Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "dzieje" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Moltke czy Szaunisi? O nowej syntezie dziejów strategii
Moltke or the Shawnee? A New Synthesis on the History of Strategy
Moltke oder Shaunisi? Zu einer neuen Synthese der Geschichte der Strategie
Autorzy:
Faszcza, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32908093.pdf
Data publikacji:
2024-06-25
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
New Makers of Modern Strategy
recenzja
dzieje strategii
review
history of strategy
Rezension
Geschichte der Strategie
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 1(287); 258-277
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wedle ideału Klaudynek…”. Wizerunek dziewiętnastowiecznej Polki w piśmiennictwie historycznym Antoniny Machczyńskiej
“According to the Ideal of the Claudine...”. The Image of the Nineteenth-Century Polish Woman in the Historical Writing of Antonina Machczyńska
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131483.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Antonina Machczyńska
Towarzystwo im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej
historia kobiet
dzieje Lwowa XIX/XX w.
kobieca literatura pamiętnikarska XIX w.
Klaudyna z Działyńskich Potocka Society
women’s history
history of Lviv in the 19th/20th centuries
women’s diary literature of the 19th century
Opis:
Problematyka artykułu dotyczy charakterystyki działalności społecznej Antoniny Machczyńskiej (1832[37]–1919), lwowskiej działaczki społecznej i oświatowej, na rzecz równouprawnienia kobiet na przełomie XIX i XX w. Analizie poddana została literatura pamiętnikarska Machczyńskiej z lat 1860–1919, przechowywana w zbiorach warszawskich i lwowskich, oraz jej twórczość publicystyczna i historyczna. Szczególną uwagę skoncentrowano na analizie znanego szkicu historycznego napisanego przez nią na Wystawę Pracy Kobiet w Pradze w 1912 r. pt. Kobieta polska, który w całości poświęciła omówieniu historii kobiet polskich od czasów najdawniejszych po współczesne. Machczyńska, odwołując się do emancypacyjnych dążeń Polek oraz własnych doświadczeń życiowych, zaprezentowała określony wizerunek dziewiętnastowiecznych kobiet, skoncentrowany na motywie klaudynek – kobiet działających w Towarzystwie im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej.
The subject of this article is concerned with the characteristics of the social activity of Antonina Machczyńska (1832[37]–1919), a Lviv social and educational activist, for women’s equal rights at the turn of the19th and 20th centuries. Machczyńska’s memoirs from 1860–1919, stored in the Warsaw and Lviv collections, as well as her journalistic and historical works were analyzed. Particular attention was focused on the analysis of the well-known historical sketch written by her for the Women’s Work Exhibition in Prague in 1912, entitled: “Polish Woman”, which she devoted entirely to discussing the history of Polish women from the earliest times to the present. Referring to the emancipatory aspirations of Polish women and her own life experiences, Machczyńska presented a specific image of 19th century women, focused on the motif of Klaudines – women active in the Klaudyna (née Działyńska) Potocka Society.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 29-52
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak można chronologizować najnowsze dzieje polszczyzny
Possible ways to chronologise the latest history of the Polish language
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765353.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia języka polskiego
periodyzacja
najnowsze dzieje polszczyzny
history of the Polish language
periodisation
latest history of the Polish language
Opis:
Termin najnowsze dzieje polszczyzny / najnowsze dzieje języka polskiego funkcjonuje od przełomu lat 70. / 80. XX w., a wraz z nim pojawiły się problemy dotyczące chronologizacji i wewnętrznej periodyzacji tego okresu w dziejach języka polskiego. W dyskursie na ten temat, trwającym od początku lat 90. XX w., wzięli udział tacy językoznawcy jak Antoni Furdal, Krystyna Kleszczowa, Stanisław Borawski, Stanisław Dubisz, Irena Bajerowa, Ewa Woźniak. Ich publikacje dokumentują jednoznacznie potrzebę wyodrębnienia w periodyzacji dziejów języka polskiego tego okresu, różniąc się w szczegółach co do jego granic czasowych, kryteriów wydzielania i wewnętrznej periodyzacji. Niniejsze opracowanie ma na celu zestawienie tych danych, ukazanie historii tego dyskursu oraz przedstawienie propozycji sumarycznej.
The term najnowsze dzieje polszczyzny / najnowsze dzieje języka polskiego (the latest history of the Polish language) has been in use since the late 1970s and the early 1980s. It has brought problems concerning the chronologisation and internal periodisation of that period in the history of the Polish language. The participants of the discourse, which has continued since the early 1990s, include linguists such as Antoni Furdal, Krystyna Kleszczowa, Stanisław Borawski, Stanisław Dubisz, Irena Bajerowa, Ewa Woźniak. Their publications clearly evidence the need for distinguishing the period in the periodisation of the Polish language, while differing as to its specific timeframe, distinction criteria, and internal periodisation. This study aims to compile the data, present the history of the discourse, and make a summary proposal.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 808, 9; 31-53
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzeum Krakowa. O książce Michała Niezabitowskiego
Autorzy:
Woźniak, Michał F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27706126.pdf
Data publikacji:
2023-02-03
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Muzeum Krakowa
monografia
dzieje i rozwój Muzeum
jego działalność i osiągnięcia
znaczenie muzeum miasta
Opis:
Muzeum Krakowa, do niedawna Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, należy do największych polskich instytucji muzealnych, nie tylko w grupie muzeów municypalnych. Charakteryzuje się szczególnie rozbudowaną infrastrukturą i wielością stematyzowanych oddziałów oraz wielostronną działalnością. Omawiana monografia – autorstwa obecnego dyrektora – ukazuje długi i mozolny, acz systematyczny proces rozwoju tego muzeum w ponad stuletnim procesie historycznym, w kontekście licznych uwarunkowań zewnętrznych, z podkreśleniem jego roli i znaczenia dla społeczności miasta i dla jego kultury. Recenzent, podkreślając ewidentne zalety książki i jej duży walor faktograficzny oraz prezentowanie przez jej autora wyważonych ocen, zauważa pewne mankamenty i usterki, a także formułuje szereg sądów natury ogólniejszej, wykraczającej poza samą materię sprawozdawczej recenzji. Ta obszerna publikacja do tego skłania i zachęca, co niewątpliwie stanowi jej dodatkowy walor.
Źródło:
Muzealnictwo; 2023, 64; 9-13
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie) szata zdobi człowieka. O znaczeniu ubioru w podwójnym dziele św. Łukasza
(Not) Clothes Make a Man. On the Importance of Clothing in the Double Work of St. luke
Autorzy:
Najda, Andrzej Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22858109.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
clothing
Gospel according to St. Luke
Acts of the Apostles
ubiór
Ewangelia wg św. Łukasza
Dzieje Apostolskie
Opis:
Ubranie odgrywa znaczącą rolę w życiu człowieka. Jego zapewnienie należy do podstawowych potrzeb ludzkich, ochrania ono ciało, zdobi człowieka, niekiedy wskazuje na jakieś szczególne wykonywane przez kogoś zadanie lub piastowany przez niego urząd. Łukasz, który jest doskonałym obserwatorem i narratorem poświęca wiele uwagi ubraniom, ich rodzajom, używaniu i znaczeniu, i to w różnych momentach życia. Poprzez ukazywanie sposobu ubierania się poszczególnych osób dokonuje swoistej charakterystyki postaci, a zwłaszcza Jezusa i Jana Chrzciciela. W ten sposób buduje paradygmaty życia rodzinnego, ubioru czy stylu życia. Jego postępowanie z pewnością nie stoi w sprzeczności ze słowami Jezusa: „życie bowiem więcej znaczy niż pokarm, a ciało więcej niż odzienie” (Łk 12,23).
Clothes have a significant role in a person’s life. Its having is one of the basic human needs, it protects the body, decorates a person, and sometimes indicates a special task performed by someone or an office held by him. Luke, who is an excellent observer and narrator, draws a lot of attention to clothes, their types, use and meaning, at various moments in life. By showing the way individual people dress, he makes a specific characterization of the characters, especially Jesus and John the Baptist. In this way he builds paradigms of family life, clothing and lifestyle. His actions certainly do not contradict the words of Jesus: “life is more than food, and the body than clothing” (Luke 12:23).
Źródło:
Studia Gdańskie; 2023, 52; 21-32
0137-4338
2720-7102
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzina i majątek Stefana (zm. 1629) i Marcjanny z Daniłowiczów (zm. 1646) Koniecpolskich. Studium z dziejów przecławskiej linii rodu Koniecpolskich herbu Pobóg
The Family and Property of Stefan (d. 1629) and Marcjanna Koniecpolski née Daniłowicz (d. 1646). A Study of the History of Przecław Line of the Koniecpolski Family, Pobóg Coat of Arms
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050685.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Koniecpolski family
Pobóg coat of arms
Przecław
Stefan Koniecpolski
Marcjanna Daniłowiczówna
Polish nobility
history of the Polish-Lithuanian Commonwealth
genealogy
Koniecpolscy herbu Pobóg
szlachta polska
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
genealogia
Opis:
Artykuł poświęcony jest dziejom przecławskiej gałęzi rodziny Koniecpolskich h. Pobóg w XVI i XVII w. Jej protoplastą był kasztelan rozpierski Mikołaj Przedbór Koniecpolski (zm. 1586). Jednym z jego synów był Andrzej, kasztelan połaniecki. Dzięki małżeństwu z Anną, córką Stefana Ligęzy wszedł on w posiadanie miasta Przecławia. Jego synem był pułkownik Stefan Koniecpolski (zm. 1629), kolejny dziedzic na Przecławiu. W artykule przedstawiono jego działalność na scenie politycznej, dokonania w służbie wojskowej, jak również nieudane zabiegi o rękę Teofili Tarłówny. Skorygowano również kilka informacji dotyczących jego małżeństwa z Marcjanną Daniłowiczówną. Przedstawiono najbliższych krewnych obojga małżonków. Omówiono także stan posiadania Stefana i Marcjanny Koniecpolskich. Sporo uwagi poświęcono również trzem synom Stefana i Marcjanny, Andrzejowi, Aleksandrowi i Stanisławowi, którzy w 1647 r. podzielili duże, ale mocno zadłużone, dobra ziemskie po rodzicach. Dwaj starsi bracia zmarli w młodym wieku bezpotomnie. Najmłodszy syn Stefana i Marcjanny Koniecpolskich – Stanisław, który skupił w swoich rękach prawa do całego rodowego majątku, okazał się człowiekiem nieodpowiedzialnym i lekkomyślnym. Wyzbył się większości swoich dóbr, w tym rodowego Przecławia, a za bigamię został skazany na infamię. Dopiero w 1670 r. udało mu się zakończyć spór sądowy z rodziną jednej z byłych żon i odzyskać dobre imię. Stanisław Koniecpolski zmarł po 1670 r. Jego jedyny syn Leonard Józefat nie odegrał już żadnej roli w dziejach Rzeczypospolitej. Nie są znane nawet daty jego urodzin i śmierci. Zmarł on bezpotomnie jako ostatni męski reprezentant przecławskiej gałęzi rodziny Koniecpolskich.
The article is dedicated to the history of the Przecław branch of the Koniecpolski family, Pobóg coat of arms in the 16th and 17th centuries. Its progenitor was the Rozprza castellan, Mikołaj Przedbór (d. 1586). One of his sons was Andrzej, the castellan of Połaniec. Thanks to his marriage to Anna, the daughter of Stefan Ligęza, he came into the possession of the town Przecław. His son was Colonel Ste fan Koniecpolski (d. 1629), another heir in Przecław. The article presents the latter’s activities on the political scene and his achievements in military service, as well as his unsuccessful attempts to marry Teofila Tarłówna. Some information about his marriage to Marcjanna Daniłowiczówna is corrected in this article, while it also presents the closest relatives of both spouses. The ownership status of Stefan and Marcjanna Koniecpolski is also discussed here. Much attention in this article is also paid to the three sons of Stefan and Marcjanna, namely Andrzej, Aleksander and Stanisław, who in 1647 divided among themselves the large, but heavily in debted estates of their parents. Two older brothers died at young age without issue. The youngest son Stanisław, who concentrated the rights to the entire family estate in his hands, turned out to be an irresponsible and reckless man. He lost most of his possessions, including his family’s property Przecław, and was sentenced to infamy for bigamy. It was only in 1670 that he managed to end the court dispute with the family of one of his former wives and regain his good name. Stanisław Koniecpolski died after 1670. His only son (from third marriage), played no significant role in the history of Polish-Lithuanian Commonwealth. Even the dates of his birth and death remain unknown. He died childless as the last male representative of the Przecław branch of the Koniecpolski family.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 1; 49-78
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strój, ubiór, kostium jako symbole kulturowe
Dress, Clothing, Costume as Cultural Symbols
Autorzy:
Bigaj-Zwonek, Beata
Kaczmarzyk, Izabela
Stankiewicz-Kopeć, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37237931.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
strój
ubiór
kostium
symbol kulturowy
dzieje kultury
dress
clothing
costume
cultural symbol
history of culture
Opis:
Na przestrzeni wieków odzienie – mówiąc najogólniej o wszelkich odmianach ubiorów, strojów czy kostiumów – zyskało wiele funkcji, stając się jednym z najbardziej reprezentatywnych wyznaczników kultury. Ubiory, stroje, kostiumy w całej swojej diachronicznej i synchronicznej złożoności – poza ich ściśle pragmatycznym, utylitarnym wymiarem – pełnią bowiem funkcję swoistych symbolicznych markerów jasno i jednoznacznie określających odgrywaną przez kogoś w danej chwili rolę społeczną, a także odzwierciedlających aprobatę bądź sprzeciw wobec obowiązującej hierarchii wartości i dominujących wzorów kulturowych. Ubranie, a szczególnie strój czy kostium, ujmowane jako integralna całość lub też jako ich poszczególne elementy, mimo swojej materialności są bowiem nasycone tym, co niematerialne wartościami estetycznymi, jak również właśnie znaczeniami symbolicznymi, komunikującymi (bardziej lub mniej bezpośrednio) tożsamość, poglądy, system przynależności do określonego kręgu kulturowego, warstwy społecznej, grupy zawodowej czy subkulturowej. Odzież może bowiem hierarchizować bądź egalitaryzować: wyróżniać kogoś na tle innych lub pozwolić mu się zamaskować, może ujednolicać, zacierać różnice, wskazywać na społeczny prestiż lub poślednią funkcję pełnioną w danej społeczności, ujawniać pragnienia, tęsknoty, marzenia i aspiracje, a także wpisywać się w dyskurs pomiędzy wzorotwórczymi centrami kulturowymi a satelickimi peryferiami z ich kompleksami bądź buntem wobec tego, co nie jest własne i rodzime, czego konsekwencją bywa współcześnie zwrot ku etnicznym źródłom postrzegania siebie i otaczającego świata.
Over the centuries, clothing – generally speaking of all kinds of outfits or costumes – has gained many functions, becoming one of the most representative determinants of culture. Clothes, dresses, costumes in all their diachronic and synchronous complexity – apart from their strictly pragmatic and utilitarian dimension – act as specific symbolic markers clearly and unambiguously defining the social role played by someone at a given moment, as well as reflecting approval or opposition to the existing hierarchy of values and dominant cultural patterns. Clothing, especially costume, understood as an integral whole or as its individual elements, despite their materiality, is saturated with something intangible – aesthetic values in addition symbolic meanings, communicating (more or less directly) identity, views, system of belonging to a specific cultural circle, social stratum, professional or subcultural group. Clothing can hierarchize or egalitarianize: it can distinguish someone from others or allow them to disguise themselves, it can unify, blur differences, indicate social prestige or an inferior function performed in a given community, reveal desires, longings, dreams and aspirations, as well as fit into the discourse between model-creating cultural centers and satellite peripheries with their complexes or rebellion against what is not own and native, which sometimes results in a turn towards ethnic sources of perception of oneself and the surrounding world.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/2; 11-20
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Intricate Relationship Between Targum Jonathan and the New Testament Exemplified by “Targumic” Statements in Acts 13:21–22 and James 5:7–8
Autorzy:
van Staalduine-Sulman, Eveline
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394731.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Targum Jonatana
targumy
Dzieje Apostolskie
List Jakuba
egzegeza żydowska
Targum Jonathan
Targums
Acts of the Apostles
Letter of James
Jewish exegesis
Opis:
There are similarities between the way Targum Jonathan explains the Hebrew texts and the way the New Testament authors use the same texts. However, it is hard to identify the exact relationship between Targum Jonathan and the New Testament. Two examples of “Targumic” translations in the New Testament are explored in this article: Acts 13:21–22 and James 5:7–8. All in all, we can say that (1) it is hard to find identical forms of exegesis, although there are several similar cases and parallels; (2) we must do our best to describe similar cases as precise as possible, because there are both similarities and contradictions in all these cases; (3) there is no direct relationship between Targum Jonathan and the New Testament; but (4) they can be used cautiously as a means to better understand each other and (5) to better understand how Jewish authors – I include the New Testament Jewish followers of Jesus here – read and understood their Scriptures.
Istnieją podobieństwa pomiędzy sposobem, w jaki Targum Jonatana wyjaśnia hebrajski tekst Biblii, a sposobem, w jaki autorzy Nowego Testamentu używają tych samych tekstów. Trudno jest jednak zidentyfikować dokładną relację pomiędzy Targumem Jonatana a Nowym Testamentem. W niniejszym artykule analizowane są dwa przykłady „targumicznych” przekładów w Nowym Testamencie: Dz 13,21–22 i Jk 5,7–8. Na podstawie badań możemy stwierdzić, że (1) trudno znaleźć identyczną formę egzegezy, choć jest kilka podobnych przypadków i paralel; (2) musimy dołożyć wszelkich starań, by opisać podobne przypadki jak najdokładniej, gdyż w tych przypadkach są zarówno podobieństwa, jak i różnice; (3) nie ma żadnej bezpośredniej relacji pomiędzy Targumem Jonatana a Nowym Testamentem; ale (4) mogą być one ostrożnie używane jako środek do ich lepszego wzajemnego zrozumienia, a także (5) do lepszego rozumienia, jak żydowscy autorzy – a włączam tu także nowotestamentalnych żydowskich naśladowców Jezusa – czytali i rozumieli ich Pisma.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2023, 93, 1; 103-113
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thomas Hettche Pfaueninsel (2014): powieść historyczna jako współczesna refleksja o Innym
Thomas Hettche’s Pfaueninsel (2014): The Historical Novel as a Contemporary Reflexion on the Other
Autorzy:
Lukas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062493.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Thomas Hettche
Pfaueninsel
historical novel
contemporary German novel
historiographic metafiction
alterity
heterotopy
landscape
history of horticulture
powieść historyczna
współczesna powieść niemiecka
historiograficzna metafikcja
inność
heterotopia
krajobraz
dzieje ogrodnictwa
Opis:
The paper deals with Thomas Hettche’s novel Pfaueninsel, which is interpreted as a story about the Other. The category of otherness refers to the main character, Marie Strakon, a dwarf in the service of the King of Prussia in the 19th century, and to the place of action, Peacock Island near Berlin. Hettche’s historiographical metafiction is a fictional biography of a woman whose physical otherness places her in opposition to the orders established by humans: social, cultural, aesthetic, and historical. Peacock Island, in turn, transformed into an artificial paradise, is a heterotopic sphere of otherness contrasting with Berlin, an urban space of civilisation, progress, and the Industrial Revolution. The story of the Peacock Island biotope illustrates the emergence and evolution of ecological consciousness in the 19th century; it constitutes a motif of non-anthropocentric history being “the Other” of the ‘great’ history of humans. The paper shows how different dimensions of otherness are constructed in relation to the main protagonist and to the island space.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2023, 39; 161-178
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tragiczni realiści. Środowisko „Buntu Młodych” i „Polityki” w monografii Macieja Zakrzewskiego „Rewolucja konserwatywna – przypadek polski. Myśl polityczna środowiska »Buntu Młodych« i »Polityki« 1931–1939, Kraków 2021, ss. 626
Tragic Realists: The Environment of the “Bunt Młodych” and “Polityka” in Maciej Zakrzewski’s Monograph “Conservative Revolution – the Polish Case: Political Thought of the Environment of ‘Bunt Młodych’ and ‘Polityka’ 1931–1939”, Krakow 2021, pp. 626
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341430.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
conservative revolution
Young Rebellion
political thought
Politics
recent history
rewolucja konserwatywna
Bunt Młodych
myśl polityczna
Polityka
dzieje najnowsze
Opis:
Najnowsza książka Macieja Zakrzewskiego poświęcona myśli politycznej środowisk „Buntu Młodych” i „Polityki” stanowi ważne wydarzenie w polskiej historiografii dziejów najnowszych. Dotyczy ona grupy ideowej wysuwającej śmiałe i oryginalne koncepcje ustrojowe, a także dotyczące polityki zagranicznej i mniejszościowej. Zakrzewski w sposób kompetentny, a przy tym inspirujący do refleksji, przedstawia wszystkie te kwestie.
Maciej Zakrzewski’s latest book on the political thought of the “Bunt Młodych” (“Young Rebellion”) and “Polityka” (“Politics”) circles is an important event in the Polish historiography of recent history. It concerns an ideological group, putting forward bold and original concepts of the political system, as well as those concerning foreign and minority policy. Zakrzewski presents all these issues in a competent and at the same time thought-provoking manner.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2023, 78; 269-289
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydziały teologiczne na Uniwersytecie Warszawskim 1918–1939
The Faculties of Theology at the University of Warsaw 1918–1939
Autorzy:
Przeniosło, Małgorzata
Przeniosło, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33916673.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of the University of Warsaw
history of theology in Poland
historia Uniwersytetu Warszawskiego
dzieje teologii w Polsce
Opis:
Na UW funkcjonowały dwa wydziały teologiczne: Wydział Teologii Katolickiej i Wydział Teologii Ewangelickiej, a ponadto Seminarium Teologii Prawosławnej. Było to rozwiązanie nie występujące na innych polskich międzywojennych uniwersytetach państwowych, gdzie utworzono tylko wydziały dotyczące teologii katolickiej (poza Uniwersytetem Poznańskim, gdzie i takiego wydziału nie udało się powołać). Wydział Teologii Katolickiej UW był przeznaczony tylko dla absolwentów seminariów duchownych, na innych uniwersytetach państwowych mogły się na takie wydziały zapisywać także osoby świeckie obojga płci. Wydziały teologiczne UW były najmniejszymi strukturami na tle całej uczelni, zarówno pod względem liczby studentów, jak i pracowników naukowych. Jeśli chodzi o zaangażowanie kadry w pracę naukową, to było ono mocno zróżnicowane. Natomiast pracę dydaktyczną traktowano zazwyczaj bardzo poważnie. Co do pilności studentów, to nie było z nią najlepiej, zdecydowana mniejszość studentów kończyła uczelnię terminowo, ale dotyczyło to większości dyscyplin na wszystkich uczelniach. Stosunki między oboma wydziałami teologicznymi UW nie należały do łatwych. W dodatku Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego skłaniało się ku opcji połączenia wszystkich trzech struktur teologicznych UW w jeden wydział, ale aż do wybuchu II wojny światowej uczelni udało się utrzymać je jako oddzielne jednostki.
There were two theological faculties at the University of Warsaw: the Faculty of Catholic Theology and the Faculty of Evangelical Theology. There was also the Seminary of Orthodox Theology. Such a solution was not present at other Polish interwar state universities, where only faculties of Catholic theology were established (apart from the University of Poznań, where such a faculty did not come into existence). The Faculty of Catholic Theology at the University of Warsaw was intended only for graduates from theological seminaries, while at the other state universities, the laity of both sexes was also eligible to apply. Compared to the entire University of Warsaw, its theological faculties were the smallest structures regarding the number of students and researchers. The involvement of the staff in scientific work varied considerably, but the approach to lecturing was usually very competent. The student’s diligence was not at a high level. A vast majority of students did not graduate from the university on time, though this was true for most disciplines at all universities. The relations between the two theological faculties at the University of Warsaw were not painless. Also, the Ministry of Religious Affairs and Public Education leaned towards combining all three theological structures of the University of Warsaw into one, which eventually did not materialize, and the faculties remained separate entities until the outbreak of World War II.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 367-410
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Babiniec” i „chłopiniec” w gwarach i polszczyźnie ogólnej
‟Babiniec” and ‟chłopiniec” in dialects and general Polish
Autorzy:
Karaś, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154371.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
leksykografia
gwary polskie
dzieje wyrazów babiniec
chłopiniec
lexicography
Polish dialects
history of Polish words babiniec
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest omówienie dwóch wyrazów analogicznie zbudowanych słowotwórczo 'babiniec' i 'chłopiniec' funkcjonujących w różnych znaczeniach w gwarach i we współczesnej polszczyźnie ogólnej. Przedstawione zostały dzieje obu wyrazów, ich zasięg terytorialny, stopień ich udokumentowania leksykograficznego, ich znaczenia oraz rozwój w różnych odmianach polszczyzny (gwarowej i ogólnej).
The aim of this article is to discuss two analogically constructed words "babiniec" and "chłopiniec" functioning with different meanings in dialects and in contemporary general Polish. The history of both words is presented, their territorial range, the degree of their lexicographic documentation, their meanings and development in various varieties of the Polishlanguage (dialects and general Polish).
Źródło:
Studia Elbląskie; 2022, 23; 87-100
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„I zaczęli mówić innymi językami” (Dz 2,4). Glosolalia a ksenoglosja w Dziejach Apostolskich
“And Began to Speak in Other Tongues as the Spirit Enabled Them” (Acts 2:4): Glossolalia and Xenoglossy in the Acts of the Apostles
Autorzy:
Tomczyk, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20433633.pdf
Data publikacji:
2022-07-26
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
glossolalia
xenoglossy
gift of tongues
speaking in tongues
charisms
Acts of the Apostles
Luke the Evangelist
glosolalia
ksenoglosja
dar języków
mówienie językami
charyzmaty
Dzieje Apostolskie
Łukasz Ewangelista
Opis:
Artykuł prezentuje analizę wyrażenia „mówić [innymi] językami” (λαλεῖν [ἑτέραις] γλώσσαις) z Dziejów Apostolskich (2,4.11; 10,46; 19,6). Autor kładzie nacisk na interpretację tekstu Dz 2,4, który w tradycji egzegezy biblijnej, ze względu na występujący w tekście przymiotnik ἑτέραις, traktowany jest tożsamo z tekstem z Dz 2,6.8.11. Zdaniem autora λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις w Dz 2,4 należy rozumieć w znaczeniu „mówić innymi językami, które nie są zrozumiałe ani dla mówiącego, ani dla słuchającego oraz których mówiący wcześniej się nie uczył” (glosolalia), a nie w znaczeniu mówienia w języku obcym, zrozumiałym dla słuchaczy, ale niezrozumiałym dla mówiącego, bez wcześniejszego uczenia się go (ksenoglosja). Przemawia za tym szczególnie brak rodzajnika określonego przy rzeczowniku γλώσσαις oraz brak podstawowej funkcji języka, jaką jest komunikacja pomiędzy mówiącym a słyszącym. Zdaniem autora artykułu zstąpienie Ducha Świętego opisane w Dz 10,44–48 oraz 19,2–7 jest tożsame z doświadczeniem Zielonych Świąt 120 osób zgromadzonych w Wieczerniku (Dz 2,1–4). Te trzy opisy Łukasza wskazują na fenomenem glosolalii. Z ksenoglosją mamy do czynienia tylko w tekstach Dz 2,6.8.11.
The article analyses the expression “to speak in [other] tongues” (λαλεῖν [ἑτέραις] γλώσσαις) as used in the Acts of the Apostles 2:4, 11; 10:46; 19:6. The author places special emphasis on the interpretation of the text from Acts 2:4, which, traditional biblical exegesis treats on a par with the text from Acts 2:6, 8, 11 because of the adjective ἑτέραις. In the author’s opinion, λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις from Acts 2:4 is to be understood as “speaking in languages that are different from the speaker’s own language and not understood by either the speaker or the listener without prior learning” (glossolalia) rather than in the meaning of speaking in a foreign language understood by the listeners but not understood by the speaker without prior learning (xenoglossy). This inference is derived from the lack of the definite article in Acts 2:4 before the word γλώσσαις and the lack of the basic language function, which is the communication between the speaker and the listener. The author believes that the descent of the Holy Spirit described in Acts 10:44–48 and 19:2–7 is identical with the experience of 120 people gathered in the Upper Room on the Day of Pentecost (Acts 2:1–4). These three Lucan passages describe the phenomenon of glossolalia; only Acts 2:6, 8, 11 is an account of xenoglossy.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2022, 30, 1; 7-33
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Kropla Mleka” w morzu potrzeb, czyli działalność Berty Szaykowskiej na rzecz poprawy sytuacji białostockich kobiet (1919–1939)
“Drop of milk” in the sea of needs, that is Berta Szaykowska’s activities in aid of improvement the situation of women in interwar Białystok
Autorzy:
Samarski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120104.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Berta Szaykowska
świadome macierzyństwo
kobiety w międzywojennym Białymstoku
opieka nad matką i dzieckiem
eugenika
dzieje białostockiej prostytucji
aware maternity
women in interwar Białystok
mother and child care
eugenics
history of prostitution in Białystok
Opis:
Niniejszy artykuł z jednej strony ma za zadanie przybliżyć szerszemu gronu odbiorców postać doktor Berty Szaykowskiej, białostockiej lekarki, specjalizującej się w dziedzinie pediatrii i neonatologii. Z drugiej natomiast jest próbą bliższego przyjrzenia się jej działalności społeczno--kulturalnej, trudom wkładanym w proces podnoszenia stanu higieny i zdrowia kobiet z najniższych warstw społecznych. Jednak przede wszystkim, z założenia miał być swoistą podróżą do kobiecego świata międzywojennego Białegostoku. Obrazem odzwierciedlającym za pośrednictwem głównej bohaterki ówczesne bolączki życia codziennego, niezależnie czy dotykały one samotnych matek, uczennic żeńskiego gimnazjum, czy miejscowych prostytutek. Na marginesie głównej narracji w tekście pojawiają się także białostockie wątki związane z wybitnymi osobistościami polskiej literatury, m.in. z zaprzyjaźnionymi z Szaykowską Marią Dąbrowską, Tadeuszem Boyem-Żeleńskim czy spokrewnionym z nią ostatnim prezydentem RP na uchodźstwie, Ryszardem Kaczorowskim.
On the one hand, the aim of this article is to introduce the figure of MD Berta Szaykowska to a wider audience. The figure of doctor from Białystok specializing in pediatrics and neonatology. But on the other hand, it is an attempt to take a closer look at her socio-cultural activities, the efforts put into the process of improving the hygiene and health of women from the lowest social classes. However, most of all, it is supposed to be a kind of an unique journey into the female world of the interwar Białystok. An image which reflects, via the heroine, the headaches of everyday life of those days. Regardless of whether they affected single mothers, students of a female gymnasium or local prostitutes. In the margin of the main narration, the presented text also includes Białystok threads related to the prominent names of Polish literature. Names including Bertha’s friends – Maria Dąbrowska or Tadeusz Boy-Żeleński, but also the last President of the Republic of Poland in exile – Ryszard Kaczorowski, who was related to her.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2022, 1(12); 21-54
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: Krzysztof Rafał Prokop, Gnieźnieńscy wikariusze in pontificalibus, sufragani i biskupi pomocniczy. Szkice biograficzne, Gniezno-Kraków 2012, ss. 317, ISBN 978-83-6180-657-8
Autorzy:
Walkusz ks., Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088360.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
archidiecezja gnieźnieńska
biskupi polscy
dzieje Kościoła
historiografia
leksykografia-biografistyka
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 118; 543-546
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies