Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "gwara polska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Nazwy potraw w polskich gwarach na Litwie, Białorusi i Syberii wobec przemian cywilizacyjnych
    Culinary Lexis in Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia against the background of civilizational changes
    Autorzy:
    Ananyeva, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594110.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Polish dialect
    word
    food
    lithuanism
    germanism
    gwara polska
    leksem
    jedzenie
    lituanizm
    germanizm
    Opis:
    In the article culinary vocabulary in Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia and changes in it taking place against the background of civilizational processes are analyzed. In particular the passing of some part of vocabulary into the passive layer of spoken vocabulary (words, connected with baking bread, lithuanisms raug’en’a // ravg’en’a and gryžyna, the word pensak ‘pęcak, pęczak’ and others in dilects of Lithuania and Belorussia). Word specific for Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia relating to cooking food are pointed out (in particular germanisms in siberian Polish dialects and lithuanisms in Polish peripheric dialects of north-eastern type finding correspondence in Belorussian dialects).
    W artykule omawia się słownictwo kulinarne polskich gwar Litwy, Białorusi i Syberii oraz zmiany, które zachodzą w tym słownictwie na skutek przemian cywilizacyjnych. Analizowane jest m.in. przejście tego słownictwa do warstwy słownictwa biernego, nieaktualizowanego (słownictwo związane z pieczeniem chleba, lituanizmy raug’en’a // ravg’en’a i gryžyna, wyraz pensak ‘pęcak, pęczak’ i in. w gwarach Litwy i Białorusi). Wyodrębnia się charakterystyczne dla polskich gwar Syberii i Białorusi wyrazy, będące składnikami tematu „Przygotowanie jedzenia”, w tym germanizmy w gwarach syberyjskich oraz lituanizmy występujące w polszczyźnie północnokresowej i mające odpowiedniki w gwarach białoruskich.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 5-12
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish dialect kinship names according to the data in Volume 11. "Degrees of Kinship" of the Slavic Linguistic Atlas (preliminary results in a comparative perspective)
    Autorzy:
    Keremidchieva, Slavka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850436.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    stopnie pokrewieństwa
    Ogólnosłowiański atlas językowy
    gwara polska
    kinship names
    Slavic Linguistic Atlas
    Polish dialect
    Opis:
    The article discusses data on kinship names in Polish dialects on the basis of an analysis of 82 linguistic maps and the comments to them from Volume 11. “Degrees of Kinship,” which has been prepared for publication by the Bulgarian National Commission as part of the lexical-word-formation series of the Slavic Linguistic Atlas. The language material is authentic, collected and verified on site by Polish dialectologists and includes terms for biological kinship and for relation by marriage and by matchmaking. Special attention is paid to the similarities and contrasts between Polish dialects and East and South Slavic dialects, on the one hand, and the Polish language and the other West Slavic languages, on the other. Emphasis is placed on kinship names that belong to the all-Slavic vocabulary, as well as the expansion of foreign language loanwords and elements that have completely replaced the native lexis. With nomina affinitatis, the disintegration of the old original naming system and the emergence of differences in the Slavic language territory can be traced. The research has employed linguo-geographical and comparative methods.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 139-150
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka słowotwórcza ekspresywnych nazw człowieka w gwarze polskiej obwodu lwowskiego (wybrane przykłady)
    The vocabulary characteristics of expressive human names in the dialect of the Polish Lvov region (selected examples)
    Autorzy:
    Kostecka-Sadowa, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2008047.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    expressive names
    Polish dialect
    suffixal derivation
    word forming
    słownictwo ekspresywne
    gwara polska
    derywacja sufiksalna
    słowotwórstwo
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są ekspresywne nazwy osób o wysokim ładunku emocjonalnym, głównie negatywnym. Są to leksemy określające w gwarze polskiej obwodu lwowskiego człowieka próżnego, leniwego, powolnego oraz wolno pracującego. Podstawę materiałową analizy stanowią wyrazy rodzime i pochodzenia obcego, typowe dla tej gwary.
    In the article, the author presents highly emotionally charged names of people with prevailing negative emotions. There are lexemes describing a vain, lazy, and slow man working in the Polish Lvov region. The material basis for the analysis are words of native and foreign origin, typical of this dialect.
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2020, 12; 289-297
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dom i zabudowania gospodarskie w polskiej gwarze wsi Wójtowce na Podolu
    House and farm buildings in Polish dialect in the village of Wójtowce in Podolia
    Autorzy:
    Cherniak, Viktoriia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594026.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    gwara polska
    grupy tematyczne
    zapożyczenia
    pary/szeregi synonimiczne
    Polish dialect
    thematic groups
    borrowings
    synonymic pairs
    Opis:
    W artykule przedstawiono słownictwo związane z domem mieszkalnym, zabudowaniami gospodarskimi, a także z ich wyposażeniem (284 wyrazy). Wyrazy zostały podzielone na pięć grup tematycznych (w niektórych wydzielono podgrupy): określenia domu i jego elementów (47 wyrazów), sprzęty i wyposażenie (87 wyrazów), zabudowania gospodarskie (43 wyrazy), sprzęty i narzędzia gospodarskie (46 wyrazów), czynności związane z pracą w gospodarstwie (61 wyrazów). Przeważają tu wyrazy wspólne – 125 (44%), wyrazy rodzime stanowią 90 przykładów (32%), wyrazy zapożyczone 69 (24%). Przedstawiono także 31 par/szeregów synonimicznych, składających się z wyrazów rodzimych/wspólnych i wyrazów zapożyczonych oraz uwagi o słowotwórstwie.
    This article presents vocabulary related to residential house, farm buildings and also with their associated objects (284 words). The material is divided into 5 thematic groups (subgroups are separated in some of them): house definition (specification) and its elements (47 words), equipment and articles (87 words), farm buildings (43 words), household equipment and tools (46 words), actions connected with work in the household (61 words). The analysis of vocabulary shows that common words form the largest group – 127 (45%), while native Polish words constitute 90 lexemes (32%), Ukrainian and/or Russian borrowings – 67 (23%). Synonymic pairs which consist of native Polish words/common words and Ukrainian and/or Russian borrowings are also shown. Notes about word formation are also provided.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 19-36
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kobiety i mężczyźni w językowo-kulturowym obrazie świata w podhalańskich translacjach intrajęzykowych
    Women and men in lingual-cultural picture of the world in translations of the Tatra Highlands intralinguistics
    Autorzy:
    Makowska, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38438712.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    language and cultural view of the world
    intralinguistic translations
    Polish highlanders’ dialect
    język i kulturowe spojrzenie na świat
    tłumaczenia wewnątrzjęzykowe
    gwara góralska polska
    Opis:
    Tematem artykułu jest językowa kreacja mężczyzny i kobiety w języku i kulturowym spojrzeniu na świat, zawarta w dramatach pisanych w gwarze góralskiej. Autorzy analizowanych tekstów Jan Gutt-Mostowy i Aniela Gut-Stapińska adaptowali klasyczne komedie – Moliera i Fredrę – do ludowej rzeczywistości Podhala. Artykuł porusza problematykę małżeństw aranżowanych przez rodziców, interaktywnej i kulturowej dominacji mężczyzn, a także słabości męskich charakterów.
    The subject of the article is a linguistic creation of men and women in language and cultural view of the world, contained in the dramas written in Polish highlanders’ dialect. Jan Gutt-Mostowy and Aniela Gut-Stapińska, the authors of the analysed texts, adapted classic comedies - Molière and Fredro to the folk reality of Podhale region. The article deals with the problems of marriages arranged by parents, interactive and cultural male domination, as well as with the weaknesses of male characters.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2013, 7; 87-97
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska i Polacy w zwierciadle gwarowym
    Poland and the Poles reflected in local dialects
    Autorzy:
    Tyrpa, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594281.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Pole
    Polska
    Polish language
    local dialect
    Polak
    Polska
    język polski
    gwara
    Opis:
    The goal of this article is to present the understanding of the words: Polska, Polak, Polka, (język) polski in dialects. Local dialect quotes from the XIX and XX centuries show that not all of the inhabitants of our country called themselves Polacy (Poles). Also, not all regions were identified as parts of Poland. Concerning language itself, many utterances indicate a contradistinction of the speaker’s own dialect and the Polish language, understood as the literary variant. Local dialect proof of the persecution of Polish speakers has also been gathered, especially from areas under German rule in the interwar period. The article also presents synonyms of the ethnonym Polak (Pole), e.g. Polach, Polon, Polus, Polaczek, Polaczysko and variants of the name Polska (Poland), e.g. Polsko, Polszcza. Most examples of the word-formation family of the words Polska, Polak, polski were found in the border areas, whose presence within the borders of the Polish state was (is) changing.
    Artykuł przedstawia rozumienie wyrazów Polska, Polak, Polka, (język) polski w dialektach. Cytaty gwarowe z XIX i XX wieku pokazują, że nie wszyscy mieszkańcy naszego kraju nazywali sami siebie Polakami. Również nie wszystkie regiony były określane jako części Polski. Jeśli chodzi o język, to wiele wypowiedzi wskazuje na przeciwstawianie własnej gwary językowi polskiemu, rozumianemu jako literacki. Zebrano też gwarowe świadectwa prześladowania ludzi posługujących się polszczyzną, zwłaszcza na terenach podległych władzy niemieckiej w okresie międzywojennym. W artykule pokazano również synonimy etnonimu Polak, np. Polach, Polon, Polus, Polaczek, Polaczysko i warianty nazwy Polska, np. Polsko, Polszcza. Najwięcej zaświadczeń rodziny słowotwórczej wyrazów Polska, Polak, polski pochodzi z terenów pogranicznych, których przynależność do państwa polskiego była (jest) zmienna.
    Źródło:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 317-331
    0076-0390
    Pojawia się w:
    Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z dorobku polskiej dialektologii przełomu XX i XXI wieku w zakresie badania gwary lasowskiej
    The findings of Polish dialectology at the turn of the 21st century with regard to the Lasowiacy dialect
    Autorzy:
    Kowalik, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459218.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Polish dialectology
    dialects of Lesser Poland
    dialect of Lasowiacy
    dialektologia polska
    dialekty Małopolski
    gwara lasowska
    Lasowiacy
    Opis:
    The article discusses the latest research regarding the dialect of the Lasowiacy, a subethnic group living at the conflux of the Vistula and the San in southern Poland. These studies are linguistic or ethnographic and verify the current state of the dialect, its stratification and functions in the fluid realities. Some researchers claim the present stage is one of “the emergence of an supraregional interdialect based on the Lasowiacy patois, whose usage encompasses a certain section of Subcarpathia” (Radwański 2013).
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2018, 13; 59-73
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies