Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "hagiografia" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Theofried Baumeister, Martyrium, Hagiographie und Heiligenverehrung im christlichen Altertum, Römische Quartalschrift für Christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte. Supplementband 61, Rom – Freiburg – Wien 2009, Herder, ss. 352.
Autorzy:
Kochanek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613919.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Theofried Baumeister
hagiografia
Opis:
nie dotyczy
Źródło:
Vox Patrum; 2009, 53-54; 777-780
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła franciszkańskie. Pisma świętego Franciszka • Źródła biograficzne świętego Franciszka • Pisma świętej Klary i źródła biograficzne • Teksty ustalające normy dla Braci i Sióstr od Pokuty, red. Roland Prejs OFMCap, Zdzisław Kijas OFMConv, Wydawnictwo OO. Franciszkanów «Bratni Zew», Kraków 2005, ss. 2608
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039649.pdf
Data publikacji:
2009-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
hagiografia
franciszkanie
św. Franciszek
biografia
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2009, 91; 387-390
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Mikołaj Wolski, Kultura monastyczna w późnośredniowiecznej Bułgarii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018, ss. 225 [= Byzantina Lodziensia, t. XXX].
Jan Mikołaj Wolski, Kultura monastyczna w późnośredniowiecznej Bułgarii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018, pp. 225 [= Byzantina Lodziensia, vol. XXX].
Autorzy:
Hołasek, Andrzej Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910228.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bułgaria średniowieczna
monastycyzm
hagiografia
źródła normatywna
Opis:
.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 351-357
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
РЕЦЕПЦІЯ ПОЕТИЧНОЇ ТВОРЧОСТІ В. СТУСА В СУЧАСНІЙ ПОЛЬЩІ: ОСТАННІЙ ІНТЕЛЕКТУАЛ, ЯКИЙ ПОДОЛАВ ШЛЯХ ВІД “ЛЮДИНИ ПРИНЦИПОВОЇ” ДО “ЛЮДИНИ БЕЗКОМПРОМІСНОЇ”
THE RECEPTION OF A POETICAL WORK OF V. STUS IN CONTEMPORARY POLAND: THE LAST INTELLECTUAL WHO HAS OVERCOME THE WAY FROM „MAN OF PRINCIPLE” TO THE „UNCOMPROMISING MAN”
Autorzy:
Нахлік, Олеся
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041840.pdf
Data publikacji:
2019-01-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
reception
poet
translations
hagiography
recepcja
poeta
przekłady
hagiografia
Opis:
W artykule zostały przeanalizowane receptywne strategie polskich badaczy w interpretacji poetyckiej spuścizny W. Stusa oraz jej wprowadzenia do polskiej przestrzeni kulturowej. Określono także wspólne / odmienne modele dominujące w odbiorze twórczości poety w rodzimej kulturze narodowej i poza granicami Ukrainy.
The article analyzes the receptive strategies of the Polish researchers in the process of V. Stus's poetic heritage interpreting and its introducing into the Polish cultural space. The common / different dominant models of the perception of the poet's work in the native national culture and outside of Ukraine have been also defined.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2019, 7, 1; 197-207
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesny stan badań nad prawosławną hagiologią
The state of the contemporary researches on Orthodox hagiology
Autorzy:
Charkiewicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420420.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
hagiologia
hagiografia
świętość
święci
hagiology
hagiography
holiness
saints
Opis:
Hagiology is relatively young branch of theology. It deals with issues related to the study of holiness from theological perspective. The modern state of research on Orthodox hagiology in Poland is not advanced. The study on holiness in our country essentially boils down to the issues connected to the lives of saints. Therefore it is usually limited to the hagiography and is conducted more from literately than theological perspective. A bit more advanced study in the field of Orthodox hagiology than in Poland can be observed abroad. The researches in this area deal mainly by a few Russians, Greeks and Serbs. Some hope for the development of Orthodox hagiology can be associated with organized more frequently, mainly in Russia, in the beginning of this century, scientific conference on this subject. Favorable, although slow, changes can be seen also in the curricula of some universities of theology, where the subject named “hagiology” appeared recently.
Źródło:
ELPIS; 2013, 15; 129-137
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dekretał papieża Piusa XII źródłem do dziejów życia św. Małgorzaty Węgierskiej OP
Die Dekretale von Papst Pius XII. als Quelle zur Lebensgeschichte der hl. Margarete von Ungarn OP
Autorzy:
Stefaniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039666.pdf
Data publikacji:
2009-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Dokumente
Papst
Hagiographie
dokument
papież
hagiografia
document
pope
hagiography
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2009, 91; 323-341
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieci w kulturze duchowej prawosławia: wprowadzenie
Children in the spiritual culture of Orthodoxy: an introduction
Autorzy:
Naumow, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171246.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
wschodnie chrześcijaństwo
Biblia
hagiografia
ikonografia
świętość
dzieci
męczeństwo za wiarę
Opis:
The issue of children in Orthodoxy is extremely rich and varied, we discover it in all the components of spiritual culture. In the introduction to the volume, the primary figures of children in the Old Testament and the motifs associated with them, will be discussed. Later, the attention will turn to the New Testament, which places the image of the child at the center of the story of salvation – the incarnation of the Logos, the nativity and childhood of Jesus, of Virgin Mary, and of S. John the Baptist, Jesus’ attitude towards children who are seen as a rule model – is the first group of motifs. Then, the martyrdom of children will be presented, from massacre of the Innocents of Bethlehem to victims of the latest persecutions. Next, attention will be paid to the saints’ childhood and youth in hagiology and iconography, indicating that they can be presented as examples of the fulfillment of prophecies, continuation of biblical history or testimonies of social life. The world of children has always particularly concerned the Church, leading to the expansion of the rituals associated with them. But the dynamics of the present day also poses several tasks and challenges for the Church, which often finds right solutions, sometimes just halfway solutions, every so often the issues reveal discrepancies. However, modern times are no exception in this regard, and researching the past, discovering and studying the old processes, attitudes and models often reveals unexpected perspectives. Upbringing in the Orthodox Church, for the Church, by the Church, teaching the truths of faith and religion, the problem of the language of prayer and of catechism, a solid ethical foundation, building authority – all this requires both adults and young people to feel responsible, and the condition is knowledge and experience coming also from a scientific view of the past. Studies, such as those collected in this volume, should contribute to this.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2020, Dzieci w kulturze duchowej Prawosławia, 11; 9-16
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genealogie Kingi i innych świętych władczyń w średniowieczu. Studium hagiograficzne
Genealogies of Kinga and Other Saintly Female Rulers in the Middle Ages. A Hagiographic Study
Autorzy:
Michałowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129561.pdf
Data publikacji:
2020-12-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
święty
władczyni
genealogia
hagiografia
beata stirps
Saint
queen
genealogy
hagiography
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest określenie celu, jakiemu służyły genealogie w żywotach świętych władczyń. W centrum analizy znajduje się Żywot św. Kingi, córki króla Węgier Beli IV i żony księcia krakowskiego Bolesława Wstydliwego, zmarłej w 1292 r. Autor korzysta także z innych źródeł hagiograficznych pochodzących z całego średniowiecza i z różnych krajów Europy. Genealogie te służyły wykazaniu, że zadatki na świętość bohaterka utworu odziedziczyła po przodkach.
The present article seeks to define the purpose of the genealogies included in the lives of saintly female rulers. The analysis centres around the Life of Saint Kinga, who died in 1292; she was the daughter of King Bela IV of Hungary and wife of Prince Bolesław V the Chaste of Cracow. The author also uses other hagiographic sources from the entire period of the Middle Ages and various parts of Europe. These genealogies were to demonstrate that the protagonist of the text inherited her potential to be a saint from her ancestors.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 4; 799-854
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturotwórcza rola apokryfów
Autorzy:
Starowieyski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1011830.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
literatura wczesnochrześcijańska
hagiografia
kultura
apokryfy
apocrypha
Early Christian Literature
Hagiography
Culture
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, specjalny; 12-24
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sanctitas et dignitas. Wczesny humanizm potrydencki a perswazyjno-parenetyczny zamysł Piotra Skargi w Żywotach Świętych Starego i Nowego Zakonu
Autorzy:
Kapuścińska-Jawara, Anna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789373.pdf
Data publikacji:
2021-10-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:
hagiography
spirituality
humanism
post-Tridentine anthropology
hagiografia
duchowość
humanizm
antropologia potrydencka
Opis:
Żywoty Świętych Piotra Skargi (1579) to tekst, który przez lata postrzegano głównie przez pryzmat realizacji zadań kontrreformacji i krzewienia kultu świętych po Tridentinum. Tymczasem zbiór w rzeczywistości okazuje się wszechstronnym, wysoce perswazyjnym przedsięwzięciem parenetycznym, który w oparciu o transcendentny „czwarty nurt” antropologii filozoficznej i z wykorzystaniem strategii retoryczno-literackich, stał się unikatowym w skali europejskiej skutecznym narzędziem formacji intelektualnej i duchowej mas wiernych w duchu humanizmu potrydenckiego.
Piotr Skarga’s collection The Lives of the Saints (1579) is a text that for years has been commonly associated with the implementation of counter-reformation tasks and the promotion of the cult of saints after the Tridentinum. In fact, the collection turns out to be a comprehensive, highly persuasive parenetic project, which, based on the transcendent “fourth stream” of philosophical anthropology and the utilization of rhetorical-literary strategies, has become an effective tool, unique on a European scale, of intellectual and spiritual formation of the faithful in the spirit of post-Tridentine humanism.
Źródło:
Res Rhetorica; 2021, 8, 3; 20-53
2392-3113
Pojawia się w:
Res Rhetorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoktysta – matka św. Teodora Studyty
Theoktiste – The Mother of St. Theodore The Studite
Autorzy:
Dybski, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950570.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
bizantynologia
hagiografia
asceza
monastycyzm
cenobityzm
byzantine studies
hagiography
asceticism
monasticism
cenobitism
Opis:
The aim of the article is to discuss Theoktiste’s curriculum vitae. This does not mean, however, that focusing primarily on her person, one can skip all the content relating to her son, St. Theodore. What weighs in favour of it, is the close ties between them that deepened in the course of mutual experiences – both in the family house in Constantinopole and later, when both led religious life. In addition, their lives influenced each other to such an extent, that it would be difficult to understand important decisions taken by Theodore, especially in his youth, without the prior influence of his mother.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 2
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Homilia hagiograficzna pół wieku po Vaticanum II
A hagiographical homily half a century after Vatican
Autorzy:
Kosmana, Ignacy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/469444.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
hagiografia
homilia
święty
kerygma
ikonografia
ikona
hagiography
homily
saints
kerigma
iconography
icon
Opis:
W materiale w sposób lapidarny przedstawiono istotę świętości. Świętości nie należy mylić z bezgrzesznością. Świętość stanowi swoisty obraz − ikonę Boga na ziemi. Tak jak ikona, podobnie i homilia hagiograficzna stanowi okno, przez które widać, jak konkretne ludzkie życie przechodzi w wymiar nadprzyrodzony; staje się obrazem Boga. Dzięki takiemu − ikonograficznemu − podejściu homilia staje się obrazowa, a święty jest na tyle konkretny i ludzki, że zachęca do pójścia w jego ślady. Sobór Watykański II, jak również myśl posoborowa, odkrywa na nowo biblijny aspekt w życiu świętych. Życie świętych w istocie stanowi dopełnienie interpretacji Pisma Świętego. To najlepiej ukazu-je istotę świętości oraz sens homiletyki hagiograficznej. Życie świętego bez odniesienia do Biblii nie jest tworzywem homiletycznym. Takie rozumienie homilii hagiograficznej skłania do podjęcia określonego wysiłku intelektualne-go i teologicznego − stanowi swoistą zaporę przed okrągłymi słowami. Hagiograficzna beztroska, historyczna niedbałość, mówienie jedynie dla zbudowania słuchaczy w rzeczy samej nie są kerygmą ani nawet moralitetem. Przedstawiany obraz świętego (wzór osobowy) musi „zagnieździć” się w świadomości współczesnego ultra-nacjonalisty, w przeciwnym wypadku będzie kolokwialną „mową-trawą”. Istotą homilii hagiograficznej są zatem: biblijność i chrystocentryczność − nie panegiryczność. Należy więc − zgodnie z nauką Vaticanum II − dokonać przekierowania celu przepowiadania, tak aby bardziej wyraziste stało się przesłanie hagiograficzne i pełniej ukazana została rola wzoru osobowego w życiu konkretnego chrześcijanina. Prawdziwą nowością Soboru Watykańskiego II było stwierdzenie, iż centralne miejsce w Kościele zajmuje Słowo Boże (KO 1). Przepowiadanie homiletyczne (hagiograficzne) jest z natury dialogalne, ale uwzględnia też milczenie, które bywa często bardziej wymowne niż same słowa − ponieważ mówi Bogu o otwartości ludzkiego serca i umysłu na „głos Pana”. Chwile osobistego słuchania, milczenia i przemodlenia usłyszanych treści „w towarzystwie świętych” są zbawienne dla obu stron: dla głosiciela słowa Bożego, jak również dla „słuchających go tłumów”. Słuchanie zawsze poprzedza mówienie. Święci najpierw przyjmowali Słowo, potem dopiero dzielili się Nim. To bardzo ważny, choć wciąż niedoceniany, postulat pastoralny ostatniego Soboru.
The essence of holiness is presented vigorously in this material. Sanctity should not be mistaken for being without sin. Sanctity is shown as a personal image − God’s icon on earth. A hagiographical homily, like an icon, becomes a window through which one can see real life people in a supernatural dimension; becoming a likeness of God. Thanks to this sort of − iconography – the homily becomes imagery, demonstrating the saint as real and human to en-courage others to follow his/her example. The Second Vatican Council and post council thought rediscovers the biblical aspect in the lives of the saints. Their lives are in essence the fulfillment of Holy Scripture. This is best shown in hagiographical homiletics. A saint’s life spoken about without Biblical reference is no homiletic work. It would then lack in theological and intellectual strength – becoming a stumbling block. Superficial hagiography and incorrect historical information used in speech to please listeners, is not moral nor is it kerigmatic for conversion. The presentation of the holy figure (a personal ex-ample) must „fit” in the modern mentality of ultra-nationalists, or instead it will become useless „grass-talk”. Homilies must be Bible based and Christ centered. In agreement with Vatican II, the message should clearly state the role of personal example in real Christian life. The Second Vatican Council stated that the Word of God be the center of the Church (KO 1). Homelitics (hagiographical) are in nature a dialogue, but silence is also used to make a point − because God speaks of people’s hearts and minds to be open to the „Lord’s voice”. A moment for silent prayerful reflection to hear the words „in the company of saints” is salvific for both sides: the preacher of God’s Word, as well as for „the listener in the crowd”. Listening is foremost to speaking. Saints first heard the Word then shared. This is a very important, though often unappreciated pastoral message of the Council.
Źródło:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2013, 20; 73-83
1230-0780
2719-4337
Pojawia się w:
Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Z każdego stworzenia umiał się ku więtszej miłości Boskiej pobudzić”: zwierzęta jako przyjaciele sług Bożych (na podstawie Żywotów świętych Piotra Skargi)
„Each Creature Inspired to Greater God's Love”: Animals as Friends of God's Servants (on the Basis of Piotr Skarga's Żywoty Świętych)
Autorzy:
Cybulska-Bohuszewicz, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731510.pdf
Data publikacji:
2020-02-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
świętość
zwierzęta
natura
hagiografia
patrologia
mikrologia
sacred
animals
nature
hagiography
patristics
micrology
Opis:
Artykuł stanowi analizę motywów zwierzęcych występujących w Żywotach świętych P. Skargi. Mogłoby się wydawać, że nie pełnią one istotnej roli w monumentalnym przecież dziele. Jednak kiedy zwrócimy na nie baczniejszą uwagę, okazuje się, że są nośnikami cennych informacji, związanych z tym, w jaki sposób na gruncie chrześcijaństwa kształtowały się poglądy dotyczące miejsca człowieka i zwierząt we wszechświecie. Analiza zebranych w artykule motywów ukazuje, że nie mają racji bytu rozpowszechnione (zwłaszcza w ostatnim czasie) stereotypy, wynikające głównie z błędnego odczytania biblijnej frazy: „Czyńcie sobie ziemię poddaną”, w świetle których chrześcijaństwo jako religię już od samego początku cechować miał jakoby brak szacunku do stworzonego świata i instrumentalne podejście do zwierząt. Podobnie błędne jest przeświadczenie, że przyjazne relacje z „braćmi mniejszymi” miał tylko św. Franciszek z Asyżu, zaś inne święte osoby nie były związkami z nimi zainteresowane. Prezentowany tekst metodologicznie nawiązuje do ustaleń tzw. śląskiej „szkoły” mikrologii, a zatem zakłada skupienie się na tych częściach badanego dzieła, które są uznawane za fragmenty, odpryski, słowem − „miniatury” − komunikaty, które (na pierwszy rzut oka) nie przesądzają o jego wartości. Studium stanowi dopełnienie artykułu „Znać iżeście i bestyj podlejszy”: zoomorficzne inkarnacje szatana w „Żywotach świętych” Piotra Skargi, który został opublikowany w czasopiśmie „Terminus” (2/2019).
This article is an analysis of the animal motifs in Piotr Skarga's Żywoty świętych [The Lives of the Saints]. It might initially seem that they do not play an important role in this monumental work. However, when we pay more attention to them, it turns out that they convey valuable information related to the way in which views on the place of man and animals in the Christian universe were formed. An analysis of the motifs collected in the article shows that there is no justification for those stereotypes which result mainly from an erroneous interpretation of the biblical phrase: „Be fruitful and multiply and fill the earth and subdue it”, according to which, from the very beginning, Christianity as a religion was supposed to be characterised by a lack of respect for the created world and a merely instrumental approach to animals. Similarly, the conviction that only St. Francis of Assisi had a friendly relationship with „friars minor”, while other saints were not interested in relationships with them, is also erroneous. The presented text methodologically refers to the findings of the so-called Silesian „school” of micrology, and therefore it aims to concentrate on those parts of the examined work which are considered to be fragments, scraps or „miniatures” – messages that (at first glance) do not determine its value. The present study supplements the article „Znać iżeście i bestyj podlejszy”: zoomorficzne inkarnacje szatana w „Żywotach świętych” Piotra Skargi published in the journal Terminus (2/2019).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1; 31-57
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzorce świętości w Fortecy duchownej Królestwa Polskiego Piotra Hiacynta Pruszcza
Models of sainthood in Piotr Hiacynt Pruszczs Forteca duchowna Królestwa Polskiego (The Spiritual Fortress of the Polish Kingdom)
Autorzy:
Binko, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887501.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Pruszcz
hagiografia
wzór osobowy/model
męczennik
wyznawca
hagiography
personal model
martyr
confessor
Opis:
Od końca XVI wieku w Polsce i Europie zaczęto tworzyć liczne katalogi i zbiory żywotów świętych, które miały propagować kult rodzimych świętych. Piotr Hiacynt Pruszcz w Fortecy duchownej Królestwa Polskiego opisał życie, działalność i świętość 312 osób, które według niego cieszyły się fama sanctitatis i mogły być wzorem dla innych. Bohaterów Fortecy duchownej podzielić można na dwie podstawowe grupy: męczenników, którzy dowiedli swej świętości poprzez śmierć męczeńską, oraz wyznawców – ludzi, którzy na co dzień realizowali ideały ewangeliczne. Spośród licznego grona męczenników wyodrębnić można trzy zasadnicze podgrupy: tych, którzy ponieśli śmierć w wyniku prześladowań wiary katolickiej; misjonarzy ginących w czasie głoszenia słowa Bożego i męczenników, którzy popadli w konflikt z władzą świecką. Drugą, po męczennikach, grupę świętych tworzą wyznawcy. W dziele Pruszcza znaleźć można wzór biskupa, model mnicha – ascety, misjonarza, dobroczyńcy, księżnej i wreszcie wzór małżonków. Wszystkie modele osobowe zamieszczone w Fortecy duchownej Królestwa Polskiego wskazują, że świętość może i powinna być realizowana w codziennym życiu poprzez praktykowanie modlitwy, ascezy i miłosierdzia. Podkreślona została wartość czystości, cnota ubóstwa, pokory i posłuszeństwa. Wzory osobowe realizowane były poprzez różne praktyki religijne, takie jak nabożeństwa okołoliturgiczne, związane z kultem tajemnic Chrystusowych, nabożeństwa ku czci Najświętszego Sakramentu oraz kult maryjny, charakterystyczny zwłaszcza dla polskiej duchowości. Przedstawiony przez Pruszcza wybór portretów osobowych odzwierciedlał tendencje ideologiczne w kulturze religijnej polskiego baroku. Wzory te nie wyczerpywały istniejących i obowiązujących w XVII wieku modeli postaw i zachowań ludzkich, ale były propozycją dla czytelnika. Każdy mógł znaleźć świętego swego stanu i na jego wzór dążyć do zbawienia.
Starting from the end of the 16th century in Poland and in Europe numerous catalogues and collections of lives of saints were compiled that were supposed to promote the cult of native saints. Piotr Hiacynt Pruszcz in his The Spiritual Fortress of the Polish Kingdom described the lives and sainthood of 312 people who, in his opinion, enjoyed fama sanctitatis and could be models for others. The protagonists of The Spiritual Fortress may be divided into two fundamental groups: martyrs, who proved their sainthood by their martyr's death, and confessors – people who realized the evangelical ideals in their everyday life. Among the numerous martyrs three basic subgroups may be distinguished: those who died as result of prosecutions of the Catholic faith; missionaries killed when they preached God's Word, and martyrs who came into conflict with the lay authorities. The second group, next to martyrs, is constituted by confessors. In Pruszcz's work we can find the model of bishop, the model of monk-ascetic, of a missionary, a benefactor, a princess, and finally the model of a married couple. All the personal models contained in The Spiritual Fortress of the Polish Kingdom show that sainthood may and should be realized in one's everyday life by practicing prayer, asceticism and charity. The value of chastity is emphasized as well as of the virtue of poverty, of humility and obedience. Personal models were realized through various religious practices, like services connected with the cult of Christ's mysteries, services in honor of the Blessed Sacrament, and the Marian cult that is especially characteristic of the Polish spirituality. The selection of personal portraits presented by Pruszcz reflected the ideological tendencies in the religious culture of Polish Baroque. The models did not exhaust the existing and obligatory models of people's attitudes and behaviors of the 17th century, but they were a proposal presented to the reader. Anybody could find a saint belonging to his state and to strive after salvation according to his model.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 2; 29-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patientia et misericordia, poena et signum. The picture of a diseased person and the disease in Mediaeval narrative sources
Patientia et misericordia, poena et signum. Obraz chorego i choroby w średniowiecznych źródłach narracyjnych
Autorzy:
Chmielewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340540.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
średniowiecze
choroby
historiografia
hagiografia
źródła średniowieczne
Middle Ages
diseases
historiography
hagiography
Mediaeval sources
Opis:
The article presents the manner of showing disease and the suffering of a person by Mediaeval narrative sources. The basis for the article are various national chronicles, monastic historiography and hagiography written in the Middle Ages. The analysed works are the lives of Saint Kinga of Poland, Anne of Bohemia, Salomea of Poland and Saint Francis of Assisi, three monastic chronicles written by canons regulars in the monasteries in Kłodzko, Żagań and Wrocław, and chronicles describing the Polish history by Gallus Anonymous, Jan Długosz and Jan of Czarnków. The author describes the attitude of the society towards the ill person and the attitude of the ill towards their suffering. The article presents also the description of disease and the attempt (or the lack of attempt) to provide medical causes of the illnesses. The indication of pathogenesis of the disease is very rare in the medieval narrative sources. The authors of these works often appeal to God in this matter, they look for an explanation in the Lord’s wrath or divine providence. The author of the article shows the differences in presenting the disease in the sources given in the article depending on the kind of works and its purposes.
Artykuł prezentuje sposób, w jaki różne średniowieczne źródła narracyjne ukazywały chorobę i cierpiącego na nią człowieka. Podstawą artykułu są spisane w średniowieczu różnego rodzaju kroniki narodowe, dziejopisarstwo klasztorne i żywoty świętych. Analizowane tu utwory to żywoty świętych: Kingi, Anny śląskiej, Salomei i Franciszka, trzy kroniki klasztorne spisane w klasztorach kanoników regularnych w Kłodzku, Żaganiu i Wrocławiu oraz kroniki opisujące dzieje Polski autorstwa Anonima zwanego Gallem, Jana Długosza i Janka z Czarnkowa. Autorka omawia stosunek otoczenia do chorego człowieka i podejście samego chorego do swojego cierpienia. Przedstawia także pojawiający się w źródłach opis choroby oraz próbę (bądź też jej brak) podania medycznych przyczyn dolegliwości. W średniowiecznych źródłach narracyjnych wskazanie patogenezy choroby występuje niezwykle rzadko. Autorzy tych dzieł najczęściej odwołują się w tej kwestii do Boga, szukając wytłumaczenia w Bożym gniewie lub Bożej opatrzności. Autorka wskazuje na zróżnicowane przedstawienie choroby w omawianych źródłach, całkowicie zależne od rodzaju utworu i celów, jakim ten utwór miał służyć.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 17, 4; 5-16
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies