Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dominikanie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 96
Tytuł:
Od Kościoła rzymskokatolickiego, przez Kościół unicki, do Kościoła prawosławnego. Pokasacyjne dzieje świątyń dominikanów w Janowie Podlaskim i reformatów w Białej Podlaskiej
From Roman Catholic Church through Uniate Church to Orthodox Church. The Post-Dissolution History of Dominican Church at Janów Podlaski and of Reformed Friars Minor at Biała Podlaska
От римско-католической, через униатскую до православной церкви. После кассационная история храмов доминиканцев в Янове Подляском и реформатов в Белой Подляской
Autorzy:
Buczyło, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234997.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Kościół rzymskokatolicki
Kościół unicki
Kościół prawosławny
Podlasie
Biała Podlaska
Janów Podlaski
kasata klasztorów
franciszkanie reformowani (reformaci)
dominikanie
Chełmski Konsystorz Greckokatolicki
Catholic Church
Uniate Church
Orthodox Church
monastery dissolution
Reformed Friars Minor
Dominican Order
Chełm Greek Catholic Consistory
Opis:
W artykule przedstawiono losy dwóch kościołów klasztornych: dominikanów w Janowie Podlaskim i reformatów w Białej Podlaskiej. Obie te świątynie między 1864 a 1875 r. zmieniły swe przeznaczenie: najpierw skasowano działające przy nich klasztory, następnie zostały przekształcone w cerkwie unickie, by po likwidacji Kościoła unickiego stać się cerkwiami prawosławnymi. Ich losy przedstawiono na podstawie materiałów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie w zespole Chełmski Konsystorz Greckokatolicki.
The article presents the fate of two convent churches: of Dominicans at Janów Podlaski and Reformed Friars Minor at Biała Podlaska. Both churches changed their intended purpose between 1864 and 1875; first, their convents were dissolved, then they were converted into Uniate churches only to be transformed into the Orthodox churches after the liquidation of the Uniate Church. Their fate has been presented based on archival materials kept in the State Archives in Lublin, in the fonds of Chełm Greek Catholic Consistory.
Целью настоящей статьи являлось приблизить после кассационную судьбу двух упраздненных монастырских храмов: доминиканцев в Янув-Подляском (Янове Подляшском) и реформатов в Бяла-Поляской (Белой Подляшской). Оба храма в 1864–1875 гг. несколько раз меняли свое назначение. После упразднения существующих рядом с ними монастырей они стали филиальными костелами, затем переданными Униатской церкви и переделанными в церкви этой конфессии. Вместе с упразднением в 1875 г. униатской Холмской епархии, как бывшее униатское имущество, они стали православными храмами. Источниковой базой для статьи послужили материалы, касающиеся обоих костелов, находящиеся в Государственном архиве в Люблине в фонде Холмская греко-католическая консистория (инв. но. 286, 353). Сохранившиеся там документы дают возможность восстановить подробности, связанные с передачей обоих католических храмов униатам. Из них также видно, каким образом светские российские власти пытались использовать эти преобразования для удаления из униатской церкви элементов убранства и обстановки несоответствующих православным образцам.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2020, 55, 2; 33-48
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Auctoritates ethicorum Jana z Ząbkowic († 1446): autor, charakter tekstu i wykorzystane źródła (od „translacio arabica” do Akwinaty)
Auctoritates ethicorum by John of Ząbkowice († 1446): the author, the features of the text, the quoted sources (from „translacio arabica” to Aquinas)
Autorzy:
Bukała, Marcin W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/5955941.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Jan z Ząbkowic
Arystoteles
Etyka nikomachejska
Auctoritates ethicorum
Tomasz z Akwinu
Albert Wielki
Herman Niemiec
Summa Alexandrinorum
historia filozofii średniowiecznej
XV wiek
dominikanie
wrocławski klasztor dominikański
John of Ząbkowice
Aristotle
Nicomachean Ethics
Thomas Aquinas
Albert the Great
Herman of Germany
Dominicans
history of medieval philosophy
15th century
Wrocław Dominican monastery
Opis:
The article is dedicated to the abbreviation of Nicomachean ethics written by Wrocław Dominican John of Ząbkowice (in manuscripts: „Johannes de Franckenstein”). The text, titled Auctoritates ethicorum, is preserved in only one manuscript – Wrocław, Bibl. Univ. Wrocł., ms. IV Q 52, scriptum per manus Johannis de Franckenstein – together with Auctoritates politicorum, Auctoritates yconomicorum and Auctoritates rethoricorum. The authorship of the texts is not certain, but in the previous works of histo-rians it is attributed to John (that thesis is followed also by Ch. Lohr listing the Aristotelian medieval commentaries, and by T. Kaeppeli in his compendium on the medieval Dominican scriptores). Only the part of Auctoritates ethicorum has been edited so far: the fragment, concerning the geometrical model of economic exchange and nature of money from the Book V. The author of the article published it in his book Zagadnienia ekonomiczne w nauczaniu wrocławskiej szkoły dominikańskiej w późnym średniowieczu (Wrocław 2004); this fragment was later referred in details also in the book of the same author: „Oeco-nomica mediaevalia” of Wrocław Dominicans. Library and Studies of Friars, and Ethical-Economic Ideas: the Example from Silesia (Spoleto 2010). The sources of the text of Auctoritates ethicorum are the following: translatio Lincoliensis of the Aristotelian text, Sententia libri ethicorum by Thomas Aquinas, paraphrasis of Ethica by Albertus Magnus, and Summa Alexandrinorum (called translacio arabica). The fragments of the Book IV and Book V, described in the article, shed light on the method applied in the Auctoritates. Summa Alexandrinorum is quoted in the description of the virtue of liberalitas. Writing about diversity of artes and occupations the author cites Albertus Magnus, quoting after him the sentence delivered from Michael Ephesius, erroneously attributed to Eustratius by Albert. However, the Albertinian reference to the role of compensation of labores and expensa is omitted. The author of the Auctoritates refers mainly to points the common to St. Thomas and St. Albert.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2022, 11; 211-225
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasata klasztoru dominikanów przy kościele św. Jakuba w Sandomierzu w 1864 r. i jej konsekwencje
Autorzy:
Burdzy, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041179.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the dissolution of the Dominican monastery in 1864
Dominikan Order
Sandomierz
Klimontów
the monastery’s library
the archconfraternity of the Rosary
S. Jacob church
Sandomierz’s diocese
kasata klasztoru 1864 r.
dominikanie
biblioteka klasztorna
arcybractwo różańcowe
kościół św. Jakuba
diecezja sandomierska
Opis:
The dissolution of the Dominican convent at the St. James Church was conducted on November 8, 1864. This was not an exception in the Kingdom of Poland at that time, when many other religious institutions were dissolved as well. To achieve the effect of full surprise the dissolution was conducted according to an arbitrarily fixed pattern. The friars were transported to a permanent monastery in Klimontów. Only the then vice Prior was left at the St. James Church to ensure the continuity of worship until the appointment of a diocesan priest. Also, the arch-confraternity of the Rosary was left at the church with the aim of supporting the cult of Mary, illuminating the altars and visiting the sick. The authority over the temple was passed into the hands of the Bishop of Sandomierz, whose responsibility was to choose a diocesan priest with the title of Rector to perform pastoral duties.For the acquisition of the assets a committee was appointed which included Economic Assessor at the Provincial Government of Radom, President of the city of Sandomierz and Dean of Sandomierz. All the activities were conducted in the presence of Dominican Prior Paulin Machnicki. A detailed report was drawn up which described the buildings and lands belonging to the Dominicans in Sandomierz as well as the farms in Gołębice and Jugoszów. The property was acquired for the benefit of the Kingdom of Poland.
Kasata dominikańskiego klasztoru przy kościele św. Jakuba, tak jak innych placówek zakonnych w całym Królestwie Polskim, nastąpiła 8 listopada 1864 r. według odgórnie ustalonego schematu, dzięki czemu chciano uzyskać pełne zaskoczenie. Zakonnicy zostali przewiezieni do klasztoru etatowego w Klimontowie. Przy kościele św. Jakuba pozostawiono dotychczasowego podprzeora, który miał zadbać o ciągłość nabożeństw aż do momentu wyznaczenia na to miejsce duchownego diecezjalnego. Przy kościele pozostało również arcybractwo różańcowe, którego celem było podtrzymywanie kultu maryjnego, oświetlanie ołtarzy i wizytowanie chorych. Zwierzchnictwo nad świątynią przeszło w ręce biskupa sandomierskiego, który miał wyznaczać spośród duchowieństwa diecezjalnego kapłana z tytułem rektora do pełnienia obowiązków duszpasterskich.W przejęciu majątku brała udział komisja, w skład której wchodzili asesor ekonomiczny przy Rządzie Gubernialnym Radomskim, prezydent miasta Sandomierza oraz dziekan sandomierski. Przy wszystkich czynnościach obecny był przeor dominikanów Paulin Machnicki. W szczegółowym protokole sporządzonym w momencie kasaty opisano zabudowania i grunty należące do dominikanów, które znajdowały się w Sandomierzu, a także folwarki w Gołębicach i Jugoszowie. Majątek ten został przejęty na rzecz Skarbu Królestwa Polskiego.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 431-477
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje sanktuarium Matki Bożej w Gidlach w świetle akt z Archiwum Dominikanów w Krakowie
The History of the Sanctuary of our Lady of Gidle in view of the Records from the Archive of the Dominicans in Krakow
Autorzy:
Cholewiński, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040576.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Dominikanie
sanktuarium
figura
modlitwa
cuda
Dominicans
sanctuary
figure
prayer
miracles
Opis:
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie i przybliżenie historii Sanktuarium Matki Bożej w Gidlach. Temat ten nie doczekał się jak do tej pory swojego opracowania. Artykuł może stać się przyczynkiem do napisania pełnej monografii. Autor oparł swoje badania na materiałach zgromadzonych w Archiwum Dominikanów w Krakowie. Wykorzystał także dostępną literaturę przedmiotu. W swojej pracy omówił dzieje klasztoru do 1914 r. Szczególna uwaga skierowana została na kwestię budowy świątyni, gdzie umieszczono cudowną figurkę Matki Bożej. W artykule poruszone zostały także kwestie związane z rozwijającym się ruchem pątniczym. Elementy te złożyły się na historiograficzną wizję dziejów sanktuarium od XVI do XXwieku.
The purpose of this paper is to present and to familiarize the history of the Shrine of Our Lady of Gidle. Until now, it did not live his monograph. This work is a contribution to the full monograph. The author relied on the Dominican Archives in Krakow, available sources and literature. It discusses the history of the sanctuary to 1914. Particular attention is paid to build the temple. Discusses the stages of its construction. In the text the author draws attention also to the cult of the Mother of God in Gidle. It is characterized by problems that came pilgrims. Together form a picture of the sanctuary in the period from the sixteenth to the twentieth century.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 4; 85-103
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Misjonarska działalność polskich dominikanów w Chinach w świetle listów o. Sadoka Maćkowiaka do redakcji „Róży Duchownej” z lat 1937–1939
Polish Dominicans’ missionary activity in China in the light of letters of Father Sadok Maćkowiak to the editorial staff of „Róża Duchowna” from years 1937–1939
Autorzy:
Cieślik, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/7033881.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Polish Dominican
China
missions
Father Sadok Maćkowiak
periodical “Róża Duchowna”
dominikanie
Chiny
misje
Sadok Maćkowiak OP
periodyk „Róża Duchowna”
Opis:
Misjonarska działalność polskich dominikanów w Chinach w świetle listów o. Sadoka Maćkowiaka do redakcji „Róży Duchownej” z lat 1937–1939. Dewizą programową członków Zakonu Kaznodziejskiego, czyli dominikanów, są słowa: „głosić wszystkim, wszędzie i na wszystkie sposoby”. Doskonałą okolicznością głoszenia słowa Bożego jest działalność misyjna w krajach dalekich. Taka właśnie idea przyświecała dominikanom z polskiej prowincji, którzy od 1937 roku podjęli pracę duszpasterską w Chinach. Zwłaszcza jeden z nich, o. Sadok Maćkowiak, dzielił się swoimi przeżyciami i refleksjami, przesyłając listy do redakcji „Róży Duchownej” – dominikańskiego periodyku bractw różańcowych, chętnie czytanego w międzywojennej Polsce. Niniejszy artykuł traktuje właśnie o działalności polskich dominikanów w Chinach w świetle tych listów, przechowywanych obecnie w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie.
Polish Dominicans’ missionary activity in China in the light of letters of Father Sadok Maćkowiak to the editorial staff of „Róża Duchowna” from years 1937–1939. The motto of the members of the Order of Preachers, i.e. the Dominicans, are the words: “proclaim to everyone, everywhere and in all ways.” A perfect circumstance to proclaim the Word of God is a missionary activity in faraway countries and this idea guided the Dominicans from the Polish province. In 1937 they began their pastoral activity in China. One of them – Father Sadok Maćkowiak was particularly willingly to share his experiences and reflections by sending letters to the editorial office of “Róża Duchowna” – the Dominican periodical of the Rosary Brotherhoods, which was popular in interwar Poland. The activities of Polish Dominicans in China in light of these letters, that are currently kept in the Archives of the Polish Dominican Province in Krakow, are presented in the article.
Źródło:
Orientalia Christiana Cracoviensia; 2019, 11; 141-159
2450-2936
2081-1330
Pojawia się w:
Orientalia Christiana Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evangelizing on YouTube – a Case Study of the Dominikanie Szczecin Channel in 2020
Ewangelizacja na YouTube – studium przypadku kanału Dominikanie Szczecin w 2020 roku
Autorzy:
Daraż-Duda, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37481935.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
ewangelizacja na YouTube
media katolickie
katolicy
dominikanie
pandemia COVID-19
YouTube evangelism
Catholic media
Catholics
Dominicans
COVID-19 pandemic
Opis:
The text is a result of a research project titled “The significance of parish-distributed press for the evangelization and formation activities of the Szczecin-Kamień Church (2016–2020).” The project was realized by members of the Department of Media Evangelism of the Institute of Journalism as part of the basic statutory activity of the Faculty of Philosophy of the Jesuit University Ignatianum in Krakow. The article touches on the use of YouTube in the work of evangelization by the Dominicans of the Roman Catholic Parish of St. Dominic in Szczecin in 2020, when, due to the outbreak of the COVID-19 pandemic, for many of the faithful, online media was the primary way to stay in touch with clergy and attend Mass.
Tekst jest efektem projektu badawczego pt. „Znaczenie prasy kolportowanej w parafiach dla działalności ewangelizacyjnej i formacyjnej Kościoła szczecińsko-kamieńskiego (2016–2020)”. Projekt został zrealizowany przez członków Katedry Ewangelizacji Medialnej Instytutu Dziennikarstwa w ramach podstawowej działalności statutowej Wydziału Filozoficznego Akademii Ignatianum w Krakowie. Artykuł porusza tematykę wykorzystania YouTube w dziele ewangelizacji przez dominikanów z Parafii Rzymskokatolickiej pw. św. Dominika w Szczecinie w 2020 r., gdy z powodu wybuchu pandemii COVID-19 dla wielu wiernych media internetowe stały się podstawowym sposobem na utrzymanie kontaktu z duchownymi oraz uczestnictwo we mszach świętych.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/2; 375-388
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania architektoniczne dzwonnicy kościoła pw. św. Jakuba Apostoła w Sandomierzu
The architectural research of the belfry of the church of St James the Apostle in Sandomierz
Autorzy:
Doroz-Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294085.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
dominikanie
średniowiecze
architektura
dzwonnica
kościół św. Jakuba Apostoła
Sandomierz
Dominicans
Middle Ages
architecture
belfry
church of St James the Apostle
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki badań architektonicznych przeprowadzonych w dzwonnicy kościoła pw. św. Jakuba Apostoła klasztoru dominikanów w Sandomierzu. Celem badań było ukazanie autentycznej formy dzwonnicy na tle późniejszych przeobrażeń i prac remontowo-konserwatorskich. Przedstawiony został krótki zarys historii powstania zakonu dominikanów, erekcji klasztoru w Sandomierzu oraz początki średniowiecznej architektury dominikańskiego kościoła. Kwerenda archiwalna i stan badań pozwoliły na przeprowadzenie analizy i interpretacji źródeł ikonograficznych na tle historycznych dokumentów. Dzięki temu i na podstawie własnych badań architektonicznych, opartych na dokładnej inwentaryzacji tej części kościoła, autorka podjęła się próby określenia faz budowy dzwonnicy.
The article presents the results of an architectural research carried out in the belfry of the church of St James the Apostle of the Dominican Monastery in Sandomierz. The aim of the research was to show the authentic form of the belfry in the light of the subsequent transformations as well as renovation and conservation works. A short outline of the history of founding the monastery in Sandomierz along with the beginnings of the medieval architecture of the Dominican church were presented. The archival searchquery and the state of research permitted an analysis and interpretation of iconographic sources in the light of historical documents. In view of the above-mentioned research and by virtue of her own architectural study based on a thorough architectural inventory of this part of the church, the author undertook an attempt to determine the phases of the construction of the belfry.
Źródło:
Architectus; 2018, 4 (56); 13-30
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwum parafi i rzymskokatolickiej w Klimontowie
The Archive of the Roman Catholic Parish in Klimontów
Autorzy:
Dywan, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023388.pdf
Data publikacji:
2014-12-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Klimontów
dominikanie
archiwum
parafia
klasztor
inwentarz
katalog
the Dominicans
archive
parish
monastery
inventory
catalogue
Opis:
The parish in Klimontów (Diocese of Sandomierz) has an archive, which stores various documents concerning the history of this institution. The materials from this archive were rarely used by historians. Only the ones who dealt with regional history were interested in the above mentioned materials. A parish priest from Klimontów Wawrzyniec Kukliński (1828-1912) published the content of the most important documents in the years 1909-1911. This content was the basis for writing an amateur treatise on the history of the town, where in 1626 the parish was erected. From the beginning of the twentieth century, the documentation stored at the parish church was damaged, some materials were lost. The author therefore undertook the effort to professionally organize the archival materials that are stored in the parish of Klimontów. Two fonds: Documents of the Roman Catholic Parish in Klimontów (documents since 1626) and Parish registers of Klimontów (since 1667) are connected with the parish office. These two fonds were divided into individual archival units, mainly based on chronological criteria. Apart from the materials closely related to the activities of the parish, the archive includes an incomplete collection of the documents which belonged to the monastery of the Dominicans in Klimontów. That collection was brought to the parish archive in unclear circumstances, possibly just after the dissolution of the monastery in 1901. It is a closed fond, which includes diverse documents from the years 1418-1863. It should be noted that this fold also contains a significant number of documents relating to the salaries of the parish in Olbierzowice, the patronage of which was granted to the monastery of the Dominicans under Jan Zbigniew Ossoliński’s foundation privilege of 1613.The parish archive also includes the books which are the remnants of the once prosperous parish library.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 102; 5-43
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ks. Edward Walewander, Proboszczowie Krasnobrodzcy od połowy XIX wieku, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2012, ss. 104 + 4 nlb, ISBN 978-83-7306-559-8
Autorzy:
Flaga, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1023824.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
biografia
Krasnobród
dominikanie
biography
Dominicans
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 99; 349-355
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Exultante spiritu". Dominikanie wobec powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim
"Exultante spiritu". Dominicans and the Establishment of a Theological Faculty at the University of Krakow
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37217232.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Uniwersytet Krakowski
dominikanie
Kazimierz Wielki
Aleksander IV
University of Krakow
Dominicans
Casimir the Great
Alexander IV
Opis:
W prezentowanym artykule autor przedstawia dwie hipotezy oraz nowe źródło dotyczące zagadnienia powstania Uniwersytetu Krakowskiego w 1364 r. i erygowania wydziału teologicznego w 1397 r. Poczynione obserwacje pozwalają w nowy sposób spojrzeć na zagadnienie stosunku dominikanów do powstania wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim. W latach 60. XIV w. bracia mogli rzeczywiście wspierać projekt króla Kazimierza Wielkiego trójwydziałowego uniwersytetu, zaplanowanego na model boloński. Zapewne ze spokojem przyjęli oni decyzję papieża Urbana V z 1364 r. o erygowaniu uczelni, która nie posiadała wydziału teologicznego. Pozycja dominikańskiej szkoły w Krakowie nie była więc zagrożona i bracia w kolejnych dziesięcioleciach kontynuowali rozwój miejscowego ośrodka oraz struktury szkolnictwa w całej prowincji zakonnej. Jednak na początku 90. lat XIV w. plany odnowienia Uniwersytetu Krakowskiego wraz z erygowaniem wydziału teologicznego musiały zaniepokoić krakowskich dominikanów. Zgodnie bowiem ze specjalnym przywilejem papieża Aleksandra IV ogłoszonym w bulli Exultante spiritu z 28 marca 1257 r. dopóki zakonna szkoła była jedynym tego rodzaju studium teologii w mieście, dominikański wykładowca mógł się obyć bez przechodzenia procedury zdobywania stopni uniwersyteckich. Otwarcie zaś wydziału teologicznego oznaczało nie tyle nawet reformę, ile rewolucję w dominikańskiego studium, w tym konieczność wypracowania nowej polityki kadrowej. 11 stycznia 1397 r. papież Bonifacy IX podjął historyczną decyzję o erygowaniu wydziału teologicznego w Krakowie. Pojawienie się nowego wydziału teologicznego musiało poruszyć tutejsze grono dominikańskich profesorów i – jak można przypuszczać – faktu tego nie przyjęli, „radując się w duchuˮ (exultante spiritu). Od tego momentu wszyscy miejscowi regensi dominikańscy musieli się legitymować posiadaniem odpowiednich stopni akademickich. 
In this article, the author proposes two hypotheses and a new source on the establishment of the University of Krakow in 1364 and the foundation of the theological faculty in 1397. The text opens up a new way of looking at the question of the Dominicans’ attitude to the creation of the theological faculty at the University of Krakow. In the 1460s, the friars may indeed have backed King Casimir the Great’s project of a three-faculty university, which was based the Bologna model. They probably calmly accepted Pope Urban V’s 1364 decision to found a university that did not have a theological faculty. The position of the Dominican school in Krakow was therefore not threatened, and the friars continued to develop the local center and the educational structure of the entire monastic province in the following decades. However, in the early 1490s, plans to restore the University of Krakow with a theological faculty must have worried Krakow’s Dominicans. According to the special privilege by Pope Alexander IV which was announced in the Exultante spiritu bull of March 28, 1257, as long as the monastic school was the only theological college of its kind in the city, a Dominican lecturer did not have to go through the procedure of obtaining university degrees. The opening of the theological faculty, on the other hand, marked not so much even a reform as a revolution in Dominican college, which included the need to develop a new personnel policy. On January 11, 1397, Pope Boniface IX made the historic decision to open a theological faculty in Krakow. The emergence of the new theological faculty must have unsettled the local group of Dominican professors, and – as one might assume – they did not accept the fact exultante spiritu. From then on, all local Dominican regens were required to hold appropriate academic degrees.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/1; 43-62
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Donos na dominikanina. Studium historyczne i edycja tekstu listu denuncjacyjnego Stanisława ze Skarbimierza i akt sprawy brata Mikołaja z Brześcia z około 1421 roku
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608158.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Stanisław ze Skarbimierza
dominikanie
prowincjał Mikołaj z Brześcia
Wojciech Jastrzębiec
Uniwersytet Krakowski
husytyzm
wiklefizm
proces denuncjacyjny
kaznodziejstwo
inkwizycja
Stanisław of Skarbimierz
Dominicans
provincial Mikołaj of Brześć
Opis:
Artykuł dotyczy procesu denuncjacyjnego przeciwko byłemu prowincjałowi dominikanów krakowskich Mikołajowi z Brzezia z około 1421 r. Jego kazania oburzyły krakowskich duchownych, których prokuratorem stał się Stanisław ze Skarbimierza. Sprawa stanowi odbicie napięć związanych z poczuciem zagrożenia przez husytyzm.
The paper deals with the denunciatory proceedings against the former provincial of the Cracovian Dominicans, Mikołaj of Brzezie, in circa 1421. His sermons outraged the clergy of Cracow, whose procurator became Stanisław of Skarbimierz. The matter reflects the tensions connected with the feeling of the threat of Hussitism.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2017, 83
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fragment „zaginionej kroniki dominikańskiej” w zbiorach Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052793.pdf
Data publikacji:
2021-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Medieval Dominicans
Dominican chronicle
Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis
St Hyacinth of Poland
Jan Długosz
dominikanie
kronika dominikańska
św. Jacek Odrowąż
Opis:
Przedmiotem artykułu jest prezentacja odnalezionego w zbiorach Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu nowego źródła do najstarszych dziejów polskich dominikanów. Powstało ono zapewne w pierwszej połowie XIII w. Zawiera wiele nowych informacji, m.in. ostatecznie przecina spekulacje na temat czasu przybycia św. Jacka do Krakowa, który niewątpliwie został posłany do Polski w 1222 r. Odnaleziony tekst jest najprawdopodobniej fragmentem tzw. zaginionej kroniki dominikańskiej.
The article presents a new source found in the National Library of Russia in Saint Petersburg. This is the oldest source for the history of the Polish Dominicans. It was probably produced in the first half of the thirteenth century. It contains some new information, among others it finally puts an end to speculation about the time of St Hyacinth arrival in Cracow, who was undoubtedly sent to Poland in 1222. The found text is most probably a fragment of the so-called ‘lost Dominican chronicle’.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2021, 59; 11-24
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mater Polonia. Z badań nad oficjum brewiarzowym ku czci św. Stanisława ze Szczepanowa Dies adest celebris autorstwa Wincentego dominikanina
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608121.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
St. Stanislaus of Szczepanów
St. Dominic of Caleruega
Dominicans
Dominican Vincent of Kielcza (Kielce)
liturgy
breviary officium
św. Stanisław ze Szczepanowa
św. Dominik z Caleruegi
dominikanie
dominikanin Wincenty z Kielczy (Kielc)
liturgia
oficjum brewiarzowe
Opis:
The paper is concerned with the history of creating the breviary officium in hon-our of St. Stanislaus of Szczepanów Dies adest celebris, authored by Vincent the Dominican (mid-13th c.). The source analysis focuses on some parts of the officium, including the hymn Gaude mater Polonia. The author argues that the officium together with the hymn was writ-ten in the milieu of Polish Dominicans and should be interpreted in the context of thirteenth century philosophical and theological debates.
Artykuł dotyczy dziejów powstania oficjum brewiarzowego ku czci św. Sta-nisława ze Szczepanowa Dies adest celebris autorstwa dominikanina Wincentego (połowa XIII w.). Analizie źródłoznawczej zostały poddane niektóre części oficjum, w tym również hymn Gaude mater Polonia. Autor dowodzi, że oficjum wraz z hymnem powstało w środowi-sku polskich dominikanów i należy je interpretować w kontekście trzynastowiecznych debat filozoficzno-teologicznych.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2019, 85
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przybycie św. Jacka Odrowąża do Krakowa w 1222 roku w świetle nowo odkrytego źródła
The arrival of St. Jacek Odrowąż to Cracow in 1222 in the light of a newly discovered source
Autorzy:
Gałuszka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763480.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
dominikanie
św. Jacek Odrowąż
klasztor Świętej Trójcy w Krakowie
Jan Długosz
Dominicans
St. Jacek Odrowąż
Monastery of the Holy Trinity in Cracow
Opis:
Artykuł dotyczy zagadnienia daty i okoliczności przybycia św. Jacka Odrowąża do Krakowa. Dzięki odnalezienie w zbiorach Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Petersburgu średniowiecznego rękopisu, można ostatecznie przeciąć spekulacje na temat czasu pojawienia się Jacka w Krakowie. Niewątpliwie został on posłany do Polski nie przez św. Dominika, ale przez drugiego generała Zakonu, bł. Jordana z Saksonii, a przybył do Krakowa w drugiej połowie 1222 r.
The paper deals with the problem of the time and circumstance of St. Jacek Odrowąż’s arrival in Cracow. Thanks to the medieval manuscript discovered in the Russian National Library in St. Petersburg, the speculations about the time of Jacek’s appearance in Cracow can finally be brought to an end. Without any doubt he was sent to Poland not by St. Dominic, but by the second general of the Order, Blessed Jordan of Saxony, and came to Cracow in the second half of 1222.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2023, 88; 55-76
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dominikańskie procesje różańcowe i tradycja śpiewanych różańców na ziemiach polskich w świetle procesjonału PL-Kd 75L oraz innych źródeł XVIII i początku XIX wieku
Dominican Rosary Processions and the Tradition of Sung Rosaries in the Polish Lands, in the Light of the Processional PL-Kd 75L and Other Eighteenth- and Early Nineteenth-Century Sources
Autorzy:
Grabiec, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806580.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
procesjonał
procesja
bractwa różańcowe
dominikanie
modlitwa różańcowa
liturgia potrydencka
chorał
processional
procession
brotherhoods of the rosary
rosary preyer
Dominican Order
post-Tridentine liturgy
plainchant
Opis:
Procesjonał sygn. 75L z krakowskiego Archiwum Polskiej Prowincji oo. Dominikanów jest prawdopodobnie jedynym zachowanym rękopiśmiennym procesjonałem dominikańskim z czasów potrydenckich. Pomimo skromnych rozmiarów jest to księga szczególna ponieważ zawiera unikatowy zapis czytań, modlitw i śpiewów przeznaczonych na uroczystą procesję w święto Obrzezania oraz czytań na procesję w święto Różańca, a także liczne wzmianki o aktywnym udziale Arcybractwa Różańcowego, prowadzącego śpiew różańca w trakcie pochodu także w święto Bożego Ciała oraz pieśni wielkanocnych podczas procesji rezurekcyjnej. Rękopis mógł powstać w drugiej połowie XVIII w., na co wskazują m.in. jego cechy kodykologiczne oraz warianty tekstów modlitw różańcowych zbieżne z wersją zamieszczoną w drukowanym modlitewniku z 1752 r. Każdy z sześciu odnalezionych podczas kwerendy przekazów różańców różni się w jakimś stopniu od pozostałych wariantami językowymi, kolejnością oraz ilością modlitw, wskazówkami dotyczącymi sposobu jego odmawiania, a nawet treścią wybranych strof pieśni. Ta rozbudowana, śpiewana forma różańca, przypominająca godziny brewiarzowe, ukształtowała się na początku XVII w. w Rzymie, następnie upowszechniła w całych Włoszech, a później także w innych krajach. Do Polski dotarła ona najpóźniej na początku XVIII w. i została przetłumaczona w całości z języka łacińskiego na polski, także gregoriański hymn zastąpiony został jego polskim tłumaczeniem z nową melodią. W polskiej wersji dodane zostały też pieśni poprzedzające każdą z części oraz krótkie śpiewane strofy zastępujące medytacje poprzedzające poszczególne tajemnice różańcowe. O powszechnej znajomości śpiewanych różańców w dawnej Polsce świadczą nie tylko zachowane egzemplarze drukowanych modlitewników i śpiewników, wydawane w różnych ośrodkach, m.in. w Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wilnie, ale także wzmianki o nich w Opisie obyczajów Jędrzeja Kitowicza oraz w dominikańskim Procesjonale 75L.    
The processional kept in Krakow’s Archives of the Polish Province of the Dominican Order (shelf mark 75L) is probably the only surviving handwritten Dominican processional from the post-Tridentine period. Despite its modest dimensions, it offers a unique record of readings, prayers, and songs for the solemn procession on the Feast of the Circumcision of Christ and readings for the Feast of the Rosary, complete with numerous notes on the active participation of the Rosary Confraternity, which led the singing of the rosary also during Corpus Christi processions and of Easter songs at the Resurrection procession. Several factors, including the codicological features of the manuscript and variants of rosary prayers (the same as those in a printed prayer book of 1752), indicate that the manuscript may have been compiled in the second half of the eighteenth century. The six rosary records found during the archival research all differ from one another to some extent in linguistic variants, sequence and number of prayers, instructions for their use in prayer practice, and even the contents of some song verses. This extended sung rosary form, which resembles the Liturgy of the Hours, took shape in the early seventeenth century in Rome and was then disseminated throughout Italy, later also in other countries. Having reached Poland by the early eighteenth century at the latest, it was translated from Latin to Polish in its entirety, and the Gregorian hymn was likewise replaced with a Polish translation with a new melody. The Polish version also adds songs preceding each section, as well as brief sung verses that substitute for the meditations preceding the individual mysteries of the Rosary. That sung rosaries were widely known in old Poland is confirmed not only by the surviving copies of prayer- and songbooks published in Kraków, Poznań, Warsaw, Vilnius, and other places, but also by mentions of this practice in Jędrzej Kitowicz’s ‘Description of Customs and Culture under the Reign of Augustus III’ by Jędrzej Kitowicz, and in the Dominican Processional 75L.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 3; 52-77
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 96

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies