Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "historia Pomorza" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Die Feldzüge des Bolesław Schiefmund nach Belgard und Kolberg und die Anfänge der symbolischen Inbesitznahme Pommerns durch Polen
The expeditions of Bolesław III Wrymouth to Belgard (Polish: Białogard) and Kolberg (Polish: Kołobrzeg) and the beginning of the Polish symbolic appropriation of Pomerania
Autorzy:
Migdalski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592264.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of Poland
history of Pomerania
Polish medieval chronicles
historical myths
Kołobrzeg / Kolberg
Białogard / Belgard
historia Polski
historia Pomorza
polskie kroniki średniowieczne
mity historyczne
Kołobrzeg
Białogard
Opis:
Kołobrzeg był przez prawie 150 lat ważnym miejscem pamięci w Niemczech. W 1945 roku teren Pomorza wraz z tym nadmorskim miastem objęło, po krwawych walkach armii polskiej, państwo polskie. Nawiązując do walk z 1945 roku, Polacy utworzyli wiele mitów historycznych odwołujących się również do narracji średniowiecznych. Celem artykułu jest próba zbadania na podstawie przekazów kronikarskich, czy już w okresie średniowiecza narracja o Kołobrzegu i pobliskim Białogardzie nie zaczęła spełniać podobnej roli w polityce symbolicznej wśród polskich elit. W pierwszej części artykułu omówiono przekazy dziejopisów o wyprawach Bolesława Krzywoustego na Białogard oraz Kołobrzeg. W drugiej zaś omówiono ich znaczenie na tle ówczesnej sytuacji politycznej. Wydaje się, że w początkach XII wieku Gall Anonim próbował nadać symboliczne znaczenie obu tym ośrodkom, jednak z czasem kronikarze zmienili pierwotny sens tego przekazu i wplatali jego elementy w aktualny dyskurs polityczny.
For 150 years Kołobrzeg was an important place of remembrance in Germany. In 1945 Pomerania together with that town was captured by the Polish state after bloody fights of the Polish army. With the reference to the 1945 battle the Polish created several historical myths, which also refer to a Medieval narrative. The article is an attempt to investigate – on the basis of chronicles – whether already in the Middle Ages the narrative about Kołobrzeg and nearby Białogard played a similar role in the symbolic policy among the Polish elites. The first part of the article describes the records of chroniclers about the expeditions of Bolesław III Wrymouth to Białogard and Kołobrzeg. The second part depicts their significance against the background of the contemporary political situation. It seems that at the beginning of the 12th century Gallus Anonymus (Anonymous) tried to invest those towns with symbolic significance, but with time chroniclers changed the original meaning of the records and entwined their elements in the current political discourse. Those plots came back only when the idea of the union between Poland and Pomerania re-emerged.
Źródło:
Studia Maritima; 2018, 31; 87-107
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dorobek naukowy Henryka Lesińskiego na tle polskiej historiografii Pomorza Zachodniego
Henryk Lesiński’s scholarly achievements in the context of Polish historiography of Western Pomerania
Autorzy:
Ślepowroński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146442.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Historiography of Western Pomerania
Western Pomerania after 1945
history of science
Szczecin historical community
Historiografia Pomorza Zachodniego
Pomorze Zachodnie po 1945 r.
historia nauki
szczecińskie środowisko historyczne
Opis:
Henryk Lesiński należy do najwybitniejszych polskich pomorzoznawców, jest także jednym z Ojców-Założycieli środowiska historycznego w Szczecinie. Jak większość historyków pierwszego pokolenia badaczy, przybył w latach 50. XX wieku do Szczecina, po ukończeniu Uniwersytetu w Poznaniu i tutaj rozwijał swoją karierę naukową. Stał na czele wielu instytucji nauki zachodniopomorskiej: Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie, szczecińskiej Pracowni Zakłada Historii Pomorza IH PAN, szczecińskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, Wyższej Szkoły Nauczycielskiej, Wyższej Szkoły Pedagogicznej, będąc do swoje śmierci autentycznym i powszechnie szanowanym liderem środowiska. Odcisnął wyraźne piętno na polskiej historiografii Pomorza Zachodniego, stając się niekwestionowanym specjalistą dziejów miast, żeglugi i handlu morskiego w średniowieczu i epoce nowożytnej.
Henryk Lesiński is one of the most prominent Polish scholars of Western Pomerania and one of the founding fathers of the historical community in Szczecin. Like most historians of the first generation of researchers, he arrived in Szczecin in the 1950s after graduating from the University of Poznań, and he developed his academic career there. He held leading positions in many scientific institutions in Western Pomerania, including the Provincial State Archive in Szczecin, the Szczecin Branch of the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, the Szczecin Branch of the Polish Historical Society, and the Higher Pedagogical School. Until his death, he was an authentic and widely respected leader in the community. He made a significant impact on Polish historiography of Western Pomerania and became an unquestioned specialist in the history of cities, maritime navigation, and maritime trade in the medieval and modern eras.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 45-74
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół Ducha Świętego w Stargardzie Szczecińskim. Cz. 2, Konstrukcja i stan zachowania
Church of the Holy Spirit in Stargard Szczeciński. Pt. 2, Construction and condition of building
Autorzy:
Rutyna, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370050.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
neogotyk
architektura sakralna
historia Pomorza Zachodniego
neo-Gothic
church architecture
history of Western Pomerania
Opis:
Neogotycki kościół Świętego Ducha w Stargardzie Szczecińskim został wzniesiony 135 lat temu, a na przestrzeni jego istnienia budynek nie przeszedł żadnych gruntownych remontów. Gruntowne badanie obiektu nastąpiło na przełomie 2008 i 2009 roku w ramach przygotowania do kapitalnego remontu konserwatorskiego wieży i dachu nad korpusem.
The neo-Gothic church of the Holy Spirit in Stargard was built 135 years ago, and over the building of its existence has not passed any renovations. Thorough examination of the object occured at the turn of 2008 and 2009, in preparation for preservationist overhaul of the tower and a roof over their corps.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 17; 485-502
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół Ducha Świętego w Stargardzie Szczecińskim. Cz. 3, Zabytek i wartości
Church of the Holy Spirit in Stargard Szczeciński Pt. 3, Monument and values
Autorzy:
Rutyna, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369469.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
neogotyk
architektura sakralna
historia Pomorza Zachodniego
neo-Gothic
church architecture
history of Western Pomerania
Opis:
Neogotycki kościół Świętego Ducha w Stargardzie Szczecińskim został wzniesiony 135 lat temu, a na przestrzeni jego istnienia budynek nie przeszedł żadnych gruntownych remontów. Gruntowne badanie obiektu nastąpiło na przełomie 2008 i 2009 roku w ramach przygotowania do kapitalnego remontu konserwatorskiego wieży i dachu nad korpusem.
The neo-Gothic church of the Holy Spirit in Stargard was built 135 years ago, and over the building of its existence has not passed any renovations.. The main study of this property was at the turn of 2008 and 2009 to prepare for overhaul of restoration of the tower and the roof of the housing.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 18; 275-290
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naukowa uprawa morza. Instytut Bałtycki w latach 1925–1951
Scientific Cultivation of Pomerania. The Baltic Institute in 1925–51
Autorzy:
Poświata, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233257.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Instytut Bałtycki
Józef Borowik
historia nauki
historia Pomorza
Pomorze
Baltic Institute
history of science
history of Pomerania
Pomerania
Opis:
Instytut Bałtycki, założony w 1925 r., był pionierską inicjatywą mającą na celu prowadzenie i upowszechnianie badań naukowych o tematyce pomorskiej i bałtyckiej. Oprócz walki z roszczeniami niemieckimi jego działacze postulowali też Polskę szeroko otwartą na morze. W okresie powojennym Instytut zajął się zagospodarowaniem ziem nadbałtyckich, tak gospodarczo, jak i historycznie. Do likwidacji IB w 1951 r. przyczyniła się polityka władz, które nie akceptowały innych od swoich wizji rozwoju kraju.
The Baltic Institute established in 1925 was a pioneering initiative aimed at conducting and popularising scholarly research on Pomeranian and Baltic matters. Apart from defending against German claims, its activists also called for Poland to be wide open to the sea. After the war, the Institute engaged in the development of the Baltic lands, both economically and historically. To the liquidation of the Baltic Institute in 1951 contributed the policy of the authorities which did not accept the visions of Poland’s development that differed from their own.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 4; 5-24
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neogotycka cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Stargardzie Szczecińskim. Cz. 1, Architektura i stan zachowania
Neo-Gothic Orthodox church of the Holy Apostles Peter and Paul in Stargard Szczecinski. Part 1: Architecture and state of preservation
Autorzy:
Rutyna, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370110.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
neogotyk
architektura sakralna
historia Pomorza Zachodniego
neo-Gothic
church architecture
history of Western Pomerania
Opis:
Neogotycka cerkiew pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Stargardzie Szczecińskim została wzniesiona145 lat temu, a na przestrzeni jego istnienia budynek nie przeszedł żadnych gruntownych remontów. Szczegółowe badanie obiektu nastąpiło pod koniec 2010 roku w ramach przygotowania do kapitalnego remontu konserwatorskiego zabytku.
Neo-Gothic Orthodox church of the Holy Apostol St.Apostles Peter and St. Paul in Stargard Szczeciński was built 145 years ago, and over the years its existence the building has not passed any fundamental overhaul. Detailed examination this property was in late 2010 as a preparation for the overhaul monument conservation.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 17; 503-516
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neogotycka cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Stargardzie Szczecińskim. Cz. 2, Projekt konserwatorski
Neo-gothic orthodox church of the Holy Apostles Peter and Paul in Stargard Szczecinski. Pt. 2, Conservation project
Autorzy:
Rutyna, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369871.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
neogotyk
architektura sakralna
historia Pomorza Zachodniego
neo-Gothic
church architecture
history of Western Pomerania
Opis:
Neogotycka cerkiew pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Stargardzie Szczecińskim została wzniesiona145 lat temu, a na przestrzeni lat jej istnienia budynek nie przeszedł żadnych gruntownych remontów. Szczegółowe badanie obiektu nastąpiło pod koniec 2010 roku w ramach przygotowania do kapitalnego remontu konserwatorskiego zabytku.
Neo-Gothic Orthodox church of Holy Apostle St. Peter and St. Paul in Stargard Szczeciński was built 145 years ago, and over the years of its existence the building has not had any fundamental overhaul A detailed examination of this property was undertaken in late 2010 in preparation for the monument conservation of overhaul.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 18; 255-274
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neogotycki kościół Ducha Świętego w Stargardzie Szczecińskim. Cz. 1.: Architektura
Neo-Gothic Holy Spirit church in Stargard Szczczeciński. Part 1: Architecture
Autorzy:
Rutyna, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369453.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
neogotyk
architektura sakralna
historia Pomorza Zachodniego
neo-Gothic
church architecture
history of West Pomerania
Opis:
Neogotycki kościół Świętego Ducha w Stargardzie Szczecińskim to świątynia jednonawowa lecz dająca wrażenie trójnawowej. Została wzniesiona na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu (19,00 x 23,50 m) i przekryta dwuspadowym dachem. Od zachodu nawa łączy się z prezbiterium zbudowanym na części ośmioboku, a od strony wschodniej z masywną wieżą zwieńczonym ceglanym hełmem o ponad 50-metrowej wysokości. Dominującym materiałem jest czerwona cegła.
Neo-gothic Holy Spirit church in Stargard Szczeciński is a one-nave temple, but it gives an impression of a three-nave construction. It was built on a rectangle plan close to a square (19.00 x 23.50.), covered with a gable roof. From the west the nave connects with the presbytery built on a part octagon, and from the east with a massive tower topped with a brick cupola over 50-meter high. Red brick is the dominant material.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2011, 16; 589-608
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie choronimów Pomorza w świetle materiałów językowych
The Origins of Pomerania’s Choronyms in the Light of Linguistic Material
Autorzy:
Bandur, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44927754.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Pomorze średniowieczne
onomastyka Pomorza
onomastyka Połabia
onomastyka kaszubska
historia Pomorza
Słowińcy
język kaszubski
język połabski
medieval Pomerania
Pomeranian onomastics
Polabian onomastics
Kashubian onomastics
history of Pomerania
Slovincians
Kashubian language
Polabian language
Opis:
This article presents an analysis of linguistic data concerning the origins of Pomerania’s choronyms and revisits two conflicting hypotheses. One of them assumes endonymy, the other a borrowing from (Old) Polish-speaking neighbours from the south. The aim of the presented analysis is to include in the debate, so far dominated by historians and archaeologists, linguistic data from Kashubian, Polish and Polabian, as well as to propose a possible solution to this question.
Artykuł prezentuje analizę danych językowych dotyczących pochodzenia choronimów Pomorza i ma na celu przedstawienie nowego spojrzenia na dwie sprzeczne hipotezy. Jedna z nich zakłada endonimiczność, druga zapożyczenie od (staro)polskojęzycznych sąsiadów z południa. Celem prezentowanej analizy jest włączenie do debaty, obecnie zdominowanej przez historyków i archeologów, danych językowych z kaszubszczyzny, polszczyzny i połabszczyzny, jak również zaproponowanie prawdopodobnego rozwiązania dla tego zagadnienia.
Źródło:
Adeptus; 2022, 19
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomerania and the Baltic Sea in the imaginative geography of the Polish Middle Ages from the End of the 10th Century to the Beginning of the 13th Century
Autorzy:
Krawiec, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592306.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of Poland
history of Pomerania
Polish medieval chronicles
imaginative geography
Gallus Anonymus
Wincenty Kadłubek
historia Polski
historia Pomorza
polskie kroniki średniowieczne
geografia kreacyjna
Gall Anonim
Wincenty zw. Kadłubkiem
Opis:
W artykule podjęto problematykę form obecności Pomorza w geografii kreacyjnej mieszkańców ziem polskich w okresie od panowania Mieszka I do początku XIII wieku. Wybór daty końcowej jest uzasadniony zachodzącymi w tym okresie przemianami politycznymi w Polsce i na samym Pomorzu, jak również związanymi z tym przemianami w geografii kreacyjnej, czyli w systemie wyobrażeń o poszczególnych terytoriach, funkcjonującym w określonej zbiorowości, w tym przypadku wśród mieszkańców ziem polskich. Możliwości rekonstrukcji wyobrażeń o Pomorzu i Bałtyku są jednak ograniczone ze względu na niedobór źródeł. Dotyczy to szczególnie najwcześniejszego okresu. W artykule zanalizowano okoliczności powstania i wprowadzenia do źródeł pisanych nazw „Pomorze” i „Pomorzanie”. Szczególnie obszernie omówiono obraz Pomorza w kronice tzw. G alla A nonima, c o w ynika z wyjątkowo wyeksponowanej pozycji tej krainy w koncepcji przestrzeni w tekście. Wskazano główne kierunki konceptualizacji terytorium Pomorza i jego mieszkańców przez Galla w kontekście ówczesnego systemu uczonych wyobrażeń geograficznych, ideologii krucjatowej oraz politycznych uwarunkowań powstania tekstu i opisywanych w nim wydarzeń. Następnie scharakteryzowano późniejsze wzmianki o Pomorzu jako przestrzeni geograficznej w źródłach polskich do początku XIII wieku, wśród których na pierwszy plan wysuwa się kronika mistrza Wincentego zw. Kadłubkiem. Scharakteryzowano sposób przedstawienia Pomorza przez Wincentego w różnych częściach kroniki, zwłaszcza w narracji o początkach państwa i narodu polskiego, ze wskazaniem na możliwe przyczyny i źródła takiego opisu. Na koniec zasygnalizowano przemiany, które powodują, że okres od XIII do XV wieku powinien być uznany za kolejny, odrębny etap w dziejach polskich wyobrażeń o Bałtyku i Pomorzu.
SummaryThe paper deals with the problem of the place of Pomerania in imaginative geography of the inhabitants of the Polish lands since the rule of Mieszko I until beginning of the 13th century. The choice of the final date is justified by the political changes taking place at that time in Poland and in Pomerania itself, as well as the changes in imaginative geography, i.e. in the system of images of particular territories functioning in a community, in the case in question among the inhabitants of the Polish lands. The possibilities of reconstructing the images of Pomerania and the Baltic are limited because of the scarcity of sources, especially with reference to the earliest period. The article contains an analysis of the circumstances of creating and introducing into the written sources the names ‘Pomerania’ and ‘Pomeranians’. The picture of Pomerania in Gallus Anonymus’ chronicle has been extensively discussed, which results from the special position of that region in the spatial concept in that text. The paper indicates the main ways of the conceptualisation of the Pomeranian territory and its inhabitants by Gallus in the context of the contemporary system of learned geographical images, crusade ideology and political conditions of the textmaking and presenting the events. There is also a characterisation of the later mentions about Pomerania as a geographical space in the Polish sources of the beginning of the 13th century, among which the predominant place occupies Master Wincenty Kadłubek’s chronicle. The article shows how Master Wincenty Kadłubek presents Pomerania in various parts of his chronicle, especially in his narrative about the beginnings of the Polish state and nation, with possible causes and sources of the description. Finally, the article signals the changes which indicate that the period from the 13th to the 15th centuries should be regarded as a separate stage in the history of the Polish imagery of the Baltic and Pomerania.
Źródło:
Studia Maritima; 2018, 31; 109-133
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces translokacji miasta Łeby
The Process of the Translocation of Łeba
Autorzy:
Szultka, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591199.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the history of Pomerania
Łeba
the modern history
historia Pomorza
historia nowożytna
Opis:
The translocation of the town of Łeba was a many-year process, which started – more or less – in 1560 and ended between 1600 and 1610 with a clear turning point in 1590. It was caused not by a one-time cataclysm (destructive sea waves and sand gales), but centuries-old operating of those natural factors unfavourable for human beings and subjective factors shaped by the ambitions of the Wejher family, who – as their affluence and political importance were increasing – aspired first to subdue Łeba economically and legally,and next to transform it from a ducal Lübeck law town into a private town owned by one family. The idea was conceived by Mikołaj Wejher at the beginning of the 16th century, and was continued by his sons Franciszek and, especially, Ernest; the latter acted in manyspheres unnecessarily violently, sometimes infringing the Szczecin Dukes’ rights.
Translokacja miasta Łeby była kilkudziesięcioletnim procesem, trwającym od około 1560 do około 1600/10 roku, z wyraźną podcezurą roku 1590. Jej przyczyną nie był jednorazowy kataklizm – niszczące działanie fal morskich połączone z wichrami piaskowymi, ale wielowiekowe działanie tych niekorzystnych dla człowieka obiektywnych warunków przyrodniczych oraz czynniki subiektywne, kształtowane przez ambicje i działanie rodu Wejherów, dążącego – w miarę wzrostu zamożności i roli politycznej – najpierw do podporządkowania sobie Łeby pod względem gospodarczym i prawnym, a następnie jej przekształcenia z miasta książęcego na prawie lubeckim w prywatne miasto rodowe. Ideę tę zaszczepił Mikołaj Wejher na początku XVI wieku, zaś kontynuowali jego synowie: Franciszek, a zwłaszcza Ernest, ten ostatni na wielu płaszczyznach i nazbyt gwałtownie, nawet z naruszeniem praw książąt szczecińskich.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 2; 27-40
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakralna architektura ryglowa na wsi zachodniopomorskiej
Timber framed church architecture in the villages of West- Pomerania
Autorzy:
Rutyna, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369290.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architektura sakralna
architektura w szkielecie drewnianym
historia Pomorza Zachodniego
church architecture
timber framed architecture
history of West Pomerania
Opis:
Na Pomorzu Zachodnim istnieje wiele wiejskich kościołów w konstrukcji słupowo - ryglowej powstałych w okresie od XV do XIX wieku w kilku typach architektonicznych rozwiązań. Powojenna kondycja budowli sakralnych była dobra. Natomiast na przełomie XX i XXI w. stan techniczny wiejskich kościołów ryglowych wyraźnie pogorszył się. Dziś wiele z tych obiektów wraz z ich wyposażeniem wymaga natychmiastowej interwencji konserwatorskiej.
There are many village churches in West Pomerania featuring posts and timber frames built in from the 15th to 19th century in several types of architectural solutions. After the war the condition of these church structures was good. Whereas the technical condition of village timber framed churches at the turn of the 20th and 21st century has clearly deteriorated. Today many of these buildings along with their fittings require immediate conservation.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2011, 15; 441-464
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego na Pomorzu Zachodnim w 1700 roku
The Introduction of the Gregorian Calendar in Western Pomerania in 1700
Autorzy:
Gut, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591197.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Gregorian calendar
the history of Western Pomerania
the modern history
kalendarz gregoriański
historia Pomorza
historia nowożytna
Opis:
The change of the Julian Calendar into a ‘corrected’ calendar did not cause any commotion in Western Pomerania. In the official sources there are no traces left of social reaction to the removal of 11 days in 1700 that would have been similar to the reactions of the English street to a analogous calendar reform in 1752. We do not know the feelings of an average Pomeranian, in whose life the day of February 18th, 1700 was followed by March 1st, 1700. The only problem we now know about was the one concerning printing new calendars. In the Brandenburg-Prussian part it resulted from the introduction of thestate monopoly on printing yearbooks granted to a newly created Scientific Society in Berlin. The local printers protested, included Johann Nicolaus Ernst, the official printer of the province, but to no avail. In the Swedish part that type of state directives were not implemented, but the local printers were quite interested in the change; what mattered there was the fact that the ruler granted the privilege of printing the official calendar to the Province, which led to a long-running dispute among printers.
Zmiana kalendarza juliańskiego na kalendarz „poprawiony” nie wywołała na Pomorzu Zachodnim większego zamieszania. W źródłach urzędowych nie zachowały się żadne ślady społecznej reakcji na usunięcie 11 dni w 1700 roku, przypominające chociażby oburzenie angielskiej ulicy na podobną kalendarzową reformę w 1752 roku. Nie znamy niestety odczuć przeciętnego Pomorzanina, w którego życiu nagle następnego dnia po 18 lutego 1700 roku pojawił się 1 marca. Jedyne znane nam problemy wiążą się wyłącznie z kwestią drukowania kalendarzy. W części brandenbursko-pruskiej wynikały one z wprowadzenia państwowego monopolu na druk almanachów przekazanego nowoutworzonemu Towarzystwu Naukowemu w Berlinie. Wywołało to opór miejscowych drukarzy, w tym urzędowego drukarza prowincji Johanna Nicolausa Ernsta, który okazał się jednak nieskuteczny. W części szwedzkiej natomiast, mimo iż tego typu rozporządzenia państwowe nie weszły w życie, również głównie wśród drukarzy widać zainteresowanie wprowadzaną zmianą. Tu jednak chodziło właśnie o przyznanie przez władcę przywileju na drukowanie oficjalnego kalendarza dla prowincji, co doprowadziło do sporów pomiędzydrukarzami, trwających kilka następnych lat.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 2; 69-88
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabojstwo rajcy Nowego nad Wisłą w 1731 roku. Z dziejów badań nad wczesnonowożytną praktyką sądową
Autorzy:
Kitowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914302.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dawny proces karny
kryminologia
dzieje prawa i procesu karnego
historia Pomorza
Opis:
Jedną z głośniejszych spraw kryminalnych w XVIII-wiecznym Nowem nad Wisłą było zabójstwo urzędującego rajcy Kaspra Langi. Była ona o tyle sensacyjna, że nie chodziło w niej wyłącznie o zajmowaną przez zamordowanego funkcję publiczną, lecz przede wszystkim o towarzyszące jej okoliczności oraz jedną z osób uznanych za współwinną – małżonkę Langi, Mariannę i jej udział w tej zbrodni. Zestawienie wszystkich źródeł rzuca światło zarówno na praktykę kryminalną małego miasta pomorskiego, jak i postępowanie władz w przedmiocie rozwiązywania majątków mieszczan w nim zamieszkujących. Jest to o tyle ciekawe, że z racji zachowania dużej części ksiąg możliwe jest prześledzenie losu sprawy od zabójstwa (a nawet wcześniej w odniesieniu do działalności samorządowej oraz zawodowej zamordowanego), po rok 1757, kiedy dokonał się ostateczny podział masy spadkowej. Wydaje się zadaniem uzasadnionym przybliżenie tej sprawy, tym bardziej że postulat badań nad praktyką sądową stosowania prawa w ujęciu makro- i mikrohistorycznym pozostaje wciąż aktualny.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2014, 66, 2; 271-282
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów portu kołobrzeskiego w XVI-XVIII wieku
Introduction to the history of Kołobrzeg’s harbour from 16th to 18th century
Autorzy:
Gaziński, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1600918.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pomeranian history
Kołobrzeg
harbour
harbour administration
historia Pomorza
port
administracja portowa
Opis:
Port w Kołobrzegu u ujścia Parsęty rozpoczął funkcjonowanie na przełomie XIII i XIV wieku. Było to bezpośrednio związane z upowszechnieniem się w żegludze hanzeatyckiej kog, które ze względu na zanurzenie nie mogły swobodnie docierać pod lokacyjne miasto. Najprawdopodobniej w XIV wieku wybudowano po wschodniej stronie rzeki nabrzeże oraz rozpoczęto budowę krótkich (około 50-metrowych) falochronów osłaniających ujście Parsęty. Jednocześnie w porcie zbudowano karczmę celną, w której urzędował wójt osady Ujście, zobowiązany do opieki nad portem. Z biegiem lat mimo wielkich zniszczeń powodowanych przez bardzo silne, cykliczne sztormy (lata 1497, 1645, 1649, 1691, 1693, 1730, 1731) oraz spustoszeń wywołanych przez burze dziejowe, w tym zwłaszcza wojnę trzydziestoletnią i siedmioletnią, port kołobrzeski stopniowo się rozbudowywał. Falochrony o silnej konstrukcji kaszycowej wyprowadzono blisko 100 m w głąb morza. Nabrzeże przy wschodnim brzegu Parsęty wydłużono do około 250 m, przy czym początkowo było to nabrzeże kaszycowe (XV–XVII wiek), a następnie palisadowe (XVIII wiek). Z ówczesnej infrastruktury portowej należy jeszcze wymienić: karczmę celną, żuraw portowy (potwierdzony w XVI wieku), place składowe, magazyn solny, a w XVIII wieku pakownię (Packhof). Od 1666 roku w forcie wzniesionym w czasie wojny trzydziestoletniej po wschodniej stronie rzeki zaczęła działać latarnia. Podstawowym problemem portu było utrzymanie głębokości akwenu portowego (około 2,5 m) oraz głębokości wejścia do portu (zróżnicowana i zależna od aktualnych warunków naturalnych). Ówczesne proste sposoby pogłębiania akwenu portowego nie przynosiły trwałych i zadowalających efektów. W tej sytuacji (od XVI wieku) większe jednostki zmuszone były do prowadzenia przeładunków pośrednich na redzie portu. Portem początkowo zarządzał wójt portowy. Już w XIV wieku pojawili się „panowie portowi” pobierający opłaty od jednostek przybyłych do ujścia Parsęty. Od drugiej połowy XV wieku wzmiankowani są prowizorzy portowi (na początku jeden, potem dwóch, wreszcie czterech), którzy w imieniu rady rotacyjnie zarządzali portem. Z czasem (druga połowa XVI wieku) zanikli „panowie portowi”, a prowizorzy portowi zarządzali całym portem, pobierali opłaty portowe (do końca XVII wieku), nadzorowali remonty oraz pracę portu. Aktualnie urzędującemu prowizorowi podlegał wójt Ujścia, cieśla portowy wraz z pomocnikami, piloci wprowadzający statki oraz robotnicy portowi. W XVIII wieku wszelkie opłaty od przywożonych i wywożonych towarów oraz przybyłych statków pobierali urzędnicy pakowni. Tam też działała kasa portowa.
Kołobrzeg’s harbour, located by the mouth of Parsęta River, started its functioning at the turn of 13th and 14th century. It was directly connected with wide-spreading of cogs in hanseatic marine navigation. Cogs, because of their submersion, were not being able to easily reach the founded town. Most probably in 14th century on the east riverbank the wharf was built. At the same time the construction of short (about 50 meters long) breakwaters was started. Breakwaters were necessary to buckler the river mouth. Simultaneously customs house, where village head of Ujście officiated, was located in the harbour. The village head was obligated to look after the harbour. Over the years, despite great damages caused by very strong cyclic storms (1497, 1645, 1649, 1691, 1693, 1730, and 1731) and the devastations caused by armed conflicts, especially the Thirty Years’ War and the Seven Years’ War, the Kołobrzeg’s harbour gradually expanded. Breakwaters with the strong wooden caisson construction were led over 100 m into the sea. The wharf on the east bank of the Parsęta River was extended to about 250 m. The wharf was originally built with wooden caissons (15th – 17th century) and then it was changed to palisade construction (18th c.). The harbour infrastructure of the time also included: a customs house, a harbour crane (confirmed in 16th c.), storage yards, a salt warehouse and, since 18th century, stowage (Packhof). From 1666, on the east riverside in the fortifications erected during Thirty Years’ War, a lighthouse started its function. The main problem of the harbour was maintaining the harbour depth (about 2,5 m) and the depth of the harbour entrance (it was varied and depending on the current natural conditions). The straightforward methods of dredging the harbour waters of the time did not cause lasting and satisfactory results. In this situation since 16th century the larger vessels were forced to carry indirect transhipments on the roadstead. The harbour was at first managed by the harbour head. However in the 14th century “harbour masters” who charged fees from arriving vessels to the mouth of Parsęta River, were introduced. Since the second half of 15th century there have been harbour administrators (started from one, then two, and finally four), who, on behalf of the council, rotary managed the harbour. Over time (in the second half of 16th century) the function of “harbour masters” disappeared, and harbour administrators managed the entire harbour, including charging harbour fees (until the end of 17th century) and supervising repairs and function of the harbour. Harbour administrator on duty had authority over the village head of Ujście, harbour carpenter with assistants, pilots who led in vessels into the harbour and harbour workers. In the 18th century all the fees from imported and exported goods and arriving vessels were charged by stowage officials (Packhof). There was also harbour office there.
Źródło:
Studia Maritima; 2017, 30; 23-39
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies