Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "historical anthroponymy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
O uwarunkowaniach procesu kształtowania się i stabilizacji rosyjskich nazwisk
On the determining factors of Russian surnames occurance and stabilization
Autorzy:
Hrynkiewicz-Adamskich, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045521.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russian surnames
historical anthroponymy
patronymics
family names
Opis:
The aim of this article is to point to the factors that started the process of family names formation in the Eastern Slavonic area. It also discusses extralinguistic reasons for fixing them as permanent surnames.  The official usage of surnames by the representants of different social groups in Russia proceeded as they were receiving full civic rights. It was also connected with the development of administrative structure of the Russian State.The key factor conditioning the usage of family names by the representants of the future generations was the inheritance of grounds and other material goods within a family. It seems that two types of Russian surnames could evaluate spontaneously: 1. the family names of Russian aristocrats motivated by toponyms, and 2. the family names of craftsmen derived from names of professions and occuppations. The creation of the majority of Russian townspeople’s and peasants’ surnames was a concious and controlled process. However, it took into account the trends in forming patronymics and their tendency to become the family names.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 1; 49-61
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The patterns of recording the names of German residents in Kėdainiai in the nineteenth century: Introductory remarks
Autorzy:
Ragauskaitė, Alma
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676478.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Kėdainiai
nineteenth century
Germans
family names
historical anthroponymy
Opis:
The patterns of recording the names of German residents in Kėdainiai in the nineteenth century: Introductory remarksThe article analyses the patterns of recording German surnames in the town of Kėdainiai in the nineteenth century on the basis of about 350 names extracted from archival records; all of them refer to different individuals. Although the settlers of German origin who arrived in Kėdainiai from 1629 already had their surnames, the patterns of their recording varied. This is particularly obvious in cases where members of the same family (e.g. husband and wife) were recorded side by side. In some instances, the woman’s given and maiden names were omitted. Furthermore, some record files of the magistrate indicate only the surname of the litigating spouses. Also, a person (plaintiff, defendant, etc.) mentioned in one document could be referred to in a shorter, simpler or just different form in another record of the trial. More diversity can be observed in the case of the names of female members of the German community in Kėdainiai. On the 1840 list of persons who fulfilled religious rites (received communion) in Kėdainiai (in Keydan), as well as in other parish registers, the surnames of women of German ancestry appear in the same form as those of their husbands or fathers, i.e. without Slavic suffixes (unlike in the book of acts of Kėdainiai of the seventeenth and eighteenth centuries). The surnames were recorded in German by persons who were ethnic Germans or had a good command of the language. Formy zapisu nazwisk mieszkańców Kiejdan pochodzenia niemieckiego w XIX wieku. Uwagi wstępneArtykuł analizuje formy zapisu niemieckich nazwisk mieszkańców Kiejdan w XIX wieku na podstawie materiału obejmującego około 350 nazw osobowych wyselekcjonowanych z zapisów archiwalnych. Pomimo tego, że osoby pochodzenia niemieckiego, które osiedlały się w Kiejdanach od 1629 roku, miały już uformowane nazwiska, sposób ich zapisu był niejednorodny. Jest to wyraźnie widoczne zwłaszcza w przypadkach, gdy członkowie jednej rodziny (np. mąż i żona) figurują w księgach obok siebie. Imię kobiety i jej nazwisko panieńskie niejednokrotnie pomijano. Niektóre zapisy ksiąg magistrackich podają jedynie nazwisko małżonków będących stroną procesu. Zdarza się również, że osoba występująca w procesie cywilnym (powód, pozwany itd.) jest określana różnie w rozmaitych zapisach odnoszących do tej samej sprawy: forma może być krótsza, prostsza lub po prostu inna. W kiejdańskich źródłach archiwalnych zaobserwowano większą rozbieżność form zapisu w przypadku niemieckich nazwisk osób płci żeńskiej. Na pochodzącej z roku 1840 liście osób, które przystąpiły do sakramentu komunii, jak również w innych księgach parafialnych nazwiska pojawiają się w identycznej formie bez względu na płeć, tzn. bez słowiańskich przyrostków żeńskich (czyli odmiennie niż w księgach kiejdańskich z XVII i XVIII wieku). Nazwiska zapisywane były przez osoby pochodzenia niemieckiego lub dobrze posługujące się niemczyzną.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2018, 42
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwiska historyczne chłopów okolic Brańska na Podlasiu oparte na leksemach zachodzić, przychodzić
Historical surnames of the peasantry around Brańsk in the Podlasie region based on lexemes zachodzić, przychodzić
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832849.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
antroponimia historyczna
Brańsk
leksemy zachodzić, przychodzić
Podlasie
historical anthroponymy
lexemes zachodzić
przychodzić
Opis:
This article discusses the historical anthroponyms of the peasantry around Brańsk in the Podlasie region based on lexemes zachodzić, przychodzić. In this research were used the personal names excerpted from the historical records (16th–mid-19th century). It was established that in the area personal names of this type become gradually less popular and finally disappeared from the anthroponymic system. The purpose of this study is to investigate this process.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2018, 18; 311-320
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procesy fonetyczne w śródgłosie imion chrześcijańskich Podlasian w XVI i XVII w. Wokalizm
Phonetic processes in the inlaut of Christian names of Podlasie people in the 16th-17th centuries. Vocalism
Autorzy:
Abramowicz, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992211.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
antroponimia historyczna
fonetyka
wokalizm
wielokulturowość
pogranicze
historical anthroponymy
phonetics
vocalism
multiculturalism
borderland
Opis:
Artykuł jest poświęcony analizie procesów fonetycznych w obszarze wokalizmu w imionach chrześcijańskiej ludności Podlasia. Analiza pozwoliła ustalić, że przyswajanie i funkcjonowanie imion chrześcijańskich w języku potocznym i gwarach Podlasia w XVI-XVIIw. w obszarze wokalizmu określały uwarunkowania rozwoju fonologii ogólnosłowiańskiej oraz charakterystycznej dla języków i gwar regionu. W śródgłosie imion  adaptacji ulegały samogłoski heterosylabiczne oraz dyftongi. Na przekształcenia samogłosek w badanym okresie wpłynęły zmiany w konsonantyzmie, jakość samogłosek w sąsiednich sylabach oraz akcent paroksytoniczny w języku polskim i dynamiczny i ruchomy w białoruskim.
The article is devoted to the analysis of phonetic processes in the area of vocalism in the names of the Christian population of Podlasie. The analysis showed that the absorption and functioning of Christian names in the colloquial language and dialects of Podlasie in the 16th–17th centuries in the area of vocalism were determined by the conditions for the development of Slavic phonology and phonology characteristic of the languages and dialects of the region. In the inlaut of the names, heterosyllabic vowels and diphthongs were adapted. In the analyzed period, the transformations of vowels were influenced by changes in consonantism, the quality of vowels in adjacent syllables and paroxytonic accent in Polish as well as dynamic and variable accent in Belarusian.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 2; 189-236
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imię Cyryl w antroponimii historycznej Brańska i okolic
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681595.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
proper name Cyril, Brańsk, Podlasie, historical anthroponymy
imię Cyryl, Brańsk, Podlasie, antroponimia historyczna
Opis:
The paper offers an attempt to answer the question of the presence of onymic structures containing the proper name Cyril in the local historical anthroponymic system of Bransk and its surrounding area. The research is based on onomastic material excerpted from economic, fiscal, judicial and ecclesiastical historical data from the period of the past five centuries. One of the purpose of the study is also to determine the popularity of this name in the studied area for centuries. In addition, the author poses the question of the existence of the proper name Cyril in proto-surnames and surnames of inhabitants of the city of Bransk and its surrounding area.
Celem niniejszego opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie, o miejsce struktur onimicznych z imieniem chrzestnym Cyryl w lokalnym historycznym systemie antroponimicznym Brańska i jego okolic. W badaniu wykorzystano różnorodny materiał onomastyczny o charakterze gospodarczym, fiskalnym, sądowym, cerkiewno-kościelnym, obejmujący okres minionych pięciu stuleci. Jednym z zamierzeń badawczych jest ustalenie stopnia popularności tego imienia na badanym terenie w zakreślonym przedziale chronologicznym. Autora opracowania interesuje również kwestia obecności imienia Cyryl w strukturach antroponimicznych o charakterze protonazwiskowym oraz w nazwiskach tego miasta i okolic.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historyczne sposoby identyfikacji kobiet pochodzenia ruskiego na wschodniej Lubelszczyźnie (na materiale unickich ksiąg metrykalnych)
Historical Ways of Identifying Women of Ruthenian Origin in the Eastern Lublin Region (On the Material of Uniate Record Books)
Autorzy:
Kojder, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791062.pdf
Data publikacji:
2020-11-21
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
historical anthroponymy
Polish-East Slavic borderland
identification of women
name
surname
anthroponymic description
Opis:
The article describes different ways to identify Ruthenian (Ukrainian) women living in the eastern part of the Lublin province. The material was excerpted from the registers of the Uniate parishes of the former Chełm diocese from the period 1596–1810. During the period under study, the anthroponymic system tended towards stabilisation in the form of two-element names in accordance with the [first name] + [surname] pattern. The majority of identification formulas consist of a given name and surname derived semantically or through word formation, although there are also few examples of the use of simple surnameless formulas or more extensive, two- and three-element anthroponymic descriptions used to identify adults.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 13; 141-152
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznańskie album civium – charakterystyka właściwości graficznych i językowych dokumentu
Poznań album civium – the characteristics of graphical and linguistic features of the document
Autorzy:
Banderowicz, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375137.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
paleography
history of the Polish language
historical anthroponymy
Poznań Municipal Records
alba civilia
libri iuris civilis
Opis:
The present article, though far from being exhaustive, makes a contribution to support the standpoint, expressed by many researchers, that there is the growing need for an inclusion of elements of paleography to studies on the history of the Polish language. The article should be viewed as an attempt at an examination of the graphical and linguistic properties of the text under scrutiny (libri iuris civilis or alba civilia of the city of Poznan from the years 1575–1793) that constitutes onomastic material excerpted from historical sources. The present article demonstrates typical characteristics of linguistic features of the document; diversity of the texts is highlighted, writing ductus instantiated in the flow of writing the text is discusses, as well as individual styles of handwriting and the tendency of the city’s scribes to differentiate letters and signs graphically (multifunctionality of signs, the influence of non-Polish handwriting styles, abbreviations).
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2011, 18, 1; 75-88
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku” - czy „koniec historii”?
Polish Anthroponymy of 16th–18th Century — ‛End of History’?
Autorzy:
Górny, Halszka
Skowronek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928043.pdf
Data publikacji:
2017-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
antroponimia historyczna
onomastykon
praktyka leksykograficzna
kontekst społeczno-kulturowy
historical anthroponymy
onomasticon
lexicographic practice
social and cultural context
Opis:
In light of the publication of the last volume of the onomasticon “Polish Anthroponymy of 16th–18th Century”, the authors reflect on the inspiration for the dictionary. They highlight the role of Professor Aleksandra Cieślikowa in shaping the concept of the volume and present stages of its creation and publication, as well as indicating the importance of describing anthroponymic phenomena in a historical and sociocultural context. The authors discuss the structure of each entry and of the whole dictionary and the sources used. The uniqueness of the onomasticon, owing to the variety of textual data referred to in the dictionary, is emphasised. The authors believe that “Polish Anthroponymy” may be a good starting point for further syntheses for other researchers.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/1; 241-253
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imenska osnova bog u hrvatskoj antroponimiji s osobitimosvrtom na osobna imena
The Radix bog in Croatian Anthroponymy with a Special Focus on Personal Names
Autorzy:
Čilaš Šimpraga, Ankica
Brgles, Branimir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928029.pdf
Data publikacji:
2017-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
antroponimija
hrvatska povijesna antroponimija
osnova bog u hrvatskoj antroponimiji
narodna imena
dijakronijska usporedba uporabe narodnih imena
anthroponymy
Croatian historical anthroponymy
radix bog in Croatian anthroponymy
folk personal names
diachronic comparison of the usage of folk names
Opis:
In the modern corpus of Croatian anthroponyms there are 30 personal names with the root bog (‘god’). An abundance of both published and unpublished historical sources used in this research allowed the authors to create a corpus of personal names suitable for the comparative analysis of fre¬quency and incidence in historical sources. The continuity of the use of the root bog among Croats is presented through the analysis of historical anthroponymic records (from the oldest originating in the 11th century, to contemporary sources). The oldest available sources attest to the onset of interference and the blending of Slavic and Romanic ethnicities, foremost in coastal Dalmatian city communes. A limited frequency of these personal names was detected in the 16th century. The fac¬tors that led to this situation are not only connected to the decisions of the Council of Trent, which recommended general usage of Christian names, but can also be attributed to historical circumstan¬ces (incursion of Ottomans, subsequent migrations). Most of the 16th century attestations pertain to areas with a mixed Christian and Muslim population. In border areas, where Western states shared Eastern borders with the Ottoman Empire, the analysed attestations were quite rare. Due to constant migrations from the contact zones and the Ottoman Empire towards the interior of the Hungarian-Croatian Kingdom, these personal names were able to ”survive” the early modern period. At the end of the 19th and beginning of the 20th century, usage of folk names was more frequent, most probably as a consequence of the process of Croatian national revival.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/1; 119-138
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy wschodniosłowiańskie w imiennictwie kobiet warstwy mieszczańskiej i chłopskiej środkowo-zachodniego Podlasia (XVII–XVIII w.)
Eastern Slavic Elements in the Women’s Forenames of the Bourgeois and Peasant Classes of Central-Western Podlasie (17th–18th Centuries)
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32223137.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical anthroponymy
women’s forenames
East Slavic linguistic elements
Podlasie region
bourgeoisie
peasantry
antroponimia historyczna
imiennictwo kobiet
wschodniosłowiańskie elementy językowe
Podlasie
mieszczaństwo
chłopstwo
гістарычная антрапаніміка
жаночыя імёны
усходнеславянскія моўныя элементы
Падляшша
мяшчанства
сялянства
Opis:
Środkowo-zachodnie Podlasie to teren pograniczny, na którym od czasu jego zasiedlenia ścierały się etniczne, językowe, religijne i kulturowe wpływy zachodnio- i wschodniosłowiańskie. Takie terytoria są niezwykle interesującymi obszarami badań z uwagi na różnorodność czynników działających na badane obiekty w płaszczyźnie synchronicznej i diachronicznej. W niniejszym opracowaniu przedmiotem dociekań są imiona kobiet warstwy mieszczańskiej i chłopskiej tego terenu w okresie od początku XVII do końca XVIII w. Autora opracowania interesowały szczególnie imiona, wykazujące wschodniosłowiańskie cechy językowe. Formalnymi wyznacznikami owych cech okazały się fonetyczne i morfologiczne właściwości derywatów onimicznych, będące rezultatem adaptacji imion na lokalnym podłożu językowym. Głównym celem artykułu było zbadanie, czy występowanie w imionach elementów wschodniosłowiańskich jest zdeterminowane pochodzeniem onimów. Aby to osiągnąć, konieczne było dokonanie klasyfikacji genetycznej materiału imienniczego, zarówno całości, jak również grupy zawierającej elementy wschodniosłowiańskie. W wyniku przeprowadzanego badania okazało się, że ogromna większość imion ze wschodniosłowiańskimi cechami językowymi to miana hagiograficzne pochodzenia greckiego. Jednostki te wystąpiły w znacznej liczbie wariantów fonetyczno-morfologicznych, co świadczy o żywotności onimicznych procesów transformacyjnych na lokalnym gruncie. Wnioskiem wynikającym z dokonanej analizy jest konkluzja, że forma i geneza imion związana była z przynależnością konfesyjną ich nosicielek, w tym wypadku wyznawczyń prawosławia lub katolicyzmu obrządku bizantyjskiego.
Central-western Podlasie is a border area where Western and Eastern Slavic ethnic, linguistic, religious and cultural influences have clashed since its settlement. Such territories are extremely interesting research areas due to the variety of factors acting on the studied objects on a synchronic and diachronic levels. This study examines the forenames of women of the bourgeois and peasant classes of this area in the period from the beginning of the 17th to the end of the 18th century. The author of the study was particularly interested in the forenames showing East Slavic linguistic features. The formal determinants of these features turned out to be the phonetic and morphological properties of onymic derivatives, resulting from the adaptation of names on a local linguistic basis. The main aim of the article was to examine whether the occurrence of East Slavic elements in the forenames is determined by the origin of the onyms. To achieve this, it was necessary to make a genetic classification of the forenames, both as a whole and as a group containing East Slavic elements. As a result of the research, it turned out that the vast majority of the forenames with East Slavic linguistic features are hagiographic forenames of Greek origin. These units appeared in a significant number of phonetic and morphological variants, which proves the vitality of onymic transformation processes in the local area. The conclusion resulting from the analysis is that the form and origin of the forenames were related to the confessional affiliation of their bearers, in this case, followers of Orthodox Christianity or Byzantine Catholicism.
Цэнтральна-заходняе Падляшша – гэта памежная тэрыторыя, на якой з даўніх часоў сутыкаюцца заходне- і ўсходнеславянскія этнічныя, моўныя, рэлігійныя і культурныя ўплывы. Падобныя тэрыторыі з’яўляюцца надзвычай цікавым аб’eктам даследавання па прычыне разнастайнасці фактараў, якія дзейнічаюць як на сінхранічным, так і дыяхранічным узроўнях. У дадзеным даследаванні разглядаюцца жаночыя імёны, якія выступалі на данай тэрыторыі ў перыяд XVII–XVIII стст., адносіліся яны да асоб жаночага полу мяшчанскага і сялянскага саслоўяў. Асаблівую цікаўнасць аўтара даследавання выклікалі назвы з усходнеславянскімі моўнымі рысамі. Фармальным дэтэрмінантам гэтых асаблівасцей аказаліся фанетычныя і марфалагічныя ўласцівасці анімічных дэрыватаў, якія ўзніклі ў выніку адаптацыі назваў на мясцовай моўнай аснове. Асноўнай мэтай артыкула было высветліць, ці ўсходнеславянскія элементы ў імёнах жанчын звязваны з паходжаннем онімаў. Для гэтага неабходна было правесці генетычную класіфікацыю анімічнага матэрыялу як у цэлым, так і размеркаваць у класы паводле характэрных усходнеславянскіх элементаў. У выніку даследавання высветлілася, што большасць назваў з усходнеславянскімі моўнымі асаблівасцямі – грэчаскага паходжання. Гэтыя адзінкі выступалі ў значнай колькасці фанетычных і марфалагічных варыянтаў, што сведчыць аб устойлівым характары анімічных трансфармацыйных працэсаў на данай тэрыторыі. Вывад, які вынікае з аналізу, заключаецца ў тым, што форма і паходжанне імён былі звязаныя з канфесійнай прыналежнасцю іх носьбітаў, у дадзеным выпадку асоб жаночага полу, вызнаўцаў праваслаўнага хрысціянства або каталіцкай царквы візантыйскага абраду.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 277-304
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies