Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "funkcje wykonawcze" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Deficyt funkcji wykonawczych – jako bezpośrednia i długotrwała konsekwencja krzywdzenia w dzieciństwie
    Autorzy:
    Pietrzak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/499246.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
    Tematy:
    krzywdzenie
    funkcje wykonawcze
    neuropsychologia
    edukacja
    maltreatment
    executive functions
    neuropsychology
    education
    Opis:
    Executive function deficit - as the direct and longlasting consequence of maltreatment experienced in childhood
    Źródło:
    Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka; 2018, 17, 2; 38 - 57
    1644-6526
    Pojawia się w:
    Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane funkcje wykonawcze u adolescentów uprawiających pływanie wyczynowe
    Autorzy:
    Dworska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/614359.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    executive functions
    working memory
    sport activity
    adolescents
    funkcje wykonawcze
    pamięć operacyjna
    aktywność sportowa
    adolescenci
    Opis:
    Sports is a form of spending free time, chosen by a large group of young people. It turns out that sport activity can be related to the formation of some cognitive functions of humans. Therefore, the aim of the undertaken research was to verify the connection between selected executive functions and sport activity in younger adolescents. The study group consisted of 12-year-olds (N = 38, 63% were girls) practising competitive swimming and their peers not practising sports. The following functions were measured: verbal working memory, information processing and working memory and the ability to inhibit habitual reaction. For this purpose, methods were used: Subtest from the Wechsler Intelligence Scale – Digital Repetition, Quick Name Test and experimental version of the Stroop Test. The research indicated that there is a connection between the sport activity, which is competitive swimming, and the executive functions (information processing and working memory). The results obtained have a direct impact on human functioning in everyday life and indicate the possibility of stimulating cognitive development through sport.
    Uprawianie sportu jest formą spędzania czasu wolnego wybieraną przez duże grono młodzieży. Okazuje się, że aktywność sportowa może być powiązana z kształtowaniem się niektórych funkcji poznawczych człowieka. W związku z tym celem podjętych badań była weryfikacja powiązania między wybranymi funkcjami wykonawczymi a aktywnością sportową u młodszych adolescentów. Grupę badaną stanowili 12-latkowie (N = 38, 63% stanowiły dziewczynki) uprawiający wyczynowo pływanie oraz ich rówieśnicy nieuprawiający sportu. Dokonano pomiaru takich funkcji, jak: werbalna pamięć operacyjna, tempo przetwarzania informacji i pamięć operacyjna oraz zdolność do zahamowania nawykowej reakcji. W tym celu zastosowano następujące metody: Podtest ze Skali Inteligencji Wechslera – Powtarzanie Cyfr, Test Szybkiego Nazywania oraz eksperymentalną wersję Testu Stroopa. Badania wskazały na istnienie powiązania między aktywnością sportową, jaką jest pływanie wyczynowe, a funkcjami wykonawczymi (tempo przetwarzania informacji i pamięć operacyjna). Otrzymane wyniki mają bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie człowieka w życiu codziennym i wskazują na możliwość stymulacji rozwoju poznawczego poprzez uprawianie sportu.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2020, 33, 2
    0867-2040
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of the Trail Making Test in the assessment of cognitive flexibility in patients with speech disorders after ischaemic cerebral stroke
    Zastosowanie Testu Łączenia Punktów do oceny elastyczności poznawczej u chorych z zaburzeniami mowy po udarze mózgu
    Autorzy:
    Rajtar-Zembaty, Anna
    Przewoźnik, Dorota
    Bober-Płonka, Bogusława
    Starowicz-Filip, Anna
    Rajtar-Zembaty, Jakub
    Nowak, Ryszard
    Przewłocki, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1030395.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    afazja
    aphasia
    cognitive flexibility
    dysarthria
    dyzartria
    elastyczność poznawcza
    executive functions
    funkcje wykonawcze
    stroke
    udar mózgu
    Opis:
    The main aim of this study was to evaluate the level of cognitive flexibility in patients with speech disorders after ischaemic cerebral stroke. The study was conducted in a group of 43 patients (18 women and 25 men) who had experienced cerebral ischaemic stroke. The patients under study were divided into groups based on the type of speech disorders, i.e.: aphasia, lack of speech disorders and dysarthria. A Mini-Mental State Examination (MMSE) and a Clock Drawing Test (CDT) were applied for the general evaluation of the efficiency of cognitive functions. Cognitive flexibility – a component of executive functions, was evaluated with the use of a Trail Making Test (TMT). The results obtained prove that patients with aphasia show the lowest level of cognitive flexibility. Disorders of executive functions can be related to the dysfunction of the prefrontal cortex which has been damaged as a result of ischaemic cerebral stroke. Presumably, there are common functional neuroanatomical circuits for both language skills and components of executive functions. In the case of damage to the structures that are of key importance for both skills, language and executive dysfunctions can therefore occur in parallel. The presence of executive dysfunctions in patients with aphasia can additionally impede the functioning of the patient, and also negatively influence the process of rehabilitation the aim of which is to improve the efficiency of communication.
    Nadrzędnym celem pracy było określenie poziomu elastyczności poznawczej za pomocą Testu Łączenia Punktów (Trail Making Test, TMT) u chorych z zaburzeniami mowy po udarze mózgu. Badaniem objęto 43 chorych (18 kobiet oraz 25 mężczyzn) z niedokrwiennym udarem mózgu. Badanych przydzielono do trzech grup w zależności od rodzaju zaburzenia mowy: chorych z afazją, brakiem afazji i dyzartrią. Do oceny ogólnej sprawności funkcji poznawczych zastosowano Krótką Skalę Oceny Stanu Psychicznego (Mini-Mental State Examination, MMSE) oraz Test Rysowania Zegara (Clock Drawing Test, CDT). Elastyczność poznawcza była badana przy użyciu Testu Łączenia Punktów. Uzyskane wyniki wykazały, że chorzy z afazją wykazują najniższy poziom elastyczności poznawczej. Zaburzenia elastyczności poznawczej mogą być związane z dysfunkcją kory przedczołowej, która uległa uszkodzeniu w wyniku niedokrwiennego udaru mózgu. Przypuszczalnie dla umiejętności językowych i komponentów funkcji wykonawczych istnieją wspólne neuroanatomiczne obwody funkcjonalne. Stąd w przypadku uszkodzenia kluczowych dla obu zdolności struktur dysfunkcje językowe i wykonawcze mogą występować paralelnie. Współwystępowanie deficytów poznawczych u chorych z afazją może dodatkowo utrudniać funkcjonowanie chorego, a także mieć negatywny wpływ na proces rehabilitacji sprawności porozumiewania się.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2015, 15, 1; 11-17
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od laboratorium do kliniki: ocena funkcji poznawczych w modelach zwierzęcych
    Autorzy:
    Nikiforuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/848065.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    mozg
    funkcje poznawcze
    uczenie sie
    pamiec wzrokowa
    funkcje wykonawcze
    pamiec robocza
    pamiec spoleczna
    zaburzenia funkcji poznawczych
    modele zwierzece
    Źródło:
    Wszechświat; 2016, 117, 01-03
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stop walking when talking, czyli związek funkcji poznawczych z kontrolą chodu
    Stop walking when talking – a relationship between cognitive functions and gait control
    Autorzy:
    Rajtar-Zembaty, Anna
    Rajtar-Zembaty, Jakub
    Starowicz-Filip, Anna
    Skalska-Dulińska, Barbara
    Czechowicz, Iwona Kinga
    Skalska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1030401.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    attention
    chód
    executive functions
    fall risk
    funkcje wykonawcze
    gait
    pamięć operacyjna
    ryzyko upadków
    uwaga
    working memory
    Opis:
    Nowadays, more and more scientific reports highlight the importance of cognitive skills in motor control. It is believed that movement also engages higher mental processes such as executive functions, attention and working memory. Executive functions include cognitive processes, such as the ability to initiate, plan, modify and control behaviour. They play an integrative role in the processing of information, including both cognitive and behavioural elements, necessary for goal-directed and effective action. Executive functions play a key role in the regulation of gait in the case of taking new steps or modifying previously learned motor programmes. Neuroimaging studies show that there is a common pattern of neural activity for walking, executive functions and attention, involving the frontal cortex and cortico-subcortical neuronal network. Many studies have shown that the impairment of executive functions may contribute to gait disturbances and increased risk of falls. Executive functions allow movement patterns to be modified, and enable the introduction of adaptive compensatory strategies in response to changing internal and external environmental stimuli. Studies with dual-task paradigm also stress the importance of attention in maintaining the control over gait. The addition of a cognitive task slows gait in the elderly. The incidence of falls is higher in subjects with dementia. The identification of cognitive risk factors of falls may allow more effective diagnostic and therapeutic methods to be developed. The aim of this study was to elucidate the relationship between cognitive function, i.e. executive functions and attention, and the risk of falls.
    Współcześnie powstaje coraz więcej doniesień naukowych podkreślających znaczenie sprawności funkcji poznawczych w kontroli motorycznej. Uważa się, że chód angażuje także wyższe procesy psychiczne: funkcje wykonawcze, uwagę i pamięć operacyjną. Funkcje wykonawcze obejmują takie procesy poznawcze, jak zdolność do inicjowania, planowania, modyfikowania i kontroli zachowania. Pełnią integracyjną funkcję w przetwarzaniu informacji – obejmują elementy poznawcze i behawioralne niezbędne do skutecznego działania, zorientowanego na cel. Funkcje wykonawcze odgrywają kluczową rolę w regulacji chodu w przypadku podejmowania nowych czynności bądź modyfikowania uprzednio wyuczonych programów ruchowych. Jak dowodzą badania neuroobrazowe, dla chodu, funkcji wykonawczych i uwagi istnieje wspólny wzorzec aktywności neuronalnej, obejmujący korę czołową i jej korowo-podkorową sieć neuronalną. W wielu badaniach wykazano, że osłabienie funkcji wykonawczych może przyczyniać się do powstawania zaburzeń chodu i zwiększać ryzyko upadków. Funkcje wykonawcze umożliwiają modyfikowanie wzorców ruchowych, jak również wprowadzanie adaptacyjnych strategii kompensacyjnych w odpowiedzi na zmieniające się bodźce – pochodzące ze środowiska zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego. Badania w paradygmacie podwójnego zadania podkreślają też znaczenie uwagi w utrzymaniu kontroli chodu. Dodanie zadania angażującego funkcje poznawcze przekłada się w grupie ludzi starszych na spowolnienie chodu. Częstość upadków jest wyższa u osób z otępieniem. Identyfikacja poznawczych czynników ryzyka upadków może pozwolić na opracowanie skuteczniejszych metod diagnostycznych i terapeutycznych. Celem niniejszej pracy jest próba wyjaśnienia mechanizmów relacji między funkcjami poznawczymi – funkcjami wykonawczymi i uwagą – a ryzykiem upadków.
    Źródło:
    Aktualności Neurologiczne; 2015, 15, 1; 22-27
    1641-9227
    2451-0696
    Pojawia się w:
    Aktualności Neurologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poziom rozwoju funkcji wykonawczych a poczucie umiejscowienia kontroli u dzieci pięcioletnich
    Autorzy:
    Filipiak, Sara Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/614653.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    executive functions
    locus of control
    self-regulation
    preschool age
    funkcje wykonawcze
    poczucie umiejscowienia kontroli wzmocnień
    autoregulacja
    wiek przedszkolny
    Opis:
    Both executive functions and locus of control start to develop in childhood and represent different nature. However, do they develop quite independently? Locus of control is an important dimension of personality which may be located on the continuum with two ends: internal and external locus of control. The research repeatedly indicate that in developmental changes of locus of control the educational influences are regarded as a key factor (Kulas, 1998; Loeb, 1975). More contemporary research suggest that there might be also biological basis of locus of control (Declerck, Boone et al., 2006; Kochanska, Murray et al., 2000). Specifically, brain mechanisms responsible for self-regulation might be linked to biological bases of locus of control. In self-regulation processes, executive functions play the key role as they have an influence on the efficacy of intentional human behaviours. High efficacy of behaviours and – as a consequence - the feeling of satisfaction, may support the formation of internal locus of control. The research objective is to determine the connection between executive function’s efficiency and locus of control in five-year old children. In spite of lack of empirical evidence from small children, it was assumed that children with high executive function’s efficiency manifest more often internal locus of control (in contrast to children with low executive function’s efficiency.
    Zarówno funkcje wykonawcze, jak i poczucie umiejscowienia kontroli wzmocnień zaczynają się kształtować już w okresie dzieciństwa. Wprawdzie reprezentują one odmienną naturę, ale czy rozwijają się zupełnie niezależnie od siebie? Wielokrotnie wskazywano, iż w zmianach rozwojowych poczucia kontroli istotną rolę odgrywają oddziaływania wychowawcze (Kulas 1998, Loeb 1975). Nowsze wyniki badań sugerują także prawdopodobne biologiczne uwarunkowania poczucia kontroli (Declerck, Boone i in. 2006; Kochanska, Murray i in. 2000). Podłożem określonego poczucia kontroli mogą być mózgowe mechanizmy odpowiedzialne za autoregulację. Kluczową rolę w procesach autoregulacyjnych odgrywają funkcje wykonawcze wpływające na skuteczność podejmowanych przez człowieka działań. Wysoka skuteczność działania (wraz z poczuciem satysfakcji, które mu towarzyszy) może sprzyjać kształtowaniu się kontroli wewnętrznej. Celem badań było ustalenie związku między sprawnością funkcji wykonawczych a poczuciem umiejscowienia kontroli u dzieci pięcioletnich. Mimo braku doniesień empirycznych dotyczących małych dzieci założono, że u pięciolatków charakteryzujących się wysoką sprawnością funkcji wykonawczych można częściej zarejestrować poczucie kontroli wewnętrznej (w porównaniu z dziećmi o niskiej sprawności funkcji wykonawczych). Wyniki potwierdziły to założenie. Sprawność funkcji wykonawczych istotnie różnicowała poczucie umiejscowienia kontroli w sytuacjach sukcesów oraz niepowodzeń u badanychdzieci. Dodatkowe analizy wykazały, że pięcioletni chłopcy charakteryzowali się większą sprawnością funkcji wykonawczych w porównaniu z dziewczynkami. Z kolei dziewczynki miały istotnie większe zewnętrzne poczucie umiejscowienia kontroli w sytuacjach sukcesów oraz niepowodzeń w porównaniu z chłopcami. Wyniki te dyskutowane są w kontekście oddziaływań socjalizacyjnych, które podejmuje się wobec chłopców i dziewczynek.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2016, 29, 3
    0867-2040
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Posiadanie rodzeństwa a kompetencje społecznoemocjonalne dzieci w wieku szkolnym w dobie pandemii COVID-19
    Siblings and the socio-emotional competences of school children in the time of the COVID-19 pandemic
    Autorzy:
    Lasota, Agnieszka
    Józefacka, Natalia Maria
    Płoszaj, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147455.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    rodzeństwo
    kompetencje społeczno-emocjonalne
    COVID-19
    zachowania prospołeczne
    funkcje wykonawcze
    wiek szkolny
    siblings
    socio-emotional competencies
    executive functions
    school-age
    prosocial behaviour
    Opis:
    Cel. Celem podjętych badań było sprawdzenie, czy w sytuacji deprywacji relacji społecznych dzieci w okresie wczesnoszkolnym, spowodowanej przymusową izolacją wywołaną pandemią, posiadanie rodzeństwa może stanowić czynnik ochronny w kontekście rozwoju relacji społeczno-emocjonalnych. Metoda. Grupę badaną stanowili rodzice dzieci rozpoczynających edukację szkolną (6–8 lat). W celu odpowiedzi na postawione pytanie przeprowadzono dwa badania. Pierwsze z nich (obejmujące 104 rodziców) koncentrowało się wokół różnic w poziomie behawioralnych przejawów funkcji wykonawczych i kompetencji społecznych wśród jedynaków i dzieci posiadających rodzeństwo. Drugie (obejmujące 227 rodziców) zaś dotyczyło różnic w zakresie kompetencji społeczno-emocjonalnych (zachowań internalizacyjnych i eksternalizacyjnych) oraz zachowań prospołecznych dzieci. Wyniki. Badania potwierdziły, że rodzeństwo może być postrzegane jako czynnik zarówno ochronny, jak i utrudniający kształtowanie kompetencji społeczno-emocjonalnych dzieci rozpoczynających naukę szkolną. Posiadanie rodzeństwa może chronić przed zachowaniami internalizacyjnym i sprzyjać zachowaniom eksternalizacyjnym. Badania zaakcentowały także różnice płciowe. W przypadku dziewczynek liczba rodzeństwa miała znaczenie dla umiejętności związanych z poznawczą kontrolą zachowania – hamowaniem oraz pozytywnym społecznym przystosowaniem. U chłopców największe zróżnicowanie występowało w zakresie zachowań prospołecznych.
    Aim. The aim of the studies made was to check whether, in the situation of deprivation of social relations caused by forced isolation as a result of a pandemic, for children during their early school period, having siblings may constitute a protective factor in the context of the development of socio-emotional relations. Method. The respondents were parents of children starting school education (6–8 years). To answer, two studies were conducted. The first (involving 104 parents) focused on the differences in the level of behavioural manifestations of executive functions and social competencies among children without siblings and children with siblings. The second (involving 227 parents) concerned the differences in socio-emotional competencies (internalizing and externalizing behaviours) and pro-social behaviour of children. Results. The research confirmed that having siblings can be perceived both as a protective factor and a factor hindering the development of socio-emotional competencies of children starting school. It can protect against internalizing behaviours and favour externalizing behaviours. The research also highlighted gender differences. With regard to the girls, the number of siblings was important for the skills related to cognitive behaviour control, i.e., inhibition, and positive social adaptation. In boys, the greatest variation occurred in terms of pro-social behaviour.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2022, XXVII, (2/2022); 211-230
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ aktywności fizycznej na sprawność poznawczą
    The impact of physical activity on cognitive functions
    Autorzy:
    Sumińska, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2081860.pdf
    Data publikacji:
    2021-08-31
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    sprawność poznawcza
    starzenie się
    funkcje wykonawcze
    ćwiczenia fizyczne
    treningi aerobowe
    treningi siłowe
    cognitive functions
    ageing
    executive functions
    physical exercise
    aerobic training resistance training
    Opis:
    Wraz z postępującym procesem starzenia się społeczeństwa obserwuje się zwiększenie odsetka osób, których funkcjonowanie poznawcze ulega obniżeniu. Przeciwdziałanie temu procesowi stanowi wyzwanie dzisiejszych czasów i wymaga opracowania rekomendacji w zakresie stylu życia, które pozwolą zatrzymać lub opóźnić proces spadku sprawności poznawczej. Regularna aktywność fizyczna wpływa korzystnie na zdrowie i sprawność poznawczą, a zwłaszcza na 1 z rodzajów funkcji poznawczych – funkcje wykonawcze. Dane dowodzą korzystnego wpływu ćwiczeń fizycznych – zarówno aerobowych, jak i siłowych, a także ich połączenia – na sprawność poznawczą. U podstaw efektywności ćwiczeń fizycznych leży kilka mechanizmów biologicznych: zmiany na poziomie komórkowym, uwalnianie białek, wzrost przepływu krwi przez mózg, wzrost stężenia neuroprzekaźników i proces neurogenezy. Celem niniejszego artykułu jest analiza najnowszych badań uwzględniających związek między aktywnością fizyczną a sprawnością poznawczą, prowadzonych w latach 2015–2020. Przegląd badań uwzględniał wpływ aktywności fizycznej, bez łączenia treningów fizycznych z poznawczymi, na sprawność poznawczą w grupie zdrowych dorosłych i osób starszych. Analizie poddano badania, które definiowały aktywność fizyczną jako uprawianie sportu lub zwiększanie codziennej aktywności w celu ograniczenia następstw siedzącego trybu życia. Wyniki przeglądu dostępnych danych wskazują na to, że badacze stwierdzają pozytywny wpływ zwiększania aktywności fizycznej na sprawność poznawczą, głównie funkcje wykonawcze (w tym pamięć roboczą), ale także procesy uwagi i pamięci. Tylko kilka prac nie zawiera istotnych różnic w tym zakresie. Analiza badań wskazuje jednak na brak jednolitych metod oceny natężenia aktywności fizycznej, jak również pomiaru sprawności poznawczej. Istnieje konieczność prowadzenia dalszych badań w tym zakresie w celu sprawdzenia efektów długoterminowych. Kolejne badania powinny służyć opracowaniu najskuteczniejszych technik interwencyjnych i zaleceń profilaktycznych dotyczących zachowania sprawności poznawczej na dobrym poziomie. Należałoby rozszerzyć te badania o kontrolę zmiennych, które wpływają na nabywanie sprawności poznawczej oraz efektywność poznawczą pojawiających się na przestrzeni trwania interwencji. Med. Pr. 2021;72(4):437–450
    In recent decades we have observed a progressive aging of the society. A growing number of elderly people is associated with an increase in the percentage of people whose cognitive functions are decreasing. It is important to counteract this process and develop lifestyle recommendations that will allow to delay the process of cognitive decline. Regular physical activity has a beneficial effect on health and cognitive performance, especially on executive functions. Data shows the positive impact of physical exercise, both aerobic and resistance training, and their combination, on cognitive performance. Potential biological mechanisms that may underlie the effectiveness of physical exercise include increased blood flow through the brain, changes in the release of neurotransmitters, and the process of neurogenesis. The aim of the article is to analyze the recent research taking into account the relationship between physical activity and cognitive skills. The research published in 2015–2020 was analyzed. The review concerns the effect of physical activity, not a combination of cognitive training and physical exercise, on cognitive skills in a group of healthy adults and the elderly. Studies that defined physical activity as sports, as well as increasing daily activity to reduce a sedentary lifestyle, were analyzed. The analysis of the available data indicates that researchers report positive effects of increasing physical activity on cognitive performance, mainly executive functions (e.g., working memory), but also attention and memory. Only a few studies have not reported any significant differences. However, the analysis of the research shows the lack of uniform methods of measuring the intensity of physical activity, as well as efficiency of cognitive functions. More research is needed to examine the long-term effects. Another study should be conducted to present the most effective intervention techniques and prepare recommendations for maintaining preserved cognitive functions. Further research should be conducted to control variables that affect the acquisition of cognitive skills and cognitive effectiveness during the intervention. Med Pr. 2021;72(4):437–50
    Źródło:
    Medycyna Pracy; 2021, 72, 4; 437-450
    0465-5893
    2353-1339
    Pojawia się w:
    Medycyna Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaburzenia językowe w uzależnieniu od alkoholu – w poszukiwaniu metodologii badawczej
    Linguistic Disorders in Alcohol Dependence – in Search of Methodology
    Autorzy:
    Ciszewska-Psujek, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/892687.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-27
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Logopedyczne
    Tematy:
    alkoholizm
    funkcje poznawcze
    funkcje wykonawcze
    zaburzenia funkcji poznawczych
    zaburzenia językowe w alkoholizmie
    sprawności narracyjne
    alcoholism
    cognitive functions
    executive cognitive functions
    cognitive impairments
    language impairments in alcoholism
    narrative skills
    Opis:
    Uzależnienie od alkoholu jest przewlekłą chorobą powodującą wieloukładowe i wielonarządowe uszkodzenia. Toksyczne oddziaływanie alkoholu na ośrodkowy układ nerwowy prowadzi do trwałego zmniejszenia się liczby i rozmiaru neuronów oraz połączeń neuronalnych, szczególnie w obrębie struktur czołowych, układu limbicznego i móżdżku, a w konsekwencji do zaburzeń poznawczych, w tym funkcji wykonawczych i pamięci oraz zaburzeń przetwarzania informacji emocjonalnych. Powstałe dysfunkcje poznawcze wpływają na sposób pojmowania rzeczywistości przez człowieka oraz na możliwość reprezentowania jej w zachowaniach językowych. Diagnoza zaburzeń mowy osób uzależnionych od alkoholu może dokonać się poprzez ocenę sprawności narracyjnych, które odzwierciedlają tkwiącą w ludzkim umyśle wiedzę o świecie, czyli sposób poznawczego reprezentowania świata. Artykuł jest nowatorską (na gruncie logopedii) próbą określenia metodologii badawczej, pozwalającą opisać zaburzenia językowe w chorobie alkoholowej.
    Alcohol dependence is the chronic disease which damages many systems and organs. The toxic influence of alcohol on the central nervous system leads to durable numbers and size reduction of neurons and neural connections, especially within the frontal structures, the limbic system and the cerebellum. These changes have the consequence in cognitive impairments including executive cognitive impairments and memory deficits as well as emotional information processing disorder. Cognitive deficits, in turn, affect the way of understanding human reality and the opportunity to represent it in the language behavior. Diagnosis of speech disorders in the persons depended on alcohol can be accomplished by evaluating the narrative skills that reflect the knowledge of the world included in the human mind, what is more – the way of cognitive world representation. The article is an innovative (on the ground of logopedia) attempt to define the research methodology, that will allow to describe the language disorder in alcoholism.
    Źródło:
    Logopedia; 2017, 46; 175-192
    0459-6935
    Pojawia się w:
    Logopedia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcjonowanie powiązań leksykalnych u osób z chorobami neurodegeneracyjnymi. Dwa studia przypadków: pacjent z ataksją rdzeniowo-móżdżkową typu 1 (ang. SCA-1) oraz pacjent z chorobą Parkinsona (ch. P.)
    Autorzy:
    Jauer-Niworowska, Olga
    Gatkowska, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36080444.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    lingwistyka
    psychologia
    logopedia
    diagnoza
    terepia
    funkcje wykonawcze
    móżdżek
    dyzartria
    język
    powiązania leksykalne
    linguistics
    psychology
    speech therapy
    diagnosis
    therapy
    executive functions
    cerebellum
    dysarthria
    language
    lexical associations
    Opis:
    Artykuł przedstawia różnice w poziomie funkcjonowania powiązań leksykalnych dwóch badanych (OB1 i OB2): OB1 – badany z ataksją rdzeniowo-móżdżkową typu 1 (SCA-1), OB2 – badany z chorobą Parkinsona (ch. P.). Metoda badania: badani podawali ustnie, bez limitu czasu skojarzenia do 63 bodźców słownych prezentowanych na ekranie komputera. Bodźce słowne pozyskano w badaniach eksperymentalnych Gatkowskiej (Gatkowska 2017). Realizacje nagrano na dyktafon cyfrowy Olympus 650, następnie zanalizowano lingwistycznie i psychologicznie. Wyniki: analiza psychologiczna – badani w normie intelektualnej (test Matryc Ravena), zaburzenia dyzartryczne, trudności w realizacji instrukcji. Analiza lingwistyczna: OB1 – przewaga relacji paradygmatycznych (hiponimii, meronimii, synonimii) nad syntagmatycznymi (trudność w budowaniu kontekstu), brak przyczynowości. OB2 ― bogatsze relacje paradygmatyczne (hiponimia, meronimia, synonimia, antonimia, komplementarność), relacje syntagmatyczne różnorodne. Wnioski: możliwe złożone podłoże zaburzeń językowych (dysfunkcje wykonawcze, emocjonalne), wyższy poziom funkcjonowania językowego OB2 niż OB1. Konieczne podejście interdyscyplinarne, holistyczne w postępowaniu diagnostyczno-terapeutycznym.
    This article presents case studies of the relative ability of two subjects (OB1 and OB2) to make lexical associations; they have spinocerebellar ataxia type 1 and Parkinson’s disease, respectively. Test method: subjects gave associations (orally, with no time limit) to 63 verbal stimuli presented on a computer screen. Verbal stimuli were selected from Gatkowska’s experimental study (Gatkowska 2017). Responses were recorded on an Olympus 650 digital voice recorder, then analysed linguistically and psychologically. Results: psychological analysis – subjects within intellectual norm (Raven’s Matrices test), dysarthric disorder, difficulty in implementing instructions. Linguistic analysis: OB1 – predominance of paradigmatic relations (hyponymy, meronymy, synonymy) over syntagmatic relations (difficulty building context), lack of causality. OB2 – richer paradigmatic relations (hyponymy, meronymy, synonymy, antonymy, complementarity), syntagmatic relations diverse. Conclusions: possible complex background of anguage disorders (executive, emotional), higher level of language functioning of OB2 compared to OB1. The study illustrates the need for an interdisciplinary and holistic approach in diagnostic and therapeutic management.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2024, 813, 4; 7-25
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kompetencje bazowe a sukces dziecka. Program Stymulowania Rozwoju Funkcji Wykonawczych
    Basic competencies and a child’s success. A program of the Executive Functions Development Stimulation
    Autorzy:
    Beata, Wacławowicz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/896722.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-14
    Wydawca:
    Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
    Tematy:
    Integracja Funkcji Wykonawczych
    funkcje wykonawcze
    stymulowanie rozwoju
    koncepcja pracy z dzieckiem
    hamowanie
    planowanie
    samoregulacja
    organizacja myślenia problemowego
    podłoga interaktywna
    Executive Functions Integration
    executive functions
    development stimulation
    concept of working with a child
    planning
    inhibition
    self-regulation
    organisation of problem-solving
    interactive floor
    Opis:
    Wyniki szkolne dziecka, a następnie jego sukcesy życiowe i zawodowe zależą od poziomu rozwoju funkcji wykonawczych. Rozwój funkcji wykonawczych ma większe znaczenie dla gotowości szkolnej niż iloraz inteligencji czy wstępny poziom umiejętności matematycznych i czytania. W artykule przedstawiono Program Stymulowania Rozwoju Funkcji Wykonawczych, którego celem jest wspieranie dziecka w zakresie kompetencji bazowych związanych z procesem uczenia się, wdrażanie do myślenia problemowego. Program opiera się na nowatorskiej koncepcji pracy z dzieckiem metodą Integracji Funkcji Wykonawczych, wykorzystującej innowacyjne narzędzie – podłogę interaktywną.
    School performance and also further life and career successes depend on the development of executive functioning. The development of executive functions has a greater influence on school readiness than intelligence quotient or a preliminary level of mathematical or reading skills. The article presents the program of the Executive Functions Development Stimulation, which aims to support the child in the area of basic competencies connected with the process of learning and problem-solving capacities. The program is based on an innovative concept of working with children using the method of Executive Functions Integration, which employs an innovative tool – interactive floor.
    Źródło:
    Psychologia Wychowawcza; 2018, 55(13); 213-221
    0033-2860
    Pojawia się w:
    Psychologia Wychowawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Subjective Aspects of the Functioning of Employees in the Organization
    Podmiotowe aspekty funkcjonowania pracowników w organizacji
    Autorzy:
    Kuśpit, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2011994.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    employees of the organization
    managerial and executive functions
    creative attitude
    hope for success
    nonconformity
    heuristic behaviour
    level of education
    funkcje kierownicze i wykonawcze
    postawa twórcza
    nadzieja na sukces
    nonkonformizm
    pracownicy organizacji
    poziom wykształcenia
    zachowania heurystyczne
    Opis:
    The article deals with the subjective aspects of the functioning of employees in the organization. The subject of the study was to check whether there are significant differences between the creative attitude, hope for success, and the education and functions of the employees of the organization. 120 people performing managerial and executive functions in organizations with a service and production profile in the south-eastern Poland participated in the study. There were 66 women and 54 men among the respondents. The research used the Creative Behaviour Questionnaire – KANH (Bernacka, Popek, Gierczyk, 2016) and the Questionnaire of Hope – KNS (Łaguna, Trzebiński, Zięba, 2005). The analyses were focused on comparing people holding managerial and executive functions as well as their education with regards to a creative attitude and hope for success. Based on the obtained results, it was found that people in managerial positions are characterized by a higher level of creative attitude and non-conformism compared to people holding executive functions. People with higher education are characterized by a higher level of hope for success, willpower, and a higher degree of ability to find solutions compared to people with secondary education. The obtained research results may be significant for increasing the effectiveness of activities in the organization.
    Artykuł traktuje o podmiotowych aspektach funkcjonowania pracowników w organizacji. Przedmiotem badań było sprawdzenie, czy istnieją istotne różnice pomiędzy postawą twórczą oraz nadzieją na sukces a wykształceniem i pełnionymi funkcjami pracowników organizacji. W badaniach uczestniczyło 120 osób pełniących funkcje kierownicze i wykonawcze w organizacjach o profilu działalności usługowej i produkcyjnej w Polsce południowo-wschodniej. Wśród badanych było 66 kobiet i 54 mężczyzn. W badaniach posłużono się Kwestionariuszem Twórczego Zachowania – KANH (Bernacka, Popek, Gierczyk, 2016) oraz Kwestionariuszem Nadziei na Sukces – KNS (Łaguna, Trzebiński, Zięba, 2005). Analizy dotyczyły porównań osób pełniących funkcje kierownicze i wykonawcze oraz wykształcenia w zakresie postawy twórczej i nadziei na sukces. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że osoby na stanowiskach kierowniczych charakteryzują się wyższym poziomem postawy twórczej i nonkonformizmu w porównaniu do osób pełniących funkcje wykonawcze. Osoby z wykształceniem wyższym odznaczają się większą nadzieją na sukces, siłą woli oraz wyższym stopniem umiejętności znajdowania rozwiązań w porównaniu do osób z wykształceniem średnim. Uzyskane wyniki badań mogą mieć istotne znaczenie dla zwiększenia efektywności działań w organizacji.
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2021, 9; 127-141
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies