Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "gas engineering" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-31 z 31
Tytuł:
The impact of using project based learning in Natural Gas Engineering
Autorzy:
Duse, D.-M.
Duse, C. S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298665.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Natural Gas Engineering
learning
Opis:
This paper sets out to present an application of learning by cooperation in a bachelor study program of Natural Gas Engineering. Starting from the idea that students' abilities to understand new things are enhanced when they are tied to significant problem solving tasks and students are helped to understand why, when and how these facts become relevant competencies, we have organized the didactic activities of the last study year of the bachelor level, specializing in Natural Gas Engineering, using the projects method. The goal was to see how students perceive the efficiency of learning by applying this method and if an increase in learning efficiency has been noticed. Having these goals in mind, the students were organized into groups, each group having the task of presenting a project with a certain theme. Inside the group, roles were cast and then the strategy for doing the project was discussed. The research was done over a period of 3 semesters. In the first semester, traditional teaching was used, while the second and third semesters were dedicated to projects. In the traditional teaching part, students were encouraged to discover critical thinking methods. For this purpose, they were presented with the thinking hats method, the cube, the "I know - I want to know - I have learned" technique etc., but also methods to assist learning (mind map, cluster etc.). Doing the projects also involved presenting and defending them in front of the class, which has led to highlighting the pros and cons of the project. Also, students have received an evaluation questionnaire on evaluating key aspects during the presentation. Teamwork was evaluated by each student team member. The final evaluation of the students was comprised (in various proportions) by the contribution of the students during the semester (as a method of formative evaluation), as well as a final exam (summative evaluation). The general conclusion of applying this method highlights the fact that students have become aware of the pros and cons of their behavior, have gained new motivational support for learning and have managed to increase their performance in the field of Transporting Natural Gas.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 1; 57-64
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikrobiologiczne procesy w inżynierii naftowej i gazowniczej : [streszczenie]
Microbial processes in oil and gas engineering : [abstract]
Autorzy:
Kapusta, P.
Turkiewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299681.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
inżynieria gazownicza
inżynieria naftowa
oil engineering
gas engineering
Opis:
W artykule omówione zostały następujące zagadnienia: - Zastosowanie technologii intensyfikacji wydobycia i wtórnego odzysku ropy naftowej oraz przeciwdziałanie tworzeniu się osadów parafinowych i mikrobiologiczne metody ich usuwania. - Likwidacja uszkodzeń strefy przyodwiertowej przy udziale mikroorganizmów, - Metody neutralizacji biogennego siarkowodoru, powstającego w warunkach podziemnego magazynowania gazu. - Technologia oczyszczania gruntów z odpadów ropopochodnych, przy zastosowaniu mikroorganizmów autochtoniczych. Szczególną uwagę zwrócono na aspekt wdrożeniowy omawianych prac badawczych. Powyższe metody zostały opracowane przez Instytut Nafty i Gazu i zastosowane na obiektach, będących własnością Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w Warszawie.
The paper presents subsequent topics: - Microbial enhanced oil recovery and paraffin control (prevention and cleanup). - Biological control of formation damage. - Methods of neutralization of biogenic hydrogen sulfide in underground gas storage conditions. - Remediation of soils contaminated with petroleum hydrocarbons using indigenous microorganisms. Particular attention was paid on practical aspects of discussed issues. All methods were developed by Oil and Gas Institute and applicated on objects which are property of Polish Oil and Gas Company.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 691-692
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt Leonardo da Vinci CeLGAS - europejska inicjatywa edukacyjna w zakresie inżynierii gazowniczej
Leonardo da Vinci Project CeLGAS - international education initiatives in teaching of gas engineering
Autorzy:
Siemek, J.
Buttner, P.
Maniu Duse, D.
Koeckritz, V.
Kretzschmar, H.-J.
Krzystolik, P.
Nagy, S.
Rychlicki, S.
Pinka, J.
Stryczek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299445.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
CeLGAS
edukacja
inżynieria gazownicza
education
gas engineering
Opis:
Artykuł opisuje stan realizacji projektu Leonardo da Vinci CeLGAS, który jest inicjatywą czterech uniwersytetów europejskich, dwóch stowarzyszeń inżynierów i dwóch instytutów badawczych. Głównym celem jest podniesienie wiedzy i umiejętności inżynierów krajów starających się do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej m.in. poprzez transfer wiedzy, przy zastosowaniu nauczania konwencjonalnego i niestacjonarnego na poziomie inżynierskim z uniwersytetów i laboratoriów badawczych, do regionalnych przedsiębiorstw gazowniczych. Misją Projektu Pilotowego jest zmniejszenie luki technologicznej i edukacyjnej pomiędzy środowiskiem inżynierów gazowniczych z krajów EU i aspirujących do EU. Celem Centrum będzie promocja kształcenia ustawicznego, stworzenie możliwości samodzielnego doskonalenia i rozwijania umiejętności, stworzenie systemu typu "nauczanie na odległość" związanego z branżą gazowniczą.
This paper describes status of realization of CeLGAS pilot project Leonardo da Vinci programme for e-learning and conventional teaching of engineers in natural gas engineering. The structure, objectives and realization program is given. The project is realized in co-operation Polish, German, Slovakian and Romanian Universities, Vocational Community (two organization) and two research centers. The objective of the CeLGAS Project is to enhance the co-operation between European universities, research companies and vocational communities in the area of vocational education in the gas engineering. The main objective of the CeLGAS is to develop and maintain the complex of: Conventional and Distance Learning Vocational Centre with highly educated specialists.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2005, 22, 1; 275-283
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovative solutions in natural gas engineering
Autorzy:
Łaciak, M.
Włodek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298695.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
natural gas
natural gas sector
Natural Gas Engineering
innovative solutions
Opis:
The role of natural gas increases in the world energy mix. Natural gas is an ecologic fuel and is used as an energy source in various industries, primarily in transportation. The increased role of natural gas causes the research for innovations and technology development. In modern industry technological innovations should not be presented only as a simple laboratory activities to develop a new tools, solutions and technological processes in natural gas sector. With the rapid development of the natural gas sector in the world in many countries the process of transformation of the national industrial base with the use of natural gas has begun. Natural gas can also be considered as an important bridge to other alternative sources of energy derived from fuel and effective for the environment. In this article the latest trends in the natural gas sector are collected and presented.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2017, 34, 1; 259-271
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
CELGAS - Conventional & e-Learning Gas Engineering Centre
CELGAS - Centrum Tradycyjnego Nauczania i e-Learningu w Zakresie Gazownictwa
Autorzy:
Duse, D.-M.
Duse, C.-S.
Deac, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300329.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
e-learning
gazownictwo
program Leonardo da Vinci
gas engineering
Leonardo da Vinci Programme
Opis:
CELGAS - an acronym for "Conventional & e-Learning Gas Engineering Centre" is a Leonardo da Vinci Vocational Training Action Programme unfolded by several education institutions and research centres from Poland, Germany, Romania and Slovakia, under the coordination of the University of Mining and Metallurgy of Cracow, between December 2005 and December 2007. The programme's objectives are aligned to the cooperation between the European Union and Central and Eastern European universities and research companies, as well as to the vocational training area involved in the domain of natural gases. The primary objective of this programme is to create a network capable of providing education and training to engineers from the gas industry so as to encourage ongoing adaptation of skills to meet the needs of workers and companies, contribute to reducing unemployment and facilitate personal development.
CELGAS (Conventional and e-Learning Gas Engineering Ccntre) to program specjalistyczny w ramach większego Programu Leonardo da Vinci, realizowany przez szereg instytucji naukowych z Polski, Niemiec, Rumunii i Słowacji. Był on koordynowany przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie w okresie od grudnia 2005 do grudnia 2007. Cele programu są zgodne z zasadami współpracy ośrodków naukowych i badawczych krajów Unii Europejskiej oraz ośrodków w Europie Środkowej i Wschodniej i dotyczą specjalistycznych zagadnień w zakresie gazu ziemnego. Podstawowym celem programu jest stworzenie sieci edukacyjnej dla inżynierów z przemysłu gazowniczego, która zachęci ich do zaadaptowania nabytych umiejętności i metod do pracy w macierzystych firmach oraz do rozwoju własnych umiejętności zawodowych.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 2; 251-257
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analityczna detekcja i lokalizacja nieszczelności gazociągów wspomagana systemami teleinformatycznymi
Analytical detection and localization of gas pipelines leaks supported by telemetry systems
Autorzy:
Bogucki, A.
Turkowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/209161.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
nieszczelności gazociągów
detekcja nieszczelności
systemy telemetryczne
gazownictwo
gas pipeline leaks
leak detection
leak localization
telemetry systems
gas engineering
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane analityczne metody detekcji i lokalizacji nieszczelności w gazociągach, z uwzględnieniem kryteriów, którymi należy się kierować przy ich wyborze. Przedstawiono podstawowe informacje na temat systemu teleinformatycznego stosowanego w gazownictwie, z opisem metod transmisji sygnałów pomiarowych. W ostatniej części przedstawiono dotychczas przeprowadzone badania związane z systemami detekcji oraz analizę możliwości ich wsparcia systemami teleinformatycznymi.
The paper presents some methods of leak detection and localization in long range gas pipelines. The criteria of choosing the right detection system were discussed. The basic information about telemetric systems and the transmission methods of the measured data used in gas industry have i been presented. The last part of the paper presents the authors research results and the possibilities of supporting such systems by existing telemetric systems.
Źródło:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2008, 57, 2; 313-326
1234-5865
Pojawia się w:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quality assurance of the natural gases engineering education in Romania
Zapewnienie jakości edukacji w zakresie gazownictwa w Rumunii
Autorzy:
Duse, D.-M.
Duse, C. S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300487.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
gaz ziemny
edukacja w zakresie gazownictwa
natural gas
engineering education
Opis:
One of the key elements required for an efficient implementation of the provisions of the Bologna Declaration in Romania, as in all countries that aim to be part of the European Higher Education Area, is undoubtedly the assurance of academic quality in the higher education institutions. In Romania, the universities are assessed based on the Accreditation Law of 1993, but also, more recently, based on a new Methodology for quality assurance in the higher education, targeting the institutional capability, the institutional effectiveness and the quality management in the universities. Based on the new methodology this paper outlines the main elements of the natural gases engineering study programme functioning within the ''Lucian Blaga'' and its compliance with the new legal and methodological provisions.
Jednym z kluczowych elementów skutecznego wdrożenia postanowień Deklaracji Bolońskiej w Rumunii, jak i innych krajach, które w przyszłości mają włączyć się w Europejski System Szkolnictwa Wyższego jest niewątpliwie zapewnienie ośrodkom szkolnictwa wyższego akademickiego poziomu. Uniwersytety w Rumunii oceniane są na podstawie Ustawy Akredytacyjnej z 1993 r., a ostatnio również nowej metodologii oceny jakości szkolnictwa wyższego w aspekcie możliwości danego ośrodka, skuteczności i jakości zarządzania. Uwzględniając ww. metodologię, w artykule pokazano główne elementy programu studiów w zakresie gazownictwa w ''Lucian Blaga'' w odniesieniu do najnowszych postanowień prawnych i metodologicznych.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2009, 26, 1--2; 141-146
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some problems resulting from powering of turbine engines by liquified petroleum gas (LPG)
Autorzy:
Balicki, Wł.
Kalina, P.
Snopkiewicz, K.
Irzycki, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/244699.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
power engineering
turbine engines
alternative fuels
liquified petroleum gas (LPG)
feeding system
Opis:
There has been observed for several years a number of attempts to introduce for everyday use small power units which utilize turbine engine as propulsion unit (the U.S., Japan, and Europe). Efficiency increase of such devices is achieved by improving of turbine engine design as well as utilizing of exhaust gas thermal energy to heat the compressed air supplied to combustion chamber and, for example to heat usable water. Significant orientation of turbine engine improvements lead to the modernization of combustion processes by applying of gaseous fuels (such as compressed natural gas) or implementation of high-temperature catalytic combustion. The purpose of these changes reduction of hydrocarbons, carbon monoxide and nitrogen oxides emissions. In Propulsion Department of Aviation Institute a scientific project has been realized, in which the object of study was aircraft turbine engine powered by a liquid propane-butane mixture. The paper presents some results of engine tests carried out, especially concerning feeding system, special fuel system applied LPG pumping systems with the use of sliding-vane pump and by means of pressure reservoir and combustion process of LPG atomized with the use of original GTD-350 vortex injector, adapted for aviation kerosene Jet-A.
Źródło:
Journal of KONES; 2013, 20, 4; 17-22
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jesteśmy przygotowani do realizacji wielkich inwestycji
Autorzy:
Jaskóła, K.
Biedrzycka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363771.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
autostrada A2
budownictwo
gaz łupkowy
civil engineering
highway A2
shale gas
Opis:
Wywiad z Konradem Jaskółą, prezesem zarządu Polimeksu-Mostostalu SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 5; 12-15
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja wymagań dla stałych urządzeń gaśniczych gazowych
Autorzy:
Kiełbasa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/373957.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
budownictwo
ochrona przeciwpożarowa
stałe urządzenia gaśnicze gazowe
civil engineering
fire protection
gas extinguishing systems
Opis:
Artykuł prezentuje koncepcje wymagań dla stałych urządzeń gaśniczych gazowych stosowanych w ochronie przeciwpożarowej w budownictwie.
The article presents the concept of requirements for gas extinguishing systems used in protection of buildings against fires.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2009, 4; 95-112
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Silniki spalinowe zasilane biogazem jako perspektywa polskiej energetyki rozproszonej
Biogas IC engines as a perspective of Polish decentralized power engineering
Autorzy:
Ziółkowski, M.
Balcerski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/359379.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Morska w Szczecinie. Wydawnictwo AMSz
Tematy:
siłownie spalinowe
silniki gazowe
biogaz
energetyka rozproszona
power plants
gas engines
biogas
decentralized power engineering
Opis:
W referacie zamieszczono charakterystykę wykorzystania biogazu, jako źródła energii odnawialnej, do zasilania agregatów kogeneracyjnych z silnikami spalinowymi. Wskazano na podobieństwa tego typu instalacji do konstrukcji stosowanych w okrętownictwie i zaproponowano wykorzystanie doświadczeń projektowych i eksploatacyjnych z obszaru okrętownictwa do rozwoju polskiej energetyki rozproszonej opartej na elektrociepłowniach zasilanych biogazem.
The paper presents description of biogas utilization as a renewable energy source used for fueling cogeneration generating sets with IC engines. There are presented similarities of such systems to marine power plants and connected with this some propositions about utilization marine knowledge and experiences for developing polish decentralized engineering with biogas power plants.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie; 2009, 17 (89); 92-97
1733-8670
2392-0378
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Szczecinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Energetyka przemysłowa – miejsce w polityce energetycznej Polski
Autorzy:
Tokarski, Stanisław
Superson-Polowiec, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841868.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Nowa Energia
Tematy:
energetyka przemysłowa
polityka energetyczna
rynek energii
rynek gazu
industrial power engineering
energy policy
energy market
gas market
Opis:
W projekcie Polityki energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040), przedstawionym przez Ministerstwo Klimatu we wrześniu 2020 r., autorzy zaplanowali zbudowanie całkowicie nowego rozproszonego i nieemisyjnego systemu generacji energii elektrycznej już w 2040 r. Istniejące, w większości systemowe, elektrownie węglowe - nieuchronnie dobiegają kresu życia technicznego i założyć należy, że zostaną trwale zamknięte w latach 2030-2035. Otwiera się ogromna szansa na zbudowanie nowego systemu źródeł wytwarzania dopasowanych do rynku odbiorców i opartych o nowe, niemisyjne technologie.
Źródło:
Nowa Energia; 2021, 1; 26-30
1899-0886
Pojawia się w:
Nowa Energia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis and Measurement of NOx Emissions in Port Auxiliary Vessels
Autorzy:
Melo, G.
Murcia, J. C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/116827.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Morski w Gdyni. Wydział Nawigacyjny
Tematy:
Port Auxiliary Vessels
NOx pollution
NOx Emission
mechanical engineering
Engine Characteristics
Emission Factor
Emission Reduction
Exhaust Gas Cleaning Systems
Opis:
This paper is made NOx pollution emitted by port auxiliary vessels, specifically by harbour tugs, due to its unique operating characteristics of operation, require a large propulsion power changes discontinuously, also possess some peculiar technical characteristics, large tonnage and high propulsive power, that differentiate them from other auxiliary vessels of the port. Taking into account all the above features, there are no studies of the NOx emission engines caused by different working regimes of power because engine manufacturers have not measured these emissions across the range of operating power, but usually we only report the pollution produced by its engines to a maximum continuous power.
Źródło:
TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation; 2013, 7, 3; 421-429
2083-6473
2083-6481
Pojawia się w:
TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ruch wody w złożach węglowodorów i podziemnych magazynach gazu
Movement of water in hydrocarbon deposits and underground gas storages
Autorzy:
Rybicki, C.
Blicharski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299651.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
inżynieria naftowa
złoża węglowodorów
podziemne magazyny gazu
przepływy wody złożowej
oil engineering
hydrocarbon deposits
underground gas storage
reservoir water flow
Opis:
Gdy odwiert rozpoczyna eksploatację złoża lub podziemnego magazynu gazu, wokół niego wytwarza się strefa obniżonego ciśnienia, dzięki czemu następuje dopływ płynu złożowego. W późniejszym czasie zaburzenie ciśnienia osiąga również i strefę zawodnioną powodując podciąganie wody w kierunku odwiertu. W czasie tego podciągania wody dochodzi do powstawania nieregularnych form tj. języków lub stożków wodnych. W inżynierii złożowej znane są różne metody określania wydatku dopuszczalnego ze względu na powstawania stożków wodnych. Nieregularne formy przemieszczania się wody mają duży wpływ na proces eksploatacji gazu ze złoża a szczególnie podziemnego magazynu gazu. Są one często głównym powodem wzrostu spadku ciśnienia w odwiercie koniecznego do wyniesienia mieszaniny gazowo-wodnej. W granicznym przypadku woda dopływająca do odwiertu może nie być wydobywana wraz z gazem. Wówczas akumuluje się ona na dnie odwiertu, zatrzymując dopływ gazu a co za tym idzie, prowadzi do stopniowego wyłączenia odwiertu z eksploatacji. Zatem ruch wody złożowej i jego śledzenie jest szczególnie ważne w czasie podziemnego magazynowania gazu gdzie dochodzi do cyklicznego przemieszczania się wody w złożu. W artykule przeprowadzono analizę głównych metod obliczania dopływu wody do odwiertów oraz dokonano analizy ruchu wody złożowej przy założeniu, że jest ostra granica między gazem a wodą. Oznacza to, że siły kapilarne zostały zaniedbane a wypieranie gazu przez wodę ma charakter tłokowy. Tłokowe wypieranie gazu przez wodę jest rozsądnym założeniem ze względu na znacznie większą gęstość i lepkość wody w stosunku do tych parametrów dla gazu.
When a well starts its operation on a deposit or underground gas storage, a zone of lowered pressure is formed around it, enabling reservoir fluid inflow. Later in time the pressure is disturbed, also affecting the hydrated zone, and causing water flux to the well. Irregular forms, e.g. "tongues" or "water cones" are formed at that time. In reservoir engineering there are various methods of determining the admissible yield in view of the water cone formation. Irregular forms of water migration have a great influence on the process of gas exploitation from a deposit, especially from an underground gas storage. They are frequently the main reason of pressure drop in the well, needed for carrying up the gas-water mixture. In the extreme case, water flowing to the well may be not exploited with gas. Then it is accumulated on the wellbore bottom, stopping the gas inflow, and so leading to the gradual stopping of production. Thus the movement of reservoir water and its tracing is especially important during underground storing of gas, when the water cyclically moves within the reservoir. The main methods of calculating the water flux to a well was analyzed and the movement of reservoir water was investigated in the case of a sharp gas-water interface. This signifies that capillary forces were neglected and gas is expelled by water as a result of "piston" effect. Piston expulsion of gas by water is a reasonable assumption owing to a much bigger density and viscosity of water as compared with gas.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 823-834
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wapienie jurajskie w złożu węgla brunatnego Bełchatów - aktualny stan ich rozpoznania jako sorbentów mineralnych
The Jurassic limestones in Bełchatów lignite deposit - the current state of their exploration as a SO2 sorbents
Autorzy:
Ratajczak, T.
Mucha, J.
Hycnar, E.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169597.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
wapienie jurajskie
złoże Bełchatów
energetyka
sorbenty
odsiarczanie spalin
statystyka
Jurassic limestone
Bełchatów deposit
power engineering
sorbents
flue gas desulphurization
statistics
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań mineralogicznych, chemicznych, fizykochemicznych i fizykomechanicznych wapieni jurajskich pochodzących z podłoża węgla brunatnego w złożu „Bełchatów” (południowy brzeg Rowu Kleszczowa w Polu „Szczerców”). Celem badań było wykazanie przydatności tych kopalin do wytwarzania sorbentów wykorzystywanych w technologiach ograniczania emisji SO2 stosowanych w przemyśle energetycznym. Rezultaty badań dowiodły, że badane wapienie można traktować jako wysokiej klasy sorbenty SO2 wykorzystywane zarówno w mokrych jak i suchych technologiach odsiarczania, w tym także w paleniskach fluidalnych. Dotychczasowy stan rozpoznania wapieni jest wystarczający dla wiarygodnej oceny parametrów odpowiedzialnych za właściwości sorpcyjne w wyznaczonej umownie przestrzeni badań ale niewystarczający dla skonstruowania w pełni poprawnego modelu 3D.
The paper presents the results of mineralogical, chemical, physico-chemical and physico-mechanical properties of the Jurassic limestone from the „Bełchatów” lignite substrate (south shore of Kleszczów Rift Valley in the „Szczerców” opencast). The aim of the research was to prove the usefulness of these rocks to produce the sorbents used in the power industry to reduce emissions of SO2 of the power industry. The research results shown that the limestone may be treated as a high SO2 sorbents used in both wet and dry desulfurization technologies including the fluidised bed. The current state of exploration of limestone is sufficient for a reliable assessment of the parameters responsible for the sorption capacity in the designated research space but not enough to construct the fully correct 3D model.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 26-33
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trietyloamina : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną
Triethylamine : determination in workplace air with gas chromatography with flame-ionization detection
Autorzy:
Brzeźnicki, Sławomir
Bonczarowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845100.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
trietyloamina
metoda analityczna
narażenie zawodowe
chromatografia gazowa
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
triethylamine
analytical methods
occupational exposure
gas chromatography
health sciences
environmental engineering
Opis:
Trietyloamina (TEA) jest trzeciorzędową aminą alifatyczną. Związek w temperaturze pokojowej występuje w postaci bezbarwnej, łatwopalnej cieczy o silnym (amoniakalnym) zapachu. Jest stosowany głównie jako: substrat do produkcji czwartorzędowych związków amonowych, katalizator w procesach polimeryzacji oraz środek emulgujący, np. dla barw-ników, pestycydów czy leków. Zawodowe narażenie na trietyloaminę może powodować podrażnienia: skóry, górnych dróg oddechowych i oczu, a także zaburzenia widzenia (widzenie zamglone, zamazane) lub zaburzenia widzenia barw (widzenie czerwono-niebieskie). Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania stężeń trietyloaminy w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania związku polega na: pochłanianiu tej substancji na żelu krzemionkowym pokrytym kwasem solnym, ekstrakcji za pomocą mieszaniny metanolu i wody oraz chromatograficznej analizie otrzymanego roztworu. Do badań zastosowano chromatograf gazowy z detektorem płomie-niowo-jonizacyjnym (GC-FID), wyposażony w kolumnę DB-5ms. Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 7,5 ÷150 μg/ml, co odpowiada zakresowi pomiarowemu 0,03 ÷ 6 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 100 l. Opracowana metoda umożliwia oznaczanie trietyloaminy w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Opisana metoda analityczna charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania trietyloaminy w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Triethylamine (TEA) is a tertiary aliphatic amine. At room temperature it is a colourless liquid with a strong ammonia odor. TEA is used as a substrat in production of quaternary ammonium compound, as a catalyst in polymerization process, as a solvent in organic synthesis and as an emulsifier in the production of dyes and pesticides. Occupational exposure to TEA can cause many adverse effects like skin, respiratory tract or eye irritation. TEA may cause also vision disorder like blurred vision or red-blue vision. The aim of this study was to develop and validate a method for determining TEA in workplace air. The developed method is based on the collection of TEA on sorbent tube filed with two sections of silica gel coated with hydrochloric acid. Silica gel is extracted with methanol:water mixture and resulted solution is analysed with capillary gas chromatography with flame-ionization detector. The study was performed using gas chromatograph equipped with DB-5ms column. The developed method is linear in the concentration range of 7.5–150 µg/ml, which is equivalent to the range of 0.03–6 mg/m³ for 100-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to determine TEA in workplace air in the presence of other substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for determining chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. The developed method for determining TEA in workplace air has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 3 (109); 173-187
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wygrzewania na właściwości sensorowe powłok TiOx wytworzonych metodą rozpylania magnetronowego
Influence of annealing temperature on sensing properties of TiOx thin films prepared by magnetron sputtering
Autorzy:
Kapuścik, Paulina
Mańkowska, Ewa
Wojcieszak, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203161.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
inżynieria materiałowa
tlenek tytanu
cienka warstwa
rozpylanie magnetronowe
właściwości optyczne
właściwości sensorowe
materials engineering
titanium oxide
thin films
magnetron sputtering
optical properties
gas sensing properties
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu temperatury wygrzewania na właściwości optyczne, a także morfologii powierzchni cienkich warstw niestechiometrycznych tlenków tytanu (TiO x). Zostały one powiązane z wynikami badań odpowiedzi sensorowej warstw na obecność H₂. Próbki wytworzono metodą rozpylania magnetronowego w atmosferze Ar:O₂ o małej zawartości tlenu (20% oraz 30%). im większa była ilość tlenu w mieszaninie gazowej podawanej do komory próżniowej, tym niższa szybkość osadzania powłok. Badania wykonane za pomocą profilometru optycznego wykazały, że grubość obu serii naniesionych warstw wynosiła odpowiednio 600 nm i 200 nm. Powłoki te następnie wygrzewano w powietrzu w temperaturze od 100°C do 800°C. w ramach badań określono również ich chropowatość. aby ocenić właściwości optyczne powłok, zmierzone zostały charakterystyki transmisji oraz odbicia światła, na podstawie których wyznaczono takie parametry jak współczynnik transmisji, położenie krawędzi optycznej absorpcji oraz szerokość optycznej przerwy energetycznej w funkcji temperatury wygrzewania warstw. Z kolei właściwości sensorowe powłok określono na podstawie zmian rezystancji w odpowiedzi na pobudzenie w postaci mieszaniny Ar:3,5%H₂. Stwierdzono, że stopień utlenienia warstw ma kluczowy wpływ nie tylko na szybkość odpowiedzi warstwy TiOx, lecz także na sam charakter tej odpowiedzi.
This work describes the influence of the annealing temperature on the optical and surface properties of nonstoichiometric titanium oxide (TiOx ) thin films. The results were related to the investigation of the sensing response toward H₂ gas. The samples were prepared by the magnetron sputtering method using Ar:O₂ plasma with low oxygen content (20% and 30%). an increase in the amount of oxygen in the gas mixture supplied to the magnetron led to a decrease in the deposition rate. The thickness of the deposited thin films, determined by the use of an optical profiler, was found to be 600 nm and 200 nm, respectively. The coatings were then annealed in an ambient air atmosphere at a temperature in the range from 100°C to 800°C. additionally, the roughness of the coating surface was measured. To investigate the optical properties of the thin films, transmission and reflection spectra were measured, and parameters such as transmission coefficient, cutoff wavelength value, and optical band gap value were determined as functions of the annealing temperature. The sensing properties of the thin films were characterised on the basis of changes in a resistance value as a response to a mix of Ar:3.5% H₂. it was found that the oxidation of the thin films has a key influence not only on the response time of the TiOx thin films, but also on the character of the response.
Źródło:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2022, 71, 2; 27--39
1234-5865
Pojawia się w:
Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobilna stacja tankowania LNG i mały statek na paliwo gazowe w Trójmieście i Szczecinie powstają innowacyjne projekty
Autorzy:
Klepacz, Marlena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080422.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Nowa Energia
Tematy:
ochrona środowiska
zmniejszenie emisji spalin
paliwo gazowe
energetyka
stacja tankowania
Szczecin
Trójmiasto
environmental protection
reduction of exhaust emissions
gas fuel
power engineering
refueling station
Tri-City
Opis:
Mobilna stacja tankowania skroplonego biogazu (bio-LNG) lub gazu ziemnego (LNG) oraz mały statek zasilany paliwem gazowym - takie innowacyjne jednostki powstają w Trójmieście i Szczecinie. Te prototypowe inwestycje, realizowane w ramach unijnego projektu Liquid Energy, przyczynią się do zmniejszenia emisji spalin i ochrony środowiska.
Źródło:
Nowa Energia; 2021, 5/6; 38--40
1899-0886
Pojawia się w:
Nowa Energia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chlorobenzen : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Chlorobenzene : determination in workplace air
Autorzy:
Jeżewska, Anna
Woźnica, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138287.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
chlorobenzen
metoda analityczna
chromatografia gazowa
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
chlorobenzene
determination method
gas chromatographic analysis
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Chlorobenzen jest bezbarwną łatwopalną cieczą o lekkim zapachu migdałów. W przemyśle jest stosowany jako rozpuszczalnik: żywic, farb i tłuszczów, surowiec do produkcji tworzyw sztucznych, a także do produkcji fenolu, aniliny i nitrobenzenu. Chlorobenzen działa drażniąco na skórę i szkodliwie w następstwie wdychania. Długotrwałe narażenie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy. Celem pracy była nowelizacja normy PN-Z-04022- -03:2001 przeprowadzona zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda została opracowana w zakresie stężeń od 1/10 do 2 wartości NDS. Badania wykonano, stosując chromatograf gazowy (GC) z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID) wyposażony w kolumnę kapilarną HP-5 (30 m × 0,32 mm, 0,25 µm). Metoda polega na: adsorpcji par chlorobenzenu na węglu aktywnym, desorpcji disiarczkiem węgla i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Zastosowanie do analizy kolumny HP-5 pozwala na selektywne oznaczanie chlorobenzenu w obecności: disiarczku węgla, aniliny, fenolu i nitrobenzenu. Zakres pomiarowy wynosi 2,3 ÷ 46 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 15 l. Granica wykrywalności (LOD) tej metody wynosi 6,75 ng/ml, a granica oznaczalności (LOQ) – 20,25 ng/ml. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania chlorobenzenu została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Chlorobenzene is a colorless, flammable liquid that has an almond-like odor. It is used in industry as a solvent: resins, paints and fats, raw material for the production of plastics, as well as for the production of phenol, aniline and nitrobenzene. Occupational exposure to chlorobenzene vapors can occur through inhalation, absorption through the skin or ingestion. Harmful if inhaled, it causes skin irritation. Long-term exposure affects the central nervous system. The study aimed to amend Standard No. PN-Z-04022-03:2001 withdrawn from the Polish set of standards, and to validate the method for determining concentrations of chlorobenzene in workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values, in accordance with the requirements of Standard No. PN-EN 482. The study was performed using a gas chromatograph (GC) with a flame ionization detector (FID) equipped with a capillary column HP-5 (30 m × 0.32 mm, 0.25 µm). This method is based on the adsorption of chlorobenzene vapors on activated charcoal, desorption with carbon disulfide, and analyzed by GC-FID. Application of HP-5 column allows selective determination of chlorobenzene in the presence of carbon disulfide, aniline, phenol and nitrobenzene. The measurement range was 2.3–46 mg/m3 for a 15-L air sample. Limit of detection: 6.75 ng/ml and limit of quantification: 20.25 ng/ml. The analytical method described in this paper enables selective determination of chlorobenzene in workplace atmosphere in the presence of other solvents at concentrations from 2.3 mg/m3 (1/10 MAC value). The method is characterized by good precision and accuracy and it meets the criteria for the performance of procedures for measuring chemical agents, listed in Standard No. EN 482. The method may be used for assessing occupational exposure to chlorobenzene and the associated risk to workers’ health. The developed method of determining chlorobenzene has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 1 (99); 19-28
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chinolina Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej
Quinoline Determination in workplace air with gas chromatography
Autorzy:
Kowalska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138472.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
chinolina
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
metoda chromatografii gazowej
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
quinoline
analytical method
workplace air
gas chromatographic analysis
health sciences
environmental engineering
Opis:
Chinolina jest cieczą o charakterystycznym, nieprzyjemnym zapachu. Substancja została zaklasyfikowana do grupy substancji rakotwórczych. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania chinoliny w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania chinoliny polega na: przepuszczeniu powietrza zawierającego chinolinę przez rurkę pochłaniającą wypełnioną sorbentem XAD-4 (80 mg/40 mg), ekstrakcji octanem etylu i analizie otrzymanego roztworu z wykorzystaniem techniki chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas (GC-MS). Do badań stosowano kolumnę HP-5silMS o długości 30 m, średnicy wewnętrznej 0,25 mm i grubości filmu 0,25 µm. Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 2,1 ÷ 43,7 µg/ml, co odpowiada zakresowi 0,06 ÷ 1,2 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 36 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie chinoliny w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Metoda może być wykorzystana do oceny narażenia zawodowego na chinolinę w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania chinoliny została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Quinoline is a substance classified into the group of carcinogens. The aim of this study was to develop and validate a method for determining concentrations of quinoline in workplace air. The determination method was based on the adsorption of quinoline on sorbent tubes filled with XAD-4 (80mg/40mg), extraction with ethyl acetate and the analysis of the resulting solution with gas chromatography with mass spectrometry (GC-MS). A capillary column with HP-5silMS (30 m × 0.25 mm, i.d. × 0.25 µm film thickness) was used. The method is linear within the working range 2.1 - 43.7 µg/ml, which is equivalent to air concentrations from 0.06 to 1.2 mg/m³ for a 36-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to selectively determine quinoline in workplace air in the presence of coexisting substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for measuring chemical agents listed in Standard No. EN 482. The method can be used for assessing occupational exposure to quinoline and associated risk to workers’ health. The developed method of determining quinoline has been recorded as an analytical procedure (see appendix). This article discusses problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 3 (105); 125-141
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hierarchiczne dwuobiegowe gazowo-gazowe i gazowo-parowe elektrownie i elektrociepłownie jądrowe z wysokotemperaturowymi reaktorami i helem oraz wodą i parą jako czynnikami obiegowymi
Autorzy:
Bartnik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080420.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Nowa Energia
Tematy:
paliwo
energetyka
elektrownia gazowa
elektrownia gazowo-parowa
elektrociepłownia jądrowa
reaktor wysokotemperaturowy
fuel
power engineering
gas power plant
combined cycle power plant
nuclear power plant
high temperature reactor
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie innowacyjnych technologii energetycznych elektrowni i elektrociepłowni jądrowych, w których realizowane są dwa obiegi w układzie hierarchicznym.
Źródło:
Nowa Energia; 2021, 5/6; 20--37
1899-0886
Pojawia się w:
Nowa Energia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heksachlorobenzen : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Hexachlorobenzene : determination in workplace air
Autorzy:
Kowalska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138449.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
heksachlorobenzen
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
metoda chromatografii gazowej
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
hexachlorobenzene
analytical method
workplace air
gas chromatographic analysis
health sciences
environmental engineering
Opis:
Celem pracy było opracowanie i walidacja metody oznaczania frakcji wdychalnej heksachlorobenzenu (HCB) w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania heksachlorobenzenu polega na: przepuszczeniu powietrza zawierającego heksachlorobenzen przez filtr polipropylenowy, ekstrakcji heksanem i analizie otrzymanego roztworu z wykorzystaniem techniki chromatografii gazowej z detekcją wychwytu elektronów (GC-ECD). Do badań stosowano kolumnę HP-5 o długości 30 m, średnicy wewnętrznej 0,32 mm i o grubości filmu 0,25 µm. Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 0,018 ÷ 0,375 µg/ml, co odpowiada zakresowi 0,0003 ÷ 0,006 mg/m3 dla próbki powietrza o objętości 120 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie heksachlorobenzenu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Metoda może być wykorzystana do oceny narażenia zawodowego na heksachlorobenzen w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania heksachlorobenzenu została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
The aim of this study was to develop and validate a method for determining of inhalable fraction of hexachlorobenzene in workplace air. The determination method is based on the adsorption of hexachlorobenzene on a polypropylene filter, extraction with hexane and an analysis of the resulting solution with gas chromatography with electron capture detection (GC-ECD). A capillary column with HP-5 (30 m × 0.32 mm, i.d. × 0.25 μm film thickness) was used. The method is linear within the working range from 0.018 µg/ml to 0.375 µg/ml, which is equivalent to air concentrations from 0.0003 to 0.006 mg/m3 for a 120-L air sample. The analytical method described in this paper enables selective determination of analytes in workplace air in the presence of coexisting substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for measuring chemical agents listed in Standard No. EN 482. This method can be used for assessing occupational exposure to hexachlorobenzene and the associated risk to workers’ health. The developed method of determining hexachlorobenzene has been recorded as an analytical procedure (see appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 1 (99); 45-60
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
2,3,7,8-Tetrachlorodibenzo-p-dioksyna : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej ze spektrometrią mas
2,3,7,8-Tetrachlorodibenzo-p-dioxin : determining in workplace air with gas chromatography – mass spectrometry
Autorzy:
Zieliński, Marek
Twardowska, Ewa
Kucharska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137561.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
2,3,7,8-TCDD
metoda oznaczania
metoda chromatografii gazowej
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
determination method
gas chromatography
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Polichlorowane dibenzo-p-dioksyny (PCDD), w tym 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioksyna (TCDD), należą do grupy związków chemicznych zwanych trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi (TZO), (ang. persistent organic pollutants, POPs). Trwałe zanieczyszczenia organiczne są wykrywane w śladowych ilościach prawie we wszystkich przedziałach środowiska globalnego ekosystemu. Około 90% dioksyn dostaje się do organizmu człowieka z pożywieniem. Związki z grupy trwałych zanieczyszczeń organicznych gromadzą się w tkance tłuszczowej, są wolno metabolizowane i szkodliwe, nawet po długim czasie od początkowego narażenia. Dioksyny są związkami, które sukcesywnie i powoli kumulują się w organizmie. Wpływają na wiele reakcji immunologicznych, które przebiegają pod postacią przewlekłych alergii skórnych. Głównym miejscem działania dioksyn są interakcje z gruczołami wydzielania wewnętrznego: tarczycą, gonadami żeńskimi i męskimi, endometrium macicy oraz z nadnerczami, w których są wytwarzane hormony steroidowe. Dioksyny mogą powodować zaburzenia gospodarki hormonalnej organizmu poprzez indukcję receptora węglowodorów aromatycznych (AhR). Mechanizm patogennego oddziaływania TCDD z tkankami i komórkami często nie jest w pełni poznany, jednak na pewno w te mechanizmy jest włączony stres oksydacyjny, a także jakościowe i ilościowe modyfikacje receptorów komórkowych lub białek docelowych czy immunomodulacja. Celem pracy było opracowanie i walidacja czułej metody oznaczania 2,3,7,8-TCDD w środowisku pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Opracowana metoda polega na: adsorpcji TCDD na piance poliuretanowej, ekstrakcji zatrzymanego związku toluenem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu przy zastosowaniu wysokorozdzielczego spektrometru mas. Wyznaczony współczynnik desorpcji TCDD z pianki poliuretanowej za pomocą toluenu, wynosi 83,1%. Odpowiedź detektora mas ma charakter liniowy (r = 0,998) w zakresie stężeń 18 ÷ 360 pg/ml, co odpowiada zakresowi 1,8 ÷ 36 mg/m3 (1/10 ÷ 2 wartości NDS) dla próbki powietrza o objętości 10 m3. Granica oznaczalności (LOQ) tej metody wynosi 10,26 pg/ml. Zastosowanie do analizy kolumny DB-5MS pozwala na selektywne oznaczenie TCDD w obecności: toluenu, nonanu oraz innych związków współwystępujących. Opisana metoda analityczna charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania TCDD w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
PCDD are environmental pollutants, called Persistent Organic Pollutants (POPs). Their trace amounts can be found in almost all the spectrum of global ecosystems. Nearly 90% of human exposure to dioxins comes from food. POPs compounds, which gather in fatty tissues, are slowly metabolized and remain harmful even after a relatively long time after exposure. Dioxins enter the human body with food and accumulate in fat-rich tissues. Dioxins gradually and slowly accumulate in the body. They trigger a number of immunological reactions, which take the form of chronic skin allergies. They can disturb the body hormone economy through induction of the aromatic hydrocarbon receptor. The aim of the work was to develop and validate a sensitive method of determining 2,3,7,8-TCDD in the working environment in the range of 1/10–2 MAC values. The developed method consists in adsorption of TCDD on polyurethane foam followed by extraction of the retained compound with toluene and chromatographic analysis using a high-resolution mass spectrometry. The determined TCDD desorption coefficient from polyurethane foam with 20% acetone in toluene is 83.1%. The response of the mass detector is linear (r = 0.998) in the concentration range of 18–360 pg/ml, which corresponds to the range of 1.8–36 mg/m³ (1/10–2 MAC) for an air sample of 10 m³ . The limit of quantification (LOQ) of this method is 10.26 pg/ml. Using a DB-5MS capillary column makes a selective determination of TCDD in the presence of toluene, nonane and other co-existing compounds possible. The developed method is characterized by good precision and accuracy and meets the requirements of European Standard PN-EN 482 for procedures on determining chemical agents. The developed method of determining TCDD has been recorded as an analytical procedure (see appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 3 (101); 139-149
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ regulowanego azotowania gazowego na trwałość eksploatacyjną przewodu luf broni strzeleckiej
Effect of Controlled Gas Nitriding on the Durability of the Barrels of Small Arms
Autorzy:
Łataś, Z.
Michalski, J.
Talikowski, J.
Betiuk, M.
Wach, P.
Senatorski, J.
Burdyński, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/403795.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
Tematy:
inżynieria materiałowa
azotowanie regulowane
potencjał azotowy
azotek żelaza
atmosfera azotująca
warstwa dyfuzyjna
lufa strzelecka
material engineering
controlled gas nitriding
nitriding potential
iron nitride
nitriding atmosphere
diffusion layer
barrel shooting
Opis:
Lufy broni strzeleckiej w większości są produkowane z niskostopowych stali konstrukcyjnych, podobnych do stali 30HN2MFA. Celem badawczym było poszukiwanie nowych technologii typu multiplex m.in. cieplno-chemicznych, połączonych z głębokim wymrażaniem, które mogą zagwarantować trwałość finalną lufy przy mniejszej uciążliwości technologii dla środowiska naturalnego. Jedną z takich metod jest ulepszanie cieplne lufy, połączone w zamkniętym cyklu technologicznym z głębokim wymrażaniem, a następnie poddanie jej regulowanemu azotowaniu gazowemu. Omówiono wyniki badań procesów regulowanego azotowania gazowego konstrukcyjnej stali stopowej gatunku 38HMJ, używanej na części maszyn, narażone w eksploatacji na korozję, zużycie przez tarcie i zmęczenie oraz udary cieplne, przewidzianej do zastąpienia obecnie stosowanej stali lufowej 30HN2MFA. Procesy azotowania prowadzono w zakresie temperatury: 520-560°C i w czasie 4-6 h, w atmosferze NH3-N2 bądź NH3-NH3zdys z regulowaniem ich składu i potencjału azotowego w okresie nagrzewania i w temperaturze procesu. Podano przykłady i omówiono wpływ rozwiązań procesu umożliwiające wytwarzanie warstw azotowanych na stali 38HMJ z warstwą azotków żelaza przy powierzchni, przeznaczone do narażeń korozyjnych i tribologicznych oraz z ograniczoną warstwą azotków żelaza przy powierzchni, przeznaczone do narażeń zmęczeniowych.
The project research - development, implemented in a consortium: Institute of Precision Mechanics (Warsaw, Poland), Military University of Technology (Warsaw, Poland) and Small Arms Factory (Radom, Poland), studies were undertaken of the possibility and desirability of replacing the electrolytic chromium plating technology used in the production of small arms barrels of 5.56 mm. So far, the barrel of small arms calibre 5.56 mm, and the like are mostly produced from low-alloy structural steels, similar to that used for the purpose of domestic steel 30HN2MFA. The aim was to search for new technologies such as multiplex thermo-chemical properties, combined with the deep freeze, which can ensure the sustainability of the final gun with less onerous technologies for the environment. One such method is the quenching barrel, connected in a closed technological cycle of the deep freeze and then subjected to nitriding gas industries regulated. The results of investigations of processes controlled gas nitriding grade alloy steel construction 38HMJ, used for machine parts, exposed in operation to corrosion, friction wear and fatigue and thermal shock, provided to replace the currently used barrel steel 30HN2MFA. Nitriding process was carried out in the temperature range 520-560°C and at times 4-6 h, in an atmosphere of N2 or NH3-NH3zdys with the settlement of their composition and potential for nitrogen during the heating process and temperature. Provides examples and discusses the impact of process solutions for the production of nitrided layers on 38HMJ iron nitride layer at the surface, designed for corrosive and tribological exposure and limited iron nitride layer at the surface, intended for exposures of fatigues. For both types of nitrided layers determined resistance to frictional wear and impact resistance. Phenomena, brittleness and cracks bombardment nitrided layers after 10 000 rounds.
Źródło:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa; 2013, 4, 4 (14); 53-65.
2081-5891
Pojawia się w:
Problemy Mechatroniki : uzbrojenie, lotnictwo, inżynieria bezpieczeństwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Izopren. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Isopren. Determination in workplace air
Autorzy:
Wasilewski, Paweł
Kowalska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352091.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
izopren
substancje rakotwórcze
chromatografia gazowa
narażenie zawodowe
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
isoprene
carcinogens
gas chromatography
occupational exposure
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Izopren to wysoce lotna ciecz o nieprzyjemnym i drażniącym zapachu, która w powietrzu łatwo ulega polimeryzacji z wydzieleniem energii. Izopren jest stosowany w przemyśle głównie do produkcji opon, dętek, węży ogrodowych, uszczelek oraz odzieży. Pozyskuje się go przemysłowo jako produkt uboczny krakingu termicznego benzyny i ropy lub jako produkt uboczny produkcji etylenu. Jest wytwarzany przez rośliny, w których jest wykorzystywany podczas produkcji terpenoidów, karotenoidów oraz barwników. Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE 1272/2008) izopren został sklasyfikowany jako substancja rakotwórcza, mutagenna oraz skrajnie łatwopalna. Celem badań było opracowanie metody oznaczania izoprenu do oceny narażenia zawodowego w zakresie 1/10 ÷ 2 zaproponowanej wartości NDS. Metoda polega na pobraniu izoprenu zawartego w powietrzu na rurkę wypełnioną sorbentem ORBO 351, desorpcji disiarczkiem węgla, a następnie oznaczeniu zawartości izoprenu w próbce z zastosowaniem chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (GC-FID). Podczas wykonywania badań spełniono wymagania walidacyjne przedstawione w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie w powietrzu izoprenu o stężeniach 0,8 ÷ 16 mg/m³ . Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
Isoprene is a highly volatile liquid with an unpleasant and irritating odor, which is easily polymerized in the air with the release of energy. Isoprene is used in industry mainly for the production of tires, inner tubes, garden hoses, gaskets and clothing. It is extracted industrially as a byproduct of the thermal cracking of gasoline and oil, or as a byproduct of ethylene production. It can also be produced during condensation of isobutene with formaldehyde or by catalytic dehydrogenation of isopentane. It is made by plants, where it is used during the production of tarpenoids, carotenoids and dyes. According to the Regulation of the European Parliament and of the Council (WE 1272/2008), isoprene has been classified as a carcinogen, mutagen and extremely flammable substance. The aim of the study was to develop a method for determining isoprene to assess occupational exposure within 1/10−2 of the proposed MAC value. The method involves collecting airborne isoprene onto a tube filled with ORBO 351 sorbent, desorbing it in carbon disulfide, and then determining the isoprene content of the sample using gas chromatography with a flame ionization detector (GC-FID). Validation requirements presented in European standard PN-EN 482 were fulfilled during the tests. The method enables determination of isoprene in air at concentrations of 0,8−16 mg/m³ . The method for determining isoprene has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2023, 2 (116); 161--173
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pentan-1-ol i pozostałe izomery pentanolu : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną GC-FID
Pentane-1-ol and its isomers : determination in workplace air with GC with Flame Ionization Detector (GC-FID)
Autorzy:
Zieliński, Marek
Twardowska, Ewa
Kucharska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138274.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
pentanol
alkohol amylowy
metoda oznaczania
metoda chromatografii gazowej
FID
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
amyl alcohol
determination method
gas chromatography
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:
Pentan-1-ol (C5H11OH) to organiczny związek chemiczny z grupy nasyconych monohydroksylowych alkoholi alifatycznych. Znanych jest 8 izomerów pentanolu: pentan-1-ol, pentan-2-ol (nr CAS: 6032-29-7), pentan-3-ol (nr CAS: 584-02-1), 2-metylobutan-1-ol (nr CAS: 137-32-6), 3-metylobutan-1-ol (nr CAS: 123-51-3), 2-metylobutan-2-ol (nr CAS: 75-85-4), 3-metylobutan-2-ol (nr CAS: 598-75-4) i 2,2-dimetylopropan-1-ol (nr CAS: 75-84-3). Izomery pentanolu wykazują właściwości chemiczne, które są charakterystyczne dla alkoholi alifatycznych. Są one otrzymywane przez hydratację izomerów pentenu lub hydrolizę chloropentanów. Wykorzystywane są jako rozpuszczalniki: tłuszczów, żywic i wosków. Pentan-1-ol wchłania się do organizmu człowieka poprzez: drogi oddechowe, skórę i przewód pokarmowy. Objawy zatrucia ostrego to najczęściej: łzawienie oczu, zaczerwienienie spojówek, podrażnienie błony śluzowej nosa i gardła. Przy większych stężeniach mogą wystąpić: ból i zawroty głowy, mdłości, wymioty, biegunka, stan pobudzenia (delirium), zaburzenia świadomości, śpiączka. Może również wystąpić arytmia i zaburzenia oddechowe. Skażenie skóry może spowodować jej zaczerwienienie i pieczenie oraz objawy, które występują przy zatruciu drogą inhalacyjną. Skażenie oczu ciekłą substancją wywołuje: ból, pieczenie oczu, zaczerwienienie spojówek, z ryzykiem długotrwałych i trwałych zmian. Wypicie bardzo małej ilości pentanolu może wywoływać: nudności, wymioty oraz biegunkę. Przy powtarzającym się kontakcie ciekłej substancji ze skórą mogą wystąpić jej wysuszenie i stany zapalne, natomiast długotrwałe narażenie skóry na substancję o dużym stężeniu może prowadzić do zmian w układzie nerwowym. Celem pracy było opracowanie i walidacja czułej metody oznaczania 8 izomerów pentanolu w środowisku pracy w zakresie od 1/10 do 2 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Do oznaczenia izomerów pentanolu zastosowano metodę chromatografii gazowej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną (GC-FID). Postanowiono opracować metodę zapewniającą oznaczalność na poziomie co najmniej 1/10 NDS. Dalsze rozważania możliwości oznaczania tej substancji w powietrzu oparto na wcześniej opracowanych metodach analitycznych. Zastosowanie kolumny kapilarnej HP-5 umożliwia selektywne oznaczenie pentan-1-olu w obecności: disiarczku węgla, metanolu oraz innych związków współwystępujących. Odpowiedź detektora na analizowane stężenia pentan-1-olu ma charakter liniowy (r2 = 0,9998) w zakresie stężeń 10 ÷ 2 000 μg/ml, co odpowiada zakresowi 1 ÷ 200 mg/m3 (0,01 ÷ 2 wartości NDS) dla próbki powietrza o objętości 10 l. Granica wykrywalności tej metody wynosi 0,026 μg/ml. Opracowana metoda charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowaną metodę oznaczania pentan-1-olu i pozostałych izomerów zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Amyl alcohol (pentan-1-ol) – C5 H12O or C5 H11OH – is an organic chemical compound from the group of saturated monohydric aliphatic alcohols. There are 8 known isomers of pentanol: pentan-1-ol (CAS:71-41- 0), pentan-2-ol (CAS: 6032-29-7), pentan-3-ol (CAS: 584-02-1), 2-metylobutan-1-ol (CAS: 137-32-6), 3-metylobutan-1-ol (CAS: 123-51-3), 2-metylobutan- 2-ol (CAS: 75-85-4), 3-metylobutan-2-ol (CAS: 598-75-4) i 2,2-dimetylopropan-1-ol (CAS: 75-84- 3). All of them are commonly referred to as amyl alcohols. Pentanol isomers exhibit chemical properties characteristic of aliphatic alcohols, they are obtained by hydration of pentene isomers, hydrolysis of chloropentanes or by reaction of butene and carbon monoxide isomers. They are used as solvents for fats, resins and waxes. Pentan-1-ol is absorbed into the human body through the respiratory tract, skin, gastrointestinal tract. Symptoms of acute intoxication are usually tearing eyes, redness of the conjunctiva, irritation of the mucous membrane of the nose and throat. In higher concentrations it may cause headache, dizziness, nausea, vomiting, diarrhea, delirium, disturbances of consciousness, coma. Arrhythmia and respiratory disorders may cause redness and burning, as well as symptoms such as inhalation poisoning, eye contamination with liquid substance causes pain, burning of the eyes, redness of the conjunctiva, with the risk of long-lasting and permanent changes. Repeated skin contact with the liquid substance may cause its drying and inflammation. It is suggested that long-term exposure of the skin to the substance at high concentration may lead to changes in the nervous system. The aim of this study was to develop and validate a sensitive method of determining 8 pentan-1-ol isomers in the working environment in the range from 1/10 to 2 of the MAC values. The gas chromatography method with a flame ionization detector (GC-FID) was used to determine pentan-1-ol and its isomers. It was decided to develop a method that ensures the determination of at least 1/10 of the MAC values. Further considerations of the possibility of determining this substance in the air are based on previously developed analytical methods. The use of the HP-5 capillary column enables the selective determination of pentan-1-ol in the presence of carbon disulphide, methanol and other co-existing compounds. The detector’s response to the analyzed pentan-1-ol concentrations is linear (r2 = 0.9998) in the concentration range 10–2000 μg/ml, which corresponds to the range of 1–200 mg/m3 (0.01–2 of the MAC values) for a 10-L air sample. The limit of quantification (LOQ) of this method is 0.026 μg/ml. The developed method is characterized by good precision and accuracy and meets the requirements of Standard No. PN-EN 482 for procedures regarding the determination of chemical agents. The developed method for determining pentan-1-ol has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 1 (99); 93-106
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Furan. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej
Furan. Determination in workplace air with gas chromatography
Autorzy:
Kucharska, Małgorzata
Pisarska, Anna
Smuga, Jakub
Wesołowski, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845106.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
furan
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
metoda chromatografii gazowej
metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
analytical method
workplace air
gas chromatographic method with mass spectrometry
health sciences
environmental engineering
Opis:
Furan jest bezbarwną, bardzo lotną i łatwopalną cieczą o charakterystycznym eterowym zapachu. Występuje naturalnie w niektórych gatunkach drewna, powstaje podczas spalania drewna, tytoniu i paliw, a także obróbki termicznej żywności. W przemyśle furan jest stosowany jako półprodukt w syntezie organicznej, rozpuszczalnik żywic, przy produkcji lakierów, leków, stabilizatorów i insektycydów, a także do produkcji związków chemicznych o strukturze polimerycznej i związków kompleksowych. Działanie rakotwórcze na zwierzęta było podstawą do uznania furanu za substancję o prawdopodobnym działaniu rakotwórczym na ludzi. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania furanu w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania furanu polega na adsorpcji par tej substancji na węglu łupin z orzecha kokosowego, ekstrakcji za pomocą roztworu butan-1-olu w toluenie i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w niepolarną kolumnę kapilarną HP-PONA (o długości 50 m, średnicy 0,2 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,5 µm). Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 0,05 ÷ 1,0 µg/ml, co odpowiada zakresowi 0,005 ÷ 0,1 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 10 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie furanu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością i spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania furanu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Furan is colorless, highly volatile and flammable liquid with a specific ether odor. In nature it occurs in some species of wood, it is formed during burning process of wood, tobacco, fuels and also in thermal food processing. In industry furan is used as an intermediate in organic synthesis, resins solvent, during production of lacquer, drugs, stabilizers, insecticides and also in production of chemical compounds which have polymeric and coordination structure. Carcinogenic effect on animals was a base of recognition that furan is a substance which is probably also carcinogenic on humans. The aim of this study was to develop and validate a method of determining furan in workplace air. Developed determination method of furan relies on vapor absorption of this substance on coconut shell charcoal. Furan was extracted by 5% butan-1-ol solution in toluene. Obtained solution was analyzed with chromatography. The study was performed with gas chromatograph coupled with mass spectrometer (GC-MS), equipped with non-polar HP-PONA capillary column (length 50 m, diameter 0.2 mm and the film thickness of the stationary phase 0.5 µm). Developed method is linear in the concentration range of 0.05–1.0 µg/ml, which is equivalent to the range of 0.005–0.1 mg/m³ for 10-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to determine furan in workplace air in the presence of comorbid substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for determining chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. The developed method of determining furan in workplace air has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2021, 2 (108); 139-154
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fosforan trifenylu. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej
Triphenyl phosphate. Determination in workplace air with gas chromatography
Autorzy:
Smuga, Jakub
Wesołowski, Wiktor
Kucharska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352095.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
fosforan trifenylu
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
triphenyl phosphate
analytical method
air at workplaces
gas chromatographic method with mass spectrometry
health sciences
environmental engineering
Opis:
Fosforan trifenylu (FTF) jest bezbarwnym ciałem stałym o delikatnym zapachu przypominającym fenol. Związek jest stosowany jako środek zmniejszający palność przy produkcji elementów elektrycznych i samochodowych oraz jako niepalny plastyfikator używany do produkcji kliszy fotograficznej. Ponadto jest składnikiem płynów hydraulicznych i olejów smarowych, pracujących w warunkach ekstremalnych ciśnień. Fosforan trifenylu jest obecnie stosowany jako zamiennik bisfenolu A w opakowaniach z tworzyw sztucznych i innych, znalazł również zastosowanie w kosmetykach. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania fosforanu trifenylu w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania fosforanu trifenylu polega na adsorpcji par tej substancji na żywicy XAD-2, desorpcji przy użyciu mieszaniny dichlorometan−acetonitryl (1: 1) i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w niepolarną kolumnę kapilarną HP-5MS (o długości 30 m, średnicy 0,25 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,25 µm). Wskazania spektrometru mas pracującego w trybie SIM w funkcji stężenia fosforanu trifenylu w badanym zakresie stężeń (10,0 ÷ 200,0 µg/ml) mają charakter liniowy. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie fosforanu trifenylu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania fosforanu trifenylu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Triphenyl phosphate (TPP) is a colorless solid with a slight phenol-like odor. It is used as a flame retardant in the production of electrical and automotive components and as a non-flammable plasticizer used in the production of photographic film. In addition, it is a component of hydraulic fluids and lubricating oils operating under extreme pressure. TPP is currently used as a substitute for Bisphenol A in plastic and other packaging, and has also been used in cosmetics. The aim of the research was to develop and validate method of determination of triphenyl phosphate in workplace air. The developed method of TPP determination consists in adsorption of the vapors of this substance on XAD-2 resin, extraction with a dichloromethane-acetonitrile mixture and chromatographic analysis of the solution obtained in this way. The study was performed by gas chromatograph coupled with mass spectrometer (GC-MS), equipped with a non-polar HP-5MS capillary column (length 30 m, diameter 0.25 mm and the film thickness of the stationary phase 0.25 µm). Indications of the mass spectrometer operating in SIM mode as a function of TPP concentration in the tested concentration range (10.0–200.0 µg/ml) are linear. The analytical method described in this paper enables determination of TPP in air at workplaces in the presence of comorbid substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedure for determination of chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. Developed method of determination of triphenyl phosphate at workplaces has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2023, 2 (116); 145--160
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
2-Metoksypropan-1-ol. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej
2-Methoxypropan-1-ol. Determination in workplace air with gas chromatography
Autorzy:
Smuga, Jakub
Pisarska, Anna
Kucharska, Małgorzata
Wesołowski, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352098.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
2-metoksypropan-1-ol
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas
nauki o zdrowiu
2-methoxypropan-1-ol
analytical method
air at workplaces
gas chromatographic method with mass spectrometry
health sciences
environmental engineering
Opis:
2-Metoksypropan-1-ol (2M1P) jest bezbarwną, palną cieczą o działaniu drażniącym. Jest to I-rzędowy alkohol powstający jako produkt uboczny przy produkcji eteru monometylowego glikolu propylenowego (1-metoksypropan-2-olu). W związku z tym narażenie na 2M1P zawsze wiąże się z narażeniem na 1-metoksypropan-2-ol, który jest stosowany jako rozpuszczalnik farb, lakierów, barwników itp. oraz jako składnik preparatów czyszczących i półprodukt do syntezy chemicznej. W środowisku pracy pracownicy mogą być narażeni na działanie 2-metoksypropan-1-olu drogą inhalacyjną i dermalną. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania 2-metoksypropan-1-olu w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania 2M1P polega na adsorpcji par tej substancji na węglu z łupin orzecha kokosowego, ekstrakcji przy użyciu roztworu metanolu w disiarczku węgla i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w polarną kolumnę kapilarną ZB-WAXplus (o długości 60 m, średnicy 0,25 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,5 µm). Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 10,0 ÷ 400,0 µg/ml, co odpowiada zakresowi 1,0 ÷ 40,0 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 10 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie 2-metoksypropan-1-olu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością i spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania 2-metoksypropan-1-olu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 1 (111); 147--162
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1-Metylo-2-pirolidon. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej
1-Methyl-2-pyrrolidone. Determination in workplace air with gas chromatography
Autorzy:
Kucharska, Małgorzata
Smuga, Jakub
Pisarska, Anna
Wesołowski, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352046.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1-metylo-2-pirolidon
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
1-methyl-2-pyrrolidone
analytical method
air at workplaces
gas chromatographic method with mass spectrometry
health sciences
environmental engineering
Opis:
1-Metylo-2-pirolidon (NMP) jest higroskopijną cieczą o lekko aminowym (rybnym) zapachu, pochodną γ-laktamu. NMP znalazł zastosowanie w przemyśle chemicznym jako polarny rozpuszczalnik do ekstrakcji, do mycia i odłuszczania części metalowych, do usuwania pozostałości żywic z części elektronicznych oraz starych powłok malarskich. Główną drogą narażenia na NMP w środowisku pracy jest droga inhalacyjna oraz kontakt przez skórę. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania 1-metylo-2-pirolidonu w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania NMP polega na adsorpcji par tej substancji na węglu z łupin orzecha kokosowego, ekstrakcji dichlorometanem i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w polarną kolumnę kapilarną ZB-WAXplus (o długości 60 m, średnicy 0,25 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,5 µm). Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 40,0 ÷ 800,0 µg/ml, co odpowiada zakresowi 4,0 ÷ 80,0 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 10 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie 1-metylo-2-pirolidonu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością i spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania 1-metylo-2-pirolidonu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
1-Methyl-2-pyrrolidone (NMP) is a hygroscopic liquid with a slightly amine (fishy) odor, a derivative of γ-lactam. NMP has been used in the chemical industry as a polar solvent for extraction, washing and degreasing metal parts, removing residual resins from electronic parts, removing old paint coatings. The main route of exposure to NMP in workplace air is the inhalation route and skin contact. The aim of this study was to develop and validate a method for determining 1-methyl-2-pyrrolidone in workplace air. The developed method of NMP determination consists in adsorption of vapors of this substance on coconut shell charcoal, extraction with a dichloromethane and chromatographic analysis of the solution obtained in this way. The study was performed with gas chromatograph coupled with mass spectrometer (GC-MS), equipped with a polar ZB-WAXplus capillary column (length 60 m, diameter 0.25 mm and the film thickness of the stationary phase 0.5 µm). The developed method is linear in the concentration range of 40.0–800.0 µg/ml, which corresponds to the range of 4.0–80.0 mg/m³ for a 10-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to determine 1-methyl-2-pyrrolidone in workplace air in the presence of comorbid substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedure for determining chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. The developed method for determining 1-methyl-2-pyrrolidone at workplace air has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 2 (112); 127--142
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1-Etylo-2-pirolidon. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej
1-Ethyl-2-pyrrolidone. Determination in workplace air with gas chromatography
Autorzy:
Pisarska, Anna
Kucharska, Małgorzata
Smuga, Jakub
Wesołowski, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352044.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1-etylo-2-pirolidon
metoda analityczna
powietrze na stanowiskach pracy
metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
1-ethyl-2-pyrrolidone
analytical method
air at workplaces
gas chromatographic method with mass spectrometry
health sciences
environmental engineering
Opis:
1-Etylo-2-pirolidon (NEP) jest bezbarwną cieczą o zapachu zbliżonym do amoniaku. Należy do związków organicznych z grupy laktamów, czyli jest etylową pochodną 2-pirolidonu. 1-Etylo-2-pirolidon ze względu na podobne właściwości fizykochemiczne stosowany jest w przemyśle jako zamiennik 1-metylo-2-pirolidonu (NMP). Używany jest jako rozpuszczalnik w przemyśle polimerowym, petrochemicznym, farb i lakierów, elektronicznym. Ponadto znalazł zastosowanie jako środek czyszczący do usuwania farb, lakierów, klejów, oleju czy smarów. 1-Etylo-2-pirolidon może wchłaniać się przez skórę, a także drogą inhalacyjną i pokarmową. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania 1-etylo-2-pirolidonu w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania NEP polega na adsorpcji par tej substancji na węglu z łupin orzecha kokosowego, ekstrakcji dichlorometanem i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w polarną kolumnę kapilarną ZB-WAXplus (o długości 60 m, średnicy 0,25 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,5 µm). Opracowana metoda jest liniowa w zakresie stężeń 15,0 ÷ 320,0 µg/ml, co odpowiada zakresowi 1,5 ÷ 32,0 mg/m³ dla próbki powietrza o objętości 10 l. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie 1-etylo-2-pirolidonu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością i spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania 1-etylo-2-pirolidonu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
-Ethyl-2-pyrrolidone (NEP) is a colorless liquid with ammonia-like odor. It belongs to the organic compounds from the lactam group, i.e., the ethyl derivative of 2-pyrrolidone. 1-Ethyl-2-pyrrolidone, due to similar physicochemical properties, is used in industry as a substitute for 1-methyl-2-pyrrolidone (NMP). It is used as a solvent in polymer, petrochemical, paint and varnish, and electronic industries. Moreover, it has been used as a cleaning agent for removing paints, varnishes, adhesives, oil or grease. 1-Ethyl-2-pyrrolidone can be absorbed through the skin as well as through inhalation and food. The aim of the this study was to develop and validate a method for determining 1-ethyl-2-pyrrolidone in workplace air. The developed method of NEP determination consists in adsorption of vapors of this substance on coconut shell charcoal, extraction with a dichloromethane and chromatographic analysis of the obtained solution. The study was performed using a gas chromatograph coupled with mass spectrometer (GC-MS), equipped with a polar ZB-WAXplus capillary column (length 60 m, diameter 0.25 mm and the film thickness of the stationary phase 0.5 µm). The developed method is linear in the concentration range of 15.0–320.0 µg/ml, which corresponds to the range of 1.5–32.0 mg/m³ for a 10-L air sample. The analytical method described in this paper makes it possible to determine 1-ethyl-2-pyrrolidone in workplace air in the presence of comorbid substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedure for measuring chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. Developed method of determining 1-ethyl2-pyrrolidone at workplace air has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 2 (112); 111--126
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-31 z 31

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies