Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "history of Polish linguistics" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Instrumentarium współczesnej lingwistyki wobec przemian polszczyzny ostatniego stulecia
The instruments of contemporary linguistics towards changes in Polish of past century
Autorzy:
Rejter, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804862.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia języka polskiego; językoznawstwo; metody lingwistyczne; metodologia
history of Polish; linguistics; linguistics methods; methodology
Opis:
W pracy rozważane są wybrane metody badań językoznawczych, które można wykorzystać w analizie przemian polszczyzny minionego stulecia, będącego znaczącym okresem historii języka i kultury polskiej. Można zaobserwować zalety zarówno instrumentów tradycyjnych, jak i nowoczesnych. Autor wziął po uwagę strukturalizm, językoznawstwo kognitywne i antropologiczne, lingwistykę tekstu, teorię dyskursu i lingwistykę medialną, aby zaprezentować ich zastosowanie do opisu zmian językowych w polszczyźnie w ostatnim stuleciu.
The work considers the chosen methods of linguistics research which can be used in analysis of changes in Polish of past century, which is a significant period of history of Polish language and culture. One can observe the advantages of both: traditional and modern instruments. The author took into consideration structuralism, cognitive and anthropological linguistics, text linguistics, discourse theory and media linguistics to present their abilities to describe the language changes in Polish during the last century.  
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 6; 163-176
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ANDRZEJ BAŃKOWSKI O SŁOWNIKU LINDEGO
ANDRZEJ BAŃKOWSKI ON THE LINDE DICTIONARY
Autorzy:
LEWASZKIEWICZ, TADEUSZ
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/777090.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Andrzej Bańkowski
Linde’s Dictionary
Polish lexicography
etymology
history of Polish linguistics
Opis:
Bańkowski’s review of the first edition of Linde’s Dictionary (1807–1814) and the emendations and supplements introduced by the editors of the second edition of the work (1854–1860) was less than glowing (e.g. “clearly unfinished, prematurely printed”). These opinions need to be firmly rejected. Bańkowski’s nearly 330 statements inserted in the entries of his etymological dictionary contain mostly or at least partially valid observations concerning Linde’s Dictionary. Linde’s lexicographic work did, in fact, represent an important reading source for Mickiewicz. However, Bańkowski’s opinion that it had a decisive influence on the poet’s linguistic development cannot be corroborated.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2019, 76/1; 83-92
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Baudouin de Courtenay and Henryk Ułaszyn in light of their correspondence
Autorzy:
Skarżyński, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634412.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
history of Polish linguistics, scientists’ correspondence, Jan Baudouin de Courtenay, Henryk Ułaszyn
Opis:
Jan Baudouin de Courtenay and Henryk Ułaszyn in light of their correspondence
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2010, 127
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl de Saussure’a w polskim przekazie lingwistycznym, Promotorzy i oponenci
Saussure’s Thought in Polish Linguistic Tradition. Supporters and Opponents
Autorzy:
Danielewiczowa, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568148.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
general linguistics
history of Polish linguistics
structuralism
Ferdinand de Saussure’s theory reception of Saussure’s thought
Opis:
This article deals with the reception of Saussure's thought in Poland. Its primary goal is to do justice to the researchers who have contributed to the promotion of Saussure’s ideas in Polish linguistics in the sixties and seventies (of the last century), as well as to draw attention to misunderstandings that have arisen around the Course in General Linguistics among Polish linguists. The paper consists of two main parts. The first part presents the supporters of the theory, namely Jerzy Kuryłowicz, Leon Zawadowski, Adam Heinz and Andrzej Bogusławski, and the second part its most ardent opponents, that is to say Witold Doroszewski and Witold Mańczak. The author’s attempt is to refute their main objections.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2013, 2(10); 29-50
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
List jako źródło do rekonstrukcji historii polskiego językoznawstwa
Letter as a source for reconstructing the history of Polish linguistics
Autorzy:
Sękowska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109289.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
letter
history of linguistics
Polish linguistics
Opis:
Correspondence between linguists, apart from their scientific work, is a source of knowledge about the origins and evolution of Polish linguistics in contemporary version on the turn of the 20th century. This article analyses letters of five scholars: Jan Baudouin de Courtenay, Jan Łoś, Kazimierz Nitsch, Jan Michał Rozwadowski and Henryk Ułaszyn. The letters originated during the period 1898–1931; the correspondence between Nitsch and Ułaszyn continued until 1955. Emphasis was put on selected topics: conducted original work, establishment of Rocznik Slawistyczny – a critical journal in the field of Slavic Studies, shaping the scientific profile of the following journals: Poradnik Językowy and Język Polski. Letters, as factual material, demonstrate not only academic relations between Polish and foreign linguists, but also daily life, attitudes and plans of the scholars. Their analysis may be a valuable supplement to data derived from biograms, memoirs and theoretical elaborations.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 245-254
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój językoznawstwa polonistycznego w minionym stuleciu. Badania polszczyzny krajowej wspólnoty komunikacyjnej
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2151997.pdf
Data publikacji:
2022-05
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
history of linguistics
Polish linguistics
research methodology
Polish language
communication community in Poland
Opis:
The history of Polish linguistics of the last century should be analysed in three periods corresponding to the development stages of the Polish language: interwar period (1918–1939), second half of the 20th c. (1945–1990), contemporariness (since 1990), excluding the period of the Second World War and occupation (1939–1945), when there were no scientifi c publications in this field. Polish linguistics has developed progressively, gradually achieving the status of an autonomous sub-discipline within Polish philology and developing the methods and instruments for a comprehensive analysis of the status of Polish, as regards both synchrony and diachrony.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 794, 5; 22-44
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Scientific Discourse of Contemporary Humanities. Towards Postmodern De/Normalization (?)
Autorzy:
Rejter, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/35164624.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish scientific discourse
discourse transformations
discourse linguistics
history of the Polish language
humanities
Opis:
This article addresses the latest stage of transformations in Polish scientific discourse, the origins of which are commonly traced back to the 16th century in relation to Polish culture. The paper provides a synthetic and report-like overview, offering several key insights regarding the examined area of communication: 1. Changes in the discourse in contemporary humanities, influenced by the intellectual aura of postmodernism, pertain to certain areas of scientific reflection. 2. Science reflects the transformations in cultural and social nature, thus scientific discourse absorbs the characteristics of the world it describes. 3. Revaluations within scientific discourse serve as a certain signal of its denormalisation, although this process does not encompass the entirety of scientific communication but rather signifies cracks and shifts that emerge in the proposed and normative understanding of discourse. 4. Transformations within scientific discourse should not be regarded as a crisis, but rather as manifestations of certain qualities and general tendencies in culture that may bring new and surprising effects in the future. 5. The transformations of scientific discourse are also influenced by the field in which it operates. The specific nature of humanities sciences, situated in a particular way in relation to other branches of knowledge, should be taken into account. 6. Despite changes in the scope of scientific discourse, many of its characteristics remain relevant. 7. Scientific discourse should not be regarded as monolithic; on the contrary, it is a complex, multidimensional quality dependent on various aspects. 8. The specificity of scientific discourse as one of the areas of communication becomes more graspable when examined from a certain distance. Therefore, a historical perspective on the issue proves fortunate for the proposed conclusions.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2023, 30, 1; 141-151
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysław Kuraszkiewicz – uczony i nauczyciel
Władysław Kuraszkiewicz – a scientist and teacher
Autorzy:
Walczak, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035321.pdf
Data publikacji:
2018-08-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the history of linguistics
Slavic studies
east Slavic languages and dialects
history of Polish language
Opis:
The author presents the life and work of professor Władysław Kuraszkiewicz, especially pointing to his works concerning east Slavic languages and dialects, with a particular emphasis in Ukrainian. He also highlights studies of the history of Polish literary language, didactic and pedagogic presentation of professor Kuraszkiewicz as a creator of the Poznań school of historical linguistics.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 1; 281-288
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przez język ukrycia po słowo na „g”. Kim są bohaterowie czasów queer before gay?
Language of Concealment and the Word for “G”. Who Are the Heroes of the Queer Before Gay Time?
Autorzy:
Nowak, Tomasz Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636149.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
queer history
sociolect of Polish gays
camp
queer theory
lavender linguistics
Opis:
Who (and what) was silent about the story told by heteronormative society? And how is the fragment of this story seen by “Others”? The article shows that the time of “queer before gay” includes (in Polish) not only well-known names such as: aunt or pedal, but also slang: ‘lala’ (doll), ‘przyjaciółki’ (friends), ‘siostry’ (sisters in Polish, girls in English), gays “from the outside of society”, as well as heterosexuals who got a ticket to the alternative world of the excluded. I tell this story from the perspective of the performative function of language (Althusser, Austin, Butler) and mechanisms of knowledge/power (Foucault). I focus on the activities of homosexual men encoded in their “hiding language” (sociopolitan gay). I show how the creation of the “homosexual” identity closed the community of aunts and pedals in a precisely defined form. And how camp and queering reality allowed them to function in this form. This article is thus another element of decoding the so-called language of concealment, so-called sociolect of Polish gays (aunts and pedals) and queering history of Poland (part of the queering history of Central and Eastern Europe).
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 16; 193-208
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd polskich badań nad strukturą tematyczno-rematyczną wypowiedzi (1977–1997)
A review of Polish research on the thematic-rhematic structure of speech (1977–1997)
Autorzy:
Żurowski, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431836.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
thematic-rhematic structure
Polish linguistics
history of linguistics
struktura tematyczno-rematyczna
językoznawstwo polskie
historia językoznawstwa
Opis:
Artykuł jest syntetycznym przeglądem polskiego piśmiennictwa językoznawczego z lat 1977–1997 pod kątem publikacji poświęconych strukturze tematyczno-rematycznej wypowiedzi. Umowne granice opisywanego okresu wyznaczają daty publikacji dwóch ważnych monografii (Bogusławski 1977, Wajszczuk 1997). W kolejnych paragrafach zebrane są m.in. informacje o pionierskich publikacjach z lat 70. XX w., najważniejszych kierunkach badań nad STR prowadzonych przez polskich językoznawców we wskazanym okresie (1977–1997), a także o pracach zorientowanych bardziej dydaktycznie.
The article is a synthetic review of Polish linguistic literature 1977–1997 from the point of view of publications devoted to the thematic-rhematic structure of utterances. The conventional boundaries of the described period are marked by the publication dates of two important monographs (Bogusławski 1977, Wajszczuk 1997). The following paragraphs gather information about, among other things, pioneering publications from the 1970s, the most important directions of STR research carried out by Polish linguists in the period indicated (1977–1997), as well as more didactically oriented works.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2023, 19; 247-263
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznańska szkoła językoznawstwa historycznego
Poznań School of Historical Linguistics
Autorzy:
Migdał, Jolanta
Piotrowska-Wojaczyk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045242.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
school of research
historical linguistics
history of the Polish language
scholars studying diachrony
Opis:
The article presents Poznań school of historical linguistics. The founder of the school is Władysław Kuraszkiewicz. The schools’ central idea is a scholarly attitude which is based on respect for material, philological akribeia (accuracy) and caution in drawing conclusions. The representatives of this school are characterised by aspiration for measurability of research results and understanding of the role of statistics. Research is conducted on the carefully selected, very extensive material taking into account numerous variable features: chronological, geographic, generic, stylistic or formal. Among the scholars who must be included in this school are the disciples of Professor Kuraszkiewicz: Zdzisława Krążyńska, Tadeusz Lewaszkiewicz, Leszek Moszyński, Wojciech Ryszard Rzepka, Tadeusz Skulina, Bogdan Walczak and Tadeusz Zdancewicz. Nowadays, their disciples form another generation of scholars connected with Poznań school of historical linguistics.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 1; 153-168
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gramatyka języka polskiego Jana Otrębskiego
Gramatyka języka polskiego (Polish grammar) by Jan Otrębski
Autorzy:
Jasińska, Katarzyna
Piwowarczyk, Dariusz R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2151279.pdf
Data publikacji:
2021-12
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
history of linguistics
historical phonetics and inflection of the Polish language
Jan Otrębski
Opis:
This paper describes a forgotten historical grammar book of Polish, which was published in the form of a multiplied typescript as a compilation of notes from the lectures delivered by Jan Otrębski at the Stefan Batory University of Vilnius in the 1930s. The notes were compiled by Otrębski’s student, Józef Trypućko. The study was published in 1933 and 1934 in two parts: one and three. Part two probably remained in the form of a manuscript. In the opinion of the authors, the study, although incomplete, provides an insight in the content of Otrębski’s lectures and the teaching of the historical grammar of Polish in Vilnius in the 1930s. It presents also the scholar’s innovative hypotheses, which cannot be found in the historical grammar books of that time.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 789, 10; 77-89
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura statystyczna polskiego systemu graficznego. Analiza historyczno-porównawcza
The statistical structure of the Polish graphic system. A diachronic and comparative analysis
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Skibski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045648.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish language
modern standard Polish
graphic system
quantitative linguistics
comparative analysis
theory of information
Opis:
This article presents a statistical and comparative analysis of four spelling conventions that represent different stages in the development of the Polish graphic system: the graphic system of a late-medieval manuscript (hand-written text), the standard spelling convention typical for the first half of the sixteenth century, the accepted and standard modern spelling of the first half of the twentieth century and the innovative set of graphic features used in electronic media. The characteristics of the statistical parameters encompasses dispersion and entropy in the first and the second row of letters, as well as in two-element sets (dyads). The analysis proves that: 1) inasmuch as the degree of differentiation of the distribution of signs, the history of Polish spelling convention prior to the solidification of the modern standard practice (accepted standard system) manifested a self-organizing tendency that was based on a reduction of letter signs and two-element letter combinations (ligatures) with the frequency of 1; 2) innovative solutions used in the set of graphic features characteristic for electronic media do not violate the statistical proportion between letters and their dyads operative and specific for modern standard graphic system 3) in respect to theory and information, the transformations of the graphic substance (graphic system) (within the analysed chronological timeframe) depended on neither progress (evolution) nor degradation.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 2; 87-116
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"My z Nich" – (za)pisany pomnik mistrzów polskiego językoznawstwa
Autorzy:
Pacuła, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520169.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
"My z Nich"
history of linguistics
history of language
portraits of Polish linguists
„My z Nich”
historia językoznawstwa
historia języka
portrety polskich językoznawców
Opis:
"My z Nich" – an (in)scribed monument to the masters of Polish linguistics The text refers to the publishing series entitled "My z Nich" – it concerns a series of publications presenting the heritage of Polish linguists. The author of the review presents the value of the publication: he emphasizes that the authors of the articles in each volume resemble the achievements of the late masters, but also present a critical look at their scientific achievements and contribution to the development of the discipline.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 39, 2; 493-500
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza kwantytatywno-porównawcza słownictwa Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna (1549)
Quantitative and comparative analysis of the vocabulary of Piotr Krescentyn’s Księgi o gospodarstwie (Polish translation: 1549)
Autorzy:
Osiewicz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045670.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of the Polish laguage
Polish language in the 16th century
language of printed texts
quantitative linguistics
lexis
stylistics
comparative analysis
Opis:
The article presents the results of a quantitative analysis of the vocabulary attested in the Polish translation of the work of Pietro de‘ Crescenzi (Piotr Krescentyn) Księgi o gospodarstwie (original title: Opus ruralium commodorum) against the statystical characteristics of the translations of the New Testament from the latter half of the sixteenth century and the beginning of the seventeenth century, and the text of Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego (The Life of the Honest Man) by Mikołaj Rej. The following statystical parameters were studied: the number of words, the number of entries, K quantity factor, arithmetic mean of the frequency of entries, dispersion of entries, vocabulary originality parameter I, distribution of the autosemantic parts of speech (lexical category) and the distribution of individual autosemantic parts of speech (lexical categories). The analysis shows that, with regard to the statistical approach, the vocabulary of Księgi... is rather closer to Wizerunek than to the translations of the New Testament – in comparison to the latter, Księgi... is characterized by a far more ample vocabulary, greater number of entries and autosemantic words, greater number of attested nouns, adverbs in particular (the latter group is characterized by a higher percentage of entries with high frequency). Księgi..., as compared to the translations of the New Testament, also abounds with participles whose repertory is not only more numerous with regard to words but also to entries. The analysis confims the observation made by Władysław Kuraszkiewicz with reference to the dependence between the quantity of vocabulary and the content of texts – the closer it is to real life and refers to its diverse aspects, the richer vocabulary is used for its rendering.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 1; 67-92
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies