Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "geopoetyka" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 45
Tytuł:
„A przecież tak blisko/ że niektórzy mylą” – rola poety i człowiek określony lokalnością według Stanisława Neunerta
“And yet, so close / that some confuse” – the role of the poet and a man defined by the locality according to Stanisław Neunert
Autorzy:
Borowczyk, Jerzy
Skibski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075924.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
geopoetics
regiopoetics
new regionalism
writing of biographies
a free verse
nature
home theme
geopoetyka
regiopoetyka
nowy regionalizm
biografistyka
wiersz wolny
przyroda
motyw domu
Opis:
W artykule podejmujemy analizę i interpretację wybranych utworów poetyckich Stanisława Neunerta (Neumerta), wiejskiego poety ze wsi Gulcz w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim (województwo wielkopolskie). Metodologicznie staramy się wpisać w formułę zaproponowaną przez Małgorzatę Mikołajczak w jej „manifeście” regiopoetyki – łączymy więc dwa typy analizy: poetologiczną i kulturową. Analizujemy sposób poetyckiej aranżacji (struktura wiersza wolnego; metaforyka; eliptyczność; idostyl) kilku wydobytych z tej poezji motywów i wątków: domu, przyrody, roli uprawnej, refleksji metapoetyckiej i autotematyczej. Szczególną uwagę zwracamy na obecną w poezji Neunerta relację człowiek – miejsce i ukazujemy aktywność twórcy za pomocą dwóch pojęć wywiedzionych z badań geograficzno-kulturowych − poeta geographicus oraz poeta localis. Dodać należy, iż tekst powstał w związku z projektem „Życiorysy lokalne” realizowanym na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM we współpracy z Zespołem Szkół w Wieleniu. Autorzy tekstu współpracowali z uczennicami tamtejszego gimnazjum nad biografią Neunerta, w którą wpisane zostały uwagi analityczno-interpretacyjne dotyczące jego poezji.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 83-102
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jak opisać miasto, które nie jest z kamienia, ale z ciała?” Doświadczenie ruchu i dotyku w lekturze dwudziesto- i dwudziestopierwszowiecznych powieści miejskich jako szczególna forma flânerie
“How can I describe a town that is not of stone but of flesh”? Experience of movement and touch in the act of reading the twentieth- and twenty-first-century city novels as a special form of flânerie
Autorzy:
Kafel, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25133673.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Stimmung
mood
atmosphere
geopoetics
flâneur
urban space
nastrój
geopoetyka
przestrzeń miejska
Opis:
Nawiązując do przedstawionej w 2011 roku przez Hansa Ulricha Gumbrechta koncepcji „czytania nastrojów”, autorka artykułu stawia tezę, iż możliwy jest odbiór literatury w sposób uwzględniający doznania taktylne i kinetyczne. Kategoria nastroju wraz z instrumentarium z obszaru geopoetyki w nieoczekiwany sposób zyskały na przydatności w 2020 roku, w obliczu wywołanych pandemią COVID-19 zmian w życiu mieszkańców miast. Lektura „ze względu na nastrój” dwóch narracji o mieście – Pani Dalloway Virginii Woolf oraz Londyn NW Zadie Smith – pozwala wnioskować o słuszności postawionej tezy.
With reference to the concept of „Stimmung-oriented reading” presented in 2011 by Hans Ulrich Gumbrecht, the author of this article advances a thesis that literature can be experienced in a way that includes such sensations as touch or movement. Category of Stimmung and instruments of geopoetics unexpectedly gained in usefulness in 2020, in terms of unprecedented changes in everyday lives of today’s city dwellers caused by COVID-19 epidemic. „Stimmung-oriented reading” of two city novels – Mrs Dalloway by Virginia Woolf and London NW by Zadie Smith – proves the thesis correct.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2022, 10; 206-219
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Poszóstnie przez Bieszczad”. Janusza Szubera poetyckie utraty i nostalgie
Autorzy:
Okupnik, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179231.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Janusz Szuber
Bieszczady
pogranicza
geopoetyka
poetyckie utraty i nostalgia
Opis:
Głównym tematem twórczości Janusza Szubera są związki z Ziemią Sanocką, będącą onegdaj tyglem kultury polskiej, żydowskiej, rusińskiej, w mniejszej części – niemieckiej i włoskiej. Poeta występuje w roli „archiwariusza zabitego miasteczka”, tropi ślady przeszłości (głównie literackiej), przypomina dawne obyczaje ludowe i leksykę, kontempluje ikony, pisze o synkretyzmie religijnym i „świętych obcowaniu”. Choroba uniemożliwiła mu wędrówki po Bieszczadach. W wierszach przywołuje je z pamięci, posiłkuje się literaturą i mapami. Osobnym wątkiem, wartym jednak wspomnienia, jest towarzyszenie Ryszardowi Schrammowi w nostalgicznej „prywatnej podróży pamięci”. Szubera i Schramma połączyła tęsknota za Ziemią, którą uznali za swoją. Kluczem interpretacyjnym do ich tekstów może być geopoetyka i nostalgia.
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 167-182
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Stachura en cuarto menguante”. Nowe ustanowienie Edwarda Stachury i Amereidy
"Stachura en cuarto menguante": The New Creation of Edward Stachura and Amereida
Autorzy:
Barbaruk, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1995863.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Edward Stachura
geopoetyka
Amereida
Michel Deguy
Paryż
geopoetics
Paris
Opis:
W artykule zaproponowano geopoetycką interpretację nieznanego wątku biografii Edwarda Stachury, związanego z pobytem polskiego pisarza w Paryżu, gdzie poznał m.in. poetów Michela Deguy i Edisona Simonsa, uczestników wyprawy tzw. travesía de Amereida (1965). Punktem wyjścia rozważań jest analiza zdania z latynoamerykańskiego poematu Amereida (1967) „hoy soy todos los mendigos / a cuerpo de rey /con / stachura en cuarto menguante”. Autorka interpretuje zaskakujący fakt znalezienia się „stachury” w tekście pisanym w czasie wyprawy po Ameryce Południowej, w trakcie której grupa poetów, architektów, rzeźbiarzy pod przewodnictwem Godofredo Iommiego (Godo) odkrywała nieznane „morze wewnętrzne”. Zwraca też uwagę na rolę Juana Pablo Iommiego Amunátegui, syna Godo, w ostatnich latach życia Stachury. Proponowana interpretacja, inspirowana koncepcją Vinciane Despret, która nazywa zmarłych „geografami” ustanawiającymi inne miejsca, trasy i związane z nimi opowieści, wpisuje się w badania nad przejawami skomplikowanych relacji żywych i umarłych.
This paper proposes a geopoetic interpretation of an unknown thread of Edward Stachura's biography, related to the Polish writer's stay in Paris, where he met, among others, the poets Michel Deguy and Edison Simons, participants of the expedition of the so-called travesía de Amereida (1965). The starting point of the discussion is the analysis of a sentence from a Latin American poem Amereida (1967) "hoy soy todos los mendigos / a cuerpo de rey /con / stachura en cuarto menguante" [today I am all the beggars / with the body of a king / with / stachura in the last quarter]. The author interprets the surprising fact of finding "stachura" in a text written during a South American expedition, when a group of poets, architects, and sculptors led by Godofredo Iommi (Godo) explored the unknown "inner sea". She also draws attention to the role of Juan Pablo Iommi Amunátegui, Godo's son, in the last years of Stachura's life. The following interpretation is inspired by the concept proposed by Vinciane Despret. She calls them the dead "geographers" who establish other places, routes, and stories. It is part of the research on the manifestations of the complicated relations of the living and the dead.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 19; 121-136
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Solitary Man in the Space of Genocide
Samotny mężczyzna w przestrzeni ludobójstwa
Autorzy:
Tomczok, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699746.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ludobójstwa
turystyka historyczna
Zagłada
polityka historyczna
esej
reportaż
geopoetyka
genocide
historical tourism
the Shoah
the Holocaust
historical politics
essay
reportage
geopoetics
Opis:
W artykule omawiam pojawiającą się we współczesnych narracjach o ludobójstwie strukturę narracyjną opartą na wyraźnej obecności pierwszoosobowego narratora, najczęściej męskiego, opisującego swoje przeżycia i przemyślenia w czasie podróży do miejsc masowych zbrodni. Odwołuję się do badań nad powiązaniem przestrzeni i pamięci, geokrytyki, dzięki czemu rozróżniam kilka poziomów analizowanych tekstów zmierzających w stronę metafizycznych uogólnień o charakterze nihilistycznym lub patriotycznym. Zaproponowane kategorie analityczne wykorzystuję w badaniu fragmentów eseistyki Dawida Szkoły i Przemysława Dakowicza. 
In this essay, I discuss a particular narrative structure manifest in contemporary genocide narratives, a structure based on a distinctive presence of a first-person – usually male – narrator, who describes his experiences and reflections born in the course of his peregrinations to sites of mass extermination. Rooting my research in geocriticism, I explore ties between spaceand memory, which allows me to distinguish several levels of analyzed texts, tending towards metaphysical generalizations of nihilistic or patriotic nature. I apply the said analytical categories to my study of selected passages of Dawid Szkoła’s and Przemysław Dakowicz’s respective essays.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2020, 6; 213-233
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwum pisarza, topografia jego utworów i ich potencjał dydaktyczny. O dwóch opowiadaniach Włodzimierza Odojewskiego z Wielkopolską, Poznaniem i archiwum w tle
The writer’s archive, topography of his works and his didactic potential. About two short stores by Włodzimierz Odojewski with Greater Poland and Poznań in the background
Autorzy:
Nowakowska, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075949.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary archive
regional studies
biography
history of literature
geopoetics
archiwum literackie
regionalistyka
biografia
historia literatury
geopoetyka
Opis:
Autorka artykułu skupia się na biografii i prozie Włodzimierza Odojewskiego – jednego z najważniejszych współczesnych polskich pisarzy. Od 2008 jego spuścizna literacka jest gromadzona na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Celem pracy jest wskazanie, jak zbiór archiwalny może być wykorzystany w dydaktyce na różnych etapach kształcenia. Tekst stanowi również swego rodzaju propozycję dla nauczycieli, jak zaznajomić uczniów i studentów z twórczością Odojewskiego. Część pierwsza pokazuje dokumenty archiwalne (rękopisy, maszynopisy, korespondencję powstałe w różnych etapach życia pisarza) jako źródło wiedzy o biografii autora i dziejach jego twórczości, jak również przybliża pracę archiwisty. Druga część przedstawia znaczące dla Odojewskiego miejsca w Wielkopolsce, opisane w jego opowiadaniach, które stanowią indywidualne zapisy pamięci zachowane w tekstach literackich.  
The author of the article focuses on the biography and prose of Włodzimierz Odojewski – one of the most important contemporary Polish writers. Since 2008, his literary archive has been collected at the Faculty of Polish and Classical Philology at the Adam Mickiewicz University in Poznań. The aim of the work is to indicate how archival collection can be used in the didactic work at various stages of education. The text is, as well, a kind of proposal for teachers how to familiarize students with Odojewski’s work. First part of the article shows the documents (manuscripts, typescripts, correspondence related to stages of writer’s life cycle) as a source of knowledge about the author’s life and history of his literary output, and also describes some of the archivist’s tasks. The second outlines the places in Greater Poland significant for the writer – Poznań and Kłecko, described in his short stories. These stories are examples of individual memory saved in literary texts.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 119-130
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autobiograficzny trójkąt: miasto – świadectwo – Zagłada
Autobiographical triangle: city – testimony – Holocaust
Autorzy:
Wolski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375442.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
autobiography
geopoetics
Holocaust
autobiografia
geopoetyka
Zagłada
Opis:
W artykule zaprezentowano zależności pomiędzy narracjami miejskimi i intymistyką w kontekście powojennych i, szczególnie, pozagładowych przemian konceptualizacji „ja” narracyjnego. Na podstawie przykładów zaczerpniętych z artykułów prezentowanych w bieżącym numerze czasopisma „Autobiografia. Literatura. Kultura. Media” oraz innych tekstów zasadniczych dla pisarstwa autobiograficznego, autor proponuje powiązanie tych kategorii za pomocą kategorii toposu, obejmującej w swoim ogólnym, czyli zarówno retorycznym, jak i narratywistycznym (poetologicznym) wymiarze, najważniejsze wątki badań spod znaku poetyki miejsca i intymistyki.
The text presents the relations between urban narratives and autobiographical writing in the context of the post-war and post-Holocaust transformations of the narrative “I”. Basing on the examples from the articles included in the present edition of the „Autobiografia. Literatura. Kultura. Media” journal as well as other crucial autobiographical texts the author proposes to link these issues by means of the notion of “topos” which as both a rhetorical and a literary-theoretical notion embraces all vital aspects of local/urban and autopbiographical studies.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 3, 2; 7-13
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Barokowy hortus ludi w perspektywie geopoetyki (na wybranych przykładach literackich)
Baroque hortus ludi in the perspective of geopoetics (on chosen literary examples)
Autorzy:
Krawiec-Złotkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650536.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Barok
poezja
kultura
ogród
hortus ludi
Arkadia
topos
przestrzeń
geopoetyka
interakcje geograficzno-literackie
Baroque
poetry
garden
Arcadia
space
geopoetry
geographical-literary interactions
Opis:
The article shows a baroque hortus ludi (the garden of entertainment) in the perspective of geopoetics. The subject of explorations are chosen works of seventeenth century’s poets in the base of which there was considered this studied phenomenon. There was demonstrated to what extent real places could inspire authors who were writing about noble or baronial patios and on the other hand, there was made a try of designation how the literary creation builds subjected places for a potential receiver (reader). As a result of analysis it was alleged that descriptions of baroque hortus ludi – creations of places processed in poet’s mind, characterised by aspect of being painterly, which can inspire not only landscape architects, but also painters and other artists.In the article there was also considered a genesis of baroque gardens of entertainment and distinctive features of park-garden assumptions, starting with medieval times to baroque. Hortus ludi present in poetry of seventeenth century was shown in new, geopoethical conceptualization.
Artykuł ukazuje barokowy hortus ludi (ogród zabaw) w perspektywie geopoetyki. Przedmiotem eksploracji są wybrane utwory poetów XVII wieku, na podstawie których badane zjawisko zostało poddane refleksji. Wykazano, na ile rzeczywiste miejsca mogły inspirować autorów opisujących szlacheckie bądź magnackie wirydarze, a z drugiej strony podjęto próbę określenia, w jakim stopniu kreacja literacka buduje miejsca poddane deskrypcji u potencjalnego odbiorcy dzieła literackiego (czytelnika). W wyniku analizy stwierdzono, że opisy barokowych hortus ludi to kreacje miejsc przetworzone w umyśle poety, odznaczające się aspektem malarskości, który może inspirować nie tylko architektów krajobrazu, ale również malarzy i innych artystów.W artykule uwzględniono także genezę barokowych ogrodów zabaw i cechy charakterystyczne parkowo-ogrodowych założeń począwszy od średniowiecza po barok. Obecny w poezji XVII wieku hortus ludi ukazano w nowym, geopoetycznym ujęciu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 26
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Border, contour, fragment – Haupt’s strolls between the world, the other, utopia and text
Granica, kontur, fragment – Haupta wędrówki pomiędzy światem, innym, utopią i tekstem
Autorzy:
Niewiadomski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312312.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
border
frontier
fragment
space
geopoetics
textual delimitation
Zygmunt Haupt
modernity
granica
pogranicze
przestrzeń
geopoetyka
delimitacja tekstowa
twórczość Zygmunta Haupta
nowoczesność
Opis:
Główną tezą artykułu jest stwierdzenie, że granica i graniczność to doświadczenie źródłowe i zarazem kategoria dobrze opisująca strategię twórczą Haupta. W twórczości tego autora kategoria granicy pojawia się w wersji linii oznaczającej wyrazistą delimitację i w postaci strefy przejściowej pomiędzy różnymi obszarami. Geograficzno-polityczne pojęcie granicy Haupt przekłada na język aksjologii, epistemologii, doświadczenia międzyludzkiego i techniki pisarskiej. Fascynacja granicą jest wyrazem poszukiwania dogodnego miejsca umożliwiającego postrzeganie świata i tekstu jako skomplikowanego porządku sytuującego się na biegunie przeciwnym wobec niezróżnicowanego chaosu rzeczywistości nowoczesnej.
The paper discusses the claim that borders and frontiers are a source of experience, and at the same time a category which describes Haupt’s prose well. In his works, the border category appears in the form of a line marking clear delimitation, and in the form of a buffer zone between different areas. Haupt translates the geographical-political notion of a border into axiology, epistemology, interpersonal experience and writing techniques. His fascination with borders expresses seeking a convenient place which would allow one to perceive the world and text as a complex order situated on the opposite pole to the undifferentiated chaos of the modern reality.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 31; 6-21 (eng); 6-23 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czarno-zielone czasoprzestrzenie wyobrażone
Black and Green Imagined Spaces
Autorzy:
Drong, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467693.pdf
Data publikacji:
2018-12-10
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
geopoetyka
Śląsk
geokrytyka
literatura regionalna
czasoprzestrzeń
geopoetics
Silesia
geocriticism
regional literature
timespace
Opis:
A review of the 2016 monograph by Karolina Pospiszil Swojskość i utrata. Obrazy Górnego Śląska w literaturze polskiej i czeskiej po 1989 roku [The Familiar and the Loss. The Images of Upper Silesia in Polish and Czech Literatures after 1989] concentrating upon the properties of the Auther's work, which decide about its interdisciplinary character and testify to her solid grounding in the research methodology (geocriticism), while allowing her to retain a unique poetics, adequate to the historical conditioning and the history of the described region.
Recenzja wydanej w 2016 roku monografii Karoliny Pospiszil pt. Swojskość i utrata. Obrazy Górnego Śląska w literaturze polskiej i czeskiej po 1989 roku koncentruje się na walorach pracy, które stanowią o jej interdyscyplinarnym charakterze i solidnym ugruntowaniu w metodologii badawczej (geokrytyka), a jednoczesnie pozwalają zachować odrębną poetykę adekwatną do historii i kultury opisywanego regionu.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 38
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czerniowce literackie1 – alfabet, analfabet, alefbetgidariusz
Literary Chernivtsi - Alphabet, Analphabet, Alephbetgidary
Autorzy:
Kuczyńska-Koschany, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075964.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
interpretation
hermeneutics
geopoetics
Jewish poetry
interpretacja
hermeneutyka
geopoetyka
literatura żydowska
Opis:
Wychodząc od formuły topobiografii Helmuta Böttigera Paul Celan. Miasta i miejsca (Orte Paul Celans, 1996), podążam interpretacyjnie nie tylko tropem najsłynniejszego poety czerniowieckiego, lecz także innych ważnych pisarzy stolicy Bukowiny, takich jak: Rose Ausländer, Klara Blum, Olga Kobylańska, Dusza Czara-Rosenkranz, Selma Meerbaum-Eisinger, Else Keren, Immanuel Weissglas, Alfred Margul-Sperber, Alfred Gong, Isaac Schreyer, Georg Drozdowski, Moses Rosenkranz, David Goldfeld, Alfred Kittner, Jona Gruber, Manfred Winkler. Wspomagającymi koncepcjami okażą się zapewne: ukuta przez Petra Rychłę formuła „poszukiwania tożsamości żydowskiej w niemieckojęzycznej poezji Bukowiny” (tu także szczególne wcielenia mitu Jerozolimy i Atlantydy w poezji czerniowieckiej); status niemczyzny jako twórczego i jednocześnie śmiercionośnego oksymoronu Muttersprache/Mördersprache (język matki/język morderców) w poezji skazanych na zagładę Żydów, rozważania na temat inkarnacji, żywotności i gwałtownego zanegowania mitu Austria felix (Ewa Wiegandt, Maria Kłańska), Heideggerowski trop wynikający z lektury Friedricha Hölderlina, wreszcie etymologiczno-nomadyczne rozważania Tadeusza Sławka na temat ORT/WORT. Czerniowce jako fenomen literacki, a zwłaszcza poetycki, mogą stać się egzemplifikacją rozważań w ramach szeroko pojętej geopoetyki, lecz ich usytuowanie na pograniczu ukraińsko-rumuńsko-mołdawskim oraz wynikająca z długich i skomplikowanych dziejów multikulturowość (kilka religii, kilka alfabetów i języków, kilka grup etnicznych), czynią to miasto czymś daleko ciekawszym. Poezja stała się w Czerniowcach bardzo wyrazistą synekdochą kultury, figurą autoidentyfikacyjną pewnej kultury miejskiej.
In my interpretation, starting with Helmut Böttiger’s topobiographical formula Orte Paul Celans (1996), I am following not only the most famous poet of Chernivtsi, but also other important writers of the capital of Bukovina, such as: Rose Ausländer, Klara Blum, Olga Kobylanska, Dusza Czara-Rosenkranz, Selma Meerbaum-Eisinger, Else Keren, Immanuel Weissglas, Alfred Margul-Sperber, Alfred Gong, Isaac Schreyer, Georg Drozdowski, Moses Rosenkranz, David Goldfeld, Alfred Kittner, Jona Gruber, Manfred Winkler. Other supporting concepts will probably prove to be: the formula of “the search for Jewish identity in German-language poetry of Bukovina”, created by Peter Rychlo (in particular the special incorporations of the myths of Jerusalem and Atlantis in the poetry of Chernivtsi); the status of the German language as a creative and also deadly oxymoron Muttersprache/Mördersprache (mothers language / murderers’ language) in the poetry of the Jews sentenced to extermination; the reflections about the incarnation, the liveliness and the rapid negation of the myth of Austria felix (Ewa Wiegandt, Maria Kłańska); the Heiddeger’s trace, resulted from the reading of Friedrich Hölderlin and finally Tadeusz Sławek’s etymological-nomadic reflections about ORT/WORT. As a literary phenomenon and especially as a poetic one, Chernivtsi can become an exemplification of the widely understood geopoetics, but its localization on the borderland of Ukraine, Romania and Moldova and its multiculturalism (several religions, several alphabets and languages, several ethnical groups), which is a consequence of the long-lasting and complicated history of the region, make this city something far more interesting. In Chernivtsi, poetry became a very expressive synecdoche of the culture, a figure of self-identification of a certain urban culture.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 47-64
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementary memory and its limits. Element and detail in Zygmunt Haupt’s prose
Pamięć elementarna i jej granice. Żywioł i szczegóły w prozie Zygmunta Haupta
Autorzy:
Zehnder, Christian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312310.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zygmunt Haupt
Czesław Miłosz
memory
geopoetics
emigration
Central Europe
Eastern borderlands
Galicia
pamięć
geopoetyka
emigracja
Opis:
Rekapitulując główne tendencje hauptologii, autor artykułu pyta ponownie o model pamięci w twórczości Zygmunta Haupta i proponuje rozszerzenie ustalonej „epifanicznej” lektury jego prozy o perspektywę geopoetyki. Na materiale licznych opowiadań autora Pierścienia z papieru udowadnia, jak wybujałe szczegóły utraconego świata galicyjskiego wyrastają za każdym razem z jedynego żywiołu pozornie zapamiętanego jako monolityczny i absolutny (deszcz, śnieg, piasek, trawa, powietrze, kurz itd.). W tym wyłanianiu się detali krystalizuje się rodzaj epifanii, która jest skoncentrowana nie tyle na podmiocie, ile na otoczeniu. Poprzez to uzewnętrznienie pamięci – za sprawą żywiołu – szczegóły uzyskują swój specyficzny status niekonieczności, wyrażającej się w typowych dla tego pisarza enumeracjach. Autor artykułu pyta także o granice tego modelu i znajduje je w „polskim kulturalizmie” (Andrzej Mencwel), który w przyrodzie widzi przede wszystkim „świat pozaludzki” i który Haupt w umiarkowanej, apolitycznej formie zdaje się podzielać. Kulturalistyczna postawa Haupta zostaje dookreślona poprzez porównanie niektórych jego opowiadań amerykańskich z negatywnymi opisami krajobrazu Kalifornii przez Czesława Miłosza i Theodora W. Adorno.
Recapitulating major tendencies in Haupt studies, the paper revisits the question of memory models in works by Zygmunt Haupt, and proposes to extend the established, “epiphanic” reading of Haupt’s prose with a geopoetic perspective. Based on numerous examples from Haupt’s works, the paper demonstrates how exuberant details of the lost Galician world tend to grow on the ground of an element seemingly remembered as monolithic and absolute (rain, snow, sand, grass, air, dust, etc.). A certain type of epiphany crystallizes in the emergence of details, focused on surroundings rather than on the subject. Thanks to this externalization of memory through the elements, details gain their specific non-necessary status expressed in the typical Hauptian enumerations. This model is limited by “Polish culturalism” (Andrzej Mencwel), according to which nature constitutes first and foremost “a nonhuman world” – an idea that Haupt seems to share in a moderate, apolitical form. Haupt’s culturalist attitude is further explored by a comparison of some of his American stories with negative descriptions of Californian landscape by Czesław Miłosz and Theodor W. Adorno.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 31; 80-97 (eng); 80-97 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie leżą „ogrody ziemskich rozkoszy”? Topika ogrodowa w perspektywie geopoetyki
Where do ‘the gardens of earthly delights’ lie? The topic of the garden in the perspective of geopoetics
Autorzy:
Rybicka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012193.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
ogród
topika
geopoetyka
wiek XIX
wiek XX
garden
topos
geopoetics
19th century
20th century
Opis:
The subject of this article is the problem of relations between the literary topics of the garden and geography. As the method of analysis applied here, geopoetics pays special attention to the traces of geographical location in literature, to territorial imagology and imaginary geographies. This article investigates the way in which literary conventions and cultural frames transform the genius loci. This problem is analyzed on the basis of selected texts of Polish literature (by S. Trembecki, S. Goszczyński, J. Stempowski, J. Iwaszkiewicz).
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2011, 1(4); 59-71
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geografia przyszłości ostatecznej w „Ostatniej bitwie” Clive Staple Lewisa i „Nad Rzeką i Tam Dalej” Wiliamia Horwooda
Autorzy:
Gwadera, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694833.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
przyszłość ostateczna
literatura angielska
eschatologia
geopoetyka
Clive Staples Lewis
William Horwood
Kenneth Grahame
Opis:
W artykule podjęty został problem realizacji Toposu śmierci i życia po(za) nią. Rozważania oscylują na granicy tanatologii oraz sacrum w literaturze dla dzieci i młodzieży wyrażonych jako funkcja czasu – Przyszłość ostateczna. Analizie poddane zostały dzieła literatury angielskiej: „Opowieści z Narni” Clive Staples Lewisa ze szczególnym uwzględnieniem „Ostatniej bitwy” oraz kontynuacja Kennetha Grahama „O czym szumią wierzby: stworzona przez Wiliama Horwooda („Nad Rzeką i Tam Dalej”). Literacka analiza motywu przejścia „do tamtego świata” jest silnie inspirowana przez wyobrażenie miejsca. Analiza porównawcza Horwoodowskigeo Tam Dalej i „Dalej wzwyż i dalej w głąb” Lewisa umożliwia opisanie Przyszłości ostatecznej w kategoriach oswajania, Ponadto pozwala na ukazanie filozoficznych korzeni przedstawionych obrazów. Analogie miedzy dziełami Lewisa i Horwooda stanowią spójną realizację toposu miejsca ostatecznego, która może być analizowana przy użyciu narzędzie geopoetyki.  Celem refleksji badawczej jest ukazanie szczególnej misji, którą może podjąć lub podejmuje literatura dziecięco-młodzieżowa w odniesieniu do zagadnień egzystencjalnych, w tym zwłaszcza eschatologicznych. 
Źródło:
Literatura Ludowa; 2019, 63, 1
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geokultura(?)
Geoculture(?)
Autorzy:
Rosiński, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363581.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
geopoetics
space in literary studies
causality of space
the spatial turn
Elżbieta Rybicka
sprawczość przestrzeni
zwrot przestrzenny
geopoetyka
przestrzeń w badaniach literackich
Opis:
Recenzja śledzi najnowsze losy terminu geopoetyka. Celem artykułu jest usytuowanie koncepcji badawczej Elżbiety Rybickiej na tle dotychczasowych badań zajmujących się przestrzenią. Wykorzystując zaproponowane przez badaczkę odsłony geopoetyki, teoria zostaje rozbita na aspekt poetologiczny, geograficzny, antropologiczny oraz performatywny. Geopoetyka zostaje zestawiona z rozważaniami przestrzennymi Petera Sloterdijka (przestrzeń rozrastająca się) i „kulturą obecności” Hansa Ulricha Gumbrechta, co pozwala rozszerzyć rozważania przestrzenne o ujęcie humanistyki nieantropocentrycznej.
This review traces the recent vicissitudes of the term “geopoetics.” The purpose of the article is to situate the scholarly concept developed by Elżbieta Rybicka in the context of previous studies of space. Using her proposed framework of geopoetics, theoretical work on space is broken down into its poetological, geographical, anthropological, and performative aspects. Geopoetics becomes juxtaposed with the spatial thought of Peter Sloterdijk (proliferating space) and Hans Ulrich Gumbrecht’s “culture of space,” allowing reflection on space to be expanded to include a non-anthropocentric interpretation of the humanities.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 2; 130-137
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 45

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies