- Tytuł:
-
Warstwy świętomarskie dewonu środkowego w Górach Świętokrzyskich w świetle badań sedymentologicznych
The Middle Devonian Świętomarz Beds of the Holy Cross Mts in the light of sedimentological study - Autorzy:
- Malec, J.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2062017.pdf
- Data publikacji:
- 2012
- Wydawca:
- Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
- Tematy:
-
facje silikoklastyczne
dewon środkowy
żywet
region łysogórski
Góry Świętokrzyskie
siliciclastic facies
Middle Devonian – Givetian
Łysogóry region
Holy Cross Mountains - Opis:
-
W profilu środkowego żywetu w regionie łysogórskim w Górach Świętokrzyskich, pomiędzy węglanowymi i iłowcowymi osadami warstw skalskich a wapieniami biostromalnymi warstw pokrzywiańskich lub iłowcami warstw nieczulickich występują silikoklastyczne osady warstw świętomarskich, w obrębie których wyróżniono sześć facji: piaskowce średnio- i gruboławicowe, piaskowce wapniste i mułowce, piaskowce i mułowce zaburzone sedymentacyjnie, piaskowce osuwiskowe, mułowce i cienkoławicowe piaskowce oraz mułowce. Obecność spływów grawitacyjnych w postaci piaskowców osuwiskowych i utworów typu derbis flow i mud flow, którym towarzyszą średnio- i gruboławicowe piaskowce utworzone w strefach kanałowych, wskazuje na podmorską depozycję na nachylonym dnie, w środowisku skłonu basenu. Sedymentacja warstw świętomarskich przebiegała na obszarze głębszego szelfu w proksymalnej i dystalnej części prodelty, należącej prawdopodobnie do średniej wielkości systemu deltowego. Wskaźniki pulsacyjnej sedymentacji piaskowców cienkoławicowych oraz obecność szczątków roślinnych w mułowcach wskazują na transport materiału terygenicznego głównie przy udziale generowanych przez rzeczne powodzie przepływów hiperpyknalnych (hyperpycnal flow). Materiał terygeniczny warstw świętomarskich był dostarczany do basenu łysogórskiego z południowego wschodu. Sedymentacja warstw świętomarskich jest związana ze wzrostem tektonicznej subsydencji środkowodewońskiego basenu w regionie łysogórskim Gór Świętokrzyskich. Równowiekowe osady silikoklastyczne rozpoznane na obszarze południowo-wschodniej Polski i zachodniego Wołynia na Ukrainie związane są prawdopodobnie z depozycją w obrębie tego samego systemu deltowego.
The middle Givetian section of the Łysogóry region of the Holy Cross Mts (HCM) is highlighted by the presence of siliciclastic sediments of the Świętomarz Beds that occur between carbonate and clayey sediments of the Skały Beds and biostromal limestones of the Pokrzywianka Beds or claystones of the Nieczulice Beds. The Świętomarz Beds comprise six facies: (1) medium- and thick-bedded sandstones, (2) calcareous sandstones and siltstones (3) sedimentary disturbed sandstones and siltstones, (4) slump sandstones, (5) siltstones and thin-bedded sandstones, (6) siltstones. The presence of gravitational flows in the form of slump sandstones and debris and mud flows, which are associated with medium- and thick-bedded sandstones linked to channel zones, indicate submarine deposition on an inclined floor within a basinal slope environment. Deposition of the Świętomarz Beds occurred in an area of deeper shelf within the proximal and distal parts of prodelta that belonged to a medium-sized delta system. Indications of pulsating sedimentation of thin-bedded sandstones and the presence of plant remains in siltstones point up to transport of terrigenous material primarily by hyperpycnal flows generated by river floods. Terrigenous material of the Świętomarz Beds was derived to the Łysogóry basin from the southeast. Sedimentation of the Świętomarz Beds is closely linked to the increased tectonic subsidence of the Middle Devonian basin in the Łysogóry region of HCM. Coeval siliciclastic sediments, which have been identified in the area of south-eastern Poland and western Volhynia in the Ukraine, are presumably related to deposition within the same delta system. - Źródło:
-
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 452; 131--165
0867-6143 - Pojawia się w:
- Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł