- Tytuł:
-
Rozważania o prawie i jego nauczaniu w korespondencji Hugona Kołłątaja z Tadeuszem Czackim
Opinions about the Law and its Teaching in the Correspondence of Hugo Kołłątaj and Tadeusz Czacki - Autorzy:
- Jakubowski, Ireneusz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/596847.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Tematy:
-
Hugo Kołłątaj
Tadeusz Czacki
prawo rzymskie
Liceum Krzemienieckie
Roman law
grammar school in Krzemieniec - Opis:
-
Autor przedstawia poglądy na prawo i jego nauczanie w Polsce przełomu XVIII i XIX wieku, prezentowane
przez dwie wybitne postaci polskiego życia społecznego i intelektualnego, Hugona Kołłątaja
i Tadeusza Czackiego. Opiera swoje rozważania na ich opiniach wyrażonych w bardzo obszernej
korespondencji listownej, którą obaj panowie prowadzili w czasach tworzenia (lata 1803–1805)
w Krzemieńcu gimnazjum/liceum, z perspektywą przekształcenia tej szkoły w Akademię. Obaj,
ale szczególnie Kołłątaj, dokonywali podziałów prawa, jego systematyzacji i wskazywali, na jakie
gałęzie prawa należy położyć szczególny nacisk w procesie edukacji prawniczej. Pisali o znaczeniu
prawa natury, prawa narodów, ale również o nowoczesnym nauczaniu rodzimego prawa cywilnego
i karnego. W końcowej części pracy autor przedstawia również ich poglądy na temat roli prawa
rzymskiego w kształtowaniu dawnego prawa polskiego oraz miejscu tego systemu prawnego
w procesie tworzenia formacji intelektualnej przyszłych prawników. I Czacki, i Kołłątaj nie byli
zwolennikami obecności prawa Rzymian w programach nauczania uniwersyteckiego, ale jednak
prawo rzymskie, jako oddzielny przedmiot nauczania zostało wprowadzone do szkoły w Krzemieńcu.
Autor w podsumowaniu stwierdza, że bez wątpienia więcej o prawie wiedział Kołłątaj,
jego poglądy w tej materii były bardziej wyraziste; wynikało to z jego gruntownego wykształcenia
prawniczego, zaś Czacki dziedzinę tę poznawał tylko w trybie samokształcenia, poprzez liczne
lektury uznanych dzieł prawniczych, a w przypadku prawa rzymskiego – poprzez lekturę jego źródeł.
Author is presenting the opinions about the law and its teaching in Poland in late 18th and early 19th century expressed by two significant characters of the Polish social and intellectual life – Hugo Kołłątaj and Tadeusz Czacki. The fundamental core of his paper are opinions expressed by Kołłątaj and Czacki in their epistolary correspondence which was written between 1803 and 1805. A cause of their correspondence was to transform the Krzemieniec’s Secondary School into an Academy. Both scholars, but most notably Kołłątaj, suggested the methods of the division of the law and its systematization. They also pointed out which branches of law shall be predominantly taught during the legal studies. They were writing about the importance of the law of nature, law of nations, as well as the methods of teaching Polish civil and criminal law. In the final part of his paper, author is presenting Kołłątaj’s and Czacki’s opinions about the role of Roman law in the process of the evolution of old Polish law. He is also presenting their opinions on the role of Roman law in the intellectual formation of the future lawyers. Both Czacki and Kołłątaj were not supporters of the idea of the presence of Roman law in the legal curriculum. Nevertheless, Roman law was included in the Krzemieniec’s legal curriculum as a separate subject. In the conclusion, author pointed out that the Kołłątaj was the one, who was more learned in law. His opinions about the law were much more distinct. It was a natural consequence of his legal education. Czacki, instead, knew law thanks to his self-studies, reading of the distinguished legal works and examination of the Roman law sources. - Źródło:
-
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2015, XCVI (96); 81-94
0081-6841 - Pojawia się w:
- Studia Prawno-Ekonomiczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł