Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "formy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„Admiruję gorąco jej talent...”. Eliza Orzeszkowa czyta Konopnicką (Z badań nad epistolografią pisarki)
‘I admire ardently her talent...’. Eliza Orzeszkowa reads Konopnicka (from the research on the writer’s epistolography)
Autorzy:
Sikora, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400600.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Orzeszkowa
epistolography
Konopnicka
lyric poetry
short prose narratives
biography
loneliness
femininity
emancipation
epistolografia
liryka
małe formy narracyjne
biografia
samotność
kobiecość
emancypacja
Opis:
Szkolna znajomość Elizy Pawłowskiej i Marii Wasiłowskiej byłaby w ich biografiach nic nie znaczącym epizodem, gdyby nie twórczość literacka Orzeszkowej i „odkrycie” Konopnickiej – poetki przez autorkę Marty na przełomie 1878/1879 roku. Orzeszkowa wspierała Konopnicką w początkach jej kariery artystycznej, broniła przed atakami konserwatywno-katolickiej krytyki, wydała „fragmenty dramatyczne” Z przeszłości (1881), czytała z upodobaniem kolejne zbiory wierszy, uczyła się ich na pamięć, włączała do listów, cytowała i parafrazowała, a w lutym 1909 roku przygotowała w Grodnie wieczór literacko-artystyczny poświęcony jej twórczości. Przez 40 prawie lat toczył się ukryty w listach dialog Orzeszkowej z liryką Konopnickiej. Obie pisarki jednak – mimo usiłowań autorki Nad Niemnem – pozostały sobie duchowo obce, nie zbliżyły się emocjonalnie do siebie: Orzeszkowej życie zamykało się w kręgu grodzieńskiej codzienności, żywot Konopnickiej wypełniały podróże po Europie i związek z Marią Dulębianką. Zapewniały się wzajemnie o przyjaźni i miłości, ale żyły własnymi sprawami. Ów fascynujący dwugłos utrwalony został w korespondencji pisarek.
Eliza Pawłowska’s and Maria Wasiłowska’s school relationship would have been an insignificant in their biographies if she (the author of Marta) had not become a writer and had not discovered Konopnicka as a poet (1878/1879). Orzeszkowa supported Konopnicka at the beginnings of her artistic career, defended from attacks of the conservative-catholic press. Orzeszkowa also published ‘dramatic fragments’ Z przeszłości (1881), read with special liking Konopnicka’s collections of poems, she even memorized them, included in letters, quoted and paraphrased. In February 1909, she prepared in Grodno a soirée devoted to Konopnicka’s artistic work. For almost forty years Orzeszkowa was conducting a dialogue with Konopnicka’s lyric poetry which was hidden in her letters. However, both of the writers, in spite of Nad Niemnem author’s attempts, remained intellectually indifferent and it did not bring them emotionally closer together: Orzeszkowa’s life was limited to the daily occurrence in Grodno, Konopnicka’s existence was filled by journeys around Europe and the relationship with Maria Dulębianka. They assured each other of mutual friendship and love, but they lived their own life. This fascinating dialogue was commemorated in both writers’ correspondence.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 199-224
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Coś dla każdego książkoholika” – zwroty adresatywne i inne wyznaczniki językowe facebookowych fanpagey oraz grup poświęconych książkom
Autorzy:
Kłosowska, Katarzyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798696.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
formy adresatywne
media społecznościowe
Facebook
czytelnictwo
Opis:
Considering constant decrease of book reading in the country, it is extremely interesting to notice that book zone in social media is constantly expanding. Increasing number of book review blogs, bookstagrams (Instagram book profiles), book vlogs on Youtube as well as new groups and book fanpages created on Facebook, which speedily gain popularity, are the factors which contribute to popularization of reading in Internet. This article focuses on activity of book-related Facebook groups and fanpages, especially their use of specific language forms which emerged there. The environment of readers has created specific terms describing its members. This idea is being copied by commercial publishers, which begin to name their readers after the publishing house name, which aims at making readers more commited to the brand. The aim of this article is to show the use of such language forms, their variations and influence on the recipients.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2018, 12; 117-128
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Escape rooms" – nowa oferta sektora rekreacji w Polsce
Autorzy:
Stasiak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627809.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
czas wolny
formy rekreacji
escape rooms
pokoje zagadek
gospodarka doświadczeń
Opis:
Globalizacja odciska swoje piętno również na rynku czasu wolnego, sprzyjając upowszechnianiu się na całym świecie zupełnie nowych form rekreacji. Doskonałym przykładem takiej błyskawicznej dyfuzji innowacji w globalnej skali jest powstanie i rozwój escape rooms. Celem artykułu jest próba wyjaśnienia niebywałej popularności pokoi zagadek w Polsce, głównie przez pryzmat analizy ich oferty. W pracy opisano genezę i rozwój tej formy rekreacji, omówiono lokalizację blisko 600 lokali działających w 2016 r., a także dokonano szczegółowej charakterystyki escape rooms w 10 polskich metropoliach. Przeprowadzone analizy prowadzą do wniosku, że fenomen pokoi zagadek wyrasta m.in. z fundamentalnych założeń tzw. gospodarki doświadczeń.
Źródło:
Turyzm; 2016, 26, 1; 33-49
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Make Kin, Not Babies”. Living Together on a Damaged Planet in the Chthulucene of Donna Haraway
Autorzy:
Derra, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632476.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
chthulucen
antropocen
system sympojetyczny
Donna Haraway
nowe formy pokrewieństwa
odpowiedzialność.
Chthulucene
Anthropocene
sympoietic system
new kin
response-ability
Opis:
Celem artykułu jest omówienie podstawowych założeń, tez oraz rozstrzygnięć książki Donny Haraway Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene. Autorka sytuuje rozważania amerykańskiej filozofki i biolożki na tle jej wcześniejszych książek i propozycji konceptualnych. Analizuje jej propozycję posługiwania się kategoriami chthulucenu zamiast antropocenu, systemu sympojetycznego zamiast autopojetycznego, przedstawia jej apel o tworzenie nowych form pokrewieństwa i rozbudowanej odpowiedzialności za siebie nawzajem.
The aim of the article is to discuss the basic assumptions, theses and solutions of Donna Haraway’s book “Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene”. The author places the considerations of an American philosopher and biologist on the background of her earlier books and conceptual proposals. She analyses her suggestion of using the category of Chthulucene instead of Anthropocene, the category of sympoietic system instead of an autopoietic one, she presents her appeal for creating new forms of kinship and extensive response-ability for each other
Źródło:
Avant; 2017, 8, 3
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Maryja pełna łaski” w nauczaniu św. Tomasza z Akwinu
Mary “full of grace” in the teaching of Saint Thomas Aquinas
Autorzy:
Noworyta, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32911070.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
St Thomas Aquinas
‘full of grace’
‘gratia plena’
effects of grace
forms of grace
św. Tomasz z Akwinu
„pełna łaski”
gratia plena
skutki łaski
formy łaski
Opis:
We can find the Mariological texts of St Thomas Aquinas in only a few of his works. Nonetheless, in his teaching he focused on Mariological issues of importance to theology. This article aimed to present Aquinas’ theology on the question of the fullness of grace in the Blessed Virgin Mary. In the first part of this article, in addition to the general historical context, the basic content on Aquinas’ theology of grace is introduced. In the following chapters, the author of the article, based on the teaching of St Thomas, sought to present the effects produced by the presence of full grace in the life of Mary, followed by a discussion of its three forms, which St Thomas related to the stages of the life of the Mother of Jesus. In summary, firmly grounded in Christoligy, St Thomas’ Mariology links the truth of Mary’s ‘full grace’ to the literal presence of Christ in her womb. Consequently, Aquinas regards the Incarnation of Christ as the sole source of the graces received by the Mother of Jesus.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2024, 33, 1; 233-246
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mieszkam w TBS -ach”. Społeczne identyfikacje mieszkańców budownictwa społecznego
„I Live in Social Housing Associations”. Social Identifications of Social Housing Tenants
Autorzy:
Kowalewski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414171.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
formy własności mieszkania
identyfikacja społeczna
studia miejskie
Szczecin
form of ownership
social identity
urban studies
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest zbadanie, czy forma własności mieszkania jest równie ważną podstawą społecznych identyfikacji jak miejsce zamieszkania. Autor przedstawia wyniki własnych prac badawczych, prowadzonych nad lokatorami Towarzystw Budownictwa Społecznego w Szczecinie. Z prac tych wynika, że formy organizacji własności przestrzeni stają się dla niektórych badanych coraz istotniejszą częścią społecznej tożsamości, ważniejszą niż położenie w przestrzeni miasta czy cechy zamieszkiwanej przestrzeni.
The aim of the article is to examine if the form of ownership is a base of social identifications as important as a space of living. Author presents results of own research, conducted in Szczecin in Social Housing Associations area. The results show that forms of ownership become important part of social identity, even more than location in urban space.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2009, 1(35); 95-109
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Podsłuchać muzyczny motyw”. O cyklu muzyczno-poetyckim na przykładzie Muzyki wieczorem Jarosława Iwaszkiewicza
”Overhear the musical motif”. About a music-poetic cycle on the example of Music in the evening by Jarosław Iwaszkiewicz
Autorzy:
Reimann, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390995.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
J. Iwaszkiewicz
poezja
muzyka
formy cykliczne
porządek muzyczny w literaturze
Opis:
The article compares the cyclic form in music with the poetic cycle. The analytico-interpretational identifying of two sub-cycles: “Music for quartet” and “Music for orchestra”, which make up the volume, helped to formulate the interdisciplinary proposition of terminology: the music-poetic cycle, which in literature also implies musical order. A reading dictated by musical expectations towards the verses touches upon many issues, such as song forms (AB, but also Lied), dynamics, intonation, phonemic assembly, the occurrence of motifs. Texts, which usually have musical titles allow comparative interpretations. The volume on poetry by Iwaszkiewicz is an example of music-literary complementarity, which must be respected, if the cycle is to be understood fully.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2011, 15; 199-228
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Soobszczenija", T. 27, 1971 : [recenzja]
Autorzy:
Lehmann, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537053.pdf
Data publikacji:
1973
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
"Soobszczenija"
badania malarstwa w GCChNRM
metoda mikropetrografii
formy niszczenia zaprawy
uszkodzenia malatury soboru Troickiego
bizantyjski ewangeliarz
patyna atmosferyczna
konserwacja starorosyjskiego malarstwa sztalugowego
Lwowskie Muzeum sztuki Ukraińskiej
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1973, 2; 160-165
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Stargana za trzewia publiczność opadła jak jeden flak”. Witkacego spektakle potencjalne
"The gut-wrenched audience sank back into their seats like one limp intestine". Witkacy’s Potential Performances
Autorzy:
Gondowicz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392574.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Witkiewicz
dramat
teatr
performans
teoria Czystej Formy
Opis:
Witkacy’s well-known Pure Form in Theatre Theory constitutes, from the logical point of view, a sequence of paradoxical definitions and surrealistic examples. It is, undoubtedly, a premeditated tactics of the Author. Witkacy deliberately aspired to make a mess in the reader's (or, in fact, implied spectator’s) brain, and discreetly intervowen in principal specimen’s content own anthropological experience, collected in an Australian expedition. Finally, in the visionary novel Insatiability, Witkacy smashed up his concept of metaphysical theatre, impossible in the future stupefied society.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2010, 14; 135-157
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Stopnie wojskowe to nie rzeczowniki, dlatego też nie mają rodzaju” . Socjolingwistyczne aspekty dyskusji o feminizacji stopni wojskowych w Niemczech
"Military Ranks Are not Nouns, therefore, They Cannot Be Classified by Grammatical Gender". Sociolinguistic Aspects of the Discussion on Feminisation of Military Ranks in Germany
Autorzy:
Mikołajczyk, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1968900.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Modern German language variations
military sociolect
forms of address
military ranks
feminised forms
wariantywność współczesnego języka niemieckiego
socjolekt wojskowy
formy adresatywne
stopnie wojskowe
feminatywy
Opis:
W artykule przedstawiono analizę komentarzy internetowych odnoszących się do feminizacji rzeczowników tytularnych w ramach dyskusji, która przetoczyła się przez niemieckie media we wrześniu 2020 roku na temat planów Federalnego Ministerstwa Obrony dotyczących wprowadzenia żeńskich odpowiedników dotychczasowych stopni wojskowych. Na zebranym obszernym materiale badawczym pokazano i przedyskutowano argumenty natury społecznej oraz lingwistycznej, przy czym wskazano te, które nie dopuściły do wprowadzenia zmian planowanych odgórnie. Analiza dotyczyła relewantnych aspektów socjolingwistycznych,w tym – relacji między procesami zachodzącymi współcześnie zarówno w niemieckim społeczeństwie, jak i w języku ogólnym a rozwojem socjolektu wojskowego. Ponadto wskazano na istotne związki wartości konstututywnych dla wspólnoty wojskowej i praktyk komunikacyjnych w jej obrębie. Te zależności wpływają – z jednej strony – na wybór form językowych używanych w codziennej praktyce komunikacji w wojsku, z drugiej natomiast – determinują czynniki istotnie wpływające na rozwój socjolektu (jego form językowych oraz skryptów zachowań). W dyskusji zarysowano również historyczne determinanty stosunku do feminatywów w wojsku. Podkreślono specyfikę wspólnoty komunikatywnej, która stwarza możliwość formalnego, odgórnego wprowadzenia istotnych zmian także w rutynach językowych (jak choćby omawiana feminizacja stopni wojskowych). Przeprowadzona analiza komentarzy sformułowanych online wykazuje dużą świadomość językową członków wspólnoty wojskowej, także w odniesieniu do – trudno poddających się zmianom – skryptów zachowań. Przeprowadzona analiza pozwoliła nakreślić specyfikę funkcjonowania sytemu adresatywnego w socjolekcie wojskowym oraz sformułować wnioski na temat jej wpływu na feminizację rzeczowników tytularnych.
The article analyses internet comments concerning feminised forms of address triggered as a result of the discussion that took place in German media in September 2020 regarding the plans of German Federal Ministry of Defence to introduce feminised equivalents of existing military ranks. The article presents the collected research material and discusses its social and linguistic arguments that have led to the decision of not introducing top-down planned changes. The analysis deals with relevant sociolingustic aspects incl. relations that currently take place in processes both within German society and in standard language vs the development of military sociolect. Moreover, the article indicates crucial dependencies between constitutive values for military community and communicative practices of this community. Those dependencies, on the one hand, influence the choice of linguistic forms used daily in military communication and, on the other hand, determine factors that have an impact on the development of the sociolect (its linguistic forms and behavioral scripts). The article also presents historical determinants that provoke certain approach to feminised forms in the military. Furthermore, the article highlights the character of communicative community which creates the opportunity to introduce crucial changes (also in linguistic routines such as the discussed introduction of feminised equivalents of existing military ranks) in a formal, top-down manner. The conducted analysis of internet comments displays a significant linguistic awareness of military community members also related to behavioral scripts that tend to be difficult to change. The said analysis allows to define the specificity of how the addressing system functions in military sociolect and its impact on creating feminised forms of address.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2021, 35; 391-406
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Symbole geben zu denken”? Theoretische und didaktische Überlegungen zur Reflexionsphilosophie Paul Ricoeurs
Do symbols give rise to thought? Theoretical and didactic considerations on Paul Ricoeurs philosophy of reflection
Autorzy:
Morawski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007475.pdf
Data publikacji:
2021-09-27
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
Paul Ricoeur
filozofia refleksji
mit
logos
formy symboliczne
edukacja religijna
philosophy of reflection
myth
symbolic forms
religious education
Opis:
Current thinking is strongly oriented towards the logos and sees the need for demythologizing. The myth seems to belong to past forms of consciousness that belong to a "naive" worldview. Today's thinking, however, has to be based on the ratio in still in the tradition of Descartes. Based on Paul Ricoeurs' philosophy of reflection, this article aims to show that the integration of  symbolic forms like the myth but also poetry into today's thinking should not be understood as a departure from the logos, but rather as its expansion with ontological relevance. Finally, it should be explored to what extent such a way of thinking proves to be productive for educational processes.
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2021, 34, 1; 128-146
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Taalverloedering” opnieuw bezien
“Language Corruption” Revised
Ponowne spojrzenie na ,,zepsucie języka”
Autorzy:
van Marle, Jaap
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872921.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
degradacja języka
zmiany językowe
akceptacja nowej formy
zmieniająca się pozycja języka standardowego
wpływ dialektu niestandardowego języka niderlandzkiego
language corruption
language change
acceptability of the new form
changing position of the standard language
influence of substandard Dutch
Opis:
In deze bijdrage staat de vraag centraal of er zoiets bestaat als “taalverloedering”. Taalkundigen bestrijden deze gedachte en nemen het standpunt in dat er enkel en alleen sprake is van taalverandering. Leken lijken veelal niet overtuigd van het gelijk van de taalkundigen. In dit artikel wordt betoogd, dat het niet verwonderlijk is dat leken niet geneigd zijn om de taalkundigen te volgen, daar taalkundigen en leken het over twee verschillende zaken hebben. Taalkundigen zijn vooral gericht op het ontstaan van de nieuwe vorm, terwijl leken vooral op de acceptatie van de nieuwe vorm gericht zijn. Daarnaast is ook cruciaal voor het niet accepteren van de nieuwe vorm, dat het huidige algemeen Nederlands vooral wordt beïnvloed door de niet-standaard variëteiten van het Nederlands, dat wil zeggen: variëteiten die door veel sprekers als niet- of weinig prestigieus worden ervaren.
Artykuł podejmuje kwestię zasadności tezy o degradacji języka. Językoznawcy kwestionują taką koncepcję i przyjmują stanowisko, że można mówić jedynie o zmianach w języku. Argumenty te nie przekonują zwykłych użytkowników języka. W artykule przyjęto, że brak akceptacji poglądu językoznawców nie zaskakuje, ponieważ każda z grup, to jest językoznawcy i laicy, koncentrują się na innym zagadnieniu. Językoznawcy skupiają się głównie na powstawaniu nowej formy, podczas gdy laicy już tylko na jej akceptacji. Ponadto na brak akceptacji dla nowej formy wpływa fakt, że wspólczesny język niderlandzki pozostaje pod silnym wpływem odmian nierespektujących normy, tzn. takich, które w oczach wielu użytkowników języka są mało prestiżowe lub w ogóle są pozbawione prestiżu.
This contribution focuses on the question of whether languages can become corrupted. In general, linguists take the view that there is no such thing as “language corruption”; in their opinion, languages only change. Laymen, on the other hand, are not convinced by the linguistic arguments. In this paper, the stand is taken that it is not surprising at all that laymen are not willing to accept the view taken by linguists, since linguists and laymen focus on two different issues. Linguists are primarily concerned with the linguistic development as such (and the rise of the new form), whereas laymen focus on the actual acceptability of the new form. In addition, of further importance to the resistance that many changes meet with is the fact that present-day Dutch is heavily influenced by its substandard varieties, i.e. those varieties which, in the eyes of many speakers, have little or no prestige.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 47-65
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‚Tempuskontrolle‘ im Deutschen und Polnischen
‘Tense control’ – coreference of time forms with the real time
Autorzy:
Sadziński, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596935.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Tempusformen
realer Zeitbezug
Hypotaxe/Parataxe
semantische Rollen
syntaktische Dependenz
syntactic dependency
semantic roles
hypotaxis/parataxis
real reference to time
tense forms
formy czasowe
realny czas
współrzędność/podrzędność składniowa
role semantyczne
dependencja składniowa
Opis:
Vom sprachtheoretischen, der generativen Linguistik verpflichteten Konzept der Kontrolle (engl. control) ausgehend, wo Infinitiven die tiefenstrukturelle semantische Rolle des Subjekts zugewiesen wird, ohne dass sie syntaktisch besetzbar ist, wird in dem Aufsatz postuliert, auch eine Tempuskontrolle (tense control) anzusetzen, die für eine Korreferenz zwischen den jeweiligen grammatischen Tempusformen und dem realen Zeitbezug verantwortlich ist. An Korpusbelegen wurde gezeigt, dass von der so angesetzten hypothetischen Tempuskontrolle vorzugsweise das Polnische Gebrauch macht, was insofern einleuchtet, als das Deutsche dank des Reichtums an Tempusformen ohne diesen Zusatzmechanismus auskommen kann. Auf die Tempuskontrolle kann im Deutschen lediglich dort geschlossen werden, wo Indikativ und Konjunktiv aufeinander treffen, also in erster Linie in der indirekten Rede und in den hypothetischen Komparativsatzgefügen.
Starting from the concept of generative control, allowing for the allocation of semantic role of the subject in related infinitive groups without the possibility of syntactic realization of the role, the author postulates the introduction of the concept of hypothetical tense control responsible for the coreference of time forms with the real time. Based on examples from the body of research one points to the need or legitimacy of such a category of research - especially in relation to the Polish language. It is very reasonable because the directory forms of time in both languages are significantly different - with a clear numerical superiority in German. This fact causes that the Polish language needs therefore support in the implementation of the mentioned coreference on syntactic level, while German realizes it on the morphology plane. In German, the need to postulate tense control can be seen only where the indicative and the subjunctive come together, i.e. mainly in the indirect speech and the hypothetical comparative sentences.
Wychodząc od generatywnej koncepcji kontroli (control), pozwalającej na przydział semantycznej roli podmiotu w powiązanych dependencyjnie grupach bezokolicznikowych bez możliwości składniowej realizacji tej roli, postuluje się wprowadzenie pojęcia hipotetycznej tense control odpowiedzialnej za koreferencję form czasowych z czasem realnym. W oparciu o przykłady z korpusu badawczego wskazuje się na potrzebę czy też zasadność takiej kategorii badawczej – szczególnie w odniesieniu do języka polskiego. Jest to o tyle uzasadnione, że katalog form czasowych w obydwu językach znacznie się różni – z wyraźną przewagą liczebną w języku niemieckim. Ten fakt sprawia zatem, że język polski potrzebuje wsparcia w realizacji wspomnianej koreferenci na płaszczyźnie składniowej, podczas gdy język niemiecki realizuje to już na płaszczyźnie morfologicznej. W języku niemieckim potrzebę postulowania tense control widać jedynie w miejscach spotykania się trybu oznajmującego i przypuszczającego, tj. głównie w mowie zależnej i w hipotetycznych zdaniach porównawczych.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2016, 25; 321-336
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies