Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "historiografia rzymska" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Zniewaga imagines władcy jako podstawa oskarżenia o crimen maiestatis w świetle wybranych rzymskich procesów karnych w Annales Tacyta
Autorzy:
Wojtczak, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914311.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
prawo rzymskie
prawo karne
historiografia rzymska
dzieje Rzymu
Opis:
Zjawisko rozrastania się „katalogu” czynów kwalifikowanych jako crimen leasae maiestatis w początkach Pryncypatu poddawano już licznym analizom i interpretacjom. Zwiększającą się liczbę postępowań odbywających się w cieniu oskarżeń o przestępstwo obrazy majestatu tłumaczy się przeważnie interpretacyjnym rozszerzaniem zakresu tego przestępstwa. Wydaje się jednak, że w proponowanych rozważaniach zbyt mało uwagi poświęca się instrumentalnemu wykorzystywaniu prawa, do którego uciekają się władcy w procesach o często politycznym wymiarze.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2014, 66, 2; 205-240
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antykwarystyka jako alternatywny model rozwoju refleksji historycznej w starożytnym Rzymie
Antiquarian Writing as an Alternative to Historical Studies in Ancient Rome
Autorzy:
Kołoczek, Bartosz Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080768.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Roman antiquarianism
Roman historiography
Roman erudite literature
antykwarystyka rzymska
historiografia rzymska
rzymska literatura erudycyjna
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
This article aims to look at the Roman interest in the past beyond the context of traditional historiography, focused on the great politics, events and individuals. It suggests that antiquarian writing was not so much a separate literary genre, but rather an alternative model of historical reflection focused on studying the distant past in all its manifestations: everyday life, culture, religion, language or law.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2020, 50; 439-460
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aluzja do rebelii Eugeniusza czy ukłon wobec aspiracji rzymskiej elity. Nowa interpretacja mowy Maeciusa Faltoniusa Nicomachusa (Hist. Aug. Tac. 6, 1–9)
Autorzy:
Suski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631926.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Historia Augusta
Tacitus
Aurelian
Probus
late Roman Empire
Roman Historiography
Tacyt
późne Cesarstwo Rzymskie
historiografia rzymska
Opis:
Historia Augusta is one of the most enigmatic literary sources of Late Antiquity. Although manuscripts suggests that it was written during the reign of Diocletian or Constantine the Great most modern historians believes that it is work of one author, who probably lived many decades later than he had described. Some of contemporary researchers think that Historia Augusta was written in the last decade of the fourth century. They claim that speech delivered by Maecius Faltonius Nicomachus in the senate in the live of Tacitus is allusion to the usurpation of Eugenius. According to them this is confirmed by the fact that the previously mentioned speech is completely inappropriate to the accession of Tacitus. Of course author contrary to what he claims does not care about historical truth. Personally I don’t belive in link between Nicomachus speech and usurpation of Eugenius. I consider it is more likely that descendants of Aurelian, Tacitus and Probus, whos we know from Historia Augusta may be reference to the roman senators in the fifth century who discerned their ancestry in the former roman emperors.
Jak wiemy, Historia Augusta jest jednym z najbardziej enigmatycznych literackich źródeł późnej starożytności. Manuskrypty sugerują, że Historia Augusta została napisana za panowania Dioklecjana i Konstantyna Wielkiego. Dziś jest prawie powszechnym konsensusem w historiografii, że Historia Augusta została napisana przez jednego autora, który żył wiele dekad później, niż sam sugeruje. Niektórzy współcześni badacze sądzą, że autor Historia Augusta napisał swoje dzieło w ostatniej dekadzie IV wieku. Według ich sądów mowa wygłoszona w senacie przez Maeciusa Faltoniusa Nicomachusa w żywocie Tacyta jest aluzją do uzurpacji Eugeniusa. Mowa Nicomachusa nie odpowiada wstąpieniu na tron przez Tacyta. Oczywiście Scriptor nie jest tak dbały o prawdę historyczną, jak sam sugeruje, ale nie sądzę, aby ta mowa była aluzją do uzurpacji Eugeniusza. Prawdopodobnie potomkowie Aureliana, Tacyta i Probusa, których znamy z Historia Augusta, mogą być aluzją do rzymskich senatorów, którzy doszukiwali się przodków wśród dawnych rzymskich cesarzy.
Źródło:
Res Historica; 2015, 39
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aluzja do rebelii Eugeniusza czy ukłon wobec aspiracji rzymskiej elity. Nowa interpretacja mowy Maeciusa Faltoniusa Nicomachusa (Hist. Aug. Tac. 6, 1–9)
Autorzy:
Suski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631719.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Historia Augusta
Tacitus
Aurelian
Probus
late Roman Empire
Roman Historiography
Tacyt
późne Cesarstwo Rzymskie
historiografia rzymska
Opis:
Jak wiemy, Historia Augusta jest jednym z najbardziej enigmatycznych literackich źródeł późnej starożytności. Manuskrypty sugerują, że Historia Augusta została napisana za panowania Dioklecjana i Konstantyna Wielkiego. Dziś jest prawie powszechnym konsensusem w historiografii, że Historia Augusta została napisana przez jednego autora, który żył wiele dekad później, niż sam sugeruje. Niektórzy współcześni badacze sądzą, że autor Historia Augusta napisał swoje dzieło w ostatniej dekadzie IV wieku. Według ich sądów mowa wygłoszona w senacie przez Maeciusa Faltoniusa Nicomachusa w żywocie Tacyta jest aluzją do uzurpacji Eugeniusa. Mowa Nicomachusa nie odpowiada wstąpieniu na tron przez Tacyta. Oczywiście Scriptor nie jest tak dbały o prawdę historyczną, jak sam sugeruje, ale nie sądzę, aby ta mowa była aluzją do uzurpacji Eugeniusza. Prawdopodobnie potomkowie Aureliana, Tacyta i Probusa, których znamy z Historia Augusta, mogą być aluzją do rzymskich senatorów, którzy doszukiwali się przodków wśród dawnych rzymskich cesarzy.
Źródło:
Res Historica; 2015, 39
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Death of M. Licinius Crassus: Between Mors Aurata and Euripides’ Bacchae
Śmierć M. Licyniusza Krassusa: pomiędzy mors aurata a Bachantkami Eurypidesa
Autorzy:
Madejski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374068.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Carrhae
M. Licinius Crassus
Parthians
Roman historiography
Greek historiography
death
decapitation
Karry
Krassus
Partowies
historiografia grecka
śmierć
dekapitacja
historiografia rzymska
Opis:
Pogrom rzymskich legii w bitwie pod Karrami (Carrhae) jest zazwyczaj postrzegany jako punkt zwrotny rzymskiego imperializmu. Jest to jednak pogląd nowożytny. Z punktu widzenia historiografii łacińskiej narracja o porażce służyła przede wszystkim uzasadnianiu kolejnych antypartyjskich posunięć militarnych lub dyplomatycznych. Z tego powodu łacińscy autorzy na plan pierwszy wysunęli temat zemsty. Co prawda najstarsze przekazy o bitwie i śmierci M. Licyniusza Krassusa (M. Licinius Crassus) nie zachowały się, ale na podstawie późniejszych informacji można zrekonstruować kierunki rozwoju narracji o zgonie triumwira i podstawowych czynnikach kształtujących ją. Wersje łacińskie podkreślały partyjską brutalność i podstępność mniej koncentrując się na osobie triumwira i porażce. Zbyt dokładna relacja nie była wskazana. Kładziono nacisk na wszelkie potknięcia Krassusa jako wodza, czyniąc go w ten sposób odpowiedzialnym za klęskę. Był to standardowy wybieg w przypadku narracji o militarnych niepowodzeniach. Krassus zmarł w sposób mało godny, nie pozostawiając po sobie żadnych ostatnich słów, nie zdobywając się na żaden symboliczny gest. Co gorsza, zginął podczas odwrotu. Greckie przekazy były nieco inne. Część podzielała wersje rzymskie i rzymski punkt widzenia. Podkreślano natomiast losy szczątków zabitego Rzymianina – zwłaszcza jego odciętej głowy. Najprawdopodobniej już Liwiusz znał opowieść o wkładaniu w usta odciętej głowy złota, ale moralizatorskie przesłanie tej sceny zostało rozwinięte nieco później przez autorów łacińskich i greckich i przyniosło około IV w. informację o Krassusie wziętym do niewoli żywcem, któremu dopiero później wlano do ust stopione złoto.
The defeat at Carrhae is usually seen as a turning point of the Roman imperialism. But this is a view of the modern historiography. For the Latin historiography of the period the defeat was primarily a pretext to justify next military or quasi-military actions. This is why Latin-writing authors stressed a motif of revenge. It is especially manifest when descriptions of M. Licinius Crassus’ death are concerned. Although the earliest reports on the matter have not survived to our time, thanks to indirect or direct mentions it is possible to reconstruct the narrations about Crassus’ death. The Latin versions stressed Parthian brutality and deceit, while paying less attention to the triumvir himself – and it was a justifiable step – and Crassus’ lost. This is the main reason to describe him as a careless general. Too accurate depiction was not necessary and undesirable. Crassus died during a retreat, after his soldiers mutinied, cheated by the Parthians, having no time and opportunity to deliver any last words or perform any symbolic gesture. It was not a dignified death of a Roman politician, leader or a Roman. The Greek view was more different. Some of the authors of course shared the Roman view, but the other developed a story of a post-mortem fate of Crassus. This motive was known to the Latin readers as well and in the 4th century A.D. developed into a moralizing narration about punished greed. What is more surprising, within this trend Crassus had been brought to life: he suffered mors aurata alive! The late antique authors just reworked an element of the narration present already in the Livian version.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 41-60
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mowy przedbitewne w armii rzymskiej w świetle cezariańskich Commentarii
Pre-battle exhortations in the Roman army in the light of the Caesarian Commentarii
Autorzy:
Wilczyński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109046.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Gajusz Juliusz Cezar
wojskowość rzymska
mowy przedbitewne
historiografia rzymska
wojna galijska
Gaius Julius Caesar
Roman military
pre-battle speeches
Roman historiography
Gallic War
Opis:
Opisy przedbitewnych ekshortacji są częstym toposem literackim w historiografii antycznej. Można je również odnaleźć w treści dzieł Gajusza Juliusza Cezara – Commentarii de bello Gallico oraz Commentarii de bello civili. Przedmiotem analizy w poniższym artykule jest zagadnienie mów przedbitewnych w armii rzymskiej w świetle wspomnianych dzieł. W swojej pracy autor zwraca uwagę na takie aspekty tegoż zagadnienia, jak: częstotliwość występowania opisów mów przedbitewnych wygłaszanych przez rzymskich wodzów; okoliczności, w których występują; grono słuchaczy (czy byli to tylko oficerowie, czy też Cezar pisze o przemowach do oddziałów wybranych lub wszystkich); elementy, na jakie Cezar i inni rzymscy wodzowie kładli nacisk w swoich przemowach; ich podejście do własnych żołnierzy; zabiegi retoryczne, jakimi się posługiwali; efekty tychże przemów; a także rzetelność przekazu Cezara. W artykule dokonana zostaje również próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy mowy przedbitewne stanowiły stały element ceremoniału przedbitewnego armii rzymskiej w okresie późnej republiki. Szczególna uwaga została zwrócona na przemowę Cezara w Wezoncjo przed starciem z Ariowistem, wodzem germańskich Swebów (BG I, 40–41), a także na porównanie mów Cezara z oracjami pompejańczyków, wygłoszonymi przed decydującym starciem wojny domowej pod Farsalos (BC III, 85–87; 90). Ponadto w artykule rozważono znaczenie sposobu opisywania mów przedbitewnych dla zabiegu autoprezentacji, który przyświecał autorowi Commentarii.
Descriptions of pre-battle exhortations are frequent literary topos in ancient historiography. They can also be found in the works of Gaius Julius Caesar – Commentarii de bello Gallico and Commentarii de bello civili. The subject of the analysis in the following article is the issue of pre-battle speeches in the Roman army in the light of the aforementioned works. The author of the paper draws attention to such aspects of this issue as: frequency of occurrence of pre-battle speeches delivered by the Roman generals; the circumstances in which they occur; an audience (whether there were only officers or Caesar writes about speeches given to selected units or even to the entire army); the elements that Caesar and other Roman generals emphasized in their speeches; their approach to their own soldiers; the rhetorical devices they used; the effects of these speeches as well as reliability of Caesar’s account. The article also attempts to answer the question whether the pre-battle speeches were a permanent part of pre-battle ceremonial in the Roman army in the late republic period. Particular attention was paid to Caesar’s harangue in Vesontio before the battle with Ariovistus, the leader of the Germanic Suebi (BG I, 40–41), as well as to the comparison of Caesar’s speeches with the orations of the Pompeians, delivered before the decisive clash of the civil war at Pharsalus (BC III, 85–87; 90). Moreover, the author considers the importance of the way of describing pre-battle speeches for the process of self-presentation that motivated the author of Commentarii.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2021, 109; 13-24
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyk religii rzymskiej wobec współczesnych paradygmatów badawczych
Studies on Roman Religion and Contemporary Research Paradigmas
Autorzy:
Gillmeister, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806907.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
współczesna historiografia; religia rzymska; postkolonializm; teoria sieci; ekonomia religijna
modern historiography; Roman religion; postcolonial studies; networks; religious economy
Opis:
Artykuł ma na celu przedstawienie współczesnych metod badawczych wykorzystywanych przez historyków religii rzymskiej. Autor analizuje takie podejścia jak postkolonializm, teorię sieci, praktyki hermeneutyczne oraz ekonomię religijną.
The aim of the article is to present contemporary research methods in Roman religion studies. Author focuses on postcolonial, networks, hermeneutics and religious economy approaches.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3; 79-94
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Limitanei in Historia Augusta. Can remarks about a Frontier Army Be Used to Date Historia Augusta?
Limitanei w Historia Augusta. Czy wzmianki o armii przygranicznej można wykorzystać do datowania Historia Augusta?
Autorzy:
Suski, Robert Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373909.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Army
Limitanei
Late Roman Empire
Roman historiography
Historia Augusta
rzymska armia
limitanei
późne cesarstwo rzymskie
rzymska historiografia
Opis:
Historia Augusta jest najbardziej enigmatycznym źródłem, które powstało w późnym antyku. Jego autor ukrył czas, w którym powstało, oraz użył 6 różnych pseudonimów. Sugeruje w swoich biografiach, że pisał za panowania tetrarchów lub Konstantyna Wielkiego, w rzeczywistości nastąpiło to dużo później. W Historia Augusta zostały wymienione cztery razyjednostki limitanei. Były to oddziały przygraniczne, które zostały wydzielone w rzymskiej armii w czasach Konstantyna Wielkiego. Oczywiście wszystkie te wzmianki używają terminologii anachronicznej dla czasów, w których miały zostać napisane, czy miały się rozgrywać. W poniższym artykule poddałem analizie owe wzmianki dotyczące wojsk przygranicznych w Historia Augusta. Pozwalają one nam lepiej poznać mentalność owego autora. Szczególnie jedna z tych wzmianek była istotna. Długo uważano, że jest ona świadectwem przekształcenia rzymskiej armii nadgranicznej w chłopską milicję. Dziś zarzucono tego typu przekonanie. Niemniej opisuje ona użytkowanie ziemi przez żołnierzy limitanei, co poświadczone jest w źródłach kodeksowych dopiero w połowie V wieku. Tymczasem większość badaczy uważa dziś, że Historia Augusta powstała w końcu IV lub na początku V wieku. O ile na podstawie tej wzmianki nie sposób jednoznacznie datować powstanie Historia Augusta na połowę V wieku, to jednak pozostaje ona wskazówką, która pozwala na nowo rozpocząć dyskusję o datowaniu powstania tego źródła.
The Historia Augusta is the most enigmatic source of the late antiquity. Its author often departs from the truth, even on most salient issues. He not only suggests that he had written his work earlier than he actually did, but also assumes 6 different nickdonyms to confirm his version of events. Limitanei (the sold in of throntier districts) were mentioned in Historia Augusta four times. All these references, however, contain anachronistic terminology both for the times when, according to the author, they were to happen and the times of writing. In the article below I have analyzed these references. I believe that it allows us to better undr understanding of the author's mentality. One of themse references is dee paortant. For long time it was believed to be a testimony to the transformation of the Roman frontier army into a peasant militia. This interpretation seems to be rejected nowadays. Today this interpretatgment describes the use of land by limitanei soldiers, which is confirmed in codex sources only in the middle of the 5th century, it may serve as a hint regarding the time when the notes hmay have been taken. Meanwhile, in the presnt times most of scholars today believe that the Historia Augusta was w in the late 4th or early 5th century. While based on this reference, it is impossible to date the creation of the Historia Augusta in prove useful when starting a discussion about dating this source e again. remains a clue that allows us to start a discussion about dating this source again.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 97-115
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wczesna kariera Aureliusza Wiktora i świadectwo Ammianusa Marcellinusa (Amm. 21.10.6)
Autorzy:
Suski, Robert Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631721.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman historiography, breviarium, late Roman Empire, Aurelius Victor, Ammianus Marcellinus
rzymska historiografia, brewiaria, późne cesarstwo rzymskie, Aureliusz Wiktor, Ammianus Marcellinus
Opis:
Our knowledge on Aurelius Victor’s career is very limited. In the year 360, Julian appointed him as governor of Pannonia. According to H.W. Bird’s hypothesis, Aurelius Victor may have been employed in the imperial administration some time earlier and served as a notary. Although it has no verifiable foundation in ancient sources, this hypothesis has been widely accepted. I would like to call attention to the clues that could serve as arguments against the hypothetical notarial office held by Aurelius Victor. The present text is based on an analysis of how Ammianus Marcellinus portrays his characters. The analysis has demonstrated that Aurelius Victor was not very likely to have served as an imperial notary. If someone was employed in the echelons of the imperial administration, Ammianus Marcellinus would reference that fact. Holding the office of imperial notary is something that is mentioned in his work on many occasions, regardless of whether it was justified by the narrative’s demands or not. The phrase scriptorem historicum is such an unusual manner of describing a person that, as could be concluded, it is quite likely that Ammianus Marcellinus had no other idea how to define Aurelius Victor, and therefore I reject H.W. Bird’s hypothesis.
O karierze Aureliusza Wiktora nie wiadomo zbyt dużo. Sam twierdził, że pochodził z ubogiej rodziny, a mimo to Julian mianował go namiestnikiem Panonii II. O tym ostatnim informuje nas Ammianus Marcellinus. Stąd zaproponowano hipotezę, że Aureliusz Wiktor, podobnie jak Eutropius, pracował w cesarskiej kancelarii, był notariuszem. W artykule zanalizowano sposób przedstawiania postaci przez Ammianusa Marcellinusa. Historyk ów prawie zawsze wspominając po raz pierwszy postacie, opisywał je sprawowanymi funkcjami. Tymczasem ze sposobu opisania Aureliusza Wiktora jako autora historii nie wynika, aby pracował on w cesarskiej kancelarii. A przynajmniej Ammianus Marcellinus nie miał takiej wiedzy.
Źródło:
Res Historica; 2018, 46
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies