Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "foreknowledge" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Co o przyszłości Petera Van Inwagena wiedzą Istota Wszechwiedząca i on sam? Krytyka argumentu za sprzecznością przedwiedzy Boga i ludzkiego wolnego działania
What do Peter Van Inwagen and the omniscient being know about Peter Van Inwagen’s future? Criticism of the argument for the contradiction of god’s foreknowledge and human free action
Autorzy:
Pepliński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546223.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
Peter Van Inwagen
omniscience
foreknowledge
compatibilism
human freedom
Opis:
The article analyzes and criticizes the assumptions of Peter Van Inwagen’s argument for the alleged contradiction of the foreknowledge of God and human freedom. The argument is based on the sine qua non condition of human freedom defined as access to possible worlds containing such a continuation of the present in which the agent implements a different action than will be realized de facto in the future. The condition also contains that in every possible continuation of the present state of affairs, the same propositions about the ‘present past’ (the past before the present moment) are true as are true in the present state of affairs. The paper argues that Van Inwagen’s reasoning is inconclusive, it contains the type of mistake of confusing conditional impossibility with unconditional and presents a methodologically wrong method of solving a philosophical problem. It is because in the very construction of the problem determining the available solution. The article points to the possibility that the human freedom of some action is not excluded by the fact that specific past facts logically entail that this event will occur.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2019, 2/272
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assensum in mente prophetae: William of Ockham and Walter Chatton on Prophecies
Autorzy:
Limonta, Roberto
Fedriga, Riccardo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1621435.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Chatton
Ockham
Prophecies
Externalism
Internalism
Future Contingents
Assensum
Divine Foreknowledge
Opis:
The subject of this article is the intertwining between Walter Chatton and William of Ockham’s theories about the cognitive nature of prophetic statements, a topic in the theological debate of the early 14th century. Starting from recent interpretations of Chatton and Ockham’s cognitive theory in terms of the distinction between externalism and internalism, and from a reading of some sources where the topic of prophecy is crucial (for Chatton: Reportatio Super Sententias, I, dd. 38-39, the less investigated d. 41 and Quodlibeta, qq. 26-29; for Ockham: Tractatus de praedestinatione et de praescientia Dei respectu futurorum contingentium, q.1 and Quodlibeta, q. 4) we apply the externalism/internalism distinction to the case study of prophetic statements. Starting from epistemological questions about prophecies, future contingents and divine foreknowledge, we’ll show the outcomes as pragmatic rules of this kind of statements in both conceptual frameworks analyzed.
Tema dell'articolo è il rapporto tra Walter Chatton e Guglielmo di Ockham in merito alle teorie sulla natura cognitiva degli enunciati profetici, un argomento centrale nel dibattito teologico della prima metà del XIV secolo. A partire dalle recenti interpretazioni delle teorie cognitive di Chatton e Ockham alla luce della distinzione epistemica tra esternalismo ed internalismo (e a partire da alcune fonti dove il tema della profezia è cruciale, come la Reportatio Super Sententias, I, dd. 28-29 e i Quodibela 26-29 di Chatton e il Tractatus de praedestinatione et de prescientia Dei respectu futurorum contingentium di Ockham, la nostra analisi applicherà la distinzione internalismo/esternalismo al caso degli enunciati profetici. A partire dalle questioni epistemologiche che riguardano profezie, futuri contingenti e prescienza divina, l'analisi cercherà di mostrare i principi strutturali e le ricadute pragmatiche di questi enunciati nei due modelli analizzati.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2021, 54; 57-80
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marcin Tkaczyk’s Ockhamism, or Whether the Theory of Contingentia Praeterita is the only Plausible Solution to the Problem of Futura Contingentia
OCKHAMIZM MARCINA TKACZYKA, CZYLI O TYM, CZY TEORIA CONTINGENTIA PRAETERITA JEST JEDYNYM MOŻLIWYM ROZWIĄZANIEM PROBLEMU FUTURA CONTINGENTIA
Autorzy:
ŁUKASIEWICZ, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488279.pdf
Data publikacji:
2018-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
God
freedom
divine foreknowledge
necessity
truth
Bóg
wolność
Boża przedwiedza
konieczność
prawda
Opis:
In the first part of this article, we point out and discuss these the contained in Marcin Tkaczyk’s book, Futura Contingentia, with which we agree completely or at least partially. In the second part of the paper, we seek to consider whether the solution of the futura contingentia prob¬lem, rooted in the basic intuitions of William of Ockham, is the only one possible and availa¬ble for us. We argue that there is another possible approach to the problem of how to re-concile di¬vine omniscience with contingent events rather than the Ockhamist solution. The alter-native view, which we suggest, is “eternalism”, meaning that God is timeless, and that temporal necessity is compatible with contingent events and free decisions.
W części pierwszej artykułu wskazujemy i pokrótce omawiamy niektóre tezy zawarte w roz-prawie Futura contingentia Marcina Tkaczyka, z którymi się solidaryzujemy w pełni lub w du-żym stopniu. W drugiej części zastanawiamy się, czy rzeczywiście rozwiązanie problemu przy-szłych zdarzeń przygodnych, zgodne z koncepcją Ockhama, jest jedynym możliwym rozwią¬za-niem dla problemu futura contingentia. Jako propozycję alternatywną proponujemy stanowisko zwane eternalizmem. Tezą główną eternalizmu jest, że Bóg istnieje poza czasem i że konieczność temporalna nie wyklucza przygodności zdarzeń w tym libertariańskiej wolności woli.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 115-134
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OCKHAMIZM A MOLINIZM: PRZEDWIEDZA I PROROCTWO
OCKHAMISM AND MOLINISM – FOREKNOWLEDGE AND PROPHECY
Autorzy:
Iwanicki, Marcin
Polanowska, Małgorzata
Warfield, Ted A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943447.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ockhamizm
molinizm
boska przedwiedza
proroctwo
ludzka wolność
Ockhamism
Molinism
divine foreknowledge
prophecy
human freedom
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 1; 109-124
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fragmented Future Contingents and Omniscience
FRAGMENTARYCZNE PRZYSZŁE ZDARZENIA PRZYGODNE I WSZECHWIEDZA
Autorzy:
DE FLORIO, CIRO
FRIGERIO, ALDO
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488219.pdf
Data publikacji:
2018-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
divine foreknowledge
human freedom
metaphysics of time
fragmentalism
Boża przedwiedza
ludzka wolność
metafizyka czasy
fragmentalizm
Opis:
In this paper, we have analyzed a number of solutions to the antinomy between divine fore-knowledge and human freedom. If we assume that God is temporal, then a sort of backwards causation of past divine beliefs by future human acts must be acknowledged. Since this solution runs into difficulties, we consider the prospects of the view according to which God is outside time. A timeless and omniscient God seems to imply a B-theory of time and, at least at first glance, seems to jeopardize human freedom. Therefore, we have examined what happens when a non-standard A-theory of time like Fragmentalism is assumed. We demonstrate that in this case the prospects of a timeless view of God are much better: both human freedom and divine know-ledge of the results of human choices are preserved if this metaphysics of time is adopted. The costs of this solution are, however, very high. From the logical point of view, it rejects bivalence; from the metaphysical point of view, the world is regarded as fragmentary and incoherent. How-ever, if one is ready to accept these costs, this solution is one of the most successful in the search for a solution to the centuries-old problem of the conciliation between divine fore¬knowledge and human freedom.
W niniejszym artykule analizujemy kilka prób przezwyciężenia antynomii dotyczącej Bożej przed¬wiedzy i ludzkiej wolności. Jeżeli założymy, że Bóg istnieje w czasie, wówczas musimy przyjąć przyczynowanie wstecz. Ponieważ rozwiązanie to nastręcza wiele trudności, roz¬wa¬ży-liśmy stanowisko, według którego Bóg istnieje poza czasem. Jeżeli do teorii, w której przyjmujemy, że Bóg, który istnieje poza czasem i jest wszechwiedzący zastosujemy B-teorię czasu, wówczas, przynajmniej na pierwszy rzut oka, wydaje się narażamy ludzką wolność. Stąd zbadaliśmy, co stanie się w przypadku, gdy założymy niestandardową teorię czasu zwaną fragmentalizmem. Pokazaliśmy, że w tym przypadku możliwości przyjęcia koncepcji Boga, który istnieje poza czasem, są dużo bardziej obiecujące. Mamy tu zachowaną zarówno koncepcję ludzkiej wolności, jak i Bożą wszechwiedzę w stosunku do ludzkich wyborów, jeżeli zaakceptujemy tę metafizykę czasu. Koszt tego rozwiązania jest jednak bardzo wysoki. Z logicznego punktu widzenia mamy tu do czynienia z odrzuceniem zasady dwuwartościowości, z metafizycznego punktu widzenia natomiast rzeczy¬wi¬stość jest widziana fragmentarycznie oraz jest niespójna. Jeżeli natomiast ktoś jest gotowy na poniesienie takich kosztów, rozwiązanie to jest jednym z najbardziej obiecujących, jeśli chodzi o badania mające na celu poszukiwanie rozwiązań w stosunku do odwiecznego problemu po¬godzenia Bożej przedwiedzy oraz ludzkiej wolności.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 39-54
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Saving Eternity (and Divine Foreknowledge and Free Will): A Reply to Hasker
Ocalić wieczność (oraz Bożą przedwiedzę i wolną wolę): odpowiedź Williamowi Haskerowi
Autorzy:
Rogers, Katherin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097329.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Anzelm z Canterbury
William Hasker
wieczność
przedwiedza
wolna wola
Anselm of Canterbury
eternity
foreknowledge
free will
Opis:
William Hasker and I disagree over whether or not appealing to a particular understanding of divine eternity can reconcile divine foreknowledge with libertarian human freedom. Hasker argues that if God had foreknowledge of a particular future choice, that choice cannot be free with libertarian freedom. I hold, to the contrary, that, given a certain theory of time—the view that all times exist equally—it is possible to reconcile divine foreknowledge with libertarian freedom. In a recent article, “Can Eternity be Saved? A Comment on Stump and Rogers”, Hasker makes it clear that one of the fundamental disagreements between us lies in what each of us takes to be required for libertarian free will. In the present paper I outline the version of libertarianism that I find plausible, then explain how a libertarian free choice can be foreknown by God. (I call my approach “Anselmian”, in that it is based on my interpretation of the work of St. Anselm of Canterbury.) Then I will explain why Hasker finds this reconciliation unacceptable since it fails to do justice to what he takes to be required for libertarian freedom. Finally, I will argue that Hasker is wrong to insist upon his analysis of free will.
Autorka nie zgadza się z Williamem Haskerem co do tego, czy odwołując się do szczególnego rozumienia boskiej wieczności, można pogodzić ideę Bożej przedwiedzy z wolnością człowieka w ujęciu libertariańskim. Hasker twierdzi, że gdyby Bóg posiadał przedwiedzę o konkretnym przyszłym wyborze człowieka, wybór ten nie mógłby być wolny w sensie wolności libertariańskiej. Wręcz przeciwnie, autorka uważa, że biorąc pod uwagę określoną teorię czasu (pogląd, że wszystkie czasy istnieją jednocześnie) możliwe jest pogodzenie Bożej przedwiedzy z wolnością libertariańską. W swoim niedawnym artykule pt. „Can Eternity Be Saved? A Comment on Stump and Rogers”, Hasker wyjaśnia, że jednym z podstawowych obszarów braku zgody między nim i autorką jest to, co każde z nich uznaje za wymóg zaistnienia wolnej woli w ujęciu libertariańskim. W niniejszym artykule autorka przedstawia wersję libertarianizmu, którą uważa za przekonującą, a następnie wyjaśnia, w jaki sposób libertariański wolny wybór może stanowić przedmiot przedwiedzy Boga. Następnie autorka wyjaśnia, dlaczego Hasker uważa to podejście za nie do przyjęcia. Otóż nie oddaje ono sprawiedliwości temu, co on uważa za wymagane dla zaistnienia wolności libertariańskiej. Na koniec autorka podaje argumenty, które wykazują błąd Haskera w jego podejściu do analizy wolnej woli.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 1; 79-89
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doctrinal Controversies of the Carolingian Renaissance: Gottschalk of Orbais’ Teachings on Predestination
KONTROWERSJE DOKTRYNALNE RENESANSU KAROLIŃSKIEGO — GOTTSCHALKA Z ORBAIS NAUCZANIE O PREDESTYNACJI
Autorzy:
Stefańczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488150.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
predestynacja
wolna wola
przedwiedza
natura
Bóg
potępieni
wybrani
predestination
free will
foreknowledge
grace
nature
God
the reprobate
the elect
Opis:
Artykuł podejmuje próbę scharakteryzowania trzech kluczowych kontrowersji doktrynalnych w epoce renesansu karolińskiego, mianowicie: sporu o Eucharystię, sporu o tzw. trina deitas oraz o predestynację. Trzon artykułu stanowi kontrowersja o predestynację, której głównym bohaterem był Gottschalk z Orbais. Artykuł referuje cztery węzłowe kwestie związane z tym problemem: (i) pojęcie Boga, (ii) rozumienie łaski, natury i wolnej woli, (iii) relacji przedwiedzy do predestynacji, (iv) nauki o Odkupieniu, tj. w szczególności stosunku sprawiedliwości do miłosierdzia. Tekst w przeważającej mierze jest próbą interpretacji tekstów z epoki, głównie Gottschalka z Orbais i jego adwersarza Hinkmara z Reims. We wnioskach artukuł wskazuje na trudności w dyskutowanym problemie i przedstawia perspektywę rozwiązania problemu w wiekach następnych.
The article attempts to characterize three key doctrinal controversies in the Carolingian Renaissance, namely: the disputes over the Eucharist, the so-called trina deitas, and predestination. The core of the article is an exposition of the controversy concerning predestination, whose main protagonist is Gottschalk of Orbais. The article discusses four crucial issues related to the problem: (i) the concept of God, (ii) the understanding of grace, nature and free will, (iii) the relation of foreknowledge to predestination, and (iv) the doctrine of redemption, i.e., specifically the relationship between justice and mercy. The article is largely an attempt at an interpretation of the texts of the epoch, mainly those of Gottschalk of Orbais and his adversary, Hincmar of Reims. The conclusions point to difficulties in the issues discussed and outline what attempts at solving this problem have taken place in the coming centuries.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 3; 53-70
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Antinomy of Future Contingent Events
ANTYNOMIA PRZYSZŁYCH ZDARZEŃ PRZYGODNYCH
Autorzy:
TKACZYK, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488372.pdf
Data publikacji:
2018-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
time
cause
contingent
sea-battle tomorrow
foreknowledge
future contingents
czas
przyczyna
przygodny
jutrzejsza bitwa morska
wiedza uprzednia
przyszłe zdarzenia przygodne
Opis:
The antinomy of future contingents is here understood as a trilemma whose horns are (a) the thesis of the closed past, (b) the thesis of the open future, and (c) the thesis that all events can be represented at any time. The latter thesis can take different forms, like the principle of bivalence or the thesis of divine foreknowledge. Different versions of (c) lead to different versions of the antinomy itself. The antinomy has been formalized. It hasbeen proven that the theses (a), (b), and (c) make up an inconsistent set but are consistent with each other. Possible solutions have been considered. It has been argued that there are only two global solutions to the antinomy: radical determinism (fatalism) and retroactive causality. The latter solution has been recommend-ed and developed.
Antynomia przyszłych zdarzeń przygodnych jest tutaj pojmowana jako trylemat i składa się z (a) tezy o zamkniętej przeszłości, (b) tezy o otwartej przyszłości oraz przyjmującej różną post-ać (c) tezy o możliwości reprezentowania wszystkich zdarzeń w dowolnym czasie. Ta ostatnia teza może przyjąć postać zasady dwuwartościowości, tezy o wiedzy uprzedniej Boga lub inną postać. Różne wersje trzeciej tezy wyznaczają różne wersje antynomii przyszłych zdarzeń przygodnych. Anty¬nomia została sformalizowana. Wykazano, że tezy (a), (b) oraz (c) tworzą zbiór sprzeczny, ale parami są niesprzeczne. Przedyskutowano możliwe rozwiązania antynomii. Pokazano, że są tylko dwa globalne rozwiązania: skrajny determinizm (fatalizm) oraz akceptacja retroaktywnych związ¬ków przyczynowych. To drugie rozwiązanie zostało zarekomendowane i opracowane.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 5-38
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Antinomy of Future Contingent Events — a Rebuttal
ANTYNOMIA PRZYSZŁYCH ZDARZEŃ PRZYGODNYCH —REPLIKA
Autorzy:
Tkaczyk, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488450.pdf
Data publikacji:
2018-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
time
cause
contingent
sea-battle tomorrow
foreknowledge
future contingents
czas
przyczyna
przygodny
jutrzejsza bitwa morska
wiedza uprzednia
przyszłe zdarzenia przygodne
Opis:
In this paper I account for some of the topics raised by the Authors of the papers included in the debate I focus mainly on the following topics: the concept of representation and reliability of my formal analysis of the future contingent antinomy, the concept of causation with an emphasis put on backword causation, the idea of timeless eternity and the position of religious beliefs in philosophical theories. Furthermore I shortly address topics of Ockhamism, Molinism, soft and hard facts, fragmentism and the concept of necessity.
W artykule odnoszę się do wybranych uwag, zawartych w dyskusji nad moją wcześniejszą pracą, która otwiera niniejszy tom. Koncentruję się na następujących zagadnieniach: pojęcie re-pre¬zentacji stanu rzeczy, trafność mojej formalnej analizy antynomii przyszłych zdarzeń przygod¬nych, pojęcie przyczyny za szczególnym uwzględnieniem przyczyny działającej wstecz, kon¬cep¬cja bezczasowej wieczności, relacja tez religijnych w teoriach filozoficznych. Ponadto odnoszę się krótko do zagadnień ockhamizmu, molinizmu, rozróżnienia miękkich i twardych faktów, fragmentalizmu i pojęcie konieczności.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 197-215
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
, Future Contingents, Ockhamism (Retroactivism) and Thomism (Eternalism)
FUTURA CONTINGENTIA, OCKHAMIZM (RETROAKTYWIZM) I TOMIZM (ETERNALIZM)
Autorzy:
Wojtysiak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488704.pdf
Data publikacji:
2018-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
future contingents
Ockhamism
eternalism
retroactive causation
soft fact
divine foreknowledge
futura contingentia
ockhamizm
eternalizm
retroaktywna przyczynowość
miękki fakt
Boska przedwiedza
Opis:
In the current paper, I enter into debate with Marcin Tkaczyk and the chosen Anglo-Saxon ana¬lytic philosophers of religion to discuss the theological version of the problem of future contin¬gents. I take into consideration some varieties of Ockhamism (retroactivism)—the position denying the temporal necessity (non-determination) of all past events and allowing some form of retroactivity. Strong Ockhamism postulates real retroactive causation, moderate Ockhamism lim-its it to the meanings of physical and psychical events, and weak Ockhamism replaces the notion of retroactive causation with that of retroactive dependence. I compare different forms of retroactiv¬ism with eternalism (of Boethius, St. Anselm of Canterbury, and St. Thomas Aquinas) to show that the latter has significant advantage. At the same time, I point out that eternalism in its presentist and relativist version (proposed by Brian Leftow) avoids the objections put forward against it, and that, within such eternalism, the problem of future contingents does not arise.
W niniejszym tekście, dyskutując z Marcinem Tkaczykiem oraz wybranymi anglosaskimi ana¬¬litycznymi filozofami religii, rozpatruję teologiczną wersję problemu futura contingentia. Biorę pod uwagę kilka odmian ockhamizmu (retroaktywizmu) — stanowiska negującego tempo¬ralną konieczność (zdeterminowanie) wszystkich zdarzeń przeszłych oraz dopuszczającego jakąś postać działania wstecznego. Ockhamizm mocny postuluje realną przyczynowość retroaktywną, ockhamizm umiarkowany ogranicza ją do sensów zdarzeń fizycznych i psychicznych, a ockha¬mizm słaby zastępuje pojęcie przyczynowości retroaktywnej pojęciem wstecznej zależności. Po¬rów¬nując różne odmiany retroaktywizmu z eternalizmem (Boecjusza, św. Anzelma z Canterbury i św. Tomasza z Akwinu), wykazuję przewagę tego drugiego. Zaznaczam przy tym, że eternalizm w (zaproponowanej m.in. przez B. Leftowa) wersji prezentystycznej i relatywistycznej unika stawianych mu zarzutów, a w jego kontekście problem futura contingentia w ogóle nie powstaje.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 4; 152-182
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Liberum arbitrium” w filozofii średniowiecznej w kontekście teorii deterministycznych
Liberum arbitrium in medieval philosophy in context of deterministic theories
Autorzy:
Szocik, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431227.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
liberum arbitrium
free will
determinism
God
God’s grace
predestination
providence
foreknowledge
compatibilism
wolna wola
determinizm
Bóg
łaska Boża
predestynacja
opatrzność
przedwiedza
kompatybilizm
Opis:
This paper analyzes the concept of 'liberum arbitrium' in the philosophy of Augustine, Anselm and Thomas Aquinas. It underlines their compatibilist connection between the freedom of choice and deterministic factors. Each of them has defended liberum arbitrium, being aware of the potential difficulties related to God’s influence on human fate.
Artykuł analizuje koncepcje liberum arbitrium w filozofii Augustyna, Anzelma i Tomasza z Akwinu. Wskazuje na kompatybilistyczne łączenie przez nich wolności wyboru z istnieniem czynników deterministycznych. Każdy z nich bronił liberum arbitrium, dostrzegając potencjalne trudności związane z wpływem Boga na losy człowieka.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 105-123
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
God’s Foreknowledge, Human Freedom, and the Asymmetry of Openness
Boska przedwiedza, ludzka wolność i asymetria otwartości
Autorzy:
Kuźniar, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232814.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
God’s foreknowledge
ability to do otherwise
compatibilism
fatalism
asymmetry of openness
Ockhamism
Boska przedwiedza
zdolność do alternatywnego działania
kompatybilizm
fatalizm
asymetria otwartości
ockhamizm
Opis:
The paper defends a compatibilist solution to the problem of the relationship between divine and human freedom. It is argued that the asymmetry of ability constituted by our ability to foreknowledge influence the future and our inability to control the past results from the asymmetry of openness between fixed past and open future interpreted in terms of the asymmetry of counterfactual dependence. Therefore, if the asymmetry of openness is not true of some types of facts, then we may be able to control them even if they are facts about the past. It turns out that widely shared accounts of the nature and source of God’s foreknowledge entail that the asymmetry of openness does not apply to God’s past beliefs about future contingencies. Thus, it is unjustified to claim that we are unable to now do anything such that, if we were to do it, God’s past beliefs would have been different.
Artykuł poświęcony jest kompatybilistycznemu rozwiązaniu problemu relacji między Boską przedwiedzą a ludzką wolnością. W tekście argumentuje się, że asymetria polegająca na naszej zdolności do wypływu na przyszłość i braku analogicznej zdolności do kontroli przeszłości jest rezultatem asymetrii otwartości między przyszłością a przeszłością interpretowanej w kategoriach asymetrii kontrfaktycznej zależności. W konsekwencji, jeśli asymetria otwartości nie stosuje się do pewnych typów faktów, wówczas możemy posiadać zdolność do kontroli tych faktów, nawet jeśli są to fakty dotyczące przeszłości. Okazuje się, że z najbardziej rozpowszechnionych ujęć natury i genezy Boskiej przedwiedzy wynika, iż asymetria otwartości nie stosuje się do posiadanych przez Boga w przeszłości przekonań na temat przygodnych zdarzeń przyszłych. Zatem nieuzasadnionym pozostaje twierdzenie, że jesteśmy pozbawieni zdolności do uczynienia teraz czegoś takiego, że jeśli byśmy to zrobili, to Boskie przekonania byłyby w przeszłości inne niż były.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 147-161
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Losowość i natura Boga
Randomness and God’s Nature
Autorzy:
Bradley, James
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553345.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
losowość ontologiczna
losowość epistemiczna
atrybuty Boga
wszechmoc
wszechwiedza
wszechobecność
cel
władza
przedwiedza
przyczynowość
ontological randomness
epistemic randomness
God’s attributes
omnipotence
omniscience
omnipresence
purpose
sovereignty
foreknowledge
causality
Opis:
Dzisiejsza nauka odnotowuje liczne zjawiska, których natura wydaje się losowa. Jednakże wielu naturalistów, jak i teistów podziela przekonanie, że pojęcie losowości stoi w sprzeczności z treścią wiary chrześcijańskiej. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że naukowa koncepcja losowości i tradycyjne chrześcijańskie ujęcie natury Boga są wzajemnie zgodne. Co więcej, zostanie pokazane, że nie da się naukowo rozstrzygnąć, czy w świecie przyrody losowość faktycznie występuje. Niemniej losowość zostanie zdefiniowana jako pojęcie matematyczne przydatne do właściwego interpretowania danych naukowych. Natomiast w myśl ujęcia powszechnie przyjmowanego przez teologów systematycznych natura Boga jest zgodna z obecnością zjawisk losowych w przyrodzie.
Observations of apparently random phenomena are commonplace in science. However, randomness and Christian belief are often seen as incompatible, both by naturalists and by theists. This article argues that the scientific concept of randomness and the historic Christian understanding of God’s nature are compatible. It argues that the existence of randomness cannot be settled scientifically; nevertheless, it clarifies randomness as a mathematical concept, argues that it provides a plausible interpretation of scientific data, and argues that its existence is consistent with God’s nature as it is commonly understood by systematic theologians.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2014, 11; 205-240
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies