Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "historia polskiej filozofii" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Kilka uwag na temat polskiej filozofii narodowej
    Some Remarks on Polish National Philosophy
    Autorzy:
    Knapik, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/423336.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    national philosophy
    messianism
    history of the Polish philosophy
    identity
    filozofia narodowa
    mesjanizm
    historia polskiej filozofii
    tożsamość
    Opis:
    The nineteenth century brought, among others, tragic experiences in the life of the Polish nation, which were a consequence of the loss of an independent state. But it also revealed maximalism in philosophical aspirations, expressed by a belief that there is a close connection between philosophy and the life of the nation. No doubt these experiences and aspirations contributed to the creation of the “Polish national philosophy” – the philosophy of romanticism. Disputes about its essence revived in the early twentieth century. It seems that the issues raised at that time now require rethinking. Yet, these days – in the times of modern changes related to the processes of globalization, commercialization and dissemination of the model of a society that is multicultural, individualistic and consumptionist – has not the issue of the “Polish national philosophy” become outdated? The purpose of this paper is to formulate a few remarks on the “national philosophy”. It aims to do so by referring to significant opinions of a few outstanding representatives of Polish philosophy, whose ideas were instrumental in creating and shaping the Polish philosophical thought.
    Źródło:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2013, 25; 169-180
    0860-4487
    Pojawia się w:
    IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mieczysław Wallis jako recenzent i inspirator twórczej aktywności H. Elzenberga
    Autorzy:
    Zegzuła-Nowak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2098434.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Henryk Elzenberg
    Mieczysław Wallis
    korespondencja
    współpraca naukowa
    inspiracja twórcza
    historia filozofii polskiej
    Opis:
    W spuściźnie archiwalnej Mieczysława Wallisa znajdują się teczki zawierające jego wspomnienia oraz korespondencję z Henrykiem Elzenbergiem, ukazujące doniosłość i znaczenie roli, jaką przyjaźń z Wallisem odegrała w życiu toruńskiego filozofa. Wallis pełnił wobec niego rolę powiernika, doradcy, a nawet mentora, nie tylko na niwie prywatnej, ale także i naukowej. Elzenberg wielokrotnie konsultował z nim swe twórcze plany, prosił o opinię dotyczącą powstających opracowań i koncepcji twórczych, a także dzielił się swoimi dylematami naukowymi i twórczymi. Co ważne, w Wallisowskich archiwaliach znajdują się także wspomnienia dotyczące jego osobistej oceny najważniejszych dzieł i koncepcji twórczych Elzenberga, wzbogacające dotychczasową wiedzę o kontekście ich powstania czy ukonstytuowania.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 177-189
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From scibile to operabile. Metaphilosophical and Methodological Debate on Practical Character of Artes in 15th Century Cracow
    Filozofia między scibile i operabile. Metodologiczna debata nad praktycznym charakterem filozofii w XV-wiecznym Krakowie
    Autorzy:
    Płotka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075949.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    praktyka
    etyka
    filozofia moralna
    historia średniowiecznej filozofii polskiej
    practice
    ethics
    moral philosophy
    history of medieval Polish philosophy
    Opis:
    In the active character of ethics, and its practical functions, Korolec sees one of many aspects of Cracow practicism: „Buridan [...] encouraged to see in ethics knowledge which helps a man to shape his happiness by engaging in active life. Buridan’s commentary inspired [...] Cracow masters, instilling practicism in them” . However, Buridan’s philosophy was not the only reference point for Cracow masters; looking for arguments for the practical nature of philosophy, they could find inspiration in very different philosophical traditions: in the work of Aristotle (Paul of Worczyn) or in Italian humanism (John of Stobnica). Although the practicism in philosophy resulted in narrowing philosophy research area, imposing specific goals in advance, the practical approach to philosophy is not a narrow and unified proposition, as we could see. On the contrary, it strikes with its diverse, nuanced and high interpretative potential. The practical dimension of philosophy covers the diversity of phenomena, which is why “practicism in philosophy” seems to be no less ambiguous than “Cracow practicism” as such. It may mean, among others: assigning the philosophy of the task of caring for the state, reducing the philosophy to practical areas or the thesis about privileging ethics. The dual concept of ethics in the Cracow academy – ethics as knowledge and ethics that goes beyond knowledge towards actions – sets two consecutive understandings of practicality: as the theoretical interest in moral philosophy and practical pursuit of actions flowing out from ethical studies. Regardless of the many forms of practicism, the image of the philosophy emerging here is special: the philosophy in terms of Cracow scholars can be an important sphere of action, not thinking. The philosopher therefore acts rather than devotes time to theorizing and speculating. The glorification of life (glorification of vita active), will show how much importance Cracow philosophers put into action.
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie ogólnych założeń tezy o praktycznym charakterze filozofii na Uniwersytecie Krakowskim w XV wieku. Na ogół uważa się, że praktyczny charakter krakowskiej filozofii jest efektem działań administracji Jagiellonów, którzy samej ówczesnej filozofii wyznaczali czysto polityczne, czy wręcz pragmatyczne zadania: integracja państwa i ujednolicenie prawa po rozbiciu dzielnicowym, obrona państwa przed zakonem krzyżackim itd. Polski król Władysław Jagiełło założył (odnowił) Uniwersytet Krakowski, aby wykształcić intelektualne elity, które podjęłyby się realizacji planów króla. Dlatego też praktyczny charakter krakowskiej filozofii bywa niekiedy sprowadzany do jej wyłącznie politycznego czy społecznego aspektu. Jednakże, jeżeliby spojrzeć bliżej na rozmaite etyczne, prawne, teologiczne czy filozoficzne koncepcje wypracowane w Krakowie, stanie się jasne, że teza o praktycystycznym charakterze filozofii jest znacznie bardziej złożoną i wielowątkową koncepcją. Stąd, niniejszy artykuł będzie poświęcony rozmaitym dyskusjom, dotyczącym praktyki w filozofii. Dzieli się on na trzy części: w pierwszej zostanie zaprezentowana ogólna perspektywa na praktyczny wymiar edukacji uniwersyteckiej w średniowiecznym Krakowie; druga część przedstawia argumenty krakowskich badaczy przemawiające za praktycznym charakterem etyki; trzecia ostatnia część z kolei koncentruje się na metodologicznej dyskusji wokół pytania: co to znaczy, że nauka jest praktyczna?
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 213-228
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Myślenie na długi dystans
    Long-distance thinking
    Autorzy:
    Trombik, Kamil Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690924.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Michał Heller
    filozofia w nauce
    filozofia nauki
    filozofia przyrody
    nauka-wiara
    historia filozofii polskiej
    philosophy in science
    philosophy of science
    philosophy of nature
    science-faith
    history of Polish philosophy
    Opis:
    Book review: Oblicza filozofii w nauce, P. Polak, J. Mączka, W.P. Grygiel (eds.), Copernicus Center Press, Kraków 2017, pp. 386.
    Recenzja książki: Oblicza filozofii w nauce, P. Polak, J. Mączka, W.P. Grygiel (red.), Copernicus Center Press, Kraków 2017, ss. 386.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 201-207
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozof do filozofa. Wokół listu Bolesława Micińskiego do ks. Augustyna Jakubisiaka
    Philosopher to Philosopher: Regarding a Letter by Bolesław Miciński to Fr. Augustyn Jakubisiak
    Autorzy:
    Zajączkowski, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791169.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-28
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bolesław Miciński
    Augustyn Jakubisiak
    jednostkowość
    autodeterminizm
    historia filozofii polskiej
    idealizm niemiecki
    totalitaryzm
    individuality
    self-determination
    history of Polish philosophy
    German idealism
    totalitarianism
    Opis:
    W artykule zaprezentowano nieznany list Bolesława Micińskiego do ks. Augustyna Jakubisiaka znaleziony w jego archiwum w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Jest to okazja do przypomnienia tych wybitnych, choć nieco zapomnianych filozofów oraz do prezentacji ich powiązań intelektualnych. Poznali się w 1937 r. w Paryżu i odtąd utrzymywali bliskie kontakty, aż do śmierci Micińskiego w 1943 r. Od początku łączył ich sprzeciw wobec idealistycznej filozofii niemieckiej oraz neopozytywizmu Koła Wiedeńskiego z jego materializmem, scjentyzmem i sceptycyzmem. Miciński odkrywał u ks. Jakubisiaka bliskie sobie poglądy na temat przestrzeni i czasu. W ostatnich esejach Micińskiego z okresu wojny pojawiają się tezy o charakterze moralnym, które głosił ks. Jakubisiak, a mianowicie jednostkowość i autodeterminizm. Jednostkowość oznacza dowartościowanie jednostki w obliczu wszystkiego, co może jej zagrażać, zwłaszcza totalizmów. Z kolei autodeterminizm to przyznanie ludzkiemu bytowi absolutnej autonomii i wolności, która działa w przyjętym uprzednio kierunku. Było to zanegowanie determinizmu i ateizmu. Konteksty wypowiedzi Micińskiego na temat jednostki i autodeterminizmu (a także słabiej zarysowane problemy czasu i przestrzeni) wskazują, że nie tylko przejął on od Jakubisiaka istotne dla niego pojęcia, lecz także osadził je w bliskim sobie kontekście światopoglądowym. Myśl polskiego duchownego musiała być dla Micińskiego podwójnie inspirująca. Po pierwsze, odkrywał w jego pracach znane sobie style filozofowania wywodzące się od św. Augustyna, Leibniza, Pascala czy Kanta. Z drugiej strony poszerzał pola własnych poszukiwań i znajdował odpowiedzi na istotne egzystencjalne pytania; zwracał się w kierunku współczesnej nauki (chociażby teorii Einsteina), a zwłaszcza chrześcijaństwa, które stawało się dla niego coraz ważniejszym intelektualnym i duchowym azylem.
    The article presents an unknown letter by Bolesław Miciński to Fr. Augustyn Jakubisiak found in his archives at the Polish Library in Paris. It is an opportunity to call to mind these outstanding but somewhat forgotten philosophers and to present their intellectual connections. After meeting in Paris in 1937, they maintained close contact until the death of Miciński in 1943. From the beginning, they were united by their opposition to the idealistic German philosophy and neopositivism of the Vienna Circle with its materialism, scientism and scepticism. In Fr. Jakubisiak, Miciński discovered views similar to his own on space and time. In Miciński’s recent essays from the war, there are moral theses that Fr. Jakubisiak has voiced, namely individuality and self-determination. Individuality means valuing an individual in the face of everything that may threaten him, especially totalitarianism. In turn, self-determination is the granting of absolute autonomy and freedom to human beings, which acts in the previously adopted way. It was the negation of determinism and atheism. The contexts of Miciński’s statements on the subject of individuality and self-determination (as well as the less outlined problems of time and space) indicate that he not only took from Fr. Jakubisiak the concepts relevant to him, but also embedded them in a close philosophical context. The thought of a Polish clergyman must have been doubly inspirational for Miciński. First, he discovered in his works known philosophizing styles derived from St Augustine, Leibniz, Pascal or Kant. On the other hand, he expanded his own search field and found answers to relevant existential questions; he turned towards modern science (for instance Einstein’s theory), and especially to Christianity, which became for him an increasingly important intellectual and spiritual asylum.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 159-178
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Andrzej Fuliński as a representative of the concept of philosophy in science
    Andrzej Fuliński jako przedstawiciel koncepcji filozofii w nauce
    Autorzy:
    Trombik, Kamil Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31804099.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Andrzej Fuliński
    filozofia w nauce
    filozofia przyrody
    historia filozofii polskiej
    Krakowska Szkoła Filozofii w Nauce
    Krakow School of Philosophy in Science
    philosophy in science
    philosophy of nature
    history of philosophy in Poland
    Opis:
    W artykule przedstawiam sylwetkę i omawiam wybrane poglądy filozoficzne krakowskiego fizyka – Andrzeja Fulińskiego, który od lat 70. XX wieku jest związany z lokalnym środowiskiem interdyscyplinarnym. W artykule stawiam tezę, że publikacje Fulińskiego dobrze wpisują się w styl uprawiania filozofii przyrody, zainicjowany przez Hellera i Życińskiego („filozofia w nauce”), a sam Fuliński – poprzez współpracę ze środowiskiem interdyscyplinarnym oraz specyfikę prac filozoficznych – zasługuje na miano jednego z przedstawicieli Krakowskiej Szkoły Filozofii w Nauce.
    This paper analyzes selected issues related to the philosophy of the Krakow physicist Andrzej Fuliński. Since the 1970s, Fuliński has been strongly associated with the interdisciplinary milieu gathered around Heller and Życiński. His activity can therefore be considered within the context of the broader phenomenon known as the Krakow School of Philosophy in Science, which was founded by Heller and Życiński. This paper proposes the thesis that Fuliński’s style of philosophy is connected with the concept of philosophy in science and tries to justify the thesis that Fuliński, due to his cooperation with the interdisciplinary milieu in Krakow and the specificity of his philosophical works, deserves to be regarded as a representative of the Krakow School of Philosophy in Science.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2023, 75; 233-256
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies