Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ekwiwalent" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Culturèmes polonais extraits de Proszę państwa do gazu de Tadeusz Borowski et leurs traductions en français
Polish Culturemes from Proszę Proszę państwa do gazu by Tadeusz Borowski and their French translations
Polskie kulturemy wojenne z Proszę państwa do gazu Tadeusza Borowskiego i ich przekład na francuski
Autorzy:
Ciostek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40265298.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
kulturem
tłumaczenie
ekwiwalent
druga wojna światowa
niemiecki obóz koncentracyjny
cultureme
translation
equivalence
Second World War
German concentration camp
Opis:
W kręgu moich zainteresowań badawczych znajdują się kulturemy, w tym te dotyczące drugiej wojny światowej, analizowane pod kątem tłumaczenia w obrębie pary językowej polski/francuski. Kulturemy– według definicji zamieszczonej w Dystynktywnym słowniku synonimów Alicji Nagórko, Marka Łazińskiego i Hanny Burkhardt (2004) – to „ważne dla samoidentyfikacji jakiejś społeczności słowa klucze, charakteryzujące zarówno jej stosunek do tradycji, dziedziczonych wartości, jak i radzenie sobie z czasem teraźniejszym, aktualne przeżywanie świata”. Do takich jednostek leksykalnych o nacechowaniu kulturowym i emocjonalnym zaliczam kulturemy powstałe w polszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej jako słowa zbiorowej pamięci. We wcześniejszych pracach analizowałam kulturemy związane z Powstaniem Warszawskim 1944 roku. W niniejszym artykule proponuję porównać kilka kulturemów powstałych w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz‑Birkenau, które wybrałam z polskiego opowiadania Proszę państwa do gazu Tadeusza Borowskiego, z ich wersją francuską, w dwóch tłumaczeniach na język francuski, zatytułowanych: Au gaz, messieurs -dames! w przekładzie Geneviève Daude (Editions Polonia, 1960) oraz Aux douches, Mesdames et Messieurs w przekładzie Laurence Dyèvre i Éric Veaux (Christian Bourgois Editeur, 1992). Oprócz porównania strategii tłumaczenia na język francuski wybranych kulturemów sięgnęłam do dokumentów autentycznych, by sprawdzić, czy polskie kulturemy powstałe w Auschwitz mają swoje odpowiedniki francuskie poza literaturą.
My research interests include culturemes, including those related to the Second World War, analysed in terms of translation within the Polish/French language pair. In my earlier work I examined culturemes related to the Warsaw Uprising of 1944. In this article, I propose to compare a few of the culturemes that emerged in the German Nazi Concentration and Extermination Camp Auschwitz-Birkenau, which I have chosen from the Polish short story Proszę państwa do gazu (This Way for the Gas, Ladies and Gentlemen) by Tadeusz Borowski and its French versions, in two French translations entitled: Au gaz, messieurs-dames! translated by Geneviève Daude (Editions Polonia, 1960) and Aux douches, Mesdames et Messieurs! translated by Laurence Dyèvre and Éric Veaux (Christian Bourgois Editeur, 1992). In addition to comparing strategies for translating the selected culturemes into French, I reached for authentic documents to see if Polish culturemes specific to Auschwitz had French equivalents outside of literature. Culturemes, according to the definition in the Dystynktywny słownik synonimów by Alicja Nagórko, Marek Łaziński and Hanna Burkhardt (2004), are “important keywords for the self-identification of a community, characterising both its attitude to tradition, inherited values, as well as its coping with present time, its current experience of the world”. I include culturemes, created in the Polish language in the reality of the German occupation, among such lexical units of cultural and emotional character, as words of collective memory.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2023, 23; 61-81
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le verbe polysémique baisser dans un corpus parallèle français-polonais
Polysemic verb baisser in the parallel French-Polish corpus
Polisemiczny czasownik baisser w korpusie równoległym francusko-polskim
Autorzy:
Cholewa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40269616.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
korpus równoległy
ekwiwalent
znaczenie lokatywne
znaczenie abstrakcyjne
czasowniki ruchu
semantic plurivocity
parallel corpus
equivalent
locative meaning
abstract meaning
motion verbs
polisemia
Opis:
W artykule przeanalizowano polisemię czasownika baisser w korpusie równoległym francusko‑polskich tekstów literackich, a także różnorodność jego odpowiedników w języku docelowym. Celem opracowania jest określenie: a) które znaczenia, lokatywne lub abstrakcyjne, są statystycznie najistotniejsze; b) czy poszczególne znaczenia baisser są tłumaczone zgodnie z sugestiami słowników i analizy, przedstawionej w artykule Joanny Cholewy Mouvement à polarité négative du sujet: (se) baisser (2021). W korpusie dominują znaczenia lokatywne baisser, a zwłaszcza to, które oznacza opuszczenie części ciała. Jego najczęstszymi polskimi odpowiednikami są spuścić/spuszczać i opuścić/opuszczać. Obserwacja ko(n)tekstu czasownika francuskiego okazała się obiecująca: dzięki analizom przeprowadzonym na większym korpusie możliwe będzie wskazanie korelacji między ko(n)tekstem a wyborem polskiego odpowiednika.
This article analyses the semantic plurivocity of the verb baisser in the Parallel Corpus of French-Polish Literary Texts, as well as the heterogeneity of its equivalents in the target language. Its objective is to specify: (a) which meanings, locative or abstract, are statistically the most significant; (b) whether particular meanings of baisser are translated as suggested by dictionaries and the analysis by Cholewa in paper titled Mouvement à polarité négative du sujet: (se) baisser (2021). Locative meanings of baisser dominate in the corpus, especially that meaning ‘lowering a part of the body’, which is used to describe facial expressions. The most common Polish equivalents are spuścić/spuszczać and opuścić/opuszczać. The observation of the (con)text of the French verb proved promising: with analyses on a larger corpus, it will be possible to indicate the correlations between the (con)text and the choice of a Polish equivalent.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2023, 23; 27-41
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy apelatywne dotyczące sarny w polskim i rosyjskim socjolekcie łowieckim – nazwy gatunkowe, nazwy określające płeć oraz nazwy istot młodych
Apelative terms concerning a roe‑deer in Polish and Russian hunting language
Autorzy:
Malczewska, Beata
Smoła, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731735.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
sarna
terminy
ekwiwalent
język specjalistyczny
język łowiecki
roe-deer
terms
equivalent
language for specific purposes (LSP)
hunting technolect
Opis:
The aim of the article is to present the terms concerning a roe‑deer used by hunters in the 21st century. There were discussed the names of spices living in Poland and living in Russia, names specifying the sex of the animal and names of its offspring. Semantic comparison research of each term began with an analysis of its meaning in the dictionaries of the hunting language. The frequency of their occurrence was checked as well as the accuracy of definitions in all sources was compared. The sources were dictionaries of hunting language, manuals for hunters and internet sources as well. The results of the research indicated a discrepancy in definitions mostly in manuals for hunters. In Russian sources there were less professional terms than in Polish sources.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 237-260
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Wschodem a Zachodem. Eklezjonimy prawosławne w języku polskim – studium przypadku
Between East and West: Orthodox Ecclesionyms in Polish – A Case Study
Autorzy:
Szczęsny, Anna Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342700.pdf
Data publikacji:
2022-09-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nazwa własna
eklezjonim
heortonim
uzus oficjalny
ekwiwalent uznany
przekład
proper name
ecclesionym
heortonym
official usus
recognised equivalent
translation
Opis:
Artykuł jest poświęcony eklezjonimom prawosławnym w języku polskim, utrwalonym w obiegu oficjalnym. Pierwsza część tekstu stanowi przegląd nazw obiektów sakralnych zawierających warianty heortonimu Zaśnięcie Matki Bożej, druga zaś omawia ich potencjalne zastosowania w charakterze odpowiedników w przekładzie z języka rosyjskiego na polski. Autorka podkreśla, że poza perspektywą onomastyczną i przekładoznawczą istotne są ustalenia językowe o charakterze preskryptywnym, a także czynniki historyczne, kulturowe oraz teologiczne.
This paper is devoted to orthodox ecclesionyms in Polish, as recorded in official usus. The first section is an analysis of the names of churches and parishes, which include the heortonym The Dormition of the Mother of God. The second part presents their possible use as equivalents in translation from Russian to Polish. The author notes that, along with the onomastic and translation perspectives, it is necessary to take into account linguistic rules of a prescriptive nature, as well as historical, cultural and theological factors.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 185-201
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Traducción del mundo animal: El caso del Vocabulario de lengua guarani de Blas Pretovio
Translating the Animal World: The Case of the Vocabulario de lengua guarani by Blas Pretovio
Tłumaczenie świata zwierząt: przypadek Vocabulario de lengua guarani Blasa Pretovio
Autorzy:
Stala, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341827.pdf
Data publikacji:
2022-09-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
językoznawstwo misyjne
językoznawstwo korpusowe
Blas Pretovio
tłumaczenie
ekwiwalent leksykograficzny
słownik dwujęzyczny
missionary linguistics
corpus linguistics
translation
lexicographical equivalent
bilingual dictionary
linguistique missionaire
linguistique de corpus
traduction
équivalent lexicographique
dictionnaire bilingue
Opis:
Le but de cet article est d’analyser les équivalents lexicographiques du dictionnaire bilingue espagnol-guarani du jésuite Blas Pretovio Vocabulario de lengua guarani (1728), dont un exemplaire se trouve aujourd’hui à la Bibliothèque Jagellonne. Les noms d’animaux choisis pour l’analyse forment un champ sémantique dans lequel, comme on peut le supposer, les différences de la réalité extra-linguistique trouveront leur reflet dans divers mécanismes de traduction. Bien qu’à première vue on ait affaire à une liste classique d’équivalents dans un dictionnaire bilingue, il s’avère que la microstructure du dictionnaire en dit long sur la conscience lexicographique de l’auteur, tant pour le definiendum (quels noms semblent importants pour un utilisateur potentiel) que pour le definiens (quels sont les équivalents et comment les noms d’animaux sont traduits, quelles autres informations peuvent se trouver dans les entrées du dictionnaire, etc.). En outre, le travail peut contribuer à l’étude de l’espagnol du XVIIIe siècle et de la langue appelée « le guarani jésuite » utilisé dans les zones d’anciennes réductions, et en même temps fournit des informations sur le monde extra-linguistique et sur les contacts linguistiques et culturels dans les réductions jésuites. L’étude ci-dessus fait partie de ce qu’on appelle « linguistique missionnaire » et tente de compléter le domaine vaste et relativement peu étudié de la lexicographie hispano-américaine.
Celem niniejszego artykułu jest analiza ekwiwalentów leksykograficznych w dwujęzycznym słowniku hiszpańsko-guarani autorstwa jezuity Blasa Pretovio Vocabulario de lengua guarani (1728), którego kopia znajduje się obecnie w Bibliotece Jagiellońskiej. Korpus badawczy stanowią wyekscerpowane nazwy zwierząt, ponieważ jest to pole semantyczne, w którym, jak możemy zakładać, różnice w rzeczywistości pozajęzykowej znajdą swoje odbicie w różnorodnych mechanizmach przekładu. Chociaż na pierwszy rzut oka mamy do czynienia z klasyczną listą ekwiwalentów w słowniku dwujęzycznym, okazuje się, że mikrostruktura słownika wiele mówi o świadomości leksykograficznej autora, zarówno jeśli chodzi o definiendum (które nazwy wydają się ważne dla potencjalnego użytkownika) jak i o definiens (za pomocą jakich ekwiwalentów i jak są tłumaczone nazwy zwierząt, jakie inne informacje znajdziemy w hasłach słownikowych itp.). Ponadto praca może stanowić przyczynek do badań nad XVIII-wiecznym hiszpańskim i tzw. jezuickim guarani, używanym na terenach byłych redukcji, a jednocześnie mówi wiele o świecie pozajęzykowym i kontaktach językowo-kulturowych w redukcjach jezuickich. Powyższe studium sytuuje się w ramach tzw. językoznawstwa misyjnego i jest próbą uzupełnienia rozległego i stosunkowo mało rozwiniętego obszaru leksykografii hispanoamerykańskiej.
The objective of this article is to analyse the lexicographic equivalents in the Spanish-Guarani bilingual dictionary composed by the Jesuit Blas Pretovio, Vocabulary of the Guarani language (1728), a copy of which is currently in the Jagiellonian Library. The research corpus consists of the excerpted names of animals because it is a semantic field in which, we can assume, the differences in the extra-linguistic reality will be reflected in various translation mechanisms. Although at first glance we are dealing with a classic list of equivalents in a bilingual dictionary, it turns out that the microstructure of the dictionary reveals a lot about the author’s lexicographic awareness, whether it is the definiendum (which names seem important to the potential dictionary reader) and the definiens (how the names of the animals are translated, what other information we find in the dictionary entries, etc.). In addition, this study constitutes material to help investigate the state of the Spanish language in the 18th century and the so-called Jesuit Guarani used in the Guarani missions and, to the same degree, it reveals much about the extralinguistic world and linguistic-cultural contacts in the Jesuit reductions. This study, beyond its evident lexicographic focus, is situated within the so-called missionary linguistics and, even partially, is an attempt to help complete the vast and relatively little-explored area of Hispanic-Amerindian lexicography.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 8; 155-179
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop policjanta. Problemy orzecznictwa organów policji związane z konstytucyjnością art. 115a Ustawy o Policji
A cash equivalent for unused leave of a police officer.Problems of jurisprudence of police bodies related to the constitutionality of art. 115a of the Police Act
Autorzy:
Maciejko, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056691.pdf
Data publikacji:
2021-12-16
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
ekwiwalent
prawo do ekwiwalentu
urlop wypoczynkowy policjanta
equivalent
entitlement to an equivalent
a police officer’s annual leave
Opis:
Przedmiotem opracowania są zagadnienia związane z prawem funkcjonariusza Policji do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz urlop dodatkowy. Artykuł relacjonuje poszczególne fazy, przez jakie przechodziły unormowania z zakresu tego prawa służbowego oraz wskazuje na prawne następstwa wyroku Trybunału Konstytucyjnego co do stawki ekwiwalentu, która okazała się niezgodna z Konstytucją. W artykule zaprezentowano trudności, jakie w stosowaniu stwarza aktualnie, tak dla organów administracji publicznej, jak i dla sądów administracyjnych, art. 115a ustawy o Policji. W konkluzjach stwierdzono, że jednym ze źródeł nieporozumień na tle tego unormowania jest dwoistość prawnej formy działania, jaką posługują się organy Policji konkretyzujące prawo do ekwiwalentu policyjnego, tzn. forma czynności materialno-technicznej, gdy prawo jest przyznawane, oraz forma decyzji administracyjnej, gdy dochodzi do odmowy uwzględnienia żądania funkcjonariusza.
The article presents the difficulties that, in the application of, currently, both for public administration bodies and administrative courts, art. 115a of the Police Act. In the conclusions it was stated that one of the sources of misunderstandings on the background of this regulation is the duality of the legal form of action used by the Police authorities specifying the right to a police equivalent, i.e. the company of a material and technical act when the law is granted, and the form of an administrative decision when it occurs to refuse to accept the officer’s request.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2021, specjalny I, XXI; 743-753
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish-English LSP Dictionaries in Translation Work: Labour-Law Terminology from the Polish Labour Code in Terminographic and Translation Practice
Polsko-angielskie słowniki specjalistyczne w pracy tłumacza: terminologia prawa pracy na podstawie Kodeksu pracy w praktyce terminograficznej i tłumaczeniowej
Autorzy:
Rzepkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856505.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
labour-law terminology
term
LSP dictionary
translation
equivalent
terminologia prawa pracy
termin
słownik specjalistyczny
tłumaczenie
ekwiwalent
Opis:
The purpose of the article is to show the applicability of selected Polish-English LSP dictionaries in legal translation work. The paper analyses how well labour-law terminology, found in the Polish Labour Code, is covered in Polish-English LSP dictionaries and compares them to equivalents selected by Agnieszka Jamroży, the author of an English translation of the Polish Labour Code. Based on a collation of the English equivalents present in the reviewed resources, the author presents some conclusions as to what the studied dictionaries lack and what terminographers should focus on when compiling a labour-law dictionary that would be more useful to translators and other users. Essentially, the article presents the Polish labour-law language system and labour-law corpus, legal terms and labour law in the context of LSP dictionaries. The methodology is then outlined, followed by the findings from the review of the selected dictionaries and an example translation of the Polish Labour Code. Certain labour-law terms particularly stood out, and these have been reviewed in detail in the paper: they are documentacja pracownicza, wymiar czasu pracy, norma czasu pracy and dobowy wymiar czasu pracy. The publication ends with conclusions and findings on the applicability of Polish-English LSP dictionaries in legal translation work and implications for creating a labour-law dictionary for translation purposes based on the research.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2021, 1, 1; 15-46
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
О некоторых особенностях терминов курортологии в русском и чешском языках
Terminological specifics of spa treatment in Russian and Czech
O niektórych osobliwościach terminów z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego w języku rosyjskim i czeskim
Autorzy:
Nedomova, Zdenka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181965.pdf
Data publikacji:
2021-06-18
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
специальный перевод
курортология
бальнеология
специальный термин
эквивалент
синонимия терминов
сопоставление
русский язык
чешский язык.
uzdrowisko
balneologia
tłumaczenie specjalistyczne
termin specjalistyczny
tłumaczeniowy ekwiwalent tekstowy
synonimia terminów
komparacja
język rosyjski
język czeski
spa treatment
balneology
specialized translation
specialized term
translation equivalent
synonymy of terms
comparison
languages of russian and czech
Opis:
Статья посвящена терминологии курортологии как области клинической медицины в аспекте языковых контактов и перевода. Специальные термины раздела курортологии – бальнеологии на материале русского языка описываются и анализируются с точки зрения особенностей их семантики, структуры, происхождения. Особо исследуются термины с так наз. аналитическими прилагательными. В статье отмечаются случаи терминологической синонимии и приводятся чешские термины разных структурных типов, являющиеся эквивалентами русских терминов. Исследование выполнено на основе сопоставительного анализа бальнеологических терминов в обоих языках.
Artykuł skupia się na terminologii z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego – obszaru medycyny klinicznej – z punktu widzenia kontaktów językowych i tłumaczeń. Terminy specjalistyczne z zakresu balneologii, która stanowi część lecznictwa uzdrowiskowego, są w języku rosyjskim opisywane i analizowane z punktu widzenia osobliwości dotyczących ich semantyki, struktury, pochodzenia. Badane są zwłaszcza terminy z tzw. przymiotnikami analitycznymi. W artykule jest zwracana uwaga na przypadki synonimii terminologicznej, dalej są przedstawiane czeskie terminy różnych typów strukturalnych, które są ekwiwalentami rosyjskich terminów. Badanie zostało przeprowadzone na podstawie analizy konfrontacyjnej terminów balneologicznych w obu językach.
The article is focused on the issue of spa treatment terminology – a field of clinical medicine, from the perspective of language contacts and translation. The specialized terms of balneology, which is a part of spa treatment, are described and analyzed with respect to their specifics regarding the semantics, structure and origin. We mainly focus on the terms containing so-called analytical adjectives. The article indicates the cases of terminological synonymy and the Czech terms of different structural types are presented to equal the Russian terms. The research is performed on the basis of confrontation analysis of the balneology terms in both the languages. 
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2021, 3 (175); 185-200
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies