Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "history of Polish literature" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 65
Tytuł:
Życie literackie Łodzi w czasie I wojny światowej
Literary life in Lodz during World War I
Autorzy:
Stawiszyńska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649809.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
history of Łódź
cultural life
literary life
World War the I
polish literature
polish poetry
Opis:
Łódź that has never had significant literary tradition, reached a few interesting debuts of young artists during the dramatic years of the war. Tuwim siblings should be named among them, along with Aleksander Kraśniański and Mieczysław Braun. Multi-ethnicity of Lodz resulted in a diverse view on the ongoing conflict, which found its echo in the work of local writers. In their works we find descriptions of both the drama of everyday life as well as questions about the meaning of the war and the future of the reborn state. Since there was problem with publishing books, the local newspaper publishes gave enormous contribution to the development of local literature by publishing the work of young artists on its pages.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 67-84
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaklęte rewiry Janusza Majewskiego z 1975 r. według powieści Henryka Worcella jako przykład stale aktualnej adaptacji filmowej dzieła literackiego
Zaklęte rewiry of Janusz Majewski from 1975 by the novel of Henryk Worcell as an example of an ever-current adaptation of a film literary work
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546899.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
film polski historia
film polski recepcja
adaptacje filmowe literatury
literatura polska 1918–1939 recepcja
film Polish history
film Polish reception
film adaptations of literature
Polish literature 1918 – 1939 reception
Opis:
Powieść Henryka Worcella Zaklęte rewiry z 1936 r. to jeden z najgłośniejszych utworów epickich z okresu międzywojennego w literaturze polskiej. Po ogłoszeniu pierwszej edycji wzbudziła ogromne zainteresowanie oraz kontrowersje jako przykład literatury środowiskowej. W utworze ukazano środowisko zawodowe pracowników zakładów gastronomicznych, głównie kelnerów. Przedstawiono krytycznie pracodawców. Autor odwołał się do osobistego doświadczenia, pracował bowiem w Krakowie w zawodzie kelnerskim. W 1975 r. powstała adaptacja filmowa – Zaklęte rewiry Janusza Majewskiego. Autor artykułu porównuje film i powieść. Stara się odpowiedzieć na pytanie o znaczenie filmu Majewskiego dla popularyzacji książki Worcella. Omawia recepcję tego obrazu, stale mającego odbiorców. Przywołuje opinie i pytania współczesnych widzów. Odnosi się do kwestii aktualności społecznej obu dzieł. Podkreśla uniwersalność przekazu powieściowego i filmowego – ponadczasowość i fakt, że problemy przedstawione przez twórcę pierwowzoru literackiego oraz reżysera filmowego można uogólnić, odnosząc je do wszystkich środowisk zawodowych. Porusza zagadnienie zastosowanych przez reżysera środków artystycznego wyrazu. Zwraca uwagę na problem obecności topografii Krakowa oraz innych akcentów krakowskich w książce i w adaptacji. Jako bazę źródłową, oprócz tekstu powieści i edycji filmu na DVD, wykorzystuje źródła drukowane, szczególnie materiały wspomnieniowe i dzienniki, a także recenzje prasowe. Odwołuje się również do innych źródeł audiowizualnych. Przedstawia efekty kwerendy internetowej, którą przeprowadził, badając aktualną recepcję adaptacji filmowej powieści Worcella.
Henryk Worcell's novel Zaklęte rewiry from 1936 is one of the most famous epic works from the inter-war period in Polish literature. After the announcement of the first edition, it aroused great interest and controversy as an example of environmental literature. The work presents the professional environment of employees of catering establishments, mainly waiters. Critics of employers were presented. The author appealed to his personal experience, because he himself worked in Kraków as a waiter. In 1975 a film adaptation was created – Zaklęte rewiry of Janusz Majewski. The author of the article compares the film and the novel. He tries to answer the question about the significance of Majewski's film for popularizing the book of Worcell. He discusses the reception of this image, constantly having recipients. It evokes opinions and questions of contemporary viewers. It refers to the issue of social relevance of both works. It emphasizes the universality of the novel and film message – timelessness and the fact that the problems presented by the creator of the literary original and the film director can be generalized, referring them to all professional environments. As a source base, it uses, in addition to the text of the novel and the editing of the film on DVD, printed sources, especially memoirs and journals, as well as press reviews. He also refers to other audiovisual sources than Majewski's film. He presents the results of an online query he has conducted, examining the current reception of the film adaptation of Worcell's novel.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 10, 1; 106-121
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkład Józefa Hermana Osińskiego w rozwój ochrony odgromowej w Polsce
J. H. Osiński’s contribution in the development of lightning protection in Poland
Autorzy:
Masłowski, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/267679.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Gdańska. Wydział Elektrotechniki i Automatyki
Tematy:
wyładowania atmosferyczne
ochrona odgromowa
historia polskiego piśmiennictwa elektrotechnicznego
lightning discharges
lightning protection
history of Polish electrical engineering literature
Opis:
W artykule przedstawiono najważniejsze wydarzenia związane z rozwojem ochrony odgromowej w Polsce i na świecie w drugiej połowie XVIII wieku oraz dokonano charakterystyki pierwszego podręcznika elektrotechniki J. H. Osińskiego „Sposob Ubezpieczaiący Życie y Maiątek od Piorunów", wydanego w Warszawie w 1784 r. Proponowane w podręczniku rozwiązania techniczne porównano z aktualnymi wymaganiami w zakresie ochrony odgromowej. Z przedstawionej analizy dzieła J. H. Osińskiego, będącego syntezą ówczesnego stanu wiedzy, wynika, że jego pionierska praca stanowi bardzo ważną pozycją w historii polskiego piśmiennictwa elektrotechnicznego i może być dzisiaj przykładem wysokiego poziomu technicznego ówczesnego państwa polskiego w nowej dziedzinie ochrony odgromowej.
The paper presents the most important developments related to lightning protection used in Poland and in all over the world in the second half of the eighteenth century. The first Polish electrical engineering handbook published in Warsaw in 1784, and written by J. H. Osiński, "The Way of Protecting Life and Property From Lightning Strikes" has been analysed. Proposed technical solutions in this handbook are compared to the the current requirements of lightning protection. The presented analysis shows that the publication, which is a synthesis of the then state of the art, is a very important work in the history of Polish electrical engineering literature, and that, his pioneering work can be confirmation of a high level of scientific and technical state of the eighteenth-century Polish. After Benjamin Franklin’s inventions, thanks to J. H. Osiński work the principles of life and property protection against lightning direct strikes were formulated in Poland at the same time as in other highly developed countries of Europe. Many technical solutions proposed by J. H. Osiński are still valid and can be used presently in lightning protection of buildings.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej; 2015, 44; 43-48
1425-5766
2353-1290
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieszczowie i czyny prorocze. Zygmunta Krasińskiego rozważania o poezji i poetach w kontekście genezy proroctwa Przedświtu
On Seers and Prophetic Acts: Zygmunt Krasiński’s Reflections on Poetry and Poets in the Context of the Origins of the Prophecy of Przedświt
Autorzy:
SOKULSKI, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046911.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Zbigniew Krasiński, Przedświt, polski mesjanizm narodowy, profetyzm, Juliusz Słowacki, Adam Mickiewicz, August Cieszkowski, literatura jako wyraz samoświadomości narodowej, charakter narodowy, historiozofia, romantyzm polski
Zbigniew Krasiński, Przedświt, Polish Romantic messianim, prophetism, Juliusz Słowacki, Adam Mickiewicz, August Cieszkowski, literature as an expression of the consciousness of the nation, national character, philosophy of history, Polish Romanticism
Opis:
Zygmunt Krasiński w Przedświcie wystąpił jako prorok zwiastujący królestwo Boże, „nowe niebo i nową ziemię”. Poemat nie wyrósł jednak wyłącznie na glebie adwentystycznych marzeń emigracji polskiej, jest bowiem również dziełem artystycznym realizującym założenia nowej formy profetyczno-idealistycznej „poezji trzeciej epoki”. Przedświt to słowo „trzeciego wieszcza” zwieńczające „rozeznawanie się w jestestwie swoim” „duszy narodowej” pozbawionej „ciała politycznego”, tłumaczące najpełniej sens przeszłości i przyszłości narodu oraz charakter jego posłannictwa. To także poemat miłosny, w którym Krasiński uwiecznił swoją Beatricze, przynosząc zarazem objawienie prawd ostatecznych.
In his epic poem Przedświt [„Predawn”] Zygmunt Krasiński appears as a prophet announcing the Kingdom of God, „a new heaven and a new earth.” However, the poem does not merely express the ‘Adventist dreams’ of the Polish diaspora, since it is also a literary work advancing the ideas of the new prophetic and idealist “poetry of the third epoch.” Przedświt, the voice of the third Polish Romantic “seer,” is simultaneously the conclusion of the “discernment of its own being” by the “nation’s soul” deprived of a political body: the poem explains, in a possibly fullest manner, the meaning of the past and of the future of the Polish nation, pointing to the core of the nation’s mission in the world. Last but not least, Przedświt is also a love poem: while conveying the revelation of the final things, Krasiński also immortalized his Beatrice. Translated by Dorota Chabrajska
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 3 (119); 213-233
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(U)śmiechy kobiet. Komizm a emancypacja w piosenkach Agnieszki Osieckiej
(Smiling) Laughter of a Woman. Comedy and Emancipation in the Songs of Agnieszka Osiecka
Autorzy:
Trybek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52926487.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Agnieszka Osiecka
historia polskiej piosenki
song studies
literatura i emancypacja
komizm
modele kobiecości
kultura w PRL
history of Polish music
literature and emancipation
comedy
models of womanhood
culture in Polish People’s Republic
Opis:
Artykuł interpretuje twórczość Agnieszki Osieckiej w kontekście estetyki komizmu i teorii feministycznej. Analizie zostały poddane utwory Damą być, Nie ma jak pompa oraz Sztuczny miód. Autor rozpoznaje je jako piosenki mające charakter emancypacyjny. Wprowadza do tekstu narzędzia badawcze skonstruowane przez Bohdana Dziemidoka, łącząc je z tezami wypracowanymi przez Henriego Bergsona, a skoncentrowanymi na wspólnotowym wymiarze śmiechu. Wśród teoretyczek feministycznych szczególnie inspirująca okazała się Hélène Cixous. Z ich pomocą scharakteryzowano techniki użyte podczas budowania tekstu przez poetkę, które wspierają emancypacyjne dążenia kobiet walczących o swoją decyzyjność i niezależność w dobie PRL-u. Uzupełnieniem wywodu jest interpretacja wykonań piosenek Osieckiej i sięgnięcie do teorii z zakresu song studies.
The article interprets the oeuvre of Agnieszka Osiecka in the context of communist aesthetics and the feminist theory. Analyzed were the songs Damą być (To Be a Lady), Nie ma jak pompa (There Is Nothing Like Splendour) oraz Sztuczny miód (Artificial Honey). The author recognises them as songs of emancipatory character. Research tools constructed by Bohdan Dziemidok were introduced and combined with the theses developed by Henri Bergson, while being focused on the communal dimension of laughter. Amongst all the feminist theoreticians, Hélène Cixous proved to be most inspiring. With their help the constructing methods used by the poet that support the emancipatory efforts of women fighting for their decision-making rights and independence during communist times were characterised. The analysis is supplemented by interpreting the performances of Osiecka’s songs as well as alluding to the theory from the area of song studies. 
Źródło:
Konteksty Kultury; 2023, 20, 2; 159-173
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tytuły maryjne w wybranych utworach literatury religijnej polskiego baroku
Marian titles in the chosen texts of the Polish baroque religious literature
Autorzy:
Łukarska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559077.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
literatura staropolska
Mariologia
historia duchowości
obrazy maryjne
kaznodziejstwo barokowe
literatura kościelna
ecclesiastical literature
history of spirituality
Marian paintings
Mariology
preaching
Old-Polish literature
Opis:
Tekst odwołuje się do wiedzy o tradycjach religijnych historycznej Polski. W sposób szczególny skupia się na historycznych aspektach kultu maryjnego, a dokładnie takich jego elementach jak: kult obrazów i cudownych maryjnych miejsc, narodowy patronat Najświętszej Maryi Panny oraz praktyka tzw. maryjnego niewolnictwa. Od strony literackiej, prezentowany temat odnosi się do podstawowej charakterystyki piśmiennictwa baroku. Posługiwanie się bowiem obrazowym lub symbolicznym sposobem opisu osoby albo przedmiotu było w tym czasie, tj. w XVII i XVIII w., zasadniczym wymogiem artystyczności dzieł literackich. Wśród źródeł przywołano: teksty kaznodziejskie, traktaty ascetyczne oraz fragmenty poetyckie. Artykuł składa się z kilku części. W części pierwszej zebrane zostały tytuły wyrażające chwałę Najświętszej Maryi Panny. Część druga zawiera obrazy ilustrujące relację Maryi do Boga i Chrystusa. Część trzecia obrazuje maryjną opiekę nad człowiekiem. Ostatnia, czwarta, zbiera tytuły wyrażające opiekę Maryi nad historyczną społecznością Polaków.
The text relates to the knowledge of religious traditions in the history of Poland. It focuses especially on historical aspects of Marian cult, in particular on such aspects as paintings cult, miraculous Marian places, State patronage of the Blessed Virgin Mary, as well as on the practice of the so called Marian slavery. From the literary point of view, the topic refers to the basic characteristic of the Baroque writing. Use of illustrative and symbolic manner to describe a person or an object was then, that is in 17th and 18th century, fundamental requirement for artistic literary writings. Sources refer to preacher texts, ascetic treatises and fragments of the poems. The article consists of few parts. The first part covers titles referring to the glory of the Blessed Virgin Mary. The second part consists of paintings illustrating Mary’s attitude to God and Christ. The third part re;ects the Marian care for a human being. The last, fourth part consists of titles referring to Mary’s care for the Polish historical community.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2012, 31; 389-399
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tylko słabość czy już choroba? Zabłocki — poeta o polskim zaniechaniu
Weakness or disease? Zabłocki’s poetry about Polish failure
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408510.pdf
Data publikacji:
2021-11-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
the history of Polish literature
the Enlightenment
poetry
political satire
the Great Sejm
Franciszek Zabłocki
Opis:
The paper focuses on several poems by Franciszek Zabłocki (or more precisely: poems unanimously attributed to this poet), written during the session of the Great Sejm and in various ways: using irony, but also the language proper to sharp name satire — referring to the phenomenon that due to their content could be seen in terms of a disease that consumed the elite of the Republic of Poland. This disease is an omission. The ways of thinking and (dis)acting behind this word are shown by Zabłocki as part of the penetrating diagnosis of the Polish reality of the last decades of the 18th century, characteristic of this writer, as well as in the perspective of the resulting threats to both Polish statehood and the morale of society.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2021, 37; 111-129
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translating memory: The reception of Miron Białoszewski’s „A Memoir of the Warsaw Uprising” in the English-speaking world
Tłumaczenie pamięci. Recepcja „Pamiętnika z powstania warszawskiego” w Ameryce Północnej
Autorzy:
Niżyńska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087215.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 20th century
autobiography
trauma
memoir and history
Miron Białoszewski (1922–1983)
Miron Białoszewski
poezja
literatura współczesna
pamiętnik
Opis:
While presenting a wide range of cultural, historical and political factors which have influen- ced the Polish and the American reception of Miron Białoszewski’s A Memoir of the Warsaw Uprising, this article tries to assess the role played in its reception abroad by the fact that the original text existed in several versions (censored and uncensored) and, on its way to print, got fitted out with multiple paratexts (introductions, prefaces and afterwords). Interestingly, there seems to be a connection between these fringe texts, the shaping of the translation as shown by choices made by the translators and editors, the evolving model of what is believed to be the right and proper handling of historical traumas, and the politics of remembrance in diverse historical settings and cultural imaginaries. An in-depth analysis of the details of translation and editorship opens up a series of broader questions about the status of a literary text functioning as evidence of traumatic historic events and the mechanisms of its reception by those directly affected (the family circle) and the people outside (with special attention being paid to the tension between the private and the public, and the normative versus the non-normative).
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 6; 635-651
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tragedia i dwór: Stan faktyczny oraz polemiczne użycie stereotypu w historii polskich przekładów Corneille’a i Racine’a
Tragedy and the Court: The Actual State of Affairs and Polemic Use of the Stereotype in the History of Polish Translations of Corneille’s and Racine’s Work
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30103104.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kultura polska XVIIIw.
dramat polski XVIIIw.
literatura polska XVIIIw.
teatr dworski w Polsce
Seweryn Rzewuski
Stanisław Wincenty Jabłonowski
Udalryk Krzysztof Radziwiłł
historia dramatu
Polish culture of the 18th century
18th-century Polish drama
Polish literature of 18th cenury
Polish court theatre
Stanisław Wincenty Jablonowski
Udalryk Krzysztof Radziwill
drama history
Opis:
Począwszy od XVII w., przełomem w historii polskiej tragedii była recepcja utworów Pierre’a Corneille’a i Jeana Racine’a przez przekład. Już w czasach Jana Andrzeja i Stanisława Morsztynów uprzywilejowanym kręgiem odbioru francuskiego modelu dramatu poważnego stał się dwór królewski. Wiek osiemnasty przynosi kontynuację tego zjawiska, przy czym zainteresowanie tłumaczy twórczością dwóch tragików rozlewa się na dwory arystokratyczne, później szlacheckie. W czasach saskich na szczególną uwagę zasługuje pochodzący z 1715 roku fragment przekładu La mort de Pompée Corneille’a obecny w sylwie autorstwa Stanisława Wincentego Jabłonowskiego. Twórczość Racine’a inspiruje w kolei innych tłumaczy magnackich, takich jak Udalryk Krzysztof Radziwiłł czy Seweryn Rzewuski. Związki z teatrem dworski wykazuje także pijarska praktyka przedstawień szkolnych, organizowanych przez Stanisława Konarskiego. Czasy stanisławowskie przynoszą kontynuację wcześniejszych inicjatyw. W tej epoce prężnie rozwija się ponadto tradycja francuskojęzycznych teatrów de société. W sferach dworskich przekład francuskiej tragedii klasycystycznej wciąż pojawia się w obiegu rękopiśmiennym (Stanisław Wodzicki) i w druku (Wojciech Turski). W czasach postanisławowskich tradycja teatru dworskich odciska swoje piętno na recepcji francuskich tragedii w sposób nieco bardziej pośredni a czasem zaskakujący: wobec trudnej sytuacji gatunku w repertuarze sceny komercyjnej, wystawiając Horacjuszy Corneille’a (1802), Osiński posługuje się inscenizacją amatorską jako formą promocji gatunku walczącego o popularność. Nakierowana na propagowanie tragedii działalność Iksów wykazuje związki z dworem za sprawą statusu społecznego członków Towarzystwa oraz zakulisowych działań, do których się uciekają. W ostatnim z omawianych okresów - w pewnej mierze za sprawą Iksów, których postępowanie nieświadomie ilustruje pewne tezy krytyki europejskiej, np. Schlegla - wytwarza się negatywny obraz asocjacji francuskiej tragedii i dworu, jako miejsca zepsucia, nadmiernej rytualizacji zachowań i niewrażliwości na problemy ogółu. Nie wyczerpuje to jednak w całości stereotypu dworskości przypisywanej dziełom Corneille’a i Racine’a. W odróżnieniu od Europy zachodniej w Polsce tego okresu wyróżnić można dwa inne warianty zestawienia tragedii z dworem. W twórczości Kopystyńskiego tłumaczenie Racine’a jawi się jako idealne otium wykształconego szlachcica, spędzającego życie w rodzinnym dworze prowincjonalnym. W okresie porozbiorowym kształtuje się też (oparta na błędnych przesłankach) legenda inscenizacji Cyda na dworze Jana Kazimierza. Tragedia francuska ukazana jest jako jeden z ważnych elementów kształtowania się narodowej tradycji.
The reception of the plays by Pierre Corneille and Jean Racine through translation, which began in the 17th century, was a breakthrough moment in the history of Polish tragedy. By the time of Jan Andrzej and Stanisław Morsztyns, the royal court had become a privileged circle of receiving the French model of serious drama. The trend continued in the 18th century, but the interest of translators in the output of the two tragedians spread into first aristocratic and then nobility courts as well. A notable example from the Saxon times is a fragment of a 1715 translation of Corneille’s Le mort de Pompée that can be found in a silva by Stanisław Wincenty Jabłonowski. Racine’s work, on the other hand, inspired magnate translators, such as Udalryk Krzysztof Radziwiłł or Seweryn Rzewuski. The ties with the court theatre could also be found in the way Piarists, and Stanisław Konarski most notably, put on school theatre spectacles. The trend lived on under the reign of Stanisław August Poniatowski as well. Additionally, there was a surge of interest in French théâtres de société. At courts, the translations of French classical tragedies continued to appear either in manuscript (Stanisław Wodzicki) or in print (Wojciech Turski). After the reign of Stanisław August, the tradition of court theatres still influenced the reception of French tragedies, but in more indirect, and sometimes surprising, ways: confronted with the difficult situation of the genre in the repertories of commercial theatres, for example, Osiński produced Corneille’s Horace (1802) as an amateur play in order to popularise it. Theatre criticism of the Towarzystwo Iksów [the Exes’ Society], intent on promoting tragedy, was connected with the court through the social status of its members and their actions behind the scenes. In the last of the abovementioned periods—to some extent due to the Towarzystwo Iksów whose actions inadvertently exemplified some criticisms levelled by European critics of the time, like Schlegel—negative associations surrounding French tragedy and the court as a place of moral decay, overly ritualistic behaviours and insensitivity towards problems of society as a whole came to the fore. This, however, does not fully define the stereotype of courtliness ascribed to the work of Corneille and Racine. In Kopystyński’s life, translating Racine appears to be a perfect otium for an educated nobleman living in his family mansion in the country. In the post-partitioning period, a legend about the staging of Le Cid at the court of King Jan Kazimierz emerged, although it was based on false premises. French tragedy is presented as an important factor shaping the national tradition.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 4; 55-86
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards Social History of Literature. Book Review: Paweł Tomczok (2018). "Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku". Katowice: Wydawnictwo UŚ
Autorzy:
Roman-Rawska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508882.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
economy of literature
Marxist literary criticism
capitalism
Polish literature
second half of the 19th century
social history of literature
Opis:
Towards Social History of Literature. Book Review: Paweł Tomczok (2018). Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku. Katowice: Wydawnictwo UŚThe article is a critical review of Paweł Tomczok's book Literary Capitalism: Images of Economic Abstractions in Polish Literature of the Second Half of the 19th Century (2018). It focuses primarily on the theoretical part of the monograph, analyzing the empirical part to a lesser extent. The article situates Tomczok's book in the area of social history of literature. W kierunku społecznej historii literatury. Recenzja monografii Pawła Tomczoka pt. Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku. Katowice: Wydawnictwo UŚ Artykuł jest krytycznym esejem recenzyjnym książki Pawła Tomczoka Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku. Skupia się przede wszystkim na części teoretycznej monografii, w mniejszym stopniu analizuje zaś część empiryczną. Artykuł umiejscawia książkę Tomczoka w obszarze społecznej historii literatury.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2019, 8
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The relevance of history: Dramatic history poems by Stanisław Wyspiański and Tytus Czyżewski
Czym jest historia dla życia. Rapsody historyczne: Wyspiański i Czyżewski
Autorzy:
Sienkiewicz, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088292.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the late 19th and Interwar period
philosophy of history
historical epic poems
emancipation and progress
modernity
the French Revolution
Stanisław Wyspiański (1869–1907)
Tytus Czyżewski (1880–1945)
Wyspiański
Czyżewski
rapsody
historia
rewolucja
teodycea
nowoczesność
Opis:
This article examines the analogies, and more specifically the historical 'theatre of the imagination', between Tytus Czyżewski's Robespierre/Rhapsody (1927) and Stanisław Wyspiańs-ki's poetic dramas Rhapsodies (Kazimierz the Great and Bolesław the Bold). Each of those poems foregrounds its principal historical character. Wyspiański's dramatic poems, commonly known as Rhapsodies, focus on Kazimierz the Great, Bolesław the Bold, and Piast. kings of pivotal significance in his vision of Poland's historical destiny. Twenty years later Tytus Czyżewski, an acclaimed avant-garde painter and poet, composed a poetic-essayistic salmagundi, in which he sought to render in a similarly elevated style and condensed dialogue the drama of the leaders of the French Revolution, Robespierre and Danton. While Robespierre has to face, apart from some common people, God, the Spirit and Judges that sit in judgment on him, the final section of Rhapsody evokes Juliusz Słowacki. A monologue, mimicking his lofty verse, establishes a metaphorical common thread in Polish history – from the days of mail-clad knights to the wretched everyday life in the trenches – set against a broad background of wars, destruction and the French Revolution. For Czyżewski the French Revolution was a ground-breaking event, the first act of a great historical process that ushered in the Modern Age with its ideas of progress, reason, freedom, social justice, the elimination of poverty. It continues to inspire mankind with the hope that even a most ambitious change is possible. For Wyspiański, on the other hand, the grand project of human emancipation does give rise to doubts whether a wholesale obliteration of the Old is justified and to questions about God, free will, theodicy and destiny, and the 'tyranny of reason'. The differences between the two philosophies of history – Wyspiański's, from the turn of the 19th century, and Czyżewski's, representative of the artistic and intellectual climate of the late 1920s – are no doubt profound, and yet, what both of them seem to share is a deep concern with the relevance of history for the present and for designing the future.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 6; 613-630
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Concept of a Commodity in Polish Literary Criticism After 1989
O pojęciu towaru w polskiej krytyce literackiej po 1989 roku
Autorzy:
Żurek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312262.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
commodity form theory
Nicholas Brown
history of Polish literary criticism
autonomy of literature
forma towarowa
historia polskiej krytyki literackiej
autonomia literatury
Opis:
Pierwsza część artykułu jest próbą przeniesienia na grunt rozważań nad historią polskiej krytyki literackiej koncepcji Nicholasa Browna przedstawionej w książce Autonomy. The Social Ontology of Art Under Capitalism. Z kolei w drugiej części, inspirowanej projektem konstelacji krytycznych, na przykładzie heterogenicznych wypowiedzi z lat 90. XX wieku autor śledzi przejawy charakterystycznej dla późnokapitalistycznych społeczeństw ideologii estetycznej, w myśl której dzieło literackie jest takim samym towarem, jak każdy inny.
In the first part of the article, the author attempts to employ concepts discussed by Nicholas Brown in Autonomy. The Social Ontology of Art Under Capitalism in the analysis of the history of Polish literary criticism. In the second part, inspired by the project of critical constellations, the author traces the manifestations of the aesthetic ideology characteristic of late capitalist societies, according to which a literary work is a commodity like any other. He analyzes heterogeneous critical writings from the 1990s.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 28-29; 44-57 (eng); 44-59 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The agony of striving: A Profile of Jakub Frank in Andrzej Żuławski’s “Moliwda”
„Męka dociekania”. Obraz Jakuba Franka w „Moliwdzie” Andrzeja Żuławskiego
Autorzy:
Misztela, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089407.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 20th century
historical essay
18-century sectarianism and modernity
Jewish Messianism
radical visions of history
Antoni Kossakowski „Moliwda”(1718–1786)
Jakub Frank (1726–1791)
Andrzej Żuławski (1940–2016)
„Moliwda”
Antoni Kossakowski (1718–1786)
frankizm
wiek XVIII
wiek XX
komunizm
tyran
Opis:
This article looks at a character of Jakub Frank, the 18th-century Jewish Messianic leader, in Andrzej Żuławski’s book of idiosyncratic essays Moliwda (published in 1994). Żuławski, a controversial fi lm-maker and writer, whose historic musings are usually focused on an individual who embodies the spirit of the age in this case turns his attention to Jakub Frank. Moliwda is typical of the early phase of Żuławski’s writing career characterized by a radically revisionist explorations of the Age of the Enlightenment in search for parallels with the modern age and his own life. Jakub Frank is presented as a trickster, religious charlatan, political fraudster and fateful ancestor of 20th-century tyrants, but at the same time as a rebel against the idea of God and history enshrined in the Judaic tradition. The article views Żuławski’s interpretation as an attempt to appropriate certain elements of the history of religion to create an authoritarian vision of modernity and its historical roots, based on mechanisms of self-aggrandizement, sexualization of power and subversion of all hierarchies.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 5; 589-596
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje epoki oraz indywidualny rys w kształtowaniu bohatera literackiego w romansopisarstwie Wacława Potockiego
Epochal tendencies and individual influences in the character creation in Waclaw Potocki’s romances
Autorzy:
Woron, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649661.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
romances
Waclaw Potocki
polish literature
history of literature
baroque
lyrics
Opis:
The subject of the article is the study of the formation of the literatery hero in the baroque novel written by Waclaw Potocki. The aim of the work is the establishing the following questions: Did the the poet realise general tendences obligatoring in baroque romances? Or did he depart from the arisen rules and thus his characters were named by individual feature? The periphrasis of the following questions like the look of the character, personality, the model of love and the docere function realised by some heros help in solving the problem. Six lyrics Judyta, Tressa and Gazela, Wirginia, Syloret, Argenida and Lidia attributet to Potocki were this way analysed.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 33-41
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tamara Trojanowska, Joanna Niżyńska, Przemysław Czapliński (a cura di), Being Poland. A New History of Polish Literature and Culture since 1918, University of Toronto Press, Toronto‑Buffalo‑London 2018, pp. xxiv+828
Autorzy:
Nosilia, Viviana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28645289.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Book reviews
History of Polish Literature
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2019, 10; 148-151
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 65

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies