Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "forma rządów" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Akt o Formie rządów z 1919 roku – pierwsza konstytucja niepodległej Finlandii
The Constitution Act of 1919: the fi rst constitution of independent Finland
Autorzy:
Michalski, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532947.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Republic of Finland
Carl Gustaf Mannerheim
constitutionalism
constitution
form of government
Republika Finlandii
konstytucjonalizm
konstytucja
forma rządów
Opis:
The study is an attempt to describe and analyse the first constitutional act of independent Finland. The Constitution Act of 1919 defined the Finnish political system. Although it was an object of ideological arguments (monarchist vs. republican tradition), its provisions, and especially the strong position of the president as an executive power with legislative competences, resulted from a compromise. Despite that, the classical division into three powers was introduced into the Finnish political and legal system. The act was not ideal, yet at that stage in the history of Finland it was an expected result of a compromise with strong constitutional foundation for the political and legal progress of a developing country.
W studium podjęto się próby przedstawienia i zbadania pierwszego aktu o charakterze konstytucyjnym wydanego w niepodległej Finlandii: Aktu o Formie rządów z 1919 r. Dokument przede wszystkim jednoznacznie zdefiniował formę rządów, która wcześniej była przedmiotem licznych sporów ideologicznych (tradycje monarchistyczne contra idee republikańskie), co doprowadziło nawet do wybuchu wojny domowej. Osiągając kompromis, do fińskiego porządku prawnego wprowadzono urząd prezydenta z silną władzą wykonawczą i licznymi kompetencjami ustawodawczymi, wybieranego w pośrednich wyborach powszechnych. Rzeczywista pozycja ustrojowa prezydenta została zatem bardzo silnie ugruntowana. Pomimo tego, w fińskim systemie konstytucyjnym zastosowano klasyczny trójpodział władzy (legislatywa nie została unormowana w badanym akcie). Akt o Formie rządów z 1919 r. był na ówczesnym etapie rozwoju fińskiej państwowości dokumentem niezbędnym i wyczekiwanym. Nie była to ustawa doskonała, ale przepisy w niej zawarte, dzięki kompromisowemu charakterowi, umożliwiły dalszy rozwój fińskiego państwa oparty na solidnych fundamentach ustrojowych.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 245-254
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezydent i władza wykonawcza: poszukiwanie optymalnego modelu relacji instytucji
Autorzy:
Martynyuk, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686986.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the head of the state, president, executive power, state machinery, the form of government
głowa państwa, prezydent, władza wykonawcza, mechanizm państwowy, forma rządów
глава государства
президент
исполнительная власть
государственный механизм
форма правления
Opis:
The history of the republican form of government is marked by the constant search for the ideal structural and functional correlation between the presidencies and the executive branch. The head of the state has wielded executive power since the beginnings of the separation of powers. This explains why some presidential authorities can be associated with or identified by the executive branch. At the same time, there are fundamental critical distinctions between the ways of jurisdictional and functional interrelationships between the presidency and the executive branch in the republican forms of government. This issue currently remains the matter of an academic discussion. The president is the head of the executive branch in the presidential form of government, whereas the head of the state does not have executive powers in parliamentary republics. In a semi-presidential republic, however, the position of the president is somewhere in between these two polar ones: the head of the state is functionally integrated into the executive branch but is not a part of it. The analysis of the functional weaknesses of the presidential and parliamentary republics leads to the conclusion that semipresidential republics ensure ideal interrelationship between the president and the executive power. As far as the above-mentioned aspect is concerned, semi-presidential republics have advantages over classical ones since they can ensure the realization of the president’s full institutional potential, to combine the executive branch efficiency with its parliamentary responsibilities, and to prevent the possibility of concentrating all executive power in the hands of one subject be it a president or prime minister.
История развития республиканской формы правления обозначена постоянными поисками оптимального структурного и функционального соотношения президента с исполнительной властью. Глава государства сохранял за собой исполнительную власть еще с тех времен, когда разделение властей только начало осуществляться. Это объясняет, почему всегда определенную часть полномочий президента по их содержанию возможно отождествить или ассоциировать с исполнительной властью. В то же время, способ компетенционного и функционального сочетания президента с исполнительной властью в республиканских формах правления обнаруживает существенные и принципиальные различия. И на текущий момент вопрос о соотношении президента с исполнительной властью остается предметом научной дискуссии. Если в президентской форме правления президент − глава исполнительной власти, то в парламентарной республике он максимально дистанцирован от нее. В смешанной республике президент занимает промежуточное положение между этими двумя “полярными” позициями. Здесь президент существенно интегрирован в исполнительную власть функционально, однако не является ее структурной составляющей. Анализ функциональных дефектов президентской и парламентарной республик позволяет сделать вывод о том, что организация государственной власти в смешанной республиканской форме правления обеспечивает оптимальное соотношение президента с исполнительной властью. Преимущества смешанной республики над классическими республиками в упомянутом аспекте – ее способность обеспечить полноценную реализацию функционального потенциала института президента, совместить эффективность исполнительной власти с ее парламентской ответственностью, предотвратить возможность сосредоточения исполнительной власти в руках одного властвующего субъекта – президента или премьер-министра.
Historia rozwoju republikańskiej formy rządów cechuje się nieustannymi poszukiwaniami optymalnej strukturalnej i funkcjonalnej relacji pomiędzy prezydentem a władzą wykonawczą. Głowa państwa zachowała przy sobie władzę wykonawczą jeszcze z czasów, kiedy dopiero zaczynało się rozdzielanie władzy. To tłumaczy fakt, dlaczego zawsze pewną część władzy prezydenta można identyfikować lub wiązać z władzą wykonawczą. Jednocześnie sposób kompetencjonalnego i funkcjonalnego połączenia władzy prezydenta z władzą wykonawczą w republikańskich formach rządów wykazuje istotne i zasadnicze różnice. Współcześnie pytanie o relacje prezydenta z władzą wykonawczą pozostaje przedmiotem dyskusji naukowej. Jeżeli w prezydenckiej formie rządów prezydent jest głową władzy wykonawczej, to w republice parlamentarnej jest on maksymalnie od niej zdystansowany. W mieszanej republice prezydent zajmuje pośrednie miejsce pomiędzy tymi dwiema skrajnymi pozycjami. W tej formie rządów prezydent jest istotnie zintegrowany funkcjonalnie z władzą wykonawczą, jednak nie jest jej jednostką strukturalną. Analiza wad funkcjonalnych prezydenckiej i parlamentarnej republikańskiej formy rządów zezwala na wyciągnięcie wniosku, iż organizacja władzy państwowej w mieszanej republikańskiej formie rządów zapewnia optymalną relację pomiędzy prezydentem i władzą wykonawczą. Korzyści republiki mieszanej w  stosunku do klasycznych republik w  wyżej wspomnianym aspekcie są następujące: jej zdolność zabezpieczania pełnoprawnej realizacji potencjału funkcjonalnego instytucji prezydenta, połączenie efektywności władzy wykonawczej z jej parlamentarną odpowiedzialnością, zapobieganie możliwości skupienia się władzy wykonawczej w rękach jednego podmiotu panującego – prezydenta lub premiera.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2020, 6, 1
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustrój republikański z perspektywy stulecia Konstytucji marcowej z 1921 r.
The republican system from the perspective of the century of the March Constitution of 1921
Autorzy:
Uziębło, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929732.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
republikańska forma rządów
zasady ustrojowe
ewolucja ustroju Rzeczypospolitej Polskiej
republican form of government
constitutional principles
evolution of the
political system of the Republic of Poland
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie ewolucji pojmowania republikańskiej formy rządów w Rzeczypospolitej Polskiej. Analiza ta dotyczy nie tylko regulacji prawnej tej zasady ustrojowej, ale także zmian poglądów doktryny konstytucyjnej na kwestie postrzegania zasady republikańskiej, w tym elementów na nią się składających. Rozbieżności postrzegania zasady republikańskiej formy rządów wśród badaczy były i są znaczące, co pokazuje, że przez ponad 100 lat niepodległego państwa polskiego spory te w dalszym ciągu są aktualne. Wspomniane różnice w interpretacji zasady republikańskiej dotyczą przede wszystkim elementów materialnych tej zasady, ujawniających związek pomiędzy ustrojem republikańskim a innymi zasadami ustrojowymi, przede wszystkim zasadą suwerenności ludu (narodu), zasada podziału władzy oraz zasadą określającą system rządów. W tym celu konieczne staje się dekodowanie tych zasad z uwzględnieniem tradycji republikańskich, a co za tym idzie w sposób pozwalający na realizacje tych wartości, które legły u podstaw stworzenia ustroju republikańskiego, nie tyle jako negacji monarchii, lecz jako formy stanowiącej dla niej alternatywę.
The main purpose of this article is to show the evolution of the understanding of the republican form of government in the Republic of Poland. This analysis concerns not only the legal regulation of this constitutional principle, but also refers to changes in the views of the constitutional doctrine on the perception of the republican principle, including its components. Discrepancies in the perception of the principle of the republican form of government among researchers were and are significant, which shows that for over 100 years of an independent Polish State, these disputes are still vigorous. The aforementioned differences in the interpretation of the republican principle concern primarily the material elements of this principle, revealing the relationship between the republican system and other principles of the system, first of all the principle of the sovereignty of the people (the nation), the principle of the separation of powers and the principle defining the system of government. For this reason, it becomes necessary to decode these rules in a way that respects the republican traditions. and, consequently, in a way that allows the implementation of the values that underpin the creation of the republican system, not so much as a negation of the monarchy, but as an alternative form to it.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 17-37
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada republikańskiej formy rządów i zasada dobra wspólnego w Ustawie Zasadniczej RFN i niemieckiej nauce prawa konstytucyjnego – wybrane zagadnienia
Autorzy:
Przybysz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524641.pdf
Data publikacji:
2011-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
republikańska forma rządów
zasada dobra wspólnego
"klauzula wieczności"
Opis:
Autor opisuje dwie zasady konstytucyjne – zasadę republikańskiej formy rządów I zasadę dobra wspólnego według Ustawy Zasadniczej Republiki Federalnej Niemiec oraz w rozumieniu niemieckich konstytucjonalistów. W powszechnym znaczeniu państwo będące republiką jest przeciwieństwem monarchii I wyklucza wszelkie formy autokracji czy tym bardziej totalitaryzmu. W rzeczywistości, wielu niemieckich naukowców podkreśla starożytne korzenie republikanizmu w formie opisanej przez Arystotelesa albo Cycerona oraz jego materialne a nie tylko formalne znaczenie. Według nich, państwo jako res publica jest dobrem wspólnym w którym wszyscy obywatele mają swój udział, każda władza jest zobowiązana służyć swoim obywatele, a Ci są zobligowani do działania na rzecz wspólnego dobra innych. Niestety, Ustawa Zasadnicza RFN nie zawiera wielu przepisów w tym zakresie. Republikańska forma rządów wnika z art. 20 ust. 1, art. 28 ust. 1 w związku z art. 79 ust. 4 UZ (tzw. “klauzula wieczności”). Wielokrotnie podkreśla się, że istotą republikanizmu są prawa podstawowe, czy też – innymi słowy – prawdziwy republikanizm jest ustrojem wolnościowym. Także inne, podobne terminy jak „dobro wspólne”, „dobro powszechne” czy „dobro narodu” wspomniane jedynie w czterech przepisach Ustawy Zasadniczej – art. 14 ust. 2, art. 56 w związku z art. 64 ust. 2 oraz 87e ust. 4 po prostu nie są zdefiniowane. Niektórzy naukowcy są zdania, że było to zamierzone. „Dobro wspólne” jest ideą o meta-prawnym i pozapaństwowym charakterze i należy ją sytuować nawet poza konstytucją. Z drugiej strony, nie może ono być precyzyjnie zdefiniowane, ponieważ w każdym konkretnym przypadku definicja musi być wypracowywana przez prawodawców, egzekutywę i sądownictwo.
The author describes two constitutional principles – a principle of republic form of government and a principle of common good according to Basic Law of the Federal Republic of Germany (FRG) and German constitutionalists. In the general and common meaning, republican state is an opposite of a monarchy order, which also excludes any forms of autocracy and all the more totalitarianism. In fact, many German scholars underline the ancient roots of republicanism as described by Aristotle or Cicero and its material and not only formal sense. According to them – a state as res publica is a commonwealth in which all citizens have its part, every authority has an obligation to serve citizens but also every citizen is obliged to act for the common good of others. Unfortunately, the Basic Law of FRG does not contain many provisions on these issues. The republic form of the government in Germany results from article 20 par. 1, article 28 par. 1 in conjunction with article 79 par. 3 of Basic Law (eternity clause). It is very often underlined that the essence of republicanism is fundamental rights – in other words – a true republic is a system of freedom. Also other, similar terms as common welfare, common good and good of the people mentioned only in four provisions of the Basic Law – article 14 par. 2, article 56 in conjunction with art. 64 par. 2 and article 87e par. 4 are simply not defined. Some scholars are of an opinion, that that was intentional. Common welfare is an idea, which has meta-legal, and non-state character and which is even beyond the constitution. On the other hand it just cannot be described precisely, because in every concrete case some other definition has to be elaborated by the legislators, executive and the judiciary.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2011, 4 (8); 67-80
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies