Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "filozofia średniowieczna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Tomasz z Akwinu o radości ze zła, które przytrafia się innym
Thomas Aquinas on Taking Pleasure in Other’s Misfortune
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232714.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Schadenfreude
moral psychology
Thomas Aquinas
medieval philosophy
psychologia moralna
Tomasz z Akwinu
filozofia średniowieczna
Opis:
Tematem artykułu jest Tomasza z Akwinu koncepcja radości, której źródłem jest cierpienie innych osób (Schadenfreude). Pierwsza część obejmuje opis starożytnych źródeł Schadenfreude, którymi inspirował się Akwinata. Druga część dotyczy koncepcji nienawiści, która stanowi podstawę dla Schadenfreude. W trzeciej zaś części jest przedstawiona Tomaszowa próba rozróżnienia rozmaitych przypadków występowania Schadenfreude oraz ich częściowego moralnego usprawiedliwienia.
The article presents Thomas Aquinas’ concept of pleasure in other’s misfortune (Schadenfreude), i.e. specific joy, the source of which is the suffering of other people. The first part describes the ancient Schadenfreude sources that inspired Aquinas. The second part deals with the concept of hatred that underlies the concept of Schadenfreude. In the third part, it is presented Aquinas’ attempt to distinguish between various cases of the occurrence of Schadenfreude and an attempt of their moral justification.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 231-246
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakich przyjemności będzie doświadczał człowiek zbawiony? Stanowisko św. Tomasza z Akwinu
What Pleasures Will a Resurrected Person Experience? St. Thomas Aquinas’s Position
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22774465.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
przyjemność
ciało zmartwychwstałe
beatitudo
Tomasz z Akwinu
filozofia średniowieczna
pleasure
resurrected body
Thomas Aquinas
medieval philosophy
Opis:
Niniejszy artykuł dotyczy przyjemności osób zbawionych, czyli przyjemności (zmysłowych i cielesnych), jakich zbawiony będzie doświadczał w stanie visio beatifica. Choć ze swej natury problem ten jest zagadnieniem teologicznym, wynikającym bezpośrednio z eschatologii chrześcijańskiej, to jednak w niniejszym artykule skupiono się na podstawowych problemach filozoficznych, jakie pojawiły się w badaniach Tomasza z Akwinu. Artykuł obejmuje trzy części. Pierwsza dotyczy ogólnej dyskusji Tomasza z Akwinu na temat przyjemności cielesnej w beatitudo. W szczególności zbadam argument Akwinaty, że przyjemność cielesna jest koniecznym elementem beatitudo i jest immanentna w szczęściu ostatecznym. W drugiej części artykułu przyjrzę się rozumieniu przez Tomasza statusu zmartwychwstałego ciała. Wreszcie w części trzeciej przedstawię poszczególne przyjemności cielesne, których prawdopodobnie doświadczy zbawiony człowiek.
This article concerns the pleasure of the blessed, i.e. the pleasure (sensual and bodily) that a blessed person will experience in the visio beatifica state. Although by its very nature this problem is a theological issue arising directly from Christian eschatology, this article focuses on the underlying philosophical problems raised by Thomas Aquinas’s research. The article includes three sections. The first concerns Thomas Aquinas’s general discussion of the bodily pleasure contained in beatitudo. In particular, I will examine Aquinas’s argument that bodily pleasure is a necessary part of beatitudo and is immanent in ultimate happiness. In the second part of the article, I will look at Thomas’s understanding of the status of the resurrected body. Lastly, in the third part I will specify the individual bodily pleasures that the saved person will probably experience.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2022, 58, 2; 31-51
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Middle Color: A History of a Problem in Thirteenth Century Oxford Commentaries on De sensu et sensato
Autorzy:
Mansfeld, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1621445.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
theory of colour
Aristotle
medieval natural philosophy
Adam of Buckfield
Geoffrey of Aspall
De sensu et sensato
teoria koloru
Arystoteles
średniowieczna filozofia przyrody
Adam z Buckfield
Geoffrey z Aspall
Opis:
The intersections between philology and philosophy are visible in the interpre tations of passages of Aristotle’s De sensu et sensato devoted to the so-called middle color (color medius) by several philosophers active in Oxford in the mid dle of the thirteenth century, such as Adam of Buckfield, Adam of Whitby and Geof frey of Aspall. In their work, they had to struggle not only with problems originating from De sensu et sensato itself, but also with others caused by the poor quality of its only translation available at that time. They also discussed a new philosophical problem emerging from Aristotle’s text: if there is a sequence of colors stretched between white and black, where middle colors are evenly distributed throughout it according to the ratio of whiteness and blackness in each of them, there must be a color in which the ratio is perfectly even and, therefore, it has to occupy the position in the very middle of the sequence. My paper presents their search for the middle color par excellence and intense discussions on the nature of the middle color.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2021, 54; 127-154
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Est Deus omnino simplex?” Prostota Boga w ujęciu św. Tomasza z Akwinu
„Est Deus Omnino Simplex?”: The Simplicity of God According to Thomas Aquinas
Autorzy:
Kołodziejczyk, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488216.pdf
Data publikacji:
2020-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prostota Boga
filozofia średniowieczna
atrybuty Boga
metafizyka składników
teologia filozoficzna
God’s simplicity
medieval philosophy
divine attributes
the metaphysics of constituents
philosophical theology
Opis:
Doktryna Bożej prostoty przez wieki znajdowała się w sercu teologii chrześcijańskiej. W dojrzałej myśli św. Tomasza z Akwinu prostota zajmuje pośród Boskich atrybutów uprzywilejowane miejsce. Byt prosty — czy też całkowicie prosty — to taki, który nie posiada żadnych części czy składników. To, że Bóg jest całkowicie prosty, oznacza, że nie wykazuje On żadnego z siedmiu wyszczególnionych przez Tomasza (i jego zdaniem jedynych możliwych) złożeń. Argumenty, jakimi św. Tomasz uzasadnia tezę o Bożej prostocie, podzielić można na cztery typy, które nazwałem: argumentem z braku możności, argumentem z uprzedniości części wobec całości, argumentem z uprzedniego twórcy oraz argumentem z doskonałości. Wszystkie one za punkt wyjścia przyjmują utożsamienie Boga z pierwszą przyczyną wszystkich rzeczy. Dodają do tego charakterystyczne dla siebie przesłanki. Pierwszy — że pierwsza przyczyna nie posiada możności, a każdy byt złożony musi ją posiadać. Drugi — że wszystko, co złożone jest zależne od swoich części, a pierwsza przyczyna nie jest od niczego zależna. Trzeci — że wszystko, co złożone wymaga czynnika sprawczego lub wyjaśnienia, a pierwsza przyczyna go nie posiada. Czwarty — że pierwsza przyczyna jest bytem doskonale dobrym, a byt taki nie może być złożony. W świetle przeprowadzonych analiz pierwsze dwa rozumowania wydają się niezadowalające. Trzeci zaś dowód stanowi dobre uzasadnienie dla rozważanej tezy, a czwarty może służyć za dodatkowe, choć słabsze, jej uzasadnienie.
Throughout the centuries, the doctrine of divine simplicity laid at the heart of Christian theology. In Thomas Aquinas’ mature thought, simplicity occupies a privileged place among other attributes of God. A simple (or completely) simple being is a being that does not consist of any parts or constituents. God’s being simple means that he does not exhibit any of the seven (and according to Aquinas the only possible) types of composition. The arguments that serve as the justification for this thesis can be divided into four groups which I labeled: the argument from the lack of potentiality, the argument from the priority of parts to the whole, the argument from the anterior maker and the argument from perfection. All of them begin with identifying God with the first cause of all things and add other premises that are specific to them. The first argument — that the first cause does not have potentiality and every composite being does have it. The second — that everything that is composite depends on it’s parts while the first cause is not dependent upon anything. The third — that every composite being needs a cause or explanation and the first cause has neither. The fourth — that the first cause is a perfectly good being and such a being cannot be composite. The analyses that were conducted show that the first two reasonings seem to be unsound. The third of the arguments provides a fine justification for the thesis in question. The fourth may serve as an additional, but weaker justification for it.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 1; 77-97
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józefa M. Bocheńskiego koncepcja historii filozofii
Autorzy:
Andrzejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1966109.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Józef M. Bocheński
historia filozofii
filozofia starożytna
filozofia średniowieczna
filozofia nowożytna
filozofia współczesna
History of philosophy
classic philosophy
medieval philosophy
modern philosophy
contemporary philosophy
Opis:
The notion of history of philosophy is initiated by Bocheński by presentation of the notion of history itself which, according to him for the fact of treating the past („that what happened”), has two meanings: subject meaning (past events) and object meaning (historiosophy). Both of them can be further divided into two parts: history of facts and history of doctrines. History of philosophy is a typical history of doctrines. The second element of the name „history of philosophy”- which is philosophy-is etymologically linked to wisdom, present in numerous meanings: in antiquity its was simply a synonim of science. In the Middle Ages we observe division of human knowledge to revealed knowledge and natural knowledge, the latter one, in its aspect of exploring the ultimate principles and causes is called philosophy. In modern times philosophy was questioned at all or the entire science was included in its scope. For that reason Bocheński establishes the set of topics which are constantly present in the history of philosophy and which can be classified as strictly philosophical issues. They are: 1) the question of cognition (can we cognize truth?); 2) the question of science; 3) ontological issues (universalities, existence or non-existence of plurality); 4) questions of relation of science and psychic; 5) axiological issues (ethics, esthetics, philosophy of religion); 6) the question of absolute (God, eternal matter). Bocheński stresses that questions proper to philosophy can not be classified as one of the science and, what is more, contemporary methodology of science will rather not change this situation. Striking in that presentation is the lack of issues regarding philosophy of being (existence, essence, substance, accidental properties, relations, causes) with little exemption of philosophy of being inc-luded in the question of absolute. When it comes to division of history of philosophy, we may say that according to Bocheński it should follow analogically the traditional division of the European history such as classic, medieval, modern and contemporary times
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2020, 1, 9; 433-451
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura intelektualna Żydów sefardyjskich w średniowiecznej Hiszpanii
Intellectual Culture of the Sephardic Jews in Medieval Spain
Autorzy:
Zając, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807258.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura sefardyjska
średniowieczna Hiszpania
filozofia żydowska
poezja sefardyjska
Sephardic culture
medieval Spain
Jewish philosophy
Sephardic poetry
Opis:
W średniowiecznej Hiszpanii diaspora żydowska zwana sefardyjską stworzyła wspólnotę bogatą pod względem religijnym, gospodarczym, kulturalnym i intelektualnym. Dzieje i losy hiszpańskich Żydów były ściśle związane z dwoma kręgami religijno-kulturowymi. Najpierw z utworzonym przez islam kalifatem, a następnie, za czasów rekonkwisty, która stopniowo odzyskała al-Andalus, z Kościołem katolickim. Ten specyficzny kontekst historyczny i społeczno-kulturowy ukształtował sefardyjskie życie kulturalno-intelektualne. Artykuł prezentuje ich wkład w hiszpańską kulturę od VIII wieku aż do pamiętnego 1492 r., w którym zostali wygnani, zapoznając czytelnika z bogatym dorobkiem intelektualnym zarówno w dziedzinie humanistyki (poezja, filozofia), jak też medycyny, matematyki czy astronomii.
The Jewish Sephardic Diaspora in Medieval Spain created a rich community in regards to religious, economic, cultural and intellectual aspects. The history and the fate of the Spanish Jews were closely related to the two religio-cultural circles: the first was formed within the Islamic Caliphate, and the second alongside the Catholic Church during the Reconquista, which gradually regained al-Andalus. This specific historical and socio-cultural context shaped Sephardic cultural and intellectual life. The article presents their contribution to Spanish culture from the 9th to the 15th century and familiarizes with the rich intellectual achievements both in the humanities (poetry, philosophy) as well as in medicine, mathematics and astronomy.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2014, 5, 4; 35-65
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy przedmiotem radości może być coś innego niż Bóg? Augustyn, Piotr Lombard, Bonawentura o "usus" i "fruitio"
Can the object of joy be anything other than God? Augustine, Peter Lombard and Bonaventure on ‘usus’ an d ‘fruitio’
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431115.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
usus
fruitio
commentaries on 'Sentences'
joy
pleasure
desire
Bonaventure
Augustine
Peter Lombard
medieval philosophy
komentarze do 'Sentencji'
radość
przyjemność
pragnienie
Bonawentura
Św. Augustyn
Piotr Lombard
filozofia średniowieczna
Opis:
This article discusses the historical development of the concept of joy in medieval philosophy and theology. It focuses on the problem of the relation between “usus” and “fruitio”. The former concept (“use”) connotes the whole spectrum of possible attitudes of man in his relation to temporal goods. The use of temporal goods by man is an earthly, temporal, and secular experience. It can take a sinful form – sensual pleasures – or a religious form, in which case it becomes a foretaste of eternal happiness. The second concept (fruitio) means happiness, and it is the fulfillment of the sum total of all human desires. Fruitio only occurs after death, and it is an element of beatifica visio. Usus concerns changeable, temporal goods, while the only object of fruitio is God. This article is devoted to the question of whether the object of fruitio can be anything other than God, i.e. whether the temporal good can be the object of full joy, and if so, how. An answer to this question would require an analysis of a number of specific issues: what conditions (subjective, objective) would have to be met in order for the use of the temporal good to qualify for joy? How does the moral evaluation of the use of such goods proceed? What are the emotional components of usus? In other words, the central problem of this article is the concept of usus (the use of temporal goods) and the medieval interpretations of this concept as a connotating human experience of temporal (incomplete) joy caused by earthly goods. Mainly, the article concentrates on three authors: Augustine, Peter Lombard and Bonaventure, and presents three different theories of joy: joy as a possession of the desired object (Augustine), joy as longing for a desired object (Peter Lombard) and joy as distance to the desired object (Bonaventure). Lastly, the article argues that the development of the concept of joy in the period between 395 BC and the second half of the thirteenth century is the history of an ever greater appreciation of joy and the perception of its proper meaning in human life.
Artykuł omawia historyczny rozwój koncepcji radości w filozofii i teologii średniowiecznej. Koncentruje się na trzech autorach: Augustynie, Piotrze Lombardzie i Bonawenturze, i przedstawia kolejne trzy teorie radości: radość jako posiadanie pożądanego przedmiotu (Augustyn), radość jako oczekiwanie na pożądany przedmiot (Piotr Lombard) oraz radość jako dystans w stosunku do pożądanego przedmiotu (Bonawentura). Wreszcie, artykuł argumentuje, że dzieje radości w okresie 395–druga połowa XIII wieku to dzieje coraz większego docenienia radości i dostrzeżenia jej właściwego znaczenia w życiu człowieka.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 3; 5-32
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstanty Michalski CM – historyk filozofii wieków średnich
Autorzy:
Piech, Stanisław Ludwich
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669295.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Michalski Konstanty
history of philosophy
scholastics
medieval Polish philosophy
Corpus Philosophorum Medii Aevi
Dante Alighieri
Jagiellonian University
historia filozofii
scholastyka
średniowieczna filozofia polska
Uniwersytet Jagielloński
Opis:
Rev. Konstanty Michalski, CM, (1879–1947), a philosopher, historian of philosophy, professor and rector of the Jagiellonian University as well as an active member of the Historical-Philosophical Department of the Polish Academy of Learning; he was chairman of the Commission of the History of Philosophy in Poland and Vice-Director of the Department. He experienced the horrors of the concentration camp in Sachsenhausen near Berlin. Michalski’s academic achievements in the field of the history of medieval thought include three thematic groups: Polish philosophy, Western philosophy and philosophical-theological thought of Dante Alighieri.While investigating the 14th century philosophical trends and problems of Scholasticism, Michalski concluded that the dynamics of mediaeval thought was strictly related to the reception of Aristotle’s works and their Arabic and Greek commentators. Together with Aleksander Birkenmajer he put forward a project of a critical edition of the Latin translations of Aristotle’s works, Latin translations of the Arabic and Jewish thinkers as well as the best medieval commentaries on the works of the Stagirite and independent philosophical treatises. On behalf of the Polish Academy of Learning Michalski presented a project of the editorial series Corpus Philosophorum Medii Aevii to the Union Académique Internationale (International Union of Academies) in Brussels in 1928. The Union accepted the proposal of the two medievalists from Kraków in 1930. Michalski gave great impetus to Aristotelian studies, which made medievalists continue their work until today. Corpus Philosophorum Medii Aevii is the most significant and greatest contribution to research on mediaeval thought, continued by scientific centres in Poland and abroad. Michalski reached the conclusion that only getting familiar with the main Western trends would allow him to fathom the doctrinal currents of Polish medieval philosophy. From 1920, he stopped investigating Polish Scholasticism and began seeking its sources in the main trends of Western philosophy of the 14 century. He was not so much interested in schools and systems as in the issues discussed in the 14th century, their formulations and proposed solutions.Michalski was the first Polish scholar who raised research on the history of philosophy to a European level by investigating the sources and carrying out independent studies on fields that had been little known or examined. At the same time, he was the first Polish scholar who explored the main trends in the 14th century philosophy in France and England, contributing to European science to a considerable extent. His achievements are permanent and notable. He studied from the historical-critical perspective over 360 philosophical texts in Polish, English, French, German and Italian libraries. He showed numerous parallels, analogies and similarities in problem-doctrinal areas between medieval philosophy on the one hand and modern and contemporary philosophy on the other. The outcome of his research activities has been included permanently in fundamental textbooks for medieval philosophy.
Ksiądz Konstanty Michalski CM (1879–1947), filozof, historyk filozofii, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek czynny Wydziału Historyczno-Filozoficznego Polskiej Akademii Umiejętności był przewodniczącym jej Komisji Historii Filozofii w Polsce i wicedyrektorem Wydziału Historyczno-Filozoficznego. Przeżył gehennę więźnia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen koło Berlina. W dorobku naukowym Michalskiego w zakresie historii myśli średniowiecznej wyraźnie zarysowują się trzy grupy tematyczne: filozofia polska, filozofia zachodnioeuropejska i myśl filozoficzno-teologiczna Dantego Alighieri.Badania nurtów myślowych XIV wieku i problemów filozofii scholastycznej upewniły Michalskiego w przekonaniu, że dynamika średniowiecznego życia umysłowego była ściśle związana z recepcją dzieł Arystotelesa i ich arabskich i greckich komentatorów. Wraz z Aleksandrem Birkenmajerem wysunął projekt krytycznego wydania średniowiecznych łacińskich przekładów Arystotelesa, łacińskich tłumaczeń myślicieli arabskich i żydowskich i najlepszych średniowiecznych komentarzy do dzieł Stagiryty oraz samodzielnych traktatów filozoficznych. Projekt serii wydawniczej Corpus Phílosophorum Medii Aevii Michalski przedłożył w 1928 roku w imieniu Polskiej Akademii Umiejętności obradującej w Brukseli Union Académique International, która w 1930 roku przyjęła propozycję obydwóch mediewistów krakowskich. Michalski nadał badaniom nad arystotelizmem podejmowanym przez światową mediewistykę taki rozmach, że trwają one po dzień dzisiejszy. Zainicjowany przez niego Corpus Philosophorum Medii Aevii stanowi najtrwalszy i największy wkład do badań nad myślą średniowieczną, kontynuowanych przez ośrodki naukowe w Polsce i zagranicą. Michalski w swoich badaniach doszedł do wniosku, że dogłębne poznanie prądów doktrynalnych w polskiej filozofii średniowiecznej jest możliwe dopiero po uprzednim zaznajomieniu się z głównymi nurtami myślowymi Zachodu. Od 1920 roku poniechał niemal całkowicie dalszych badań nad scholastyką polską, przeszedł do poszukiwania jej źródeł i podjął studia nad głównymi prądami filozofii zachodnioeuropejskiej XIV stulecia. W swych badaniach interesował się nie szkołami, nie systemami filozoficznymi, ale przede wszystkim zagadnieniami podejmowanymi w XIV stuleciu, ich sformułowaniami oraz proponowanymi dla nich rozwiązaniami.Michalski był pierwszym w Polsce uczonym, który badania w zakresie historii filozofii postawił na europejskim poziomie, sięgając wprost do źródeł i prowadząc studia samodzielnie na odcinkach przed nim mało zbadanych lub prawie nieznanych. Był zarazem pierwszym uczonym polskim, który pracując nad wyjaśnieniem głównych prądów w filozofii późniejszego średniowiecza na terenie Francji i Anglii w wieku XIV, wniósł w tej dziedzinie trwały i istotny dorobek w naukę europejską. W bibliotekach polskich, angielskich, francuskich, niemieckich i włoskich przebadał pod względem historyczno-krytycznym ponad 360 rękopisów filozoficznych. Wykazał wiele zbieżności problemowo-doktrynalnych, analogii i pokrewieństw występujących pomiędzy filozofią średniowieczną a nowożytną i współczesną. Na trwałe wszedł do fundamentalnych podręczników filozofii średniowiecznej.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2018, 37, 1-2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mistyczne odkrywanie Boga w "Itinerarium mentis in Deum" św. Bonawentury
Mystical discovering of God in the "Itinerarium mentis in Deum" of St. Bonaventure
Autorzy:
Kiwka, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431124.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
St. Bonaventure
mysticism
medieval philosophy
God
soul
mind
Św. Bonawentura
mistycyzm
filozofia średniowieczna
Bóg
dusza
umysł
Opis:
One of the most popular mystical works of St. Bonaventure is the Itinerarium mentis in Deum, which is a guide to discovering the presence of God in the process of spiritual life. St. Bonaventure situated his considerations in the precise context of a Christian understanding of reality. His concept of a spiritual return to God was placed in the metaphysical triad emanatio-exemplatio-reductio and as such has become the key to understanding the history of the world and humanity. This article aims to explain the principal conditions and main stages of the mystic way, which according to St. Bonaventure leads the mind through meditation to the gradual discovering of the presence of a hidden God. Guided by divine light and transcending the limits of nature, the human spirit traverses first through the external world (ad extra), then enters into its own self (ad intra) and finally crowns its efforts in the mystical ecstasy of the union with God (ad supra). The analysis carried out in this article illustrates the most essential characteristics of St. Bonaventure’s mysticism.
Wśród traktatów mistycznych św. Bonawentury poczesne miejsce zajmuje Itinerarium mentis in Deum. Jego treść jest swego rodzaju instruktażem, opisującym różne sposoby odkrywania Boga na drodze duchowego rozwoju. Św. Bonawentura umieścił swoje rozważania w dość precyzyjnym kontekście chrześcijańskiego rozumienia rzeczywistości. Jego wizja powrotu do Boga wpisana została w metafizyczną triadę emanatio-exemplatio- -reductio i jako taka stała się kluczem do rozumienia dziejów świata i człowieka. Poczynione przy tej okazji rozróżnienia i precyzacje czerpią swoje uzasadnienie z bogatego instrumentarium filozoficznego. Celem niniejszego artykułu jest opisanie zasadniczych warunków oraz etapów mistycznej drogi, na której umysł człowieka poprzez medytację stopniowo odkrywa tajemniczą obecność Boga. Prowadzony Bożym światłem, przekraczając ograniczenia natury, duch ludzki przemierza swą drogę najpierw przez świat wobec siebie zewnętrzny (ad extra), by następnie zagłębić się w samym sobie (ad intra) i zwieńczyć swój trud w mistycznej ekstazie zjednoczenia (ad supra). W tej perspektywie przestawione zostały również zasadnicze cechy mistyki Bonawenturiańskiej.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 2; 77-121
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gli aspetti teologici della poesia di Giovanni Scoto Eriugena
The poetry of John Scotus Eriugena and its theological aspects
Teologiczne aspekty poezji Jana Szkota Eriugeny
Autorzy:
Colnago, Filippo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/503203.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
Giovanni Scoto Eriugena
poesia medievale
teologia medievale
filosofia medievale
Pseudo-Dionigi
Massimo il Confessore
John Scotus Eriugena
Medieval Poetry
Medieval Theology
Medieval Philosophy
Pseudo--Dionysius
Maximus the Confessor
Jan Szkot Eriugena
poezja średniowieczna
teologia średniowieczna
filozofia średniowieczna
Pseudo-Dionizy
Maksym Wyznawca
Opis:
The poetic works of John Scotus Eriugena, dating about from 855 to 877, is one of the lesser known works of the Irish philosopher and theologian, renowned for his treatises De divina praedestinatione and Periphyseon or De divisione naturae and for his Latin translations of Greek patristic works (Pseudo-Dionysius, Maximus the Confessor and Gregory of Nyssa). In this article, after the presentation of some synthetic elements on the figure of John Scotus and his poetic corpus, the major theological aspects of Eriugena’s poems are analysed. From the poetry, often not easy to interpret, the theological depth of John Scotus comes to light. In fact, beyond a concrete occasion, usually liturgical, which originates them, the carmina develop an articulated meditation on themes such as the relationship between the divine Persons in the Trinity, the creation of the world and of man, the incarnation, death on the cross, descent into hell and resurrection of Christ as the fulfillment of the Son’s inhumanatio for the resulting human théosis, the ascensus of the soul toward God and eschatology. The poetry is thus for John Scotus a special way of doing theology, versifying his rich and complex view about God and man.
La produzione poetica di Giovanni Scoto Eriugena, databile tra l’855 e l’877 circa, è uno dei lavori meno conosciuti del filosofo e teologo irlandese, noto soprattutto per i trattati De divina praedestinatione e Periphyseon o De divisione naturae e per le traduzioni in latino di opere della patristica greca (Pseudo-Dionigi, Massimo il Confessore e Gregorio di Nissa). Nel presente articolo, dopo la presentazione di alcuni elementi sintetici sulla figura di Giovanni Scoto e sul suo corpus poetico, si analizzano i principali aspetti teologici dei carmi eriugeniani. Dai componimenti, spesso di non facile interpretazione, emerge la profondità teologica di Giovanni Scoto. In effetti, al di là dell’occasione concreta, normalmente liturgica, che li origina, essi sviluppano un’articolata meditazione su tematiche quali la relazione intratrinitaria tra le Persone divine, la creazione del mondo e dell’uomo, l’incarnazione, morte in croce, discesa agli inferi e resurrezione di Cristo lette quali compimento dell’inhumanatio del Figlio per la conseguente théosis dell’uomo, l’ascensus dell’anima verso Dio e l’escatologia. La composizione poetica si rivela dunque per Giovanni Scoto un modo speciale di fare teologia, mettendo in versi la sua ricca e complessa visione su Dio e sull’uomo.
Poezja Jana Skota Eriugeny, pochodząca z lat około 855–877, jest najmniej znaną częścią twórczości irlandzkiego filozofa i teologa, który zasłynął głównie traktatami De divina praedestinatione i Periphyseon, czyli De divisione naturae, oraz tłumaczeniami na łacinę dzieł greckich Ojców Kościoła (Pseudo-Dionizego, Maksyma Wyznawcy i Grzegorza z Nyssy). W niniejszym artykule, po przedstawieniu niektórych syntetycznych informacji na temat osoby Jana Skota i jego poetyckiej twórczości, poddano analizie najważniejsze aspekty teologiczne jego pieśni. Z tychże utworów, nie zawsze łatwych do zinterpretowania, wyłania się głębia teologiczna Jana Skota. I rzeczywiście, pomijając konkretny kontekst, z reguły liturgiczny, który był inspiracją do ich napisania, poezje Eriugeny stanowią rozbudowaną medytację nad rozmaitymi tematami, jakimi były np.: związek międzytrynitarny między Boskimi Osobami, problem stworzenia świata i człowieka, Wcielenie Syna Bożego, Jego śmierć na krzyżu, wstąpienie do piekieł, Zmartwychwstanie, czyli te wszystkie wydarzenia, w których wypełniała się inhumanatio Syna Bożego i w konsekwencji théosis człowieka, ascenus duszy do Boga i eschatologia. Twórczość poetycka Jana Skota jawi się więc jako szczególny sposób uprawiania teologii, potrafił bowiem wpleść w poetyckie wersy swoją bogatą i złożoną wizję Boga i człowieka.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2016, 25, 1; 143-170
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translatio studii i kontakty międzykulturowe w średniowieczu. Słowo o V Kongresie Mediewistów Polskich w Rzeszowie
Translatio studii and Intercultural Contacts in the Middle Ages. A Word about the Fifth Congress of Polish Medievalists
Autorzy:
Trościński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451178.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
The Fifth Congress of Polish Medievalists
the Middle Ages
Rzeszów
University of Rzeszów
translatio studii
intellectual and literary culture of the Middle Ages
medieval philosophy
medieval literature
the Polish Middle Ages
V Kongres Mediewistów Polskich
średniowiecze
Uniwersytet Rzeszowski
kultura intelektualna i literacka średniowiecza
filozofia średniowieczna
literatura średniowieczna
polskie średniowiecze
Opis:
Between September 20th and 24th, 2015 Rzeszów hosted the Fifth Congress of Polish Medievalists, which was attended by about 250 scholars of the Middle Ages from all academic centres in Poland and from abroad. The congress theme was “Reception and Rejection. Intercultural Contacts in the Middle Ages”. A large number of papers were presented in 20 thematic sections. One section, no. 17, entitled “Translatio studii in the intellectual and literary culture of the Middle Ages”, was organized by Professor Andrzej Dąbrówka from the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences and Grzegorz Trościński, Ph.D. from the Old Polish and Enlightenment Literature Department of the University of Rzeszów. The speakers included philosophers, historians of Polish literature and linguists from several academic centres in Poland. The papers focused on the main intellectual current of the Middle Ages, depicted from various perspectives and shown at different angles. Translatio studii turned out to be multifaceted and long-lasting.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2016, 6(11); 503-509
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół języka pism wizyjnych św. Hildegardy z Bingen
Autorzy:
Wieczorek, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511874.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
św. Hildegarda z Bingen
średniowieczna teologia
filozofia języka
wizja świata
średniowieczna koncepcja kosmosu
St. Hildegard of Bingen
medieval theology
philosophy of language
vision of the world
medieval conception of the cosmos
Opis:
This article presents the concept of interpretation for an unusual symbolic language of Saint Hildegard von Bingen, who in her writing tried to express the unity of the entire creation and its dependence on the Creator. According to Hildegard, the whole world was planned and ordered by the Creator, and each thing is a kind of message, the word of the Creator, which is related to Him. The disaster, which was the original sin, disrupted the original harmony of the creation and introduced evil and falsehood to this creation. Relationships between earthly things, as well as between God and man were falsified. Thanks to her visions and their interpretations, Hildegard wants to show the real place of man in space. She wants to restore his ability to understand the world and read it as a message and the path to the Creator. Moreover, she intends to clean up the human language from the false. However, Saint Hildegard von Bingen knows quite well that the language without falsehood and lies, which reflects the harmony of man with cosmos and God, will be revealed to man at the end of time. For people, who have contact with Hildegard and for Hildegard, this language is the metaphysical truth, but not a historical reality (yet).
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2016, 54, 1; 201-222
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Habitus w koncepcji Arystotelesa i jego średniowiecznych komentatorów
Habitus in Philosophy of Aristotle and His Medieval Commentators
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945780.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
habitus
philosophy of action
medieval philosophy
Aristotle
Thomas Aquinas
Gerald Odonis
Duns Scotus
Buridan
filozofia działania
średniowieczna filozofia
Arystoteles
Tomasz z Akwinu
Jan Duns Szkot
Jan Burydan
Opis:
The purpose of this article is to present a theory of habitus in the philosophy of Aristotle and his medieval commentators. The first part of the article – which is the introduction to the problems of habitus – displays Aristotelian account. In the second part I present the development of this concept in the thirteenth century followers of Aristotle, i.e. Albert the Great and Thomas Aquinas. The third part is devoted to the discussion of late medieval modification of the Aristotelian theory in account of Gerald Odonis, John Duns Scotus, John Buridan and Paul of Worczyn.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2015, 31 (4)
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[transl.] Marian Kurdziałek, Mediaeval Doctrines on Man as Image of the World
[tłum.] Marian Kurdziałek, Średniowieczne doktryny o człowieku jako obrazie świata
Autorzy:
McDonald, Hugh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488321.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia średniowieczna
antropologia
doktryna platońska i neoplatońska
człowiek jako obraz świata
medieval philosophy
anthropology
Platonic and neo-Platonic doctrine
man as image of the world
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 4; 205-246
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologia filozoficzna Gilberta de la Porrée a powstanie scholastycznej rzeźby wczesnogotyckiej
Autorzy:
Dębicki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705469.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
antropologia filozoficzna
antropologia teologiczna
fiozofia człowieka
zasada jednostkowienia
indywidualizacja człowieka
spór o uniwersalia
sztuka a filozofia
rzeźba średniowieczna
rzeźba romańska
rzeźba wczesnogotycka
rzeźba scholastyczna
Opis:
W artykule został podjęty problem relacji między wczesnogotycką rzeźbą sakralną o cechach antropomorficznych a uprawianą wówczas antropologią filozoficzną. Przedmiotem analizy jest rzeźba Portalu Królewskiego (zachodniego) katedry w Chartres, powstałego w latach 40. XII wieku. Portal ten, wielokrotnie kopiowany oraz naśladowany w II połowie XII stulecia, ujawnia nieznane do tej pory obszary artystycznego kształtowania postaci ludzkich jako jednostkowych, zindywidualizowanych bytów, obdarzonych własnym wyrazem psychicznym. To artystyczne nowatorstwo rzeźby szartryjskiej zostało poprzedzone równie nowatorską filozofią człowieka autorstwa Gilberta de la Porrée, profesora i kanclerza szkoły katedralnej w Chartres. Gilbert precyzyjnie określił pojęcia: byt pojedynczy, indywidualny oraz osobowy, dzięki czemu mógł odróżnić ogół (humanitas) od jednostki (homo) i wyodrębnić zespół cech, które, jego zdaniem, indywidualizują człowieka. Ponieważ jego teoria antropologiczna poprzedza powstanie rzeźb Portalu Królewskiego, należy więc przyjąć, że stworzyła ona podstawę ideową dla powstania nowego typu posągu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 103-125
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies