Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "hagiografia" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Jeden z dziesięciu. Pomorskie kontyngenty dla Krzywoustego według relacji Herborda
One in Ten. Pomeranian Contingents for Bolesław Iii Krzywousty (Wrymouth) According to Herbord’s Account
Autorzy:
Babij, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591106.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
early medieval Pomerania
military organization
select levy
expeditionary levy
hagiography
wczesnośredniowieczne Pomorze
organizacja sił zbrojnych
wybranieckie pospolite ruszenie
ekspedycyjne pospolite ruszenie
hagiografia
Opis:
Artykuł traktuje o interpretacji relacji Herborda, w którym autor jednego z żywotów św. Ottona opisał wymiar kontyngentów wojskowych, jakie Pomorzanie mieli dostarczać Bolesławowi III. Istnieją trzy zasadnicze interpretacje tego przekazu. Pierwsza oparta jest na rozumieniu sformułowania patres familias jako warstwy możnych. Zgodnie z drugą byli oni grupą niewolnych wojowników wyspecjalizowanych w wyprawach łupieżczych. Zdaniem autora najwłaściwsze będzie jednak dosłowne rozumienie tekstu Herborda. Wymiar pomorskich kontyngentów najczęściej porównywano z realiami monarchii karolińskiej i ottońskiej. Warto odnieść się też do materiału porównawczego z obszaru Danii i Połabia. Duńska organizacja sił zbrojnych znała ekspedycyjne pospolite ruszenie o charakterze morskim. Słowianie Połabscy również mobilizowali oddziały na zasadzie terytorialnej, jednak nie wiadomo, czy było to wybranieckie pospolite ruszenie tak samo jak na Pomorzu. Liczba 1/10 wydaje się prawdopodobna, jednak należy pamiętać, że Herbord był hagiografem i bardziej zależało mu na symbolicznym znaczeniu liczb niż ich dokładności.
This article covers the interpretation of Herbord’s account, in which the author describes the size of the military contingents which the Pomeranians were supposed to provide to Bolesław III. There are three main interpretations of this source. The first one relies on understanding “patres familias” as the upper class or magnates. The second interprets the same phrase as a group of slave warriors specialised in raids. According to the author of this article, the literary interpretation is the most appropriate one. The size of the Pomeranian contingents was most commonly compared to the reality of Carolingian and Ottonian monarchy. One may also use comparable sources from Denmark and Polabia. The Danish military organisation included maritime expeditionary levy. The Polabian Slavs mobilised their troops based on territorial rules but it is not certain whether they were select levy as in Pomerania. The one in ten ratio seems to be probable but it should be noted that Herbord was a hagiographer and wanted to emphasize the symbolic meaning of the numbers rather than their accuracy.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 2; 43-66
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolekcja hagiograficzna Piotra Hiacynta Pruszcza Forteca duchowna Królestwa Polskiego z XVII wieku
Piotr Hiacynt Pruszczs Hagiographic Collection The Spiritual Fortress of the Polish Kingdom from 17th Century
Autorzy:
Binko, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953892.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
P. H. Pruszcz
M. Baroniusz
Forteca duchowna
katalog świętych
reforma katolicka
antemurale
hagiografia
sarmatyzm
The Spiritual Fortress
catalogue of saints
Catholic reform
hagiography
Sarmatism
Opis:
The work by Piotr Hiacynt Pruszcz, Forteca duchowna (The Spiritual Fortress) published in 1662 perfectly well fits the 17th century current of hagiographic literature. The religious revival started by the Council of Trent (1545-1563) undoubtedly influenced development of that particular literary genre. It was connected with enlivening the cult of the saints, especially local and national ones, and it was an attempt to adjust the saints to the needs of the universal Church. The Spiritual Fortress is a work that fully responds to the needs of the society of that time. Despite the fact that lots of lives and catalogues of saints were written at that time, Pruszcz's work distinguishes itself from other Polish works describing the lives of the saints by the fact that it is devoted only to Polish saints or ones who were closely connected with Poland. It was the first catalogue of Polish saints that was so comprehensive. It was Pruszcz's intention to show Poland as the fatherland of saints, as an exceptional place, chosen by God. At the same time the title of the work suggests that Poland had a mission as antemurale of Christianity, the foundation supporting the Church and Europe. Hence The Fortress is a result and an expression of the Sarmatian ideology, and at the same time an attempt to adjust to the tasks set by the post-Trent Church to hagiography. Pruszcz's catalogue is a continuation of the literary genre that existed from the beginning of Christianity; it fulfills the same functions that hagiography had from its beginning. The Spiritual Fortress is still an attempt to record particular people's sanctity, and at the same time it is a work that supplies the reader with very clear and definite ways to carry sanctity into effect and with models to be imitated.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 2; 107-121
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzorce świętości w Fortecy duchownej Królestwa Polskiego Piotra Hiacynta Pruszcza
Models of sainthood in Piotr Hiacynt Pruszczs Forteca duchowna Królestwa Polskiego (The Spiritual Fortress of the Polish Kingdom)
Autorzy:
Binko, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887501.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Pruszcz
hagiografia
wzór osobowy/model
męczennik
wyznawca
hagiography
personal model
martyr
confessor
Opis:
Od końca XVI wieku w Polsce i Europie zaczęto tworzyć liczne katalogi i zbiory żywotów świętych, które miały propagować kult rodzimych świętych. Piotr Hiacynt Pruszcz w Fortecy duchownej Królestwa Polskiego opisał życie, działalność i świętość 312 osób, które według niego cieszyły się fama sanctitatis i mogły być wzorem dla innych. Bohaterów Fortecy duchownej podzielić można na dwie podstawowe grupy: męczenników, którzy dowiedli swej świętości poprzez śmierć męczeńską, oraz wyznawców – ludzi, którzy na co dzień realizowali ideały ewangeliczne. Spośród licznego grona męczenników wyodrębnić można trzy zasadnicze podgrupy: tych, którzy ponieśli śmierć w wyniku prześladowań wiary katolickiej; misjonarzy ginących w czasie głoszenia słowa Bożego i męczenników, którzy popadli w konflikt z władzą świecką. Drugą, po męczennikach, grupę świętych tworzą wyznawcy. W dziele Pruszcza znaleźć można wzór biskupa, model mnicha – ascety, misjonarza, dobroczyńcy, księżnej i wreszcie wzór małżonków. Wszystkie modele osobowe zamieszczone w Fortecy duchownej Królestwa Polskiego wskazują, że świętość może i powinna być realizowana w codziennym życiu poprzez praktykowanie modlitwy, ascezy i miłosierdzia. Podkreślona została wartość czystości, cnota ubóstwa, pokory i posłuszeństwa. Wzory osobowe realizowane były poprzez różne praktyki religijne, takie jak nabożeństwa okołoliturgiczne, związane z kultem tajemnic Chrystusowych, nabożeństwa ku czci Najświętszego Sakramentu oraz kult maryjny, charakterystyczny zwłaszcza dla polskiej duchowości. Przedstawiony przez Pruszcza wybór portretów osobowych odzwierciedlał tendencje ideologiczne w kulturze religijnej polskiego baroku. Wzory te nie wyczerpywały istniejących i obowiązujących w XVII wieku modeli postaw i zachowań ludzkich, ale były propozycją dla czytelnika. Każdy mógł znaleźć świętego swego stanu i na jego wzór dążyć do zbawienia.
Starting from the end of the 16th century in Poland and in Europe numerous catalogues and collections of lives of saints were compiled that were supposed to promote the cult of native saints. Piotr Hiacynt Pruszcz in his The Spiritual Fortress of the Polish Kingdom described the lives and sainthood of 312 people who, in his opinion, enjoyed fama sanctitatis and could be models for others. The protagonists of The Spiritual Fortress may be divided into two fundamental groups: martyrs, who proved their sainthood by their martyr's death, and confessors – people who realized the evangelical ideals in their everyday life. Among the numerous martyrs three basic subgroups may be distinguished: those who died as result of prosecutions of the Catholic faith; missionaries killed when they preached God's Word, and martyrs who came into conflict with the lay authorities. The second group, next to martyrs, is constituted by confessors. In Pruszcz's work we can find the model of bishop, the model of monk-ascetic, of a missionary, a benefactor, a princess, and finally the model of a married couple. All the personal models contained in The Spiritual Fortress of the Polish Kingdom show that sainthood may and should be realized in one's everyday life by practicing prayer, asceticism and charity. The value of chastity is emphasized as well as of the virtue of poverty, of humility and obedience. Personal models were realized through various religious practices, like services connected with the cult of Christ's mysteries, services in honor of the Blessed Sacrament, and the Marian cult that is especially characteristic of the Polish spirituality. The selection of personal portraits presented by Pruszcz reflected the ideological tendencies in the religious culture of Polish Baroque. The models did not exhaust the existing and obligatory models of people's attitudes and behaviors of the 17th century, but they were a proposal presented to the reader. Anybody could find a saint belonging to his state and to strive after salvation according to his model.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 2; 29-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesny stan badań nad prawosławną hagiologią
The state of the contemporary researches on Orthodox hagiology
Autorzy:
Charkiewicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420420.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
hagiologia
hagiografia
świętość
święci
hagiology
hagiography
holiness
saints
Opis:
Hagiology is relatively young branch of theology. It deals with issues related to the study of holiness from theological perspective. The modern state of research on Orthodox hagiology in Poland is not advanced. The study on holiness in our country essentially boils down to the issues connected to the lives of saints. Therefore it is usually limited to the hagiography and is conducted more from literately than theological perspective. A bit more advanced study in the field of Orthodox hagiology than in Poland can be observed abroad. The researches in this area deal mainly by a few Russians, Greeks and Serbs. Some hope for the development of Orthodox hagiology can be associated with organized more frequently, mainly in Russia, in the beginning of this century, scientific conference on this subject. Favorable, although slow, changes can be seen also in the curricula of some universities of theology, where the subject named “hagiology” appeared recently.
Źródło:
ELPIS; 2013, 15; 129-137
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patientia et misericordia, poena et signum. The picture of a diseased person and the disease in Mediaeval narrative sources
Patientia et misericordia, poena et signum. Obraz chorego i choroby w średniowiecznych źródłach narracyjnych
Autorzy:
Chmielewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340540.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
średniowiecze
choroby
historiografia
hagiografia
źródła średniowieczne
Middle Ages
diseases
historiography
hagiography
Mediaeval sources
Opis:
The article presents the manner of showing disease and the suffering of a person by Mediaeval narrative sources. The basis for the article are various national chronicles, monastic historiography and hagiography written in the Middle Ages. The analysed works are the lives of Saint Kinga of Poland, Anne of Bohemia, Salomea of Poland and Saint Francis of Assisi, three monastic chronicles written by canons regulars in the monasteries in Kłodzko, Żagań and Wrocław, and chronicles describing the Polish history by Gallus Anonymous, Jan Długosz and Jan of Czarnków. The author describes the attitude of the society towards the ill person and the attitude of the ill towards their suffering. The article presents also the description of disease and the attempt (or the lack of attempt) to provide medical causes of the illnesses. The indication of pathogenesis of the disease is very rare in the medieval narrative sources. The authors of these works often appeal to God in this matter, they look for an explanation in the Lord’s wrath or divine providence. The author of the article shows the differences in presenting the disease in the sources given in the article depending on the kind of works and its purposes.
Artykuł prezentuje sposób, w jaki różne średniowieczne źródła narracyjne ukazywały chorobę i cierpiącego na nią człowieka. Podstawą artykułu są spisane w średniowieczu różnego rodzaju kroniki narodowe, dziejopisarstwo klasztorne i żywoty świętych. Analizowane tu utwory to żywoty świętych: Kingi, Anny śląskiej, Salomei i Franciszka, trzy kroniki klasztorne spisane w klasztorach kanoników regularnych w Kłodzku, Żaganiu i Wrocławiu oraz kroniki opisujące dzieje Polski autorstwa Anonima zwanego Gallem, Jana Długosza i Janka z Czarnkowa. Autorka omawia stosunek otoczenia do chorego człowieka i podejście samego chorego do swojego cierpienia. Przedstawia także pojawiający się w źródłach opis choroby oraz próbę (bądź też jej brak) podania medycznych przyczyn dolegliwości. W średniowiecznych źródłach narracyjnych wskazanie patogenezy choroby występuje niezwykle rzadko. Autorzy tych dzieł najczęściej odwołują się w tej kwestii do Boga, szukając wytłumaczenia w Bożym gniewie lub Bożej opatrzności. Autorka wskazuje na zróżnicowane przedstawienie choroby w omawianych źródłach, całkowicie zależne od rodzaju utworu i celów, jakim ten utwór miał służyć.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 17, 4; 5-16
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Z każdego stworzenia umiał się ku więtszej miłości Boskiej pobudzić”: zwierzęta jako przyjaciele sług Bożych (na podstawie Żywotów świętych Piotra Skargi)
„Each Creature Inspired to Greater God's Love”: Animals as Friends of God's Servants (on the Basis of Piotr Skarga's Żywoty Świętych)
Autorzy:
Cybulska-Bohuszewicz, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731510.pdf
Data publikacji:
2020-02-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
świętość
zwierzęta
natura
hagiografia
patrologia
mikrologia
sacred
animals
nature
hagiography
patristics
micrology
Opis:
Artykuł stanowi analizę motywów zwierzęcych występujących w Żywotach świętych P. Skargi. Mogłoby się wydawać, że nie pełnią one istotnej roli w monumentalnym przecież dziele. Jednak kiedy zwrócimy na nie baczniejszą uwagę, okazuje się, że są nośnikami cennych informacji, związanych z tym, w jaki sposób na gruncie chrześcijaństwa kształtowały się poglądy dotyczące miejsca człowieka i zwierząt we wszechświecie. Analiza zebranych w artykule motywów ukazuje, że nie mają racji bytu rozpowszechnione (zwłaszcza w ostatnim czasie) stereotypy, wynikające głównie z błędnego odczytania biblijnej frazy: „Czyńcie sobie ziemię poddaną”, w świetle których chrześcijaństwo jako religię już od samego początku cechować miał jakoby brak szacunku do stworzonego świata i instrumentalne podejście do zwierząt. Podobnie błędne jest przeświadczenie, że przyjazne relacje z „braćmi mniejszymi” miał tylko św. Franciszek z Asyżu, zaś inne święte osoby nie były związkami z nimi zainteresowane. Prezentowany tekst metodologicznie nawiązuje do ustaleń tzw. śląskiej „szkoły” mikrologii, a zatem zakłada skupienie się na tych częściach badanego dzieła, które są uznawane za fragmenty, odpryski, słowem − „miniatury” − komunikaty, które (na pierwszy rzut oka) nie przesądzają o jego wartości. Studium stanowi dopełnienie artykułu „Znać iżeście i bestyj podlejszy”: zoomorficzne inkarnacje szatana w „Żywotach świętych” Piotra Skargi, który został opublikowany w czasopiśmie „Terminus” (2/2019).
This article is an analysis of the animal motifs in Piotr Skarga's Żywoty świętych [The Lives of the Saints]. It might initially seem that they do not play an important role in this monumental work. However, when we pay more attention to them, it turns out that they convey valuable information related to the way in which views on the place of man and animals in the Christian universe were formed. An analysis of the motifs collected in the article shows that there is no justification for those stereotypes which result mainly from an erroneous interpretation of the biblical phrase: „Be fruitful and multiply and fill the earth and subdue it”, according to which, from the very beginning, Christianity as a religion was supposed to be characterised by a lack of respect for the created world and a merely instrumental approach to animals. Similarly, the conviction that only St. Francis of Assisi had a friendly relationship with „friars minor”, while other saints were not interested in relationships with them, is also erroneous. The presented text methodologically refers to the findings of the so-called Silesian „school” of micrology, and therefore it aims to concentrate on those parts of the examined work which are considered to be fragments, scraps or „miniatures” – messages that (at first glance) do not determine its value. The present study supplements the article „Znać iżeście i bestyj podlejszy”: zoomorficzne inkarnacje szatana w „Żywotach świętych” Piotra Skargi published in the journal Terminus (2/2019).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1; 31-57
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wizerunkach św. Stanisława Kostki SJ w polskiej tradycji hagiograficzno-literackiej
On the Images of St. Stanisław Kostka SJ in the Polish Hagiographic and Literary Tradition
Autorzy:
Dorosz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596641.pdf
Data publikacji:
2020-12-10
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
św. Stanisław Kostka
polscy święci
hagiografia polska
jezuici
teatr jezuicki
St. Stanisław Kostka
Polish saints
Polish hagiography
Jesuits
Jesuit theater
Opis:
Artykuł przedstawia wybrane, hagiograficzno-literackie wizerunki św. Stanisława Kostki, jakie powstały w okresie 450 lat upływających od śmierci świętego w Rzymie w 1568 r. Autor artykułu omawia dzieła Stanisława Warszewickiego, Grzegorza z Sambora, Piotra Skargi, Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Cypriana Kamila Norwida, twórców jezuickiego teatru szkolnego i sztuk dla młodzieży z okresu międzywojennego, a także Zofii Kossak, Józefa Warszawskiego, Jana Śledzianowskiego i Przemysława Wysogląda. Ta zaprezentowana różnorodność przedstawień i gatunków piśmiennictwa poświęconego św. Stanisławowi pokazuje, jak mocno w różnych epokach kulturowych i historycznych Święty z Rostkowa inspirował polskich twórców. A jego postać, utrwalona w polskiej hagiografii i literaturze pięknej od XVI w. do czasów współczesnych, wciąż wzbudza nowe dzieła dostosowane do ducha czasów.
The article presents selected hagiographic and literary images of St. Stanisław Kostka, which have been created in the 450 years since the death of the Saint in Rome in 1568. The author of the article discusses the works of Stanisław Warszewicki, Grzegorz of Sambor, Piotr Skarga, Maciej Kazimierz Sarbiewski and Cyprian Kamil Norwid, the creators of the Jesuit school theater and plays for the young of the period between World War I and II, as well as of Zofia Kossak, Józef Warszawski, Jan Śledzianowski and Przemysław Wysogląd. The presented variety of representations and genres of writings devoted to St. Stanisław Kostka shows how strongly the Saint of Rostków inspired Polish artists in various cultural and historical epochs. And his person, recorded in Polish hagiography and fiction from the 16th century to the present day, still evokes new works adapted to the spirit of the times.
Źródło:
Studia Bobolanum; 2020, 31, 2; 183-211
1642-5650
2720-1686
Pojawia się w:
Studia Bobolanum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historiograficzne inicjatywy związane z odnowieniem Królestwa Polskiego
Historiographic initiatives related to the restoration of the Polish Kingdom
Autorzy:
Drelicharz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197861.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zjednoczenie i odnowienie Królestwa Polskiego
historiografia średniowieczna
annalistyka
hagiografia
kronikarstwo
unification and restoration of the Polish Kingdom
medieval historiography
annals
hagiography
chronicles
Opis:
The unification and revival of the Polish Kingdom in the late 13th and the early 14th centuries, an event of great political significance, was accompanied by a remarkable development of medieval Polish historiography. It was the first time that historiographic works covered so many parts of Poland, almost simultaneously. In the chronicles produced at that time, great significance was attached to the reasons for the division of the Polish Kingdom, as well as identifying the prince who had the right to unite the Polish state and finally legitimise the royal power. This issue was equally addressed by hagiographical and strictly historiographic works (yearbooks and chronicles). This article deals with devising an ideological programme for the unification of Poland and discusses the various historiographic works in which this programme, formulated in different ways, was taken up. In the case of historiography, the political importance of the revival of the Polish Kingdom is evident both in the number of works on political themes and in the fact that unification ideas appeared several decades before the royal coronation of Vladislaus the Short, which sealed the process, as well as during the unification struggle, and even after the actual revival of the regnum Poloniae.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 1(36); 55-68
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoktysta – matka św. Teodora Studyty
Theoktiste – The Mother of St. Theodore The Studite
Autorzy:
Dybski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950570.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
bizantynologia
hagiografia
asceza
monastycyzm
cenobityzm
byzantine studies
hagiography
asceticism
monasticism
cenobitism
Opis:
The aim of the article is to discuss Theoktiste’s curriculum vitae. This does not mean, however, that focusing primarily on her person, one can skip all the content relating to her son, St. Theodore. What weighs in favour of it, is the close ties between them that deepened in the course of mutual experiences – both in the family house in Constantinopole and later, when both led religious life. In addition, their lives influenced each other to such an extent, that it would be difficult to understand important decisions taken by Theodore, especially in his youth, without the prior influence of his mother.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 2
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Vida de la madre Teresa de Jesús" Francisca de Ribery w przekładzie ks. Sebastiana Nuceryna
"Vida de la madre Teresa de Jesús" by Francisco de Ribera Translated by Rev. Sebastian Nuceryn
Autorzy:
Frąkała, Klara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311173.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Teresa of Ávila
translation
mysticism
spirituality
hagiography
Teresa z Ávila
przekład
mistyzcyzm
duchowość
hagiografia
Opis:
Artykuł koncentruje się na analizie pierwszego polskiego przekładu żywota św. Teresy z Ávila pióra hiszpańskiego jezuity – Francisca de Ribery. Translację tę sporządził na początku XVII wieku krakowski kaznodzieja ks. Sebastian Nuceryn. To interesujące i niebadane dotychczas w literaturze przedmiotu tłumaczenie jest zarówno pierwszym w Polsce świadectwem kultu św. Teresy, jak i narzędziem transmisji nowych, a dla wielu kontrowersyjnych idei religijnych. Artykuł przedstawia sylwetki zarówno autora oryginału, jak i tłumacza, a także opisuje okoliczności sporządzenia przekładu. Za pomocą analizy porównawczej trzech wersji językowych tekstu – hiszpańskiej (oryginalnej), włoskiej (która była podstawą translacji Nuceryna) oraz polskiej – autorka omawia podjętą przez tłumacza próbę zmierzenia się z dyskursem mistycznym oraz ukazania nowego modelu świętości, reprezentowanego przez wówczas mało jeszcze znaną w Rzeczypospolitej postać św. Teresy. Niniejsze studium częściowo uzupełnia lukę w badaniach historycznoliterackich, w których brakuje jakichkolwiek prac analitycznych poświęconych twórczości Nuceryna, promotora karmelitańskiego mistycyzmu w Rzeczypospolitej Wazów.
The article focuses on the analysis of the first Polish translation of the life of St. Teresa of Ávila by the Spanish Jesuit Francisco de Ribera. This translation was made at the beginning of the seventeenth century by the Krakow preacher Rev. Sebastian Nuceryn. This interesting and hitherto unexplored translation is both the first evidence of the cult of St. Teresa in Poland-Lithuania and a vehicle for the transmission of new and, for many, controversial religious ideas. The article profiles both the original author and the translator, and discusses the circumstances under which the translation was produced. Through a comparative analysis of three language versions of the text – Spanish (the original), Italian (which was the basis of Nucerin’s translation), and Polish – the author discusses the translator’s attempt to confront the mystical discourse and to present a new model of holiness, represented by the figure of St. Teresa, then little known in Poland–Lithuania. This study partially fills the gap in historical-literary research, which lacks any analytical work devoted to the works of Nucerinus, the promoter of Carmelite mysticism in the Commonwealth during the time of the Vasas.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 260-281
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brat Albert i jego czasy w naszych czasach. Marek Sołtysik „Znak miłości. Opowieść o Adamie Chmielowskim – Świętym Bracie Albercie”
Father Albert and his times in our days. The sing of love. The story of Adam Chmielowski – the holy Brother Albert by Marek Sołtysik
Autorzy:
Głąb, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046378.pdf
Data publikacji:
2020-10-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Marek Sołtysik
świętość
działalność charytatywna
literatura faktu
hagiografia
holiness
charity activity
non-fiction
hagiography
Opis:
Powieść Marka Sołtysika poświęcona jest życiu i działalności brata Alberta Chmielowskiego. Jest to także dzieło o fenomenie świętości, które autor próbuje zdiagnozować i opisać jego charakterystyczne cechy. Lektura Znaku Miłości pozwala na stwierdzenie, że jej twórcy zależało na obiektywnej, rzeczowej, a tym samym wiarygodnej prezentacji postaci Ojca Ubogich, dlatego większość tworzonych przez niego opisów i dialogów opierała się na materiałach archiwalnych – dokumentach, listach i opiniach Szarego Brata lub osób bezpośrednio go znających. Fabuła tej biograficznej opowieści motywowana jest chronologią wydarzeń, ale autor najpierw bada tematy Świętego Życia, które pozwalają ukazać duchowy portret bohatera, a także odpowiada na pytania o źródło jego nawrócenia, duchowego powołania i świętości. Marek Sołtysik, rozwijając tezę, że święci wyrażają swoje czasy, a zarazem te czasy wyprzedzają, próbuje przekonać czytelników, że Brat Albert jest również człowiekiem naszej epoki, gdyż jego profil duchowy i apostolstwo wskazują na wartości ponadczasowe i ponadpokoleniowe – wiarę, miłość, godność osoby ludzkiej.
Sołtysik’s story is devoted to the life and activity of Brother Albert Chmielowski. It is also a work about the phenomenon of holiness, which the author tries to diagnose and describe its distinctive features. Reading The Sign of Love allows us to say that the author of the work depended on the objective and material presentation of the figure of the Father of the Poor, so most of the descriptions and dialogues constructed by him were based on archival materials - documents, letters and opinions of Brother Gray or people directly knowing him. The storyline of this biographical setting is governed by the chronology of events, but the author first explores the themes of the Holy Life, which allow for a spiritual portrait of the hero, as well as answering questions about the source of his conversion, spiritual calling and holiness. Marek Sołtysik, developing the thesis that saints express their times and at the same time overtakes them, tries to convince readers that Brother Albert is also a man of our age, because his spiritual profile and apostolate indicate timeless and cross-generational values – faith, loveand human dignity.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 2; 145-165
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biograf Aelreda z Rievaulx i jego źródła
The biographer of Aelred of Rievaulx and his sorurces
Autorzy:
Groń, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/612788.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
biografia i hagiografia
cystersi na Wyspach Brytyjskich
Aelred z Rievaulx
biography and hagiography
Cistercian in British Islands
Aelred of Rievaulx
Opis:
The article was written to illustrate the difficulties we encounter when attempting to convey the biography of Aelred, a famous 12th century English abbot of Rievaulx. The difficulties are linked with the fact that Aelred lived in medieval times and his biography was written in the form of a hagiography. This style of writing was very popular in the middle ages and usually served to emphasize the holiness of a person’s life, i.e. to demonstrate an exemplary life of Christian virtues rather than as an attempt to concentrate on biographical details. The latter rather served as points of reference to the person in question and were expressed in hagiographic style, i.e. with focus on models of behavior, achievements and miracles that fit the style, based on examples taken from the Bible and the lives of other popular saints. Written in monastic circles, such works took on the form of biographies of saints and were often written to satisfy a specific cause (T.J. Heffernan). This is the type of biography we are dealing with here. When attempting to convey Aelred’s biography in the contemporary meaning of the term, we must first sift through its hagiographic form and supplement information contained therein with other historical and literary sources. In our case, the attempt was carried out in six points, with focus on: the primary source of Aelred of Rievaulx’s biography, Vita Aelredi (1); its author, Walter Daniel (2); the reasons why this work was written (3); its hagiographic form (4); the work’s internal sources, i.e. sources linked with the author’s own circles (5); as well as outside historical and literary sources of information concerning Aelred (6).
Źródło:
Vox Patrum; 2015, 64; 151-170
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ Vita Martini Sulpicjusza Sewera na Vita Niniani Aelreda z Rievaulx
Saint Martin’s impact on Aelred of Rievaulx’ Vita Niniani
Autorzy:
Groń, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613636.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
hagiografia
św. Marcin z Tours
św. Ninian
cystersi na Wyspach Brytyjskich
hagiography
St. Martin of Tours
St. Ninian
Cistercian in British Islands
Opis:
The article was written to illustrate the possible impact of Vita Martini by Sulpicius Severus on Aelred of Rievaulx’s Vita Niniani. Both works are hagiographies, thus were written as prime examples of faith and Christian virtues without excessive focus on biographical accuracy, as was common during the medieval period. The works were created in diverse cultural and historical settings: the former portrays the life of Saint Martin of Tours, a very popular medieval bishop of Gaul, who was active during the 5th century; the hagiography was written by his disciple, Sulpicius Severus. The latter depicts the life of a missionary active in southern England, also in the 5th century, Saint Ninian of Whithorn. St. Ninian’s hagiography was, however, written seven centuries later by a well-known English abbot from Rievaulx, St. Aelred. The possible influence of Sulpicius Severus’ work on Vita Niniani by Aelred of Rievaulx can be concluded due to the similarities between the two hagiographies, the popularity of Vita Martini in Cistercian circles and, simultaneously, an almost complete lack of historical information regarding St. Ninian’s life. The fact that Aelred quotes the Bede Venerable’ history note from the 8th century – which mentions that St. Martin was St. Ninian’s role model in the field of missionary care and pastoral work – as his chief resource, makes this influence is all the more probable. To carry out this article’s objective, the contents have been divided into three sections: the creation of Vita Niniani; a comparison of Bishop Ninian of Whithorn as a historical figure (based on contemporary historical and archeological research) with the portrait painted by Aelred (based on the Bede Venerable’ note and a piece of literature by an unknown writer); to finally show a comparison of Vita Niniani and Vita Martini.
Źródło:
Vox Patrum; 2014, 62; 125-137
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Staropolskie echa misji jezuickiej w Anglii roku 1580
Old Polish echoes of the Jesuit mission in England of 1580
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891915.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
misja jezuicka w Anglii
św. Edmund Campion
Robert Persons
James Bosgrave
jezuici polscy
przekłady staropolskie
Rationes decem
De persecutione Anglicana
hagiografia
Żywoty świętych
teologia kontrowersyjna
Piotr Skarga
Kasper Wilkowski
Jesuit mission in England
St Edmund Campion
Polish Jesuits
old-Polish translations
hagiography
The Lives of Saints
controversial theology
Opis:
The article presents Old Polish reactions to the famous Jesuit mission in England of 1580, and thus also the beginnings of formation of the worship of St Edmund Campion in Poland. They are connected with the publication in Krakow (1583) of a translation of Robert Persons account entitled De persecutione Anglicana, but also with the position that the history of Campion’s mission took in the work of Piotr Skarga SJ. The Polish writer, showing a lively interest in what is going on with English Catholics and inspiring political interventions in support of Jesuits imprisoned in England (including his subordinate, the Vilnius professor James Bosgrave), in subsequent editions of his very popular hagiographic collection Żywoty świętych (The Lives of Saints) presented  Przydatek […] o świętych męczennikach (A Supplement […] on Saint Martyrs) that was several times modified, and in it a paragraph O męczennikach w Anglijej (On Martyrs in England). Its basic part was constituted by – starting with the 1585 edition – the story of St Edmund Campion, St Ralph Sherwin and Alexander Briant’s mission and martyrdom, which was a free adaptation of the narration contained in Concertatio Ecclesiae Catholicae in Anglia by John Fenn and John Gibson (1583). Skarga's interest in the figure of Campion was also reflected in the Polish translation of Rationes decem (1583) that he made at the request of King Stefan Batory. It may be said that Rationes decem (also published in Latin in 1605) became one of the fundamental apologetic texts in Poland at the early-modern age, and St Edmund Campion, in a sense, became the patron of controversial theology, which would find its confirmation in the 18th century adaptation of Nicholas Sanders and Edward Rishton’s work De origine ac progressu schismatic Anglicani (1748) written by Jan Poszakowski.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 97-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Mikołaj Wolski, Kultura monastyczna w późnośredniowiecznej Bułgarii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018, ss. 225 [= Byzantina Lodziensia, t. XXX].
Jan Mikołaj Wolski, Kultura monastyczna w późnośredniowiecznej Bułgarii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018, pp. 225 [= Byzantina Lodziensia, vol. XXX].
Autorzy:
Hołasek, Andrzej Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910228.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bułgaria średniowieczna
monastycyzm
hagiografia
źródła normatywna
Opis:
.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 351-357
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies