Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dramatyczny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
„Zwrot dramatyczny” a literaturoznawstwo performatywne
“Dramatic turn” and performative literary studies
Autorzy:
Krajewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392044.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
performatyka
estetyka recepcji
zwrot dramatyczny
Opis:
This article presents performance studies as a proposal that would follow the era of disciplinarity. The author proposes to view the phenomenon from the perspective of the changes and transformations from the aesthetics of reception to performance studies, and introduces the category of the literary interlocking to define the performative functioning of text. The author then proceeds to interpret the relationships between the “dramatic turn” that has reoriented and restructured modern thought on reality and art, and the notions of anti-binarity and performativeness. Finally, the author makes an argument that the performative turn has profoundly and significantly transformed the humanities in its entirety. The performative breakthrough has ideological nature that is related to the foundations of understanding the substance of dramaticality.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2012, 17; 33-50
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ATRYBUTACH I AKCYDENSACH TEATRU EKSPERYMENTALNEGO
Autorzy:
Kącki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639898.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
teatr, teatr eksperymentalny, teatr dramatyczny
Opis:
Kształtowanie pozytywnych zachowań współczesnego człowieka to z pewnością jedno z zadań, jakiego można oczekiwać od ekspresji twórczej, wyrażanej sztuką teatralną – bodaj najstarszym ludycznym sposobem społecznej komunikacji międzyludzkiej, poddawanej artystycznej transformacji. Dzisiejsze techniki medialne, wykorzystujące najnowsze zdobycze nauki i techniki, czynią wszystko, by najdoskonalsze technologie „wyręczały” te bezpośrednie interakcje międzyludzkie. Telewizja, kino domowe, programy satelitarne czy Internet stają się wirtualnymi substytutami takich autentycznych relacji, uznawanych w przeszłości za najważniejszy cywilizacyjny mechanizm komunikacji międzyludzkiej.Osobliwym reliktem takich więzi pozostaje po dziś dzień teatr dramatyczny, posługujący się konwencją zbudowaną nie z obrazu, lecz z rzeczywistych przedmiotów i istot – ciała i głosów aktorów. Można zatem antycypować z wielką dozą prawdopodobieństwa fakt, iż cywilizacja zdominowana przez wciąż doskonalszą technologię i technikę cyfrowego zapisu obrazu coraz bardziej będzie doceniać właśnie takie prymarne kontakty międzyludzkie, mające miejsce podczas widowisk teatralnych.
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2007, 8
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwrot performatywny w teatrze postdramatycznym
Performative turn in postdramatic theatre
Autorzy:
Grzymisławski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1392048.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
teatr dramatyczny
teatr postdramatyczny
proces akceptacji
Opis:
In this article I try to identify changes that occur in the communication process in the theatre, which I call acceptance process. The core of perception in dramatic theatre up to now was the denial (term proposed by Anne Ubersfeld), which allows to participate in theatrical work. In theatre which leaves dramatic form, so-called postdramatic theatre, there is an acceptance process. This new situation in the theatre, by turning towards enforcing performative functions in the communication theatre, leads to changes in the relationship between stage and audience, their mutual temporary and spatial arrangement. In the contemporary art, not only in theatre, Auditorium turns into an Autorium – watching works becomes literally a creative activity, within which there are as many performances as many persons participating in an event – or as many images in each of performative entity’s mind.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2012, 17; 51-61
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Conceptualization of the Phenomenon of Corporeality in Biblical Discourse
Konceptualizacja zjawiska cielesności w dyskursie biblijnym
Autorzy:
Taraba, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038728.pdf
Data publikacji:
2019-10-01
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
tekst dramatyczny
konceptualizacja
pojęcie
cielesność
dramatic text
conceptualization
concept
corporality
Opis:
The article deals with the features of the conceptualization of corporeality in literary interpretation as an instrument and a category realized in the figural-emotive paradigm of the dramaturgy of the contemporary Ukrainian authors, A. Chyrkov and J. Vereshchak. It should be noted that in the studied dramatic works the conceptualization of the corporeal code of culture is extremely clear. It appeals to many biblical motifs with appropriate an sphere of concepts. The dramatic works suggest that evangelical projection demonstrates four concepts that itemize the specifics and principles of embodiment of physicality in the biblical discourse: 1) “Five wounds of Jesus Christ,” 2) “The Crucifixion,” 3) “The sinful flesh,” 4) “Body of Christ.” Corporeality in the biblical discourse correlates with world-modeling categories such as “soul” and “thing.”
Artykuł omawia cechy konceptualizacji cielesności w interpretacji literackiej jako instrument i kategorię realizowane w figuralno-emocjonalnym paradygmacie dramaturgii współczesnej ukraińskich autorów A. Czyrkowa i J. Wereszczaka. Należy zauważyć, że w badanych dziełach dramatycznych konceptualizacja cielesnego kodu kultury jest bardzo wyraźna i odwołuje się do wielu motywów biblijnych z odpowiedniej sfery pojęciowej. Z materiału utworów dramatycznych możemy wnioskować, że ewangeliczna projekcja pokazuje cztery koncepcje o specyfice i zasadach motywu jako wyrazu fizyczności w dyskursie biblijnym: 1) „Pięć ran Jezusa Chrystusa”. 2) „Ukrzyżowanie”. 3) „Grzeszne ciało”. 4) „Ciało Chrystusa”. Cielesność w dyskursie biblijnym koreluje z modelującymi świat kategoriami takimi jak „dusza” i „rzeczy”.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2019, 26, 3; 23-30
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DAnnunzio w relacjach Konecznego
Autorzy:
Gajda, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645939.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
„Przegląd Polski”
Teatr Miejski w Krakowie
tekst dramatyczny
gra sceniczna
Opis:
D’Annunzio in Koneczny’s reviews Abstract Feliks Koneczny, as most Polish reviewers, distanced himself from the topics of dramaticworks of Gabriele d’Annunzio. Yet due to the acting of Wanda Siemaszkowa, StanisławaWysocka and Helena Modrzejewska he explained with great interest the poetics (style,imagery) and staging (word, gesture, movement) of Il sogno di un mattino di primavera (1897)and La Gioconda (1899) in Cracow theatre. Keywords: „Przegląd Polski”, Municipal Theatre in Cracow, dramatic text, performance
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2017, 17; 105-114
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie analizy transakcyjnej w pracy z młodzieżą
The use of transactional analysis in working with youth
Autorzy:
Wieczorek, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445731.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
młodzież
obóz
gry transakcyjne
Trójkąt Dramatyczny
youth
camp
transactional games
Drama Triangle
Opis:
The author of the article demonstrates an example of using transactional analysis in working with young people. The key elements mentioned in the article include the ego structure and interpersonal games. The knowledge of what governs human behaviour can be helpful in predicting the effects of work with the youth, which also applies to transactional games, in which participants can choose their place or refuse to take part in the game. The refusal to play the game turned out to be the most effective strategy in the author's work as a camp instructor. Transactional analysis proved very useful in this kind of work, as it helped to distinguish between what the instructor could do from what she was not able to do.
Źródło:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna; 2015, 4; 45-51
2299-7466
Pojawia się w:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola psychoterapeuty w pracy z ofiarami i sprawcami przemocy szkolnej
The role of the psychotherapist in working with victims and perpetrators of school violence
Autorzy:
Świątek, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445914.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Trójkąt Dramatyczny
ofiara
prześladowca
wybawca
przemoc
drama triangle
victim
prosecutor
rescuer
violence
Opis:
In the article the author attempts to describe the role of the psychotherapist within the context of therapy with victims and perpetrators of school violence. Basing his argumentation on two characteristic case studies regarding the behaviour of victims and perpetrators of this kind of violence, the author provides examples of various behaviours, emotions, feelings and reactions experienced by them. Particular attention is given to the analysis of the abuse-related trauma and conflicts and the search for effective copying or preventive strategies. Two case studies are an important part of the article, as they offer a practical illustration of how a therapist can help and support the clients who want to cope with the abuse-related trauma. The analysis of the case studies allows the reader to investigate practical aspects of the search for effective solutions which may help both victims and abusers. The premises examined in the article are well-documented in light of cited research, where detailed descriptions may be found in the extensive overview of relevant subject literature.
Źródło:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna; 2016, 5; 47-72
2299-7466
Pojawia się w:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawno, dawno temu, w gabinecie superwizora...
Autorzy:
Szekiełda, Agata
Jaskulska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028423.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
supervision
fairy tale
drama triangle
beneficial triangle
superwizja
bajka
trójkąt dramatyczny
trójkąt korzyści
Opis:
W artykule omówiono cechy superwizora istotne w początkowym okresie rozwoju zawodowego terapeuty, jak również zjawiska, których występowania można się spodziewać w przebiegu procesu superwizji. Wskazano na istotne aspekty superwizji wymagające rozpoznania i analizy, takie jak wchodzenie w gry poprzez przyjmowanie ról w trójkącie dramatycznym oraz przeżywanie lęku w relacji z superwizorem. Co najistotniejsze, omówiono również skuteczne sposoby radzenia sobie z tymi trudnościami, po to, by ułatwić nawiązanie i utrzymywanie bezpiecznej relacji superwizyjnej, w tym zastępowanie trójkąta dramatycznego trójkątem korzyści oraz radzenie sobie z lękiem w superwizji w sposób zaproponowany przez Shoheta. Aby zilustrować wspomniane wyżej procesy odwołano się do autorskiej bajki.
This article concentrates on the traits of a supervisor that are relevant at the onset of the therapeutic work as well as the phenomena that are likely to occur in the process of supervision. The authors emphasise the relevant aspects of supervision that require acknowledgement and analysis, such as entering games by taking on roles in drama triangle and experiencing fear/anxiety in relationship with a supervisor. Most importantly, the effective means of dealing with these obstacles are being presented in order to facilitate the process of establishing and maintaining a safe supervisory relationship. These include changing the drama triangle into a beneficial triangle and dealing with fear/anxiety in supervision in a way proposed by Shohet. In order to illustrate the above mentioned processes, the authors employ an original fairy tale.
Źródło:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna; 2020, 9; 81-92
2299-7466
Pojawia się w:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lider w niewoli Trójkąta Dramatycznego
The leader captured in the drama triangle
Autorzy:
Świątek, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445945.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Trójkąt Dramatyczny
ofiara
prześladowca
wybawca
przemoc
Drama Triangle
Victim
Prosecutor
Rescuer
Violence
Opis:
The author of the article attempts to describe the role of the leader within the context of being captured in the Drama Triangle. Basing his argumentation on the two characteristic case studies regarding leaders' behaviour, the author describes various behaviours, emotions, feelings and reactions experienced by leaders. Particular attention is given to the analysis of interpersonal conflicts and their possible solutions. The two case studies are an important part of the article as they present a practical illustration of how leaders act and experience the following roles: Victim, Prosecutor, Rescuer and Avenger. The analysis of the case studies allows the reader to investigate practical aspects of the search for effective solutions, which may help both leaders and their subordinates. The premises examined in the article are well-documented in research, and their detailed descriptions can be found in the rich review of subject literature.
Źródło:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna; 2015, 4; 13-33
2299-7466
Pojawia się w:
Edukacyjna Analiza Transakcyjna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O illokucyjnych właściwościach dialogu dramatycznego
On Illocutionary Properties of Dramatic Dialogue
Autorzy:
Wachowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432275.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
dramatic dialogue
linguistic etiolation
illocutionary potential
Sławomir Świontek
dialog dramatyczny
etiolacja językowa
potencjał illokucyjny
Opis:
Artykuł przypomina najważniejsze tezy polskich teatrologów na temat dialogu dramatycznego i cech odróżniających go od innych typów dialogu. Autor szczególnie podkreśla wartość badań Sławomira Świontka i twierdzi, że jego ustalenia sprzed trzydziestu lat, choć rzadko komentowane, prowokują dziś do ponowienia teoretycznych refleksji nad dialogiem i poszukiwania nowych narzędzi metodologicznych. Nawiązując do refleksji Świontka, proponuje spojrzenie na dialog dramatyczny przez pryzmat aktów mowy – lokucyjnych, illokucyjnych i perlokucyjnych. Skupia się na illokucyjnym potencjale dialogu powiązanym z projektem wykonawczym i pomagającym wydobyć z tekstu znaczenia i emocje, które nie ujawniają się w cichej lekturze. Podkreśla, że wieloaspektowa analiza illokucyjnego potencjału dialogu może prowadzić do określenia zasad fortunności projektów wykonawczych dramatu. Postuluje, by tego rodzaju badania miały charakter interdyscyplinarny, ponieważ synergia wielu perspektyw – kulturowej, antropologicznej, językoznawczej, teatrologicznej i filozoficznej – może pomóc pogłębić i usystematyzować wiedzę na temat przemian gatunkowych dramatu i ich związku ze zmieniającymi się zasadami i technikami komunikacyjnymi.
This article evokes the main arguments put forth by Polish theater scholars with regard to dramatic dialogue and its distinctive features. The author foregrounds the value of Sławomir Świontek’s research: although dating from thirty years ago and rarely discussed, today his findings invite us to resume theoretical considerations on dialogue and to seek new methodological tools. Drawing on Świontek’s observations, the author proposes to look at dramatic dialogue from the perspective of speech acts: locutionary, illocutionary, and perlocutionary. He focuses on the illocutionary potential of dialogue, which is linked to how the text is to be performed and helps to bring out meanings and emotions that are not revealed in silent reading. He emphasizes that a multifaceted analysis of the illocutionary potential of dialogue can lead to determining the felicity conditions for drama performance. The author postulates the interdisciplinarity of this kind of research, as the synergy of multiple perspectives – cultural, anthropological, linguistic, theatrological, and philosophical – can help deepen and systematize knowledge about genre transformations in drama and their link to the changing communication principles and techniques.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 4; 107-122
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Układy interakcyjne w teatrze dramatycznym - na podstawie badań własnych
Interactive systems in dramatic theater - based on empirical research
Autorzy:
Zimnica-Kuzioła, Emilia A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034606.pdf
Data publikacji:
2020-03-30
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
teatr dramatyczny
układy interakcyjne
aktor
widz
spektakl
Performance
dramatic theater
interactive systems
actor
spectator
Opis:
Artykuł dotyczy układów interakcyjnych w polskim teatrze dramatycznym. Autorka, na podstawie źródeł zastanych i wywołanych, analizuje następujące sytuacje: 1. aktorzy oddziałują na widzów 2; widzowie oddziałują nawzajem na siebie; 3.widzowie oddziałują na aktorów i 4. aktorzy oddziałują nawzajem na siebie. Charakteryzuje specyfikę owych interakcji poprzez następujące pojęcia: interferencja społeczna, syntonia, facylitacja społeczna, próżniactwo społeczne, deimmersja, defokusacja, uskrzydlenie grupowe. Nie zamierzam mówić o instytucji czy organizacji formalnej, ale o miejscu prezentacji spektaklu, o sytuacji, gdy naprzeciw siebie „stają” aktor i widz, i ten pierwszy podmiot zaczyna coś przedstawiać, prezentować, kreować, a drugi dokonuje aktu recepcji. Ta sytuacja konstytuuje teatr.
The article concerns interactive systems in the Polish drama theater. The author, based on existing and evoked sources, analyzes the following situations: 1. actors influence viewers 2; viewers interact with each other; 3. viewers interact with actors and 4. actors interact with each other. The author characterizes the specificity of these interactions through the following concepts: social interference, synthonia, social facilitation, social idleness, deimmersion, defocused, group winging. I do not intend to talk about an institution or a formal organization, but about the place where the performance is presented, about the situation when the actor and viewer "face each other," and the first entity begins to present something, present, create, and the second performs the act of reception. This situation constitutes the theate
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2020, 19, 1; 27-40
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdziczenie obyczajów pośmiertnych Bolesława Leśmiana jako dramat-synteza
The Savagery of Posthumous Mores [Zdziczenie obyczajów pośmiertnych] by Bolesław Leśmian as a drama-synthesis
Autorzy:
Wawryk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401136.pdf
Data publikacji:
2021-03-29
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Bolesław Leśmian
death theatre
fantastic poem
dramatic poem
teatr śmierci
poemat fantastyczny
poemat dramatyczny
Opis:
Zdziczenie obyczajów pośmiertnych od lat jest obecne w badaniach twórczości Bolesława Leśmiana, jednak dopiero w 2014 roku ukazała się pierwsza przygotowana na podstawie rękopisów edycja utworu w opracowaniu Dariusza Pachockiego. Wydarzenie to skłania do podjęcia kolejnych prób analizy i interpretacji dzieła. Utwór zawiera tematy, motywy oraz ujęcia znane z liryki, ballad i dramatów mimicznych Leśmiana, jak odgrywanie życia w zaświatach, miłosny trójkąt, natura, mgła, mrok, nieobecność Boga. Nawroty pewnych elementów wskazują na ważną w światopoglądzie Leśmiana problematykę antropologiczną i ontologiczną.
The Savagery of Posthumous Moreshas been present in the studies of Bolesław Leśmian’s works for years, but it was not until 2014 that the first edition of the work prepared on the basis of the manuscripts was published in Dariusz Pachocki’s issue. This fact prompts further attempts to analyse and interpret the work. It contains themes, motives and shots known from Leśmian’s lyrics, ballades and mimic dramas, namely playing life in the underworld, a love triangle, nature, fog, darkness, and God’s absence. The recurrences of certain elements point to the anthropological and ontological issues which were of crucial importance in Leśmian’s worldview.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2018, 4; 275-290
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piosenka jako element dzieła kinematograficznego
Autorzy:
Łęcicki, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147016.pdf
Data publikacji:
2022-07-22
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
piosenka filmowa
film polski
film komediowy
dramatyczny
religijny
movie song
Polish film
comedy
dramatic and religious film
Opis:
Syntetyczne przedstawienie roli i znaczenia piosenki jako detalu w polskichfilmach fabularnych: komediowych, dramatycznych i religijnych. Zaakcentowanieznaczenia piosenki jako elementu ubarwiającego filmową fabułę oraz nośnikatreści ideowych.
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2021, 59, 2; 72-128
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy atrybucji poetyckiego szkicu dramaturgicznego Atwieczerek
Autorzy:
Chaustowicz, Mikałaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081384.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
dramatic icon
A. Rypinski
Evening
H. Marcinkievič
obrazek dramatyczny
A. Rypiński
Adwiaczorak
H. Marcinkiewicz
драматургічны абразок
А. Рыпінскі
Адвячорак
Г. Марцінкевіч
Opis:
У артыкуле на падставе вядомых імалавядомых публікацый разглядаецца праблема атрыбуцыі драматургічнага абразка Адвячорак: Аказія ўкарчме пад Фальковічамі Гіпотэза пра Г. Марцінкевіча як аўтара твора належыць Р. Зямкевічу. Дакладных звестак ён не меў (няправільна падаваў падзагаловак п’есы), але ўпэўнена пашыраў сваю гіпотэзу: паінфармаваў Ф. Аляхновіча іА. Шлюбскага. Адрозны пункт гледжання на аўтарства Адвячорка... меў М. Піятуховіч. Праўда, упрадмове да планаванае публікацыі рукапісаў А. Рыпінскага ён не закранаў пытання аўтарства, але, верагодна, на лекцыях для студэнтаў БДУ сцвярджаў, што абразок напісаў А. Вярыга-Дарэўскі (мяркуем на падставе пазнейшых артыкулаў А. Адамовіча). М. Ларчанка іЛ. Фіглоўская, відаць, нічога не ведаючы пра рукапісы А. Рыпінскага, выявілі ў„ленінградскіх архівах ібібліятэках” п’есу Адвячорак..., якую напісаў нехта Сазановіч. Цікава тое, што даследнікі ахарактарызавалі тэму твора даволі агульна – „быт прыгоннага сялянства”, што ўвогуле адпавядае адлюстраванаму ўтэксце зрукапісаў А. Рыпінскага. Пасля публікацыі Адвячорка... ў1988 г. Большасць даследнікаў (В. Рагойша, Г. Кісялёў, У. Мархель) адназначна выказаліся на карысць аўтарства Г. Марцінкевіча, хоць В. Скалабан прапаноўваў не спяшацца зканчатковымі высновамі. Аналіз навуковае літаратуры, стылю польскамоўных твораў Г. Марцінкевіча, а таксама асобных акалічнасцяў віцебскага літаратурнага жыцця канца 1850 – пачатку 1860-х гг. дазваляе выказаць сумненні, што драматургічны абразок Адвячорак: Аказія ўкарчме пад Фальковічамі належыць пяру Г. Марцінкевіча. Не менш верагодным аўтарам можа лічыцца А. Вярыга-Дарэўскі ці нехта Сазановіч.
This article analyses the problem of attribution of the theatre vignette Evening: An Occasion in aTavern near Falkovičy based on well-known and more obscure publications. The hypothesis about H. Marcinkievič being the author of this play originally belongs to R.Ziamkievič. Although he did not have concrete proof of said authorship (the section titles of the play were wrongly indicated), he was earnest in sharing his hypothesis, as he informed F. Aliachnovič and A. Šlubski. M. Pijatuchovič, on the other hand, had adifferent outlook on the authorship of Evening.... In all fairness, he does not address the question of authorship at all in the prologue to his planned publications of A. Rypinski’s manuscripts, but it is likely that he mentioned during his lectures with Belarusian State University Students that the vignette was written by A. Viaryha-Dareŭski (we say this on the basis of later articles by A. Adamovič). M. Larčanka and L. Fihłoŭskaja, apparently lacking knowledge on A. Rypinski’s manuscripts, found the vignette in „Leningrad archives and libraries,” listed as written by Sazanovič. It is interesting that researchers have described the subject of the play in quite ageneral manner, as „the daily life of peasants under lordship,” which corresponds with the illustration of the text in the manuscripts of A. Rypinski. After the publication of Evening... in 1988, most researchers (V.Rahojša, H. Kisialioŭ, U. Marchel) have positioned themselves in favour of H. Marcinkievič’s authorship, even though V. Skałaban did propose not to rush to any final conclusions. The analysis of philological publications, the style of Polish-language works by H. Marcinkievič, as well as certain circumstances of literary life in Viciebsk between the end of the 1850s and the beginning of the 1860s allow us to voice some doubts about H. Marcinkievič being the actual author of Evening: An Occasion in aTavern near Falkovičyk. An equally likely author could be either A. Viaryha-Dareŭski or Sazanovič.
Artykuł analizuje problem atrybucji obrazka dramatycznego Adwiaczorak: Akazija u karczmie pad Falkowiczami [Podwieczorek: Okazja w karczmie pod Falkowicami] na podstawie znanych i mało znanych publikacji. Hipotezę dotycząca H. Marcinkiewicza jako autora utworu wysnuł R. Ziamkiewicz. Nie miał dokładnych informacji (błędnie podał podtytuł sztuki), ale przekazał ją innym: poinformował F. Alachnowicza i A. Szlubskiego. M. Pijatuchowicz wyraził inny punkt widzenia na autorstwo Adwiaczorka... Jednak w przedmowie do planowanej publikacji rękopisów A. Rypinskiego nie poruszył kwestii autorstwa, choć w wykładach skierowanych do studentów Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego stwierdził, iż obrazek napisał A. Wiaryha-Dareuski (wiadomo na podstawie późniejszych artykułów A. Adamowicza). M. Łarczanka i L. Fihłouskaja, najwyraźniej nie wiedząc nic o rękopisach A. Rypinskiego, odkryli podczas kwerendy w archiwach/bibiotekach w ówczesnym Leningradzie sztukę Adwiaczorak… napisaną przez niejakiego Sazanowicza. Co ciekawe, badacze dość ogólnie scharakteryzowali temat utworu – „życie chłopów pańszczyźnianych”, co generalnie odpowiada tematowi tekstu z rękopisów A. Rypinskiego. Po publikacji w 1988 r. Adwiaczorka… większość badaczy (W. Rahojsza, H. Kisialou, U. Marchel) jednoznacznie opowiedzieli się za autorstwem H. Marcinkiewicza, chociaż W. Skałaban sugerował, aby nie spieszyć się z ostatecznymi wnioskami. Analiza literatury przedmiotu oraz niektóre okoliczności życia literackiego w Witebsku na przełomie lat 50. i 60. XIX w. świadczą, że jest bardzo wątpliwe, iż obrazek dramatyczny Adwiaczorak: Akazija u karczmie pad Falkowiczami napisany jest przez H. Marcinkiewicza. Tymczasem A. Wiaryhę-Dareuskiego lub niejakiego Sazanowicza nie można wykluczyć jako prawdopodobnego autora obrazka.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 155-171
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies