Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "dzuma" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-16 z 16
Tytuł:
„Asystował wybuchowi cholery”1 . Autor i recenzenci o książce Lucjana Wolanowskiego Klejnot Korony. Reporter w Hongkongu w czasach zarazy
Autorzy:
Rott, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030262.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Lucjan Wolanowski
Hongkong
plague
plague (Yersinia pestis)
cholera
dżuma
Opis:
Lucjan Wolanowski (1920-2006) był wybitnym reporterem, pisarzem i podróżnikiem. Dzisiaj jest twórcą zapomnianym. W 1963 roku ukazała się niewielka książka jego autorstwa pt. Klejnot Korony. Reporter w Hongkongu w godzinie zarazy. Pisana na żywo podczas epidemii cholery w Hongkongu, gdzie przebywał, przyniosła mu sukces czytelniczy i przekłady na języki obce. Książka jest rzeczową relacją o chorobach i cierpieniach ludzi żyjących w Hongkongu. Autor znakomicie połączył tutaj pasję poznawczą, doświadczenia podróżnika i umiejętność obserwacji z zaletami gawędziarza operującego świetnym językiem, ceniącego walory szczegółu. Jego książka zapoczątkowała nowoczesny nurt opisów chorób tropikalnych w literaturze polskiej.
Lucjan Wolanowski (1920–2006) was an outstanding journalist, writerand traveler. Today, he is a forgotten author. In 1963, he published a short booktitled The Crown Jewel. Reporter in Hong-Kong in tmes of cholera. Written duringthe epidemic of cholera in Hong-Kong where was staying, the book was a successand was translated into many foreign languages. It is a factual report on illnessesand suffering of Hong-Kong residents. The author combined his passion to explore,travel experience and observation skills with his great storytelling abilities andappreciation for details. His book inspired the modern trend of reports on tropicaldiseases in the Polish literature.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 372-382
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapobieganie zagrożeniom epidemiologicznym na przestrzeni wieków
Epidemiological risk prevention at the turn of the centuries
Autorzy:
Lisiecki, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472844.pdf
Data publikacji:
2016-01-01
Wydawca:
Collegium Witelona Uczelnia Państwowa
Tematy:
epidemia
choroba zakaźna
kwarantanna
trąd
dżuma
epidemic
infectious disease
quarantine
leprosy
Opis:
W artykule omówiono działania podejmowane w celu zapobiegania zagrożeniom epidemiologicznym na przestrzeni wieków. Jako narzędzia wykorzystano metodę analizy literatury przedmiotu. Cykliczne mutacje istniejących patogenów jak i powstawanie nowych mogących powodować zakażenie u ludzi, zwierząt czy roślin wymuszają ciągłą zdolność do adaptacji istniejących lub tworzenia nowych rozwiązań, służących efektywnej walce z tym zjawiskiem. W pracy przedstawiono na wybranych przykładach przebieg, opis ochrony ludności oraz zmianę podejścia do chorób zakaźnych wraz z rozwojem medycyny w kraju i na świecie
The article discusses the actions taken to prevent epidemiological risks over the centuries. A method of reference books analysis was used as a tool. Cyclic mutations of existing pathogens, and the emergence of the new ones that could cause infections in humans, animals or plants, impose a continuous ability to adapt exisiting solutions or to create new ones that help fight the above mentioned phenomenon efficiently. The work presents the process, description of civil protection and change in the approach to infectious diseases together with the development of medicine in the country and all over the world in the selected examples.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy; 2016, 1, 18
1896-8333
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strach przed dżumą w epoce wczesnonowożytnej
Autorzy:
Karpiński, Andrzej (1950- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 4, s. 12-16
Data publikacji:
2020
Tematy:
Czarna śmierć (Europa)
Dżuma
Społeczeństwo
Postawy
Strach
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł przedstawia okoliczności towarzyszące jednej z najgroźniejszych i najbardziej zakaźnych chorób w dziejach ludzkości. Omawia skutki czarnej śmierci jako jednej z największych epidemii w dziejach ludzkości. Autor przedstawia ówczesne teorie co do jej powstania. Wspomina o lęku i strachu, który wywoływały epidemie, szpitale czy morowi lekarze z psychologicznego punktu widzenia. Przywołuje cytaty z ówczesnych dzieł i utworów literackich, poruszających kwestię morowej zarazy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego należy się bać? O uczuciach towarzyszących epidemii i zaleceniach w czasie jej trwania według Przestrogi i lekarstwa na choroby z zarazy morowego powietrza pochodzące Franciszka Ksawerego Ryszkowskiego
Autorzy:
Kocela, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029775.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
medical guides
epidemic
plague
applied literature
epidemia
poradniki medyczne
dżuma
emocje
literatura użytkowa
Opis:
Artykuł analizuje tekst jednego z wielu podręczników medycznych wydanych w Polsce w drugiej połowie XVIII wieku. Dotyczy emocji i uczuć towarzyszących człowiekowi podczas epidemii, a także problemów i trudności, które musiał pokonać. Wprowadza też powszechnie funkcjonujące opinie lekarzy na temat dżumy i sposobów jej zwalczania. Tekst należy również traktować jako próbę wyjaśnienia reakcji, zachowań i przyjęcia określonych postaw - zarówno przez  chorych, jak i osób kierujących określoną organizacją życia społecznego w czasie epidemii.
The article analyzes the text of one of the many medical handbooks published in Poland in the second half of the 18th century. It concerns emotions and feelings accompanying a person during an epidemic, as well as problems and difficulties that he had to overcome. It also introduces the commonly functioning opinions of doctors about the plague and ways to fight it. The text should also be considered as an attempt to explain the reactions, behaviors and adopting specific attitudes – both of the sick and those managing the specific organization of social life during an epidemic.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 256-265
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne i historyczne uwarunkowania wojen biologicznych i epidemii
Social and historical determinants of biological wars and epidemics
Autorzy:
Weiner, Marcin
Tarasiuk, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/565491.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
wojna biologiczna
epidemia
terroryzm
dżuma
ospa
wąglik
biological war
epidemic
terrorism
plaque
smallpox
anthrax
Opis:
W prezentowanym artykule przedstawiono przykłady użycia broni biologicznej od czasów starożytności do początków XXI wieku oraz znaczenie epidemii dla rozwoju i upadku poszczególnych cywilizacji i państw. Wykazano, że zarówno w czasach, gdy nie znano etiologii chorób zakaźnych jak i we współczesności, w dobie rozwoju mikrobiologii, genetyki i biologii molekularnej, użycie broni biologicznej może przyczynić się do odniesienia zwycięstwa bardziej, niż użycie broni o charakterze konwencjonalnym.
This article describes the use of biological weapons from antiquity to the beginning of the 21st century and the importance of epidemics for the development and collapse of civilisations and states. It has been shown that both at a time when the etiology of infectious diseases was not known and in the modern world of microbiology, genetics and molecular biology development, the use of biological weapons can contribute to a victory more than conventional weapons.
Źródło:
Rozprawy Społeczne; 2018, 12, 3; 20-28
2081-6081
Pojawia się w:
Rozprawy Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemie, zarazy i ich patroni. Początki kultu Świętego Rocha w Europie
Epidemics, pests and their patron saints: the origins of St Rocco’s Veneration in Europe
Autorzy:
Ossowski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077524.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
leprosy
syphilis
Black Death
epidemic
St. Rocco's veneration
trąd
syfilis
dżuma
epidemia
kult św. Rocha
Opis:
Artykuł prezentuje dynamiczny rozwój kultu św. Rocha w obliczu zarazy. Najstarsze lokalizacje kultu świętego Rocha przebiegają wzdłuż drogi Via Francigena, istniejącej już od X wieku, jako stary szlak pielgrzymi wiodący do Rzymu z rodzinnej miejscowości Rocha – Montpellier. To wzdłuż tej drogi, w położonych przy niej miastach rodzą się początki kultu tego świętego. Takie miasta jak: Voghera, Piacezna obfitują w najstarsze świadectwa kultu, do których zalicza się: kościoły i kaplice pw. św. Rocha, a w nich: relikwiarze, obrazy, rzeźby, jak również powstające przy tych ośrodkach rozliczne bractwa, dzięki którym, jak również dzięki kupcom, handlarzom, drukarzom, duchownym – świeckim i zakonnym, ów kult rozszerzył się z północnych Włoch aż na drugą stronę Alp. W tekście wykorzystano literaturę źródłową.
This paper presents the vibrant veneration to St Rocco in the time of pestilence. The most ancient evidence comes from 10th-century Via Francigena, a pilgrim route from Montpellier to Rome. Along the road in urban areas such as Voghera or Piacenza there were churches and shrines dedicated to St Rocco. The temples were endowed with reliquaries, paintings and statues. Numerous fraternities grew in St Rocco’s places in worship and thanks to their members, mostly merchants, traders, printers and clergy (both secular and religious) the fame of the saint crossed from Northern Italy to the other side of the Alps. The article is based on primary sources.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2021, 55; 205-232
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśliciel w zadżumionym mieście. Machiavellego dyskurs o zarazie
A Thinker in a Plagued City. Machiavelli’s Epidemic Discourse
Autorzy:
Strączek, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37536118.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Machiavelli
dżuma
medycyna polityczna
literatura zarazy
kultura zarazy
epidemic
political medicine
plague literature
renaissance culture
Opis:
Dla Nicolla Machiavellego sztuka rządzenia państwem podobna była do sztuki lekarskiej. Polegała na skutecznej profilaktyce w czasach prosperity i uzdrawiających, czasem wręcz brutalnych interwencjach w momentach kryzysu. Władca powinien być jak lekarz ciała politycznego, które każdego dnia zagrożone jest śmiertelnymi chorobami – dżumą, buntem, nieporządkiem, zniewoleniem, demagogią, dekadencją. Medycyna i polityka zazębiają się w wielu punktach machiawelicznego dyskursu, tworząc specyficzne imaginarium, przez które przenikają lęki i traumy pokoleń żyjących w ciągłym zagrożeniu powrotem dżumy. Wydawałoby się więc, że filozofię Machiavellego można odczytywać jako przypadek polityczno-medycznego projektu, będącego odpowiedzią na kryzys spowodowany zarazą, rzeczywistą i metaforyczną. Tymczasem w pismach tego kontrowersyjnego myśliciela mamy także do czynienia z formą pastiszu mającego na celu parodystyczne przedstawienie nie tylko rzeczywistości zarazy, ale także literatury, która o niej opowiada. Dychotomia dyskursów sięgająca samej istoty corpus machiavellicum często prowadziła komentatorów do wniosku, iż istnieje pewien kłopotliwy rozłam między Machiavellim ojcem obiektywnej nauki politycznej wzorowanej na naukach medycznych a Machiavellim artystą, twórcą subiektywnych i fikcyjnych światów literackich. Ta pozorna sprzeczność może jednak zostać łatwo przekształcona w bardziej spójny portret Machiavellego jako myśliciela, dla którego przewodnim motywem jest refleksja nad kondycją człowieka stojącego w obliczu katastrofy. Jedno i drugie podejście odpowiada duchowi renesansowego odradzania się po zarazie, przeciwdziałającego rezygnacji i dążącego do regeneracji społeczeństwa.
Niccolò Machiavelli viewed the governance of a state as parallel to the practice of medicine — endeavors characterized by proactive measures during times of prosperity and healing, at times harsh, interventions during moments of crisis. In Machiavelli’s conception, the ruler assumes the role of a physician for the body politic, perpetually threatened by a host of maladies including plague, rebellion, disorder, subjugation, demagoguery, and decadence. The intersection of medicine and politics within Machiavellian discourse constructs a unique narrative framework, reflecting the anxieties and collective traumas of generations grappling with the constant specter of plague resurgence. It appears, therefore, that Machiavelli’s philosophical framework can be interpreted as a socio-political venture akin to a medical intervention, formulated in reaction to both the tangible and metaphorical crises precipitated by the plague. Simultaneously, within the works of this contentious philosopher, we encounter a form of pastiche intended to satirize not only the reality of the plague but also the literature that chronicles it. The dichotomy of discourses inherent within the corpus machiavellicum often prompts scholars to discern a perplexing disjunction between Machiavelli as the progenitor of objective political science, modeled after medical principles, and Machiavelli as the artist, weaving subjective and fictional literary worlds. However, this apparent contradiction can be reconciled into a more coherent depiction of Machiavelli as a thinker, whose central theme revolves around contemplation of the human condition amidst calamity. Both perspectives resonate with the ethos of the Renaissance resurgence following the plague, defying resignation and striving to rejuvenate society.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 495-518
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemie w dawnym Krakowie
Autorzy:
Danowska, Ewa.
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 8, s. 35-38
Data publikacji:
2020
Tematy:
Choroby zakaźne ludzi
Epidemie
Społeczności lokalne
Dżuma
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł problemowy
Opis:
Artykuł opisuje różne przypadki epidemii chorób zakaźnych, które występowały w Krakowie między XVI a XVIII wiekiem. Autor przywołuje historyczne teksty, w których zawarto teorie wytłumaczenia epidemii, opisano obrzędy religijne i pochody o wstawiennictwo świętych w czasach zarazy, omówiono jak władze miasta próbowały sobie radzić z zapobieganiem rozprzestrzeniania się choroby, jak pracowali ówcześni grabarze. Wspomniano o epidemii dżumy w latach 1590-1592 oraz o zniszczeniach, jakie ta choroba poczyniła na krakowskiej ludności.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Wielkie epidemie na przestrzeni wiekow
Autorzy:
Glab, H
Kepa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/848136.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
antropologia
historia medycyny
choroby czlowieka
choroby zakazne
epidemie
kila
trad
dzuma
tyfus plamisty
rozprzestrzenianie sie chorob
Źródło:
Wszechświat; 2010, 111, 04-06; 137-141
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epidemie dalekie i bliskie: mór pod piramidami i w wiejskiej chacie w XVI wieku – Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyja do Ziemi Świętej… i Victoria deorum Sebastiana Fabiana Klonowica – konwencje opisu na tle literatury klasycznej
Autorzy:
Kuran, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029735.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
plague in literature
Sebastian Fabian Klonowic
Mikołaj Krzysztof Radziwiłł
literary conventions
ancient literature
dżuma w literaturze
konwencje literackie
literatura antyczna
Opis:
Artykuł ma na celu ukazanie swoistości spojrzenia na temat przebiegu epidemii podjęty w dwu dziełach staropolskich Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Peregrynacyi do Ziemi Świętej… i Victoria deorum  Sebastiana Fabiana Klonowica na tle opisów Tukidydesa, Lukrecjusza, Owidiusza i Boccacia. Jako kontekst przywołane zostały relacje Homera i Wergiliusza. Elementy składające się na konwencję to np.: opis objawów, próby leczenia, bezsilność medyków, masowa śmierć ludności, konsekwencje rozwarstwienia społecznego w czasie zarazy, wzmożenie kultu religijnego lub ucieczka w hedonistyczne użycie życia, rozluźnienie zasad moralnych, migracje ludności, upadek rodów, zanik szacunku dla zwłok i zbiorowe pochówki. Radziwiłł opisuje z odległej perspektywy kilkuletnią dynamikę rozwoju epidemii w znacznej mierze pomijając konwencje, Klonowic koncentruje się na jej przebiegu wśród warstw uboższych, częściowo tylko podejmując znane wątki. Nawiązując do tradycji literackiej wprowadza nowe.
The aim of the article is to present outlook specificity to the topic of epidemics process described in two works Mikołaj Krzysztof Radziwiłł’s Peregrination to the Holy Land and Victoria deorum of Sebastian Fabian Klonowic on the background of Thucydides, Lucretius, Ovid and Boccacio. As the contexts are summoned relations of Homer and Virgil. Elements creating convention are following: description of symptoms, treatment attempts, medics’ hopelessness, mass death of population, consequences of social stratification during the plague, an increase of religious worship or escape into hedonistic use of life, loosening moral principles, population migrations, families’ fall, lack of respect for bodies and mass burials. Radziwiłł describes, from a distant perspective, a several-year dynamics of the epidemic’s development largely omitting conventions, Klonowic focuses on its process among the poorer classes, only partially taking up well known plots. Referring to literary tradition, he introduces new ones.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 128-152
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biedermeierowskie świadectwo zarazy – "Granit" Adalberta Stiftera
Autorzy:
Mazur, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029811.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Adalbert Stifter
Granite
epidemic
the plague
Gentle Law
short story
Colorful Stones
Granit
epidemia
dżuma
das sanfte Gesetz
nowela
Kolorowe kamienie
Opis:
Artykuł jest wprowadzeniem do polskiego przekładu noweli pt. Granit austriackiego prozaika Adalberta Stiftera (1805-1868). Wyjaśnia polityczno-kulturowy kontekst powstania utworu, jego poetykę oraz przesłanie filozoficzno-etyczne. Nowela pochodzi ze zbioru Kolorowe kamienie (1853) i wraz z nim stała się kanonicznym – estetycznym i światopoglądowym – manifestem austriackiego biedermeieru, jako ilustracja tzw. „łagodnego prawa” (das sanfte Gesetz); polega ono na życiu pełnym harmonii oraz nieefektownym, codziennym praktykowaniu humanizmu w przestrzeni prywatnej, rodzinnej i społecznej. W tekście Stiftera odnosi się ono także do nadzwyczajnej sytuacji egzystencjalnej katastrofy. Oparta na ludowym przekazie relacja o epidemii dżumy, która w XVIII w. nawiedziła spokojne okolice Czeskiego Lasu, staje się pretekstem do ukazania różnych wyzwań, jakim muszą sprostać dorośli i dziecięcy bohaterowie utworu w obliczu choroby. Opowieść bazując na odwołaniach biblijnych, filozoficzno-naukowych i baśniowych, niesie dwa wyraziste przesłania: ocalenie jest paradoksalne i nielogiczne; ocalenie dane jest tylko tym, którzy potrafili zachować się godnie i ofiarnie. Motyw epidemii jako wydarzenia autentycznego, ale także jako uniwersalnej figury katastrofy, próby czy mrocznej inicjacji w bezlitosne prawa historii i przyrody, zostaje kunsztownie rozpisany na kilka płaszczyzn narracyjnych oraz kilka poziomów konstrukcyjnych, fabularnych i symbolicznych tekstu (w każdym z nich pojawia się lejtmotyw tytułowego „granitu”, minerału związanego z katastrofą wulkanu). Granit Adalberta Stiftera pozostaje po dziś dzień tekstem intrygująco wieloznacznym – to ilustracja biedermeierowskiej idylli, świadectwo indywidualnego światopoglądu pisarza, rodzaj boccacciowskiego dokumentu z czasów zarazy, parabola o zachowaniu człowieczeństwa w momencie próby oraz przykład mistrzowsko skomponowanej noweli jednocześnie.
The paper is an introduction to the Polish translation of a short story entitled Granite by the Austrian prose writer, Adalbert Stifter (1805-1868). It presents an explanation of the political and cultural context of the origin of the work, its poetics as well as its philosophical and ethical message. The short story and the collection entitled Colourful Stones (1853) in which it was included became a canonical aesthetic and ideological manifesto of the Austrian Biedermeier style as an illustration of the so-called “gentle law” (das sanfte Gesetz), i.e. a harmonious life and unspectacular daily practising of humanism in the personal, family and social space. In Stifter's work it refers also to the extraordinary situation of an existential catastrophe. Based on a folk story, the account of the plague which struck the quiet areas of the Bohemian Forest in the 18th century is a pretext for the presentation of various challenges which both the grown-ups and children have to meet facing the illness. The plot, based on Biblical, philosophical, scientific and legendary references, has two clear messages: survival is paradoxical and illogical; only those who could behave with dignity and devotedly could survive. The motif of the plague as a real event but also as a universal figure of catastrophe, a test or dark initiation into the merciless laws of history and nature is elaborately presented on several narration planes and several structure, plot and symbolical levels of the text (in each of them the leitmotif of “granite”, a mineral connected with a volcanic catastrophe, appears). Adalbert Stifter’s Granite still remains an intriguingly ambiguous text today - an illustration of a Biedermeier idyll, a testimony of the writer's personal world view, a document of the time of plague in Boccaccio’s style, a parable of humanity at a critical time, and an example of a masterpiece short story as well.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 288-314
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O perswazji w staropolskich poradnikach przeciwdżumowych
Autorzy:
Walińska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029779.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
epidemic
plague
anti-plague handbooks
rhetoric
16th and 17th century literature
epidemia
dżuma
poradniki przeciwdżumowe
retoryka
literatura XVI i XVII w.
Opis:
Celem artykułu jest analiza poradników przeciwdżumowych z XVI i XVII wieku jako tekstów perswazyjnych. Materiał egzemplifikacyjny stanowią m. in. dzieła  Piotra Umiastowskiego, Sebastiana Petrycego z Pilzna, Marcina z Klecka Pawła i Pawła Lubieckiego, zróżnicowane pod względem budowy, stylu i objętości. Analiza tekstów głównych oraz elementów ramy literacko-wydawniczej pokazuje, w jaki sposób autorzy określali audytorium oraz dostosowywali do niego tekst na poziomie inventio (argumentacja oparta na ethos, argumenty z autorytetu oraz z przykładu) i dispositio. Metody i środki zalecane w poradnikach przeciwdżumowych nie mogły być – z perspektywy dzisiejszej wiedzy medycznej – skuteczne w zwalczaniu epidemii, jednak teksty te niewątpliwie pozwalały oswoić zjawisko oraz dawać wsparcie duchowe chorym i zagrożonym.
The aim of the article is to analyse the anti-plague handbooks from the 16th and 17th centuries as persuasive texts. The exemplification material consists of works diversified in terms of structure, style and volume, written by Piotr Umiastowski, Sebastian Petrycy from Pilzno, Marcin from Klecko and Paweł Lubiecki. The analysis of the texts and elements of the literary and editorial framework shows how the authors defined the audience and adapted the text to it on the level of inventio (argumentation based on ethos, arguments from authority and from example) and dispositio. The methods and means recommended in the anti-pest manuals could not – from the perspective of today's medical knowledge – be effective in combating the epidemic. Still, the texts undoubtedly allowed to tackle the phenomenon and to give spiritual support to the sick and threatened.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 183-203
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dżuma nadal jedną z najniebezpieczniejszych chorób
Plague - still one of the most fearful diseases
Autorzy:
Glinski, Z.
Grzegorczyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/858938.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
Tematy:
choroby czlowieka
choroby zwierzat
dzuma
epidemiologia
Yersinia pestis
paleczka dzumy
wlasciwosci
przenoszenie chorob
wektory chorob
patogeneza
diagnostyka
zwalczanie chorob
profilaktyka
epidemie
terroryzm biologiczny
Źródło:
Życie Weterynaryjne; 2019, 94, 01
0137-6810
Pojawia się w:
Życie Weterynaryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Plaga Justyniana” jako „dzieło Boga” w relacji Prokopiusza z Cezarei
“The Plague of Justinian” as “God’s Work” in the Account of Procopius of Caesarea
Autorzy:
Piechocka-Kłos, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2026030.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Cesarstwo Rzymskie
„dzieło Boga”
dżuma
historia
„plaga Justyniana”
Prokopiusz z Cezarei
wczesne chrześcijaństwo
“Justinian plague”
Procopius of Caesarea
the plague
“God’s work
early Christianity
Roman Empire, history
Opis:
Dzisiaj słowa: choroba zakaźna, zaraza, plaga, epidemia, pandemia budzą strach i przerażenie. Nie inaczej było w przeszłości. Celem niniejszej pracy jest spojrzenie na „plagę Justyniana”, nękającą świat w VI wieku, oczami Prokopiusza z Cezarei. Bizantyjski historyk w roku 542 przebywał w Konstantynopolu, gdzie dżuma pochłonęła tysiące ofiar. Prokopiusz, wzorując się prawdopodobnie na Tukidydesie, opisał przyczyny, przebieg oraz skutki zarazy, zbierającej śmiertelne żniwo za czasów panowania Justyniana. Historyk odniósł się również do cesarza i jego działań w walce ze skutkami choroby. Dalsze badania pozwoliły odpowiedzieć na pytanie, czy Prokopiusz postrzegał tę chorobę racjonalnie, czy metafizycznie; czy uważał (jak Hippokrates), że jest ona skutkiem zaistnienia czynników naturalnych, czy raczej jawi mu się jako „dzieło Boga”. Z uwagi na tytuł artykułu celowo pominięto inne relacje na temat epidemii z VI wieku, pochodzące m.in. od Agatiasza, Ewagriusza Scholastyka, Jana z Efezu oraz Grzegorza z Tours i Pawła Diakona.
Today, the words infectious disease, plague, epidemic and pandemic inspire fear and terror. It was not different in the past. The purpose of this work is to look at the “plague of Justinian” that plagued the world in the 6th century through the eyes of Procopius of Caesarea. The Byzantine historian was in Constantinople in 542, where the plague claimed thousands of lives. Procopius, probably following the example of Thucydides, described the causes, course and effects of the plague that took a deadly toll during the reign of Justinian. The historian also referred to the emperor and his actions in the fight against the effects of the disease. Further research allowed to answer the question whether Procopius perceived this disease rationally or metaphysically; whether he believed (like Hippocrates) that it was the result of natural factors, or was it “God’s work”? Due to the title of the article, other reports on the epidemic from the 6th century, such as from Agathias, Evargius Scholastica, John of Ephesus and Gregory of Tours and Paul the Deacon.
Źródło:
Nurt SVD; 2021, 1; 178-198
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morowe powietrze w Orli, na Podlasiu i w Rzeczpospolitej w listach urzędników podlaskich Krzysztofa II Radziwiłła – Macieja Berzeńskiego i Stanisława Kurosza
Mala aria in Orla, Podlasie and the Republic of Poland in the letters written by Podlasie clerks of Krzysztof Radziwiłł II – Maciej Berzeński and Stanisław Kurosz
«Моровое поветрие» в Орле, на Подлясье и во всей Польше в письмах подлясских служащих Криштофа II Радзивилла – Матея Беженьского и Станислава Куроша
Autorzy:
Sierba, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952227.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
история Подлясья
Орля
история XVII века
әпидемия
чума
Криштоф II Радзивилл
historia podlasia
orla
historia xvii wieku
dżuma
epidemia
krzysztof ii radziwiłł
podlasie history
the history of the 17th century
plague
epidemic
Opis:
Статья посвящена вопросу так называемого «морового поветрия» или чумы на территории радзивилловских поместий в Орле на Подлясье, а также всей корреспонденции Матея Беженьского и Станислава Куроша, которые были важными подлясскими служащими Криштофа Радзивилла по биржаньской линии. Были они старостами Орлянскими. Их корреспонденция относится к 1614–1640 годам. В своих письмах они сообщали о начинающейся в разных населенных пунктах әпидемии. В статье автор описывает шесть лет чумы: 1621, 1624–1625, 1629–1631, о которой вспоминают Беженьский и Курош. На основе их писем создана сеть местностей, в которых бушевала әпидемия. Важными в статье являются перечисление и характеристика способов профилактики и борьбы с чумой, которые также появлялись в письмах служащих. В результате автор статьи делает вывод, что әпидемии распространялись не только в больших городах, они занимали также малые населенные пункты, села и деревни. Әтот аспект обычно не учитывался в литературе, посвященной әпидемиям чумы.
The article discusses the issue of the so called “mala aria” (the miasma theory) within the territory of the Radziwiłł’s estate in Orla and Podlasie as well as in the entire Republic of Poland on the basis of the letters written by Maciej Berzeński and Stanisław Kurosz. Both men were important Podlasie clerks of Krzysztof Radziwiłł of Birże kinship. They were, among others, Orla Starosts (District Heads). Altogether their correspondence embraces the period between 1614 and 1640. In their letters they wrote about epidemics, anywhere they occurred. The article describes six years of plagues: 1621, 1624–1625 and 1629–1631, which are mentioned by Berzeński and Kurosz. On the basis of their letters a network of towns where epidemics spread has been reconstructed. What is important, the article enumerates and specifies ways of preventing and fighting plague, which were included in the clerks’ correspondence too. A final conclusion ensuing from the text is the fact that epidemics did not solely occur in big cities. They also appeared (if not to a greater degree) in small cities, towns and villages. This aspect has generally been ignored in the subject literature devoted to plagues.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2016, 24
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gryzonie nosicielami drobnoustrojów chorobotwórczych
Rodents as potential carriers of pathogenic microorganisms
Autorzy:
Glinski, Z.
Kostro, K.
Grzegorczyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/858810.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
Tematy:
gryzonie
przenoszenie chorob
mikroorganizmy chorobotworcze
nosicielstwo
rezerwuary zarazka
zrodla zakazenia
choroby przenoszone przez gryzonie
borelioza
babeszjoza
bruceloza
choroba Powassan
dzuma
erlichioza
goraczka Q
goraczka Doliny Rift
goraczka Lassa
hepatozoonoza
jersynioza
kampylobakterioza
kolibakterioza
leptospiroza
omska goraczka krwotoczna
salmonelloza
tularemia
terroryzm biologiczny
Źródło:
Życie Weterynaryjne; 2017, 92, 11
0137-6810
Pojawia się w:
Życie Weterynaryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-16 z 16

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies