Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "history of Polish People's Republic" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 39
Tytuł:
“Aucune résonance politique”. Polish Art Historians and Franco’s Spain, 1958–1973
„Aucune résonance politique”. Polscy historycy sztuki i Hiszpania za czasów Franco, 1958–1973
Autorzy:
García-Montón González, Patricia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38711211.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
transnarodowa historia historii sztuki
geografia akademicka
historia horyzontalna
uczeni
kontakty historyków sztuki
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Hiszpania Franco
Comité International d’Histoire de l’Art (CIHA)
transnational history of art history
academic geography
horizontal history
scholars
art historians’ networks
Polish People’s Republic
Franco’s Spain
Opis:
XXIII Międzynarodowy Kongres Historii Sztuki, który odbył się w Granadzie w 1973 r., stanowił punkt zwrotny w stosunkach między historykami sztuki z Hiszpanii czasów generała Franco i ich kolegami z PRL. Pierwsze kontakty zostały nawiązane już w latach 50. XX w. dzięki wyjazdom Jana Białostockiego i Lecha Kalinowskiego m.in. do Madrytu i Barcelony. Ich wzmocnienie nastąpiło w latach 60. dzięki organizacji dwóch wystaw poświęconych sztuce hiszpańskiej w Krakowie i Poznaniu. Dopiero jednak kongres w Granadzie pozwolił polskiej delegacji zyskać nowe istotne doświadczenia. Artykuł analizuje polsko-hiszpańskie relacje w zakresie historii sztuki, które wcześniej pomijano zapewne ze względu na „peryferyjne” położenie polskiej i hiszpańskiej historii sztuki w geografii dyscypliny z okresu zimnej wojny.
The 23rd CIHA Congress, held in Granada in 1973, marked a turning point in the relationships between art historians who carried out their professional activity in the Polish People’s Republic and Franco’s Spain. First contacts began as early as the 1950s, thanks to Jan Białostocki and Lech Kalinowski’s trips to Madrid and Barcelona, among other cities, strengthened in the 1960s by the organisation of two exhibitions in Cracow and Poznań devoted to Spanish art. Nevertheless, the Granada congress became a new experience for the Polish delegation. This paper aims to delve into these contacts that have not been taken into consideration before, perhaps due to the “peripheral” position of both historiographies in the geography of the history of art history during the Cold War.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2024, 86, 2; 187-205
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizacja wsi na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski Ludowej w refleksji socjologicznej
Modernization of villages in the Western and Northern Lands of People’s Poland in sociological reflection
Autorzy:
Walerski, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146187.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of Polish sociology
socialist modernization
Western and Northern Lands
rural areas during the Polish People’s Republic (PRL)
socialized economy
historia polskiej socjologii
modernizacja socjalistyczna
Ziemie Zachodnie i Północne
wieś w okresie PRL
gospodarka uspołeczniona
Opis:
Procesy modernizacyjne wdrożone przez władze Polski Ludowej objęły ze szczególnym nasileniem polską wieś. Zjawiska, takie jak industrializacja i urbanizacja, reorganizacja systemu rolnictwa czy wprowadzenie obowiązku szkolnego miały gwarantować awans społeczny mas chłopskich oraz przyczynić się do budowy nowego społeczeństwa socjalistycznego w powojennej Polsce. Ziemie Zachodnie i Północne, na których rozwój gospodarki uspołecznionej odbywał się znacznie szybciej niż w Polsce Centralnej i Wschodniej, stanowiły swoiste laboratorium społeczne, a zarazem obszar szczególnie interesujący dla badań socjologicznych. Niniejszy artykuł ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze polska socjologia przyczyniła się w okresie PRL do analizy oraz udokumentowania procesu socjalistycznej modernizacji na wspomnianym terytorium.
The modernization processes implemented by the authorities of People’s Poland particularly affected the Polish countryside. Phenomena such as industrialization, urbanization, the reorganization of the agricultural system, and the introduction of compulsory education were meant to guarantee social advancement for the rural masses and contribute to the construction of a new socialist society in post-war Poland. The Western and Northern Lands, where the development of a socialized economy occurred much more rapidly than in Central and Eastern Poland, served as a unique social laboratory and an area of special interest for sociological research. This article aims to answer the question of the extent to which Polish sociology contributed during the PRL era to the analysis and documentation of the socialist modernization process in the mentioned territory.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 337-359
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współpraca resortów spraw wewnętrznych Polski i Węgier w epoce Edwarda Gierka (1970–1980) – wybrane aspekty w świetle dokumentów z Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
Cooperation between the Interior Ministries of Poland and Hungary in the Edward Gierek era (1970–1980) – selected aspects in light of documents from the Archives of the Institute of National Remembrance
Autorzy:
Sylburska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33955941.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polish-Hungarian relations
history of the Polish People’s Republic,
history of the Hungarian People’s Republic
Security Services (Poland)
civilian counterintelligence
surveillance
stosunki polsko-węgierskie
historia PRL
historia WRL
służby bezpieczeństwa
kontrwywiad cywilny
inwigilacja
Opis:
Artykuł jest poświęcony wybranym aspektom współpracy MSW PRL oraz MSW WRL w latach 1970–1980. Dekada ta stanowiła szczególny okres w historii obu krajów, którego cechą charakterystyczną było przede wszystkim otwarcie się na Zachód. Z jednej strony zapewniało to dostęp do zagranicznych kredytów i technologii, tak bardzo potrzebnych gospodarkom polskiej i węgierskiej, z drugiej zaś stwarzało ryzyko przenikania szpiegów z wrogiego obozu, a wraz z nimi – „kontrrewolucyjnych” poglądów. Sytuację opresyjnych reżimów komunistycznych utrudniało podpisanie w 1975 r. w Helsinkach Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, który nakładał na sygnatariuszy pewne zobowiązania i dawał pretekst do ingerowania Zachodu w sytuację wewnętrzną krajów „demokracji ludowej”. Większa swoboda przekraczania granic i inne zmiany zachodzące w latach siedemdziesiątych stawiały przed służbami bezpieczeństwa oraz kontrwywiadem cywilnym zupełnie nowe wyzwania. Konsekwencją względnej liberalizacji życia w Polsce i na Węgrzech była wzmożona inwigilacja ich obywateli.
The article is devoted to selected aspects of cooperation between the Ministry of the Interior of the Polish People’s Republic and the Interior Ministry of the Hungarian People’s Republic in the years 1970–1980. This decade was a special period in the history of both countries, characterised above all by their opening to the West. On the one hand, this provided access to foreign loans and technology, sorely needed by the Polish and Hungarian economies, while on the other hand, it posed the risk of infiltration by spies from the enemy camp and, with them, of “counter-revolutionary” views. The situation of the oppressive communist regimes was made more difficult by the signing of the Final Act of the Conference on Security and Cooperation in Europe in Helsinki in 1975, which imposed certain obligations on the signatories and gave a pretext for Western interference in the internal situation of the “people’s democracy” countries. Greater freedom to cross borders and other changes in the 1970s posed entirely new challenges for the security services and civilian counterintelligence. A consequence of the relative liberalisation of life in Poland and Hungary was the increased surveillance of their citizens.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 39-68
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wysiłki Adama Vetulaniego na rzecz reaktywacji Polskiej Akademii Umiejętności w latach 1956–1958
Adam Vetulani’s Efforts to Reactivate the Polish Academy of Arts and Sciences between 1956 and 1958
Autorzy:
Biliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28693134.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia historiografii
historia nauki
historia polityczna PRL-u
Polska Akademia Nauk
Polska Akademia Umiejętności
history of historiography
history of science
political history of the Polish People’s Republic
Polish Academy of Sciences and Polish Academy of Arts and Sciences
Opis:
Artykuł omawia działania profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Adama Vetulaniego na rzecz reaktywacji Polskiej Akademii Umiejętności w latach 1956–1958. Zakończyły się one niepowodzeniem na skutek nieprzychylności komunistycznych władz i prezydium Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Za swoją działalność Vetulani zapłacił nie tylko wieloletnimi zakazami wyjazdów zagranicznych (ze szkodą dla polskiej nauki) oraz tym, że nie został członkiem rzeczywistym PAN, ale także długotrwałą inwigilacją przez PRL-owskie służby bezpieczeństwa.
The article discusses Jagiellonian University Professor Adam Vetulani’s efforts to reactivate the Polish Academy of Arts and Sciences between 1956 and 1958, which failed due to the hostility of the communist authorities and the praesidium of the Polish Academy of Sciences in Warsaw. For his activities, Vetulani paid not only with a long-term ban on foreign travels (to the detriment of Polish sciences) and the fact that he did not become a full member of the Polish Academy of Sciences but also with long-term surveillance by the communist security services.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 155-173
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jest nas już trzysta tysięcy”. Autotematyczne spojrzenie na słuchaczy i wykonawców w polskich piosenkach bigbeatowych z lat 60. i początku lat 70. XX wieku
“There are already three hundred thousand of us:” A self-referential look at fans and performers in Polish big-beat songs from the 1960s and early 1970s
Autorzy:
Mamczur, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143256.pdf
Data publikacji:
2022-08-11
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
popular music
rock
big beat
Polish music
history of the People’s Republic of Poland
muzyka popularna
muzyka młodzieżowa
muzyka polska
historia PRL
Opis:
Autor skupia się na polskiej muzyce bigbeatowej z lat 60. i początku lat 70. XX wieku. Analizując teksty wybranych utworów z tego okresu, wskazuje na występujący w nich autotematyzm – prezentuje różne sposoby, na jakie wykonawcy bigbeatowi wypowiadali się w piosenkach o swoich słuchaczach, o samych sobie i o muzyce młodzieżowej jako zjawisku. Wykorzystuje przy tym zarówno utwory popularnych zespołów, jak i mniej znanych, lokalnych grup. Rozważania umieszczone są w szerszym kontekście społecznym i politycznym, a źródła muzyczne uzupełniono cytatami z ówczesnej prasy, wypowiedziami polityków oraz organizatorów życia kulturalnego. Autor wykazuje, że autotematyzm obecny w tekstach piosenek bigbeatowych świadczy o sporej samoświadomości polskich artystów w omawianym okresie.
The author focuses on Polish big-beat music from the 1960s and early 1970s. He analyzes the lyrics of selected songs from that period, pointing to their self-referential nature and explaining how big beat performers described their fans, themselves, and teenage music in their songs. Songs by both popular and less known local bands are analyzed. The analysis functions in a broader social and political context, and the study of lyrics is further supplemented with quotations from the contemporary press and statements by politicians, journalists, and managers. The author shows that the self-referentiality present in the lyrics of big-beat songs proves that Polish artists in the 1960s and early 1970s were aware of their lyrical and musical strategies.
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 27; 8-27
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje przyzakładowego kina Chemik i kultury filmowej w Alwerni
The History of the Chemik Cinema and Film Culture in Alwernia
Autorzy:
Głownia, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806647.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Alwernia
lokalna historia kina
lokalna kultura filmowa
kina w PRL
kino Chemik w Alwerni
local history of cinema
local film culture
cinemas in Polish People’s Republic
Chemik cinema in Alwernia
Opis:
Artykuł jest szkicem historii kina Chemik, działającego w latach 1982-1991 przy Zakładach Chemicznych „Alwernia”, oraz kultury filmowej w Alwerni w okresie funkcjonowania tego kina i czasach go poprzedzających. Historia ta została odtworzona na podstawie archiwalnych numerów miesięcznika zakładowego „Al-Chemik” oraz rozmów z osobami związanymi z tym kinem i pismem lub kulturą filmową w regionie, a także uczestniczącymi w seansach filmowych w Alwerni. W artykule zostały omówione pokazy organizowane w tym mieście (jeszcze przed powstaniem stałego kina przy zakładach) przez kino objazdowe z sąsiednich Regulic. Archiwalne numery czasopism pozwoliły na odtworzenie niemal kompletnego repertuaru kina Chemik, a w efekcie na stwierdzenie, że większość wyświetlanych w nim filmów stanowiły produkcje rozrywkowe, głównie amerykańskie i polskie. W artykule przedstawiono także mechanizmy promocji oferty kina, wskazane przez redakcję „Al-Chemika” problemy w jego funkcjonowaniu oraz wyzwania związane z rozwojem konkurencyjnego rynku wideo.
The article sketches the history of the Chemik cinema, which operated within the “Alwernia” Chemical Plant from 1982 to 1991, in the context of film culture in the town of Alwernia from the 1950s to the beginning of the 1990s. This history was reconstructed based on an analysis of archival issues of the chemical company’s monthly Al-Chemik and conversations with people associated with the Chemik cinema, the monthly, and film culture in the region, as well as those who participated in film screenings in Alwernia. The article also discusses screenings organized by a mobile cinema from the neighbouring village Regulice. Archival issues of Al-Chemik and Gazeta Krakowska made it possible to recreate an almost complete repertoire of the Chemik cinema, and to conclude that most of the productions shown there were entertainment films, mainly American and Polish. The author also discusses the advertising of Chemik’s repertoire, issues identified in relation to this cinema by Al-Chemik, and challenges posed to it by the development of the competing video market.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 120; 92-115
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karta z dziejów historiografii ruchu robotniczego: przypadek Jerzego Targalskiego (1929-1977)
A page from the historiography of the workers’ movement: the case of Jerzy Targalski (1929-1977)
Autorzy:
Siewierski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089389.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Targalski Jerzy
historiography of the Polish People’s Republic
history of the workers’ movement
Lodz
March 1968
historiografia PRL
historia ruchu robotniczego
Łódź
marzec 1968
Opis:
The article is devoted to Jerzy Targalski (1929-1977), a historian of the workers’ movement and the beginnings of socialist organizations in Poland. Targalski’s intellectual biography draws attention to the previously neglected area of studies on the history of historical science, such as the party structures of science, namely the Institute for Education of Scientific Staff/ Institute of Social Sciences at the Central Committee of the Polish United Workers’ Party and the Department of Party History at the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. What seems to be an important theme is the development of Targalski’s research interests and the evolution of his critical approach to both the historiography and the reality of the Polish People’s Republic.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 1; 102--123
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zaangażowaniu Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego (1949-1953) w badania ratownicze na terenie Nowej Huty
On the involvement of the Department for Studies on the Origins of the Polish State (1949-1953) in rescue excavation research in Nowa Huta
Autorzy:
Szczerba, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089397.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
history of Polish archaeology
millennium research
Department for Studies on the Origins of the Polish State
Nowa Huta
history of the Polish People’s Republic
historia archeologii polskiej
badania milenijne
Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego
historia PRL
Opis:
The Department for Studies on the Origins of the Polish State was an institution established in 1949 by the Ministry of Culture and Art to carry out interdisciplinary research (which began a year earlier) on the genesis and functioning of the state of the First Piasts, undertaken in connection with the 1000th anniversary of the foundation of the Polish state and its baptism (1966). Although the Department’s main goal was to identify the main centers of the early Piast state, it also had its merits in the field of monument protection - archaeologists, taking advantage of the unique situation of destruction and demolition, entered the historic downtowns and began their research. The scale of the necessary interventions was becoming embarrassing, especially since the so-called great buildings of socialism and the reconstruction of cities led to numerous discoveries. However, the most challenging situation was at the construction site of Nowa Huta, which was located for political reasons, without considering that the selected areas were covered with fertile soil used by the population since the Neolithic. This article aims to present the history of rescue excavations in the area of Nowa Huta (now a district of Krakow, established in the late 1940s), the first stage of which was carried out as part of the Department activities.
Źródło:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki; 2022, 67, 1; 149--156
0023-589X
2657-4020
Pojawia się w:
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona operacyjna dużych zakładów przemysłowych przez aparat bezpieczeństwa PRL. Przykład huty żelaza w Częstochowie 1950–1990
Operational Control of Large Industrial Plants by the Security Apparatus of the Polish People’s Republic. The Example of the Częstochowa Steelworks during 1950–1990
Autorzy:
Sikora, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20204382.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
economic history of the Polish People’s Republic
special services of the Polish People’s Republic
Częstochowa
metallurgy
historia gospodarcza PRL
służby specjalne PRL
hutnictwo
Opis:
Tematem artykułu jest zabezpieczenie przez Służbę Bezpieczeństwa MSW ważnego dla gospodarki PRL obiektu przemysłowego, jakim była Huta im. Bolesława Bieruta w Częstochowie. Zaprezentowano czynności podejmowane przez SB wobec załogi huty, podstawy prawne tych działań, a także stosowane metody inwigilacji. Przegląd aktywności SB autor rozpoczyna od czasów stalinizmu i poprzez bunty społeczne przełomu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych oraz rok 1976 prowadzi czytelnika do burzliwych lat osiemdziesiątych. Dzięki zachowanym w Archiwum IPN dokumentom możemy śledzić niepokoje w środowisku robotniczym, sprzeciw jego przedstawicieli wobec władz PRL, a także wzajemne tarcia w trójkącie pracownicy fizyczni – nadzór – administracja huty. Nieprawidłowości i „zagrożenia” o charakterze politycznym, społecznym (strajki) oraz gospodarczym (zwłaszcza niegospodarność), z przestępczością gospodarczą i incydentami na tle szpiegowskim włącznie, to główne obszary działań analitycznych, operacyjno-rozpoznawczych i śledczych komunistycznego aparatu bezpieczeństwa i represji. Rekonstrukcja historii ochrony operacyjnej HBB daje podstawy do wysnucia kilku generalnych wniosków, m.in. takiego, że zadania SB w dużych państwowych zakładach pracy wpisywały się w wachlarz zadań stawianych służbom specjalnym w nowoczesnych państwach w ogóle (także demokratycznych), co było związane z ochroną interesów ekonomicznych państwa jako takiego. Zarazem SB z determinacją realizowała funkcję policji politycznej, prześladując pracowników za ich poglądy. Zaskakującym wnioskiem z dokonanych przez autora pomiarów statystycznych jest niski współczynnik przekwalifikowywania spraw o charakterze rozpoznawczym na sprawy śledcze. SB na ogół nie potrafiła zgromadzić przekonującego prokuraturę lub sąd materiału dowodowego, toteż wyroki skazujące za wrogą działalność (z wyjątkiem stanu wojennego) oraz za przestępstwa kryminalne i gospodarcze były rzadkością.
The subject of this article is the protection by the Ministry of the Interior’s Security Service of an industrial facility that was important for the economy of the Polish People’s Republic, namely the Bolesław Bierut Steelworks in Częstochowa. The actions taken by the Security Service against the Steelworks’ staff, the legal basis for these actions and the surveillance methods used are presented. The author’s overview of the Security Service’s activity begins with the Stalinist era and leads the reader through the social revolts of the late 1960s and early 1970s as well as the year 1976 to the turbulent 1980s. Thanks to the documents preserved in the Archive of the Institute of National Remembrance, we can follow the unrest in the workers’ environment, the opposition of its representatives to the authorities of the Polish People’s Republic, and the mutual friction within the triangle of the steelwork’s blue-collar workers, supervisors and administration. Irregularities and ‘threats’ of a political, social (strikes) and economic (especially mismanagement) nature, including economic crime and espionage incidents, were the main areas of the analytical, operational and investigative activities of the communist security and repression apparatus. A reconstruction of the history of the operational control of the HBB Steelworks allows us to draw several general conclusions. These include the conclusion that the Security Service’s tasks in large state-owned workplaces were part of the range of tasks posed to secret services in modern states in general (including democratic ones), which were related to the protection of the economic interests of the state as such. At the same time, the Secret Service was also determined to carry out its political police function, persecuting workers for their views. A surprising conclusion from the author’s statistical measurements is the low rate of reclassification of exploratory cases into investigative cases. The Secret Service was generally unable to gather convincing evidence for the prosecution or the court, so convictions for hostile activities (with the exception of martial law) and for criminal and economic offences were rare. 
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 15-81
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesor Adam Vetulani na celowniku krakowskiej bezpieki
Professor Adam Vetulani in the Cracow Secret Services’ Crosshairs
Autorzy:
Biliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233733.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia historiografii
historia nauki
historia polityczna PRL
Uniwersytet Jagielloński
history of historiography
history of science
political history of the Polish People’s Republic
Jagiellonian University
Opis:
Artykuł omawia inwigilację profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Adama Vetulaniego przez krakowską SB w ramach sprawy operacyjnego rozpracowania „Wenecja”, skierowanej przeciwko byłym działaczom PSL pozostającym w kontakcie z przebywającym na emigracji prof. Stanisławem Kotem. W grupie tej obok Vetulaniego znaleźli się też profesorowie Henryk Barycz, Jan Hulewicz, Ignacy Zarębski i Jerzy Zathey. Trwająca przez 28 lat inwigilacja nie przyniosła żadnych widocznych rezultatów, poza zadręczeniem Vetulaniego i jego najbliższej rodziny.
The article discusses the surveillance of Adam Vetulani, a professor of the Jagiellonian University, by the Cracow Security Service (SB) within the operational case ‘Venice’, directed against former activists of the Polish People’s Party (PSL) in contact with Professor Stanisław Kot, who was in exile. Apart from Vetulani, the group also included Professors Henryk Barycz, Jan Hulewicz, Ignacy Zarębski, and Jerzy Zathey. The surveillance, which lasted for 28 years, did not bring any visible results, apart from the tormenting of Vetulani and his closest family.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 2; 153-175
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ten obcy z pierwszej strony. Funkcje perswazyjne fotografii w prasie okresu Polski ludowej na przykładzie „Odry” w latach 1945–1950
The stranger from the front page. Photography as a carrier of persuasion in the press of “Peoples Poland” ("Odra" 1945–1950)
Autorzy:
Sarna, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340799.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
propaganda in the Polish People’s Republic
Western and Northern Territories
of Poland (Recovered Territories) cultural magazines
“Odra”
press photography
visual history
propaganda PRL
Ziemie Zachodnie i Północne Polski (Ziemie Odzyskane)
czasopisma kulturalne
„Odra”
fotografia prasowa
historia wizualna
Opis:
Fotografia prasowa w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej była narzędziem propagandy. Wprowadzenie w Polsce leninowskiego modelu prasy poprzedził kilkuletni okres planowania. Oprócz gazet mających charakter propagandowo-agitacyjny działały między innymi czasopisma określające się jako niemarksistowskie, jak katowicka „Odra”. Margines ich swobody z biegiem czasu coraz bardziej się kurczył. Świadectwem tego są między innymi fotografie. Obok przodowników pracy zamieszczano karykaturalne wizerunki Niemców, będące elementem dyskursu antyniemieckiego ukierunkowanego między innymi na uzasadnienie słuszności wysiedleń. W niniejszym artykule autor stawia pytanie o funkcjonowanie fotografii na łamach czasopisma stopniowo ulegającego naciskom propagandy.
Press photography was a tool of propaganda in the Polish People's Republic. However, the period itself was not at all homogeneous, and the introduction of the Leninist model of the press in Poland was preceded by several years of planning. In addition to the propaganda and agitation press, there were also non-Marxist magazines, such as Odra in Katowice. The extent of their liberty shrank over time. This is evidenced by, among other aspects, photographs: next to labor leaders, cartoonish images of Germans were published, being an element of the anti-German discourse serving to justify forced expulsions. In the article, the author investigates the functioning of photography in the pages of a magazine gradually succumbing to the pressure of propaganda.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 25, 4; 55-71
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scholarly Careers of Polish Women Historians in the Era of the People’s Republic of Poland (Selected Universities)
Autorzy:
Kolbuszewska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20312080.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
history of historiography
history of science
women in science
academic careers
prosopography
the Polish People’s Republic
Opis:
This article offers a survey of the careers of 54 Polish female historians who received the habilitacja degree in 1945–1989 at seven Polish universities – four of those were founded soon after the Second World War (University of Łódź, Nicolaus Copernicus University in Toruń, University of Wrocław, Maria Skłodowska‑Curie University in Lublin), while three had been established earlier (University of Warsaw, Jagiellonian University in Kraków and the Adam Mickiewicz University in Poznań). Analysis of personal files and various biographical materials has led the author to a number of conclusions about female historians’ academic careers. The careers reflected the discipline’s development, both in terms of the expansion of its field of inquiry, as well its methodological diversity and the conditions in which it operated. Career paths followed by women were not much different from those followed by men. Neither advancement requirements, nor employment policy at the schools of higher learning were discriminatory towards any of the sexes. However, as far as the female career advancement is concerned, there were some differences between the old and new universities: it was easier for women to obtain managerial positions at the latter.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2021, 51, Spec. iss.; 283-297
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawy operacyjne aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej wymierzone w jezuitów Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej (1953-1989)
Operational matters of the security apparatus of the Polish Peoples Republic against Jesuits in the Greater Poland-Masovia Province (1953-1989)
Autorzy:
Ihnatowicz, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532279.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
security
Jesuit Order
Roman Catholic Church
Polish People's Republic
Communism
the recent history of Poland
bezpieka
zakon jezuitów
Kościół rzymskokatolicki
Polska Rzeczpospolita Ludowa
komunizm
najnowsza historia Polski
Opis:
W artykule przedstawiono różnorodne sprawy operacyjne jakie aparat bezpieczeństwa w okresie Polski Ludowej wytoczył przeciwko jezuitom z poszczególnych placówek Prownicji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego. Wiedzę w tym zakresie uzyskano na podstawie wieloletnich badań i analizy dokumentów pozostawionych przez Służbę Bezpieczeństwa w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej. W artykule wymieniono obszary zainteresowania aparatu bezpieczeństwa zakonem jezuitów, jak również poszczególnymi zakonnikami. Z analizy dokumentacji wynikało, że resort bezpieczeństwa chciał poznać całokształt życia zakonnika. W przeważającej aparat bezpieczeństwa mierze interesowała bieżąca praca duszpasterska i kontakty z różnymi grupami społecznymi na wielu płaszczyznach.
The article presents various operational cases that the security apparatus brought against the Jesuits from particular outposts of the Greater Poland-Masovia Province of the Jesus Society during the People's Poland. Knowledge in this area was obtained on the basis of many years of research and analysis of documents left by the Security Service in the archives of the Institute of National Remembrance. The article lists areas of interest of the security apparatus of the Jesuit order, as well as individual monks. The analysis of the documentation showed that the Ministry of Security wanted to know the whole life of the religious. The majority of the security apparatus was interested in current pastoral work and contacts with various social groups on many levels.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 47; 147-162
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustroń-Jaszowiec. Niespełniony sen o socjalistycznym kurorcie (ze studiów nad kulturą wczasów i wypoczynku w PRL-u)
Autorzy:
Pawelec, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1628423.pdf
Data publikacji:
2021-09-23
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
History of Poland 1944–1989
Ustroń-Jaszowiec
history and culture of leisure
Jerzy Ziętek
Polish People’s Republic
historia Polski 1944–1989
historia i kultura czasu wolnego
PRL
Opis:
Artykuł traktuje o wczasowym miasteczku Jaszowiec w Ustroniu, stanowiącym wyjątkową w dziejach PRL próbę zrealizowania w praktyce marzenia o wzorcowym, idealnym socjalistycznym kurorcie. Autor identyfikuje i rekonstruuje mechanizmy oraz przesłanki ideologicznego niepowodzenia przedsięwzięcia, zarazem wskazując i tłumacząc przestrzenie ograniczonego (ale realnego) sukcesu Jaszowca jako wypoczynkowej propozycji dla mieszkańców PRL-u. Analizowany w ten sposób kompleks okazuje się „antywzorcem” socjalistycznej budowy.
The article presents the establishment of the holiday town of Jaszowiec in Ustroń, which was a unique attempt in the Polish People’s Republic to achieve the dream of a model, ideal socialist resort. The author identifies and reconstructs mechanisms and premises of the ideological failure of the analysed attempt, at the same time indicating and explaining areas of limited (but real) success of Jaszowiec as a leisure design for inhabitants of People’s Poland. Thus analysed complex became a kind of ‘anti-model’ of a socialist construction.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 2; 115-141
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kariery naukowe historyczek samodzielnych pracownic nauki w latach 1945–1989
Autorzy:
Kolbuszewska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2042736.pdf
Data publikacji:
2020-12-09
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia historiografii
historia nauki
kobiety w nauce
kariera naukowa
uniwersytety
prozopografia
PRL
history of historiography
history of science
women in science
academic careers
universities
prosopography
the Polish People’s Republic
Opis:
Studium niniejsze jest prozopograficzną analizą karier naukowych polskich historyczek, które w PRL uzyskały samodzielność naukową. Analizując środowisko naukowe siedmiu uniwersytetów: czterech utworzonych tuż po wojnie (Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Uniwersytet Wrocławski i Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) i trzech o dłuższej tradycji (Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), autorka zastanawia się, jaki wpływ na tempo awansu naukowego historyczek miały takie czynniki jak: pochodzenie społeczne, poglądy polityczne, zainteresowania badawcze i dorobek naukowy, a także uprzedzenia płciowe środowiska akademickiego. Porównanie uczelni nowo powstałych i prestiżowych służyło ponadto weryfikacji hipotezy o większej możliwości awansu na nowych uniwersytetach.
This article provides a prosopographic analysis of careers pursued by Polish female historians who acquired the status of independent scholars in the era of the Polish People’s Republic. In her survey of seven Polish universities: four founded after the Second World War and three older ones, the author tries to establish what influence on female historians’ careers was exerted by such factors as social background, political views, scholarly interests, academic achievements and gender prejudices. The juxtaposition of the newly established universities with the older and more prestigious ones has served to verify the thesis that the new universities provided better career opportunities for women.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2020, 12; 179-195
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 39

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies