Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "głowa państwa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Zrzeczenie się obywatelstwa polskiego w kontekście konstytucyjnego obowiązku solidarności z innymi
Polish Citizenship Waiving and Constitutional Duty of Solidarity
Autorzy:
Kowalski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38887932.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
obywatelstwo
zrzeczenie się obywatelstwa
solidaryzm społeczny/solidarność społeczna
obowiązki obywatela
zasady konstytucyjne
wolności i prawa podstawowe
głowa państwa
kolizja interesów
interes indywidualny i wspólny
citizenship
waiving of citizenship
social solidarity
citizen's duties
constitutional rules
fundamental freedoms and rights
the head of state
clash of interests
particularistic and common interests
Opis:
The mutuality of rights and duties of individual and state, resulting from citizenship, is strengthened by constitutional rule of social solidarity which forms one of the bases of Polish political system. Loss of citizenship entails consequences for individual as well as the state, a citizen of which he is. Therefore, waiving of Polish citizenship depends on both the citizen's decision and President's assent, that is supreme representative of state who represents the state in both foreign and domestic relations. The reason why President assents to waiving of citizenship is that the rule of social solidarity says about the relation between the individual and the society and consequently the state which is formed by the society. If citizenship and social solidarity mean definite bonds between the individual and the state – a citizen of which he is – the President, as the supreme representative (the head of state) should assent to break the bonds. There is not complete freedom of President's assent, though. This is so because making the decision, the President should take into account constitutional regulations concerning both the human freedom (his constitutional right to decide about his own life) and social solidarity (constitutional duties resulting from living in a society). Taking the above into consideration, the President ought to make a decision based on conflicted interests carefully balanced (on the one hand particularistic interest of individual and public interest on the other hand).
Źródło:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2006, 2, 1; 115-128
1896-6365
Pojawia się w:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiceprezydentura w strukturze prezydenckiego systemu rządów. Przegląd rozwiązań normaty wnych w ybranych państw
Vice-Presidency in the Structure of the Presidential System of Government. The Overview of Legal Regulations in Selected Countries
Autorzy:
Jakubiak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524619.pdf
Data publikacji:
2020-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wiceprezydentura, głowa państwa, system rządów, prezydencjalizm
Opis:
Instytucja wiceprezydenta wpisana w instytucjonalne ramy najbardziej typowych sys-temów rządów (prezydencjalizm, semiprezydencjalizm, parlamentaryzm) występuje w przeszło jednej czwartej państw współczesnego świata. W przeważającej większości wiceprezydenci działają – tak jak w Stanach Zjednoczonych – w ramach systemów pre-zydenckich. Celem artykułu jest wskazanie wspólnych cech wiceprezydentów istnieją-cych w instytucjonalnym kontekście prezydencjalizmu, jak również zidentyfikowanie najbardziej znaczących różnic pomiędzy dotyczącymi ich unormowaniami konstytu-cyjnymi. Autor dochodzi do wniosku, że w niektórych przypadkach wpływ na regula-cje odnoszące się do wiceprezydentury jest wywierany w mniejszym stopniu przez samą konstrukcję prezydenckiego systemu rządów, a w większej mierze przez czynniki poza-prawne, takie jak społeczna i etniczna struktura danego państwa, a nawet bieżące po-trzeby polityczne elit rządzących.
Vice presidents inscribed into the institutional frameworks of the most typical sys-tems of government (presidentialism, semi-presidentialism, parliamentarianism) ex-ist in more than a quarter of the modern world. The vast majority of them operate – as in the United States – under presidential systems. The aim of the article is to indicate common features of vice presidents existing in the institutional context of presiden-tialism as well as to identify the most significant differences between the constitution-al regulations that relate to them. The author concludes that in some cases the impact on the regulations regarding vice presidents is exerted to a lesser extent by the very ar-chitecture of the presidential system of government, and to a greater extent by non-le-gal factors such as the socio-ethnic structure of a given country and even current po-litical needs of governing elites.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 1 (53); 215-233
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiceprezydentura w obrębie konstytucyjnych struktur parlamentaryzmu i semiprezydencjalizmu
Vice-Presidency Within Constitutional Structures of Parliamentarianism and Semi-Presidentialism
Autorzy:
Jakubiak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942424.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wiceprezydentura, głowa państwa, system rządów, parlamentaryzm, semiprezydencjalizm
Opis:
Wiceprezydenci istnieją głównie w państwach przyjmujących prezydencki system rządów. Przegląd współcześnie obowiązujących regulacji dowodzi jednak, że wiceprezydentura występuje także, choć znacznie rzadziej, dwóch pozostałych ustrojach, czy-li w ramach parlamentaryzmu i semiprezydencjalizmu. Celem artykułu jest analiza postanowień konstytucyjnych, które odnoszą się do wiceprezydentury w sześciu państwach, w których przyjęto jeden lub drugi ze wskazanych wyżej systemów. Autor zwraca uwagę na typowe i specyficzne cechy tej instytucji, dochodząc do wniosku, że ich osadzenie w systemach innych niż prezydencki nie jest czynnikiem, który w sposób zasadniczy odróżnia konstrukcję wiceprezydentury od tej występującej w typowym lub zmodyfikowanym (w porównaniu z modelem znanym ze Stanów Zjednoczonych) prezydencjalizmem.
Vice-Presidents exist mainly in the states adopting the presidential system o government. The overview of contemporary legal regulations proves, however, that the vice-presidency may also be found, though much less often, in the two remaining basic regimes, that is parliamentarianism and semipresidentialism. The purpose of the article is to analyze constitutional provisions that relate to vice presidency in six countries in which one or the other of the two aforementioned systems was adopted. The author draws attention to the typical and specific features of this institution, arriving at the conclusion that its embedding in the systems of government other than the presidential one is not a factor that essentially distinguishes the construction of the vice-presidency from that occurring in a typical or modified (compared to the model known from the US) presidentialism.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 2 (54); 135-153
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu systemu rządów u progu niepodległości (1918–1921)
In the search of a system of government at the beginning of independence (1918–1919)
Autorzy:
Prokop, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621566.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
II Rzeczpospolita, system rządów, konstytucja, parlament, głowa państwa
The Second Polish Republic, system of government, constitution, parliament, head of state
Opis:
The subject of the article is to identify the factors and conditions that determined the system of government of the II Republic of Poland in the first years after regaining independence at the end of 1918. The study is devoted to three issues: the system of government at the turn of 1918 and 1919, the system of government under the Small Constitution and the system of government in the light of drafts of the Constitution of the II Republic of Poland. According to the author substitutes of the parliamentary system of government were born already in the first weeks of the functioning the Polish state authorities. Under the Small Constitution of 20 February 1919, an attempt was made to introduce the system of parliamentary supremacy. This turned out to be impossible given the high level of authority enjoyed by the country’s head of state – Józef Piłsudski, who also served as its commander in chief. Drafts of the Constitution assumed (mostly) the weak position of the president. In this way, the Constitution of 17 March 1921 adopted the parliamentary-cabinet system of government, which was modeled on the system adopted by the III French Republic.
Przedmiotem opracowania jest określenie okoliczności, które określiły system rządów II Rzeczypospolitej w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości (pod koniec 1918 r.). Artykuł poświęcony jest trzem kwestiom: systemowi rządów na przełomie 1918 i 1919 r., systemowi rządów w okresie obowiązywania Małej Konstytucji oraz systemowi rządów w projektach konstytucji II Rzeczypospolitej. Autor wskazuje, iż przesłanki parlamentarnego systemu rządów pojawiły się już w pierwszych tygodniach funkcjonowania polskich władz państwowych. Pod rządami Małej Konstytucji z 20 lutego 1919 r. podjęto próbę zainstalowania systemu rządów zgromadzenia. Okazało się to niemożliwe ze względu na wysoki autorytet głowy państwa – Józefa Piłsudskiego, który piastował również funkcję Naczelnego Wodza. Projekty konstytucji zakładały (w większości) słabą pozycję prezydenta. W ten sposób Konstytucja z 17 marca 1921 r. przyjęła parlamentarno-gabinetowy system rządów, wzorowany na III Republice Francuskiej.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 25-42
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uprawnienia hamujące Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wobec legislatywy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku
President of the Republic of Poland’s Inhibiting Privileges Against Legislative Power in the 1997 Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Ścibor, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20679013.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
prezydent
głowa państwa
weto ustawodawcze
kontrola konstytucyjności
skrócenie kadencji parlamentu
president
head of state
legislative veto
constitutionality control
shortening the parliamentary term
Opis:
Artykuł ma na celu analizę pozycji głowy państwa i jego uprawnień o charakterze hamującym wobec legislatywy. W pracy przedstawione zostały warunki skorzystania przez Prezydenta RP z mechanizmu skrócenia kadencji parlamentu, zgłoszenia weta ustawodawczego oraz zwrócenia się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o przeprowadzenie prewencyjnej kontroli konstytucyjności. W artykule dokonana została analiza uprawnień, które posiada Prezydent wobec władzy ustawodawczej i podejmowanych przez nią działań, a także jego roli arbitra w sytuacji kryzysu w izbach parlamentu. Omówione zostały przesłanki oraz ograniczenia dotyczące stosowania przez głowę państwa uprawnień hamujących wobec legislatywy. Podczas sporządzenia niniejszego artykułu wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną celem przeprowadzenia analizy skuteczności stosowania po 1997 r. przysługujących Prezydentowi kompetencji wobec władzy ustawodawczej.
The article aims to analyze the position of the head of state and his powers of an inhibitory nature against the legislature. The paper presents the conditions for the President of the Republic of Poland to use the mechanism of shortening the term of parliament, filing a legislative veto and applying to the Constitutional Court for a preventive constitutionality review. The article analyzes the powers that the President has vis-à-vis the legislature and the actions it takes, as well as his role as an arbiter in a crisis situation in the chambers of parliament. The rationale and limitations on the use of inhibitory powers by the head of state against the legislature are discussed. In drafting this article, the dogmatic-legal method was used to analyze the effectiveness of the post-1997 application of the powers vested in the President against the legislature.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2023, 18, 20 (1); 195-206
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The System of Government under the Small Constitution of 1919
System rządów w okresie obowiązywania Małej Konstytucji
Autorzy:
Prokop, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942137.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
system of government
the Small Constitution of 1919 parliament
head of state
government
system rządów
Mała Konstytucja z 1919 r.
parlament
głowa państwa
rząd
Opis:
The subject of the article is to identify factors and conditions that determined the system of government of the IInd Republic of Poland under the Small Constitution of 1919. This act served as a temporary constitution until the March Constitution of 1921 came into force, which happened completely only at the end of 1922. Under the Small Constitution there has been made an attempt to introduce the system of supremacy of the parliament. It turned out to be impossible because of high authority of the head of state – Józef Piłsudski, who also served as the Commander-in-Chief. Therefore, the system of balance between the Legislative Sejm and the Chief of State was shaped in the political practice.
Przedmiotem opracowania są okoliczności i uwarunkowania, które określiły system rządów II Rzeczypospolitej w okresie obowiązywania Małej Konstytucji z 1919 r. Akt ten pełnił funkcję tymczasowej konstytucji do czasu wejścia w życie Konstytucji Marcowej z 1921 r., co nastąpiło w pełni dopiero pod koniec 1922 r. Na mocy Małej Konstytucji dokonała się próba wprowadzenia systemu rządów zgromadzenia. Okazało się to niemożliwe ze względu na wysoki autorytet głowy państwa – Józefa Piłsudskiego, który pełnił również funkcję naczelnego wodza. Dlatego też w praktyce ustrojowej ukształtowała się zasada równowagi między Sejmem Ustawodawczym a Naczelnikiem Państwa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 55-62
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Specificity of Presidential Systems of Government in Francophone African Countries
Specyfika prezydenckich systemów rządu we francuskojęzycznych państwach afrykańskich
Autorzy:
Jakubiak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941123.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Francophone Africa
the system of government presidentialism
rationalised parliamentarianism
the head of state
the prime minister
Afryka frankofońska
system rządów
prezydencjalizm
parlamentaryzm zracjonalizowany głowa państwa
premier
Opis:
The paper deals with distinguishing features of presidential systems of government adopted in the current or former constitutions of some Francophone African countries, such as Benin, Djibouti, Ivory Coast or the Republic of Congo. Particular attention has been devoted to the internal structure of the executive branch of government (the existence of the prime minister as a separate body) as well as to the reception of diverse mechanisms of rationalised parliamentarianism created previously in the constitution of the French Fifth Republic. The dynamics of constitutional changes leading to the adoption of presidentialism in place of semi-presidentialism and vice versa in such countries as Niger or Senegal has also been taken into account. In the light of the findings, it can be stated that the specific properties of presidentialism in Francophone Africa prove its apparent distinctness from certain typical assumptions of this model.
Artykuł omawia wyróżniające cechy prezydenckich systemów rządów przyjmowanych w obowiązujących lub wcześniejszych konstytucjach niektórych frankofońskich państw afrykańskich, takich jak Benin, Dżibuti, Wybrzeże Kości Słoniowej czy Republika Kongo. Szczególna uwaga została poświęcona wewnętrznej strukturze władzy wykonawczej (występowanie premiera jako odrębnego organu), jak również recepcji różnych mechanizmów parlamentaryzmu zracjonalizowanego ustanowionych uprzednio w konstytucji V Republiki Francuskiej. Uwzględniona została również dynamika zmian konstytucyjnych prowadząca do przyjmowania, w państwach takich jak Niger czy Senegal, prezydencjalizmu w miejsce semiprezydencjalizmu i odwrotnie. Na podstawie dokonanych ustaleń, można stwierdzić, że specyficzne właściwości prezydencjalizmu w Afryce frankofońskiej dowodzą jego ewidentnej odmienności od niektórych typowych założeń tego modelu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 49-69
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Scope of the Head of State’s Liability Based on the Example of the Principality of Liechtenstein and the Principality of Monaco
Zakres odpowiedzialności głowy państwa na przykładzie Księstwa Liechtensteinu i Księstwa Monako
Autorzy:
Kubacki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941133.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
head of state
constitutional liability
Prince of Monaco
Prince of Liechtenstein
głowa państwa
odpowiedzialność konstytucyjna Książe Monako
Książe Lichtensteinu
Opis:
The subject of this article is the character and meaning of the head of state’s liability. The author notices that this institution is an important factor that determines the systemic and legal position of the supreme body in the country, and adopting different solutions in this matter may make the position of heads of state significantly different, even if they seem to have a similar character. This relation has been shown on the example of regulations of liability of the heads of state in Monaco and Liechtenstein. In both countries, there is an almost identical manner of appointing to the office of a head of state and the scope of their authorities. However, the matter of liability has been regulated in a completely different way in these two countries.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest charakter i znaczenie odpowiedzialności konstytucyjnej głowy państwa. Autor zauważa, że instytucja ta jest ważnym czynnikiem, który determinuje systemową i prawną pozycję najwyższego organu w państwie, a przyjęcie różnych rozwiązań w tej kwestii może znacząco zmienić stanowisko głów państw, nawet jeśli wydają się one mieć podobny charakter. Zależność ta została wykazana na przykładzie regulacji odpowiedzialności głów państw w Monako i Liechtensteinie. W obu państwach istnieje zbliżony sposób wyboru głowy państwa i zakres ich władzy. Jednak kwestia odpowiedzialności została uregulowana w zupełnie inny sposób w tych dwóch państwach.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 127-139
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Proclamation of the Hungarian Republic in 1946
Proklamacja Republiki Węgierskiej z 1946 r.
Autorzy:
Schweitzer, Gábor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941121.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Hungary
Republic
head of state
human rights
1946
constitution
Węgry
republika
głowa państwa
prawa człowieka
konstytucja
Opis:
The paper is dealing with the constitutional and historical importance of Act I. of 1946. In 1946 Hungary has changed its form of government. The passage of Act I of 1946 has defined Hungary’s form of government as a republic. In addition to the creation of a republic, the legislation provided powers for the president of the Hungarian Republic. Moreover, the Preamble of Act I. of 1946 was the first document in the Hungarian constitutional history which summarized and declared the most important natural and inalienable rights of the citizens.
Artykuł dotyczy konstytucyjnego i historycznego znaczenia Ustawy no. I z 1946 r. W 1946 r. Węgry dokonały zmiany formy rządu. Przepisy ustawy no. I z 1946 r. określiły węgierską formę rządu jako republikę. Oprócz utworzenia republiki ustawa przyznała władzę prezydentowi Republiki Węgierskiej. Ponadto preambuła ustawy no. I z 1946 r. była pierwszym dokumentem w węgierskiej historii konstytucyjnej, podsumowującym i deklarującym najważniejsze naturalne i niezbywalne prawa obywateli.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 115-125
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Evolution of the Institution of President’s Prerogative Powers in the Polish Legal System
Ewolucja instytucji prerogatyw prezydenta w polskim systemie prawnym
Autorzy:
Dąbrowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942125.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
President
member of the Council of Ministers Council of Ministers
authorities
countersignature
political system
prerogative
constitution, independent presidential competences
the head of the State
Prezydent
członek Rady Ministrów
Rada Ministrów
władze
kontrasygnata
ustrój
prerogatywa
konstytucja
samodzielne uprawnienia prezydenta
głowa państwa.
Opis:
The essay describes the concept and evolution of a countersignature and prerogatives of the President of the Republic of Poland. The countersignature is a special signature (a consent) of a member of the Council of Ministers which is necessary to validate the President’s legal (official) act. Prerogatives are enumerated in a constitutional act as presidential competences, which do not require a signature of a member of the Government (a countersignature). The author claims that the institution of independent presidential competences was invented by Polish lawyers and used for the first time ever in the Polish Constitution of 1935. Further, the author describes the evolution of the institution of a countersignature and prerogatives in the Polish political system. It is said that nowadays the number of independent competences does not have such significant importance as it is claimed in constitutional law and in reality prerogatives do not strengthen the political position of the President significantly. His/her power depends on whole relations between the authorities described in constitutional provisions.
Autor w opracowaniu przedstawia istotę i rozwój instytucji kontrasygnaty oraz samodzielnych uprawnień Prezydenta Rzeczypospolitej. Kontrasygnata jest szczególnego rodzaju mechanizmem (podpisem właściwej osoby, z zasady członka rządu), który jest niezbędny do legalizacji aktu urzędowego głowy państwa. Członek rady ministrów poprzez akt podpisania aktu prezydenta przejmuje za niego odpowiedzialność polityczną. Równocześnie akt urzędowy głowy państwa jest nieważny do czasu opatrzenia go kontrasygnatą. Prerogatywy są to natomiast enumeratywnie wyliczone kompetencje prezydenta, które dla swojej ważności nie potrzebują współpodpisu członka rządu. W publikacji autor podnosi tezę, że prerogatywy są owocem polskiego konstytucjonalizmu i zostały po raz pierwszy w historii wprowadzone do ustroju w Konstytucji kwietniowej z 1935 r. Ponadto w opracowaniu została przedstawiona ewolucja instytucji kontrasygnaty i powiązanych z nią prerogatyw w polskim systemie prawnym. Autor wskazuje, że współcześnie prerogatywy nie mają tak doniosłego znaczenia jak im się to przypisuje w nauce prawa ustrojowego i że w praktyce samodzielne uprawnienia głowy państwa wcale tak istotnie nie wzmacniają pozycji i funkcji prezydenta. Jego władza i status zależą od całokształtu postanowień ustawy zasadniczej, które definiują relacje pomiędzy organami państwa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 155-165
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stronnictwa ludowe PSL Piast i PSL Wyzwolenie wobec wyboru pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
The PSL "Piast" and PSL "Wyzwolenie" peoples parties in view of the election of the first President of the Republic of Poland
Autorzy:
Wichmanowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446537.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Second Polish Republic
RP
head of state
president
people's parties
elections
political thought
Druga Rzeczypospolita Polska
prezydent
partie chłopskie
wybory
głowa państwa
myśl polityczna
Opis:
Poglądy stronnictw ludowych PSL Piast i PSL Wyzwolenie dotyczące władzy państwowej, w tym głowy państwa, kształtowały się jeszcze w okresie zaborów. Galicyjscy przywódcy PSL „Piast” mieli bogate i raczej korzystne doświadczenia ze współpracy z monarchią konstytucyjną. Jednak koncepcje monarchiczne były sprzeczne z „duchem czasów” i nastrojami polskiego społeczeństwa. Od 1918 roku stronnictwa ludowe wypowiadały się wyraźnie za demokratyczno-republikańską formą rządów. Partie chłopskie wchodzące do Sejmu Ustawodawczego nie miały ściśle sprecyzowanych zasad konstytucyjnych i na temat władzy w państwie wypowiadały się w kategoriach ogólnych. W poglądach zarówno polityków z PSL „Piast”, jak i PSL „Wyzwolenie”, niewiele miejsca zajmowała w tamtym czasie analiza prerogatyw głowy państwa. Znalazły one miejsce dopiero w okresie prac dotyczących konstytucji. Poglądy na władzę polityczną stronnictwa przedstawiły wyraźnie dopiero we własnych projektach konstytucji. PSL „Wyzwolenie”, w „Podstawie Ładu Rzeczypospolitej Polskiej”, dla głowy państwa proponowało nazwę (tytuł) Rzecznik Rzeczypospolitej. Ostatecznie zdecydowało się na nazwę Naczelnik Państwa; nawiązywano do Naczelnika Kościuszki, chcąc równocześnie usatysfakcjonować Józefa Piłsudskiego. Naczelnik miał być wybierany przez cały naród. W projekcie PSL „Piast”, głowa państwa – prezydent, miał być wybierany również w wyborach powszechnych, postulat był zawarty także w programie Stronnictwa uchwalonym 29 czerwca 1919 roku. Konstytucja RP z 17 marca 1921 roku stanowiła zwycięstwo prawicy. Celem artykułu jest ukazanie i porównanie poglądów polityków ludowych z PSL „Piast” i PSL „Wyzwolenie” dotyczących instytucji głowy państwa. W artykule została przedstawiona ewolucja ich poglądów, a także dylematy związane z wyborem pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
The views of the PSL Piast and PSL Wyzwolenie popular parties on state power, including the head of state, were shaped already during the period of partitions. Galician leaders of PSL "Piast" had a rich and rather beneficial experience of cooperation with constitutional monarchy. However, monarchical concepts were contrary to the "spirit of the age" and the moods prevailing in the Polish society. Since 1918, popular parties have clearly expressed their support for the democratic-republican form of government. People's parties entering the Legislative Sejm did not have strictly defined constitutional principles and voiced their opinions about power in the state in general terms. In the views of both politicians from PSL "Piast" and those from PSL "Wyzwolenie", little space was taken up at that time by the analysis of the prerogatives of the head of state. It was not until work on constitution began, that these found their right place. The parties presented their opinions concerning the political power clearly only at the stage of presentation of their own draft constitutions. PSL "Wyzwolenie", in "Podstawa Ładu Rzeczypospolitej Polskiej" ("Fundamentals of the Order of the Republic of Poland"), proposed the name (title) of the Spokesman of the Republic of Polandfor for the head of state. Eventually, it decided on the name of the Head of State; references were made to the Head of Kościuszko, while at the same time wanting to satisfy Józef Piłsudski. The Head was to be elected by the entire nation. In the draft by PSL "Piast", the head of state – president, was also to be elected in general elections, this demand was also included in the Party's program adopted on 29 June 1919. The Constitution of the Republic of Poland of 17 March 1921 marked a victory for the right. The aim of the article is to present and compare the views of people's politicians from PSL "Piast" and PSL "Wyzwolenie" regarding the institution of the head of state. The article presents the evolution of their views, and also their dilemmas related to the election of the first President of the Republic of Poland.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2023, 22, 2; 270-284
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika rozwiązań ustrojowych w Bośni i Hercegowinie
Autorzy:
Krysieniel, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524637.pdf
Data publikacji:
2014-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
specjalny przedstawiciel wspólnoty międzynarodowej
kolegialna
3-osobowa głowa państwa
parlament
sąd konstytucyjny
the Special Representative of the international community
the collegiate
three-member heads of state parliament
the Constitutional Court
Opis:
Rozwiązania narzucone w porozumieniu pokojowym parafowanym w listopadzie 1995 r. w Dayton w amerykańskim stanie Ohio powodują, że ustrój Bośni i Hercegowiny można bez wątpienia zaliczyć do najbardziej nietypowych, i to nie tylko w Europie. Począwszy od kolegialnej, 3-osobowej głowy państwa, poprzez specyficzną konstrukcję parlamentu, wybieranego podobnie jak głowa państwa w nie do końca demokratycznej elekcji, na sądzie konstytucyjnym – w skład którego wchodzą obywatele innych państw – kończąc. Szczególną uwagę warto zwrócić ponadto na nietypową konstrukcję państwa, opartą na asymetrycznych jednostkach, na równie specyficzne kondominium, a także na instytucję specjalnego przedstawiciela wspólnoty międzynarodowej, który sprawuje niemal nieograniczoną kontrolę nad wszystkim organami władzy na wszystkich ich szczeblach. Wszystkie te cechy wyróżniają Bośnię i Hercegowinę i powodują, że jej ustrój wymyka się spod jednoznacznej i prostej analizy.
Solutions imposed in peace agreement signed in November 1995 in Dayton, Ohio, USA, make the system of Bosnia and Herzegovina doubtlessly the most unusual, and not only in Europe. Starting from the collegiate three-member heads of state, through specific design of the parliament, elected similarly as head of state in not fully democratic election, ending on the Constitutional Court, which includes foreign nationals. Particular attention should be paid also to the atypical state structure, based on the asymmetric units, to an equally unique condominium, as well as to the institution of the Special Representative of the international community, who holds nearly unlimited control over all government bodies at all levels. All these features distinguish Bosnia and Herzegovina, and make that its system eludes of a clear and simple analysis
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 1 (17); 35-53
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Republika czy kryptomonarchia? Pozycja ustrojowa głowy państwa w systemie rządów Samoa
Autorzy:
Eska-Mikołajewska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050462.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Fundacja Niepodległości
Tematy:
monarchia
republika
głowa państwa
samoa
system rządów
monarchy
republic
head of state
system of government
Opis:
The author analyses the political position of the head of state of Samoa. Referring the Samoan system of government to the other eleven sovereign states of the South Pacific, it should be considered as an exception as the one which has not been clearly defined yet. Samoa has a mixed system of government that combines elements derived from the Westminster tradition with the native system of political and social organisation serving as the foundation for a local government. The presentation of the head of state in Samoa was done in the light of constitutional provisions along with an indication of the mechanisms determining the position of this office in political practice. The presentation of the above issues required an institutional and legal analysis as well as a critical analysis and a descriptive method. This analysis allowed to indicate that in the evolutionary process of constitutional development, some elements that may have so far moved towards recognising this microstate as a constitutional monarchy have been redefined. The introduction of republican methods of exercising executive authority supports calling the head of state of Samoa president.
Źródło:
Prawo i Polityka; 2019, 9; 63-86
2080-5799
Pojawia się w:
Prawo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezydent w systemie politycznym Turcji
President in the political system of Turkey
Autorzy:
Liszkowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853445.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Turcja
system prezydencki
prezydencjalizm
głowa państwa
ustrój
Turkey
presidential system
presidency
political system
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono główne cechy tureckiego modelu systemu prezydenckiego, a także historyczne uwarunkowania pozycji prezydenta w strukturze organów państwa w Turcji. Praca składa się z trzech części. W pierwszej z nich omówione zostały podstawy parlamentaryzmu, co jest kluczową kwestią dla ukazania kształtu tureckiego systemu przed reformą. Kolejnym zagadnieniem omawianym w tej części artykułu jest proces ewolucji prezydentury od pierwszych lat powstania Republiki do zmian wprowadzonych po wyborach prezydenckich i parlamentarnych w 2018 r. W drugiej części pracy wskazano uwarunkowania zmiany systemowej. Wreszcie w ostatniej dokonano analizy nowego systemu, określanego jako prezydencjalizm „w stylu tureckim”, i ukazano jego charakterystyczne cechy.
This article presents the main features of the Turkish presidential system and historical conditions which shaped the president’s position in the power structure in Turkey. The work consists of three parts. The first part discusses the basics of Turkish parliamentarism, which is a matter crucial for understanding the organization of the Turkish system before the reform. Another issue discussed in this part is the process of evolution in the Turkish presidency from the first years of the Republic’s founding to the changes introduced in 2018. The second part of this work focuses on the conditions necessary for changes in the system. Finally, the last part of the article is the analysis of the new system defined as Turkishstyle presidentialism and its distinctive features.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2021, 69; 234-250
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako świadek w postępowaniu karnym
President of the Republic of Poland as a witness in criminal proceedings
Autorzy:
Dąbrowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692750.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
President
criminal procedure
witness
head of state
prezydent RP
postępowanie karne
świadek
głowa państwa
Opis:
The article discusses the legal status of the President of the Republic of Poland acting in the capacity of a witness in the course of legal proceedings. Having noted the insufficiency of the current legal regulation, the author begins his research with a detailed analysis of the concept of immunity and the possible legal circumstances which would allow the Head of the Polish state to be summoned as a witness in criminal proceedings. Then, the procedure of questioning the President of the Republic of Poland and the admissibility of imposing penalties on the Head of the State are presented in detail. The conclusion of the discussion is that although the admissibility of summoning the President of the Republic of Poland to witness should be beyond doubt, the  shape of the existing regulations continues to hinder the actual use of the source of evidence in question.
W artykule poruszono problematykę dotyczącą statusu Prezydenta RP jako świadka w postępowaniu karnym. Rozważanie obejmują szczegółową analizę konstrukcji immunitetu, co pozwala zbudować osobliwe dyrektywy interpretacyjne, a także analizę zagadnienia dopuszczalności wezwania urzędującej głowy państwa polskiego na świadka. Następnie szczegółowy przedstawiono tryb przesłuchiwania Prezydenta RP oraz dopuszczalność stosowania wobec niego kar porządkowych. Rozważania kończy zaś konkluzja, że choć dopuszczalność wezwania Prezydenta RP na świadka nie powinna budzić wątpliwości, to jednak kształt obowiązujących regulacji wciąż utrudnia realne wykorzystywanie przedmiotowego źródła dowodowego.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 3; 33-45
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies