Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "hetman" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Stankiewicz Roman Wiktor (1898-1940), oficer marynarki wojennej
Autorzy:
Kirszak, Jerzy (1968- ).
Powiązania:
Polski Słownik Biograficzny 2003, t. 42, z. 2, s. 207-209
Data publikacji:
2003
Tematy:
Stankiewicz, Roman W.
Hetman Chodkiewicz (okręt) załoga biografie 1924 r.
Stankiewicz Roman W. (1898-1940) biografia
Korpus Kadetów (Psków) biografie 1908-1915 r.
Korpus Morski Kadetów (Piotrogród) biografie 1915-1917 r.
Ministerstwo Spraw Wojskowych. Departament Spraw Morskich biografie 1920 r.
Dowództwo Wybrzeża biografie 1920 r.
Navigation School (Portsmouth, Wielka Brytania) kursy biografie 1920-1921 r.
Szkoła Specjalistów Morskich i Flotylli (Świeć) biografie 1921 r.
Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej (Toruń) biografie 1921-1924 r.
Kierownictwo Marynarki Wojennej biografie 1928-1930 r.
Kierownictwo Marynarki Wojennej. Oddział Szkolenia biografie 1935-1938 r.
Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej (Toruń) biografie 1930 r.
Przegląd Morski (czasop.) kadry biografie
Centrum Wyszkolenia Specjalistów Floty biografie 1935 r.
Dyon Kontrtorpedowców dowódca biografia 1939 r.
Kierownictwo Marynarki Wojennej. Samodzielny Referat Organizacyjno-Wyszkoleniowy biografie 1940 r.
Médoc (okręt) dowódca biografia 1940 r.
T15 (okręt) załoga biografie 1917 r.
Avtriot (okręt) załoga biografie 1917-1918 r.
Dunedin (okręt) załoga biografie 1921 r.
Dauntlees (okręt) załoga biografie 1921 r.
Komendant Piłsudski (okręt) załoga biografie 1922-1923 r.
Podhalanin (okręt) załoga biografie 1925-1926 r.
Mazur (okręt) załoga biografie 1925 r.
Kaszub (okręt) załoga biografie 1925 r.
Generał Sosnkowski (okręt) dowódca biografia 1926 r.
Krakowiak (okręt) dowódca biografia 1929-1930 r.
Podhalanin (okręt) dowódca biografia 1934-1935 r.
Ślązak (okręt) dowódca biografia 1935 r.
Gryf (okręt) dowódca biografia 1938-1939 r.
Marynarka wojenna oficerowie biografie Rosja 20 w.
Marynarka wojenna oficerowie biografie Polska 20 w.
Torpedowce załogi biografie 1925-1926 r.
Military periodicals
Wojsko biografie 20 w. Rosja
Wojsko
Czasopisma wojskowe polskie kadry biografie
Biografia
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Hetmana wielkiego koronnego problemy codzienne, czyli o klawicymbale, wołach i robaczkach, które jedwab robią
Daily Problems of Grand Crown Hetman or Chuckle-Heads, Oxen and Little Worms that Make Silk
Autorzy:
Biedrzycka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23944095.pdf
Data publikacji:
2009-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Stanisław Koniecpolski
hetman
korespondencja
Opis:
Edycja obejmuje 6 niepublikowanych dotąd listów do hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego, jednego z najbardziej wpływowych ludzi Rzeczypospolitej w czasach panowania Władysława IV. Listy te, dotyczące spraw prywatnych Koniecpolskiego, wyróżniają się wśród korespondencji hetmana, w ogromnej większości związanej z jego działalnością urzędową; do wyjątków należą pisma tyczące się spraw prywatnych, rodzinnych lub gospodarczych. Skromne rozmiary tego typu korespondencji wynikają zapewne przede wszystkim ze zniszczeń, spowodowanych m.in. rozproszeniem przez niższych urzędników i dzierżawców, pomijaniem w oficjalnych kopiariuszach czy niedostępnością dla autorów szlacheckich sylw. Zachowane pozostałości świadczą jednak o zainteresowaniu Koniecpolskiego nawet najdrobniejszymi szczegółami gospodarczymi związanymi z zarządem jego rozległych dóbr, o jego zamiłowaniach artystycznych i sieci kontaktów towarzyskich; pomagają również ukazać hetmana jako człowieka o zainteresowaniach wykraczających poza sprawy wojskowe.
This edition includes six previously unpublished letters to Stanisław Koniecpolski, Grand Crown Hetman, one of the most influential person in Poland during the reign of Władysław IV Waza. Presented letters are private, and that is why they stand out of the Hetman’s correspondence. Koniecpolski’s letters were mostly related to his official activities and the writings concerning his private affairs, family or business were to be found only exceptional among them. Modest size of this type of correspondence was probably result of damages caused by dispersal of lower officials and tenants, omissions in the official cartularies, or unavailability of documents for authors of silva rerum (kind of home chronicle). Preserved remains of the correspondence demonstrate the interest of Koniecpolski even in the finest details related to the economic management of his vast estates, his artistic bent and a network of social contacts; they also help to show Koniecpolski as a man with interests that went beyond military matters.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2008-2009, 15-16, 15-16; 113-126
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział hetmanów litewskich w przygotowaniu kampanii wojennej na przykładzie zmagań ze Szwecją w roku 1625
Autorzy:
Gawron, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690163.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Commonwealth of Both Nations
Lithuanian hetmans
Lithuanian army
military logistics
Livonian War
Rzeczpospolita Obojga Narodów
hetman litewski
armia litewska
logistyka wojenna
wojna w Inflantach
Opis:
Livonian war, waged by Lithuanian army against Swedes in 1625–1626, showed very clearly, that without hetman’s help (commander-in-chief) any military preparation would have been very difficult or even impossible. Using their private resources: men, money or raw materials Lithuanian commanders were able to build quite the large army. The king Sigismund III’s decisions, quarrels among high – ranking officers and military blunders did not allow to use these forces properly. Structure of the army, composition of oficer’s corps and troops’ strength was heavily influenced by hetmans. Maintaining army in the camp was possible because of their considerable borrowing. They used their vast landed estates as a source of food, arms and military equipment. Hetmans were responsible for camp and march discipline and civilians protection, however their achievements in that area were rather modest.
Działania wojenne armii litewskiej przeciwko Szwedom w Inflantach w latach 1625–1626 pokazały dobitnie, że bez udziału hetmanów byłyby one bardzo trudne czy wręcz niemożliwe. Wykorzystując własne zasoby: pieniężne, ludzkie czy materiałowe, dowódcy litewscy zdołali wystawić pokaźną armię, która jedynie z powodu decyzji Zygmunta III, sporów pomiędzy Lwem Sapiehą oraz Krzysztofem Radziwiłłem czy błędów w dowodzeniu nie została należycie spożytkowana. Obaj hetmani mieli znaczący wpływ na strukturę armii, skład kadry oficerskiej oraz liczebność poszczególnych jednostek. Zatrzymanie wojska w obozie było możliwe dzięki znacznym pożyczkom z prywatnej kasy hetmanów, dzięki którym wypłacano żołd poszczególnym oddziałom, zaś majętności obu dowódców były wykorzystywane jako źródło dostaw żywności oraz sprzętu wojennego. W gestii hetmanów leżały także zapewnienie dyscypliny w obozie oraz ochrona ludności cywilnej przed maszerującym wojskiem, jednakowoż odnosili oni w tej materii jedynie umiarkowane sukcesy.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2015, 1
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Культурний простір Гетьманщини доби Данила Апостола
Сultural Space of the Hetmanate in the Times of Danylo Apostol Rule
Autorzy:
Pryszliak, Wołodymyr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844490.pdf
Data publikacji:
2015-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
culture
cultural policy
literature
church architecture
national identity
hetman
Zaporosian Host
Russian Empire
Hetmanate
Danylo Apostol
Opis:
This article explores the social and cultural life of the historical circumstances of the Cossack Hetmanate under the rule of Hetman Danylo Apostol in the 1727–1734. Based on lesser-known archival and published sources the main forms of cultural and spiritual life of Ukraine in the very time period is highlighted: education, literature, church building. Particular attention is paid to cultural policy, main areas of cultural and spiritual development and features of the Hetmanate cultural space in the context of adaptation or confrontation of the autonomous Cossack Ukraine vis-à-vis policy of centralization and incorporation of the newly emerging Russian Empire. Iinternal connections and patterns of Ukrainian cultural process in the late Baroque, its role and place in the formation of Ukrainian national identity are traced.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2015, 3; 331-346
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tumult wileński 1755 roku i jego reperkusje
Autorzy:
Szwaciński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690077.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
trybunał
Litwa
Rzeczpospolita
Rosja
kanclerz
hetman
rywalizacja stronnictw
tribunal
Lithuania
Commonwealth
Russia
chancellor
factions’ rivalry
Opis:
Pod koniec sierpnia 1755 r. w czasie sesji trybunału w Wilnie doszło do krwawych zajść. Był to element zaostrzającej się wówczas walki stronnictw na Litwie. Obie strony konfliktu – obozy wokół Radziwiłłów i Czartoryskich – oskarżały się wzajemnie o bezprawie i wysłały odpowiednie „diariusze” na dwór królewski do Drezna, a Michał Czartoryski poprosił Rosję o pomoc przed reasumpcją trybunału litewskiego w 1756 r. At the end of August 1755 at the tribunal in Wilno (Vilna, Vilnius) there was a bloody incident. It was a symptom of intensifying rivalry between the factions in Lithuania. Both sides – the camps around the Radziwiłł and the Czartoryski families – accused each other of lawlessness and sent the relevant ‘diaries’ to the royal court in Dresden, and Michał Czartoryski asked Russia for help before the resumption of the Lithuanian tribunal in 1756.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2016, 2
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biała Cerkiew. Uwarunkowania, przebieg i skutki jesiennego najazdu 1626 roku
Bila Tserkva. Determinants, course and consequences of the raid of autumn 1626
Белая Церковь. Причины, течение и следствия осенних нападений 1626 гoдa
Autorzy:
Depta, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1925599.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Biała Cerkiew
Tatarzy
Kozacy
Stefan Chmielecki
chorągiew
tabor
hetman
inkursja
obóz
Bila Tserkva
Tatars
Cossacks
chorągiew (banner)
wagon fort
incursion
military camp
Белая Церковь
татары
казаки
Стефан Хмелецкий
хоругвь
табор
гетман
нападение
лагерь
Opis:
Tematyka niniejszego artykułu związana jest z jesienną wyprawą tatarską z 1626 r. oraz bitwą pod Białą Cerkwią. Publikacja ma na celu ukazanie, jaką rolę w kontekście ogólnej sytuacji militarnej kraju odgrywał najazd nuradyna Feth Gireja oraz jakie znaczenie pod względem uwarunkowań międzynarodowych mieć mogło spektakularne zwycięstwo Stefana Chmieleckiego. Autor podjął próbę odtworzenia realiów kampanii z uwzględnieniem opartej na dostępnym materiale źródłowym liczebności obu walczących stron, a także planowanej i zastosowanej przez nie koncepcji działań taktycznych i strategicznych. Bitwa pod Białą Cerkwią nierozerwalnie związana jest z osobą regimentarza Stefana Chmieleckiego. Jednym z postulatów artykułu było zatem podniesienie kwestii jego kompetencji, osobowości, a przede wszystkim motywacji, jakie nim kierowały. Te bowiem determinowały głównodowodzącego do podejmowania konkretnych, śmiałych decyzji, skutkujących pełnym triumfem strony polskiej.
The topic of this article is connected with the Tatar autumn incursion of 1626 and with the battle of Bila Tserkva. It is aimed at showing what part the nuredin Feth Girej raid played in the general situation of the country and how significant the spectacular victory of Stefan Chmielecki might have been regarding international determinants. The author tries to reconstruct the realities of the campaign, taking into consideration the numerical strength of both fighting sides basing on the available source material, as well as the concept of tactical and strategic actions planned and taken by the sides. The battle of Bila Tserkva is inextricably linked with the person of regimentarz (i.e. substitute of a hetman) Stefan Chmielecki. One of the objectives of the article is to bring up the issue of his competence, personality, and above all motivation that directed him, as it determined the main commander to make concrete, bold decisions resulting in a full triumph of the Polish side.
Тема данной статьи связана с осенней агрессией татар в 1626 г. и битвой под Белой Церковью. Целью публикации является выявление роли этой агрессии нуреддина Фетих Гирея в контексте общей милитаристской ситуации, а также ответ на вопрос – какое значение с точки зрения международной ситуации могла иметь спектакулярная победа Стефана Хмелецкого. Автор пытается пролить свет на события кампании с учетом численности обеих воюющих сторон (согласно данным имеющихся источников), а также на планируемые и воплощенные ими концепции тактических и стратегических действий. Битва под Белой Церковью неразрывно связана с региментарем Стефаном Хмелецким. Одним из нескольких ключевых моментов этой статьи было поднятие вопроса о его компетенции, личности, и прежде всего – мотивации, которая им управляла. Все это влияло на принятие главнокомандующим конкретных, смелых решений, приводящих в итоге к полному триумфу польской стороны.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2017, XVIII (LXIX), 4 (262); 9-43
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WYBRANE LISTY PAWŁA TETERY ADRESOWANE DO JANA KAZIMIERZA, STEFANA CZARNIECKIEGO ORAZ MIKOŁAJA PRAŻMOWSKIEGO JAKO WZÓR LISTÓW HETMAŃSKICH KIEROWANYCH DO PRZEDSTAWICIELI RZECZYPOSPOLITEJ
EXEMPLARY LETTERS OF PAWŁA TETERY ADDRESSED TO JAN KAZIMIERZ, STEFAN CZARNIECKI AND MIKOŁAJ PRAŻMOWSKI AS A MODEL OF HETMANS LETTERS ADDRESSED TO REPRESENTATIVES OF POLISH-LITHUANIAN COMMONWEALTH
Autorzy:
Kryszak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418669.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
Pavlo Teteria
correspondence
Cossack’s hetman
Cossacks
Opis:
Correspondence gives us some information about individual accidents or some of occurring phenomena. It allows us to take a look at the events through the eyes of its participants. This gives us the chance to analyze the attitude of people, who wrote the letters, to reality. It is therefore a valuable addition to information collected from other sources. Letters of Paweł Tetera (Pavlo Teteria) are example of such a situation. Letters presented below cover three important moments in the life of this man, and significant in the history of the Cossacks - the decline of the rule of Jerzy Chmielnicki (Yurii Khmelnytsky) in 1662, the expedition of Jan Kazimierz (King John II Casimir) to Moscow and the moment of leaving Ukraine by Tetera (Teteria) in June 1665.
Źródło:
Colloquium; 2017, 9, 2; 27-43
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydatki króla Jana III Sobieskiego na renowację trumny hetmana Stanisława Żółkiewskiego poniesione w latach 1690–1692
John III Sobieski expenditures on renovation of the coffi n of hetman Stanisław Żółkiewski, incurred in 1690–1692
Autorzy:
Jankowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474794.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Jan III Sobieski (fundacja),
hetman Stanisław Żółkiewski (trumna),
Żółkiew (kościół parafialny),
Lwów (klasztor karmelitanek bosych)
John III Sobieski (foundations), hetman Stanisław Żółkiewski (coffi n),
Żółkiew (parish church),
Lviv (monastery of Carmelite Sisters)
Opis:
In 1690–1692 tin coffi n of Grand Chancellor of the Crown and Hetman Stanisław Żółkiewski (1547–1620) was renovated. Renovation was commissioned and paid for by his grandson, King John III Sobieski (1629–1696). Renovation took place in Lviv, as part of construction of a church and monastery of Carmelite Sisters, also founded by the king. Hetman Żółkiewski’s coffi n was transported from parish church in Żółkiew to nearby Lviv, where it was renovated. Works were performed by Lviv artisans – goldsmith David the Jew and whitesmith Aleksander. Cost of works amounted to 1299 złoty and 7 grosz. On 16th January 1692, repaired coffi n was returned to Żółkiew. Bills published in the article illustrate diffi culties, encountered by those fulfi lling the orders of the king. Further history of Żółkiewski’s tin coffi n is also described.
W latach 1690–1692 dokonano renowacji cynowej trumny hetmana i kanclerza wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego (1547–1620). Renowację tę zlecił i opłacił jego wnuk, król Jan III Sobieski (1629–1696). Renowacja miała miejsce we Lwowie, przy okazji budowy kościoła i klasztoru dla karmelitek bosych, również fundacji królewskiej. Trumna hetmana została przewieziona z kościoła parafialnego w Żółkwi do pobliskiego Lwowa. Tam poddano ją renowacji. Prace te wykonali rzemieślnicy lwowscy złotnik Żyd Dawid i konwisarz Aleksander. Koszt tych prac wyniósł 1299 złotych i 7 groszy. Naprawiona trumna 16 I 1692 r. wróciła do Żółkwi. Publikowane w powyższej edycji rachunki obrazują na trudności na jakie natrafili wykonawcy polecenia króla. W artykule opisano też późniejsze dzieje cynowej trumny Żółkiewskiego.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 251-262
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
XVIII-wieczna Bułgaria oczyma hetmana Filipa Orlika (na podstawie „Diariusza podróżnego” 1720–1723)
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681639.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
hetman, Cossack, travel report, Bulgaria, Thrace, 18th-century memoirs
hetman kozacki, relacja z podróży, Bułgaria, Tracja
Opis:
The paper comments on the information about 18th-century Bulgaria revealed by Cossack hetman Pylyp Orlyk in his travel diary. In October 1720 Orlik set out on a journey from Stockholm to Istanbul. The purpose of his trip was to find allies and supporters to fight against Russia. Orlik’s journey began in Stockholm, because his first and most important ally was the king of Sweden, Charles XII, with whom he had already come in contact and agreed on joint plans. A large part of the hetman’s journey went through the territories of the Ottoman Empire and the lands dependent on him. This is why his travel diary contained much information about Bulgaria and the Bulgarians. Orlik described the places where he stayed for a night, reported the course of the following days, travel hardships, meetings held and even eaten meals. He wrote about the state of the church and the number of Christians in each town. His diary is therefore a source of invaluable knowledge about the Bulgarian lands in the first half of the 18th century.
Artykuł przedstawia informacje o 18-wiecznej Bułgarii, zawarte w diariuszu kozackiego hetmana Filipa Orlika (ukr. Pyłyp Orłyk). W październiku 1720 roku Orlik wyruszył w podróż ze Sztokholmu do Stambułu. Celem jego podróży było znalezienie sojuszników i pomocników do walki z Rosją. Podróż Orlika zaczęła się w Sztokholmie, gdyż jego pierwszym i najważniejszym sojusznikiem został król Szwecji Karol XII, z którym już wcześniej zdążył wejść w kontakt i uzgodnić wspólne plany. Duża część podróży hetmana przebiegała przez terytoria Imperium Osmańskiego i ziemie od niego zależne, toteż w jego dzienniku podróżnym znalazło się wiele informacji na temat Bułgarii i Bułgarów. Filip Orlik opisał każde z miejsc, gdzie zatrzymał się na nocleg, relacjonując przebieg kolejnych dni, trudy podróży, odbyte spotkania, a nawet zjedzone posiłki. Spisywał uwagi na temat stanu cerkwi i liczby chrześcijan w każdym mieście. Jego dziennik jest więc źródłem nieocenionej wiedzy na temat ziem bułgarskich w I połowie XVIII wieku.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa komputy wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego z pierwszej połowy 1615 roku
Two Military Registers of the Grand Duchy of Lithuania Troops from the First Half of 1615
Autorzy:
Przepiórka, Andrzej Grzegorz
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131670.pdf
Data publikacji:
2020-09-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish-Muscovite War (1609–1618)
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian army
Lithuanian hetman
army registers
military organisation
troops
wojna Rzeczypospolitej z Państwem Moskiewskim (1609–1618)
Wielkie Księstwo Litewskie
armia litewska
hetman litewski
komputy
organizacja wojska
żołnierze
Opis:
Edycja źródłowa obejmuje dwa komputy wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego z pierwszej połowy 1615 r. Dokumenty stanowią cenny materiał do badań nad organizacją i liczebnością wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego w pierwszej połowie XVII w.
The present source edition contains two registers of the military troops of the Grand Duchy of Lithuania from the first half of 1615. The documents make a valuable contribution to the research into the organisation and number of the Lithuanian army in the first half of the seventeenth century.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 267-286
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie każdy nosił w plecaku buławę… hetmańską. Kilka uwag o karierze wojskowej i politycznej Aleksandra Hilarego Połubińskiego w związku z pracą Andrzeja Adama Majewskiego
Not Everyone Carried the Hetman’s Mace in His Knapsack. Some Remarks on the Military and Political Career of Aleksander Hilary Połubiński in Relation with Andrzej Adam Majewski’s Book
Autorzy:
Ciesielski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129555.pdf
Data publikacji:
2020-12-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Aleksander Hilary Połubiński
Grand Duchy of Lithuania
hetman office
marshal office
Lithuanian magnates
clientage
model of biography
Wielkie Księstwo Litewskie
urząd hetmański
urząd marszałkowski
magnateria litewska
klientela
model biografii
Opis:
Celem artykułu recenzyjnego jest ocena biografii Aleksandra Hilarego Połubińskiego pióra Andrzeja A. Majewskiego. Dokonano w nim analizy następujących jej elementów: wykorzystanej bazy źródłowej i literatury, właściwości doboru bohatera, konstrukcji pracy oraz postawionych w niej tez. W przypadku tych ostatnich największe zastrzeżenia wzbudziły: sposób przedstawienia Połubińskiego jako dowódcy wojskowego; sprowadzenie na dalszy plan rozważań jego kariery politycznej; zmarginalizowanie działalności gospodarczej; sposób przedstawienia klienteli Połubińskiego. W połączeniu z przyjętą konstrukcją pracy – chronologiczną, z nadmiernie rozbudowanymi opisami działań wojennych, obniża to ocenę recenzowanej pracy, którą trudno uznać za nowatorską i wnoszącą nową jakość w stan wiedzy na temat wydarzeń natury wojskowej oraz życia politycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego i szerzej Rzeczypospolitej w latach 40.–70. XVII w. Niewątpliwie jednak stanowi ona interesujące studium działalności Aleksandra Hilarego Połubińskiego, przede wszystkim na polu militarnym, w mniejszym stopniu politycznym.
The purpose of this review article is to assess the biography of Aleksander Hilary Połubiński penned by Andrzej A. Majewski. It evaluates the source base and literature on the subject used by Majewski, the qualities of the selection of the protagonist, the structure of the book, and the theses put forward by the author. In the case of the latter, the strongest reservations concern the way of presenting Połubiński as military commander, pushing his political and economic activities into the background, as well as the way of presenting Połubiński’s clients. Together with the adopted structure of the book, it downgrades the value of the reviewed book which can be hardly regarded as bringing a new quality to the knowledge about the military and political life of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth between the 1640s and 1670s. However, it is an interesting study of Połubiński’s activity in the military, and – to a lesser extent – political fields.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 4; 935-953
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To jest firmamentum potestatis regia”. Wojsko kwarciane w latach 1587–1588
„It is firmamentum potestatis regia”. The Quarter Army in the Years 1587–1588
„Это firmamentum potestatis regia”. Кварцяное войско в 1587–1588 гг.
Autorzy:
Pieńkowski, Maciej Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887088.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Wojsko
rotmistrz
hetman
chorągiew
starosta
Army
captain
banner
staroste
армия
ротмистр
гетман
хоругвь
староста
Opis:
Artykuł omawia liczebność i funkcjonowanie wojsk kwarcianych w burzliwym trzecim bezkrólewiu oraz w pierwszym roku panowania Zygmunta III. Problem ten nie był dotychczas szerzej omawiany w literaturze przedmiotu, a jedynie zasygnalizowany w opracowaniu Jana Wimmera. Dzięki dotarciu do niewykorzystanych dotychczas materiałów skarbowo-wojskowych udało się ustalić nie tylko liczebność tego wojska w poszczególnych kwartałach interesującego okresu, ale także nazwiska rotmistrzów, spośród których zdecydowana większość brała udział w wojnach z Moskwą za Stefana Batorego. W późniejszym czasie część z nich zrobiła kariery w gronie senatorsko-dygnitarskim, co wiązało się ze służbą wojskową i piastowaniem tytułu rotmistrza. Warto także podkreślić, że weryfikacji został poddany udział kwarcianych w wojnie z arcyksięciem Maksymilianem i w bitwie pod Byczyną. Nie mniej istotnym aspektem, poruszonym w artykule, jest kontekst polityczny użycia kwarcianych w sytuacji rozdwojenia sejmu elekcyjnego i prób osłabienia pozycji hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego oraz poddanie jego prerogatyw ogólnokrajowej dyskusji nad zakresem władzy urzędników centralnych. Kwestia ta nabiera szczególnego znaczenia z perspektywy szlachty ruskiej, ciągle zagrożonej najazdami tatarskimi.
The article discusses the strength and functions of the quarter army (wojsko kwarciane) during the turbulent third interregnum and the first year of the reign of Sigismund III. Besides being highlighted in a study by Jan Wimmer, this problem has so far not been discussed in great detail in the literature regarding the subject. Thanks to gaining access to previously unused fiscal-military materials, it was possible to determine not only the size of this army in particular quarters of the period of interest, but also the names of individual captains, the vast majority of whom took part in the wars with Moscow under Stefan Batory. Later, some of them made careers in senatorial and dignitary circles, which were associated with military service and holding the title of captain. It is also worth noting that the participation of the army in the war with Archduke Maximilian and at the Battle of Byczyna was verified. Another important aspect discussed in the article is the political context behind the use of the army in the doubling of the election sejm and the attempts to weaken the position of the Grand Hetman of the Crown, Jan Zamoyski, and subjecting his prerogatives to a nationwide discussion on the scope of power held by central officials. This issue is of particular importance from the perspective of the Ruthenian nobility, who were still threatened by Tatar invasions.
В статье обсуждается численность и функционирование Кварцяного войска в бурное третье междуцарствие и в первый год правления Сигизмунда III. Эта проблема до сих пор не слишком подробно обсуждалась в специализированной литературе; она была лишь обозначена в исследовании Яна Виммера. Благодаря доступу к ранее неиспользованной базе военно-расчетных материалов, удалось определить не только численность этой армии в конкретных кварталах интересующего периода, но и имена ротмистров, подавляющее большинство которых принимало участие в войнах с Москвой под руководством Стефана Батория. Позже некоторые из них сделали карьеру в группе сенаторов и сановников, что было связано с военной службой и присвоением звания ротмистра. Также стоит отметить, что верификации подверглось участие квартальных в войне с эрцгерцогом Максимилианом и в битве под Бычиной. Не менее важным аспектом, обсуждаемым в статье, является политический контекст использования Кварцяного войска в ситуации раздвоения выборного сейма и попыток ослабить позиции великого гетмана коронного Яна Замойского, а также подчинение его прерогатив общенациональной дискуссии о полномочиях центральных чиновников. Этот вопрос имеет особое значение с точки зрения русинской знати, постоянно находящейся под угрозой татарского нашествия.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2021, XXII (LXXIII), 3 (277); 9-42
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The 400th anniversary of the death of Stanisław Żółkiewski, Hetman and Great Crown Chancellor, Senator of the Polish-Lithuanian Commonwealth
400. rocznica śmierci Stanisława Żółkiewskiego, hetmana i kanclerza wielkiego koronnego, senatora Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Autorzy:
Kaczorowski, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138544.pdf
Data publikacji:
2021-02-23
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
hetman
kanclerz
senator
sejm
Rzeczpospolita
chancellor
Seym
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
In the period of Nobles’ Democracy, the art of war of the Polish-Lithuanian Commonwealth attained the highest level, making a real phenomenon in the then Europe. It owed its development, among others, to outstanding Hetmans of the Crown and Lithuania, victors in many battles, leaders surrounded by fame and admiration, genuine patriots. In the hall of fame of Grand Hetmans, Field Hetmans and Lithuanian Hetmans, a most prominent place is taken by Stanisław Żółkiewski (1747-1620).On 13 June 2019, Members of Parliament passed an occasional resolution dedicating the year 2020 to Stanisław Żółkiewski. The resolution reads, among others, “Stanisław Żółkiewski always put the good of Poland above his own benefits, stood faithfully on the side of successive kings, also in internal conflicts, despite the critical opinion of Sigismund III’s politics. He advocated religious tolerance and easing conflicts. […] The Seym of the Republic of Poland, upon acknowledging the great contributions of Stanisław Żółkiewski,creator of the victory of Klushino and a conqueror of Moscow, tenacious defender of the Mother Country for which he sacrificed his life, establishes the year 2020, which marks the occasion of the 400th anniversary of his death, the Year of Hetman Stanisław Żółkiewski.”
W okresie demokracji szlacheckiej sztuka wojenna Rzeczypospolitej Obojga Narodów osiągnęła najwyższy poziom, stanowiąc prawdziwy fenomen w ówczesnej Europie. Swój rozwój zawdzięczała między innymi wybitnym hetmanom koronnym i litewskim, zwycięzcom wielu bitew, wodzom otoczonym sławą i podziwem, autentycznym patriotom. W poczcie staropolskich hetmanów wielkich i polnych koronnych i litewskich poczesne miejsce zajmuje Stanisław Żółkiewski (1547–1620).Dnia 13 czerwca 2019 r. parlamentarzyści w drodze okolicznościowej uchwały ustanowili rok 2020 Rokiem Hetmana Stanisława Żółkiewskiego. W uchwale czytamy między innymi: „Stanisław Żółkiewski zawsze przedkładał dobro Polski ponad własne korzyści, stał wiernie po stronie kolejnych królów, także w wewnętrznych sporach, mimo krytycznego zdania o polityce Zygmunta III. Opowiadał się za tolerancją religijną i łagodzeniem konfliktów. […] Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając wielkie zasługi Stanisława Żółkiewskiego, twórcy wiktorii kłuszyńskiej i zdobywcy Moskwy, wytrwałego obrońcy Ojczyzny, za którą oddał swoje życie, ustanawia rok 2020 w 400-lecie Jego śmierci Rokiem Hetmana Stanisława Żółkiewskiego”.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2020, 18, 4; 153-164
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дитина в українському історичному наративі ХVІІІ ст.
The Child in 18th‑century Ukrainian Historical Narrative
Autorzy:
Сердюк, Ігор
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030991.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Baroque
chronicles
childhood history
Cossacks
Hetman State
historical myth
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 1; 23-42
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies