Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "history of Polish literature" wg kryterium: Temat


Tytuł:
The Concept of a Commodity in Polish Literary Criticism After 1989
O pojęciu towaru w polskiej krytyce literackiej po 1989 roku
Autorzy:
Żurek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312262.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
commodity form theory
Nicholas Brown
history of Polish literary criticism
autonomy of literature
forma towarowa
historia polskiej krytyki literackiej
autonomia literatury
Opis:
Pierwsza część artykułu jest próbą przeniesienia na grunt rozważań nad historią polskiej krytyki literackiej koncepcji Nicholasa Browna przedstawionej w książce Autonomy. The Social Ontology of Art Under Capitalism. Z kolei w drugiej części, inspirowanej projektem konstelacji krytycznych, na przykładzie heterogenicznych wypowiedzi z lat 90. XX wieku autor śledzi przejawy charakterystycznej dla późnokapitalistycznych społeczeństw ideologii estetycznej, w myśl której dzieło literackie jest takim samym towarem, jak każdy inny.
In the first part of the article, the author attempts to employ concepts discussed by Nicholas Brown in Autonomy. The Social Ontology of Art Under Capitalism in the analysis of the history of Polish literary criticism. In the second part, inspired by the project of critical constellations, the author traces the manifestations of the aesthetic ideology characteristic of late capitalist societies, according to which a literary work is a commodity like any other. He analyzes heterogeneous critical writings from the 1990s.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 28-29; 44-57 (eng); 44-59 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książki wyzwalają emocje
Autorzy:
Żórawska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030893.pdf
Data publikacji:
2017-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Ryszard Koziołek
essay
literary study
history of Polish literature
esej
literaturoznawstwo
historia literatury polskiej
Opis:
This article is a review of the book by Ryszard Koziołek entitled Dobrze się myśli literaturą (Literature is a good way of thinking). This publication is a collection of essays in which the literary expert considers the essence of contemporary reading. Koziołek pays special attention to emotions accompanying reading – bot the latest literature and the books considered to be classic ones. He indicates that literature is a special kind of continuity which can be analyzed through the prism of many fields of science, among others, economics or psychology.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 531-535
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poczet królów polskich i bajka lafontenowska w moralizatorskim dziele osiemnastowiecznej literatury szwedzkiej
Poland’s List of Monarchs and the la Fontaine Table in a Moralizing Work of Swedish Eighteenth-Century Literature
Autorzy:
Zillén, Eriik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690350.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
poczet królów polskich
wczesnonowożytna literatura szwedzka
etyka cnót
historia recepcji
bajki La Fontaine’a
list of Polish monarchs
early modern Swedish literature
virtue ethics
reception history
fables of La Fontaine
Opis:
The paper elucidates a work of Early Modern Swedish literature, entitled Polska Kongars Saga och Skald [Saga and Song of Polish Kings] and published anonymously at the royal printing house in Stockholm in 1736. This book is remarkable in several respects. In 51 chapters it portrays the rulers of Poland, from the legendary founder of the nation, Lech I, up to Stanisław Leszczyński, still in power in early 1736. The chapters are composed in a similar way, each of them containing an engraving of the monarch, a historical sketch in prose, and a concluding comment in verse. The paper starts off by discussing the attribution of Polska Kongars Saga och Skald, an issue on which Swedish and Polish scholars have held divergent views. The dispute is settled here by identifying the author as the Stockholm clergyman and occasional poet Johan Göstaf Hallman (1701–1757). The main focus of the paper, however, is an investigation of the work’s verse comments. It is argued that the delineation of Poland’s sovereigns is used primarily as a stock of exempla, being explained in terms of virtues and vices in the poems closing the individual chapters. In particular, the chapters on the medieval rulers Bolesław V (Bolesław Wstydliwy) and Ludwik I (Ludwik Węgierski) are scrutinized. As moralizing comments on the historical events, these chapters employ verse fables by Jean de La Fontaine, rendered in Swedish. With his faithful verse translations of “Le Loup & l’Agneau” and “L’oeil du Maître”, Hallman enriches the initial phase of La Fontaine reception in Sweden, which took place, it is shown, several decades after the earliest reception of Fables choisies, mises en vers in Polish. Of even greater significance, though, is the fact that the two French fables, both of them highly aestheticized according to the taste of Classicism, in the context of Poland’s history are given a clearly moral-didactic function by the Swedish clergyman. Hallman thereby inverts the most groundbreaking contribution of La Fontaine to European fable history.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2014, 69; 131-143
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura polska w Chinach i wymiana kulturalna między Polską a Chinami. Zapiski tłumacza
Polish Literature in China and Polish–Chinese Cultural Exchange. Translator’s Notes
Autorzy:
Zhenhui, Zhang
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532773.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish literature in China
cross-cultural dialogue
literary translation
history of Polish literature
Lalka
The Doll
Opis:
The article is an introduction into the presence of Polish literature in China from the perspective of one of its most active researchers and translators. The author describes his fascination with Bolesław Prus’s work that resulted in the Chinese translation of Lalka (The Doll) and his work on two-volume Historia literatury polskiej (The history of Polish literature) aimed at Chinese readers.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 221-227
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franciszek Karpiński – A hallmark sentimental writer?
Franciszek Karpiński – po czym poznać pamiętnikarza sentymentalnego?
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089386.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
the history of Polish literature
the Enlightenment
prose
memoirs
sentimentalism
Franciszek Karpiński (1741–1825)
historia literatury polskiej
oświecenie
proza
pamiętnikarstwo
sentymentalizm
Franciszek Karpiński
Opis:
In the last phase of Franciszek Karpiński's life as a writer (the first quarter of the 19th century), he practically gave up poetry and concentrated instead on writing memoirs. This article tries to find out to what extent his autobiographical work, especially his Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem [A History of My Century and the People with Whom I Lived], is influenced by an attitude characteristic of the sentimentalism of the previous century. As this analysis shows Karpiński's narrative exhibits both a sensitivity much indebted to Rousseau's autobiographical method and skilful shifts of tone, from satire and irony to various shades of melancholy. For sentimentalist aesthetic and poetics the continual manipulation of tone is a means of alerting the reader to the world's complexity. As in the novels of Lawrence Sterne, that complexity is experienced by way of careful observation of fragments of reality, defined by the subjectivity of the observer and the truth of his emotions.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 5; 533-545
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie)przyjemne zabawy wierszem pod okiem redaktora Naruszewicza
(Not)enjoyable poetry games under the watchful eye of Adam Naruszewicz
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967991.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
the Enlightenment
the history of Polish literature
poetry
the magazine “Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”
the Confederacy of Bar
Jan Albertrandi
oświecenie
historia literatury polskiej
poezja
„zabawy przyjemne i pożyteczne”
jan albertrandi
adam naruszewicz
tomasz kajetan węgierski
konfederacja barska
Opis:
Words of Jan Albertrandi which he said in 1770, explaining the reasons for publishing the magazine ‘Zabawy Przyjemne i Pożyteczne’, expressed an enthusiasm about the possibility of achieving by Poles the state of the spiritual and intellectual maturity in a short time. The result of such attitude of the editor was his willingness to provide to potential readers of the magazine the entertainment meeting their expectations, characterizing post‑Sarmatian customs. Quite quickly however in ‘Zabawy…’ there appeared the opinions of people whose point of view was different than that one of Albertrandi, because of their critical assessment of the condition of Polish Enlightenment elites. Perhaps the most important of such voices was a text of very young poet Tomasz Kajetan Węgierski. The significance of his ode (About disrespect towards learned men) was largely the result of the fact that it was addressed to Adam Naruszewicz, not only one of the leading figures of the magazine from the very beginning of its existence but also the man being the favourite poet of King Stanisław August Poniatowski. The undertone of this work was harmonizing, paradoxically, to the meaning of numerous poems, also printed in that time in ‘Zabawy…’, directed against Bar confederates and written in the circle of people close to the king, like Antoni Korwin Kossakowski, the author of the poem entitled To the Nation and Posterity.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 34, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświeconych nie trzeba oświecać… Refleksje o szkole, powadze czytania i szaleństwie ideologii
The Enlightened do not Need to be Enlightened... Reflections on School, the Seriousness of Reading and the Madness of Ideology
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798830.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia literatury polskiej; oświecenie; edukacja polonistyczna; czytanie dzieła literackiego; „przepisywanie” literatury
history of Polish literature; the Enlightenment; Polish language education; reading a literary work; “transcription” of literature
Opis:
Wskazując na postępującą marginalizację piśmiennictwa doby oświecenia w programach nauczania języka polskiego, realizowanych w szkole średniej (ponadgimnazjalnej) na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, autor artykułu skupia się na powiązanym z tym zjawiskiem pogłębianiu się problemu jednostronnego, zdominowanego przez stereotypy i uproszczenia, odbioru tamtej literatury. Stawia pytanie o to, w jaki sposób należałoby czytać osiemnastowieczne i wczesnodziewiętnastowieczne teksty, by – w imię przywracania im należnej rangi w kulturowym obiegu – zobaczyć je nie tylko w kontekście historyczno-społecznym, a tym samym nie sprowadzać ich znaczenia do przekazu dydaktycznego bądź politycznego. W obliczu niepokojących, bo instrumentalizujących dzieło literackie, trendów, które pojawiają się w przestrzeni literaturoznawstwa, podkreśla jednocześnie potrzebę wystrzegania się sytuacji, w której rzutowane na dawny tekst przekonania ideologiczne badacza zdają się nad tym tekstem – jako przedmiotem obserwacji – dominować, zafałszowując jego obraz.
Pointing to the progressive marginalization of the Enlightenment literature in the Polish language curricula implemented in secondary schools over the last several years, the author focuses on the related phenomenon of biased reception of that literature, dominated by stereotypes and simplifications. The author asks how the 18th and early-19th-century texts should be read – with the aim of restoring their proper rank in the cultural tradition – to perceive them not only in the historical and social context, and thus not to reduce their meaning to a didactic or political message. In the face of the disturbing trends in the field of literary studies, which instrumentalise a literary work, the author also stresses the need to avoid a situation in which the ideological beliefs of the researcher projected on an older text seem to dominate it, distorting its image.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 1; 25-38
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tylko słabość czy już choroba? Zabłocki — poeta o polskim zaniechaniu
Weakness or disease? Zabłocki’s poetry about Polish failure
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408510.pdf
Data publikacji:
2021-11-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
the history of Polish literature
the Enlightenment
poetry
political satire
the Great Sejm
Franciszek Zabłocki
Opis:
The paper focuses on several poems by Franciszek Zabłocki (or more precisely: poems unanimously attributed to this poet), written during the session of the Great Sejm and in various ways: using irony, but also the language proper to sharp name satire — referring to the phenomenon that due to their content could be seen in terms of a disease that consumed the elite of the Republic of Poland. This disease is an omission. The ways of thinking and (dis)acting behind this word are shown by Zabłocki as part of the penetrating diagnosis of the Polish reality of the last decades of the 18th century, characteristic of this writer, as well as in the perspective of the resulting threats to both Polish statehood and the morale of society.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2021, 37; 111-129
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieśni nabożne… z krakowskiej oficyny Antoniego Wosińskiego (1627)
“Pieśni nabożne…” from the Cracow-based printing office of Antoni Wosiński (1627)
Autorzy:
Wydra, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1534189.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish culture
printing in Poland
history of Polish literature
history of the book
Old-Polish religious song
Opis:
The article analyses the unique copy of the old Polish catholic hymn book Pieśni nabożne na święta uroczyste według porządku Kościoła ś. katolickiego na cały rok z wielką pilnością zebrane [Songs of piety and devotion...] published in Cracow in 1627 and found at the library at Escorial in Spain. The book, apparently the first known printed Polish catholic extensive hymn book, contained over 140 songs, in Polish and Latin, including works written by Jan Kochanowski and Mikołaj Rej. The article also describes later editions of the hymn book. This is a particularly important book in the history of Polish culture because it was repeatedly republished in different printing offices, not only Catholic, under the same or slightly changed title as late as until the nineteenth century. Numerous editions of the hymn book constitute a valuable source for the study of Polish Catholic hymns as they make it possible to follow and trace the chronology of works, their textual variations and the popularity of particular songs or hymns within a particular time frame, as well as their range of influence and regional occurrence.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2012, 19; 329-345
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje epoki oraz indywidualny rys w kształtowaniu bohatera literackiego w romansopisarstwie Wacława Potockiego
Epochal tendencies and individual influences in the character creation in Waclaw Potocki’s romances
Autorzy:
Woron, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649661.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
romances
Waclaw Potocki
polish literature
history of literature
baroque
lyrics
Opis:
The subject of the article is the study of the formation of the literatery hero in the baroque novel written by Waclaw Potocki. The aim of the work is the establishing the following questions: Did the the poet realise general tendences obligatoring in baroque romances? Or did he depart from the arisen rules and thus his characters were named by individual feature? The periphrasis of the following questions like the look of the character, personality, the model of love and the docere function realised by some heros help in solving the problem. Six lyrics Judyta, Tressa and Gazela, Wirginia, Syloret, Argenida and Lidia attributet to Potocki were this way analysed.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 33-41
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia zakonnego w pismach polemistów kalwińskich w Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
The Picture of the Monastic Life in the Letters of the Calvinist Polemists in Poland in 16 th and 17 th Century
Autorzy:
Wodziński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532339.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
reformatory evangelism
history of Poland in the 16th and 17th century
polemical religious essays in the 16th and 17th century
Polish history of the Reformation
Calvinist literature, Poland
Ewangelicyzm reformowany historia Polska XVI – XVII w.
polemika wyznaniowa XVI- XVII w.
reformacja
historia polska
literatura kalwińska Polska
Opis:
W prezentowanym artykule został przedstawiony temat stosunku kalwinistów polskich wobec katolickich zgromadzeń zakonnych w XVI oraz pierwszej połowie XVII wieku. Spośród wielu przedstawicieli konfesji helweckiej w Rzeczypospolitej wybrano trzech autorów, którzy zarówno w obszerny jak również wnikliwy sposób powzięli w swoich dziełach ten temat. Zgromadzenia zakonne były niewątpliwie obiektem zainteresowania ze strony protestantów polskich. Jak wykazano, znali oni również procedurę kanoniczną dotyczącą powoływania zakonów do życia w Kościele. Krytyka, zarówno fundamentalnych kwestii teologicznych jak również społecznych, związanych z funkcjonowaniem zakonów, utrzymana była najczęściej w ostrym tonie, nie pozbawionym jednak mocnych argumentów teologicznych.
The relationship between Polish Calvinists and Catholic religious congregations in the 16th  and the first half of the 17th century was featured in this article. And among many representatives of Helvetic Confession in the Commonwealth three authors were chosen, who broached this subject in their pieces of work both in a comprehensive and insightful way. Religious congregations were unquestionably a matter of interest from Polish Calvinists. It was proved that they also knew the canonical process by which new congregations were approved in the Church. Both fundamental theological and social issues, which were associated with congregations and the way they were run, came usually under heavy criticism but not deprived of valid theological arguments.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 151-165
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inscenizacje oraz adaptacje twórczości Janusza Korczaka w polskim teatrze w latach 1931–2021
Staging and adapting the works of Janusz Korczak in Polish theatre in the years 1931–2021
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340748.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish theatre history of the 20th–21st centuries
theatre for children history
of the 20th–21st centuries
Polish literature 1918–1939 reception
literature for children
1918–1939 reception
teatr polski historia XX–XXI w.
teatr dla dzieci historia XX–XXI w.
literatura polska 1918–1939 recepcja
literatura dla dzieci 1918–1939 recepcja
Opis:
Tematem artykułu jest historia teatralnej recepcji twórczości literackiej Janusza Korczaka (Henryka Goldszmita) (1878 lub 1879–1942) w polskim teatrze w latach 1931–2021, od prapremiery dramatu Senat szaleńców w 1931 r. w Teatrze Ateneum w Warszawie po najnowsze inscenizacje. W analizie uwzględniono też adaptacje trzech powieści Korczaka dla dzieci: Król Maciuś Pierwszy, Król Maciuś na wyspie bezludnej (pierwodruk – 1923 r.) i Kajtuś czarodziej (najstarsza edycja – 1935 r.). Autor pisze o realizacjach z teatrów dramatycznych i lalkowych z różnych polskich miast, a także o jednej baletowej, przywołuje inscenizacje oraz adaptacje radiowe i telewizyjne powieści Korczaka. Zwraca też uwagę na zalety i słabości inscenizacji, jak również na metody ich promocji. Omawia przyczyny małego zainteresowania twórców teatralnych sztuką Senat szaleńców i zastanawia się, dlaczego chętniej adaptują oni książki pisarza dla dzieci. Materiał badawczy wykorzystany w artykule to głównie źródła – publikacje prasowe, plakaty i fotografie teatralne, w mniejszym stopniu wspomnienia, w jednym wypadku – nagranie radiowe. Opracowania naukowe i popularyzatorskie przydatne w kwerendzie oraz przywołane w bibliografii i przypisach to publikacje na temat biografii Janusza Korczaka i historii polskiego teatru. Zagadnienie badawcze ma podwójnie rocznicowy charakter. W 1931 r., czyli ponad 90 lat temu, odbyła się prapremiera sztuki Senat szaleńców, a w 2022 r. mija 80. rocznica tragicznej śmierci Korczaka oraz dzieci i części pracowników z jego warszawskiego sierocińca.
The subject of the article is the history of the theatrical reception of Janusz Korczak's (Henryk Goldszmit) (1878 or 1879–1942) literary works in Polish theatre in 1931- 2021, from the premiere of the drama Senat szaleńców in 1931 at the Ateneum Theatre in Warsaw to the most recent productions. The author also includes adaptations of three of Korczak's novels for children: Król Maciuś Pierwszy, Król Maciuś na wyspie bezludnej (first printing - 1923) and Kajtuś czarodziej (oldest edition – 1935). The author writes about productions from dramatic and puppet theatres from various Polish cities, as well as about one ballet theatre, evoking staging, radio and television adaptations of Korczak's novels. It highlights the advantages and disadvantages of the parts of the staging, as well as the methods of promoting them. The reasons behind the low interest of theatre artists in the play The Senat szaleńców and the fact that they willingly adapt the writer's books for children are discussed. The research material used in the article is mainly sources – press publications, posters and theatrical photos, to a lesser extent memoirs, and in one case a radio recording. Scientific and popularizing studies, useful in the query and cited in the bibliography and footnotes, are publications on the biography of Janusz Korczak and the history of Polish theatre.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 22, 1; 153-167
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaklęte rewiry Janusza Majewskiego z 1975 r. według powieści Henryka Worcella jako przykład stale aktualnej adaptacji filmowej dzieła literackiego
Zaklęte rewiry of Janusz Majewski from 1975 by the novel of Henryk Worcell as an example of an ever-current adaptation of a film literary work
Autorzy:
Uljasz, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546899.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
film polski historia
film polski recepcja
adaptacje filmowe literatury
literatura polska 1918–1939 recepcja
film Polish history
film Polish reception
film adaptations of literature
Polish literature 1918 – 1939 reception
Opis:
Powieść Henryka Worcella Zaklęte rewiry z 1936 r. to jeden z najgłośniejszych utworów epickich z okresu międzywojennego w literaturze polskiej. Po ogłoszeniu pierwszej edycji wzbudziła ogromne zainteresowanie oraz kontrowersje jako przykład literatury środowiskowej. W utworze ukazano środowisko zawodowe pracowników zakładów gastronomicznych, głównie kelnerów. Przedstawiono krytycznie pracodawców. Autor odwołał się do osobistego doświadczenia, pracował bowiem w Krakowie w zawodzie kelnerskim. W 1975 r. powstała adaptacja filmowa – Zaklęte rewiry Janusza Majewskiego. Autor artykułu porównuje film i powieść. Stara się odpowiedzieć na pytanie o znaczenie filmu Majewskiego dla popularyzacji książki Worcella. Omawia recepcję tego obrazu, stale mającego odbiorców. Przywołuje opinie i pytania współczesnych widzów. Odnosi się do kwestii aktualności społecznej obu dzieł. Podkreśla uniwersalność przekazu powieściowego i filmowego – ponadczasowość i fakt, że problemy przedstawione przez twórcę pierwowzoru literackiego oraz reżysera filmowego można uogólnić, odnosząc je do wszystkich środowisk zawodowych. Porusza zagadnienie zastosowanych przez reżysera środków artystycznego wyrazu. Zwraca uwagę na problem obecności topografii Krakowa oraz innych akcentów krakowskich w książce i w adaptacji. Jako bazę źródłową, oprócz tekstu powieści i edycji filmu na DVD, wykorzystuje źródła drukowane, szczególnie materiały wspomnieniowe i dzienniki, a także recenzje prasowe. Odwołuje się również do innych źródeł audiowizualnych. Przedstawia efekty kwerendy internetowej, którą przeprowadził, badając aktualną recepcję adaptacji filmowej powieści Worcella.
Henryk Worcell's novel Zaklęte rewiry from 1936 is one of the most famous epic works from the inter-war period in Polish literature. After the announcement of the first edition, it aroused great interest and controversy as an example of environmental literature. The work presents the professional environment of employees of catering establishments, mainly waiters. Critics of employers were presented. The author appealed to his personal experience, because he himself worked in Kraków as a waiter. In 1975 a film adaptation was created – Zaklęte rewiry of Janusz Majewski. The author of the article compares the film and the novel. He tries to answer the question about the significance of Majewski's film for popularizing the book of Worcell. He discusses the reception of this image, constantly having recipients. It evokes opinions and questions of contemporary viewers. It refers to the issue of social relevance of both works. It emphasizes the universality of the novel and film message – timelessness and the fact that the problems presented by the creator of the literary original and the film director can be generalized, referring them to all professional environments. As a source base, it uses, in addition to the text of the novel and the editing of the film on DVD, printed sources, especially memoirs and journals, as well as press reviews. He also refers to other audiovisual sources than Majewski's film. He presents the results of an online query he has conducted, examining the current reception of the film adaptation of Worcell's novel.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 10, 1; 106-121
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.:] Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae, przełożyła Beata Gaj, opracowała Maria Rowińska-Szczepaniak, Uniwersytet Opolski, Instytut Filologii Polskiej, Opole 2007, 52 [2] s., il.
The Ecclesiastical Speech of Fabian Birkowski about Saint Hyacinth / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441068.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Fabian Birkowski OP (1566-1635)
St. Hyacinth Odrowaz (1183-1257)
The Roman Catholic Church
sermon
old Polish literature
homiletics
theology
hagiography
history of Roman Catholic Church
Dominicans
św. Jacek Odrowąż (1183-1257)
Kościół Rzymsko-Katolicki
Polska
kazanie
literatura staropolska
homiletyka
teologia
hagiografia
historia Kościoła Rzymskokatolickiego
Dominikanie
Opis:
Książka Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthiae) w przekładzie z łaciny na język polski dokonanym przez Beatę Gaj oraz w opracowaniu Marii Rowińskiej-Szczepaniak – wprowadza na nowo do kultury polskiej łacińskojęzyczne dzieło kaznodziei królewskiego sprzed czterystu lat. Dominikanin Fabian Birkowski (1566-1636), bakałarz i magister Akademii Krakowskiej, wykładowca literatury greckiej i rzymskiej w tejże Akademii, znany był z mów pogrzebowych z okazji zgonu sławnych osób (np. Jana Zamoyskiego, ks. Piotra Skargi, Jana Karola Chodkiewicza, Bartłomieja Nowodworskiego, króla Zygmunta III Wazy) oraz tzw. ‘mów obozowych’, kierowanych m.in. do rycerstwa w związku z jakąś ważną dla Rzeczypospolitej bitwą. F.Birkowski uczestniczył w wyprawie królewicza Władysława IV pod Chocim ‘na Turka’ oraz wcześniej w jego wyprawie ‘na Moskala’. Żył więc w czasach zajęcia Moskwy przez Polaków na pocz. XVII w., czyli wydarzenia historycznego dotąd bez precedensu. Trzeba przypomnieć, że tylko Polakom w latach 1610-1612 i Napoleonowi Bonapartemu w 1812 r. udało się zająć Moskwę. Fabian Birkowski zwycięstwo chocimskie uczcił kazaniem pt. Panu Bogu podziękowanie za uspokojenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego (1621), był autorem Kazania obozowego o Bogarodzicy (1623). Kazania na niedziele i święta (1628) i Orationes Ecclesiasticae (1622) stanowią zbiory jego mów kościelnych. Dzięki tłumaczeniu Beaty Gaj na jezyk polski czytelnik może się po prawie czterystu latach od powstania dzieła – zapoznać się z treścią wyboru Mów kościelnych w polskim języku literackim. W istocie jest to ważne wydarzenie kulturalne i edytorskie. Książka pt. Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (2007) składa się z czterech części. W części pierwszej Maria Rowińska-Szczepaniak w studium pt. Święty Jacek – Patron Królestwa Polskiego (s.VII-XXX) analizuje osobę i dzieło tego polskiego świętego także kontekście trzech mów Fabiana Birkowskiego. Studium zawiera skróconą bibliografię przedmiotu. W części drugiej zaprezentowano faksymile (fotoreprodukcje) tekstu łacińskiego z oryginalnego wydania pt. Fabiani Bircovii, Orationes ecclesiasticae z 1622 r. Są to trzy mowy Birkowskiego po łacinie: 1) Hyacinthina prima, sive de votis religiosis S. Hyacinthi (s. [196-211]), 2) Hyacinthina secunda, sive de itineribus aeternitatis (s. [211-225]), 3) Hyacinthina tertia, sive de ornamentis religiosorum (s. [225-234]). W części trzeciej pt. Fabiana Birkowskiego, Mowy kościelne zawarte też same trzy mowy w tłumaczeniu na język polski: 1) Pierwsza mowa ku czci św. Jacka, czyli o zakonnych ślubach św. Jacka (s. 4-19), 2) Druga mowa ku czci św. Jacka, czyli o drogach do wieczności (s. 19-33), 3) Trzecia mowa ku czci św. Jacka, czyli o zbroi zakonnej (s. 33-42). W części czwartej autorstwa Beaty Gaj pt. „Łaciński” święty Jacek Fabiana Birkowskiego, czyli kilka słów od tłumaczki (s. 43-52) zawarto pogłębioną analizę tłumaczonego dzieła łacińskiego, m.in. kontekstu kulturowego i chwytów retorycznych. Artykuł Beaty Gaj z odniesieniami do kultury antycznej i staropolskiej ukazuje we właściwym świetle historycznym pięknie przyswojone polszczyźnie dzieło F.Birkowskiego. Przekład jest zrozumiały, zadbano o uwspółcześnienie językowe tłumaczonego tekstu, co także jest zasługą Beaty Gaj.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 3(3); 151-152
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bibliografia literacka w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (1948-2010) – geneza, dokonania, perspektywy
The literary bibliography in the Institute of Literary Research – IBL PAN (1948-2010): Origin, achievements and future
Autorzy:
Szymańska, Zyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911579.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bibliography
Literary bibliography
Polish Literary Bibliography (PBL)
Literature
History of literature
Literary motifs
Television
Research information
Institute of Literary Research
Censorship
Bibliografia
Bibliografia literacka
Polska Bibliografia Literacka
Literatura
Historia literatury
Motywy literackie
Film
Telewizja
Teatr
Informacja naukowa
Instytut Badań Literackich
Cenzura
Opis:
Artykuł omawia bibliografie literackie opracowywane w Instytucie Badań Literackich PAN, ich genezę, specyfikę i założenia leżące u podstaw opracowań różnych typów bibliografii. Szczególną uwagę poświęcono bibliografiom literackim, które są dziełami zespołowymi, mającymi szeroki zakres i zasięg – takim jak: Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut” oraz należące do tej serii słowniki: Słownik pisarzy polskich (Seria I i II) i Współcześni polscy pisarze i badacze literatury; Dawni pisarze polscy. Od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny; Słownik pseudonimów pisarzy polskich (XV w.-1995); Literatura polska i teatr w latach II wojny światowej. Bibliografia; Polska Bibliografia Literacka; Literatura i krytyka literacka poza cenzurą 1977-1989; Kto był kim w drugim obiegu? Słownik pseudonimów pisarzy i dziennikarzy. 1976--1989; Bez cenzury 1976-1989. Literatura, ruch wydawniczy, teatr. Bibliografia; Bibliografia Bara. Kartoteka Bibliografii Literackiej Zawartości Czasopism Polskich XIX i XX wieku (do roku 1939). Bibliografie te mają na celu ukazanie faktów życia literacko-kulturalnego od początków piśmiennictwa do czasów współczesnych. Zaprezentowano dwie elektroniczne wersje bibliografii literackiej: PBL online – jako kontynuację książkowej bibliografii drukowanej Polska Bibliografia Literacka – oraz Bibliografię Bara – elektroniczną wersję kartoteki bibliograficznej Bibliografia Bara. Kartoteka Bibliografii Literackiej Zawartości Czasopism Polskich XIX i XX wieku (do roku 1939), opracowanej pod kierownictwem Adama Bara, zapoczątkowanej w latach II wojny światowej i ukończonej w latach 50. XX wieku. Poruszono także zagadnienie cenzury bibliografii literackich w latach 1948--1989, obecnej sytuacji opracowywania bibliografii literackich oraz zarysowano problem dokumentacji obszarów nieobjętych rejestracją bibliograficzną. Wszystkie omówione bibliografie są bibliografiami retrospektywnymi, wskutek czego pojawiła się konieczność stworzenia dalekosiężnego planu dla opracowania PBL – bibliografii bieżącej, będącej podstawowym kompendium informacyjnym z dziedziny literatury i literaturoznawstwa, warsztatem dla badań literackich i źródłem wielu innych opracowań bibliograficznych, a także podstawą prac interpretacyjnych.
The article discusses literary bibliographies prepared in the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences (IBL PAN), their origin, specificity and the assumptions adopted for the preparation of various and diversified types of bibliographies. A particular attention is given to literary bibliographies with a wide scope and range of the sources included that are usually the result of a team work such as: Bibliografia literatury polskiej “Nowy Korbut” and the dictionaries Słownik pisarzy polskich (Series I and II) and Współcześni polscy pisarze i badacze literatury; Dawni pisarze polscy. Od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny; Słownik pseudonimów pisarzy polskich (XV w.-1995), Literatura polska i teatr w latach II wojny światowej. Bibliografia; Polska Bibliografia Literacka; Literatura i krytyka literacka poza cenzurą 1977-1989; Kto był kim w drugim obiegu? Słownik pseudonimów pisarzy i dziennikarzy. 1976-1989; Bez cenzury 1976-1989. Literatura, ruch wydawniczy, teatr. Bibliografia; Bibliografia Bara. Kartoteka Bibliografii Literackiej Zawartości Czasopism Polskich XIX i XX wieku (do roku 1939). These bibliographies aim at presenting the facts from the literary and cultural life of Poland from the earliest times of writing to modern times. Two electronic versions of the literary bibliography – PBL on-line – are presented as a continuation of the printed book Polska Bibliografia Literacka, and Bibliografia Bara – electronic version of the bibliographical file catalogue Bibliografia Bara. Kartoteka Bibliografii Literackiej Zawartości Czasopism Polskich XIX i XX wieku (do roku 1939) worked out and edited by Adam Bar, initiated during the second world war and completed in the 1950s. Additionally, the author discusses the problem of censorship of literary bibliographies in the years 1948-1989, current situation in methods for compiling literary bibliographies and provides a short outline of the problems in documentation of areas not yet covered by bibliographical records. All the presented bibliographies are retrospective bibliographies. Hence, a necessity has arisen as to work out a far-reaching plan to be prepared for the PBL, i.e. a current bibliography that is a fundamental compendium of information on literature and the theory of literature, a form of a basic workshop for literary studies and a source for many other bibliographical works, as well as a fundamental tool for literary criticism.
Źródło:
Biblioteka; 2010, 14(23); 77-107
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies