Temat: epitaph - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Nagrobne inskrypcje metaforyczno-peryfrastyczne z polskiego cmentarza w Adampolu (Turcja)
Periphrasable-metaphorical tombstone inscriptions from the polish cemetery in Adampol (Turkey)
Autorzy:: Kieres, Dawid
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/445554.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:: tombstone; epitaph; inscription; Turkey; cemetery
Opis:: The subject of this study is a cultural and poetical analysis of the periphrasable – metaphorical tombstone inscriptions from a Polish cemetery in Adampol (Turkey). Adampol is a Polish village in Turkey. It has been created in 1842. The Polish cemetery located there is a source of interesting information regarding the local Polish society. The tombstone inscriptions show the culture and interference mainly between two different cultures – Polish, closely tied with Christianity, and Turkish, tied with Islam. One of the tombstones analysed shows elements of Hindu culture which makes it a very interesting research material. This paper focuses only on the inscriptions that use figurative language. The material from this cemetery includes only seven tombstones with this kind of epitaphs.
Źródło:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2015, 3; 156-167
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Jerzy Starnawski
not available
Autorzy:: Wichowa, Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/649981.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: epitaph
in memory of
Jerzy Starnawski
polish philologist
Opis:: not available
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 223-229
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Z Szymonem Starowolskim na szlaku sarmackich nekropolii
On the track of Szymon Starowolski’s Sarmatian necropolis
Autorzy:: Milewska-Waźbińska, Batbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2012212.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: Szymon Starowolski
Monumenta Sarmatarum
epitafium
elogium
epitaph
eulogium
Opis:: The article seeks to analyse chosen epitaphs adopted from Szymon Starowolski’s oeuvre titled Monumenta Sarmatarum (Cracoviae 1655). This book contains Latin epitaphs originating from the Polish–Lithuanian Commonwealth territories, as well as from abroad. The inscriptions bequeathed by Starowolski are presented at the backdrop of the European epitaph tradition. The paper also briefl y discusses the content of inscription collection published in early modern period, which might have inspired the Polish author. The epitaphs from Buczacz and Potok in commemoration of the members of the Buczacki, Tworowski and Potocki’s houses, included in Monumenta Sarmatarum, are analyzed in-depth. Particular attention is paid to both the content, with the commonplaces typical of funerary genres, and the form. As corroborated, the prose texts usually take the form of eulogium – a genre characteristic of the baroque culture – and poetic epitaphs act as funerary epigrams. The source texts of the inscriptions in question are then juxtaposed with the texts of the same epitaphs included in the Latin armorial Orbis Polonus by Szymon Okolski (Cracoviae 1641–1643). Finally, it is posited that further research of Starowolski’s works is required from historical, literary and philological standpoint related to the transmission of text.
Źródło:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2012, 2(5); 159-176
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Die mutterlosen weinenden Kinder: zu Adam Łajtar in Journal of Juristic Papyrology 37 (2007)
Autorzy:: Diethart, Johannes
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1195154.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Fundacja im. Rafała Taubenschlaga
Tematy:: Christian Nubia
Greek epigraphy
epitaph of Maria
Banganarti
Opis:: The article presents a correction to the reading and an interpretation proposal of lines 3–4 of a Nubian funerary inscription published by Adam Łajtar in The Journal of Juristic Papyrology 37 (2007), pp. 135–137.
Źródło:: The Journal of Juristic Papyrology; 2015, 45; 41-43
0075-4277
Pojawia się w:: The Journal of Juristic Papyrology
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Zur Textualität der dänischen Grabinschriften
Autorzy:: Jarosz, Józef
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1167332.pdf
Data publikacji:: 2011-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Textlinguistik
Textualität
Grabinschrift
Epigraphik
text linguistics
textuality
epitaph
epigraphy
Opis:: This article analyses the standards of textuality (according to Beaugrande & Dressler 1981) of the Danish funerary inscriptions. The basis of the test is a corpus of 250 grave inscriptions arising in the period 1770-2003 from Copenhagen cemetery Assistens Kirkegård. The first part of the paper bases on the seven criteria of textuality: cohesion, coherence, intentionality, acceptability, informativity, situationality, and intertextuality. In the second part the study focuses on illocutionary structure and communicative functions and leads to the conclusion that the examined speech genre includes the most of the illocutionary speech acts: assertives, commissives, expressives and directives.
Źródło:: Folia Scandinavica Posnaniensia; 2011, 13; 63-78
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:: Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Was Historiker ohne Sprachgeschichtler (wohl) kaum leisten können. Eine interdisziplinäre epigraphisch-sprachgeschichtliche Fallstudie
What the Historians Can (Hardly) Do without the Language-Historians. An Interdisciplinary Case Study
Autorzy:: Biszczanik, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/36832070.pdf
Data publikacji:: 2024-01-24
Wydawca:: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:: Epitaph
Inschrift
Graphematik
Morphosyntaktik
historische Grammatik
Geschichte der deutschen Sprache
epitaph
inscription
graphematics
morphosyntactics
historical grammar
history of the German language
Opis:: Numerous gravestones written in German-language belonging to representatives of ancient and well-known noble families have been preserved in Lower Silesia. Many of them are in a state of disrepair, so today is the last opportunity to preserve the contents immortalised on them from destruction for the future generations. Many of them have been analysed by historians, but the results of these analyses are often linguistically, translationally and epigraphically so incorrect as to be difficult to accept. A historian who is not a historian of the language – such historians are certainly hard to come by – and who, after all, lacks basic competence in the study of Early Modern High German, the language in which most of the epitaph inscriptions from the early modern period were written, obviously has little chances of a correct linguistic interpretation and successful translation into Polish of a text written in early German language. One of the scientifically neglected epitaph plates is the plate of Adam von Kottwitz, which is located in Konotop (near Zielona Góra). The author of the contribution has set himself the task of examining all the content (verbal and non-verbal) that this record carries. The analysis begins by establishing the correct affiliation of the coat-of-arms symbols to the inscriptions of the genealogical argument of the deceased, which are mostly wrong situated. The author moves on soon to a detailed discussion of the various linguistic planes of the texts appearing on the epitaph. Thus, the author discusses the types of writing used in the record, the spelling of capital and lowercase letters, punctuation and abbreviations used in the text, as well as phraseology, but above all the purely linguistic, even strictly grammatical layer, i.e. the morphological forms and syntactic conditions which characterize the text of the research corpus. A great deal of space is also devoted to graphemes, the study of which is not solely an end in itself, but is intended to lead to shedding some light on the relationship between the graphemes of the written language and the phonemes of the spoken language potentially in use at the time of the monument’s creation.
Im historischen Niederschlesien sind zahlreiche deutschsprachige Grabsteine von Vertretern uralter Adelsfamilien erhalten geblieben. Viele von ihnen sind im erbärmlichen Zustand, so dass es sich zurzeit wahrscheinlich die letzte Gelegenheit eröffnet, deren Inhalte vor endgültiger Zerstörung für künftige Generationen zu bewahren. Viele von ihnen wurden zwar von Historikern analysiert, aber Ergebnisse jener Analysen sind oft sprachlich, übersetzerisch und epigraphisch dermaßen fehlerhaft, dass sie kaum akzeptierbar sind. Ein Historiker, der kein Sprachhistoriker ist und dem es schließlich an grundlegender Kompetenz in Erforschung des frühneuzeitlichen Deutsch mangelt, der Sprache, in der die meisten von erhaltenen Epitaphinschriften der Frühen Neuzeit verfasst wurden, hat natürlich wenig Chancen auf eine korrekte Sprachinterpretation und eine erfolgreiche Übersetzung eines in Altdeutsch verfassten Textes ins Polnische. Eine der Epitaphien, die bisher wissenschaftlich dermaßen vernachlässigt wurde, ist die schöne Tafel des Adam von Kottwitz (1720), die sich in Konotop bei Zielona Góra befindet. Der Autor des Beitrags hat es sich zur Aufgabe gestellt, den gesamten (verbalen und nonverbalen) Inhalt des Denkmals zu untersuchen. Die Analyse beginnt mit der Feststellung der korrekten Zugehörigkeit der Wappensymbole zu Inschriften des Stammbaums des Verstorbenen; nota bene ist die Zugehörigkeit zurzeit weitgehend falsch. Bald geht der Autor zur detaillierten Erörterung bestimmter sprachlicher Ebenen der auf der Platte erscheinenden Inschriftentexte über. So erörtert er die in den Inschriften verwendeten Schrifttypen, Groß- und Kleinschreibung, Zeichensetzung und im Korpustext verwendete Abkürzungen sowie die Phraseologie, vor allem aber die rein sprachliche, ja strikte grammatische Ebene, d. h. morphologische Formen und syntaktische Bedingungen, die die Korpustexte charakterisieren. Viel Raum wird den Graphemen gewidmet, deren Untersuchung jedoch nicht ein Ziel für sich selbst ist, sondern freilich dazu dient, Beziehungen zwischen Graphemen der Schriftsprache und Phonemen des Gesprochenen, die zur Zeit der Entstehung des Denkmals womöglich in Gebrauch waren, zu erhellen.
Źródło:: Linguistische Treffen in Wrocław; 2023, 24; 17-33
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:: Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: U źródeł romantycznej elegii — Elegia napisana na cmentarzu wiejskim Thomasa Graya
Addressing the underlying issues of Romantic elegy — Thomas Gray’s Elegy written in a country churchyard
Autorzy:: Śniedziewski, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1534741.pdf
Data publikacji:: 2011-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Thomas Gray
elegy
melancholy
pastoral poetry
funeral art
friendship
epitaph
Opis:: From the beginning of his literary career, Thomas Gray consciously and consistently created a lyric with a poetic effect quite of its own in which a personal element (death of a friend) kept on vanishing, toposes and literary allusions overlapped (e.g. images of melancholy inspired by works of John Milton and Thomas Warton) and in which bitter philosophical reflection on life and death mounted in time. It is this reflection that predestined the groundbreaking character of Elegy written in a country churchyard and determined its popularity in English literature and beyond. The interpretation of space, the reflection on the subjectivity and the role of the epitaph (constituting at the same time a structural part of Elegy..., as well as the funeral genre that is thematically related to the Gray’s poem) have made it possible to show the poem written in mid-eighteenth century as a substantial reference point for Romantic authors transforming the genre.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2011, 18; 83-102
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Cmentarz jako opowieść. Co opowiada stary cmentarz Dieweg w Uccle?
A cemetery as a story. What is the story of Dieweg Cemetery in Uccle?
Autorzy:: Wasilewska-Lipke, Zuzanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2012222.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: cmentarz Dieweg
Uccle
pamięć
epitafium
medalion
Dieweg Cemetery
memory
epitaph
medallion
Opis:: The essay on Brussels Dieweg Cemetery in Uccle presents the concept of reading the cemetery culture text as a story of the dialogue between the living and the dead, which was taking place at the time of establishing and functioning of the necropolis, i.e., starting in the second half of the 19th century until 1939. Dieweg Cemetery is an example of Catholic-Jewish funeral art, whose historic testimonies in a variety of styles fall into decay and surrender to nature. The ‘reportage’ part gives an account of the dispute between Catholics and Belgian liberals in the 1860s over the right to administer the licences on the new necropolis. The main part of the essay touches upon the subject of cemetery aesthetics symbolising attitudes towards death in the second half of the 19th and at the beginning of the 20th century. They are expressed in multilingual inscriptions and numerous grave medallions in two religions on the ground, where Catholics and Jews form a community. A plan of the necropolis and a series of author’s photographs are attached to the paper as they are crucial illustrations of the words.
Źródło:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2012, 2(5); 99-125
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Kontrowersje wokół epitafium Władysława Białego i daty jego śmierci
Controversies Over an Epitaph of Władysław The White and the Date of His Death
Autorzy:: Appel, Włodzimierz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33772481.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Władysław The White
epitaph in Dijon
Władysław Biały
epitafium w Dijon
Opis:: Autor omawia kontrowersje związane z interpretacją inskrypcji widniejącej na nagrobku księcia Władysława Białego, zmarłego w 1388 r. i pochowanego w katedrze w Dijon. Podważa dotychczasowe ustalenia dotyczące dziennej daty zgonu księcia i dochodzi do wniosku, że jeśli ktoś przyjmuje, że Vladislaus Albus obiit decimum diem ante Kalendas Martias 1388 r., to powinien to być dzień 21 lutego tego roku. Niewykluczone natomiast, że Władysław Biały zmarł albo pridie Kalendas Martias, albo w same Marcowe Kalendy (Kalendis Martiis). Tak czy inaczej rzymska cyfra „I”, widoczna dziś na inskrypcji przekutej w XVIII stuleciu, najprawdopodobniej widniała już na czternastowiecznym oryginalnym epitafium.
The article discusses controversies over an inscription on Władysław The White’s tombstone, who died in 1388 and was buried in Dijon Cathedral. The author refutes current findings concerning the date of the duke’s death and concludes that if one considers Vladislaus Albus obiit decimum diem ante Kalenda Martias 1388 r. then, it should be understood as 21st of February that year. However, it is possible that Władysław The White died either pridie Kalendas Martias or on the Calends of March (Kalendis Martiis). Nonetheless, the roman number „I” is visible on the inscription reengraved in the 18th century and, most likely, was already engraved on the original 14th-century epitaph.
Źródło:: Res Historica; 2022, 54; 57-74
2082-6060
Pojawia się w:: Res Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Papier trwalszy niż kamień – o nagrobku Stanisława Żółkiewskiego napisanym przez Jakuba Sobieskiego
Paper Stronger than Stone: On Stanisław Żółkiewski’s Epitaph and Its Authorship Attributed to Jakub Sobieski
Autorzy:: Barłowska, Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28407706.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: Stanisław Żółkiewski
Jakub Sobieski
epitafium
atrybucja autorska
legenda
epitaph
authorship attribution
legend
Opis:: Autorka przypomina dzieje anonimowego epitafium dla Stanisława Żółkiewskiego umieszczonegona jego nagrobku w Żółkwi, które paradoksalnie przetrwało jako tekst w zbiorze Szymona Starowolskiego Monumenta Sarmatarum. Wrękopisie (Biblioteka Zakładu Narodowego Sobieskiego – sławnego mówcy i ojca króla Jana III Sobieskiego. Autorka dokonała oceny argumentów przemawiających za tą atrybucją (opartych na charakterze manuskryptu, zwyczajach pogrzebowych, porównaniu z mową pogrzebową) i przyjęła autorstwo Jakuba Sobieskiego. Uwagi końcowe dotyczą legendy z dzieciństwa Jana III, związanej z sentencją Horacego, którą przyszły król miał czytać z nagrobka pradziada. Autorka sformułowała przypuszczenie, że przysłowie mogło być odczytywane z książki, w której – podobnie jak tekst nagrobka z Żółkwi – było zapisane epitafium z pomnika wzniesionego pod Cecorą.
The author of this article brings forth the history of an anonymous epitaph inscribed on the tombstone in Żółkiew to commemorate Stanisław Żółkiewski, an inscription which has paradoxically been preserved as a text in Monumenta Sarmatarum, an anthology by Szymon Starowolski. The manuscript, stored in Ossoliński National Institute (3567 II), includes the copy of the epitaph whose authorship has been attributed to Jakub Sobieski, father to king John III Sobieski and a renowned orator as well. The author has taken a closer look at the arguments speaking in favour of Jakub Sobieski’s authorship and, having taken into account the unique character of the manuscript, funeral customs, and the comparison with the funeral speech, assumed the authorship of Jakub Sobieski to be highly probable. The final part of the article focuses on the legend from Jan III Sobieski’s childhood associated with Horace’s dictum that, allegedly, Jan III Sobieski read from his great-grandfather’s tombstone. The author formulates a hypothesis that the dictum might have come from a book that included the epitaph inscribed on the memorial erected in Cecora, Stanisław Żółkiewski’s field of death, as well as the inscription on the tombstone in Żółkiew.
Źródło:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 407-423
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Inskrypcje łacińskie i herby możnowładców w kościele św. Wita w Tuliszkowie
Latin inscriptions and aristocrats coats of arms in saint Vitus church in Tuliszków
Autorzy:: Cichy, Bogdan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1205678.pdf
Data publikacji:: 2020-12-31
Wydawca:: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:: epitafium
Krotoski
Sierpc
Tuliszków
Wodzicka
Zamoyska
Zaremba.
epitaph
saint Vitus church
Zaremba
Opis:: W Tuliszkowie – w kościele pw. św. Wita męczennika – znajdują się inskrypcje w języku łacińskim, a także herby możnowładców związanych z Tuliszkowem. Do tej pory nie dokonano analizy treści tych inskrypcji. Nie poświęcono też należytej uwagi zachowanym herbom. Celem artykułu jest opisanie istniejących obiektów, analiza treści inskrypcji i krytyczna w ich świetle ocena dotychczasowych publikacji związanych z kościołem w Tuliszkowie. Za metodę badawcza obrano wizję lokalną, kwerendę w archiwach państwowych i kościelnych oraz przegląd literatury przedmiotu. Analiza pokazała, że Mikołaj z Kalinowej Zaremba, syn kasztelana kaliskiego, był mężem Anny z Sieprskich. Ich córka – Katarzyna – wyszła za mąż za Jana Krotoskiego – dyplomatę Stefana Batorego. Po śmierci mężów Anna i Katarzyna w 1597 roku ufundowały zmarłym epitafium znajdujące się w kościele w Tuliszkowie. W kościele tym znajduje się też chrzcielnica z 1890 r. fundacji Zofii – Jadwigi z Zamoyskich, żony Ludwika Wodzickiego. Chrzcielnicę i wieżę kościoła zdobią herby Zamoyskich i Wodzickich. W niniejszym tekście po raz pierwszy wykazano również, że Jan Krotoski był żonaty z Katarzyną Zarembianką.
In Tuliszków, in the church of saint Vitus the Martyr, there are Latin inscriptions and coats of arms of aristocrats who had something in common with Tuliszków. In the existing scholarly papers no analysis of these inscriptions has been made. Also, insufficient attention has been paid to the remaining coats of arms. The aim of this paper was to describe the existing objects, analyze the inscriptions’ content and evaluate them critically in light of available and already published information about the church in Tuliszków. The methods to conduct this analysis were: on-site verification, survey of state and church archives, as well as an investigation of literature. It turned out that Mikołaj Zaremba from Kalinów, son of the castellan of Kalisz, was a husband of Anna nee Sieprska. Their daughter, Katarzyna, married Jan Krotoski who was a diplomat of Stefan Batory. After their husbands’ death Anna and Katarzyna funded an epitaph of the deceased. It is still to be found in the church in Tuliszków. Moreover, there is a baptistery from 1890 in this church. The baptistery was funded by Zofia Jadwiga nee Zamoyska – a wife of Ludwik Wodzicki. Both the baptistery and the church tower are decorated by Zamoyski’s and Wodzicki’s coats of arms. In my paper, it has been shown for the first time that Jan Krotowski was a husband of Katarzyna Zarembianka.
Źródło:: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2020, 134; 95-115
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Wiekopomna zasługa i zakonna pokora – dzieje serca Stanisława Konarskiego
The memorable service and monastic humility – the history of Stanisław Konarski’s heart
Autorzy:: Mączyński, Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/560451.pdf
Data publikacji:: 2016-12-31
Wydawca:: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:: Stanisław Konarski
serce
pochówek
epitafium
upamiętnienie
pijarzy
Kraków
heart
burial
epitaph
commemoration
Piarists
Krakow
Opis:: Artykuł zwraca uwagę na interesujący zabytek sprzed 130 lat, znajdujący się w krakowskim kościele pijarów – plastyczną oprawę miejsca złożenia serca Stanisława Konarskiego (1700–1773), zakonnika Szkół Pobożnych z XVIII stulecia, a przy tym wydawcy zbioru praw krajowych Volumina legum, odważnego publicysty domagającego się wzmocnienia władzy królewskiej i zwalczającego liberum veto, reformatora szkolnictwa i założyciela słynącej z nowoczesności uczelni Collegium Nobilium. Kreśli także okoliczności przeniesienia w 1882 roku tej „relikwii” z Warszawy do Krakowa oraz opisuje uroczystość wprowadzenia jej 13 lutego do zakonnej świątyni pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Podejmuje również trzy istotne kwestie badawcze. Pierwsza kwestia, która też wielce zajmowała współczesnych – a szczególnie rektora kolegium krakowskiego Adama Słotwińskiego – to problem autentyczności owej pamiątki, która ujawniona została po ponad stu latach od pogrzebu zasłużonego pijara, w prywatnym posiadaniu warszawskiego optyka Jakuba Pika. Zwłaszcza że brakuje jakichkolwiek bezpośrednich świadectw z 1773 roku mówiących o odłączeniu po śmierci Stanisława Konarskiego jego serca od ciała. Jednak zgromadzone przesłanki pozwalają przyjąć z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, iż jest to autentyczna – i zarazem jedyna po dziś dzień zachowana – cielesna partykuła sławnego zakonnika. Druga kwestia, całkowicie pomijana w ówczesnej refleksji, to przyczyna odłączenia serca od ciała. Ten aspekt rozważań kazał zwrócić uwagę na niezwykle rozpowszechnioną w Rzeczypospolitej – najpierw pośród rodzin monarszych, później także magnaterii i szlachty – nowożytną tradycję osobnych pochówków serc, zazwyczaj składanych w ufundowanej przez zmarłego świątyni. Wskazano, że szczególnie wiele serc oddzielonych od ciał spoczęło w kościołach pijarskich (Rzeszów, Warszawa czy Łowicz). Nie był to jednak obyczaj stosowany wobec zakonników. Casus serca Stanisława Konarskiego dowodzi, że w opozycji wagi wiekopomnych zasług do ślubów zakonnej pokory – zwyciężyły zasługi. Trzecia kwestia, której nie potrafili rozwikłać współcześni, dotyczyła miejsca pierwotnego przeznaczenia puszki z sercem Konarskiego. Konfrontacja skromnych wzmianek z sytuacją warszawskich pijarów w pierwszej połowie XIX wieku pozwoliła ujawnić drogę, jaką ona przebyła. W 1773 roku umieszczono ją w kaplicy konwiktorskiej w pałacu Collegium Nobilium, następnie około 1811 roku została przeniesiona do pijarskiego kościoła przy ulicy Długiej, w roku 1834 zakonnikom zarekwirowano ich świątynię, więc cielesna partykuła Stanisława Konarskiego trafiła do gmachu objętego przez nich kolegium przy ulicy Jezuickiej. Tam znajdowała się do 1866 roku, a po kasacie zakonu znalazła się w rękach Jakuba Pika. Ten starannie ją przechował i ofiarował do krakowskiego kościoła pijarów w Krakowie, gdzie w 1882 roku umieszczono ją w niszy w ścianie prezbiterium. Plastyczną oprawę tego miejsca zaprojektował Tadeusz Łepkowski, ówczesny konserwator zabytków. Zaś popiersie portretowe Stanisława Konarskiego wykonał krakowski rzeźbiarz Tadeusz Błotnicki. Rysy twarzy odwzorował na podstawie konterfektu z czasów Stanisława Augusta – rzeźby André Le Bruna, należącej do pocztu mężów szczególnie dla Rzeczypospolitej zasłużonych, jaki ozdobił otwartą w 1786 roku Salę Rycerską na Zamku Królewskim w Warszawie.
The article concentrates on an interesting 130-year-old artefact located in the Krakow church of Piarists – the decoration of the place where Stanisław Konarski’s (1700–1773) heart was buried. Konarski was a monk of the Pious Schools in the 18th century, as well as publisher of a collection of national laws Volumina legum, a bold commentator calling for strengthening royal power and abolishing liberum veto, reformer of the educational system and founder of the renowned, modern Collegium Nobilium. The circumstances of the discovery and relocation of the relic in 1882 from Warsaw to Krakow and the ceremony of its introduction to the monastic Church of the Transfiguration of Jesus on February 13 are also outlined. Three significant research issues are also discussed. The first one is the problem of the authenticity of the artefact, which was discovered more than a hundred years after Konarski’s death in the possession of a Warsaw optician Jakub Pik. It was then that the question started occupying the minds of researchers, including the rector of the Krakow college Adam Słotwiński. The question is made more relevant by the lack of any direct evidence from 1773 about the removal of Stanisław Konarski’s heart from his body after his death. The information gathered so far allow us to assume, with probability bordering on certainty, that it is authentic and the only surviving part of this famous monk’s body. Another question, totally absent from past reflections on the subject, is the reason why the heart was removed. This particular aspect turns our attention at a strikingly popular early-modern Polish tradition – first in royal families, later also among magnates and nobility – of burying hearts separately, usually by entombing them in a church founded by the deceased. It was found that a considerable number of hearts removed from bodies had been inhumed in Piarist churches (Rzeszów, Warsaw or Łowicz). This tradition, however, did not normally apply to monks. The case of Stanisław Konarski’s heart proves that in the juxtaposition of great merit and monastic vows of humility the merit prevailed. A third question, which contemporaneous researchers could not answer, is the original destination of the box with Konarski’s heart. A confrontation of scant mentions with the situation of Warsaw Piarists in the first half of the 19th century allows us to retrace its route. In 1773 it was placed in the monastic school chapel at Collegium Nobilium, then in 1811 it was relocated to the Piarist church in Długa street; in 1834 the order was deprived of the church, so Konarski’s heart was brought to their college in Jezuicka street. It was held there until 1866, and after the dissolution of the order it was in the possession of Jakub Pik. Pik carefully stored the relic and donated it to the Piarist church in Krakow, where in 1882 it was placed in an alcove in the presbytery. The decoration of the place was designed by Tadeusz Łepkowski, the then restorer. Stanisław Konarski’s bust was sculpted by Tadeusz Błotnicki from Krakow. Facial features were reproduced on the basis of an image from the times of Stanisław August – a sculpture by André Le Brun, displayed in a gallery of people of particular merit to the Republic of Poland opened in the Knights’ Hall at the Royal Castle in Warsaw in 1786.
Źródło:: Folia Historica Cracoviensia; 2016, 22; 265-302
0867-8294
Pojawia się w:: Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Słowo i obraz w piśmiennictwie kręgu eparchii przemyskiej XVII–XVIII wieku
Word and Image in the Literature of the Przemyśl Eparchy in the 17th and 18th Centuries
Autorzy:: Pilipowicz, Denys
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2169998.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Akademia Supraska
Tematy:: literatura
sztuki wizualne
pomjanyk
epitafium
emblemat
heraldyczna literatura
anagram
literature
visual arts
epitaph
emblem
heraldic literature
Opis:: The article is devoted to the relations between literature and visual arts. The texts created on the initiative of the church hierarchs of the Przemyśl eparchy reflect the striving for the synthesis of arts and the visuality of the literary text, characteristic of the baroque era, both in Polish and Ukrainian culture. It took various forms depending on the subject of the work and its genre character. A pomjanyk of Bishop Innocent Winnicki combined a graphic element devoted to soteriological and vanitative themes with the memory of the dead. The series of portraits of the deceased bishops of the Przemyśl eparchy created in the mid-18th century have short epitaphs or, in the case of bishop Onufry Szumlański, a panegyric epigram with references to the symbolism of the coat of arms. An interesting example is Nomen Maximilianus written in honor of bishop Maksymilian Ryło by Ignacy Pilawski. The work consisted of an allegorical emblematic poem of a heraldic character and 12 anagrams built around the bishop’s name, in which the author used many allegorical images to interest the reader and skillfully praise the protagonist of the work. The analysis of these texts shows how important it was for the authors of the time to influence the reader’s imagination with the visual effect of a literary work.
Źródło:: Latopisy Akademii Supraskiej; 2021, Obraz - Słowo - Litera, 12; 173-184
2082-9299
Pojawia się w:: Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Об эпитафиях Амвросию Дубневичу в черниговской поэтике середины XVIII века
On Epitaphs to Ambrose Dubnevich in the Chernihiv Poetics of the Mid 18th Century
O nagrobkach Ambrożego Dubniewicza w poetyce czernichowskiej z połowy XVIII wieku
Autorzy:: Ciganok, Ol′ga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/440959.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:: Chernihiv poetics
epitaph
funeral poems
18th century
Ukraine
poetyka czernichowska
epitafium
wiersze funeralne
XVIII wiek
Ukraina
Opis:: The purpose of this publication is to examine the epitaph’s theory and practice in the Chernihiv poetics of 1749–1750 against the background of Ukrainian literary theory as well to analyse from a philological point of view the epitaphs dedicated to a remarkable personality of his time – the Bishop of Chernihiv and Novgorod-Siverskyi Ambrose Dubnevich – in comparative context. The research paper is based on the study of the little known, even in academic circles, handwritten Ukrainian treatises. The chapter on the epitaph in the Chernihiv poetics 1749–1750 is large and substantial compared to other Ukrainian courses; epitaph’s samples are chosen very carefully. The paper analyzes the epitaph’s theory in the Chernihiv poetics: definition, methods of epitaph’s presentation – narrative and by prosopopeia, epitaph’s species – rhetorical and poetic epitaphs, genologic functions of the samples. The epitaph genre in the Chernihiv poetics of the mid 18th century is seen as a kind of curious poetry. This is a trend of old Ukrainian literary theory (along with under-standing of the epitaph as an epigram and as an inscription). In the Chernihiv poetics of 1749–1750 the epitaph’s samples supplement the theory of genre. The paper focuses attention on the variety of formal solutions and features of an epic epitaph-epicedium, of lyrical elogia – an abuse elogium and the poetical one, rhetorical (historical) epitaph, the epitaphs’ cycle and a Christian epitaph written in leonine verse. The epitaphs of the Chernihiv poetics of the mid 18th century have not only historical value; they are also important for the reconstruction of our theoretical knowledge of old Ukrainian literature, and present a certain aesthetic value to the modern reader. Epitaph’s theory and practice in the Chernihiv poetics of 1749–1750 show how important it is to take into account not only the poetics of the Kyiv-Mohyla Academy, but also courses of regional Ukrainian institutions. A future task is to consider student funeral poems dedicated to Ambrose Dubnevich which are attached to the Chernihiv poetics.
Celem artykułu jest badanie teorii i praktyki epitafiów w poetyce czernichowskiej z roku akademickiego 1749–1750 na tle ówczesnej ukraińskiej myśli teoretycznoliterackiej, a także analiza epitafiów wybitnej osobowości swojego czasu – biskupa czernichowskiego i nowogrodzko-siewierskiego – Ambrożego (Ambrosiusa, Ambrozjusza) Dubniewicza – w szerokim kontekście porównawczym. Artykuł naukowy oparto o wyniki badań mało znanych nawet w środowisku akademickim rękopiśmiennych skryptów ukraińskich. Rozdział o epitafium w poetyce czernichowskiej z roku akademickiego 1749/1750 jest obszerny i znaczący w porównaniu z innymi traktatami ukraińskimi, wybrano przykłady o większym znaczeniu. W artykule zanalizowano teorię epitafium w poetyce czernichowskiej: definicję, metody prezentacji epitafium – narracyjną i przez prosopopeję, rodzaje – epitafium retoryczne i epitafium poetyckie, genologiczne funkcje przykładów. W poetyce czernichowskiej z roku akademickiego 1749/1750 gatunek literacki epitafium postrzegano jako rodzaj poezji osobliwej. To jeden z trendów ukraińskiej myśli teoretycznoliterackiej (wraz z rozumieniem epitafiów jako fraszek i napisów). Podane przykłady uzupełniają teorię gatunku. W artykule zwraca się uwagę na bogactwo rozwiązań formalnych i na cechy epitafium-epicedium o charakterze epickim, liryczne elogia (potępiającego i poetyckiego), epitafium retoryczne (historyczne), cyklu epitafiów, na epitafium chrześcijańskie w formie wiersza leonińskiego. Twierdzi się, że epitafia w poetyce czernichowskiej z roku akademickiego 1749/1750 mają nie tylko wartość historyczną, ale są one również ważne dla rekonstrukcji naszej wiedzy o teorii dawnego piśmiennictwa ukraińskiego, posiadają także pewną wartość estetyczną dla współczesnego czytelnika. Przykłady omówionej teorii i praktyki epitafium w poetyce czernichowskiej z roku akademickiego 1749/1750 dowodzą, jak ważne jest wzięcie pod uwagę nie tylko poetyk Akademii Kijowsko-Mohylańskiej (Kijowsko-Mohylewskiej), ale także kursów ukraińskich uczelni regionalnych. Zadanie na przyszłość – analiza literacka studenckich wierszy funeralnych, poświęconych Ambrożemu (Ambrosiusowi, Ambrozjuszowi) Dubniewiczowi, które są dołączone do poetyki czernichowskiej.
Źródło:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 3(3); 19-34
2299-9922
Pojawia się w:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: O Wojciecha Kętrzyńskiego edycji Epitaphium Dithardi abbatis słów kilka
A couple of words on Wojciech Kętrzyńskis edition of Epitaphium Dithardi abbatis
Autorzy:: Zuzek, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27323367.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka PAN
Tematy:: klasztor cysterski w Oliwie
rękopisy
epitaﬁum
edycja tekstów
Wojciech Kętrzyński
Cistercian monastery in Oliva
manuscripts
epitaph
text edition
Opis:: Celem artykułu jest przybliżenie problematyki związanej z edycją Epitaﬁum opata Ditharda, dokonaną przez Wojciecha Kętrzyńskiego w 1893 r. w szóstym tomie Monumenta Poloniae Historica. Wbrew powszechnie przyjętej za sprawą tego uczonego informacji Epitaﬁum opata Ditharda nie wchodziło w skład rękopiśmiennej kolekcji tzw. źródeł oliwskich (Fontes Olivenses). Ten wierszowany utwór pochwalny na cześć pierwszego opata klasztoru oliwskiego powstał najprawdopodobniej w XIII w., a znany jest dziś głównie z drewnianej tablicy z XVII w., znajdującej się w archikatedrze oliwskiej w Gdańsku, której Wojciech Kętrzyński nie znał z autopsji. Wydał on Epitaﬁum opata Ditharda, biorąc za podstawę kopię tekstu zachowaną w rękopisie kórnickim sygn. BK 65, zdjętą z tego tabulatum w 1749 r. Z uwagi na fakt, że istnieje starsza kopia tekstu tego dzieła, zapisana w rękopisie gdańskim (APG, sygn. 940/422), zdjęta nie z tabulatum, a z piętnastowiecznej polichromii, edycję Kętrzyńskiego należy dziś uznać za niewystarczającą.
This paper seeks to acquaint the readers with problems related to Wojciech Kętrzyński’s 1893 edition of Epitaphium Dithardi abbatis [Epitaph of abbot Dithard] in volume six of Monumenta Poloniae Historica. In contrast to the information the scholar disseminated which was subsequently commonly adopted, Epitaphium Dithardi abbatis was not a part of the hand-written collection of the so-called Oliva sources (Fontes Olivenses). This laudatory work in a verse form, in honour of the ﬁrst abbot of the Oliva monastery, was probably created in the 13th century, and today is known mainly from the 17th-century epitaph tablet surviving in the Oliva Cathedral in Gdańsk, which Wojciech Kętrzyński did not see personally. He issued Epitaphium Dithardi abbatis taking as the basis a copy of the text surviving in the Kórnik manuscript call no. BK 65, copied from this tablet in 1749. Today, in view of the existence of an older copy of the text, included in the Gdańsk manuscript (APG, call no. 940/422) copied not from the tablet but from the 15th-century polychrome, Kętrzyński’s edition should be considered insufficient.
Źródło:: Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej; 2023, 40; 35-50
0551-3790
Pojawia się w:: Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "epitaph" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język