Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "drugi obieg" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Stanisław Barańczak w drugim obiegu wydawniczym
Stanisław Barańczak in underground publishing
Autorzy:
Dabert, Dobrochna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391662.pdf
Data publikacji:
2016-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Barańczak
underground publishing
drugi obieg
Opis:
The author presents the work of Stanisław Barańczak published underground.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 227-230
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski drugi obieg druków zwartych w latach 1977–1989 – próba ujęcia statystycznego
Autorzy:
Krzek-Lubowiecki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436429.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
drugi obieg wydawniczy
opozycja antykomunistyczna
podziemna Solidarność
niezależne wydawnictwa
Opis:
The following article depicts the underground and independent Cracow publishing movement in figures. The author calculates the amount of uncensored published books, the printing methods, the sources of reprints, the popular writers and the prices of the books. All the data are presented in graphs and tables, together with their changes in particular years.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2016, 2; 94-118
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preparing the Postcolonial Situation: Polish Drugi Obieg periodicals, the Europe Topic and the Question of Polands Eastern Neighbors
Autorzy:
Ritter, Rüdiger
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179717.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
journals
second circulation
socialism
1980s
czasopisma
drugi obieg
socjalizm
lata ’80
Opis:
The article describes the history of the Polish underground press (referred to as second circulation) before 1989. It offers an analysis of the conditions in which the magazines appeared including conspiracy, irregular printing and instability of the editorship. The author emphasises that the Polish writers aimed at going international. They observed the changes that took place in all the countries of the communist bloc. They also wanted to modernise the society by means of introducing texts by Western authors: philosophers, politologists, historians, especially those who dealt with the phenomenon of communism.
Artykuł opisuje historię drugoobiegowych polskich czasopism sprzed 1989 roku. Analizuje warunki, w których te czasopisma musiały funkcjonować: funkcjonowanie w konspiracji, nieregularnie ukazujące się numery, niestabilność redakcji. Wśród głównych tematów autor podkreśla międzynarodowe ambicje polskich autorów. Mieli oni ambicje śledzenia przemian, zachodzących we wszystkich państwach komunistycznego obozu. Pragnęli także modernizować społeczeństwo, dzięki szerokiemu otwarciu łamów na teksty autorów zachodnich: filozofów, politologów, historyków, zwłaszcza tych, którzy zajmowali się fenomenem komunizmu.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 61-79
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemne drukarstwo we Wrocławiu na przykładzie największych inicjatyw wydawniczych
Autorzy:
Dworaczek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608227.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
drugi obieg wydawniczy
wydawnictwa podziemne
NSZZ „Solidarność”
Solidarność Walcząca
opozycja w PRL
Opis:
The article analyses underground publishing in Wrocław from 1979 to 1989 upon the basis of examples of the most prominent publishers (Kooperatywa Wydawnicza “Wyzwolenie”, Agencja Informacyjna Solidarności Walczącej/Agencja Wydawnicza Solidarności, Inicjatywa Wydawnicza Aspekt, Wydawnictwo Profil); in this way the author recreated the character of “second circulation” publishing and the way in which it functioned in that particular town. In doing so, K. Dworaczek discussed the shape of particular structures, their publishing accomplishments, the use of printing techniques, and people involved in the opposition. He also attempted to resolve the question about the extent to which the image of underground printing in Wrocław was characteristic for a similar sized town and to which its features included a distinctive specificity. The analysis is divided into two fundamental parts: the first encompasses a period to 1980, i.e. the activity of the so-called pre-August opposition (prior to the establishment of the “Solidarity” trade union), while the second is about the years 1982–1989, i.e. the period of the underground ”Solidarity”.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 4
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstanty Gebert – redaktor i publicysta prasy podziemnej
Konstanty Gebert – Editor and Publicist of the Underground Press
Autorzy:
Olaszek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477582.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
prasa podziemna, opozycja w PRL, Konstanty Gebert, drugi obieg
wydawniczy, podziemny dwutygodnik „KOS”
Opis:
This article discusses the activities of Konstanty Gebert – an editor and publicist of the underground press in the years 1982–1989. In the 1970s, he cooperated with the Workers’ Defence Committee and continued his activity during the ‘Solidarity’ period. Shortly after the introduction of martial law, Gebert became a member of the editorial team of ‘KOS’ – one of the most important underground periodicals. He soon became one of the key figures in that community. He performed editing and typesetting, but was really in his element when writing articles for the press. He wrote articles for ‘KOS’ and other underground periodicals. With time, his pseudonym ‘Dawid Warszawski’ became a well-known brand in the underground press. Gebert was initially in favour of creating an Underground State, similar to the one existing during the Second World War. However, his views on the organization of the underground movement gradually evolved. In 1983, he suggested establishing an ‘independent socjety.’ Even though he was connected with the moderate stream of the ‘Solidarity’ Movement, he was far from being conciliatory. His views changed partly as a result of the policy of the authorities after 1986, when most prisoners were released. He came to the conclusion that the situation was stalemate. He thought that a compromise was possible – due to the economic crisis and changes in the USSR – but not at any price. He was passionately interested in international politics. In underground publications, such issues were only mentioned in connection with the ‘Eastern bloc’ and the USA. ‘Dawid Warszawski,’ however, was also interested in the Middle East and China. He was sometimes fairly critical about the USA and its non-democratic allies. Observing the life of Konstanty Gebert, one may notice certain dilemmas. In his opposition activities, he was always looking for a balance between the aim of making the underground press as attractive as possible for the reader, and that of subordinating it to the objectives of the social opposition movement. Gebert’s biography also shows how important the experience of co-creating the underground press was in the development of the journalistic elites of the Third Republic of Poland.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2014, 2(24); 191-226
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drugorzędny drugi obieg. W trzydziestą rocznicę zniesienia cenzury w Polsce
Secondary Second Circulation. On the Thirtieth Anniversary of the Abolition of Censorship in Poland
Autorzy:
Okoński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038418.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
cenzura
prl
komunizm
drugi obieg
pamięć kulturowa
censorship
polish people’s republic
communism
samizdat
cultural remembrance
Opis:
Literatura podziemna istnieje obecnie tylko w archiwach historycznych lub w zbiorach prywatnych i nie ma szansy wpłynąć na współczesny dyskurs. Któż byłby dziś naprawdę zainteresowany prezentowanymi w niej liberalnymi poglądami, jej różnorodnością tematyczną i estetyczną, kiedy radykalne siły, fake newsy i trolle w coraz większym stopniu kształtują komunikację w przestrzeni publicznej? Czy eskalacja konfliktów ideologicznych w Polsce może prowadzić do instrumentalizacji mitu literatury i prasy dysydenckiej przez uczestników życia politycznego? Jaki potencjał dla badań literaturo-i kulturoznawczych oraz dydaktyki tkwi w podziemnej literaturze i prasie? Czy digitalizacja druków drugoobiegowych ułatwia kultywowanie pamięci o tych publikacjach? I wreszcie – czy nadszedł czas demitologizacji niektórych aspektów kultury niezależnej? 30 lat po zniesieniu cenzury nadal aktualne jest pytanie o nieobecność w popularnych formach pamięci bohaterów polskiej historii – drukarzy, kolporterów i autorów.
Underground literature exists only in historical archives or in private collections – and stands no chance of affecting the contemporary debate. Who would be now really interested in liberal views or thematic and aesthetic diversity of underground literature when radical forces, fake news and trolls increasingly shape communication in the public space? Can the escalation of ideological conflicts in Poland lead to a more instrumental approach towards the myth of dissident literature and the press by political actors? What potential for literary and cultural research (but also for teaching) does the underground literature and press have? Does the transition from samizdat to digitization facilitate cultivating memory about these publications? And last but not least, is it time to demythologize some aspects of this culture? 30 years after the abolition of censorship, a question can still be asked why heroes of the Polish history such as printers, distributors and authors are not present in popular forms of remembrance.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 31, 4; 285-301
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Katyń Pamiętamy”, czyli Zbrodnia Katyńska w działaniach opozycji w latach 70. i 80.
„We Remember Katyn”, or the Katyn Massacre in the activities of the opposition in the 1970s and 1980s
Autorzy:
Ligarski, Sebastian
Majchrzak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032929.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Polska komunistyczna
kłamstwo katyńskie
zbrodnia katyńska
drugi obieg wydawniczy
Communist Poland
Katyn lie
Katyn Massacre
second publishing circulation (samizdat)
Opis:
Od drugiej połowy lat 70. działała w PRL opozycja demokratyczna. Walczyła ona nie tylko o prawa obywatelskie czy demokrację, ale też o przywrócenie prawdy o polskiej historii, w tym o Zbrodni Katyńskiej. Był to temat ważny dla Polaków, o czym świadczy chociażby popularność publikacji na temat Katynia. Był też kwestią istotną dla polskich opozycjonistów, którzy utworzyli dwie niezależne instytucje nawiązujące wprost do tego tragicznego wydarzenia: Instytut Katyński i Komitet Katyński. Działania z myślą o przywróceniu prawdy o Zbrodni Katyńskiej oraz upamiętnieniu jej ofiar prowadzono na różnych polach. Służyły temu publikacje wydawane poza zasięgiem cenzury – od książek poprzez prasę (w tym „Biuletyn Katyński”), znaczki, kalendarze etc. Opozycja organizowała również – szczególnie w związku z 40. rocznicą zbrodni – demonstracje, manifestacje, czy to uliczne, czy w miejscach pamięci takich jak Dolinka Katyńska na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Stopniowo wachlarz działań związanych z upamiętnianiem ofiar zbrodni się poszerzał – w latach 80. pojawiły się okolicznościowe medale, o Katyniu można było też usłyszeć w audycjach podziemnego Radia „Solidarność”. Przypominanie autentycznych okoliczności Zbrodni Katyńskiej nie było bezpieczne – jedną z ostatnich ofiar „nieznanych sprawców” na początku 1989 roku był ks. Stefan Niedzielak, który przez lata walczył o prawdę na ten temat.
In his article, the author discusses the communist propaganda of the authorities against the Katyn Massacre and the opposition’s fight against the Katyn lie. The memory and truth about the countrymen murdered by the Soviets survived in People’s Poland – despite the great efforts of the communist authorities. Opposition activists published materials about the Katyn Massacre outside the official circulation, that is beyond the reach of censorship.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2020, 1(13); 161-177
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monografia wydawnictwa Przedświt
Monograph of Przedświt Publishing House
Autorzy:
Wójcik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/128551.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego
Tematy:
cenzura
drugi obieg
mała poligrafia
książki
czasopisma
wydawnictwo
kolportaż
represje
censorship
second circulation
small printing
books
periodicals
publications
distribution
repressions
Opis:
The article outlines the history of the publishing house Przedświt, operating illegally outside the scope of censorship (in the so-called second circulation) in the years 1982–1989. The publishing house oriented at the publishing of valuable books – not only those that could not appear legally – was a peculiar phenomenon on the map of underground printing and publishing. A special distinction of Przedświt were also artistic covers, designed by well-known graphic artists. The article covers both issues related to activities of underground publishing houses or repression by the authorities of Popular Republic of Poland, as well as short biographical entries of employees and associates, and a list of books published by the publishing house with a short summary of each. The content of the article for the most part is based on spoken sources – memories of people involved in publishing.
Źródło:
Acta Poligraphica; 2018, 11; 31-76
2299-9981
Pojawia się w:
Acta Poligraphica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Walc – Od kultury oficjalnej do kultury niezależnej
Autorzy:
Jan, Olaszek,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902337.pdf
Data publikacji:
2019-11-13
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Jan Walc
independent culture
samizdat
democratic opposition in the People’s Republic of Poland
kultura niezależna
drugi obieg wydawniczy
opozycja demokratyczna w PRL
Opis:
Jan Walc was a character with rich achievements, and at the same time colorful and interesting. He was a critic who writes about Tadeusz Konwicki and Adam Mickiewicz, secretary of Jaroslaw Iwaszkiewicz ordering his archives and at the same time one of the most severe critics of his attitude, teacher, a co-worker of weeklies “Polityka” and “Kultura”, and finally – a longtime activist of the democratic opposition and a leading publicist and printer of the second circulation in the PRL. The above calculation itself shows the originality of this character, today almost completely forgotten. In his texts he critisised party activists, militiamen, prosecutors, luminaries of Polish literature, democratic opposition leaders, former and current colleagues, and even his daughter’s teachers. In the talk I will want to show the Jan Walc’s way to participate in independent publishing movement and his role in this phenomenon.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 12; 156-169
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydawnictwo Dobra Powszedniego (1982–1986)
The Publishing House Wydawnictwo Dobra Powszedniego (1982–1986)
Autorzy:
Knoch, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234863.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
second circulation
Independent Students’ Association
samizdat
underground publications
marshall law
social resistance
drugi obieg
Niezależnie Zrzeszenie Studentów
podziemne wydawnictwa
stan wojenny
opór społeczny
Opis:
W tekście zaprezentowano historię podziemnego Wydawnictwa Dobra Powszedniego, które powstało w czasie stanu wojennego w Ryjewie z inicjatywy studentów Uniwersytetu Gdańskiego. Dzięki badaniom archiwalnym i relacjom ustnym udało się ustalić genezę powstania podziemnej oficyny wydawniczej, miejsca i sposoby druku, część tytułów wydrukowanych przez Wydawnictwo Dobra Powszedniego oraz scharakteryzować system dystrybucji. Skupiono się również na lokalnej specyfice inicjatywy i związanych z tym problemów organizacyjnych.
The text presents the history of the underground publishing house Wydawnictwo Dobra Powszedniego, created during martial law at Ryjewo in the north of Poland on the initiative of the University of Gdańsk students. Based on archival research and oral accounts, this article presents the origins of the underground publishing house, identifies the places and ways of printing (as well as some of the publications) and describes the distribution system. The text also focuses on the local specificities of this publishing initiative and on related organisational problems.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2023, 55, 1; 175-195
0419-8824
2451-1323
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relacje między emigracją a drugim obiegiem wydawniczym w PRL w latach 1976-1989/1990
Relations Between the Emigration and the Second Circulation (Pol. “drugi obieg”) Publishing in the People’s Republic of Poland in 1976–1989/1990
Autorzy:
Kuta, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156699.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
drugi obieg wydawniczy
emigracja
wydawnictwa niezależne
wydawnictwa podziemne
Jerzy Giedroyc
niezależna działalność wydawnicza
Second publishing circuit
emigration
independent publishing
clandestine press
independent publishing activity
Opis:
Tekst stanowi syntezę najważniejszych aspektów relacji na linii emigracja–kraj w kontekście niezależnej działalności wydawniczej prowadzonej w Polsce w latach 1976–1989/1990. Opisano, jak kształtowały się te kontakty przed powstaniem drugiego obiegu wydawniczego, w jaki sposób przy wsparciu emigracji budowano zręby niezależnej poligrafii w kraju oraz jak wyglądał dobór prac publikowanych w drugim obiegu. Szczególną uwagę zwrócono na rolę emigracji i jej wpływ na podziemie wydawnicze w Polsce. Ośrodki emigracyjne, utrzymujące łączność z krajem, nie tylko były poinformowane o jego aktualnej sytuacji politycznej, społecznej i kulturalnej, lecz także w pewnym stopniu uczestniczyły w krajowej konspiracji. Na łamach pism emigracyjnych komentowano zachodzące wydarzenia, zamieszczano dokumenty programowe ugrupowań opozycyjnych działających w Polsce, przedrukowywano listy protestacyjne, apele, oświadczenia, uchwały czy deklaracje, a jednocześnie periodyki te wywierały wpływ na kształtowanie się myśli politycznej opozycji w kraju.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 408-431
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jarosław Broda, Strajk sierpniowy we wrocławskiej Zajezdni nr VII oczami opozycjonisty
Autorzy:
Kolany, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1432028.pdf
Data publikacji:
2021-06-18
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
strajk
Wrocław
drugi obieg
opozycja demokratyczna
Sierpień 1980
Międzyzakładowy Komitet Strajkowy
strike
Wroclaw
samizdat
pro-democratic opposition
August 1980
Inter-Factory Strike Committee
Gdansk Agreement
Opis:
Prezentowany tekst to relacja Jarosława Brody, jednego z czołowych działaczy opozycyjnych we Wrocławiu w czasach komunizmu, opatrzona komentarzem naukowym. Świadek historii przywołuje wydarzenia, które miały miejsce we wrocławskiej Zajezdni autobusowej nr VII w sierpniu 1980 r. To ciekawe źródło informacji o nastrojach strajkujących, w tym o współpracy robotników i wspierających ich działaczy opozycyjnych, a także o funkcjonowaniu podziemnej drukarni i znaczeniu fali sierpniowych strajków dla przemian demokratycznych, które miały nastąpić później w Polsce.
The text presented here is an account by Jarosław Broda, one of the leading dissident activists in Wroclaw under communism, along with commentary. The narrator recalls events that took place in Wroclaw Bus Depot Number Seven in August 1980. This is an interesting source of information about the mood of those who were on strike, including the collaboration between the workers and the dissident activists who supported them, as well as the functioning of an underground printing press and the importance of the wave of August strikes to the democratic transition that would later take place in Poland.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2020, 10; 178-206
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heritage of the anti-communist civil resistance in the Polish People’s Republic of the years 1968–1989. Introduction to the classification of collections
Spuścizna opozycji antykomunistycznej w PRL lat 1968–1989. Wstęp do klasyfikacji zbiorów
Autorzy:
Michalski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933004.pdf
Data publikacji:
2018-06-26
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
anti-communist civil resistance in Polish People’s Republic
Polish underground press
censorship
notations
second circulation
collections
opozycja antykomunistyczna PRL
bibuła
cenzura
notacje
drugi obieg
zbiory
kolekcje
Opis:
2018 we are commemorating the hundredth anniversary of Polish independence regained after the years of partitions of Poland. Special celebrations are on all over the country; many events are planned to be continued up to 2021 in line with, inter alia, the programme of the Ministry of Culture and National Heritage named Niepodległa 2017– 2021. The article presents the results of research on the material artefacts left behind by the not easily defined historic formation of the years 1968–1989, which can be generally described as an anti-communist civil resistance in the Polish People’s Republic. The actions taken by the resistance started from the so-called March events as well as the foundation of the “Ruch” Organisation. It was followed by: the Workers’ Defence Committee, the Committee for Social Self-Defence “KOR”, the Movement for Defence of Human and Civic Rights, the Confederation of Independent Poland, the Movement of Young Poland; next came: the Independent Self-governing Labour Union “Solidarity”, the Independent Students’ Association, and many smaller organisations or parties, up to the negotiations of the so-called Round Table. The opposition to communist regime was a major factor in the process of regaining by Poland its full independence, restoration of market economy, and putting an end to censorship that had been affecting the freedom of speech. The huge amount of published prohibited materials from this historic period, the so-called second circulation, remained: books, periodicals, leaflets, photos, posters, stamps, badges, cassette tapes, as well as printing machines, duplicating machines, broadcasting equipment, and other material remains. They are presently collected by Polish museums, some of them still in the process of organisation; they are also in possession of associations and foundations as well as private owners who often create remarkable collections, e.g. Krzysztof Bronowski’s “Muzeum Wolnego Słowa” (Museum of Free Speech) containing 700 000 items that arouse interest of foreign museums. Information about the individual oppositionists, events, underground prints and organisations published in the Internet also adds to the legacy of anticommunist resistance; among the available sources are: mentioned above “Muzeum Wolnego Słowa”, Dictionary Niezależni dla Kultury 1976–1989 by the Association of Free Speech, or collection of the “Karta” Centre. The author of the article attempts to classify these collections after interviewing the representatives of relevant institutions and organisations or private owners.
W roku 2018 przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości po latach zaborów. Obchodzimy ją uroczyście w całym kraju, a liczne wydarzenia będą trwać aż do 2021 r., zgodnie m.in. z programem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Niepodległa 2017–2021. Artykuł prezentuje wyniki badań zasobów spuścizny materialnej po trudno definiowalnej formacji historycznej z lat 1968–1989, którą można szeroko i ogólnie nazwać opozycją antykomunistyczną w PRL. Działania opozycji rozpoczęły się od tzw. wydarzeń marcowych i powstania Organizacji „Ruch”, potem powstawały: Komitet Obrony Robotników, Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacja Polski Niepodległej, Ruch Młodej Polski, następnie: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Niezależne Zrzeszenie Studentów i wiele mniejszych organizacji lub partii, aż po obrady tzw. Okrągłego Stołu. Działania opozycji przyczyniły się do odzyskania przez Polskę pełnej suwerenności, przywrócenia gospodarki rynkowej i usunięcia cenzury, ograniczającej wolność słowa. Pozostała po tym okresie olbrzymia liczba wydawnictw tzw. drugiego obiegu w postaci książek, czasopism, druków ulotnych, zdjęć, plakatów, znaczków, plakietek czy kaset magnetofonowych, ale także maszyn drukarskich, powielaczy, sprzętu nadawczego czy innych świadectw materialnych. Gromadzone są one obecnie w istniejących w Polsce muzeach, czasami dopiero się tworzących, są własnością stowarzyszeń lub fundacji, a także pozostają w rękach prywatnych, tworząc często znaczące kolekcje, jak np. Muzeum Wolnego Słowa Krzysztofa Bronowskiego – liczący ponad 700 000 pozycji zbiór, którym interesują się muzea zagraniczne. Spuścizną po opozycji są także informacje o osobach, wydarzeniach, wydawnictwach lub formacjach opozycyjnych publikowane w internecie, m.in. wspomniane już Muzeum Wolnego Słowa, Słownik Niezależni dla Kultury 1976–1989 Stowarzyszenia Wolnego Słowa czy zbiory Ośrodka „Karta”. Artykuł podejmuje próbę klasyfikacji tych zbiorów na podstawie wywiadów z przedstawicielami posiadających je instytucji, organizacji lub właścicielami kolekcji.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 98-106
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opozycja demokratyczna w Polsce (1976–1989) wobec historii i pamięci pogromu kieleckiego
The Democratic Opposition in Poland (1976–1989) towards the History and Memory of the Kielce Pogrom
Autorzy:
Grądzka-Rejak, Martyna
Olaszek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763567.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Kielce pogrom
anti-Semitism
democratic opposition in the People’s Republic of Poland
Solidarność
samizdat
film
Marcel Łoziński
pogrom kielecki
antysemityzm
opozycja demokratyczna w PRL
drugi obieg wydawniczy
Opis:
Polska opozycja demokratyczna tworzyła polemiczną wobec oficjalnej wizję historii najnowszej (odkłamywanie białych plam jak zbrodnia katyńska, represje sowieckie wobec Polaków i historia Armii Krajowej). Podejmowano również temat relacji polsko-żydowskich, odnosząc się do negatywnych postaw Polaków wobec przedstawicieli tej mniejszości narodowej, w tym kwestii stosowania przemocy. W ten nurt wpisywały się opozycyjne inicjatywy związane z historią pogromu kieleckiego, który miał miejsce w lipcu 1946 r.
The Polish democratic opposition created a polemical to the official vision of modern history (unmasking white spots such as the Katyn massacre, Soviet repressions against Poles, and the history of the Home Army). The subject of Polish-Jewish relations was also addressed, referring to the negative attitudes of Poles towards members of this minority, including the use of violence. The opposition initiatives related to the history of the Kielce pogrom, which took place in July 1946, were part of this trend.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 1; 83-130
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Operational Strategy of the Security Service (SB) towards the Second Circulation in the Polish People’s Republic from 1980 to 1990
Strategia działań Służby Bezpieczeństwa wobec drugiego obiegu wydawniczego w latach 1980–1990. Analiza syntetyczna na wybranych przykładach
Autorzy:
Kuta, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20247634.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
second circulation publishing
independent publishing movement
independent publishing
underground publishing
samizdat
communist secret service
Security Service
drugi obieg wydawniczy
niezależny ruch wydawniczy
wydawnictwa niezależne
wydawnictwa podziemne
bibuła
komunistyczne tajne służby
Służba Bezpieczeństwa
Opis:
The issue of second circulation publishing in the Polish People’s Republic has recently attracted considerable interest among researchers, although there have been few publications describing the activities of the communist repression apparatus in relation to the independent publishing movement or taking this theme into account. For many years, the prevailing perception was that the Security Service had failed to penetrate its structures and that it knew little about their activities. Recent research has certainly changed the perception of this form of anti-communist opposition activity. Sources have been successively found the have made it possible to clarify some doubts and fill in the gaps in previous knowledge. Among other things, they testify to the fact that Security Service officials knew much more than has so far been believed. The present text is synthetic in nature. It summarises previous research on this aspect of the functioning of the communist repressive apparatus between 1980 and 1990, namely its actions against the independent publishing circulation, and attempts to identify gaps and research problems. It also aims to draw the attention of English-speaking readers to the complexity of this issue, which is presented in a highly simplified manner in English-language publications, without reference to sources, and not always interpreted correctly.
Zagadnienie drugiego obiegu wydawniczego w PRL w ostatnim czasie cieszyło się sporym zainteresowaniem badaczy, powstało jednak niewiele publikacji opisujących działania komunistycznego aparatu represji w stosunku do niezależnego ruchu wydawniczego bądź ten wątek uwzględniających. Przez wiele lat dominowało przeświadczenie, że Służbie Bezpieczeństwa nie udało się przeniknąć do jego struktur i że niewiele wiedziała o ich działalności. Najnowsze badania z pewnością zmieniły sposób postrzegania tej formy aktywności opozycji antykomunistycznej. Odnajdywane sukcesywnie źródła pozwoliły wyjaśnić niektóre wątpliwości i uzupełnić luki w dotychczasowej wiedzy. Świadczą m.in. o tym, że funkcjonariusze bezpieki wiedzieli znacznie więcej, niż do tej pory sądzono. Niniejszy tekst ma charakter syntetyczny. Stanowi podsumowanie dotychczasowych badań nad tym aspektem funkcjonowania komunistycznego aparatu represji w latach 1980–1990, jakim były jego działania podejmowane wobec niezależnego obiegu wydawniczego, oraz próbę wskazania luk i problemów badawczych. Jego celem jest również zwrócenie uwagi czytelnika anglojęzycznego na złożoność tego tematu, który w publikacjach anglojęzycznych jest przestawiany w dużym uproszczeniu, bez odwoływania się do źródeł, i nie zawsze właściwie interpretowany.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 175-208
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies