- Tytuł:
-
A stem-group frog from the Early Triassic of Poland
Wczesnotriasowa pra-zaba z Polski - Autorzy:
-
Evans, S E
Borsuk-Bialynicka, M - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/20581.pdf
- Data publikacji:
- 1998
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
- Tematy:
-
fauna kopalna
plazy bezogonowe
kregi przedkrzyzowe
kregi krzyzowe
trias
Polska
Anura
kamieniolom Czatkowice
Salientia
kosci ramienne
kregi ogonowe
transgresja retu
ewolucja zwierzat
linie filogenetyczne
Czatkobatrachus polonicus
Triadobatrachus massinoti
filogeneza
kosci
paleontologia
kosci biodrowe
kosci kopalne
zaby
wczesny trias - Opis:
-
Described on the basis of disarticulated postcranial bones (vertebrae, humeri, ilia) from karst deposits of Scythian age at the locality of Czatkowice in the Kraków Upland, Poland, Czatkobatrachus polonicus gen. et sp. n. is the first salientian known from the Triassic of the Northern part of Pangea. It may be only slightly younger (about 5 MA) than Triadobatrachus massinoti (Piveteau, 1936) from Madagascar, the only Early Triassic salientian known hitherto. Czatkobatrachus resembles Triadobatrachus but is more derived in some features of the vertebrae and elbow joint. It provides evidence of a global distribution of stem-frogs at the very beginning of the Mesozoic, and suggests that the origin of the group must be sought in the Permian.
Czatkobatrachus polonicus gen. et sp. n. jest drugim w świecie, po Triadobatrachus massinoti (Piveteau, 1936), triasowym przedstawicielem linii filogenetycznej płazow bezogonowych (Anura). Jest on równocześnie pierwszym przedstawicielem tego odcinka filogenezy spoza Gondwany. Fragmenty szkieletu pozaczaszkowego zaliczone do Czatkobatrachus polonicus pochodzą z brekcji kostnej wypełniającej struktury krasowe rozwinięte w wapieniach karbońskich w kamieniołomie Czatkowice koło Krakowa. Brekcja ta tworzyła się w permsko-wczesnotriasowej fazie krasowienia wapieni, a końcem tej fazy była transgresja retu (Paszkowski & Wieczorek 1982). Zespół fauny, do którego należy Czatkobatrachus (Borsuk-Białynicka et al. w opracowaniu), jest więc najprawdopodobniej wieku scytyjskiego (wczesny trias). Materiał kostny zaliczony do Czatkobatrachus polonicus składa się z ok. 40 okazów. Wśród nich są liczne lecz niekompletne kości biodrowe (Fig. 2A), kości ramienne (Fig. 2B, C) i kręgi, w tym kręgi krzyżowe (Fig. 3B, E), przedkrzyżowe (Fig. 3A), ogonowe (Fig. 3C, D) i dźwigacz (Fig. 3F, G) oraz pojedynczy fragment proksymalnego zakończenia kości łokciowej (Fig. 2D). Kości te zostały wybrane spośród setek luźnych okazów uzyskanych drogą preparacji chemicznej i przemywania wielu kilogramów brekcji. Przynależność okazów do jednego gatunku opiera się na połączeniu w nich cech żabich (budowa kości biodrowych, ramiennych i dźwigacza, brak szwów między łukami a trzonami kręgów) z jednolitą budową i rozmiarami szcząków (trzony kręgów ektochordalne o podobnej długości i delikatnej budowie, różniące się od innych kregów tego zespołu faunistycznego) oraz podobieństwem względem rodzaju Triadobatrachus (np. rozmiary guzka grzbietowego Fig. 1). Grupa Salientia, do której rodzaj Czatkobatrachus został zaliczony, obejmuje płazy bezogonowe (Anura), znane od jury i ich prymitywnych krewniaków, reprezentowanych dotąd wyłącznie przez Triadobatrachus z wczesnego triasu Madagaskaru. Jako drugi przedstawiciel triasowych Salientia Czatkobatrachus uzupełnia wiadomości na temat tego bardzo słabo poznanego etapu filogenezy, rzacając światło na proces ewolucyjny powstawania samych Anura. W kladogramie ilustrującym stosunki pokrewieństwa wczesnych Salientia (wg Baez & Basso 1996) lokuje się on jako pierwsza grupa zewnętrzna w stosunku do Anura (Fig. 4). Podstawą takiej lokalizacji jest wykształcenie wyrostków poprzecznych kręgów przedkrzyżowych związane z redukcją żeber (a zatem i ruchów bocznych kręgosłupa) uznane za synapomorfię Czatkobatrachus i Anura. Pod względem wykształcenia stawu łokciowego Czatkobatrachus jest także bardziej nowoczesny niż Triadobatrachus, który lokuje się jako dalsza grupa zewnętrzna. Tak skonstruowany kladogram wskazuje, że wydłużenie kości biodrowej i redukcja ruchów bocznych kregosłupa nastąpiła w linii płazow bezogonowych wcześniej niż zrosty podramienia i podudzia oraz powstanie urostylu. Stanowi to wskazanie dla przyszłych rekonstrukcji procesu powstawania żabiego sposobu lokomocji. Laurazyjskie położenie stanowiska z Czatkobatrachus potwierdza światowy zasięg prymitywnych Salientia w triasie (ekstapolowany wcześniej na podstawie rozmieszczenia jurajskich żab), implikując równocześnie długą, może permską, wcześniejszą historię tej linii płazów. - Źródło:
-
Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 4; 573-580
0567-7920 - Pojawia się w:
- Acta Palaeontologica Polonica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł