Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "funkcje nazw własnych" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    INCIPITY Z KOMPONENTEM PROPRIALNYM W PIEŚNIACH LUDOWYCH GUSTAWA GIZEWIUSZA
    INCIPITS WITH PROPRIAL COMPONENTS IN GUSTAW GIZEWIUSZ’S FOLK SONGS
    Autorzy:
    Biolik, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971835.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    pieśń ludowa
    incipit
    funkcje nazw własnych
    funkcja mnemotechniczna
    Gizewiusz
    folk songs
    name functions
    mnemonic devices
    Opis:
    This paper discusses proper nouns placed by singers in incipits of folk songs performed in the 1830s, in the vicinities of Ostróda. These songs were collected by Gustaw Gizewiusz, and published in print in 2001. Proper nouns placed in the incipits played the role of mnemonic and identifying devices. Place names give an indication of the role of onomastic data as creative material for singers, as they tended to place the events they described in familiar settings. The names used were the first names of the protagonists and last names of people the singers knew. Among the modest number of first names there are only 6 male names: Jan, Jakub, Maciej, Wojciech, Marek and Michał and 6 female names: Katarzyna, Barbara, Dorota, Gottlieba, Maria, Zofia. The most common diminutives were Jasiek and Kaśka.
    Źródło:
    Onomastica; 2017, 61/2; 447-459
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polifunkcyjność nazwisk w utworze Walentego Barczewskiego „Kiermasy na Warmii”
    The polyfunctionality of surnames in Walenty Barczewskis work “Kiermasy na WarmiiI”
    Autorzy:
    Biolik, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992218.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-29
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    onomastyka literacka
    nazwisko
    funkcje nazw własnych
    Walenty Barczewski
    kiermas
    Warmia
    literary onomastics
    surname
    functions of proper names
    Opis:
    Celem opracowania jest analiza strukturalna, semantyczna i funkcjonalna nazwisk rodzinnych bohaterów występujących w utworze „Kiermasy na Warmii” Walentego Barczewskiego. Akcja utworu toczy się w gospodarstwie wiejskim we wsi na terenie południowej Warmii w drugiej połowie XIX wieku.  Zastosowano metody filologicznej analizy i interpretacji onimów stosowane w onomastyce literackiej. Ustalono, że analizowane onimy to nazwiska polskie, przejrzyste etymologicznie i semantycznie, utworzone według jednolitych modeli strukturalnych: nazwiska męskie zakończone na -ski, żeńskie na -ska i formy zbiorowe rodzin w liczbie mnogiej. Dodatkowo wszystkie analizowane antroponimy były ściśle związane z rzeczywistością pozajęzykową, derywowane podobnie jak przymiotniki odmiejscowe od nazw wsi leżących na terenie południowej Warmii. Analiza językowo-funkcjonalna i semantyczna nazwisk, pozwoliła ukazać ich polifunkcyjny charakter, wydzielić wiele funkcji przypisywanych onimom w tekstach literackich. Są to takie funkcje jak: identyfikacyjno-dyferencjacyjna, lokatywna, socjologiczna, prestiżowa, tożsamościowa, socjolingwistyczna, emotywna i perswazyjna. Analizowane nazwiska mogą być przykładem kumulacji różnych funkcji pełnionych przez te same antroponimy.
    The article discusses the problems of literary onomastics. The aim of the study was a structural, semantic and functional analysis of the family names of the protagonists appearing in Walenty Barczewski’s “Kiermasy na Warmii” (Fairs in Warmia). The story is set on a farm in a village in southern Warmia in the second half of the 19th century. The methods of philological analysis and interpretation of onyms used in literary onomastics have been applied. It has been established that the analysed onyms are Polish surnames, etymologically and semantically transparent, formed according to uniform structural models: male surnames ending in -ski, female surnames in -ska and collective forms used of families in the plural. All analysed anthroponyms were also closely related to the extra-linguistic reality, and derived, similarly to place-based adjectives, from the names of villages in southern Warmia. Linguistic, functional and semantic analysis of surnames allowed to present their polyfunctional character and distinguish many functions ascribed to onyms in literary texts. These functions are the following: identification and differentiation, localising, assignation of prestige and identity, as well as the sociolinguistic, emotive and persuasive functions. The analysed names may serve as examples of the accumulation of various functions performed by the same anthroponyms.
    Źródło:
    Onomastica; 2021, 65, 2; 137-149
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy Galicja i Małopolska w okresie ustalania granicy wschodniej Drugiej Rzeczypospolitej (na przykładzie „Gazety Lwowskiej” z lat 1918-1923)
    The names Galicja and Małopolska in the period of establishing eastern borders of the Second Republic of Poland (on the example of “Gazeta Lwowska” from 1918 to 1923)
    Autorzy:
    Sagan-Bielawa, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2167448.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    funkcje nazw własnych
    choronimia
    okres międzywojenny
    Galicja
    Małopolska
    functions of proper names
    choronymy
    the interwar period
    Galicia
    Lesser Poland
    Opis:
    Artykuł porusza kwestię wykorzystania nazewnictwa w kreowaniu i opisywaniu rzeczywistości społecznej. Szczegółowym celem pracy jest omówienie funkcji nazw Galicja i Małopolska w okresie międzywojennym na przykładzie tekstów prasowych ukazujących się w „Gazecie Lwowskiej” w czasie, kiedy kształtowały się granice Drugiej Rzeczypospolitej i toczył spór o przynależność państwową wschodniej części Galicji. Podstawą badań jest materiał z numerów wydawanych pomiędzy listopadem 1918 r. a czerwcem 1923 r. Analiza materiału ma charakter ilościowy i jakościowy. Analiza ilościowa dotyczy zmieniającej się frekwencji każdej z obu nazw w „Gazecie Lwowskiej”, uwzględnia przy tym nazwy z członem określającym wschodni/zachodni oraz wyrazy pochodne, tj. przymiotniki małopolski/galicyjski oraz nazwy osobowe Galicjanin/Małopolanin. Analiza jakościowa ma na celu przedstawić kontekst użycia tego nazewnictwa, zakres obydwu nazw uwidoczniony w tekstach prasowych, a także strategię dyskursywną przyjmowaną przez autorów artykułów, w których nierzadko pojawiają się jednocześnie oba choronimy. Analiza pozwala pokazać funkcję ideologiczną, jaką pełniła nazwa Małopolska w okresie walki o granice państwa polskiego, oraz opisać zmieniające się w tamtym czasie znaczenie nazwy Galicja. Wnioski z pracy potwierdzają też ustalenia innych badaczy (Batowski, 1993; Hibel, 2014), iż w języku polskim Galicja Wschodnia istniała przede wszystkim jako element dyskursu międzynarodowego, natomiast w polityce wewnętrznej Polski zastąpiła ją nazwa Małopolska Wschodnia (lub Wschodnia Małopolska).  
    The study addresses the use of naming in creating and describing a given social reality. The specific purpose of this work is to discuss the function of the names Galicja and Małopolska in the interwar period on the example of press texts from “Gazeta Lwowska”. The object of study were publications issued between 1918 and 1923, when the borders of the Second Polish Republic were being formed and the Polish-Ukrainian dispute over the nationality of the eastern part of Galicia was taking place. The analysis of the material is both quantitative and qualitative. The quantitative analysis deals with the changing frequency of each of the two names in “Gazeta Lwowska”, taking into account names with a wschodnia/zachodnia (Eng. eastern/western) component and derivative words, i.e., the adjectives małopolski/galicyjski and the personal names Galicjanin/Małopolanin. The qualitative analysis shows the nomenclature in context, the range of both names, as well as the discursive strategy adopted by the authors of individual articles in which both choronyms frequently appear. The combination of these two methods makes it possible to show the ideological function played by the name Małopolska during the struggle for the borders of the Polish state, and to describe the changing meaning of the name Galicja at that time. The findings of the paper also support the findings of other researchers (Batowski, 1993; Hibel, 2014), namely that Eastern Galicia existed primarily in Polish as an element of international discourse, while in Polish domestic politics it was replaced by the name Wschodnia Małopolska.
    Źródło:
    Onomastica; 2022, 66; 109-124
    0078-4648
    Pojawia się w:
    Onomastica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcje nazw własnych postaci w powieści Terryego Pratchetta Jingo i w jej polskim przekładzie zatytułowanym Bogowie, honor, Ankh-Morpork
    Autorzy:
    Gibka, Martyna Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607676.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    onyms
    functions of proper names
    translation
    theory of two acts
    Terry Pratchett
    onimy
    funkcje nazw własnych
    metody tłumaczenia
    teoria dwóch aktów
    Opis:
    The aim of the article is to perform a comparative analysis of functions served by characters’ proper names in Jingo by Terry Pratchett and in the Polish translation of the book. The study was based on the theory of two acts; it showed which functions were served by the examined proper names, how many names served individual functions and which functions were preserved, which were changed, and which were lost. The data gained from the study will be further used to advance the research on means of translating onyms in novels so as to preserve the functions served by them in the original.
    Celem artykułu była analiza porównawcza funkcji nazw własnych postaci w powieści Terry’ego Pratchetta zatytułowanej Jingo oraz w jej polskim przekładzie. Badanie przeprowadzono w oparciu o teorię dwóch aktów. Studium pokazało, jakie funkcje pełnią analizowane onimy, jaka jest ich częstotliwość oraz które z nich zostały zachowane w tłumaczeniu, które zostały zmienione, a które utracone. Pozyskane informacje zostaną wykorzystane w badaniach nad metodami tłumaczenia, umożliwiającymi zachowanie wszystkich funkcji literackich onimów.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 2
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy własne w Kronikach Jakuba Wędrowycza Andrzeja Pilipiuka
    Proper names in Andrzej Pilipiuk’s Kroniki Jakuba Wędrowycza (The Chronicles of Jakub Wędrowycz)
    Autorzy:
    Domaciuk-Czarny, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1804850.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    onomastyka literacka; nurty nazewnictwa literackiego; funkcje nazw własnych; nazwy geograficzne; nazwy osobowe; etnonimy; intertekstualność
    literary onomasty; trends in literary nomenclature; functions of proper names; geographic names; personal names; ethnonyms; intertextuality
    Opis:
    Nazewnictwo Kronik Jakuba Wędrowycza związane jest z fikcją mimetyczną, realistycznym nurtem onimii literackiej i z poetyką realizmu magicznego. Kroniki, jako przykład popularnej literatury współczesnej, podlegają kategorii groteski, wyzyskują czarny humor, łączą realizm ze zjawiskami nadnaturalnymi, preferują aktualność zdarzeń i odniesienia intertekstualne. Realistyczna warstwa onimiczna pełni w zbiorze swe typowe funkcje: nazwy geograficzne lokalizują akcję na pograniczu polsko-ukraińskim (Wojsławice, Stary Majdan, Uchanie), pełnią też funkcję lokalizacji w czasie (Związek Radziecki, RFN), semantyczną (wąwóz Szubienica). Nawy osobowe oraz etnonimy również są typowe, ich struktura podlega zasadzie prawdopodobieństwa, pełnią pragmatyczne funkcje w dziele literackim w oficjalnej lub potocznej odmianie językowej (por. Szkopy, Niemcy, Semen Paczenko, Józef/Józwa, Maciuś, Skorliński). Nazwy własne Kronik to formy uwikłane w gry językowe, groteskowe, humorystyczne, przełamujące nastrój grozy i tajemniczości w obliczu działań i charakterystyki głównego bohatera, Jakuba Wędrowycza.
    The nomenclature in The Chronicles of Jakub Wędrowycz is connected with the mimetic fiction, the realistic trend in literary onymy, and with the poetics of magical realism. The Chronicles, as an example of contemporary popular literature, falls into the category of grotesque, it exploits black humor and combines realism with supernatural occurrences; it also favors current events and intertextualities. The realistic onymic layer performs its typical functions: geographic names place the events on the Polish-Ukrainian borderland (Wojsławice, Stary Majdan, Uchanie), locate them in time (The Soviet Union, FRG), and perform the semantic function as well (Gallows gorge). Personal names and ethnonyms are also typical, their structure is governed by the probability rules, and they serve the pragmatic functions in the literary work in both the official and the colloquial language (compare Szkopy [Krauts], Germans, Semen Paczenko, Józef/Józwa, Maciuś [diminutive], Skorliński). Proper names in The Chronicles engage in word plays and they can be grotesque, humorous; they lighten the atmosphere of horror and mystery especially in the context of the protagonist’s—Jakub Wędrowycz’s doings and his characteristics.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 6; 29-42
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies