Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "epistemology of knowledge" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-18 z 18
Tytuł:
TUTORIAL AKADEMICKI W NAUKACH FILOLOGICZNYCH NA TLE ZAŁOŻEŃ INTERAKCYJNEGO DYSKURSU GLOTTODYDAKTYCZNEGO – KRYTYCZNA ANALIZA RÓŻNIC I PODOBIEŃSTW
Academic tutorial in philology in the context of the interactive discourse in glottodidactics – critical analysis of differences and similarities
Autorzy:
Karpińska-Musiał, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442820.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Collegium Novum. Polskie Towarzystwo Neofilologiczne
Tematy:
tutoring akademicki
interakcyjny dyskurs glottodydaktyczny
tutorial
interakcja
relacja w dydaktyce
epistemologia wiedzy
kompetencje językowe
academic tutorial
interactive discourse in glottodidactics
interaction
relations in teaching
epistemology of knowledge
language competences
Opis:
The article is a comparative study of a few chosen criteria of interactive discourse in glottodidactics, as formulated by Anna Seretny (2014) and the specificity of personalized one-to-one language teaching in a tutorial. The thesis stated by the author claims that tutorial, due to its different type of teacher-student interaction, varying epistemological background and distinctive levels of interactive rhetoric (e.g. its less instructional and more natural character) is not an obvious space for developing language competence. On the other hand, it may, as the space for very individual and intense learning context, promote development of communicative skills and critical thinking, thus helping to meet cognitive aims of the curriculum in philological studies at the university.
Źródło:
Neofilolog; 2017, 49/2; 217-233
1429-2173
Pojawia się w:
Neofilolog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznanie wartości w filozofii Henryka Elzenberga
Knowing of values in the philosophy of Henryk Elzenberg
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459836.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Henryk Elzenberg, wartość, epistemologia wartości, powinność, poznanie wartości, intuicja, polska filozofia, intuicjonizm
Henryk Elzenberg, value, epistemology of values, obligation, knowledge of values, intuition, polish philosophy, intuitionism
Opis:
The aim of the article. The purpose of this article is to comprehensively reconstruct and present the theory of knowing of values according to Henryk Elzenberg. Epistemology of values is one of the parts of the of Elzenberg’s formal axiology. The reconstruction method and conceptual analysis were used for realisation of the proposal. Discussed concepts. The reconstruction begins with the presentation of the main elements of Elzenber’s philosophy of values. First, the concepts of utilitarian and perfectionist value are distinguished, and later perfectionist value is defined as the ‘feature’ of an object, which is as it should be. Then, Elzenberg’s notion of intuition as individual non-sensual representation is explained. Elzenberg's deliberations on the nature of primary judgments are reconstructed. Reflection leads to the conclusion that the fundamental judgments in axiology are individual judgments about features which endow values. Later, Elzenberg’s critique of the positions negating the cognitive meaning of the evaluations are presented. The main point of criticism was to demonstrate that the presence of the notion of perfectionist value shows the inability to reduce values to subjective states of consciousness, and that the influence of emotions in the recognition of values can be limited. This leads to the question of a methodology of knowing values, which recommends asceticism and limiting emotions that may side by side determine the value judgment. Cognitive value of the text. The text synthesizes various threads of Elzenberg's epistemology of values. The fundamental to Elzenberg’s link between the theory of knowing values and the rest of general axiological considerations is visible. Using the materials contained in unpublished manuscripts, there is some important information on the Elzenberg’s concept of intuition. The presented concept shows various arguments that can be used against positions that negate the autonomous and objective character of values, especially against positions that deny the possibility of a competent adjudication of presence of values.
Cel artykułu. Celem artykułu jest całościowa rekonstrukcja i prezentacja teorii poznania wartości według Henryka Elzenberga. Epistemologia wartości stanowi jedną z części aksjologii formalnej Elzenberga. Do zrealizowania zamiaru wykorzystano metodę rekonstrukcyjną oraz analizę pojęciową. Omówione koncepcje. Rekonstrukcja zaczyna się od przedstawienia głównych elementów filozofii wartości Elzenberga. Wpierw odróżniono pojęcia wartości utylitarnej i perfekcyjnej, a później zdefiniowano wartość perfekcyjną jako „cechę” przedmiotu, który jest taki, jaki być powinien. Następnie wyjaśniono Elzenbergowskie pojęcie intuicji jako indywidualnych przedstawień niezmysłowych. Zrekonstruowano rozważania Elzenberga na temat natury pierwotnych ocen. Refleksja prowadzi do wniosku iż fundamentalnymi sądami w aksjologii są jednostkowe sądy o cechach nadających wartość. Później przedstawiono Elzenbergowską krytykę stanowisk negujących poznawczy sens sądów o wartości. Głównym punktem krytyki było wykazanie, że obecność in mente pojęcia wartości perfekcyjnej wskazuje na niemożność zredukowania wartości do subiektywnych stanów świadomości oraz, że można ograniczyć wpływ emocji w poznawaniu wartości. To zaś prowadzi do zagadnienia metodyki poznania wartości, która zaleca ascezę i ograniczanie emocji mogących ubocznie determinować sąd o wartości. Wartość poznawcza tekstu. Tekst syntetycznie ujmuje rozmaite wątki epistemologii wartości Elzenberga. Widoczny jest fundamentalny dla Elzenberga związek między teorią poznania wartości a resztą ogólnych rozważań aksjologicznych. Wykorzystując materiały zawarte w nieopublikowanych rękopisach przedstawiono kilka istotnych informacji na temat Elzenbergowskiej koncepcji intuicji. Zaprezentowana koncepcja przedstawia rozmaite argumenty, które mogą zostać wykorzystane przeciwko stanowiskom negującym autonomiczny i obiektywny charakter wartości, zwłaszcza przeciw stanowiskom przeczącym możliwości kompetentnego stwierdzania obecności wartości.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2017, 7; 17-29
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistemology as a Semiotic Cartography of Human Knowledge and Cognition
Autorzy:
Wąsik, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41164023.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
cartography of ideas
epistemology
knowledge
cognition
semiotics
Opis:
The subject matter of this article constitutes the semiotic mapping of human of knowledge which results from cognition. Departing from the presentation of human subjects as world-model-builders, it places epistemology among the sciences of science and the sciences of man. As such the understanding of epistemology is referred either to a static state of knowledge or to a dynamic acquisition of knowledge by cognizing subjects. The point of arrival, in the conclusive part of a this article, constitutes the substantiation of the two understandings of epistemology, specified, firstly, as a set of investigative perspectives, which the subject of science has at his/her disposal as a knower on the metascientific level, or, secondly, as a psychophysiological endowment of a cognizing subject who possesses the ability of learning and/or knowing a certain kind of information about cognized reality.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2019, 7, 1; 137-156
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evidence and Its Proof. Designing a Test of Evidence
Autorzy:
Riofrío, Juan Carlos
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/518986.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
Tematy:
methodology
legal studies
philosophy of law
law epistemology
evident knowledge
scientific knowledge
Źródło:
Forum Prawnicze; 2019, 3 (53); 14-32
2081-688X
Pojawia się w:
Forum Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt reorientacji epistemologii przekonań religijnych w myśli Paula Mosera
The Project of Reorientation of Epistemology of Religious Beliefs in the Thought of Paul Moser
Autorzy:
Dobrzeniecki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546316.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
Paul Moser
epistemology of religious beliefs
filial knowledge
the transformative gift argument
argumentism
evidentialism
reformed epistemology
Opis:
The paper presents the basic theses of Paul Moser’s epistemology of religious beliefs. This author stands against the most popular among analytical philosophers models of argumentism and reformed epistemology. He emphasizes that if God is a personal being, then it is up to Him to determine the conditions and aims of His revelation. According to Moser, God’s purpose would be to reveal His moral perfection and redemption. This is why an experience of being called to a moral conversion by an intentionally acting external agent is the salient evidence justifying the rationality of theism. New epistemological perspective allows polemics with the hiddenness argument formulated by J.L. Schellenberg. Moser, in his refutation of this argument, shows that the existence of cognitively non-resistant non-believers does not prove God’s nonexistence, because lack of cognitive resistance to God is not a sufficient disposition allowing the reception of the transformative gift. The necessary condition for experiencing agapē as a divine self-manifestation is readiness to conform one’s own will to the demands of the divine love.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2019, 2/272
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczywistość – poznanie – edukacja w kontekście radykalnego konstruktywizmu Ernsta von Glasersfelda
Autorzy:
Moroz, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2045775.pdf
Data publikacji:
2015-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
radical constructivism
Ernst von Glasersfeld
knowledge
theory of learning
philosophy of education
epistemology
Opis:
Constructivism is one of the most popular and fastest growing paradigm in recent pedagogy. The fundamental assumption of constructivism is the thesis that knowledge is always and with necessity human construction. All knowledge about the world around us is the result of our experience. Of course, there are many forms of constructivism, although the Polish educational literature generally mentions two faces of constructivism: the personal (inspired by Piaget’s psychology) and the social (based on the psychology of Vygotski). It appears that radical constructivism has not been given proper discussion in Polish pedagogy. This theory, what is important, is the most famous and important kind of constructivism because of its epistemological and educational assumptions and consequences. Therefore in this article I want to achieve two goals: 1) to present the principal assumptions and the thesis of radical constructivism as articulated by Ernst von Glasersfeld; 2) to discuss selected controversies that this model of knowledge and learning has brought about.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2015, 1(107); 71-89
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczny kontekst poznania i wiedzy
The social context of knowledge and cognition
Autorzy:
Białynicki-Birula, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/904260.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Tematy:
epistemologia
etnometodologia
poznanie
socjologia wiedzy
wiedza społeczna
wiedza potoczna
epistemology
ethnomethodology
cognition
sociology of knowledge
social knowledge
colloquial knowledge
Opis:
Artykuł dotyczy kwestii wiedzy w aspekcie uwarunkowań ludzkiego poznania. Zasadniczy cel stanowi określenie desygnatu pojęcia „wiedzy społecznej” oraz sposobów jej kategoryzacji. Przedstawione zostały kluczowe zagadnienia wiążące się z poznaniem, zarówno na poziomie jednostkowym, jak i zbiorowym. Przedyskutowano dylematy wiążące się z naturą ludzkiego poznania w ostatecznym rachunku rzutującym na charakter i kształt społecznej wiedzy. W konkluzji stwierdzono, że jest ona relatywizowana do właściwych człowiekowi warunków poznania, a każdy rodzaj wiedzy, włączając w to naukową, rozwija się w stałym iunctim ze swoim środowiskiem społecznym.
The paper discusses the problem of knowledge in terms of determinants of human cognition. The main objective is to determine the designatum of the concept of social knowledge and the methods of its categorization. The author presents the key issues concerning knowledge and cognition, both individual and collective. He discusses the dilemmas arising from the nature of human knowledge and ultimately impinging on the nature and shape of social knowledge. He concludes that social knowledge is relative to human knowledge, and that every kind of knowledge, including scientific, develops in close connection with its social environment.
Źródło:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2014, 2(28); 5-14
1898-3529
2658-1116
Pojawia się w:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeology of Cognitive Science: Michel Foucault’s Model of the Cognitive Revolution
ARCHEOLOGIA KOGNITYWISTYKI — MICHELA FOUCAULTA MODEL REWOLUCJI KOGNITYWNEJ
Autorzy:
HETMAŃSKI, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488266.pdf
Data publikacji:
2018-09-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
archeologia wiedzy
kognitywistyka
epistemologia
wiedza
dyscyplina naukowa
Michel Foucault
archaeology of knowledge
cognitive science
epistemology
knowledge
science discipline
Opis:
The article presents an epistemological and partially methodological analysis of cognitive science as a scientific discipline, created as a result of the transformations that took place in the philosophical and psychological concepts of the mind and cognition, which were carried out with the aid of tools and methods of modelling as well as through simulating human cognitive processes and consciousness. In order to describe this interdisciplinary (transdisciplinary) science, and its positions, as well as the stages and directions of its development, it makes use of the epistemological model formulated by Michel Foucault, in which he draws attention to social, ideological and technological conditions of scientific knowledge (episteme). The opinions of the leading creators and critics of cognitive science, such as George A. Miller, Howard Gardner, Margaret Boden and José Luis Bermúdez are referenced to and analyzed with the use of this model. The article shows the epistemologically and methodologically divergent status of cognitive science, as well as its cognitive and institutional conditions and challenges, which stand before it after half a century of intensive development.
W artykule przeprowadzono epistemologiczną i częściowo metodologiczną analizę kognitywistyki (cognitive science) jako dyscypliny naukowej, która powstała wskutek przeobrażeń w filozoficznych i psychologicznych koncepcjach umysłu i poznania poprzez zastosowanie w nich narzędzi i metod modelowania oraz symulacji ludzkich procesów poznawczych i świadomości. Do opisu powstania tej interdyscyplinarnej (transdyscyplinarnej) nauki, jej etapów, stanowisk i kierunków rozwoju przyjmuje się model epistemologiczny sformułowany przez Michela Foucaulta, w którym zwraca on uwagę na społeczne, ideologiczne i technologiczne uwarunkowania wiedzy naukowej (episteme). Dzięki niemu referowane i analizowane są opinie o kognitywistyce takich czołowych jej twórców i krytyków, jak George A. Miller, Howard Gardner, Margaret Boden i José Luis Bermúdez. Ukazany został zróżnicowany epistemologiczno-metodologiczny status kognitywistyki (cognitive science), jak też jej poznawcze i instytucjonalne uwarunkowania oraz wyzwania, przed którymi stoi po półwieczu intensywnego rozwoju.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 3; 7-32
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Dispute between Gilson and Maritain over Thomist Realism
Autorzy:
Chamberlain, Stephen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507480.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Thomist realism
critique
epistemology
ontology of knowledge
critical realism
retorsion
principle of identity
thing-object distinction
Opis:
This paper considers the proper location and function of critique in establishing a Thomist realism. The author begins by providing a brief explanation of Étienne Gilson’s understanding of critique and why he thinks a “critical realism” is incoherent. Next, the author considers the criticisms made by John Knasas who, from a Gilsonian perspective, argues that Jacques Maritain employs a version of the transcendental method of retorsion in order to justify his realism. Finally, the author offers a Maritainian response to Knasas in which it is argued that Maritain’s account provides a via media between the Transcendental Thomists, on the one hand, and the strict Aristotelian or a posteriori Thomists, on the other.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2017, 6, 2; 177-195
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Primo Cadit in Intellectu Ens: Gilson, Maritain, and Aquinas on Knowing Being
Autorzy:
Hayden, Evagrius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507580.pdf
Data publikacji:
2020-03-30
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
Gilson
Maritain
Thomas Aquinas
existentialism
essentialism
epistemology
knowledge of being
intellect
ens
esse
actus essendi
Opis:
The author compares the views of Étienne Gilson, Jacques Maritain, and Thomas Aquinas on the order in our knowledge of being. While Gilson and Maritain maintain that esse and the actus essendi are what are first known, Aquinas maintains consistently that it is the existent thing or the ens itself that is first known. The paper proceeds by first laying out the positions of Gilson and Maritain as evidenced in their respective works Being and Some Philosophers and Existence and the Existent. Then, it manifests what in their positions is correct and in what they err. And finally, it argues that ens is the first thing known by appealing to the proper object of the intellect, the order between the acts of the intellect, and the intellect’s mode of procedure. In the course of these arguments, the primary authoritative sources used are the works of Aquinas.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2020, 9, 1; 33-62
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznanie i metoda w teologii. Zasady podstawowe w ujęciu Josepha Ratzingera/Benedykta XVI
Knowledge and Method in Theology. Basic Principles according to Joseph Ratzinger (Benedict XVI)
Autorzy:
Szymik, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233583.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
poznanie teologiczne
poznawalność Boga
epistemologia teologiczna
Liber naturae
sequela Christi
chrystocentryzm teologicznego poznania
theological knowledge
knowledgability of God
theological epistemology
Christocentrism of theological knowledge
Opis:
The most characteristic trait of Pope Benedict XVI’s epistemological and methodological principles is his tendency to a synthesis and a kind of balance: natural and intuitive that results from his respect for the Truth. We approach this Truth by various ways of complimentary human efforts. If Benedict XVI speaks about the return to sources, he does not make any period of the history of the Church and theology absolute; he warns us against excessive “archeologisation” and “modernisation.” If he proposes a “research system”, he also proposes patience and equilibrium, “internal” direction and internal consequences of thinking (any “externality” appears banal and empty). He proposes “chain bonds” (of epochs, positions, and evolution of thinking) and dialectic holism (only pluralism that is referred to the unity of truth is great). One should notice questions and needs of the present time, but they cannot make up the criterion of answers. The point is to strike a proper balance of emphases between the past and the present. All this deals with the Church and theology whose mission is internally identical, that is the knowledge of God.
Źródło:
Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2010, 2; 49-65
2080-6345
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania publiczne wobec uwarunkowań historyczno-kulturowych
Public action in the face of historical and cultural determinants
Autorzy:
Hryniewicz, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185400.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
collective action
Cartesianism
epistemology
rationalism
collectivism
sociology of knowledge
działania zbiorowe
kartezjanizm
epistemologia
racjonalizm
kolektywizm
socjologia wiedzy
Opis:
Autor analizuje czynniki społeczno-kulturowe określające wewnętrzną strukturę działania zbiorowego. Uwarunkowana jest ona: zdolnością do zawierania umów, przewidywalnością zachowań oraz predyspozycją do okazywania zaufania. Opisuje także przyczyny ograniczające czy utrudniające realizację powyższych wymiarów. Wynika to ze specyfiki stosunków w polskim społeczeństwie, które jest zdominowane przez mikrogrupy, co oznacza, że tylko w ich obrębie - a nie w szerszej wspólnocie - rozwijają się relacje umożliwiające honorowanie umów czy okazywanie zaufania. Ponadto, w opracowaniu wskazano, że zdolność do zbiorowego działania w społeczeństwie polskim istotnie ogranicza niepełne przyswojenie kultury kartezjańskiej. Pociąga to za sobą wiele konsekwencji - niższą zdolność do analizy celów działania, ich racjonalizowania itp. W społeczeństwach "kartezjańskich" (realizujących kartezjański ideał kulturowy) ich członkom łatwiej jest podejmować działania zbiorowe. Są lepiej przystosowane do demokracji i tym samym do współdziałania zbiorowego. Widoczny jest w nich wysoki poziom samoorganizacji, bardzo duży zakres wolności zachowań, głoszenia dowolnych poglądów, zakładania dowolnych organizacji. Nie potrzebują odgórnych dyrektyw i odgórnej koordynacji, gdy trzeba coś wspólnie przeprowadzić.
The author analyses the socio-cultural determinants which influence the internal structure of collective action. It is determined by: the ability to fulfill contracts, the predictability of behaviour and showing trust to others. The author goes on to describe the factors that limit them as a result of the specificity of social relations in the Polish society, which 82 Janusz Hryniewicz Studia z Polityki Publicznej are dominated by the network of micro-groups and it means that only within them - not within the wider society - one can see social relations, in which contracts tend to be fulfilled and trust guaranteed. At the same time, the author indicates that the Polish society's capacity for collective action seems to be limited as a result of the fact that the Cartesian culture has not been fully adopted. There are many ramifications of that including a lower potential to analyse the goals of collective actions and making them more rational. In the Cartesian type of societies, their members are more favourably inclined to act together. They are more favourably adapted towards democracy, collective action and one can see a higher level of self-organisation, a wider range of personal freedom, as well as the setting up of associations. There is no need to impose top-down directives and top-down coordination when collective action must be taken.
Źródło:
Studia z Polityki Publicznej; 2015, 2, 3(7); 81-99
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:
Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym jest zmysł geograficzny?
What is a geographical sense?
Autorzy:
Wilczyński, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471683.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Wacław Nałkowski
sens geograficzny
geografia
syntezy wiedzy
znajomość psychologii
epistemologia
geographical sense
geography
synthesis of knowledge
psychology
epistemology
Opis:
„Geographical sense” is one of the original ideas of Wacław Nałkowski. He defined it as oneof the characteristics of human perception and thinking, which manifests itself in such a way, that the whole variety of human experience is transformed in the act of perception to shape the overall, general and comprehensive situations or figures. It is a process based on a spontaneous, unconscious selection of incoming sensory data and its evaluation, interpretation and synthesizing, to create the picture of a whole (germ. Gestalt). This process was examined and described by psychologists in the twentieth century. According to Nałkowski, if this holistic perception and valuation refers to geographic features such as places, regions or landscapes, it can be called „geographical sense”. This specific human capacity Nałkowski defined only in one of his latest publications, but its influence on his work seems to be evident already in first editions of his textbooks. The article presents the relationship between the concept of „geographical sense” and the idea of the unity of geography, which seems to be the most important in all Nałkowski’s geographical works. Moreover, the author showed some similar concepts which appeared in the history of geographical thought. „Geographical sense” is compared with the „Excellency of Geography” formulated by Bernhard Varenius, the „spiritual synthesis” by Wincenty Pol, the „geographical thinking” concept of Mikołaj Barański, and particularly, with David Lowenthal’s „geographical epistemology”. The particular attention was paid to the interpretation of „geographical sense” in terms of psychology and cognitive science (J. Piaget and J. Bruner), and also in terms of Kantian epistemology. The article is also a reference to contemporary philosophical concept referred to as the „Basic Furniture of Mind Hypothesis”.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2011, 2 Koncepcje Wacława Nałkowskiego w świetle osiągnięć współczesnej nauki i filozofii; 98-109
2084-5456
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza, władza, niepewność. Koncepcja nauki postnormalnej Silvia Funtowicza i Jerome’a R. Ravetza
Knowledge, Power, Uncertainty. The Concept of Postnormal Science by Silvio Funtowicz and Jerome R. Ravetz
Autorzy:
Karpińska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046991.pdf
Data publikacji:
2021-03-08
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
epistemology
scientific knowledge
science socially involved
nusap
the
sociology of knowledge
silvio funtowicz
jerome ravetz
epistemologia
wiedza naukowa
nauka społecznie
zaangażowana
socjologia wiedzy
Opis:
Celem artykułu jest analiza koncepcji nauki postnormalnej Silvia Funtowicza i Jerome’a Ravetza. W pierwszej części tekstu autorka opisuje jej genezę oraz podstawowe założenia metodologiczne i teoretyczne. W drugiej części dokonuje analizy nauki postnormalnej z perspektywy socjologii wiedzy. Według autorki koncepcja nauki postnormalnej, forsowana przez jej twórców jako nowa metoda uprawiania nauki, jest propozycją politycznego, a być może – z uwagi na pluralizm reprezentowanych stanowisk – publicznego procesu decyzyjnego i stanowi przykład opisanego przez Pierre’a Bourdieu procesu budowania autorytetu uczonego poprzez narzucenie własnej definicji nauki.
The aim of this article is to analyze the concept of postnormal science by Silvio Funtowicz and Jerome Ravetz. In the first part of the text, the author describes the genesis of the concept and its basic methodological and theoretical assumptions. In the second part, the analysis of post-normal science is undertaken from the perspective of the sociology of knowledge. The author of the article argues the concept of postnormal science, forced by its creators as a new method of practicing science, is in fact a political proposal, and perhaps due to the pluralism of the positions represented, a public decision-making process. This is an example of Pierre Bourdieu’s process of building scholar’s authority by imposing his own definition of science.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2021, 70, 1; 83-110
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Afektywne poznanie Boga
The Affective Knowledge of God
Autorzy:
Moskal, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013157.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
epistemologia przekonań religijnych
afektywne poznanie Boga
poznanie Boga przez miłość
epistemology of religious beliefs
affective knowledge of God
knowing God through love
Opis:
The affective knowledge of God is this kind of knowledge that follows human affection. This knowledge comes about on two levels: on the natural human inclination to God and on the religious level of man’s orientation towards God. What is the nature of the affective knowledge of God? What does the passage of ex affectu circa divina in intellectum consist in? It seems that there are three matters:– firstly, since there is a natural inclination towards God in man (desiderium naturale vivendi Deum), man will be “restless” as long as he does not recognise or find God,– secondly, who loves God gains a new and more profound knowledge of Divine matters through con-naturalness and inclination,– thirdly, as a result of meeting with God and unification with Him, man experiences certain subjective states that cannot be expressed in words.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 2; 199-207
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józefa Życińskiego koncepcja racjonalizmu umiarkowanego: epistemologiczna i doxalogiczna funkcja podmiotowego commitment
Joseph Życiński’s understanding of temperate rationalism: epistemological and doxalogical role of subjective commitment
Autorzy:
Liana, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691294.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
subjective commitment
underdetermination principle
presuppositions
justification circle
principle of uncertainty
epistemic axiology
personal knowledge
temperate rationalism
pragmatic rationality
epistemology
doxalogy
Opis:
One of the main problems of modern rationalistic theories of science is the non-eliminability of the subjective factor in the development of science. Temperate rationalism of Newton-Smith was an attempt to solve this problem. J. Życiński developed his own version of temperate rationalism in which the subjective factor played much more substantial role. In the article I am presenting his specific idea of the personal commitment as a necessary condition for rationalism and science. In the first section I proceed to reconstruct ˙ Życiński’s argument leading him to the conclusion of this epistemological necessity. Next in the section 2 I present his idea of the epistemological uncertainty principle as a consequence of the subjective commitment. In sections 3 and 4 I explore axiological and pragmatic aspects of the Życiński solution. Finally, in the section 5 I do compare his temperate rationalism with Newton-Smith’s proposal in the context of the Polanyi’s idea of personal knowledge showing differences in their respective approach to the role of the subjective factor in science and rationalism.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2020, 68; 117-184
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
CLIMATE CHANGE MITIGATION JUSTICE AND THE NO-HARM PRINCIPLE
Łagodzenie skutków zmiany klimatu a zasada nieszkodzenia
Autorzy:
Piguet, Frédéric-Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521660.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
biosfera; prawo socjalne; ekologiczne prawo naturalne; zasada nieszkodzenia; zbrodnia przeciwko ludzkości; koncepcja harmonii; epistemologia sprawiedliwości; archeologia wiedzy
iosphere, social law, ecological natural law, no-harm principle,
crime against humanity, concept of harmony, epistemology of justice, a
rchaeology of knowledge
Opis:
Każdy przydział emisji prowadzi do przyznania praw emisyjnych opartych na sprawiedliwości dystrybutywnej (nawet jeśli taktyka była wcześniej zweryfikowana pod względem utylitaryzmu na poziomie filozoficznym). W konsekwencji podejście sprawiedliwości dystrybuowanej legitymizuje poziom emisji. Gdy konkretny poziom emisji zostaje uprawomocniony, o ile jest zgodny z ustanowionym budżetem emisji, w celu podziału uprawnień do emisji, w momencie , gdy poziom emisji osiągnął pewien niebezpieczny poziom pojawia się zrozumiała potrzeba zachowania funkcjonującego „zrównoważonego” programu klimatycznego. Z perspektywy Foucaultowskiej archeologii wiedzy i w celu oceny epistemologii zmiany klimatu będzie możliwe podważenie możliwości przejścia z modelu definiowania norm prawa socjalnego na model łagodzenia skutków zmiany klimatu.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2018, Numer 24; 49-85
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o naukowość filozofii. O Zdzisława Cackowskiego dyskusji z fenomenologią
The Dispute on the Scientific Status of Philosophy. On Zdzisław Cackowski’s Discussion with Phenemenology
Autorzy:
Dębowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343870.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
filozofia
nauka
nauki szczegółowe
fenomenologia
filozofia marksistowska
epistemologia
rzeczywistość
działanie
poznawanie
wiedza
empiryzm
indukcjonizm
pozytywizm
scjentyzm
praksizm
bezzałożeniowość (Voraussetzungslosigkeit, Vorurteilslosigkeit)
„zasada bezzałożeniowości” (das Prinzip der Voraussetzungslosigkeit)
transcendentalizm
ejdetyzm
bezpośrednie doświadczenie
philosophy
science
phenomenology
Marxist philosophy
epistemology
reality
action
acquisition
knowledge
empiricism
inductionism
positivism
scientism
praxism
assumptionlessness (Voraussetzungslosigkeit, Vorurteilslosigkeit)
the rule of assumptionlessness (das Prinzip der Voraussetzungslosigkeit)
transcendentalism
eidetism
direct experience
Opis:
W artykule dokonuję rekonstrukcji i krytycznie omawiam (analizuję) podstawowe zręby Zdzisława Cackowskiego sposobu rozumienia filozofii i nauki. Podkreślam, iż według Cackowskiego filozofia jest nauką (i to nauką nomotetyczną), choć zarazem jest to nauka ze wszystkich najogólniejsza. Filozofia bowiem, podobnie jak nauki szczegółowe, spełnia wszystkie najważniejsze, tak jak je określa Cackowski, warunki i kryteria naukowości. Filozofia ponadto, podobnie jak każda inna nauka, prócz funkcji poznawczej, pełni również istotne funkcje praktyczne, w szczególności światopoglądowo-ideologiczne. Natomiast specyfika (swoistość) filozofii wynika z jej aspiracji uniwersalistycznych i według Cackowskiego polega na bezprecedensowo wysokim (najwyższym) stopniu ogólności odkrywanych przez nią prawidłowości — prawidłowości dotyczących obiektywnie istniejącej rzeczywistości i jej poznania. O specyfice filozofii przesądza zdaniem Cackowskiego również to, że usiłuje ona zgłębić naturę jakościowych skoków pomiędzy podstawowymi segmentami świata realnego, np. pomiędzy obiektami kwantowymi i korpuskularnymi, przyrodą nieorganiczną i organiczną, procesami neuronalnymi i umysłowymi itp. By jednak nie oderwać się od rzeczywistości, zdaniem Cackowskiego, filozoficzne syntezy każdorazowo winny być zakotwiczone w wyspecjalizowanych badaniach nauk szczegółowych, w konkretnych wynikach tych badań oraz w szeroko pojętej praktyce naukowej i społecznej, czyli w sferze praxis. Sposób rozumienia filozofii przez Cackowskiego czyni ją zatem, z jednej strony, zasadniczo zbieżną z pozytywistyczną, scjentystyczną i marksistowską koncepcją filozofii, z drugiej zaś strony — sytuuje ją w wyraźnej opozycji do fenomenologicznej jej koncepcji. Zastrzeżenia i sprzeciw Cackowskiego wobec fenomenologicznego projektu badań filozoficznych były w jego twórczości względnie stałe (z biegiem lat zmieniały się tylko nieznacznie) i z reguły dotyczyły: (1) zakresu i sensu ich autonomii wobec nauk szczegółowych, (2) zasady bezzałożeniowości (i to bez względu na stopień jej radykalizmu), (3) Husserlowskiej „zasady wszelkich zasad” jako głównego metodologicznego principium, (4) fenomenologicznej koncepcji bezpośredniego doświadczenia, (5) możliwości i zakresu poznania ejdetycznego, (6) idei transcendentalizmu i koncepcji czystej świadomości oraz (7) zasadniczej postawy fundamentalistycznej, motywowanej zarówno wątkami kartezjańskimi, jak i, zdaniem Cackowskiego, całkowicie irracjonalną tęsknotą do odkrycia absolutu metafizycznego i epistemologicznego.
In the article I analytically reconstruct Zdzisław Cackowski’s basic ways of the understanding character of philosophy and science. I emphasize that according to Cackowski philosophy is a science (a nomothetic one) but simultaneously it is the most general science. Philosophy, like other sciences, satisfies conditions and criteria of being science. Besides its cognitive function, philosophy, like other sciences, plays practical functions; especially it is a basis of worldviews and ideologies. According to Cackowski, the specific character of philosophy arises from its universalistic aspirations and consists in a very high level of generality of discovered principles; those principles refer to the objective reality and knowledge on it. The specificity of philosophy also consists in—according to Cackowski—revealing the nature of qualitative jumps between basic segments of the real world, e.g. between quantum objects and macroscopic ones, between non-organic and organic nature; between neuronal processes and mind process etc. However, tending to not break the link between philosophy and reality, Cackowski grounds philosophical synthesis in scientific discoveries, results, and scientific praxis. Cackowski’s way of understanding of philosophy is, on the one hand, close to positivistic, scientific and Marxist concepts of philosophy, and on the other hand, it is opposite to the phenomenological concept of philosophy. Cackowski’s reservations and objections to the phenomenological project of philosophical investigations appear continuously in his works (they change only slightly in the course of time), and they refer to: (1) the scope and the meaning of the autonomy of sciences, (2) the rule of assumptionless standpoint (regardless of the level of its radicalism), (3) Husserl’s “rule of the all rules” as a basic methodological principle, (4) the phenomenological concept of direct experience, (5) the possibility and the range of eidetic knowledge, (6) the idea of transcendentalism and the concept of pure consciousness, (7) the essential fundamental position, motivated by Descartes’s ideas and irrational longing to discover the metaphysical and epistemological absolute.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 231-249
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-18 z 18

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies