Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "fleksja" wg kryterium: Temat


Tytuł:
In Search of a Model for the Derivation of Dispositional and Passive Potential Adjectives Based on Participles in Irish
Autorzy:
Bloch-Trojnar, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1753686.pdf
Data publikacji:
2021-07-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
fleksja inherentna
przymiotnik odimiesłowowy
przymiotnik skłonnościowy
przymiotnik potencjalny
LMBM
Morfologia Rozproszona
język irlandzki
inherent inflection
departicipial adjective
dispositional adjective
passive potential adjective
Distributed Morphology
Irish
Opis:
This paper tests the explanatory potential of two competing separationist models, a lexicalist LMBM model and a constructionist DM model, in the analysis of overtly marked dispositional and passive potential adjectives based on participles in Irish. In LMBM, which upholds a strict division between lexical and morphosyntactic phenomena, Irish adjectives must be derived directly from the verbal root or a special allomorphic variant of the verbal root which is used in the context of adjectivising morphology. The first solution involves the multiplication of formal markers, the latter misses the formal and semantic relationship between the supposedly “special” verbal stem and the participle. DM fares better since there is no theoretical ban on the use of participles as bases for adjectives and the presence of participles in the structure of Irish adjectives is corroborated by distributional facts. The proposed structures form a continuum from verbal participles via adjectivised participles to deverbal adjectives.
W poszukiwaniu modelu derywacji odimiesłowowych przymiotników skłonnościowych oraz potencjalnych w języku irlandzkim Artykuł bada potencjał wyjaśniający dwóch separacyjnych modeli opisu językowego, tj. leksykalistycznego modelu LMBM (Lexeme Morpheme Base Morphology) oraz modelu DM (Morfologii Rozproszonej – Distributed Morphology), na podstawie analizy odimiesłowowych przymiotników skłonnościowych i potencjalnych w języku irlandzkim, które tworzy się za pomocą niezerowych wykładników morfologicznych. W modelu LMBM, w którym zjawiska leksykalne i morfo-syntaktyczne są rozdzielone, irlandzkie przymiotniki muszą być derywowane bezpośrednio od rdzenia czasownikowego lub specjalnego allomorfu rdzeniowego używanego w kontekście adjektywizacji. Pierwsze rozwiązanie pociąga za sobą zwiększenie ilości wykładników formalnych, drugie nie jest w stanie uchwycić formalnego i semantycznego związku pomiędzy ‘specjalnym’ allomorfem rdzeniowym a imiesłowem. Morfologia Rozproszona wypada lepiej, gdyż teoria ta nie nakłada ograniczeń na występowanie form fleksyjnych w strukturach przymiotnikowych. Ponadto obecność imiesłowów w strukturach przymiotnikowych znajduje potwierdzenie w testach dystrybucyjnych. Struktury te tworzą kontinuum: imiesłów – przymiotnik odimiesłowowy – przymiotnik odczasownikowy.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 11 Zeszyt specjalny; 29-62
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z zagadnień gramatyki onomastycznej
On the Questions of Onomastic Grammar
Autorzy:
Gałecki, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944746.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gramatyka onomastyczna
nazwy miejscowości
fleksja
język polski
ukraiński
rosyjski
poprawność gramatyczna
kompetencja nauczycieli
onomastic grammar
names of places
flexion
Polish language
Ukrainian language
Russian language
grammatical correctness
teachers’ competence
Opis:
The two articles describe discuss some questions of the flexion of local names that are genetically adjectival and functionally nominal, either in Polish or, broadly, within the Slavonic languages. There are two models of flexion that are proper to such names. They result from the adjectival structure of formation and nominal function of names. Among average language users the variant inflectional forms give rise to question about their linguistic correctness. The examples of teachers’ incompetence with regard to onomastic grammar prove that they cannot general language users to understand such problems. The reasons for this state of affairs should be seen in the quality of education and unwillingness to self-education.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 6; 39-48
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fleksja rzeczownika w Książkach o wychowaniu dzieci Erazma Glicznera na tle XVI-wiecznych tendencji normalizacyjnych
Inflection of nouns in Książki o wychowaniu dzieci by Erazm Gliczner at the background of sixteenth century standardisation trends
Autorzy:
Gozdek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684141.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Erazm Gliczner
fleksja rzeczownika
XVI wiek
poradnik pedagogiczny
językoznawstwo historyczne
historia języka polskiego
sixteenth century
inflection of nouns
pedagogical book
historical linguistics
history of Polish language
Opis:
The subject of this study is inflection of nouns in Książki o wychowaniu dzieci [...] (Cracow 1558) by Erazm Gliczner. The main research aim was verifying progressive of standardisation of the Polish language in comparison to the first part of the sixteenth century. Due to the fact that sixteenth century was a time of the biggest development of Polish language changes were dynamic. Presented research results are only general trends but they show us a progress of normalization. Polish author had a good intuition with regard to developmental tendencies of 16th Polish language. He usually was choosing new variants of inflection forms.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2018, 52; 35-47
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Właściwości fonetyczne i fleksyjne języka familijnego Joachima Lelewela (na podstawie listów do najbliższych)
Phonetic and inflexive properties of the family language of Joachim Lelewel (on the basis of letters to his family)
Autorzy:
Jaros, Violetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475489.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
język familijny
idiolekt
list
fonetyka
fleksja
family language
letter
idiolect
fhonetic
inflexive
Opis:
Przedmiotem artykułu są właściwości fonetyczne i fleksyjne języka familijnego Joachima Lelewela. Podstawę materiałową stanowi dwutomowy zbiór korespondencji pisanej z wielu miejsc pobytu historyka w różnych okresach jego życia do rodziców i rodzeństwa. Analiza łączy perspektywę socjolingwistyczną z historycznojęzykową. Prowadzono ją dwukierunkowo – wyekscerpowane zjawiska odnoszone były do zasobów współczesnego uczonemu systemu językowego polszczyzny ogólnej oraz dialektu północnokresowego i mazowieckiego. Podstawowym wyróżnikiem języka familijnego Lelewela w obrębie fonetyki i fleksji jest jego wariantywność oraz obecność elementów o nacechowaniu archaicznym i regionalnym.
The subject of the article are phonetic and inflexive properties of the family language of Joachim Lelewel. The analysis combines the sociolinguistic perspective with the historical and linguistic perspective. Substantial basis consists in two volumes of correspondence written in many places visited by the historian at different stages of his life to his parents and siblings. The analysis was conducted in a two fold manner — the excerpted phenomena were referenced back to the resources of the general Polish language system contemporary to the writer and to the north-borderland dialect and to the masovian dialect. The basic distinction of Lelewel’s family language in field of phonetics and inflection is its variants and presence of archaic and regional elements.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2019, 33; 255-268
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy oboczne miejscownika liczby pojedynczej (w) domu – (w) domie w gwarach polskich na Litwie.
Alternations of the locative case, singular (w) domu – (w) domie in polish dialects in Lithuania.
Autorzy:
Karaś, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498464.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
rzeczownik,
fleksja,
analogia,
gwary polskie na Litwie
noun,
inflection,
analogy,
Polish dialects in Lithuania
Opis:
W niniejszym artykule omówiono oboczne formy miejscownika liczby pojedynczej rzeczownika męskiego dom: (w) domu – (w) domie (a więc zgodną z normą ogólnopolską i analogiczną, powstałą w wyniku wyrównania końcówki fleksyjnej do pozostałych rzeczowników męskich twardotematowych) w gwarach polskich na Litwie, ich zakres i zasięg oraz frekwencję. Podstawą materiałową rozważań jest zbiór 235 form miejscownika lp. rzeczownika dom (domu, domie) i 3 przykłady formy doma wyekscerpowane z nagrań dokonanych w 4 podstawowych enklawach polskojęzycznych, tj. na obszarze ignalińskim, jezioroskim, kowieńskim i wileńskim.
In this article, the author presents alternative forms of the locative case in the singular of the masculine noun dom: (w) domu – (w) domie (i.e. one which complies with the general Polish standard and a parallel one, a result of levelling an inflection ending to the remaining hard-stem masculine nouns) in Polish dialects in Lithuania, their ranges and frequency. The article is based on a collection of 235 forms of the locative case singular of the noun dom (domu, domie) and 3 examples of the form doma, excerpted from recordings made in 4 major Polish-speaking enclaves i.e. Ignalin, Jeziorosk, Kaunas and Vilnius.
Źródło:
Gwary Dziś; 2018, 10; 79-98
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość lingwistyczna (przyszłych) lektorów języka polskiego jako obcego – kilka uwag o znajomości fleksji imiennej
Metalinguistic awareness of the (prospective) teachers of polish as a foreign language – some remarks on the knowledge of declension
Autorzy:
Karasek, Magdalena
Gaze, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680433.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gramatyka funkcjonalna
świadomość lingwistyczna
kompetencje nauczycieli
fleksja imienna
glottodydaktyka
język polski jako obcy
functional grammar
metalinguistic awareness
teacher competences
declension
teaching Polish as a foreign language
Opis:
The article concerns the issue of linguistic awareness among students who attend the program for the prospective teachers of Polish as a foreign language at the Faculty of Philology at the University of Lodz. In the text, we present and comment on the results of a survey study among 52 students. The survey consisted of questions on basic issues of functional grammar of the Polish language in the area of declension, which are presented to learners of Polish as a foreign language. The analysis led to the proposal to introduce the notion of didactic metalinguistic awareness, related to the peculiar character of foreign language teaching, which would complement the metalinguistic awareness.
Artykuł porusza zagadnienie świadomości lingwistycznej studentów – słuchaczy specjalizacji glottodydaktycznej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. W tekście zostały przedstawione i omówione wyniki analizy badania ankietowego przeprowadzonego w grupie 52 studentów. W kwestionariuszu umieszczono pytania dotyczące podstawowych problemów z gramatyki funkcjonalnej języka polskiego z zakresu fleksji imiennej, które omawiane są przez nauczyciela języka polskiego jako obcego podczas zajęć z cudzoziemcami. Analiza materiału badawczego zaowocowała propozycją wprowadzenia pojęcia glottodadaktycznej świadomości lingwistycznej, związanej ze specyfiką pracy nauczyciela języka obcego, będącej dopełnieniem świadomości lingwistycznej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 139-148
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy aorystyczne w XVII-wiecznych polonikach kijowskich
Aoristic Forms in the Seventeenth-Century Kiev Polonicas
Autorzy:
Klimek, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943992.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aoryst
czasownik
fleksja
polszczyzna kresowa
polszczyzna XVII wieku
tryb warunkowy
aorist
verb
flexion
border Polish
seventeenth-century Polish
the conditional
Opis:
This paper belongs to a cycle of studies on the Polish language in Kiev. It draws on to Zofia Kurzowa’s publication, which revised some opinions on the temporal and geographic ranges of aorist and the conditional that was formed by analogy from -bych, -bychmy. The sources here are Polish prints edited by Kiev-Pechersk Lavra. On their basis past and conditional forms have been presented, the cohesion of enclitical elements with various parts of speech and determinants of the grammatical person. Such data confirmed Kurzowa’s thesis that forms of the type robilichmy (we were doing) robilibychmy (we would do) were used much longer than only until the beginnings of the seventeenth century. What is more, they were well-known not only in the kind of Polish that was spoken in Małopolska region.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 29-40
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siedemnastowieczna polszczyzna kijowska w panegirykach Stefana Jaworskiego
17th-century Kiyvan Polish in Stefan Jaworski’s Panegyrics
Autorzy:
Klimek-Grądzka, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468405.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
dialects of Polish
inflection
phonetics
history of the Polish language
polszczyzna regionalna
fleksja
fonetyka
historia języka polskiego
Opis:
The article discusses a regional variety of Polish spoken in Kiyv preserved in the Polish-Latin panegyrics composed by Stefan Jaworski (1656(8)–1722) to venerate Warłam Jasiński. The analysis aims at drawing a catalogue of phonetic, inflectional, word formation and syntactic idiolectal features of this variety as juxtaposed against the 17th century standard Polish. The analysis reveals the poet’s fluency in a language that was foreign (second) to him. This fluency also covers the poet’s skill in using varietal forms to achieve artistic aims. The regional forms subject to the study often display closeness to the ones in the Borderland variety of Polish, yet with an idiolectal inflectional features, e.g.: a large number of participles ending in -owszy or frequent cases of l/ł alternation.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2019, 6; 75-83
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The dynamics of changes within grammatical gender of dialectal nouns – selected issues
Dynamika zmian w obrębie rodzaju gramatycznego rzeczowników gwarowych – wybrane zagadnienia
Autorzy:
Kobus, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007916.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
inflection
grammatical gender
dialect
language of villages
fleksja
rodzaj gramatyczny
gwara
język mieszkańców wsi
Opis:
Due to problems with obtaining the materials and the description thereof, dialectal inflection is an element of language which does not attract lots of dialectologists’ attention. On the other hand, the inflection of Wielkopolska dialects poses more problems in the description because there is no startingpoint in the form of previous characteristics of inflection that would create a need for a continuous description that shows the changes in the evolution of a dialect. The language spoken in rural areas in the late 20th and the early 21st centuries has entered a stage of dynamic changes on all its levels. Thisfact cannot be disregarded in selecting the appropriate research tools. Dialectal inflection cannot be unambiguously categorised, it is full of inconsistencies and deviations from (what seems to be) the adopted paradigm. As a result, it is much more interesting to show it as a flexible creation of oral language i.e. in a dynamic way, resulting from statistical analyses.The dynamics of inflection forms within grammatical gender is a part of a larger monograph dedicated to the gender-related variability of nouns and the change of gender in the course of inflection and the well-recognised opposition of masculine gender and non-masculine gender. My intention was not onlyto describe phenomena of grammatical gender of the nouns recorded in contemporary Wielkopolska as well as to show the changes against the material from the 1950s–1980s.The gender category defies attempts at restoring some normative order in it. Oral language is particularly susceptible to gender-related variations where the rules of correction are suspended. Oral language tends to be dynamic and this active nature determines the intensity of the specific features of the spokenvariety of the Polish language – the right form is created when an act of speech appears (conformity with the general Polish norm does not count – communication prevails). Despite its specificity, the spoken variety stays within the more or less flexible language norm. An analysis of the materials intended to illustrate the dynamics of changes within grammatical gender leads to drawing general conclusions. Dialects are a variety of the national language to which we would like to attribute many distinctive historical and even pre-historical features. However, this is a variety of language which evolves as do the other varieties of the national language. Speakers will always choose forms which suffice for an efficient act of communication. Dialects are at a stage of their development where researchers try to determine elements typical of a dialect and forget to examine their latest structure which results from the latest communication needs of speakers in rural areas.
Fleksja gwarowa należy do tych elementów systemu językowego, które ze względu na trudności z pozyskaniem materiałów i sposobem ich opisu, nie jest częstym obiektem zainteresowania dialektologów. Natomiast fleksja gwar wielkopolskich jest dodatkowo trudna w opisie, gdyż brak tu punktu wyjścia w postaci wcześniejszej charakterystyki problemu odmiany, któryby generował potrzebę opisu kontynuującego, pokazującego zmiany na drodze ewolucji systemu gwarowego. Język mieszkańców wsi na przełomie XX i XXI w. znalazł się w fazie dynamicznych przemian na wszystkich poziomach sytemu językowego. Fakt ten nie może zostać pominięty w doborze odpowiednich narzędzi badawczych. Fleksja gwarowa wymyka się jednoznacznemu zaszeregowaniu, jest pełnaniekonsekwencji i odchyleń od (wydawałoby się) przyjętego paradygmatu. Wszystko to sprawia, że znacznie bardziej interesujące jest ukazanie jej jako plastycznego tworu języka mówionego, zatem w sposób dynamiczny, uzyskany na podstawie analiz statystycznych.Dynamika form fleksyjnych w obrębie rodzaju gramatycznego to opracowanie będące częścią większej monografii, a poświęcone zagadnieniu wariantywności rodzajowej rzeczowników oraz zjawisku zmiany rodzaju podczas odmiany, a także znanej kwestii opozycji rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego.Moim zamiarem było nie tylko opisanie ciekawszych zjawisk z zakresu rodzaju gramatycznego rzeczowników zaobserwowanych w języku współczesnych Wielkopolan, ale i wykazanie zmian w zestawieniu z materiałami lat 50.–80.Kategoria rodzaju wymyka się próbom normatywnego jej uporządkowania. Szczególnie podatny na wariancje rodzajowe jest język mówiony, gdzie niejako zasady dotyczące poprawności ulegają zawieszeniu. Język mówiony ma naturę dynamiczną i ten właśnie jego aktywny charakter determinuje stopień natężenie poszczególnych cech mówionej odmiany polszczyzny – odpowiednia forma powstaje z chwilą kreowania aktu mowy (nie liczy się zgodność z normą ogólnopolską – ważna jest przede wszystkim komunikatywność). Mimo swej specyfiki odmiana mówiona mieści się w ramach mniej lubbardziej elastycznej normy języka.Analiza materiałów, mających zilustrować dynamikę zmian w obrębie rodzaju gramatycznego, daje przesłanki do wyciągnięcia wniosków ogólnych. Gwary są tą odmianą języka narodowego, której chcielibyśmy przypisywać wiele cech dystynktywnych, historycznych, a nawet prahistorycznych. Jednakże jest to odmiana języka, która ulega ewolucji wraz z resztą odmian języka narodowego. Użytkownicy języka będą zawsze wybierać takie formy, które wystarczają dla sprawnego przeprowadzenia aktu komunikacji. Gwary znalazły się w takim momencie swojego rozwoju, w którym badacze starają się wyłuskiwać elementy typowe dla dialektu, zapominając o badaniu aktualnej ich struktury – wynikającej z bieżących potrzeb komunikacyjnych użytkowników języka wsi.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 65-110
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Mówienie o sobie" w Piotra Zaremby wspomnieniach prezydenta Szczecina
"Talking about oneself" in Piotr Zarembas memories of the Szczecin city mayor
Autorzy:
Kozaryn, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369813.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
językoznawstwo
język osobniczy
fleksja
składnia
linguistics
individual language
inflection
syntax
Opis:
Artykuł dotyczy wybranych sposobów „mówienia o sobie”, rozumianego jako sposoby wyrażania przez mówiącego stanów przez siebie doznawanych, głoszonych przez siebie sądów, przekonań, swej woli, w Piotra Zaremby części piątej Wspomnień prezydenta Szczecina: 1949 – rok stabilizacji. Przeprowadzone rozważania, w kontekście języka osobniczego, pozwoliły na stwierdzenie, że język pierwszego prezydenta Szczecina jest aktualizacją polskiego języka ogólnego typową dla ludzi wykształconych przed wojną, dla których język był wartością, którzy zdawali sobie sprawę z jego roli i siły jako elementu kreującego rzeczywistość. Nie ma jednak podstaw do uznania, że Piotr Zaremba był jednostkę wybitną w tym względzie.
The article discusses selected methods of "talking about oneself", understood as the methods of expressing by the speaker of the experienced states, beliefs and his intentions in the fifth part of Piotr Zaremba's Memories of the Szczecin City Mayor: 1949 – the Stabilization Year. The discussion, in the context of individual language, made it possible to conclude that the language of the first Szczecin mayor is the actualization of the general Polish language typical for educated people before the war, for whom their language was a value, who realised the role and the power of language as an element creating the reality. Nevertheless, there are no grounds for considering Piotr Zaremba as an outstanding individual in this respect.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2014, 22/3; 179-188
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fleksyjne wykładniki stylizacji na polszczyznę Żydów w przedwojennym szmoncesie kabaretowym
The inflexional phenomena of stylisation on Jewish Polish in the pre-war cabaret szmonces
Autorzy:
Krasowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475674.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
stylizacja językowa
fleksja
polszczyzna Żydów
szmonces
kabaret w Polsce
stylisation
inflexion
Jewish polish
cabaret in Poland
Opis:
Artykuł jest poświęcony stylizacji językowej w przedwojennych szmoncesach kabaretowych. Przyjmując perspektywę lingwistyczną, autorka analizuje zjawiska fleksyjne, które stały się językową kanwą szmoncesów: błędy związane niedostateczną znajomością polszczyzny oraz interferencje wewnętrzne i zewnętrzne (z językiem jidysz). W tekstach kabaretowych zabiegi te pełnią funkcję identyfikacyjną (wskazują na żydowskiego bohatera utworu) i gatunkotwórczą, służą także wywołaniu efektu komicznego. Analiza środków wykorzystanych przez autorów szmoncesów jest rozszerzeniem i uzupełnieniem badań nad polszczyzną Żydów w tekstach literackich i ludowych, które w latach 80. XX w. prowadziła Maria Brzezina.
The article is devoted to language stylization in pre-war cabaret szmonces. Accepting the linguistic perspective, the author analyzes inflectional phenomena, which became the linguistic canvas of szmonces: mistakes related to insufficient knowledge of Polish as well as internal and external interference (with the Yiddish language). In cabaret texts, these means have both the identifying function (they point out to a Jewish character) and the genre-making function, they also serve to create a comic effect. The analysis of measures used by the authors of szmonces is an extension and supplement to the study of the Polish language of Jews in literary texts that Maria Brzezina conducted in the 1980s.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2019, 33; 243-254
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fleksja w strukturze i ewolucji języka jako przedmiot badań językoznawczych
Inflection in the Structure and the Evolution of Language as a Focus of Linguistic Research
Autorzy:
Książek-Bryłowa, Władysława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954219.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
fleksja polska
ewolucja języka
warianty fleksyjne
deklinacja
koniugacja
Polish inflection
evolution of the language
inflectional variants
declension
conjugation
Opis:
The focus of the author’s interest is the overwiev of various problems within the field of inlection. The author differentiates between the internal and external inflection and highlights paradigmatics and the descriptions of inflectional catergories. According to her, the research perfomed by Jerzy Kuryłowicz marked the breakthrough in the field and resulted in the introduction of the term: isomorphism. Structural descriptions were particularly important (the approaches of I. Bajerowa, M. Honowska,W.Rzepka), as well as normative ones (H. Satkiewicz and W. Książek – Bryłowa). The author compiles also the works concerned with literary language and inflectional categories in the history of the Polish language.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 6; 31-51
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepraktyczność polszczyzny a przemiany fleksji nominalnej w pokoleniu sieci
Impracticability of the Polish Language and the Changes of the Nominal Inflection in the Network Generation
Autorzy:
Kurek, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171620.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
nominal inflection
linguistic changes
network generation
impracticability
fleksja
zmiany językowe
pokolenie sieci
niepraktyczność
Opis:
The subject of the article is the “impracticability of the Polish language” understood as the uselessness of Polish in terms of comfortable communication among the members of the network generation, especially through the Internet and mobile phones. This generation perceives language only as a useful code. Young people believe that the basic advantage of Polish should be the simplicity of sending-receiving mechanisms. It means aiming at the optimisation of the Polish language that, in future, may result in significant simplifications and system changes from the inflectional type to the synthetic-analytical type.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2020, 15; 154-162
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język Ewangeliarza 1771 r. w konfrontacji z językiem pierwszej drukowanej Biblii cerkiewnosłowiańskiej (na przykładzie fleksji imiennej i werbalnej)
Language of the gospel (1771) in comparition with the first complete printed edition of the church Slavonic Bible (1581)(nominal and verb inflection)
Autorzy:
Kurianowicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951000.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Biblia cerkiewnosłowiańska redakcji ruskiej
fleksja imienna
fleksja werbalna
Opis:
The article is focused on morphological analysis of two Slavonic Gospels: the first complete printed edition of the Church Slavonic Bible (1581) and the18th century altar Gospel, which is kept in Orthodoxmonastery in Jabłeczna (south–east Poland). The comparison of these two texts on linguistic level permits to ascertain, that over three hundred years morphological features nouns and verbs have changed. The main aim of these changes was to eliminate a homonymy which hindered text perception and caused many misunderstandings. In order to improve the biblical text, proofreaders replaced soft endings with hard endings. Did they achieve their aim? Only the Church Slavonic Bible readers can answer this question.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 207-216
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starzy piloci na moście, czyli dyskretny urok alternacji
Autorzy:
Madelska, Liliana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042393.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
język polski jako obcy
alternacje (oboczności) morfonologiczne
fleksja
słowotwórstwo
świadomość glottodydaktyczna
Polish as a foreign language
morphonological alternations
flexion
word formation
glottodidactic awareness
Opis:
Język polski niesłusznie uchodzi za trudny, skomplikowane natomiast wydawać się mogą alternacje morfonologiczne, które występują w odmianie czasowników, rzeczowników, przymiotników, liczebników, zaimków i imiesłowów, w stopniowaniu, a także w słowotwórstwie. Artykuł pokazuje, iż do uporządkowania z pozoru chaotycznego świata polskich alternacji wystarczy kilka prostych reguł. Ucząc języka polskiego jako obcego, warto wprowadzać te reguły krok po kroku już na początkowym etapie nauki. Warto pamiętać, że odpowiednio zaprezentowane przykłady mówią czasem więcej niż długie komentarze metajęzykowe. Przy takim podejściu liczne formy gramatyczne nie jawią się jako ocean wyjątków, lecz jako sieci powiązań, które da się opanować.
Polish is wrongly regarded as a particularly difficult language. Morphonological alternations that occur in verbs, nouns, adjectives, numerals, pronouns and participles, in gradation, as well as in word-formation, seem to be difficult, indeed. This article demonstrates that a few simple rules suffice to organise the seemingly chaotic world of Polish alterations. When teaching Polish as a foreign language, it is worth introducing these rules step by step from the initial stage of learning. Furthermore, properly presented examples can be more instructive than lengthy metalinguistic comments. With this approach, numerous grammatical forms do not appear to be an ocean of exceptions, but a network of waterways that can be navigated safely.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 155-176
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies