Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "esencjalizm" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Antyesencjalizm jako założenie antydefinicjonizmu Karla R. Poppera
Antiessentialism as the Presupposition of Karl R. Popper’s Antidefinitionism
Autorzy:
Kublikowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015634.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antyesencjalizm
esencjalizm
antydefinicjonizm
definicja
antiessentialism
essentialism
antidefinitionism
definition
Opis:
The paper aims at reconstructing Karl R. Popper's critical standpoint with regard to essentialism, as antiessentialism is the main presupposition of his antidefinitionism. Popper criticised essentialism for claiming that it is justified to apply the concept of things' essential properties within the procedure of scientific explanation. He argued that the essentialists' ”faith in essence” is not scientific because of the lack of a criterion which would allow us to tell whether a certain definition grasps the essential properties of a given object. He doubted also that it is justified to apply the concept of intellectual intuition to the procedure of scientific explanation. Popper claimed that falsificationism gives a better concept of explanation, than that motivated by essentialism. He was convinced that falsificationism is logically more correct and more appropriately describes the real practice of scientists.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 267-274
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg, modalność, esencjalizm. Pewna wersja szkotystycznego dowodu tezy o istnieniu Boga
God, Modality and Essentialism. A Version of the Scotist Proof for God’s Existence
Autorzy:
Tkaczyk, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013049.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Duns Szkot
dowód na istnienie Boga
logika modalna
esencjalizm
Duns Scotus
proof for God’s existence
modal logic
essentialism
Opis:
A proof for God’s existence, inspired by Duns Scotus’s Tractatus de primo principio, is analyzed. The conclusion is based on three premises arranged in the matrix of a specific modal logic. The premises are: 1. it is possible for the world to be created by God; 2. if the world is created by God, then God exists; 3. if God exists, then God exists necessarily. In comparison to the original Scotus’s work the concept of essential order has been removed and replaced with a concept of creation. Modal expressions of the proof have been analyzed with an application of essentialism of Aristotle and Ibn Sina – the version of essentialism accepted by Scotus. Scotus’s underlying modal logic has been reconstructed and discussed in two versions: 1. as a modal logic with one pair of natural modalities; 2. as a multimodal logic with two pairs of modalities – natural and logical. The concept of natural modality is based on the essentialism discussed, the concept of logical modality is based on Scotus’s idea of non repugnantia terminorum.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2009, 57, 1; 231-256
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka troski Carol Gilligan a zarzut esencjalizmu
Autorzy:
Wodzik, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706079.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
esencjalizm
kobiecość
feminizm
etyka troski
C. Gilligan
L. Kohlberg
psychologia moralności
Opis:
Carol Gilligan zaproponowała w oparciu o badania z zakresu psychologii moralności dwie orientacje moralne: 1) orientację na sprawiedliwość, preferowaną przez mężczyzn; 2) orientację na troskę, preferowaną przez kobiety. W pracy In a Different Voice stawia tezę o odmienności kobiet i mężczyzn w zakresie motywacji moralnych i wartości. Kobiety preferują, zdaniem Gilligan, troskę o siebie i innych, mężczyźni bardziej skupiają się na przestrzeganiu praw i zasad moralnych. To zróżnicowanie ze względu na płeć w perspektywie rozwoju moralnego jednostki jest widoczne w odmiennych skalach: sześciostopniowej Lawrence’a Kohlberga oraz trójstopniowej Carol Gilligan. Artykuł rozważa, czy tezy Gilligan można zaliczyć do esencjalistycznych, czyli takich, które uznają, że istota kobiecości ma pewien niezmienny kształt. Gilligan, twierdząc, że kobiety „preferują” model opiekuńczości, stawia tezy o wszystkich kobietach. Z drugiej strony, podstawą badawczą dla Gilligan są ustalenia psychoanalityczki Nancy Chodorow, która odwołuje się do „uniwersalnych faktów” kształtujących jednostkę. Rozważone argumenty wskazują na to, że prekursorkę etyki troski należy uznać za esencjalistkę. Argumentacje Gilligan dotyczą głównie rozwoju moralnego, dlatego jej stanowisko dotyczy esencjalizmu psychologicznego, odwołującego się do mechanizmów psychicznych oraz procesów kształtujących tożsamość jednostki.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 1; 259-272
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekonstrukcjonizm społeczny: wzajemność oddziaływań kultury i edukacji
Social Reconstructionism: Reciprocal Influences of Culture and Education
Autorzy:
Kostyło, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137944.pdf
Data publikacji:
2012-11-27
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
edukacja
esencjalizm
kultura
perenializm
progresywizm
rekonstrukcjonizm
Theodore Brameld
culture
education
essentialism
perenialism
progressivism
reconstructionism
Opis:
To, że kultura wpływa na konceptualny i praktyczny wymiar edukacji, nie budzi wątpliwości. Kiedy jednak stwierdzimy, że to oddziaływanie jest wzajemne, to znaczy edukacja wpływa na kulturę, to wyrazimy pogląd oryginalny i kontrowersyjny. Uznamy, że edukacja jest siłą, która może zmieniać społeczeństwo. Taki pogląd przez wiele lat wyrażał Theodore Brameld, twórca rekonstrukcjonistycznej filozofii edukacji. Według niego każda teoria i praktyka edukacji oddziałuje efektywnie na kulturę, zmienia ją i rekonstruuje. W niniejszym tekście przedstawiam założenia rekonstrukcjonizmu społecznego w rozumieniu Theodore’a Bramelda. Punktem wyjścia dla moich rozważań są przedstawione zwięźle trzy inne filozofie edukacji wyróżnione przez Bramelda: perenializm, esencjalizm i progresywizm. W zakończeniu wskazuję, jak każda z filozofii edukacji odnosi się do zmiany społecznej. Terminy społeczeństwo i kultura są używane w tekście zamiennie.
The fact that culture has an impact, both in conceptual and practical sense, on education is undoubtable. But when we state that interaction between the two areas is mutual, namely, that also education has an influence on culture, then we express an original and controversial idea. Therefore, we acknowledge that education is a power which can change society. That idea was pushed forward for many years by Theodore Brameld, the founder of reconstructionst philosophy of education. In his view each educational theory and practice effectively affects culture, changes and reconstructs it. In this text I present the assumptions of Theodore Brameld’s social reconstructionism. The starting point for my considerations are three other philosophies of education indicated by by Brameld: perenialism, essentialism, and progressivism. In the conclusion I point out how each of the philosophies of education relates to social change. The terms “society” and “culture” are used interchangeably in this text.
Źródło:
Forum Oświatowe; 2012, 24, 2(47); 15-32
0867-0323
2450-3452
Pojawia się w:
Forum Oświatowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scientific essentialism in the light of classification practice in biology – a case study of phytosociology
Esencjalizm naukowy wobec czynności tworzenia klasyfikacji w biologii – studium przypadku fitosocjologii
Autorzy:
Kubiak, Adam P.
Wodzisz, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577330.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
scientific essentialism
realism
taxonomy
clustering
subjectivity
philosophy of biology
phytosociology
vegetation
esencjalizm naukowy
realizm
taksonomia
grupowanie
subiektywność
filozofia biologii
fitosocjologia
roślinność
Opis:
In our paper we investigate the difficulty that arises when one tries to reconsiliate essentialist’s thinking with classification practice in the biological sciences. The article outlines some varieties of essentialism with particular attention to the version defended by Brian Ellis. We underline the basic difference: Ellis thinks that essentialism is not a viable position in biology due to its incompatibility with biological typology and other essentialists think that these two elements can be reconciled. However, both parties have in common metaphysical starting point and they lack explicit track of methodological procedures. Methodological inquiry involves less demanding assumptions than metaphysical, and therefore it is justified to analyse abovementioned discrepancy between Ellis and other essentialist in this context. We do it by bottom-up investigation which focuses on the practice of taxonomists in the particular field of biology. A case study helps us to discover four characteristics of biological typology practice: impossibility of algorithmization, relativity, subjectivity and conventionality. These features prove non-realistic and therefore anti-essentialistic character of biological classification. We conclude by saying that any essentialism related to the notion of biological kind cannot be regarded as justified by scientific enterprise of creating typologies.
W naszym artykule zbadaliśmy trudność powstającą w obliczu próby pogodzenia esencjalizmu z praktyką tworzenia klasyfikacji w naukach biologicznych. W tekście przedstawiliśmy różne odmiany esencjalizmu ze szczególnym uwzględnieniem wersji bronionej przez Briana Ellisa. Zasadnicza różnica między dyskutowanymi stanowiskami polega na tym, że zdaniem Ellisa nie da się pogodzić założeń esencjalizmu z praktyką tworzenia typologii w biologii, natomiast zdaniem innych esencjalistów jest to możliwe. Jednakże, obydwa podejścia charakteryzuje filozoficzny punkt wyjścia i brak wyczerpującej analizy metodyki tworzenia klasyfikacji. Analiza metodologiczna wymaga mniej angażujących założeń, niż analiza filozoficzna. Dlatego przyjrzeliśmy się bliżej wspomnianej rozbieżności pomiędzy podejściem Ellisa i innych esencjalistów przez pryzmat praktyki taksonomów w konkretnej subdyscyplinie biologii. Przy pomocy studium przypadku odkryliśmy zestaw czterech własności epistemicznych charakterystycznych dla praktyki klasyfikacyjnej: niealgorytmizowalność, względność, subiektywność oraz konwencjonalność. Te własności świadczą o nie-realistycznym, a zatem również antyesencjalistycznym charakterze klasyfikacji w biologii. W konsekwencji stwierdziliśmy, że żadna odmiana esencjalizmu, w której wykorzystywane jest pojęcie biologicznego rodzaju naturalnego nie daje się uzasadnić w odwołaniu do tworzenia biologicznych typologizacji.
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2012, 48, 4 (194); 231-250
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ponowoczesność, czyli człowieczeństwo zdegradowane?
Postmodernity or Degraded Humanity?
Autorzy:
Nakoneczny, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950645.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
ponowoczesność
człowieczeństwo
esencjalizm
konstruktywizm
konflikt
postmodernity
humanity
essentialism
constructivism
conflict
Opis:
The article poses the question on conditio humana on the background of conflict between the two ideological orientation of our time: constructivism and essentialism. The first orientation continues the project of human emancipation, whose initial ideas shaped the Enlightenment. In this framework, the man is a constructor of his world. The second orientation includes a number of traditions and paradigms, describing the man as irrevocably immersed in the world of standards and truths derived from the non-human reality. The author reflects on the implications of the this ideological conflict to our ideas of man as a creature of special moral status.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 1
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między ludzką naturą a esencjalizmem. Fragmenty „Unfinished Dialogue”
Essentialism and Human Nature. Excerpts from “Unfinished Dialogue”
Autorzy:
Berlin, Isaiah
Polanowska-Sygulska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531731.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Isaiah Berlin
Unfinished Dialogue
esencjalizm
natura ludzka
essentialism
human nature
Opis:
W tekście zamieszczono fragmenty książki Isaiaha Berlina oraz Beaty Polanowskiej-Sygulskiej „Unfinished Dialogue”, która ukazała się w Nowym Jorku w 2006 r. Fragmenty te obejmują jeden z listów brytyjskiego filozofa skierowany do autorki w roku 1986 i opublikowany wcześniej w „The New York Review of Books” oraz zapis rozmowy przeprowadzonej w 1988 r. pomiędzy Isaiahem Berlinem, Johnem Grayem a autorką.
The text consists of the excerpts from a book “Unfinished Dialogue” by Isaiah Berlin and Beata Polanowska-Sygulska published in New York in 2006. The passages include one of the letters that the British philosopher wrote to Beata Polanowska-Sygulska in 1986, printed earlier in „The New York Review of Books”, and a transcript from a discussion between Isaiah Berlin, Beata Polanowska-Sygulska and John Gray that took place in 1988.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 2(11); 5-19
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metanaukowy kontekst problemu „brakującego ogniwa”
Metascientific context of the “missing link” problem
Autorzy:
Wagner, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951423.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
taxonomy
cladistics
PhyloCode
Darwinism
neo-Darwinism
creationism
Linneus
missing link
Feyerabend Paul
incommensurability
nominalism
essentialism
taksonomia
kladystyka
Darwinizm
neodarwinizm
kreacjonizm
Linneusz
brakujące ogniwo
niewspółmierność
nominalizm
esencjalizm
Opis:
The main theme of this work is the issue of transitional forms of biological evolution in its most well-known version, i.e., the problem of “missing link.” This problem frequently appeared in the deliberations of early Darwinists, but has been completely abandoned by modern evolutionists. The disappearance of the missing link issue from modern biology is often explained by the fact that the long-sought transitional forms have been found. Also this problem is considered to be unimportant, because it emerged as a consequence of the influence of various non-scientific factors. The aim of this study is to identify the causes that led to the change in the perception of the missing link problem. Particular attention is paid to the relationship between taxonomy and the way in which the problem in question was perceived. The philosophical theory of Paul Feyerabend serve to show how this relationship affected the missing link problem.
W pracy tej podejmowane jest zagadnienie form przejściowych ewolucji biologicznej w jej najbardziej znanej formie, czyli problemu „brakującego ogniwa”. Problem ten często pojawiający się w rozważaniach wczesnych darwinistów, został całkowicie zarzucony przez współczesnych ewolucjonistów. Zniknięcie kwestii brakującego ogniwa z zainteresowań współczesnej biologii tłumaczy się tym, iż poszukiwane formy przejściowe zostały już odnalezione. Sam zaś problem uważa się za nieistotny, gdyż spowodowany niekorzystnym wpływem różnych czynników pozanaukowych. Celem pracy jest wskazanie przyczyn, które doprowadziły do zmiany sposobu postrzegania owej problematyki. Szczególna uwaga zostanie poświęcona relacji taksonomii do sposobu, w jaki postrzegano poszukiwane brakujące ogniwa. Cały zaś problem brakującego ogniwa, jego przyczyny i zniknięcia, jest interpretowany jako wynik przemian metanaukowych, jakie zaszły w trakcie rozwoju taksonomii.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 2; 131-153
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieuchwytne granice człowieczeństwa. Wokół badań nad antropomorfizacją i infrahumanizacją
The Elusive Boundaries of Humanity. Research on Anthropomorphization and Infrahumanization
Autorzy:
La Torre, Amelia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943608.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
antropomorfizacja
dehumanizacja
infrahumanizacja
esencjalizm
Opis:
Niniejszy artykuł prezentuje różne podejścia teoretyczne i metodologiczne we współczesnych badaniach nad antropomorfizacją, dehumanizacją i infrahumanizacją. W badaniach tych człowieczeństwo definiowane jest najczęściej na sposób esencjalistyczny, w kategorii uniwersalnego zestawu cech, których przypisywanie wiąże się z antropomorfizacją, odmawianie zaś z dehumanizacją. Przedstawiając wyniki dotychczasowych badań, w artykule ukazuje się pomijane w nich aspekty człowieczeństwa, a także alternatywne do esencjalistycznego, indywidualistyczne podejście do problematyki nadawania oraz odbierania różnym obiektom statusu człowieka.
This article presents different theoretical and methodological approaches to current research on anthropomorphism, infrahumanization and dehumanization. In the majority of studies,humanness is defined in an essentialistic way, as a number of specific and universal traits,which are ascribed to anthropomorphized objects and denied to dehumanized people.Analyzing pros and cons of this approach and presenting the results of studies related to it,the article exposes additional aspects of humanness, which should be taken into account byfuture research. An attempt is also made at providing an alternative approach, other than essentialism, to these problems.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica; 2016, 9; 142-155
2084-5596
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O tożsamości osobowej. Leibnizjańskie wątki koncepcji Rodericka M. Chisholma
Autorzy:
Grygianiec, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103612.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
G.W. Leibniz
R.M. Chisholm
osoba
identyczność
kryteria
mereologiczny esencjalizm
monada
substancja
ens per se
ens
successivum
Opis:
W dociekaniach filozoficznych Rodericka M. Chisholma (1916–1999) myśl Leibniza zdaje się odgrywać rolę szczególną. W niniejszym tekście skupiam się na drobnym wycinku metafizycznego dorobku Chisholma, w którym inspiracje Leibnizjańskie są najłatwiejsze do identyfikacji. Przedstawiam, po pierwsze, zręby Chisholmowej doktryny metafizycznej na temat osoby i tożsamości osobowej, po drugie, wyliczam i analizuję te elementy wspomnianej doktryny, które czerpią swe inspiracje z myśli Leibniza, po trzecie zaś, wskazuję zasadnicze różnice pomiędzy Chisholmem i Leibnizem w kwestii tożsamości osobowej. Ponieważ dokładne ustalenia na temat wpływu koncepcji Leibniza na doktrynę Chisholma w odniesieniu do tożsamości osobowej wymagałyby dodatkowych, żmudnych badań historycznych, wyniki przedstawione w niniejszym tekście powinny być traktowane jedynie jako hipotezy robocze.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 405-419
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OSIADŁY TADŻYK VS. KOCZOWNICZY UZBEK. OSIADŁOŚĆ JAKO WARTOŚĆ W TADŻYCKIEJ IDEOLOGII NARODOWEJ
THE SEDENTARY TAJIK VS. THE NOMADIC UZBEK. SEDENTISM AS A VALUE IN THE TAJIK NATIONAL IDEOLOGY
Autorzy:
Włodek, Ludwika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579559.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
OSIADŁOŚĆ
KOCZOWNICTWO
NARÓD
TOŻSAMOŚĆ NARODOWA
ESENCJALIZM
KONSTRUKTYWIZM
SEDENTISM
NOMADISM
NATION
NATIONAL IDENTITY
ESSENTIALISM
CONSTRUCTIVISM
Opis:
We współczesnym Tadżykistanie, który jako państwo jest kontynuatorem Tadżyckiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, osiadłość stała się naczelną wartością i głównym elementem tadżyckości. Tadżyccy politycy, zarówno z partii rządzącej, jak i związani z opozycją, a także tadżyccy historycy i publicyści starają się stworzyć wrażenie, że Tadżycy są jedynym narodem Azji Środkowej o tradycjach wyłącznie osiadłych, co ma jednocześnie wykazać, że ich przodkowie pojawili się w regionie znacznie wcześniej niż przodkowie mieszkańców sąsiednich państw, w szczególności Uzbecy. Przypisanie Uzbekom domniemanej koczowniczej przeszłości ma zdyskredytować ich dorobek kulturowy przez ukazanie, że w istocie wszystko, co wartościowe we współczesnej kulturze Uzbekistanu, pochodzi od etnicznych Tadżyków, mieszkających – dziś i w przeszłości – na terytorium obejmującym obszar dzisiejszego państwa uzbeckiego. Omawiając kategorię osiadłości, autorka pokazuje, jak współczesna polityka narodotwórcza w Tadżykistanie odwołuje się do odziedziczonych po czasach radzieckich esencjalistycznych schematów rozumienia narodu.
Sedentism became a core value and a critical element of Tajikness in contemporary Tajikistan, which as a state is a hereditary of the Tadjik Socialist Soviet Republic. Tajik politicians, both from the governing party and from the opposition, as well as Tajik historians and journalists try to present Tajiks as the only Central Asian nation with exclusively sedentary traditions. This is to prove that the ancestors of contemporary Tajiks resided in the region much earlier than the ancestors of Tajik neighbours, especially Uzbeks. The alleged nomadic past of Uzbeks is invoked in order to diminish their cultural achievements and present them as the achievements of ethnic Tajiks who lived in the territory of contemporary Uzbekistan. Using the category of sedentism, the article shows how the contemporary Tajik nation building policy appeals to old essentialist patterns embedded in Soviet national policy.
Źródło:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2016, 42, 4 (162); 57-75
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W cieniu fatalizmu: problem wolności i odpowiedzialności w ramach systemu metafizycznego G.W. Leibniza
Autorzy:
Kuźniar, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2103022.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wolność
odpowiedzialność
odwieczność prawdy
Boska przedwiedza
determinizm
alternatywne możliwości
teoria odpowiedników
fatalizm
fatum Mahometanum
kara
esencjalizm
Opis:
Celem badawczym artykułu jest przeprowadzenie analizy czterech fundamentalnych dla teorii filozoficznej G.W. Leibniza twierdzeń dotyczących ludzkiej wolności i odpowiedzialności. Twierdzenia te są następujące: (1) odwieczność prawdy i Boska przedwiedza nie stoją w sprzeczności z wolnością ludzkich działań; (2) deterministyczna natura świata nie wyklucza wolności czynów; (3) prawdziwość zasady racji dostatecznej nie pociąga za sobą koncepcji fatum Mahometanum; (4) podmioty działające słusznie ponoszą odpowiedzialność za własne czyny. W artykule przedstawiono argumentację, zgodnie z którą Leibnizowi co do zasady udaje się zarówno przekonująco uzasadnić wymienione tezy, jak i zachować spójność wewnętrzną swojego systemu metafizycznego.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 4; 355-370
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genetyka, esencjalizm i tożsamość
Genetics, Essentialism and Identity
Autorzy:
Domaradzki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427206.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
genetyczny esencjalizm
genetyka
genetyzacja
szum medialny wokół genetyki
tożsamość
genetic essentialism
genetics
geneticization
identity
genohype
Opis:
Jednym z symptomów nowoczesności jest dekonstrukcja tożsamości jako kategorii stabilnej i danej obiektywnie, co sprawia, że jednostki zostają pozbawione stałych odniesień, a tożsamość staje się czymś płynnym: wymaga ciągłego (re)konstruowania i (re)negocjowania. U niektórych jednostek może to powodować zwrot ku genetyce, która dla wielu staje się źródłem upodmiotowienia. Fakt, że genom przypisuje się odpowiedzialność za wiele chorób, zachowań i cech osobowości, wzmacnia esencjalne myślenie o tożsamości człowieka, która ponownie zyskuje zakorzenienie w biologii człowieka. Genetyzacja tożsamości umożliwia bowiem konstrukcję własnego ja jako „ja genetycznego”. Celem tekstu jest ukazanie, jak obecna w dyskursie genetycznym retoryka tożsamości kształtuje esencjalne myślenie o człowieku na trzech poziomach: indywidualnym, wspólnotowym i gatunkowym. Analizując trojakiego rodzaju źródła: publikacje prasowe i naukowe oraz materiały promocyjne firm biotechnologicznych świadczących usługi z zakresu medycyny personalizowanej, podejmuję próbę ukazania, że myślenie w kategoriach genetycznego esencjalizmu nie jest zjawiskiem generowanym wyłącznie przez media, a w proces genetyzacji tożsamości zaangażowanych jest wielu różnych aktorów, którzy wspólnie przyczyniają się do wykreowania nad- miernego szumu medialnego wokół genetyki. Celem pobocznym jest zwrócenie uwagi na społeczne implikacje genetyzacji tożsamości.
One of the symptoms of modernity is deconstruction of identity understood as a solid and objective category. Consequently, as individuals lack points of firm reference, identity itself becomes fluid: it requires permanent (re)construction and (re) negotiation. For some individuals, this may result in a turn towards genetics, which for many becomes a source of empowerment. Because genes are ascribed responsibility for many diseases, behaviours and personality traits, essentialist thinking about human identity is reinforced, which again becomes rooted in human biology. Thus, geneticization of identity makes a construction of one’s self as ‘genetic self’ possible. This paper aims to describe how the rhetoric of identity that is present in genetic discourse shapes the essentialist thinking about human being on three levels: the individual, the collective and the species. By analyzing three types of sources (press articles, scientific papers and advertising materials from biotechnological companies which offer personalized genetics services), I will show that thinking in terms of genetic essentialism is not generated solely by the media and that there are many other actors who are engaged in the process of geneticization of identity. This article concludes with a brief discussion of the social implications of geneticization of identity.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2017, 1(224); 297-328
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomistyczna krytyka ontologii fenomenologicznej
Thomist criticism of phenomenological ontology
Autorzy:
Duchliński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431193.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
existential Thomism
phenomenology
ontology
metaphysics
essentialism
Polish philosophy
tomizm egzystencjalny
fenomenologia
ontologia
metafizyka
esencjalizm
filozofia polska
Opis:
The aim of this article is to present and reconstruct the existential arguments formulated by thomists in opposition to ontology as pursued by phenomenologists. The entire discussion is presented against the general background of a critique of phenomenology as a way of pursuing philosophy. The article presents the most important arguments before evaluating them, taking into account their historical, subject-specific, and methodological contexts. Attention is paid to the significance of this discussion in shaping the philosophical dialogue between thomism and phenomenology, and with respect to the current relevance of the issues addressed. For some thomists, this dialogue has led to rethinking a number of metaphysical questions (e.g. the structure of intentional being). It is also pointed out that contemporary thomism and phenomenological ontology share a common opponent: namely, naturalism in its various guises. In relation to this, a deeper level of cooperation between thomism and phenomenological ontology is also advocated here as the only way to establish a meaningful debate with naturalism, given that the strong hold exercised by the latter – even at the level of how resources are administratively assigned – is such as to push in the direction of eliminating classical metaphysics and phenomenology altogether.
Celem artykułu jest prezentacja i rekonstrukcja argumentów sformułowanych przez tomistów egzystencjalnych przeciwko ontologii uprawianej przez fenomenologów. Całość dyskusji zaprezentowano na ogólnym tle krytyki fenomenologii jako sposobu uprawiania filozofii. W artykule zaprezentowano najważniejsze argumenty, następnie oceniono ich wartość merytoryczną, biorąc pod uwagę kontekst historyczny, przedmiotowy i metodologiczny. Zwrócono uwagę na wartość tej dyskusji dla kształtowania dialogu filozoficznego między tomizmem a fenomenologią oraz na aktualność podejmowanej problematyki. Dialog ten u niektórych tomistów doprowadził do nowego przemyślenia szeregu kwestii metafizyki tomistycznej (np. struktury bytu intencjonalnego). Wskazano również, że współcześnie tomizm i ontologia fenomenologiczna mają wspólnego przeciwnika jakim jest naturalizm w różnych wariantach. W związku z tym rekomendowano, że między tomizmem a ontologią fenomenologiczną powinna zachodzić głębsza współpraca, gdyż tylko wtedy będzie można podjąć sensowną debatę z naturalizmem, który sięgając nawet po środki administracyjne stara się wprost wyeliminować tak metafizykę klasyczną, jak i fenomenologię.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 2; 29-75
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu ukrytej natury – rodzaje naturalne a język prawa
In search of the hidden nature – natural kinds and legal language
Autorzy:
Janik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531570.pdf
Data publikacji:
2017-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
rodzaje naturalne
esencjalizm
teoria prawa
realizm
natural kinds
essentialism
legal theory
realism
Opis:
W literaturze teoretycznoprawnej pojawiają się koncepcje które w spójny sposób chcą łączyć rodzaje naturalne z semantyką języka prawnego (M. Moore, D. Brink, N. Stavropoulos). Motywacją dla tworzenia takich teorii jest chęć uzyskania takiej semantyki dla języka prawnego która będzie realistyczna. Semantyka taka ma umożliwić sformułowanie koncepcji zdeterminowania lub obiektywności. Bardzo często, wobec oczywistego zarzutu kierowanego do takich teorii, że terminy prawne nie korespondują z żadnymi obiektami w świecie, liberalizuje się pojęcie istnienia obiektów dla danej teorii. Celem niniejszego artykułu będzie analiza takich koncepcji oraz próba pokazania, że z natury terminów prawnych wprost wynika niemożliwość budowy obiektywnego dyskursu dla takich terminów (gdzie obiektywność rozumiana jest jako obiektywność w sensie naukowym). Niezależnie od tego, możemy formułować dyskurs który będzie obiektywny, ale obiektywność dyskursu będzie pochodziła raczej od metod konstruowania jego obiektów a nie od (niezależności) ich natury.
In the theoretical legal literature there are views that consistently want to combine natural kinds with semantics of legal language (M. Moore, D. Brink, N. Stavropoulos). The motivation for creating such a theories is the desire to get the semantics of the legal language to be realistic. This semantics should enable the formulation of an objective theory of legal determination. Very often, the obvious objection to such theories is that the legal terms do not correspond to any objects in the world. The purpose of this article is to examine these ideas and attempt to show that the nature of the legal terms directly shows the impossibility of building an objective discourse for such terms (where objectivity is understood as objectivity in the scientific sense). Regardless, such theories can be formulated and treated as objective but the objectivity of those theories will come from methods of construction of the objects and not from their nature.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 1(14); 66-73
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies