Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "historical geography;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 58
Tytuł:
„Živaja starina” w programie etnolingwistyki historycznej Nikity Iljicza Tołstoja
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670934.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical ethnolinguistics
Slavic literary language
Old Slavic
linguistic geography
Moscow School of Ethnolinguistics
language and culture
ethnolinguistic dictionary
Polesie expedition
Nikita Ilyich Tolstoy
etnolingwistyka historyczna
słowiański język literacki
język starosłowiański
geografia lingwistyczna
moskiewska szkoła etnolingwistyczna
język i kultura
słownik etnolingwistyczny
ekspedycja poleska
Nikita Iljicz Tołstoj
Opis:
The article presents the figure of Nikita Ilyich Tolstoy, the founder of the Moscow School of Ethnolinguistics, a historical philologist, linguist, and ethnologist. Nikita Tolstoy researched in the history of Slavic cultures and languages, Slavic comparative linguistics, folk studies, ethnography, and mythology. In his approach, he jointly considered language and spiritual culture, the language of creative activity of a community, and the relationships between them. The article presents and discusses the main ideas of Tolstoy’s rich body of research.
W artykule prezentowana jest sylwetka Nikity Iljicza Tołstoja, twórcy moskiewskiej szkoły etnolingwistycznej, filologa-starożytnika i lingwisty-etnologa, który badał historię kultur słowiańskich i słowiańskich języków literackich, zajmował się słowiańskim językoznawstwem porównawczym, folklorystyką, etnografią i mitologią, widząc przy tym konieczność jednoczesnego rozpatrywania języka i kultury duchowej, języka i twórczości wspólnotowej, ich wzajemnych odniesień i różnych typów zależności. Przybliżane są podstawowe myśli z jego bogatej spuścizny.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 9-25
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aspekty funkcji granic w regionie karpackim – wyznaczanie granic w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej
The aspects of borders function in Carpathian region – perception of borders in the middle and early modern age
Autorzy:
Maliniak, Pavol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87883.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
geografia historyczna
granice realne
granice wyobrażone
użytkowanie przestrzeni
Słowacja
historical geography
real bordes
imaginative bordes
use of space
Slovakia
Opis:
W artykule poświęcamy uwagę rozprzestrzenieniu się form i znaczeń znaków granicznych w środkowym regionie Karpat na Słowacji. Rozwój tych ziem przypada na czasy średniowiecza oraz nowożytności za panowania Królestwa Węgierskiego. W tamtym wielokulturowym środowisku funkcja granic była jedynie formalna. Podział administracyjny i własnościowy ziem, powodował ich niezmienność. O abstrakcyjnych granicach mówią źródła, kiedy opisują kierunek wyznaczania granic. Posługują się wtedy pojęciami: granica „postępuje” w górę lub „idzie” na drzewo. W percepcji niematerialnych własności możemy znaleźć analogiczną funkcję granic w rytuałach religijnych. Sakralizacja granic krzyżami miała bardzo silne znaczenie symboliczne. Innym aspektem granic w sferze duchowej był objazd granic, który tkwił w tradycji Europy Środkowej od średniowiecza do nowożytności.
In the study we focus on forms and meaning of border signs in the central region of Carpathian Mountains in Slovakia. Development of the area stretches back to Middle Ages as well as to modern Hungarian Kingdom. Function of borders was mostly formal in this multicultural environment. Administrative and ownership division of the area caused paradoxically that it remained unchanged. Sources, which describe the direction of borders delimitation with phrases such as: the border „rises up” a hill or it „goes up” a tree, reflect abstract borders. In perception of intangible characteristics we can find analogical functions of borders in religious rites. Sacralization of borders with crosses had very strong symbolical meaning. Borders perambulations (walkabouts) on horses, which were traditional for central Europe since the Middle Ages until the Modern period, presented another aspect of borders in spiritual sphere.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2011, 15; 116-124
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atlas historyczny Polski w badaniach nad średniowiecznym osadnictwem Polski. Związki Atlasu ze Słowikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu
Historical Atlas of Poland in the study of the medieval settlement of Poland. The Atlas relationship to the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages
Autorzy:
Piber-Zbieranowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18055666.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historical geography
history of settlements
Historical Atlas of Poland
Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages
Mazovia
geografia historyczna
historia osadnictwa
Atlas historyczny Polski
Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu
Mazowsze
Opis:
Artykuł przedstawia związki między dwiema pomnikowymi seriami opracowywanymi w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk – Atlasem historycznym Polski i Słownikiem historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu. Pod tym kątem omówiono ideę ich powstania, założenia koncepcyjne oraz dzieje powiązań instytucjonalnych. Odrębną część poświęcono analizie wykorzystania Atlasu w opracowywaniu Słownika, koncentrując się na tomach dotyczących Mazowsza.
This article presents the relationship between two monumental series developed at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences – the Historical Atlas of Poland and the Historical-Geographical Dictionary of the Polish Lands in the Middle Ages. From this perspective, the author presents the idea of their development, conceptual assumptions and the history of institutional relations. A separate part is devoted to analysing the use of the Atlas in the compilation of the Dictionary, focusing on the volumes devoted to Mazovia.
Źródło:
Studia Geohistorica; 2022, 10; 172-188
2300-2875
Pojawia się w:
Studia Geohistorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atlas historyczny Polski XVI wieku. Fundamentalne dzieło polskiej kartografii historycznej
Historical Atlas of Poland of the Sixteenth Century. A fundamental work of Polish historical cartography
Autorzy:
Konopska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18055669.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
geografia historyczna
mapy historyczne
kartografia historyczna
HGIS
mapy cyfrowe
Atlas historyczny Polski XVI w.
historical geography
historical maps
historical cartography
digital maps
Historical Atlas of 16th-century Poland
Opis:
Imponująca zawartość merytoryczna Atlasu historycznego Polski. Seria A: Mapy szczegółowe XVI w. jest przedmiotem refleksji wokół tezy, że atlas ten jest fundamentalnym dziełem polskiej kartografii historycznej. U podstaw tej tezy leży fakt opracowania ze wszech miar obszernego dzieła, wydanego drukiem i w formie cyfrowej bazy źródeł. Fenomen prac nad atlasem polega na ich realizacji przez kolejne pokolenia badaczy z pełnym poszanowaniem idei pomysłodawców. Forma cyfrowa w naturalny sposób zwiększyła dostęp do treści Atlasu i ułatwiła wgląd w źródła historyczne. AtlasFontium.pl jako aplikacja WebGIS jest ponadterytorialny i dostępny bez ograniczeń czasowych.
The impressive factual content of the Historical Atlas of Poland. Detailed Maps of the 16th Century is the subject of reflection around the thesis that this Atlas is a fundamental work of Polish historical cartography. The thesis is based on the fact that an all-encompassing work has been produced, published in print and in the form of a digital source base. The extraordinariness of the work on the Atlas consists in the fact that the work is carried out by successive generations of researchers with full respect for the ideas of the originators. The digital form has naturally increased the availability of the content of the Atlas and facilitated access to historical sources. AtlasFontium.pl, as a WebGIS application, is cross-territorial and accessible without time limits.
Źródło:
Studia Geohistorica; 2022, 10; 155-171
2300-2875
Pojawia się w:
Studia Geohistorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Atlas historyczny Rzeczypospolitej. Ruś Czerwona w drugiej połowie XVI wieku – koncepcja i program projektu
Historical Atlas of the Commonwealth. Red Ruthenia in the second half of the sixteenth century – the concept and programme of the project
Autorzy:
Janeczek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18055647.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historical geography
historical atlas
Red Ruthenia
Galicia
16th century
Polska
Ukraine
geografia historyczna
atlas historyczny
Ruś Czerwona
XVI wiek
Polska
Ukraina
Opis:
W artykule przedstawiono koncepcję i program prac nad atlasem historycznym Rusi Czerwonej w drugiej połowie XVI w. Ta dzielnica Korony nie została objęta Atlasem historycznym Polski, którego edycja została właśnie zakończona i wypełniła zakres terytorialny wyznaczony w 1964 r. Rozpoczęty w 2022 r. projekt „Atlasu Rusi Czerwonej” jest rozwinięciem dotychczasowego opracowania. Wspiera się on na podobnych założeniach, uwzględnia jednak potrzebę modyfikacji wynikających ze specyfiki regionu. Szczegółowo został omówiony plan pierwszego etapu prac, których rezultatem będą mapy sześciu ziem składających się na Ruś Czerwoną, opublikowane w witrynie internetowej w aplikacji web-GIS, a także bazy danych oraz edycje źródłowe.
The paper presents the concept and work programme for the Historical Atlas of Red Ruthenia in the second half of the sixteenth century. This region of the Crown was not covered by the Historical Atlas of Poland, the edition of which has just been completed, encompassing the territorial scope defined in 1964. The project of the Atlas of Red Ruthenia (now within the boundaries of Ukraine and Poland), launched in 2022, is an extension of the work already done. It is based on similar guidelines but considers the need for modifications due to the region's specificities. The plan for the first stage of the research has been discussed in detail. It will result in maps of the six lands that make up Red Ruthenia, which will be published on the website in a web-GIS application, as well as databases and source editions.
Źródło:
Studia Geohistorica; 2022, 10; 224-238
2300-2875
Pojawia się w:
Studia Geohistorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cartographic modelling of administrative divisions in the “Historical Atlas of Poland”
Autorzy:
Paneczki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92490.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Tematy:
historical cartography
historical atlas
historical geography
administrative division
Opis:
The author’s aim is to reflect on the cartographic modelling of historical borders based on the example of the series “Historical Atlas of Poland. Detailed maps of the 16th century” (HAP). HAP presents secular (state, palatinate, district) and religious borders (dioceses, archdeaconry, deanery, parish). The belonging of historic settlements to administrative units is determined on the basis of written sources. During work on the current volumes of HAP, the borders were reconstructed through their manual interpolation (the so-called linear model). Digital tools enable the automatic generation of administrative units based on settlements in point geometry (Thiessen polygons) or the use of modern divisions (precincts [obręby ewidencyjne]) as a reference to them (semi-automatic method). The article compares and assesses the three mentioned methods of determining historical borders and the possibilities of harmonizing them in relation to contemporary administrative divisions. The source material consisted of 18,357 settlements from the volumes of HAP published so far and 235 parishes for detailed analyses. Precincts were adopted as reference areas due to the possibilities of data harmonization.
Źródło:
Polish Cartographical Review; 2020, 52, 1; 27-38
2450-6974
Pojawia się w:
Polish Cartographical Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Continuity and Decline. Temporal Expression of Denominational Cemeteries in Contemporary Times
Trwanie i zanikanie. Ekspresja temporalna cmentarzy wyznaniowych we współczesności
Autorzy:
Majewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681856.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
cmentarze
archeologia współczesności
geografia historyczna
dziedzictwo kulturowe
profanacja
profanizaja
obiekty religijne
cemeteries
archaeology of the contemporary past
historical geography
cultural heritage
profanation
secularization
religious objects
Opis:
W opracowaniu podjęto próbę systematyzacji wiodących przekształceń zachodzących we współczesności w przestrzeni cmentarzy wyznaniowych znajdujących się na terenie Polski. Cezurę czasową analiz ograniczono do okresu trwającego od zakończenia drugiej wojny światowej do chwili obecnej. Wyróżniono cztery zasadnicze rodzaje przekształceń podzielone na dwa główne kierunki przemian zachodzących w czasie: harmonijną ekspresję temporalną (zastój/zanik; kontynuację) oraz dysharmonijną ekspresję temporalną (desakralizacja; resakralizacja i komemoracja). Każdy rodzaj przekształceń został omówiony osobno na wybranych przykładach. Należy jednak podkreślić, że zaproponowany podział nie ma charakteru rozłącznego, gdyż biorąc pod uwagę mnogość czynników determinujących zmiany struktur materialnych cmentarzy, niekiedy procesy zachodzą równolegle lub zazębiają się w czasie.
The study attempts to systematize the leading transformations observed nowadays in denominational cemeteries located in Poland. The time frame of the analyses was limited to the period from the end of the Second World War to the present. Four basic types of transformations have been distinguished and divided into two main directions of changes reported over time, namely: harmonious temporal expression (stagnation/decline, continuation) and disharmonious temporal expression (desacralisation, resacralisation and commemoration). Each type of transformation is discussed separately based on selected examples. However, it needs to be emphasised that the proposed division is not disjunctive as considering the multitude of factors that determine changes in the material structures of cemeteries, processes sometimes run parallel to each other or overlap in time.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 71-96
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Depopulated localities of former east Prussia as isolated components of the landscape structure in the form of clusters of high vegetation
Autorzy:
Majewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1199415.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Instytut Geografii
Tematy:
deserted villages
rural settlement
LiDAR
GIS
historical geography
archaeology of the contemporary past
forestation
Opis:
The article is devoted to selected issues concerning the contemporary landscape identity of completely deserted localities situated in the part of former East Prussia incorporated into Poland. It presents conclusions drawn from an analysis of cartographic materials and on-site research on high greenery’s participation in and importance to the creation of the landscape of uninhabited settlement units. High greenery is one of the main components of the space of abandoned localities in the research area. In total, 94% of completely deserted settlements in the Polish part of former East Prussia are partially or completely covered with high greenery. Relatively often – in 39% of all uninhabited localities – high greenery forms isolated patches in the landscape structure. This is reflected in the process of observation of both the horizontal and vertical landscape structure of a locality, as demonstrated on the example of the case study of one of the old settlements.
Źródło:
Journal of Geography, Politics and Society; 2019, 9, 4; 42-50
2084-0497
2451-2249
Pojawia się w:
Journal of Geography, Politics and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego razem? Uwagi o relacjach między geograficzno-historyczną i geograficzno-polityczną perspektywą metodologiczną i poznawczą
Why together? Notes about the relationship between the geo-historical and geo-political methodological and cognitive perspectives
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18797223.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
political geography
historical geography
geografia polityczna
geografia historyczna
Opis:
W artykule dokonano uzasadnienia tytułowego powiązania geografii politycznej i historycznej. W tym celu przeprowadzono analizę relacji między obiema dyscyplinami, podejmującą kwestie ich genezy, kierunków rozwojowych, treści, zakresu i miejsca w systemie nauk, a także ustanowienia ram organizacyjnych dla rozwoju tych dyscyplin w łódzkim ośrodku geograficznym.
As some has attempted to prove, both “titular” disciplines have different origins. They differ in their development trends and, thus, in the contents, scope and place in the system of sciences. However, different paths of development do not preclude them from tackling the same issues, especially considering that historical geography and political geography both refer, the former in a literal sense, to the unique bond between history and geography. Specific topics, that may seem familiar to both disciplines today, were discussed as far back as the 18th century, when political geography was still defining its identity and attempting to become a valid subject of geography. However, in the case of this discipline, its interests shared with its historical counterpart (concerning such issues as heraldry and toponymy) were mostly incidental and marginal. On the other hand, the issue of territorial divisions (nations, regions, borders), described by historians (or historical geographers) as “historical and political landscapes”, was discussed by both geographies since the very beginning. The main difference between the two – geo-political and geo-historical – approaches was the temporal perspective they assumed. While the present was most important for political geography, historical geography was more concerned with “former territorial divisions” (thus the term “historical and political landscapes” is apt). Each of the disciplines also treated the research subject differently. Political geography considered “the area described by borders and characterised by some organisation, i.e. above all a state” or region as central, while historical geography acknowledged its importance as one of many elements, apart from the transformed (cultural) environment, settlement, elementary disasters, formed communication network, the history of geographical horizons, toponymy and historical cartography, while referring it, as mentioned earlier, the reconstructed image of the past. With the development of the methodological foundations of both sciences, the belief that “what is today includes what was yesterday, so in order to understand the presence, we have to study the past” grew. This reflection was aided by the deepening relations between historical geography and anthropogeography, which influenced not only the expansion of tasks of the former, but also lead to the inclusion of the “historical element” in the scope of geo-political discussion. Reaching into the past to reveal spatial differences and similarities of a political nature, more and more boldly practised by political geography, was also caused by the references to human history (human “fate”) construed in the spirit of mechanistic determinism, as well as the changes in the political map of the world at the break of 19th and 20th centuries. As their eyewitness, political geography could not close itself in a narrow, quickly dating formula of the present. The explanation of interrelations between political entities and their physical-geographical surrounding attempted at the time required constant references to the historical context. The contemporary political map was quickly becoming, if we can paraphrase Barbag, a strictly historical map. The practice of reaching into the past to interpret contemporary phenomena and political systems caused the historical context to become an immanent element of political geography. The discipline was becoming more and more bold in interpreting the political map and the territorial characteristics of political formation and development of states and regions, not only in the presence, but also in the future. This research field saw the formation – in reference to the bond between history and geography – of a unique relationship between historical geography and political geography. Significantly, by exposing the past, political geography sometimes lost view of the presence, i.e. the element that defined its existence and distinguished it from historical geography. Thus, we can say that M. Kulesza (2009) was right when he observed, as mentioned above, that the development of political geography after World War II and, especially in the 1990s, resulted in the “internal” expansion and the emergence of new research fields, which was caused by, among other things, taking some of them from historical geography.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 13-37
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GENEZA MAJORATU I STOSUNKI OSADNICZE W DOBRACH RODZINY TOLLÓW POD UNIEJOWEM
ORIGIN OF ENTAIL AND SETTLEMENT RELATIONS IN THE ESTATE OF THE TOLL FAMILY NEAR UNIEJÓW
Autorzy:
Cepil, Monika
Figlus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487463.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
geografia historyczna, osadnictwo, wieś, rodzina Tollów, majorat,
XIX wiek, Uniejów
historical geography, settlement, village, Toll family, entail, 19th century, Uniejów
Opis:
The article presents settlement relations in an entailed estate near Uniejów in the 19th and the beginning of the 20th century. Geo-historical analysis covers the issue of settlement origins and transformations, including the morphology of the countryside. It attempts a reconstruction of the circumstances of the origin of donation on the basis of a ukase (an edict of the tsar) of 1836, and presents, from the spatial perspective, the development of selected social and economic aspects of the functioning of the entailed estate in question. Special attention is devoted to changes in rural settlement resulting from two massive agrarian reforms which caused the transformation of rural settlement systems.
Źródło:
Biuletyn Uniejowski; 2017, 6; 92-107
2299-8403
Pojawia się w:
Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza, rozwój i zanik Wiączynia. Próba rekonstrukcji geograficzno-historycznej osadnictwa w aspekcie przemian zagospodarowania przestrzennego i rozplanowania wsi
The origins, development and disappearance of Wiączyń. An attempt at geographic and historical reconstruction of settlement in the aspect of transformations of spatial planning and village layout
Autorzy:
Figlus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684471.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
osadnictwo
wieś
geografia historyczna
morfogeneza
zagospodarowanie przestrzenne
rozplanowanie
układ przestrzenny
Wiączyń
settlement
village
historical geography
morphogenesis
spatial planning
layout
spatial layout
Opis:
The paper presents the results of research concerning the currently non-existing villages of Wiączyń Polny and Leśny, where new Prussian colonies were created in the early 19th century. The development of settlements in the Middle Ages was studied, and the modern-period development was analysed against the legal and ownership relations. Both villages first appeared in historical sources in the 14th century and were part of the royal estate. For most of their history, they were leased by the nobility, with the longest-lasting being the Lasocki family. These were relatively small settlements, inhabited by serfs. Wiączyń had an inn and a grange, which included a mansion and farm buildings, including a brewery. The paper also attempts to reconstruct the layout of the village and to study the process of succession of settlement. Wiączyń Polny was an irregular roadand- square village, while Wiączyń Leśny was a multi-road village. As a result of Prussian colonisation, new villages were established in their place: Nowosolna, Wiączyń Dolny, Górny and Nowy. They were laid out in the form of regular linear villages, while Nowosolna took the form of a unique structure consisting of eight radial roads emerging from the centre.
Artykuł przedstawia wyniki badań dotyczących nieistniejących współcześnie wsi Wiączyń Polny i Leśny, na terenie których na początku XIX w. powstały nowe kolonie pruskie. Zbadano rozwój osadnictwa w średniowieczu i dokonano analizy zagospodarowania w okresie nowożytnym na tle stosunków prawno-własnościowych. Obie wsie pojawiły się w źródłach historycznych w XIV w. i wchodziły w skład dóbr królewskich. Przez większość czasu swego funkcjonowania były dzierżawione przez przedstawicieli szlachty, przy czym najdłużej były w posiadaniu rodu Lasockich. Były to stosunkowo niewielkie osady, zamieszkane przez chłopów pańszczyźnianych. W Wiączyniu były zlokalizowane: karczma i folwark, obejmujący dwór i zabudowania gospodarcze, w tym budynek browaru. W pracy dokonano również próby rekonstrukcji rozplanowania wsi i zbadano proces sukcesji osadnictwa. Wiączyń Polny miał formę nieregularnej wsi drogowo-placowej, a Wiączyń Leśny miał charakter wsi wielodrogowej. W wyniku kolonizacji pruskiej na ich miejscu powstały nowe wsie: Nowosolna, Wiączyń Dolny, Górny i Nowy. Były rozplanowane w postaci regularnych wsi liniowych, przy czym Nowosolna przyjęła formę unikatowej struktury, składającej się z ośmiu promienistych dróg wychodzących z centrum układu.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2017, 6
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granica w badaniach historycznych przy wykorzystaniu serwerów GIS
Borders in historical research using GIS servers
Autorzy:
Piotrkiewicz, Romualda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365586.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
system informacji przestrzennej
geografia historyczna
granica Warmii
granica II Rzeczypospolitej
Atlas Warmii i Mazur
spatial information system
historical geography
border of Warmia
border of Second Polish Republic
Atlas of Warmia and Mazury
Opis:
This article presents the possibilities of using geographic information systems (GIS) by scientists analysing the process of shaping administrative borders. This still evolving and perfected technology used for introducing, collecting, processing and visualising spatial data provides the researchers with previously unattainable possibilities of data analysis. It is certainly a milestone in historical research on geographic and cultural environments as it carries many new perspectives which not only pertain to analysing spatial data, but also map-making. The examined or presented space ceases to be a “colour agreed upon” on paper, and becomes a precisely localised area that can be seen in the old and contemporary form in multiple shots. With such possibilities, history, this synonym of passing time, becomes a living picture.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2020, 310, 4; 607-617
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie ładu przestrzennego jako zadanie badawcze geografii historycznej
Shaping spatial order as a research task for historical geography
Autorzy:
Kozłowski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650624.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ład przestrzenny
geografia historyczna
krajobraz
Spatial order
historical geography
landscape
Opis:
In the study the thesis is formulated concerning historical geography about the need of a turn into applicable issues. Potential research task of this discipline could be the spatial order shaping. The text discusses selected theoretical and methodological topics of historical geography, among others its essence, source and subject. Also the differences between geographical and historical traditions are indicated. The concept of spatial order, its problems and relation to the landscape idea are described in the context of historical geography. Conclusions refer to the possibility of applying the results of historical geography research in the process of spatial order shaping.
W opracowaniu sformułowano tezę o potrzebie zwrotu geografii historycznej ku zagadnieniom aplikacyjnym i wskazano ład przestrzenny jako potencjalne zadanie badawcze tej dyscypliny naukowej. W tekście omówione zostały wybrane zagadnienia teoretyczno-metodologiczne geografii historycznej, m.in. jej istota, źródła i przedmiot oraz różnice między tradycjami geograficzną a historyczną. W kontekście geografii historycznej omówiono pojęcie ładu przestrzennego, jego źródła i problemy, a także jego związek z ideą krajobrazu. Na zakończenie sformułowano wnioski dotyczące możliwości stosowania wyników badań geografii historycznej w procesie kształtowania ładu przestrzennego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 25
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Landscape evolution in the area of Kazimierski Landscape Park
Autorzy:
Sobczyński, Daniel
Karsznia, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92438.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Tematy:
Geographic Information Systems
historical geography
old map
landscape evolution
Opis:
The presented research concerning the landscape evolution of the area of the Kazimierski Landscape Park assumed the analysis of landscape changes that took place in the western part of the Nałęczów Plateau in eastern Poland as a result of increased anthropopressure. To achieve this goal, the diverse data was employed: archives of the “Archeological Survey of Poland” obtained from the National Heritage Board of Poland , the registry data from the 16th century made available as part of the “Atlas Fontium” project elaborated by the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, old map of the Western Galicia from 1808, a tactical map of the Military Geographical Institute in Warsaw from 1937, and the “Topographic Objects Database” (BDOT10k) obtained from the Head Office of Geodesy and Cartography. Based on the analysed data, maps presenting the development of the settlement network from the moment of permanent settlement of the area up to the present state and maps showing the changes in land use in the Kazimierski Landscape Park over the last centuries have been designed. The results of historical and geographical analyses carried out as part of the research were compared with the results of geomorphological research conducted in the studied area. Verification of the obtained results allowed to determine the scope in which man influenced the evolution of the landscape of the analysed area, including its diversification depending on the historical period and the type of the economy. The process of georeferencing the map of Western Galicia elaborated by colonel A.M. von Heldensfeld from 1808 and the tactical map 1:100,000 of Military Geographical Institute from 1937 covering the research area (14,974 ha) was carried out in the ArcGIS Desktop software. The calibration process was evaluated in the Map Analyst program which makes it possible to analyze the distortions of old maps. Then, vectorization of selected terrain coverage classes and visualization of spatial data were conducted. This way, the land use maps were analyzed in terms of environmental changes that occurred over the past centuries by identifying the areas with the largest development changes. The obtained results were compared with the database of historical objects created for the purposes of this research, based on data provided by the National Heritage Board of Poland and the Institute of History of the Polish Academy of Sciences in order to determine the development trends of the settlement network in the region. The additional statistical analysis made it possible to determine the trend of changes and to interpret the distribution of areas threatened by the occurrence of mass movements with the analyzed anthropogenic determinants.
Źródło:
Polish Cartographical Review; 2019, 51, 2; 81-94
2450-6974
Pojawia się w:
Polish Cartographical Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lech’s Supposed Origins in Croatia: Regarding the Identification of the Rivers Huy and Krupa in the Works of Jan Długosz and Maciej of Miechów
Autorzy:
Kekez, Hrvoje
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953683.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lech
Croatia
Psary
Krupa
the River Una
legendary origins of the Poles
origo gentis
Renaissance historiography
historical geography
Opis:
The present article is a further contribution to the debate on the famous late medieval and early Renaissance narrative of the legendary origins of the Poles. The paper focuses on the legendary castle of ‘Psary’ - the ‘ancestral home’ of Prince Lech, that is on the geographical information given by chroniclers Jan Długosz and Maciej of Miechów in their writings. The author dismisses the identification of ‘Psary’ with Krapina or Pharos (Starigrad on the island of Hvar), arguing that ‘Psary’ was the medieval Minor Pset most likely located on top of Pušačko Hill (Pušačko brdo) in the vicinity of the late medieval castle Krupa (present-day Bosanska Krupa in Bosnia and Herzegovina).
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 3
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 58

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies