Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "geografia historyczna;" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dlaczego razem? Uwagi o relacjach między geograficzno-historyczną i geograficzno-polityczną perspektywą metodologiczną i poznawczą
Why together? Notes about the relationship between the geo-historical and geo-political methodological and cognitive perspectives
Autorzy:
Rykała, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18797223.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
political geography
historical geography
geografia polityczna
geografia historyczna
Opis:
W artykule dokonano uzasadnienia tytułowego powiązania geografii politycznej i historycznej. W tym celu przeprowadzono analizę relacji między obiema dyscyplinami, podejmującą kwestie ich genezy, kierunków rozwojowych, treści, zakresu i miejsca w systemie nauk, a także ustanowienia ram organizacyjnych dla rozwoju tych dyscyplin w łódzkim ośrodku geograficznym.
As some has attempted to prove, both “titular” disciplines have different origins. They differ in their development trends and, thus, in the contents, scope and place in the system of sciences. However, different paths of development do not preclude them from tackling the same issues, especially considering that historical geography and political geography both refer, the former in a literal sense, to the unique bond between history and geography. Specific topics, that may seem familiar to both disciplines today, were discussed as far back as the 18th century, when political geography was still defining its identity and attempting to become a valid subject of geography. However, in the case of this discipline, its interests shared with its historical counterpart (concerning such issues as heraldry and toponymy) were mostly incidental and marginal. On the other hand, the issue of territorial divisions (nations, regions, borders), described by historians (or historical geographers) as “historical and political landscapes”, was discussed by both geographies since the very beginning. The main difference between the two – geo-political and geo-historical – approaches was the temporal perspective they assumed. While the present was most important for political geography, historical geography was more concerned with “former territorial divisions” (thus the term “historical and political landscapes” is apt). Each of the disciplines also treated the research subject differently. Political geography considered “the area described by borders and characterised by some organisation, i.e. above all a state” or region as central, while historical geography acknowledged its importance as one of many elements, apart from the transformed (cultural) environment, settlement, elementary disasters, formed communication network, the history of geographical horizons, toponymy and historical cartography, while referring it, as mentioned earlier, the reconstructed image of the past. With the development of the methodological foundations of both sciences, the belief that “what is today includes what was yesterday, so in order to understand the presence, we have to study the past” grew. This reflection was aided by the deepening relations between historical geography and anthropogeography, which influenced not only the expansion of tasks of the former, but also lead to the inclusion of the “historical element” in the scope of geo-political discussion. Reaching into the past to reveal spatial differences and similarities of a political nature, more and more boldly practised by political geography, was also caused by the references to human history (human “fate”) construed in the spirit of mechanistic determinism, as well as the changes in the political map of the world at the break of 19th and 20th centuries. As their eyewitness, political geography could not close itself in a narrow, quickly dating formula of the present. The explanation of interrelations between political entities and their physical-geographical surrounding attempted at the time required constant references to the historical context. The contemporary political map was quickly becoming, if we can paraphrase Barbag, a strictly historical map. The practice of reaching into the past to interpret contemporary phenomena and political systems caused the historical context to become an immanent element of political geography. The discipline was becoming more and more bold in interpreting the political map and the territorial characteristics of political formation and development of states and regions, not only in the presence, but also in the future. This research field saw the formation – in reference to the bond between history and geography – of a unique relationship between historical geography and political geography. Significantly, by exposing the past, political geography sometimes lost view of the presence, i.e. the element that defined its existence and distinguished it from historical geography. Thus, we can say that M. Kulesza (2009) was right when he observed, as mentioned above, that the development of political geography after World War II and, especially in the 1990s, resulted in the “internal” expansion and the emergence of new research fields, which was caused by, among other things, taking some of them from historical geography.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 13-37
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zagadnienia toponimiczne w kontekście przemian osadniczych na przykładzie gminy Szadek
Selected issues in toponymics in the context of settlement changes in the municipality of Szadek
Autorzy:
Cepil, Monika
Figlus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396804.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
toponimia
geografia historyczna
osadnictwo
Szadek
toponymics
historical geography
settlement
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki badań na temat przemian toponimicznych na obszarze współczesnej gminy miejsko-wiejskiej Szadek pod wpływem rozwoju osadnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia różnych form zagospodarowania przestrzennego oraz wpływu czynników polityczno-administracyjnych. Podjęto kwestie genezy i zmienności nazewniczej jednostek osadniczych lub ich części w różnych okresach historycznych: od średniowiecza aż po czasy współczesne. W skali lokalnej pozwoliło to wykryć zróżnicowanie w zakresie typów toponomastycznych oraz szereg interesujących zależności i prawidłowości w kontekście przemian geograficzno-historycznych osadnictwa na badanym obszarze.
The article presents the results of research on toponymic changes that took place within the area of the present urban-rural municipality of Szadek as a result of settlement development, with a particular focus on various forms of spatial development as well as political and administrative factors. The study addresses the question of the origin and changes in the names of settlement units or their parts in different historical periods: from the Middle Ages to modern times. At the local level, the research enabled identification of various toponomastic types and a number of interesting relationships and regularities in the context of geographical and historical transformations of settlement in this area.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2018, 18; 21-37
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie ładu przestrzennego jako zadanie badawcze geografii historycznej
Shaping spatial order as a research task for historical geography
Autorzy:
Kozłowski, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650624.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ład przestrzenny
geografia historyczna
krajobraz
Spatial order
historical geography
landscape
Opis:
In the study the thesis is formulated concerning historical geography about the need of a turn into applicable issues. Potential research task of this discipline could be the spatial order shaping. The text discusses selected theoretical and methodological topics of historical geography, among others its essence, source and subject. Also the differences between geographical and historical traditions are indicated. The concept of spatial order, its problems and relation to the landscape idea are described in the context of historical geography. Conclusions refer to the possibility of applying the results of historical geography research in the process of spatial order shaping.
W opracowaniu sformułowano tezę o potrzebie zwrotu geografii historycznej ku zagadnieniom aplikacyjnym i wskazano ład przestrzenny jako potencjalne zadanie badawcze tej dyscypliny naukowej. W tekście omówione zostały wybrane zagadnienia teoretyczno-metodologiczne geografii historycznej, m.in. jej istota, źródła i przedmiot oraz różnice między tradycjami geograficzną a historyczną. W kontekście geografii historycznej omówiono pojęcie ładu przestrzennego, jego źródła i problemy, a także jego związek z ideą krajobrazu. Na zakończenie sformułowano wnioski dotyczące możliwości stosowania wyników badań geografii historycznej w procesie kształtowania ładu przestrzennego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 25
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przetwarzanie historycznych rękopisów z wykorzystaniem standardów OGC i bazy danych przestrzennych
OGC standards and spatial database in gathering information from historical sources
Autorzy:
Myrda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/346881.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
Tematy:
baza danych przestrzennych
OGC
HGIS
geografia historyczna
spatial database
historical geography
Opis:
Przekształcanie danych analogowych w cyfrowe, w przypadku średniowiecznych rękopisów najczęściej nie jest możliwe w sposób automatyczny. Z kolei tradycyjne, stosowane dotąd powszechnie metody są czasochłonne i kończą się zwykle jedynie publikacją samych wyników prac, bez materiałów źródłowych będących ich podstawą. W ramach prac prowadzonych w Instytucie Historii PAN, powstały metody i narzędzia usprawniające prowadzenie prac nad historycznymi rękopisami (nie tylko mapami), wykorzystujące technologie GIS i działające zgodnie ze standardami OGC. Co istotne, rola narzędzi GIS, przestrzennych baz danych i odpowiednich standardów nie ogranicza się jedynie do zwykłej lokalizacji obiektów przestrzennych na mapie. Ich zastosowanie wykracza poza typowe przypadki użycia, wykorzystywane są one bowiem również do obsługi danych niegeograficznych, choć w pewnym sensie przestrzennych, czyli treści rękopisów. Dzięki temu prace postępują szybciej, są mniej kosztowne, a także łatwiej jest uzyskać efekt synergii międzyprojektowej wykorzystując wielokrotnie te same dane, lub wzbogacając je w kolejne warstwy informacyjne. Co ważne te same narzędzia wykorzystywane są również do publikacji rezultatów prac. W połączeniu z budowaną do tego celu odpowiednią ontologią otrzymujemy w wyniku jednorodne i jednocześnie wszechstronne narzędzia do rejestrowania, analizowania i publikowania zmian w osadnictwie, zachodzących w czasie i przestrzeni, przez setki lat historii terenów dawnej i obecnej Polski.
Converting analogue data into digital ones usually is not possible in the case of medieval manuscripts. In turn traditional methods used so far are time-consuming and usually result in the publication containing only effects without the source materials as a foundation. As part of the work carried out at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, tools were developed to improve the work on historical manuscripts (not only maps), using GIS technologies and operating in accordance with OGC standards. Importantly, the role of GIS tools, spatial databases and appropriate standards is not limited to the location of settlements on the map. Their use goes beyond the typical use cases, because they are also used to handle non-geographic data, i.e. the content of manuscripts. As a result, works are progressing faster, are less costly, and it is easier to achieve the synergy effect between projects using repeatedly the same base data, or enriching them adding subsequent information layers. The same tools are also used to publish the results of the work. In connection with the appropriate ontology built for this purpose, as a result we obtain homogeneous and at the same time comprehensive tools for recording, analyzing and publishing changes in settlement occurring in time and space, over hundreds of years of history covering the territories of former and present Poland.
Źródło:
Roczniki Geomatyki; 2019, 17, 4(87); 189-206
1731-5522
2449-8963
Pojawia się w:
Roczniki Geomatyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niematerialne wartości krajobrazu kulturowego w badaniach historycznych. Przykład granic i przestrzeni
Non‐material values of the cultural landscape in historical research as exemplified by boundaries and space
Autorzy:
Jop, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88018.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
granica
przestrzeń
geografia historyczna
krajobraz kulturowy
border
space
historical geography
cultural landscape
Opis:
Krajobrazem kulturowym w nauce historycznej zajmuje się geografia historyczna w ramach nauk pomocniczych historii. Jest on definiowany jako krajobraz, który powstał w wyniku działalności człowieka zmierzającej do zagospodarowania nowo zasiedlanych obszarów. To zagospodarowanie związane jest z osadnictwem pierwotnym i jego stopniowym rozprzestrzenianiem się, wynikającym z rozwoju stosunków społecznych i gospodarczych. Klasyczny model badań uzupełniany jest od lat 70‐tych XX w. o prace, w których krajobraz kulturowy rozpatrywany jest przez szeroki pryzmat społeczny. Istotną rolę w tym nurcie zajmują badania nad przestrzenią oraz granicami. Te dwa elementy krajobrazu kulturowego oraz wytwory człowieka integralnie z nim związane, analizowane są w kontekście uwarunkowań wzorców kultury, urządzeń społecznych, mentalności zbiorowej i jednostkowej. Taki typ badań prowadzi do wniosków o wytwarzaniu przez człowieka dawnych epok wartości niematerialnych związanych z krajobrazem kulturowym. Dotyczą one między innymi waloryzowania całości oraz fragmentów przestrzeni i granic oraz ich fabularyzacji.
In the science of history the cultural landscape is one of landscape types investigated by historical geography as part of the auxiliary sciences of history. It is defined as a landscape formed as a result of human activities aimed at managing newly settled areas. This management is associated with primeval settlement and its gradual expansion resulting from the development of human and economic relations. The classical model of research has been supplemented since 1970s with the studies, in which the cultural landscape is examined through the broad social prism. A significant role in this trend is played by investigations of landscape space and boundaries. The two elements of the cultural landscape as well as human products integrally associated with it are analyzed in the context of determinants of cultural patterns, social facilities, and the collective mind. This type of investigations leads to the conclusion that people of the past era produced immaterial values associated with the cultural landscape. These concern inter alia the evaluation of the whole or parts of space and boundaries and their fictionalization.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2011, 15; 91-102
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Militarne znaczenie Podlasia
Autorzy:
Wawro, Marcin.
Powiązania:
Przegląd Sił Zbrojnych 2021, nr 4, s. 134-135
Data publikacji:
2021
Tematy:
NATO
Bezpieczeństwo narodowe
System obronny państwa
Geografia historyczna
Geografia wojenna
Artykuł z czasopisma wojskowego
Opis:
Artykuł dotyczy znaczenia militarnego Podlasia. Przedstawiono charakterystykę geograficzną tego obszaru. Przybliżono także historię militarnych zmagań na tym terenie. Współcześnie Podlasie jest obszarem ważnym dla NATO oraz dla bezpieczeństwa naszego kraju. W przypadku jego utraty państwa bałtyckie zostaną pozbawione wsparcia NATO.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies