwijał się w Polsce i we Francji na przełomie XIX i XX w. Niezależnie od tego, francuskie prądy naukowe, polityczne i kulturalne śledzone były nad Wisłą, znajdując tu licznych zwolenników także wśród regionalistów.
The text presented is an attempt at summarizing French intellectual orientations influencing Polish regionalism. Phenomena that can be treated as heralding regionalism per se – the development of research on the history of particular localities and lands, folklore, geographic and linguistic works, development of local journalism or artistic and educational activities – were embedded in a wide stream of patriotic activities, a fact that provides an essential difference between the conditions in which regionalism developed in Poland and France at the turn of the 20th century. Irrespective of the above, French scientific, political and cultural cur-rents were closely followed in Poland, gaining many supporters here, also among regionalists.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2023, 29; 7-25
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Lists of journals of the Ministry of Science and Higher Education in Poland 2017 & 2019”, “ICI Journal Master List 2014–2017”, and the Polish journals on the history of science, history, philosophy of science and science of science
Autorzy:
Kokowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783494.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
List of journals of the Ministry of Science and Higher Education in Poland 2017 & 2019, ICI Journal Master List 2014–2017, Polish journals, history of science, history, science of science, ERIH+, Google Scholar, Scopus, bibliometric indicators
Wykaz czasopism MNiSW 2017 i 2019, ICI Journal Master List 2014–2017, polskie czasopisma, historia nauki, filozofia nauki, naukoznawstwo, „Wsparcie dla czasopism naukowych 2019–2020” WCN, ERIH+, DOAJ, Scopus, Google Scholar, wskaźniki bibliometryczne
Opis:
The article presents the results of the evaluation of the Polish journals from the history of science, history, philosophy of science, and science of science, based on the “List of journals of the Ministry of Science and Higher Education in Poland 2017 & 2019” and “ICI Journal Master List 2014–2017”. A comment has also been added to these results. The following facts were noted:a) the fact that there is a negative correlation between the journal’s rating in the “List of journals MNiSW 2019” and the journal’s ratings in the “ICI Journal Master List 2014–2017” for journals from the history and history of science;b) the fact that the presence of the journal in the DOAJ does not raise the ministerial rating of the journal;c) the fact that the evaluation of the journal in the Scopus database has not significantly affected the increase in the ministerial rating: the rating depends on the discipline and sub-discipline;d) the fact that journals from the ministerial program “Support for scientific journals 2019–2020” (WCN 2019–2020) and ERIH+ received 20 to 70 points; their ministerial ratings depend on discipline and sub-discipline.In addition, it was hoped that for the good of Polish science, some errors of the “List of journals of the Ministry of Science and Higher Education of the Polish Republic 2019” would be removed in a short time, as some magazines received too low marks (this statement results from a comparison of journals’ achievements, including bibliometric indicators).
W artykule przedstawiono wyniki ewaluacji czasopism z historii nauki, historii, filozofii nauki oraz naukoznawstwa na podstawie „Wykazu czasopism MNiSW 2017”, „Wykazu czasopism MNiSW  2019” oraz „ICI Journal Master List 2014–2017”. Dodano także komentarz do tych wyników. Zwrócono uwagę na następujące fakty:a) fakt istnienia ujemnej korelacji między oceną czasopisma w „Wykazie czasopism MNiSW 2019” a oceną czasopisma na „ICI Journal Master List 2014–2017” dla czasopism z historii i historii nauki;b) fakt, że obecność czasopisma w DOAJ nie podniosła oceny ministerialnej czasopisma;c) fakt, że ocena czasopisma w bazie danych Scopus nie wpłynęła w znaczący sposób na wzrost oceny ministerialnej: ocena ta zależy od dyscypliny i subdyscypliny;d) fakt, że czasopisma z listy programu ministerialnego „Wsparcie dla czasopism naukowych 2019–2020” (WCN 2019–2020) oraz ERIH+ otrzymały od 20 do 70 punktów; ich ministerialna ocena zależy od dyscypliny i subdyscypliny.Ponadto wyrażono nadzieję, że dla dobra polskiej nauki w krótkim czasie usunięte zostaną pewne błędy „Wykazu czasopism MNiSW 2019”, gdyż niektóre czasopisma otrzymały nieadekwatne oceny (stwierdzenie to wynika z porównania dokonań czasopism, w tym wskaźników bibliometrycznych).
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2019, 18
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An introduction to the topic of the Working Session “Polish scientific journals from disciplines: «history and philosophy of science» and «science of science» – current challenges” (Kraków, 25 June 2019) and specific proposals for organizational, ...
Autorzy:
Kokowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783418.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
working session, Polish scientific journals, Polish publishing houses, history and philosophy of science, science of science, Polish system of evaluation of scientific journals, postulates of organizational and editorial solutions,
sesja robocza, polskie czasopisma naukowe, polskie wydawnictwa naukowe, historia i filozofia nauki, naukoznawstwo, polski system ewaluacji czasopism naukowych, postulaty rozwiązań organizacyjno-redakcyjnych dla czasopism i wydawnictw
Opis:
The article presents an introduction to the topic of the Working Session “Polish scientific journals from disciplines: «history and philosophy of science» and «science of science» – current challenges” organized by the PAU Commission on the History of Science in Kraków on 25 June 25 2019, along with specific proposals of organizational and editorial solutions for journals and publishing houses, as well as of legislative solutions regarding the principles of journal evaluation.
W artykule przedstawiono wprowadzenie do tematyki sesji roboczej „Polskie czasopisma naukowe z dyscyplin: «historia i filozofia nauki» oraz «naukoznawstwo» – aktualne wyzwania”, zorganizowanej przez Komisję Historii Nauki PAU w Krakowie w dniu 25 czerwca 2019 r., wraz z konkretnymi propozycjami rozwiązań organizacyjno-redakcyjnych dla czasopism i wydawnictw oraz rozwiązań legislacyjnych dotyczących zasad ewaluacji czasopism.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2019, 18
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 58

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies