Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "eksplikacja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Ruina, ruiny, rujnować. Delimitacja jednostek i charakterystyka pojęć
    Ruina (a ruin), ruiny (ruins), rujnować (to ruin). Delimitation of units and characteristics of notions
    Autorzy:
    Kruk, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763654.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Tematy:
    ruina
    ruiny
    rujnować
    jednostka języka
    znaczenie
    eksplikacja
    ruin
    ruins
    to ruin
    language unit
    meaning
    explication
    Opis:
    Celem artykułu jest delimitacja i analiza semantyczna jednostek języka reprezentowanych we współczesnej polszczyźnie przez kształty ruina, ruiny, rujnować. Tekst sytuuje się w nurcie językoznawstwa strukturalistycznego, a dokładnie w obrębie semantyki redukcyjnej. Rezultatem przeprowadzonej analizy jest wyodrębnienie jednostek zarówno czasownikowych o kształcie [ktośi] zrujnował [kogośj], [ktośi] zrujnował się na [cośj], [ktośi] zrujnował [cośj], [ktośi] obrócił [cośj] w ruinę, jak i rzeczownikowych o kształcie ruiny [czegośi], a także  trzech wyrażeń związanych z postacią ruina, a mianowicie rzeczownik konkretny – ruina oraz rzeczowniki abstrakcyjne - ruina [kogośj] i ruina [czegośj] Autorka opisuje właściwości semantyczne wyróżnionych leksemów oraz formułuje eksplikacje pojęć do nich przyporządkowanych.
     The aim of this article is the delimitation and semantic analysis of language units represented in the contemporary Polish language by the forms ruina (a ruin), ruiny (ruins), rujnować (to ruin). The text is situated in the steam of structuralist linguistics, and more specifically in reduction semantics. The outcome of the conducted analysis is the identification of both verbal units in the form of [ktoś] zrujnował [kogoś], [ktoś] zrujnował się na [coś], [ktoś] zrujnował [coś], [ktoś] obrócił [coś] w ruinę and nominal units in the form of ruiny [czegoś], as well as three expressions associated with the form ruina, namely the specific noun ruina and the abstract nouns ruina [kogoś] and ruina [czegoś]. The author describes the semantic propertied of the distinguished lexemes and formulates an explication of the notions assigned to them.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2023, 807, 8; 18-32
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inżynieria pojęciowa a metoda eksplikacji
    Conceptual Engineering and Method of Explication
    Autorzy:
    Kosecki, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232513.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Amie Thomasson
    eksplikacja
    Herman Cappelen
    inżynieria pojęciowa
    Rudolf Carnap
    Willard Van Orman Quine
    conceptual engineering
    explication
    Opis:
    Herman Cappelen w książce Fixing language (2018) zaproponował projekt w ramach inżynierii pojęciowej, w myśl którego to, co rewidujemy w pojęciach, to ich intensja i ekstensja. Podjął on polemikę z koncepcjami w inżynierii pojęciowej, zgodnie z którymi przy rewizji odwołujemy się do funkcji i celów. W pierwszej części artykułu opisuję wspomnianą dyskusję. W realizacji tego zamiaru korzystam z odwołań do artykułu Amie Thomasson „A Pragmatic Method for Normative Conceptual Work” (2020). Następnie podejmuję próbę obrony stanowisk odwołujących się przy rewizji pojęciowej do funkcji i celów. W tym celu odnoszę się do artykułu Michaela Prinzinga „The Revisionist’s Rubic: Conceptual Engineering and Discontinuity Objection” (2018). W drugiej części artykułu opisuję metodę eksplikacji jako jedną z metod, za której pomocą dokonuje się rewizji pojęciowej. Zwracam uwagę na eksplikacje stosowaną przez Quine’a, który proponuje skupić się przy eksplikacji na funkcjach, jakie pełnią pojęcia.
    Herman Cappelen in his book Fixing language (2018) proposed a project within conceptual engineering according to which what we revise in concepts is their intension and extension. He undertook a polemic with the ideas in concept engineering according to which we appeal to functions and purposes when revising. In the first part of this paper I describe the aforementioned discussion. In doing so, I refer to Amie Thomasson’s article “A Pragmatic Method for Normative Conceptual Work” (2020). Next, I attempt to defend positions that refer to functions and purposes in conceptual revision. For this purpose, I refer to Michael Prinzing’s article „The Revisionist’s Rubic: Conceptual Engineering and Discontinuity Objection” (2018). In the second part of the article, I intend to describe the method of explication as one of the methods by which we perform conceptual revision. I turn my attention to the explication used by Quine. He proposes to focus when explicating on what function a concept serves.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 3; 251-272
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na dnu strani? Nejezikovne prevajalske opombe v izbranih prevodih novele Balada o trobenti in oblaku Cirila Kosmača
    At the Foot of the Page? non-linguistic Translators’ notes in Selected Translations of The Ballad of the Trumpet and the Cloud by ciril Kosmač
    Na dnie strony? Przypisy tłumacza w wybranych przekładach opowiadania Balada o trobenti in oblaku Cirila Kosmača
    Autorzy:
    Robert, Grošelj
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487046.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    przypisy tłumacza
    eksplikacja
    techniki translatorskie
    rzeczywistość niejęzykowa
    Ciril Kosmač
    translator’s note
    explicitation
    translation technique
    non-linguistic reality
    Opis:
    Przypisy tłumacza w serbskim, rosyjskim, polskim i niemieckim przekładzie opowiadania Balada o trobenti in oblaku (pl. Ballada o trąbce i obłoku) słoweńskiego pisarza Cirila Kosmača różnią się zarówno pod względem formalnym, jak i z uwagi na zawarte w nich treści: przypisy w serbskim, rosyjskim i polskim przekładzie to przypisy dolne, w przekładzie niemieckim — końcowe. ze względu na zawarte w nich treści wyróżnia się serbski przekład, gdyż nie zawiera tzw. przypisów niejęzykowych — nieodnoszących się do samego języka. Tego typu przypisów, dotyczących elementów historycznych, mitologicznych, geograficznych oraz przedmiotów użytkowych, również w pozostałych omawianych przekładach jest stosunkowo niewiele — najwięcej w polskim przekładzie (osiem), mniej w rosyjskim (sześć) i niemieckim (cztery). Brak tego typu przypisów w tłumaczeniu serbskim wskazuje na większą bliskość XX-wiecznych serbskich i słoweńskich realiów społeczno-kulturowych. mimo to przypisy tłumaczy w omawianych przekładach opowiadania C. Kosmača można uznać za wielofunkcyjną technikę translatorską: z jednej strony stanowią one paratekst w funkcji objaśniającej, który ma pomóc odbiorcy sekundarnemu zrozumieć dane konteksty (również te mniej znaczące), z drugiej natomiast służą zachowaniu treści oryginału; dzięki nim w tekście ujawnia się sam tłumacz i jego szerszy społeczno-kulturowy horyzont. Jednocześnie analiza przypisów wskazuje na złożone i konkurencyjne względem siebie relacje istniejące między przypisami i innymi technikami translatorskimi, zarówno w perspektywie pojedynczego, wybranego przekładu, jak i wszystkich omawianych tu razem.
    The translator’s notes in the Serbian, Russian, Polish, and German translations of the novella Balada o trobenti in oblaku (The Ballad of the Trumpet and the Cloud), written by a Slovenian writer, Ciril Kosmač, differ with regard to their formal and content features: the Serbian, Russian, and Polish translations contain footnotes; the German translation, on the other hand, has endnotes; content-wise, among the analysed texts, the Serbian translation occupies a special position, being the only one without the non-linguistic notes. The number of all the non-linguistic notes, explaining historical, mythological, geographical elements and everyday items, is relatively low — the Polish translation has eight such explicative notes, the Russian translation six and the German one has four; their absence in the Serbian translation may be a result of a higher socio-cultural proximity between Serbia and Slovenia in the 20th century. Despite their low number, the non-linguistic translator’s notes appear to be a very complex translation technique in the analysed translations ot Kosmač’s novella: on the one hand, they represent explanatory paratexts, added to facilitate the target reader’s comprehension of different text elements (even with a low narrative importance); on the other hand, however, they also enable the preservation of the source-text elements, contributing in such a way to the source-text orientation; translator’s notes are also a channel through which the translator and his wider socio-cultural background enter the target text in a more explicit way. The analysis of particular translations and their comparison has revealed also an intricate competition between translator’s notes and other translation techniques.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 181-203
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kłopoty z semantyczną eksplikacją „ja”, czyli o tym, jak semantyka staje się metafizyką
    Autorzy:
    Drzazgowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2104664.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    ja
    ktoś
    „ktoś coś powiedział”
    eksplikacja semantyczna
    fenomenologia
    lingwistyczna
    milczenie
    pokaz
    samoorzekalność
    Opis:
    Przyjęte przez grupę polskich semantyków ramy badawcze pozwalają na pokazanie kłopotów ze słowem „ja”, mających doniosłe znaczenie filozoficzne. Chociaż dla każdego użytkownika języka polskiego zdania zawierające „ja” implikują zawsze „ktoś coś powiedział”, zbudowanie eksplikacji semantycznej w oparciu o tę formułę okazuje się niemożliwe. Trudność tkwi w oddaniu w niej odniesienia mówiącego do aktualnie realizowanego przezeń aktu mowy. Próby uchwycenia tego odniesienia dawały w wyniku regres nieskończony albo formułę samoorzekalną. W 2012 r. Andrzej Bogusławski zaproponował następujący wniosek: całą treścią semantyczną „ja”, którą można oddać bez elementarnych kłopotów, jest treść „ktoś”; chociaż jest jasne, że szczególna treść „ja” jest bogatsza, „trzeba o niej milczeć”; treść ta każdorazowo „się pokazuje”, „ujawnia” (w sensie Traktatu L. Wittgensteina). Kłopoty i ostateczna konkluzja Bogusławskiego stawiają w interesującym świetle, z jednej strony, karierę, jaką zrobiło metaforyczne użycie „ja” w filozofii europejskiej od Kartezjusza, przez Kanta, po Fichtego, z drugiej, „krytyczne” podejście do treści tradycyjnie z nim wiązanych w filozofii indyjskiej i u Wittgensteina.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 3; 245-258
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O definiowaniu pojęć dotyczących krajobrazu – kilka uwag metodologicznych
    To define the concepts of landscape – some methodological notes
    Autorzy:
    Łapiński, J. L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/87744.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    krajobraz
    pojęcie
    definicja
    eksplikacja
    typologia
    landscape
    concept
    definition
    explication
    typology
    Opis:
    Publikacja zawiera omówienie istoty definiowania, rodzajów, sposobów oraz procedur tworzenia definicji. Zwraca uwagę na doniosłość typologii i eksplikacji. Informacje te stanowią zbiór uwag metodologicznych uczynionych w związku z projektem – pilotowanym przez Komisję Krajobrazu Kulturowego PTG – opracowania (nazwanego tu roboczo) słownika pojęć krajobrazowych.
    This publication includes a discussion of the substance of defining, types, methods, and procedures to create definition. It draws attention to the importance of typology and explication. This information constitutes a set of methodological notes made in connection with the project, piloted by The Cultural Landscape Commission, elaboration of (tentatively named here) the glossary of landscape concepts.
    Źródło:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2015, 30; 9-18
    1896-1460
    2391-5293
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cechy składniowe i semantyczne jednostek swego rodzaju i pewnego rodzaju
    Autorzy:
    Żochowska, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2049938.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    eksplikacja semantyczna
    jednostka leksykalna
    przymiotnik
    wyrażenie metapredykatywne
    Opis:
    The analysis undertaken in the article has shown that the sequences of words swego rodzaju and pewnego rodzaju ‘kind of’ (not attested in most Polish dictionaries) consist of components which belong to the closed substitution class, it is therefore fully justified to classify them as lexical units. The analysis of the sentential positions of the phrases swego rodzaju and pewnego rodzaju suggests that they are adjectives, and the analysis of their semantic features has shown that their meaning is related to that of the particles prawie ‘almost’ and w zasadzie ‘in principle’. Furthermore, semantic explication has demonstrated that the analyzed lexical are not synonymous.
    Źródło:
    Linguistica Copernicana; 2011, 5, 1; 141-152
    2080-1068
    2391-7768
    Pojawia się w:
    Linguistica Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Intuicje modalne
    Modal Intuitions
    Autorzy:
    Brożek, Anna
    Jadacki, Jacek J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013212.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    modalności
    modalizatory
    eksplikacja nomologiczna
    modalities
    modalizators
    nomological explication
    Opis:
    The authors proposes a philosophical hinterland of nomological type for various conceptions of alethic modalities. Differences among these conceptions are explained by the fact, that modalizators can be relativized to various types of laws. Thus one can speak respectively about logic and definitional, ontical and physical, technical and dispositional, psychological and methodological, and finally deontic modalities. The authors shows that in their conceptual apparatus modal logics find intuitive interpretation more clear and ontologically more cautious than the semantics of possible worlds philosophically interpreted. The nomological explication of main notions of this semantics (like “possible world” and “accessibility relation”) is also given.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 39-59
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies