Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

„Zmierzch bezpowrotny?” O gwarze mazurskiej we współczesnych nieprofesjonalnych słownikach gwarowych

Autorzy:

Rembiszewska, Dorota Krystyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2084181.pdf

Data publikacji:

2020-03

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

dialect lexicography
Masurian dialects
Polish dialects

Opis:

This paper discusses the content of amateur dialect dictionaries related to the Masuria region, which have been published in recent years, as well as the presentation methods of the lexical material. It was also pointed to the fact that interest in dialects has increased and the trend for revitalising various dialectal systems has been noticeable lately. The analysis of Masuria dialect dictionaries allowed for the number of entries, applied graphy, method of defi ning the meanings of entries. The importance of the amateur material for enriching the resource of professionally compiled dictionaries was noticed, at the same time indicating numerous shortcomings in the word register preparation method, which arose from insufficient skills of the authors.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2020, 772, 3; 83-93
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Współczesna sytuacja językowa na Litwie: aspekt geolingwistyczny i nowe możliwości opisu

Autorzy:

Mikulėnienė, Danguolė
Rutkowska, Krystyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676901.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

geolinguistics
classification of the Lithuanian dialects
atlas of the Lithuanian dialects
Polish dialects

Opis:

Contemporary linguistic situation in Lithuania: geolinguistic aspects and new descriptive possibilitiesThe purpose of this article is to present the latest dialectological research conducted in Lithuania based on the achievements of dialectology as a science. Primary attention will be devoted to the presentation of the latest research project, carried out in 2011–2014, and headed by prof. Danguolė Mikulėnienė at the Institut of the Lithuanian Language. The project involved 33 dialectologists, including specialists in Slavic dialects. This project is a continuation of earlier studies conducted in Lithuania by well-known Lithuanian dialectologists. The project takes advantage of their accomplishments and achievements, but at the same time it considers new aspects of the research and applies contemporary methodologies; thus, it gives rise to a new stage of the dialectological research in Lithuania. Lithuanian dialects are described in the context of the complicated language situation in many dialectal regions of Lithuania. What is more, the research project takes into account the effects of other language codes on dialects of Lithuanian in terms of synchronic and diachronic dimensions, and aims at description of the consequences of such interactions. This project is based not only in traditional dialectology, but also on methodologies developed by other branches of linguistics, such as sociolinguistics, ethnolinguistics and geolinguistics. Современная языковая ситуация в Литве: геолингвистический аспект и новые перспективы исследованияЦелью данной статьи является презентация новейших диалектологических исследований, проводимых в Литве. Основное внимание уделено представлению научно-исследовательского проекта, реализуемого в 2011–2014 годах в Институте литовского языка под руководством проф. Дангуоле Микуленене. В проекте принимают участие 33 исследователя-диалектолога, в том числе представители славянских языков. Этот проект является продолжением предыдущих исследований, проводимых литовскими диалектологами, использует их успехи и достижения, а также предлагает новые аспекты исследований, использует новейшие методологии, таким образом знаменуя начало нового этапа в изучении народных говоров в Литве. Литовские диалекты описаны в контексте языковой ситуации, которая исторически сложилась во многих областях Литвы, с учётом влияния других языковых кодов на литовский язык. В процессе исследования используются не только методы традиционной диалектологии, но и методы, разработанные в русле других научных дисциплин – социолингвистики, этнолингвистики, геолингвистики.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Просторова диференціація ботанічної лексики українських південнобессарабських говірок

Autorzy:

Дакі, Олена А.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2158595.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

Bessarabian dialects
Ukrainian dialects
spatial differentation
botanical vocabulary

Opis:

In this article the author presents the Ukrainian South-Bessarabia dialects regarding botanical vocabulary and spatial diversity.

Źródło:

Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2012, 1(3); 171-183
1730-0266

Pojawia się w:

Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Ведущие стратегии перевода диалектизмов на польский язык на примере стихотворений Сергея Есенина
Main strategies of dialect translation of lyrics by Sergey Yesenin into the Polish language

Autorzy:

Цуркан-Дружка, Элона

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/968133.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Translation
dialects
poetic language

Opis:

The article discusses problems connected with the strategy of dialect translation of lyrics by S. Yesenin into the Polish language. The author of the article shows the most important functions, which dialects serve in lyrics, and analyses the strategy that are the most frequently employed in their translation. The results of the investigation show the following distinctive features of transferring dialect from Russian to the Polish language: translators usually decide to replace dialect with neutral lexis or they give up translating dialect at all. As a consequence of such decisions, two phenomena can be observed: changes in the pragmatics of language function and impoverishment of the author’s poetic language.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2014, 10; 105-114
1731-8025
2353-9623

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Language shift: The case of the Žeimiai area in the Kaunas-Jonava region

Autorzy:

Mikulėnienė, Danguolė
Pacevičiūtė, Aušra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676910.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

multimodal dialectology
local dialects of Lithuanian
local dialects of Polish
convergence

Opis:

Language shift: The case of the Žeimiai area in the Kaunas-Jonava regionAs a result of application of the principles of multidimensional dialectology in Lithuania in the early twenty-first century, the research discourse of Lithuanian dialectologists now covers not only the traditional dialects, but also several local language variations that continuously interact and compete with one another in the same geographical area. The processes of convergence and divergence of language variations are addressed in a more comprehensive manner, not only analysing the linguistic characteristics of a local variation, but also looking into the language environment (or language landscape) and the attitude of the local populace (especially the young generation) towards their linguistic homeland.The linguistic study presented in this article was conducted in the Žeimiai area in the Kaunas-Jonava region in 2015–2017. It involved interviews with 21 members of three generations of one family (15 females and 6 males aged 19 to 95), over 20 hours of audio material in total; the informants also answered a sociolinguistic survey. The description and analysis of collected material involved: (1) analysis of the degree of viability of language variations used in the area on the basis of a model of sociocultural networks of Žeimiai town; (2) description of the linguistic landscape of the region; (3) description of the linguistic behaviour and attitudes towards local variations on the basis of informants’ replies in the sociolinguistic survey; (4) analysis of salient phonetic features of the informants’ speech that best describe the local language variation in use. The collected and processed material allowed the researchers to investigate the competitiveness of local language variations in this area, identifying ones that have greater demand with representatives of different generations compared to others (cf. Inoue, 1997, p. 41).In the opinion of the authors of this article, a local Lithuanian variation has developed in the Kaunas-Jonava region on the basis of the local Polish variation actively used for decades; this variation cannot be seen as a natural continuation of the Western Higher Lithuanian subdialects of the Kaunas or Šiauliai regions. What makes it different from the traditional Lithuanian subdialects is the mixing of ė and ie, o and uo in stressed position, and the processes of neutralisation of intonation in stressed compound and mixed diphthongs.These phonetic features, which, as the analysis shows, have been preserved in the language of all three generations to a greater or lesser extent, were absorbed by the Lithuanian dialectal language from the local Polish subdialect. Consequently, the local Lithuanian variation currently spoken in the Kaunas-Jonava region cannot be considered a direct continuation of the old traditional dialect. Przesunięcie językowe: Okolice Żejm w regionie kowieńsko-janowskim (studium przypadku)Kiedy na początku XXI wieku na Litwie zaczęto stosować metodologię opartą na zasadach dialektologii wielofunkcyjnej (ang. multidimensional dialectology), badania naukowe litewskich dialektologów ukierunkowano nie tylko na opis tradycyjnych gwar, ale też na inne języki współwystępujące na tym samym terenie, oddziałujące na siebie nawzajem i konkurujące ze sobą. Zachodzące procesy konwergencji i dywergencji różnych odmian języka są badane kompleksowo: przy opisie właściwości językowych miejscowej odmiany języka bada się otoczenie językowe (krajobraz lingwistyczny) oraz nastawienie mieszkańców (zwłaszcza najmłodszego pokolenia) do ukształtowanej sytuacji językowej.Badania językoznawcze przedstawione w niniejszym artykule przeprowadzono w okolicach Żejm w regionie kowieńsko-janowskim w latach 2015–2017. Przeprowadzono wywiady z 21 mieszkańcami w wieku od 19 do 95 lat, reprezentującymi trzy pokolenia jednej rodziny; nagrano 20 godzin rozmów i pozyskano dane za pomocą kwestionariusza socjolingwistycznego. Zgromadzony materiał został opracowany w następujący sposób: 1) wykorzystując sporządzony model sieci społeczno-kulturowych miasteczka Żejmy, ustalono stopień witalności używanych na tym terenie odmian języka; 2) zanalizowano krajobraz lingwistyczny regionu; 3) na podstawie odpowiedzi informatorów na pytania kwestionariusza socjolingwistycznego przedstawiono zachowania językowe osób badanych i ich nastawienie do lokalnych odmian języka; 4) dokonano analizy podstawowych cech fonetycznych języka respondentów, które najlepiej oddają właściwości miejscowych odmian języka. Zgromadzony i usystematyzowany materiał pozwolił na bardziej dogłębne zbadanie konkurencyjności odmian języka używanych w tym rejonie, to znaczy na ustalenie, która z odmian cieszy się wyższym prestiżem wśród reprezentantów różnych pokoleń mieszkańców tych okolic.Zdaniem autorek artykułu, w regionie kowieńsko-janowskim, pod wpływem miejscowej odmiany języka polskiego, intensywnie używanej przez wiele dziesięcioleci, ukształtował się lokalny wariant języka litewskiego, którego nie można uznać za typową gwarę dialektu zachodnioauksztockiego, kowieńskiego lub szawelskiego. Różni się on od tradycyjnych dialektów litewskich sposobem realizacji ė oraz ie, o oraz uo w pozycji akcentowanej, jak również zjawiskiem neutralizacji zestrojów akcentowych w dyftongach złożonych i mieszanych, występujących w pozycji akcentowanej.Te cechy fonetyczne, które, jak wynika z przeprowadzonej analizy, w różnym stopniu występują w języku wszystkich trzech pokoleń mieszkańców, zostały przejęte do języka litewskiego z miejscowej gwary polskiej. Dlatego nie można uznać lokalnej odmiany języka litewskiego używanej obecnie w regionie kowieńsko-janowskim za bezpośrednią kontynuację dawnego tradycyjnego dialektu litewskiego.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Lexicon of Albanian mythology: areal studies in the polylingual region of Azov Sea

Autorzy:

Novik, Alexander Alexandrovich

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/677668.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

lexis
mythology
Albanian dialects

Opis:

Lexicon of Albanian mythology: areal studies in the polylingual region of Azov SeaFour villages with Albanian population are located in the Ukraine: Karakurt (Zhovtnevoe) set up in 1811 (Odessa region), Tyushki (Georgievka), Dzhandran (Gammovka) and Taz (Devninskoe) set up in 1862 (Zaporizh’a region). The analysis of lexica of the Albanian subdialect of the Ukraine shows the continuation of the use of mythological terminology between the districts of the South-Eastern Albania (Korça, Devoll, Kolonja) and the Albanian-speaking villages of the Azov Sea region.The Albanian subdialect of the Ukraine has no collective lexeme to designate all the representatives of the demonic world. The most common forms of denotation are these: nok janë të prastúrë (lit. ‘they are unclean’), shpírti nok i prastúrë (lit. ‘unclean spirit’).There are a large number of stories about the transformation of people into the animals – dogs, cats, goats, foxes, chickens etc. and even into things (the most common plot variant is about transformation of a man into a wheel).Also we observe the personification of the steppe wind among the Albanians of the Ukraine. Thus there is a special word for such a kind of wind in this subdialect – varalluzhg/ë, –a (‘varaluzhga’).The Balkan peoples believe that the fate of every individual is assigned by three mythological characters. Most of them, including the Albanians, consider that these three characters are female. They appear several hours after the child’s birth and assign its fate. The Albanians of the Ukraine keep these beliefs, but according to their system of mythological images, there are three men determining the child’s fate instead of three women. As the native consultants claim, these are three huge, tall and strong black men (tri burre qysh japin fatnë). Another variation on this theme comprises the stories about Christ’s disciples, the apostles and their followers, who can also determine the child’s fate. Leksyka mitologii albańskiej. Badania arealne w wielojęzycznym regionie Morza AzowskiegoNa Ukrainie znajdują się cztery albańskie wsie: Karakurt (Zhovtnevoe) założona w 1811 roku (rejon Odessy), Tyushki (Georgievka), Dzhandran (Gammovka) oraz Taz (Devninskoe) założone w 1862 roku (rejon Zaporoża). Analiza leksyki gwar albańskich na Ukrainie wykazuje kontynuację terminologii mitologicznej z terenu południowo-wschodniej Albanii (Korça, Devoll, Kolonja).W gwarze albańskiej Ukrainy brak wspólnej nazwy na istoty ze świata demonów. Najczęściej używa się określeń: nok janë të prastúrë (dosłownie ‘są  nieczyste’), shpírti nok i prastúrë (‘duch nieczysty’).Istnieje bardzo dużo opowieści  o przemienianiu się ludzi w zwierzęta – psy, koty, kozy, lisy, kurczaki i in., a nawet w przedmioty (najczęstszy wątek mówi o przemianie człowieka w koło). Istnieje także motyw personifikacji stepowego wiatru – w omawianym dialekcie nosi on nazwę – varalluzhg/ë, –a.Na Bałkanach popularne było wierzenie, że los każdego człowieka związany jest z trzema mitycznymi istotami. Większość narodów bałkańskich, w tym Albańczycy, uważają, że istoty te są rodzaju żeńskiego, zjawiają się w kilka godzin po narodzinach dziecka i określają jego przyszłość. Albańczycy z Ukrainy zachowali samo wierzenie, lecz w ich mitologicznym uniwersum istoty te są rodzaju męskiego. Są to, według miejscowych informatorów, trzej potężni, wysocy i silni czarni mężczyźni (tri burre qysh japin fatnë). Inny wariant tego wątku mówi, że mogą to być uczniowie Chrystusa, apostołowie i ich następcy.

Źródło:

Slavia Meridionalis; 2015, 15
1233-6173
2392-2400

Pojawia się w:

Slavia Meridionalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

O elementach gwarowych w siedemnastowiecznych nazwiskach z parafii Daleszyce
On dialectal elements in the 17th-century surnames from the Daleszyce parish

Autorzy:

Łojek, Agata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/3543946.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

anthroponymy
surnames
Kielce dialects
Daleszyce

Opis:

This article contains an analysis of 17th-century proto-names from the area of the Daleszyce parish (Świętokrzyskie voivodship, Kielce poviat) for the presence of phonetic dialectal characteristics. The research material was excerpted from the manuscripts of four parish registers (records of birth) written in Latin. The analysis showed that the examined anthroponymic material was a storage of various phonetic characteristics throughout the 17th c. The Daleszyce historical anthroponyms recorded typically Lesser Polish features (the shift from -ch to -k in the fi nal position), Masovian features (fluctuations in the ge : g’e, ke : k’e groups; hardening of l’), Masovian and Greater Polish features (fluctuations in the -ew-/-ow- groups), and general dialectal features (Masurian influences and the presence of prosthetic consonants). The analysed material contained also various manifestations of hypercorrection with respect to dialectal forms, such as e.g. the so-called szadzenie, removal of h- and j- in the initial position heard as forms with prothesis, secondary nasalisation of e in positions other than ones arising from the phonetic assimilation to the neighbouring nasal consonants. This article might fi ll, to an extent, the gap in the anthroponymic research on the Kielce region in the 17th c.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2023, 801, 2; 77-90
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Mussolini a dialekty. Polityka językowa okresu faszyzmu
Mussolini and the dialects. Language politics of the Fascist period

Autorzy:

Woźniakiewicz, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2117234.pdf

Data publikacji:

2018-12-30

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

language politics
fascism
Italian dialects

Opis:

The paper discusses the attitude of the Fascist regime in Italy towards the dialects, which in that period were still used in everyday communication by most Italians. It analyses the language politics in the field of education and mass media. A lot of attention has been paid to the teaching program “from dialect to language”, which was experimented with at schools in the twenties and subsequently abandoned as a result of a growing anti-dialect campaign. It also discusses the restrictions in the use of dialects in the press, radio and cinema. The emerging picture of the language policy of that period shows a transition from relative tolerance towards the use of dialects in public area in the twenties to a rising hostility and the fight against them conducted for the sake of ideological and political unification of Italy.

Źródło:

Białostockie Archiwum Językowe; 2018, 18; 301-313
1641-6961

Pojawia się w:

Białostockie Archiwum Językowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

About synonymy in dialects in the context of the general Polish language
W sprawie synonimii w gwarach – na tle polszczyzny ogólnej

Autorzy:

Sierociuk, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2007922.pdf

Data publikacji:

2020-12-15

Wydawca:

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Tematy:

dialect
idiolectal nature of vocabulary in dialects
vocabulary in dialects
synonymy in dialects
gwara
idiolektalność leksyki gwar
leksyka gwar
synonimia w gwarach

Opis:

This article presents the issue of synonymy in dialects. The phenomenon is viewed in a context of contemporary dialectal lexicographic descriptions and the abounding material excerpted from a corpus of a dialect spoken in a single village in Wielkopolska (Bukówiec Górny, Leszno county). If we agree that synonymy is a stylistic phenomenon, c h o i c e gains in importance as the prerequisite for a synonymic relation. The presented analyses indicate that a proper synonymic relation in dialects occurs only on the level of idiolects.
W artykule podejmowany jest problem funkcjonowania w gwarach synonimii. Zjawisko to rozpatrywane jest zarówno w kontekście współczesnych dialektalnych opisów leksykograficznych, jak i bogatego materiału wyekscerpowanego z korpusu gwary jednej wsi wielkopolskiej (Bukówiec Górny, pow. Leszno). Uznając synonimię za zjawisko stylistyczne, przyjmuje istotne znaczenie w y b o r u jako podstawowego warunku zaistnienie relacji synonimicznej. Przedstawione wyniki analiz wykazują, że o właściwej relacji synonimicznej w gwarach można mówić jedynie na poziomie idiolektalnym.

Źródło:

Gwary Dziś; 2020, 13; 215-226
1898-9276

Pojawia się w:

Gwary Dziś

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Polszczyzna kilku wsi z okolic Dociszek na tle polszczyzny północnokresowej

Autorzy:

Kozłowska-Duda, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676847.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Polish
peripheral dialect
Polish in Belarus
phonetics and phonology of dialects
morphology of dialects

Opis:

The Polish speech of several villages in the neighborhood of Doсishki compared with the north-eastern peripheral dialectThe scientific studies on the Polish language on the territory of the former Grand Duchy of Lithuania have focused mainly on specific regions and historical periods. Despite the large number of the recorded materials and their analyses, scientists were unable to establish joint research programs and perform regular investigations; they also failed to create a map of different settlements, so as to develop a holistic picture of the languages of the region. Today, it is difficult to compare the study results of dialectologists and other scholars, because there is no comprehensive analysis of the peripheral Polish dialects.The paper compares the features of the Polish dialect from the area of Docishki with Polish ethnic dialects, as well as with other eastern peripheral dialects. Some other phonetic and morphological features are characterized by the resulting substrate and linguistic contacts. The differences in the Polish dialect of Voronovo district in Belarus are also presented.The analysis of the material has yielded that the Polish speech in the neighbourhood of  Doсishki is closely related to the north-eastern peripheral dialects, known as polszczyzna kresowa ‘borderland Polish’. It is mostly characterized by the same features as the Polish language of the area around Vilnius (including a part of the present-day Belarus). However, certain features of the local Polish dialect in villages near Doсishki are not attested in the neighbouring towns, but they are present in a few remote areas, such as the Kaunas region and only a complete description of a dialect will enable linguists to detect such features. Польская речь нескольких деревень в окрестностях Дотишек на фоне северо-восточного периферийного диалектаИсследования польского языка на территории былого ВКЛ проводились до сих пор нерaвномерно как во времени, так и в пространстве. Несмотря на большое количество записанных и проанализированных материалов, учёным не удалось выработать совместных программ и методoлогии исследований, не получилось также разработать сетку населённых пунктов с целью представить в итоге целостную языковую картину региона. Сегодня трудно сопоставить результаты исследований диалектологов и других специалистов в связи с нехваткой комплексных анализов периферийных польских говоров. Автором сравниваются особенности польского говора с окрестностей Дотишек с польскими этническими говорами, а также другими восточными периферийными говорами; характеризуются некоторые фонетические и морфологические черты, обусловленные субстратом, а также языковыми контактами; сделана попытка показать различия в польской речи на территории Вороновщины на Беларуси. Как показывает анализ материала, польская речь в окрестностях Дотишек тесно вплетена в контекст северо-восточного периферийного диалекта, известного как „польшчызна крэсова”. Её характеризуют в основном те же особенности, что и польский язык исторической Виленщины (включая и часть современной Беларуси). Однако определённые языковые черты местного польского говора в расположенных вблизи Дотишек деревнях не были зафиксированы в соседних ареалах, зато известны на несколько отдалённой территории, напр. в районе Каунаса, и только полная характеристика языковой системы речи позволяет такие черты выявить.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

O pewnym szczególe z wilamowskiej fonetyki – próba analizy w kontekście arealnym

Autorzy:

Żak, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678975.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

areal phonetics
Wymysorys
lateral consonants
velarized [ɫ]
glide [w]
Polish language
Polish dialects
German dialects

Opis:

On a Certain Phonetic Feature of Wymysorys: An Analysis of Areal AspectsIn Wymysorys, also known as Vilamovicean (a Germanic language spoken in Wilamowice, a small town in the south of Poland), velarized laterals [ɫ] have turned into [w]. This shift is characteristic of some Polish and German dialects, although in the latter it only occurs under certain conditions. Since Wymysorys displays a strong influence of Polish in many other respects, this change is more likely to have stemmed from contact with Polish.O pewnym szczególe z wilamowskiej fonetyki – próba analizy w kontekście arealnymW wilamowskim welaryzowane [ɫ] (kontynuant średnio-wysoko-niemieckiego l) przeszło w glajd [w]. Zmiana ta charakterystyczna jest dla różnych języków Europy, w tym dla polszczyzny i niektórych dialektów niemieckich (w tych ostatnich jednak zachodzi jedynie w pewnych warunkach). Silny wpływ polskiego na wilamowski (obserwowany nie tylko w fonetyce) uprawnia do stwierdzenia, iż omawiana zmiana jest wynikiem oddziaływania polszczyzny i dokonała się w ostatnim pokoleniu użytkowników wilamowszczyzny.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Wpływ form dialektalnych na angielszczyznę ogólną

Autorzy:

Zarzycki, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/683936.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

linguistics
dialects
slang words and phrases

Opis:

The Influence of British Regional Dialects on Standard English This paper is a short summary of the study of British accents and dialects over the last fifty years. The British achievements in this field are comparable to those in the United States. The aim of this article is also to present the Polish reader with differences that occur between local dialects and Standard English of the United Kingdom. I would also like to estimate the current state of research within dialects in the UK. The English language is all rich in slang words and phrases. This can be especially seen when analyzing everyday language of the average Londoner. Although England is a comparatively small country, the amount of dialects and regional variations is undoubtedly very diverse in the English-speaking world.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2013, 047
0208-6077
2450-0119

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Репрезентация культуры в бытовой лексике (на материале тематической группы «Одежда» в севернорусских говорах)
The representation of culture in the household vocabulary (based on the material of the theme group “clothes” of the Northern Russian dialects)

Autorzy:

Крылова (Krylova), Oльга (Olga)

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/968118.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

semantics
Russian dialects
culture
household vocabulary

Opis:

Dialectal material, as it is widely known, is a concentration of archaic elements, in the best way reflecting the features of traditional culture of the Russian people, their consciousness and self-consciousness. In this connection, and also taking into account the modern state of Russian dialects, characterized by gradual extinction and loss of many archaic elements, research of dialectal language (especially in its local varieties) as a source of information about condensation of people’s cultural experience acquire a special meaning today. A suit as one of the components of national culture exposes and reflects normative, utilitarian, aesthetic, morally-ethical, regional, functional, ethnic and other traditions which are historically and socially determined. The traditional dress of peasants of the Russian North is considered in the paper.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2011, 07; 63-70
1731-8025
2353-9623

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Język romani – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Społeczne i kulturowe aspekty romskiej mowy, ze szczególnym uwzględnieniem dialektu szczepu Polska Roma
The romani language- past, presence and future. Social and cultural aspects of Gypsy language with particular attention to Polska Roma dialect

Autorzy:

Szczygielska, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/952131.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Gypsies
romani language
culture
Gypsies dialects

Opis:

The history of the Gypsies concentrate on the research of their language because the language itself gives proof of their Indian origin. Scientists compared romani dialects with Sanscrit and New Indo-Aryan languages, which let them acknowledge that the Gypsies probably come from India. They left India in 10th century for unknown reasons. The romani language has been an oral language despite many trials to codify it. It has gone through a basic evolutionary way of being formed spontaneously by people. Nowadays, a lack of langauge standards and loanwords cause a problem for the Gypsies all over the world to communicate. However, whole Gypsy`s culture, including a language, is a mosaic of different cultures met on their century-old journey. The romani language illustrates routes of Gypsies migration and outer influences. Comminucation in the romani let the Gypsy save their tradition, sustain group identity and strengthen inner solidarity. The language is for them a certain code, known and used almost exclusively by the Gypsies. Although it is not single and common for all their speakers, it plays a linking role.

Źródło:

Pogranicze. Studia Społeczne; 2018, 32; 182-189
1230-2392

Pojawia się w:

Pogranicze. Studia Społeczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Focus Construction in Èkìtì and Oǹdó Dialects of Yorùbá: A Dialectological Perspective

Autorzy:

Akintoye, Oluwole Samuel
Owoyele, Oluwasegun Joseph

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1177780.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Przedsiębiorstwo Wydawnictw Naukowych Darwin / Scientific Publishing House DARWIN

Tematy:

Coding
Construction
Dialects
Focus
Prominence
Sentence

Opis:

Focus Construction in Yoruba language and its dialects has attracted the attention of many Yoruba scholars. But to the best of our knowledge, none has investigated this phenomenon in Èkìtì and Oǹdó dialects. This forms the focus of this paper. The data collection relies on the informants who are native speakers of the two dialects. They are between ages 60 to 80 and they have spent almost their life-times in the selected dialect communities. Descriptive approach is adopted for the discussion. Findings reveal that although, the two dialects belong to different Yoruba major groups; Central Yoruba and Southeast Yoruba, there are some similarities and differences in the syntax of the two dialects. These similarities and differences can mostly be reflected on their focus constructions. The concern of this paper is to consider the similarities and differences between the focus constructions in the two dialects.

Źródło:

World Scientific News; 2018, 100; 213-232
2392-2192

Pojawia się w:

World Scientific News

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

O słowniczku wyrazów ludowych Antoniego Wagi
On the glossary of Antoni Wagas folk words

Autorzy:

Nowowiejski, Bogusław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2118339.pdf

Data publikacji:

2014-12-30

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

folk dialects
North-Eastern Poland
dictionaries

Opis:

The article contains the characteristics of one the nineteenth century sources of "Słownik gwar polskich" [Dictionary of Polish Dialects] by Jan Karłowicz, i.e., the dictionary written by Antoni Waga titled "Abecadłowy spis wyrazów ludowego języka w okolicach Łomży, Wizny i przyległych" [Alphabetic List of Words of Folk Language from Łomża, Wizna and the neighborhood] published in the second volume of a scientific journal “Warsaw Library” for 1860.

Źródło:

Białostockie Archiwum Językowe; 2014, 14; 81-98
1641-6961

Pojawia się w:

Białostockie Archiwum Językowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Rec.: Maciej Rak, Kazimierz Sikora (red.), "Słowiańska frazeologia gwarowa", Księgarnia Akademicka, Kraków 2016, 277 ss.

Autorzy:

Głuszkowski, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678729.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

dialectal phraseology
Slavonic dialects
proverbs
review

Opis:

Review: Maciej Rak, Kazimierz Sikora (eds.), Słowiańska frazeologia gwarowa, Księgarnia Akademicka, Kraków 2016, 277 pp.The article is a review of a collective volume devoted to various aspects of Slavic dialectal phraseology and paremiology. The work, edited by M. Rak and K. Sikora, contains both general theoretical studies and results of more detailed research. Rec.: Maciej Rak, Kazimierz Sikora (red.), Słowiańska frazeologia gwarowa, Księgarnia Akademicka, Kraków 2016, 277 ss.Artykuł stanowi recenzję pracy zbiorowej poruszającej różnorodne aspekty słowiańskiej frazeologii i paremiologii gwarowej. Praca pod redakcją M. Raka i K. Sikory zawiera zarówno ogólne rozważania teoretyczne, jak i wyniki bardziej szczegółowych badań.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2018, 53
2392-2435
0081-7090

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Nad pierwszym tomem atlasu leksykalnego ludowych gwar rosyjskich
On the first volume of the lexical atlas of the Russian folk dialects

Autorzy:

Waniakowa, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375733.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

areal linguistics
dialects
lexical atlas
dialectal vocabulary
Russian dialects
dialekty
atlas leksykalne
słownictwo dialektalne
dialekty rosyjskie

Opis:

The text is an overview of the first volume of the lexical atlas of the Russian folk dialects. It presents modern cartographic methods used in the volume and types of maps contained therein. In order to better present the volume, one exemplary map is analysed, indicating its advantages and drawbacks. In conclusion the richness of the Russian dialectal lexical material, which was precisely geographically located, is stressed. This is the biggest merit of the atlas.

Źródło:

Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 198-208
0080-3588

Pojawia się w:

Rocznik Slawistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

The Vowel System of Podhale Goralian

Autorzy:

Rubach, Jerzy
Łuszczek, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1026701.pdf

Data publikacji:

2019-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Optimality Theory
Podhale Goralian
phonology
Polish dialects

Opis:

This paper is a report on the phonological research done in the past two years investigating Podhale Goralian. The data are drawn from our informants in Dzianisz. The paper establishes the system of surface contrasts in Goralian and identifies instances of complementary distribution. It is claimed that the renowned Podhale Archaism is no longer represented by the vowel [i]. Rather, the vowel has retracted to the central vowel [ɨ]. The original [ɨ], on the other hand, has lowered and fronted and is now best regarded as tense [e]. These transitions of vowels pose challenges for a phonological analysis. A sample of such analysis (Final Tensing) is shown in the framework of Optimality Theory.

Źródło:

Research in Language; 2019, 17, 2; 105-126
1731-7533

Pojawia się w:

Research in Language

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

МОРФОНОЛОГИЧЕСКИЕ МОДЕЛИ НОМИНАТИВНОЙ ДЕРИВАЦИИ (К ПРОБЛЕМЕ ФУНКЦИЙ ДЕРИВАЦИОННОЙ МОРФОНОЛОГИИ РУССКОГО ЯЗЫКА)
Morphonological Models of the Nominative Derivation (the Functional Aspect of Derivative Morphonology of the Russian Language)

Autorzy:

Antipov, Aleksandr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/444736.pdf

Data publikacji:

2008-12-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

derivative morphonology
semiotic functions
categorization
Russian dialects

Opis:

The article is devoted to study the semiotic aspect of the Russian derivative morphonology. The dynamics and perspectives of this functional aspect are shown in connection with the nomina- tive categorization on the example of the Russian dialectal morphonology.

Źródło:

Acta Neophilologica; 2008, X; 21-30
1509-1619

Pojawia się w:

Acta Neophilologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Wpływy składniowe gwar kaszubskich na lokalną mówioną polszczyznę

Autorzy:

Makurat, Hanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678965.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

language interferences
linguistic influences
Kashubian dialects
syntax

Opis:

Syntactic influences of Kashubian dialects on local Polish speechThis article is the result of field research conducted in the Kashubian language area. The analysis of the Polish texts acquired during the research showed that on the syntactic plane there is an interference of the Kashubian dialects in the Polish language. As a result of the Kashubian dialects’ impact on spoken Polish, the following phenomena were revealed in the informants’ statements: changes in verb government, the use of prepositions characteristic of Kashubian, and the influence of Kashubian-specificuse of conjunction indicators. However, it is uncertain whether the use of genetivus partitivus, the frequent repetition of the subject, and the frequent use of the attributive expressed by an indicating pronoun, can be considered as interferences of Kashubian dialects in the Polish language because these features are also characteristic of everyday Polish. Wpływy składniowe gwar kaszubskich na lokalną mówioną polszczyznęNiniejszy artykuł jest wynikiem badań terenowych przeprowadzonych na kaszubskim obszarze językowym. Analiza uzyskanych w wyniku badań tekstów polskojęzycznych wykazała interferencje gwar kaszubskich w polszczyźnie na płaszczyźnie składniowej. W wyniku wpływu gwar kaszubskich na mówiony język polski w wypowiedziach informatorów odnotowano zmiany w zakresie rekcji czasownika, wpływy w zakresie właściwego kaszubszczyźnie użycia przyimków oraz wpływy w zakresie użycia wskaźników zespolenia. Niepewne jest natomiast, czy za interferencje gwar kaszubskich w polszczyźnie można uznać użycie dopełniacza cząstkowego, częste powtarzanie podmiotu i częste użycie przydawki wyrażonej zaimkiem wskazującym, właściwości te charakterystyczne są bowiem również dla potocznej polszczyzny.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2015, 50
2392-2435
0081-7090

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Irena Maryniakowa, Dorota K. Rembiszewska, Janusz Siatkowski, Różnojęzyczne słownictwo gwarowe Podlasia, Suwalszczyzny i północno-wschodniego Mazowsza, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2014, 476 ss.

Autorzy:

Głuszkowski, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676581.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

dialects
Podlaskie voivodship
language contact
multilingual dictionary

Opis:

Review The monograph Różnojęzyczne słownictwo gwarowe Podlasia, Suwalszczyzny i północno-wschodniego Mazowsza is a result of an innovative, holistic approach in lexicography. The authors are not interested in separate languages, but in a specified linguistic area as a whole. The contact of Polish, Lithuanian and Eastern-Slavonic dialects in North East Poland lasts several centuries and it is impossible to set the borders between these codes. Thus, the holistic approach is the best theoretical solution in question. Recenzja Opracowanie Różnojęzyczne słownictwo gwarowe Podlasia, Suwalszczyzny i północno-wschodniego Mazowsza jest efektem nowatorskiego, kompleksowego podejścia badawczego w leksykografii. Przedmiotem badań nie są poszczególne systemy językowe, lecz pewien obszar językowy jako całość. Wielowiekowy kontakt gwar polskich, wschodniosłowiańskich i litewskich na terenach północno-wschodniej Polski uniemożliwia jednoznaczne określenie ich granic, w związku z czym ujęcie holistyczne jest ze wszech miar uzasadnione.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2015, 39
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Baltu valodu atlants. Leksika 1: Flora, red. D. Mikulėnienė, A. Stafecka, Vilnius: Lietuvių kalbos institutas, Latvijas universitātes Latviešu valodas institūts, 2013, 568 ss.

Autorzy:

Jankowiak, Mirosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676595.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Baltic languages and dialects
lexicon
dialectal atlases

Opis:

ReviewThis text is a review of the work entitled Baltu valodu atlants. Leksika 1: Flora (Eng. Atlas of the Baltic Languages. Lexis 1: Flora), published in Vilnius in 2013.The publication was prepared by linguists from the Institute of Latvian Language and the Institute of Lithuanian Language. The Atlas presents vocabulary from the second part of the 20th century on the territory of Latvia and Lithuania and partly of Belarus and Poland. The authors prepared 46 maps and descriptions of 26 words (connected with flora), which showed different phonetic variants of derivatives, linguistic parallels between the Latvian and Lithuanian dialects (lexical, semantic, geographical) and common Slavic-Baltic zone of interference. RecenzjaTekst jest recenzją pracy Baltu valodu atlants. Leksika 1: Flora, ktora została wydana w Wilnie w 2013 r. Publikację opracowali litewscy i łotewscy lingwiści z Instytutu Języka Litewskiego Akademii Nauk Litwy i Instytutu Języka Łotewskiego Uniwersytetu Łotewskiego w Rydze. W Atlasie zaprezentowano słownictwo z drugiej połowy XX w., funkcjonujące na obszarze Litwy, Łotwy a także częściowo Białorusi i Polski. Autorzy przedstawili 46 map i zaprezentowali opisy 26 nazw związanych z florą, ukazujących ich różne warianty fonetyczne oraz językowe paralele pomiędzy dialektami litewskimi i łotewskimi (leksykalne, semantyczne, geograficzne) oraz wspólną słowiańsko-bałtycką strefę kontaktów językowych.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2015, 39
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Szlakiem białoruskich Poleszuków (raport z badań terenowych)

Autorzy:

Jankowiak, Mirosław
Grajewski, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676947.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Polesia
Poleszuks
dialects of Polesia
Belorussian dialectology

Opis:

Tracing the Belorussian Poleszuks (a report on field research)The present article is a report on field research conducted in summer 2010 in order to collect dialectological material. 13 localities were researched altogether: Pinsk and 11 villages of the Pinsk district and one village of the Stolin district. During the interviews the following topics were discussed: the language situation in the village, issues of national identity, visions of Polesia and Poleszuks, traditions and customs, issues of confession, attitude towards the process of draining bogs or image of Poland and Poles. Belorussian linguists (e.g. A. Krywicki) take note of the fact that Polesia, despite frequent dialectological research, has not been described accurately enough by linguists. The rich material collected showed not only well-preserved dialects of Polesia of Ukrainian basis (slight influence mainly of the Russian language can be observed with people of the oldest generation) but also strong though disappearing spiritual and material culture of the inhabitants of Polesia. По следам белорусских полешуков (отчёт по итогам полевых исследований) Настоящая статья является рапортом полевых исследований, проведённых летом 2010 г. с целью сбора диалектологического материала. Исследование охватило 13 населённых пунктов – город Пинск, 11 деревень Пинского района и одну деревню Столинского района Брестской области Беларуси. В интервью затрагивались следующие темы: языковая ситуация в деревне, вопросы национального самосознания, образы Полесья и полешуков, традиции и обычаи, вопросы вероисповедания, отношение к процессу мелиорации, а также образ Польши и поляков. Белорусские филологи (напр. А. Кривицкий) обращают внимание на то, что несмотря на многочисленные диалектологические исследования, Полесье остаётся территорией, которая всё ещё недостаточно подробно описана языковедами. Собранный обширный материал показал не только хорошо сохранившиеся полесские диалекты с украинской основой (среди респондентов старшего поколения видны незначительные влияния в основном русского языка), но и до сих пор сильную, хотя и угасающую духовную и материальную культуру полешуков.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Zapożyczenia litewskie oznaczające skłonności i stany człowieka oraz sposoby wyrażania czułości lub niechęci (na materiale gwar polskich na Litwie)

Autorzy:

Rutkowska, Krystyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676968.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowing
Lithuanisms

Opis:

Lithuanian borrowings denoting human states, dispositions and the ways of expressing frankness and unwillingness (based on the material of Polish dialects in Lithuania)The present article is a continuation of the previous studies (Rutkowska, 2009, 2010) dedicated to Lithuanian borrowings. Two previous articles have been related to human appearance and mental characteristics. The subject of the present article is Lithuanian borrowings which describe specific human dispositions and mental states, as well as the usage of epithets and the ways of addressing other people (terms of endearment). The lexical material of the article and vocabulary analyzed previously allows to state that the words referring to man make up a group of fairly large vocabulary of Lithuanian origin. It has been observed that words of such semantic categories as agriculture, weaving, fishery, construction are characterized nowadays as archaic because of the disappearance of a particular type of folk culture and changes in the field of rural activities. However, different ways of describing a person are still present in various dialect areas. A varying degree of adaptation of borrowed lexemes suggests that the penetration of such lexemes was a continuous process, which lasted throughout the period of the contact of Polish and Lithuanian dialects, and this process is continuing at the present day. The reason for the linguistic behavior of this type of Lithuanian words in Polish dialects is semantic capacity and expressiveness of these lexemes. Литуанизмы, обозначающие состояния и склонности человека, а также способы выражения им нежности или пренебрежения (на материале польских говоров в Литве)Данная статья является продолжением предыдущих исследований, посвященных заимствованиям из литовского языка, характеризующим человека (Rutkowska, 2009, 2010). Две предыдущих статьи были посвящены анализу лексики, определяющей внешний облик и черты характера человека. Предметом исследования в данной статье являются слова, связанные с типичными склонностями человека, а также афектонимы и прозвища. Лексика, представленная в трех очередных статьях, свидетельствует о многочисленности заимствований данной лексико-семантической группы и ее продуктивности. Если слова, принадлежащие к таким семантическим категориям, как земледелие, ткачество, строительство, характеризуются архаичностью в силу перемен, происходящих в сельскохозяйственной сфере жизни, то названия, определяющие человека, и в дальнейшем употребляются на разных диалектных ареалах Литвы. Различная степень адаптации данных лексем свидетельствует о том, что процесс проникновения заимствованной лексики был длительным и существовал на протяжениии всего периода контактирования польских и литовских говоров, активно подолжается и в настоящее время. Причиной сохранения в польских говорах данной лексики является ее антропоцентризм, семантическая наполненность и экспрессивность.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Zapożyczenia litewskie dotyczące charakteru i zachowań człowieka (na materiale gwar polskich na Litwie)

Autorzy:

Rutkowska, Krystyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676373.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowings
Lithuanisms

Opis:

Lithuanian loanwords describing human character and behaviour (based on the material of Polish dialects in Lithuania) The aim of the present article is to describe the vocabulary of Lithuanian origin that correlates with an individual’s psychology. The major attention in the article is given to the function of this lexical group in the present-day Polish dialects, as well as to the changes, which took place in the semantic structure of the borrowings in comparison to the original expressions. In this connection, the area of the usage of corresponding lexemes in Lithuanian dialects has been established, their semantic structure analysed, and stylistic marking regarded. Most of the analyzed material has been chosen from my personal collection of Lithuanisms, and it contains vocabulary used in various dialect regions of Lithuania. The Lithuanisms discussed in the article correlate to such individual’s qualities as loquacity, proneness to complain, moan, wail, frivolity, slowness, negligence, slyness and foolishness. Заимствования из литовского языка обозначающие черты характера человека и типичные для него способы поведения (на материале польских говоров в Литве)В статье рассматривается группа лексики литовского происхождения связанная с психической сферой жизни человека. Основное внимание обращено на способ функционирования заимствованных лексических единиц в польских говорах и на те семантические сдвиги, которые произошли в смысловой структуре заимствований по сравнению со словами-источниками. В связи с этим определена сфера употребления соответсвующих лексем-прототипов в литовских говорах, пpoанализирован их семантический объем, учтена стилистическая окраска. Основой исследования является диалектная лексика, собранная автором на различных польскоязычных ареалах Литвы. Анализируемая в статье заимствования касаются таких характерных для человека черт, как: болтливость, сварливость, плаксивость, легкомыслие, медлительность, нерасторопность, хитрость и смекалистость.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

The terms for ‘woodpecker’ in the dialects of the Slavic languages
Називите за ‘клукајдрвец’ во словенските дијалекти: според материјалите на ОЛА

Autorzy:

Јанкулоски, Давор

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2084824.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

woodpecker
Slavic languages
dialects
geographical distribution
etymology

Opis:

In this article, the author analyzes the terms for ‘woodpecker’ in the dialects of the Slavic languages, using the materials of the General Slavic Linguistic Atlas (OLA). The analysis contains two parts: the fi rst refers to the geographical distribution of the terms for ‘woodpecker’ in the Slavic-speaking area according to the stations covered by the OLA – about 850 settlements in the Slavic-speaking territory; the second part includes etymological and semantic analysis of the individual terms. From the analysis, it can be concluded that there is a great lexical diversity of these terms in the dialects of the Slavic languages, although the term dětьlъ is dominant in the Slavic-speaking area. Lexical diversity largely depended on the surrounding. Other factors, such as the contacts with other linguistic populations, infl uenced too. Recognizing the origin of the individual terms, we can establish that the forms are most often processed by onomatopoeia. But apart from the audacious perception, the motives for naming the woodpecker arose from the visual perception – the color of the feather, as well as the abilities characteristic of this kind of bird.

Źródło:

Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 39-47
0080-3588

Pojawia się w:

Rocznik Slawistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Galanty i galancie jako leksykalne wykładniki stopnia natężenia cechy w gwarach i polszczyźnie ogólnej
Galanty and galancie as lexical exponents of the intensifi cation degree of a characteristic in dialects and general Polish

Autorzy:

Jaros, Irena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1680307.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

lexicology
dialectology
dialects
colloquial Polish language
regionalisms

Opis:

The author presents the functions of the lexical exponents of gradations with a dialectal origin, namely of: the adjective galanty and the averbs galancie, galancio, galanto in the colloquial Polish language and Polish dialects. Based on dialectal and general Polish data coming from published works (dictionaries, atlases, dialectal monographs) and unpublished collections of vocabulary, she discusses their gradational meanings falling into three semantic categories: sufficiency (e.g. galancie osób pojechało (‘quite many’ people have gone)), completeness (e.g. zupa galanta (‘quite a good’ soup)), and intensity (e.g. galancie wąski (a ‘very’ narrow)). The identifi cation of the meanings of the discussed forms as exponents of the intensity of a characteristic is, in most cases, conditioned on the context. They express various values of many gradational characteristics which are extracted while being actualised in a sentence. Due to their limited distribution (mainly Greater Poland, Kuyavia, Łęczyce and Sieradz Land, northern Lesser Poland, Masovia, Chełmno and Dobrzyń Land) and presence in the colloquial Polish language, the discussed forms can be classified as regionalisms with a dialectal origin.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2020, 779, 10; 77-87
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

O współpracy zespołu Pracowni Filologii Białoruskiej IS PAN z prof. Władysławem Kuraszkiewiczem w zakresie badania gwar
About cooperation of the team of Byelorussian Philology of the Institute of Slavistic Studies of Polish Academy of Sciences with the Professor Władysław Kuraszkiewicz in the sphere of investigations of dialects

Autorzy:

Kondratiuk, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1044674.pdf

Data publikacji:

2018-08-28

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

atlas
Byelorussian
Russian
dialects
investigations
review
research
studies

Opis:

The article shows the role of Prof. Władysław Kuraszkiewicz in creating and developing Byelorussian investigations in Poland after World War II. In the interwar period he investigated Russian dialects in Podlasie, Polesie and Helm Regions. In 1937 he was the first to collect rich dialectae materials in 70 villages between the Bug and the Narew Rivers, which he published in 1939 The Outline of east-slavonic dialectology with examples of dialectal texts, and edition, Warsaw 1963, made him famous. Prof. Kuraszkiewicz was the reviewer of the first three volumes of the Atlas of East Slavonic Dialects of Bialystok Region (Wrocław 1980–1993). Before 1985 he initiated the investigations of the Atlas of East Slavonic Dialects of the Bug River Region, carried out by to teams: the Institute of Slavistic Studies in Warsaw and the Institute of Slavistic Studies UMCS in Lublin. He also contributed to the development of scientific personnel. He promoted and reviewed the doctor`s and assistant-professor research. He supported the development of Byelorussian studies and set up “International Association of Byelorussists and Polish Byelorussists Society”.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 1; 241-251
1233-8672
2450-4939

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Dawne słowniczki gwarowe jako źródło do historii języka
Old Dialectal Dictionaries as a Source of the History of the Language

Autorzy:

Nowowiejski, Bogusław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1045234.pdf

Data publikacji:

2015-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

history of the Polish language
folk dialects
dictionaries

Opis:

Monolingual dictionaries of Polish as well as the old translation dictionaries which until the 19th century also fulfilled the function (in compliance with the intention of their authors) of general Polish dictionaries are traditionally regarded as fundamental sources of the history of the Polish language, especially its development and lexical resources. The collections of folk vocabulary which—more or less professionally—were narrowly used in the papers concerning the past periods of the Polish language aroused poor interest on the part of the historians of language. The article contends that small dialectal dictionaries should be treated equally with other sources of the history of the Polish language, especially lexicographical ones, for they provide a very interesting material for analysis and interpretation, not only linguistic.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 1; 169-184
1233-8672
2450-4939

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

O rozwoju polskich dialektów
About the Development of Polish Dialects

Autorzy:

Wyderka, Bogusław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1045404.pdf

Data publikacji:

2014-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

dialects
systemic distance
functional development
post-dialectal forms

Opis:

The article deals with a phenomenon of the evolution of dialects. With respect to traditional dialects, the new post-dialectal formations are characterized not so much by the systemic changes but rather by the functional and pragmatic ones; thus, in their defining, those phenomena should be considered. The first change that had occurred in the original phase of the creation of the Polish ethnical language, under the influence of the dominating variation (i.e., culturally supreme), was the change of the hierarchies of inflexion in the diasystem of the national language, from a horizontal organization (equivalent dialects) into hierarchical one (dominating literary language and functionally limited, socially influenced folk dialects). The fundamental alterations occurred as late as the second half of the 20th century. The first communication breakthrough took place after World War II as a result of migrations of people and civilizational transformations. This brought about changes that were called linguistic integration. There formed interdialects – nowadays, the forms dominating in Polish rural areas. The second communication breakthrough began in 1990s and was a result of changes of the systems of government, globalization and rapid civilizational advances. At that time, there occurred the development of dialects which went beyond their defined framework. In Polish linguistic area there form post-dialectal formations of regiolects of Kurpie, Podhale and Silesia, which systemically stem from dialects. Such phenomena can be termed as the emancipation of dialects. They are the expression of a modern regional identity being under construction.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 2; 103-113
1233-8672
2450-4939

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Karaim letters of Jehoszafat Kapłanowski. II. Linguistic analysis

Autorzy:

Németh, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/634581.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Karaim dialects, Karaim morphology, irregular morphologic categories, graphemics

Opis:

In the first part of this study (Németh 2013a) a critical edition of two Karaim letters is presented. They were sent in 1868 from Odessa to addressees living Lutsk by a citizen born in Trakai. This paper (the second part of the study) contains a detailed linguistic analysis of the letters. Special attention is paid to the dialectal affiliation of the manuscripts’ linguistic material, to interdialectal contacts and to the irregularities recorded.

Źródło:

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 130, 3
2083-4624

Pojawia się w:

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Кореляцiя за дзвiнкiстю/ глухiстю у консонантизмi українських надсянських говiрок
Correlation of voiced and voicelless consonants in the Ukrainian dialects over the territory o f river San

Autorzy:

Kołodyńska, Tatiana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/481319.pdf

Data publikacji:

2012-12-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Correlation of voiced and voicelless the Ukrainian dialects

Opis:

The article discusses issues concerning consonantism in the Ukrainian dialects over the territory of river San In Poland. Detailed analysys was put on the theme of correlation of consonant system in the end position of prefix, middle of the word, end of the word and the liaison position before voiced and voiceless consonants. Voiced and voiceless correlation occurs in many south-western Ukrainian dialects and also in analyzed dialects over the territory of river San. The most characteristic feature of dialects over territory of river San is the less of consonant voicing which is supported by the influence of Polish language. Therefore, there are phonemes tha thave no counterparts correlation so they are not forming a binary pair.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2012, 1, XVII; 235-241
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Janusz Rieger, Słownictwo polszczyzny gwarowej na Brasławszczyźnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2014, 459 ss.

Autorzy:

Głuszkowski, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/676526.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

lexis
bilingualism
Polish language
dialects
dictionary
Braslav region

Opis:

ReviewReview on Janusz Rieger’s Słownictwo polszczyzny gwarowej na Brasławszczyźnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2014, 459 ss. The given work characterizes Polish dialectal lexis including foreign influence in the Brasław region. In the review Rieger’s work was compared with other publications on the given topic, as well as the content was analyzed. RecenzjaRecenzja opracowania Janusza Riegera, Słownictwo polszczyzny gwarowej na Brasławszczyźnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2014, 459 ss. Praca przedstawia polską leksykę gwarową w regionie brasławskim wraz z obcymi wpływami. W recenzji dokonano porównania z innymi pracami na temat słownictwa danego obszaru i dokonano omówienia treści.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2016, 40
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Wielość gwar śląskich źródłem bogactwa regionu
The high number of Silesian dialects as a source of abundance in the region

Autorzy:

Nowakowska-Kempna, Iwona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/3543942.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Towarzystwo Kultury Języka

Tematy:

dialectology
Silesian dialects
Southern Borderlands dialect
language usage

Opis:

The diversity of the contemporary Silesian dialects corresponds to the division adopted by K. Nitsch (1960), apart from the non-existence of the Lach dialects that are extinct in this area. However, the dialects present in Silesia have become richer by the Southern Borderlands dialect, which is used mainly by repatriates living in villages (and small towns) in the area stretching from the Katowice to the Wrocław regions. The linguistic analysis of a given dialect is still determined based on the inhabitants’ speech, that is relying on the usage and function criterion. This opens the prospect of studying language by means of the paradigms applying the usage-based models of language, such as cognitivism, sociolinguistics, and dialectology. The most commonly used variation of Polish is mixed, where the dialect intertwines with the general language and which is characterised by stylistic diversity (e.g. the colloquial and scientific styles); hence, the application of language usage-based paradigms, which enable the presentation of language in sociocultural processes (e.g. dromology, mediamorphosis, and glocalisation, i.e. globalisation and localisation combined) is important in the research of this kind. When determining dialectal characteristics, E. Rosch’s prototype theory is also useful, as it permits the detection of canonical (prototypical) features of a given dialect, usually phonetic ones, which allow its distinction from another dialect by criteria. This is because the traditional division of Silesian dialects has undergone certain transformations concerned with a shift of Silesian dialects’ influences with respect to Lesser and Greater Polish ones, expansion of the mixed area at the borderline between dialects, establishment of mixed Polish, and reduction of the number of people speaking a dialect only. The diversity of dialects as a prestigious variation of Polish in Silesia attests to the abundance of regional experiences of the lands and requires a further holistic research of the language transformations occurring in Silesia.

Źródło:

Poradnik Językowy; 2023, 801, 2; 20-37
0551-5343

Pojawia się w:

Poradnik Językowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Opozycja */u/ : */uː/ w gwarze Jastarni
The contrast between */u/ and */uː/ in the Kashubian dialect of Jastarnia

Autorzy:

Jocz, Lechosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/776878.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Kashubian language
Kashubian dialects
phonetics
phonology
vowel system

Opis:

The paper is devoted to the reflexes of the old contrast between */u/ and */uː/after labials and velars and in a front position in a word in the Kashubian dialect spoken in Jastarnia. According to descriptions from the late 19th century and the early 20th century, the contrast was preserved at the beginning of a word and in the middle of a word as contrasted with the quantity and quality (with a probable weakening of the first component of the contrast): [u̯ɘ̟] : [u(ː)]. At the end of the word, the contrast was weak and disappeared. According to sources from the mid-20th century, the contrast has been entirely lost in all the positions and [u̯ɘ̟] and [u] are merely free variants of one phoneme /u/. However, an analysis of contemporary material shows clearly that the old contrast was preserved word-initially and word-internally with some cases of simple morphological levelling. Two phonemes, /ʉ/ and /u/, need to be assumed. The current system is strongly correlated with a system documented in the oldest descriptions and could not develop secondarily from a hypothetical system which would merge */u/ and */uː/ to any extent exceeding a free variation in some forms while morphological levelling took place. It seems that the conclusions offered in the publications from the mid-20th century (refuting the existence of the contrast) had an irrational (personal and maybe national) background.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2018, 75/1; 41-72
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

A North-Western Karaim manuscript found in Lutsk – a case of dialect mingling?

Autorzy:

Németh, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/634390.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Karaim dialects, critical edition, dialect mingling, dialectal affiliation

Opis:

The question of dialect mingling in Karaim has been raised by several authors. We know that there was continual contact between members of most Karaim communities during at least the last three centuries, but we know little about the intensity of the discussed phenomenon. Manuscripts reflecting the spoken language serve as our only source of knowledge. One must, however, be careful when editing them since not every manuscript that contains linguistic material referring to more than one Karaim dialect is to be treated as proof of dialect mingling. The present paper presents a critical edition of a Karaim manuscript written in 1868 which contains both north- and south-western elements, and aims to answer the question whether this document can be treated as a relevant example of dialect mingling.

Źródło:

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 129, 2
2083-4624

Pojawia się w:

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

A different look at the Lutsk Karaim sound system (from the second half of the 19th century on)

Autorzy:

Németh, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/634663.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Lutsk Karaim
Karaim phonetics and phonology
Ukrainian dialects

Opis:

After endeavouring to examine the grammatical descriptions published in the literature to date and to reconstruct the sound system of the south-western dialect of Karaim as it was presented in the literature, it can certainly be concluded that the matter is far from clear. This is for the simple reason that these works contradict each other at various points. The reason for such discrepancies should be sought in the historical and linguistic backgrounds of the two main centres of the south-western Karaim population, i.e. Lutsk and Halich. Even though these two centres were always in close communication with one another, and the language that was spoken in them originates beyond any doubt from one common root, they remained for centuries under slightly different linguistic influences as a result of the Slavonic languages surrounding them. The present paper aims to present and, where possible, clarify the differences which follow from the studies on the Karaim sound system we have at our disposal. An attempt is also made to identify some differences between the Lutsk and Halich subdialects of south-western Karaim, and explain their origin. Since the grammatical descriptions we are dealing with here and the written sources we are able to work with concern the end of the first half of the 19th century at the earliest, the time scale of our interest is limited to the second half of the 19th and the first four decades of the 20th century.

Źródło:

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2011, 128
2083-4624

Pojawia się w:

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Latvian dialects in the 21st century: old and new borders
Dialekty łotewskie w wieku XXI: stare i nowe granice

Autorzy:

Stafecka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/967636.pdf

Data publikacji:

2015-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

dialectology
sociolinguistics
Latvian dialects
dialektologia
socjolingwistyka
dialekty łotewskie

Opis:

Although historical regional dialects are still relatively well preserved in Latvia, nowadays one can no longer speak of dialects and sub-dialects in the traditional sense because, due to changes of administrative borders, the traditional sub-dialects are subject to attrition and gradual loss. In particular, the contact zone of Central and High Latvian dialect has changed markedly. The border of High Latvian dialect has moved to the east. Since 2013, a project “Latvian Dialects in the 21st Century: a Sociolinguistic Aspect” is being carried out in order to gain an insight into contemporary Latvian dialect situation, analyzing at least three sub-dialects in each dialect. However, we can speak of dialect borders in another aspect. For instance, the borders between the preservation of dialectal features and the impact of standard language, as well as the borders of maintenance of sub-dialectal feature among the speakers of different age groups. Attention is also paid to the use of sub-dialects in central and peripheral parts of territories. The first research results showed that people who live further from the centre use the sub-dialect more often – especially in communication with family members (including the younger generation), relatives and neighbours. The preliminary results show a different situation among dialects. In the sub-dialects of the Middle dialect, which is closest to Standard Latvian, the borderline between sub-dialect and standard language has almost disappeared, since the informants practically do not feel any difference between them. In the Livonianized dialect, there are several features that are still more or less present in the speech of all generations – generalization of masculine gender, reduction of word endings, etc. However, in this dialect, too, the language used by younger speakers is gradually losing the dialectal features. The situation differs in various sub-dialect groups of High Latvian dialect. The Selonian sub-dialects spoken in Zemgale show traces of dialectal features (syllable tones, irregular vowel shifts, etc.); they are found mainly in the speech of older generation. The Latgalian sub-dialects in Vidzeme are mainly spoken by older respondents and usually among family members; while in public spaces the sub-dialects practically cannot be heard. However, many dialectal features have been retained in the speech of middle and even younger generations. The most stable are the sub-dialects spoken in Latgale because of their use not only in everyday speech but also in cultural activities. The presence of the Latgalian written language, too, helps to maintain local sub-dialects; it is also used in Roman Catholic church services in Latgale. In Latgale, the sub-dialects are spoken by all generations. However, the younger people sometimes use the standard language to communicate among themselves. This study provides new facts and might be the basis for further research. It might allow to predict the development of native language and its dialects as an important component of national and local identity respectively. Comparative analysis of material acquired at different periods allows us to conclude which dialectal features are more viable and which are more likely to change and disappear.
Choć na Łotwie wciąż stosunkowo dobrze zachowały się historyczne dialekty lokalne, nie można już obecnie mówić o dialektach i gwarach w tradycyjnym znaczeniu. Zmiany granic administracyjnych sprawiły bowiem, że tradycyjne gwary ulegają dziś zatarciu i stopniowo zanikają. Znacząco zmieniło się zwłaszcza usytuowanie strefy styku dialektów środkowego i górnołotewskiego; granica zasięgu tego ostatniego przesunęła się na wschód. Kwestiom tym poświęcono projekt „Dialekty łotewskie w XXI wieku: aspekt socjolingwistyczny”, w ramach którego od 2013 r. badana jest sytuacja socjolingwistyczna gwar na współczesnej Łotwie. Analizowane są przynajmniej trzy gwary w obrębie każdego z dialektów. Pojęcie granicy ma jednak zastosowanie do opisu innych aspektów badań dialektologicznych. Można na przykład mówić o granicy między zachowaniem cech dialektów a wpływami języka literackiego, jak również o granicach podtrzymywania cech gwarowych w mowie użytkowników należących do różnych grup wiekowych. Badaniu poddano także kwestię używania gwar w centralnych i peryferyjnych częściach rejonu ich występowania. Wstępne wyniki sugerują, że ludzie mieszkający dalej od centrum używają gwary częściej – zwłaszcza w komunikacji z członkami rodziny (w tym z młodszego pokolenia), z krewnymi i z sąsiadami. Wstępne wyniki badań wskazują także na zróżnicowaną sytuację poszczególnych dialektów. Na obszarze występowania gwar dialektu środkowego, najbliższego literackiej łotewszczyźnie, niemal zanikło rozgraniczenie między gwarami a językiem literackim, skoro różnicy takiej nie odczuwają sami informatorzy. W dialekcie liwońskim występuje kilka cech dialektalnych, obecnych jeszcze w większym lub mniejszym stopniu w mowie wszystkich pokoleń, jak uogólnienie rodzaju męskiego czy redukcja wygłosu. Jednakże i tutaj język, którym posługują się młodsi użytkownicy, stopniowo traci cechy dialektalne. Inna sytuacja panuje w grupach gwarowych dialektu górnołotewskiego. Gwary selońskie z Semigalii wykazują ślady cech dialektalnych (tonalność sylab, nieregularne przesunięcia samogłosek itd.); występują one przede wszystkim w mowie starszego pokolenia. Gwarami łatgalskimi z Widzeme posługują się z kolei głównie starsi respondenci, zwykle w gronie najbliższej rodziny; gwar tych praktycznie nie słyszy się natomiast w przestrzeni publicznej. Wiele cech dialektalnych zachowało się tu jednak także w mowie średniego, a nawet młodszego pokolenia. Najstabilniejsze okazały się gwary Łatgalii, co wiąże się z ich użyciem nie tylko w mowie codziennej, lecz również w działalności kulturalnej. Zachowaniu gwar sprzyja także istnienie łatgalskiego języka pisanego, jak również używanie miejscowego języka podczas nabożeństw Kościoła katolickiego. Wszystko to sprawia, że w Łatgalii gwarami posługują się przedstawiciele wszystkich pokoleń. Jednakże i tutaj ludzie młodsi niekiedy komunikują się między sobą w języku literackim. Studium to jest prezentacją nowych danych i jako takie może stanowić podstawę dalszych badań. Badania takie mogłyby umożliwić prognozowanie tego, jak rozwijać się będą język łotewski oraz jego dialekty jako ważne składniki odpowiednio narodowej i lokalnej tożsamości Łotyszy. Analiza porównawcza materiałów zebranych w różnych okresach pozwala na wyciąganie wniosków co do tego, które cechy dialektalne wykazują większą żywotność, które zaś prawdopodobnie ulegną zmianie lub zanikowi.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2015, 39; 1-13
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Nazwy metod, narzędzi i urządzeń do połowu ryb w gwarach kujawskich
Names of methods, tools and devices for catching fish in Kuyavia dialects

Autorzy:

Paluszak-Bronka, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26850469.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Tematy:

Kuyavia dialects
vocabulary
fishing
gwary kujawskie
słownictwo
rybołówstwo

Opis:

Przedmiotem badań są notowane w gwarach kujawskich nazwy metod, narzędzi i urządzeń wraz z ich częściami składowymi służącymi do połowu ryb. Materiał badawczy pochodzi ze Słownika gwary i kultury Kujaw, słowniczka gwary ślesińskiej Witolda Prackiego oraz opracowań etnograficznych. Celem analizy jest opis znaczeń i motywacji słowotwórczych wspomnianych nazw. Ich przegląd pokazuje, że dominują określenia rodzime, charakteryzujące się obecnością wielu form dawnych. Niektóre z nich mają proweniencję gwarową. Wśród nazw dominują nazwy narzędzi czerpakowatych i sieci skrzelowych.
The research revolves around the names of methods, tools and devices recorded in Kuyavia dialects along with their components used for catching fish. The research material comes from the Dictionary of the dialect and culture of Kuyavia [Słownika gwary i kultury Kujaw], Witold Pracki’s glossary of the Ślesin dialect and ethnographic studies. The aim of the analysis is semantic and genetic characterization of the mentioned names. Their review shows that native terms dominate, characterized by the presence of many ancient forms. Some of them have a dialect provenance. Among the names, the words of fishing scoops and drifting netsprevail.

Źródło:

Gwary Dziś; 2023, 16; 131-144
1898-9276

Pojawia się w:

Gwary Dziś

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Frazeologizmy w gawędach Dominika Kuziniewicza
Phraseologismsin the tales of Dominik Kuziniewicz

Autorzy:

Dwilewicz, Barbara

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/40246919.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

stylistics
phraseological innovations
Polish dialects in Lithuania
tale

Opis:

The subject of considerations presented in this article is phraseological units appearing in Dominik Kuziniewicz’s tales. The research material was selected from two of his books: Kochaninkie, patrzajciesami (1989) and Żeby gembulka była uśmiechnięta (2007).The overwhelming majority of the phraseological relationships used by the storyteller is colloquial, which was dictated by the topics discussed in the texts that relate to various situations occuring in everyday life. The research shows that only a small group of phraseologies was used in the canonical form, while the absolute majority of phraseological units appear in a modified form. Their various transformations were largely favored by the stylization of the Polish dialects used in Lithuania. As a result of such an operation, in many phraseologisms (with original lexics), Polish grammatical forms were replaced by forms characteristic to these language varieties. Much more often, the author changes the lexical composition of phraseologisms, using various procedures, such as replacing the lexical component of phraseology, supplementing phraseology with new components and using phraseological calque of East Slavic languages.

Źródło:

Białostockie Archiwum Językowe; 2022, 22; 47-59
1641-6961

Pojawia się w:

Białostockie Archiwum Językowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Ortografia i pisownia w ankietach Georga Wenkera do Niemieckiego atlasu językowego z obszaru środkowych Mazur
The orthography and spelling in Georg Wenker’s questionnaires for the German Language Atlas of Central Masuria.

Autorzy:

Rembiszewska, Dorota Krystyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26850452.pdf

Data publikacji:

2022-12-22

Wydawca:

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk

Tematy:

linguistic geography
Masurian dialects
Polish dialects
19th-century Polish orthography
geografia lingwistyczna
gwary mazurskie
dialekty polskie
XIX-wieczna ortografia polska

Opis:

W artykule omówiono zagadnienia ortograficzne i pisowniowe w ankietach do Niemieckiego atlasu językowego zapisanych w latach 80. XIX w. w części środkowej i wschodniej współczesnych Mazur – regionu położonego w północno-wschodniej części Polski. Ankiety zawierają tłumaczenia 40 zdań niemieckich (ułożonych przez bibliotekarza z Marburga Georga Wenkera) na miejscową gwarę. W odniesieniu do pisowni i ortografii w analizowanym materiale uwzględniono m.in. występowanie kreskowanego é, np. lepiéj, Śniég, używanie j na oznaczenie g, np. inaczeg, jagka, nag więczey, w tym jako rezultat asynchronicznej wymowy spółgłosek wargowych miękkich, np. c’ezegenc’, dschischag, dzegenc ‘dziewięć’. Zwrócono uwagę na znaczną różnorodność zapisów samogłoski y, np. y,᷆ ӳ, ỳ, ÿ, ў. Odnotowano przykłady zapisów na sposób niemiecki, np. zapisy z zamiast c: zale zarno ‘całe czarno’, uzuł ‘najwięcej się uczył’; tz zamiast c: motzno, umentzone. Omówione ankiety wyraźnie wskazują na utrzymanie się dawnych polskich tradycji pisowniowych, a z drugiej strony uwidacznia się wpływ ortografii niemieckiej.
The article discusses the orthography and spelling in questionnaires for the German Language Atlas written in the 1880s in the central and eastern parts of contemporary Masuria, a region in the north-east of Poland. The questionnaires contain translations of 40 German sentences (compiled by Georg Wenker, a librarian from Marburg) into the local dialect. With regard to the spelling and orthography, the material analysed takes into account, among other things, the occurrence of é, e.g. lepiéj, Śniég, the use of j to denote g, e.g. inaczeg, jagka, nag więczey, also as a result of asynchronous pronunciation of soft labial consonants, e.g. c’ezegenc’, dschischag, dzegenc ‘dziewięć’. The text highlights the wide variety of renditions in writing of the y vowel, e.g. y᷆, ӳ, ỳ, ÿ, ў. Examples are provided of German-related spelling, e.g. with the use of z instead of c: zalezarno ‘całe czarno’, uzuł ‘najwięcej się uczył’; tz instead of c: motzno, umentzone. The questionnaires under discussion clearly show the persistence of old Polish spelling traditions, while on the other hand they indicate the influence of German orthography.

Źródło:

Gwary Dziś; 2022, 15; 93-100
1898-9276

Pojawia się w:

Gwary Dziś

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Patterns of dative case with meanings of ‘give’ and ‘do someone good’ in the Bulgarian dialects

Autorzy:

Kocheva, Ana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/26731727.pdf

Data publikacji:

2023-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

cases
dative case
Bulgarian dialects
przypadki
celownik
dialekty bułgarskie

Opis:

In Bulgarian dialects across the linguistic continuum, relict (residual) forms of the nominal declension continue to function, which is one of the most essential features of the Old Bulgarian morphosyntax. Nowadays, grammatical cases allow us to assume that there are a number of Bulgarian dialects that have preserved fragments of old grammatical systems. The methodology of the study was chosen at the model level and limited to one particular pattern of the dative case. This is the pattern of the dative case for purpose as an indirect object in verbs meaning 'give' and 'do someone good'. The patterns are mainly two types: adverbial and adnominal. They are found primarily in the southeastern and southwestern Bulgarian dialects, which are the most archaic, but examples of their spread to the northwest are also given.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 151-159
2083-1765

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Deadiektywne osobowe nomina subiecti z formantem słowotworczym -ač w gwarach białoruskich okolic Narewki na Białostocczyźnie
Deadiektywne personal nomina subiecti with a formant-ač in Belarusian dialects in Narewka area of the Bialystok region
Отприлагательные личные nomina subiecti со словообразовательным формантом -ач в белорусских говорах окрестностей Наревки в Белостокском регионе

Autorzy:

Sajewicz, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1953563.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

gwary białoruskie
deadiectiva
nomina subiecti
formant-ač
Belarusian dialects

Opis:

В настоящей статье излагаются результаты анализа отприлагательных личных nomina subiecti со словообразовательным формантом -ач в белорусских говорах окрестностей Иаревки в белостокском регионе (Польша). Материальную базу исследования составляют отприлагательные личные названия субъектов признаков с формантом -ач, собранные автором в 10 деревнях, расположенных на территории гмины Наревка. В этих деревнях проживает в подавляющем большинстве население православного вероисповедования, пользующееся в повседневной жизни белорусскими говорами. Воздействие на местные говоры соседних украинских говоров незначительно, гораздо большее влияние оказывает на них польский литературный язык. В настоящее время православное население исследуемой территории свободно владеет польским языком. Этот язык используется ими прежде всего в контактах с местными поляками, служащими и жителями городов. Основной целью проведённого словообразовательного анализа было установление полного инвентаря дериватов (наименований лиц), составляющих в исследованных говорах словообразовательный тип отприлагательных названий носителей признаков. Кроме этого, много внимания уделялось характеристике мотивирующих основ, определению продуктивности исследованного словообразовательного типа, а также семантической и морфонологической характеристике дериватов. До сих пор словообразованию существительных в белорусских говорах на территории белостокского региона диалектологи уделяли мало внимания. Проведённый автором настоящей статьи словообразовательный анализ личных названий субъектов [Sajewicz 2002], функционирующих в периферийных белорусских говорах верхнего течения реки Нарев в белостокском регионе, является по сути дела первым комплексным исследованием одной из словообразовательных категорий и продолжением, в более узком масштабе, тех исследованиий, которые на территории Белоруссии проводились П.В. Стецко и другими белорусскими исследователями.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 161-176
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Word-Final Obstruent Devoicing in Maltese: Inherited, Internal Development or Contact-Induced?

Autorzy:

Avram, Andrei A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2016184.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu

Tematy:

Maltese
contact linguistics
obstruents
sound change
devoicing
Maltese dialects

Opis:

Maltese is a peripheral dialect of Arabic heavily influenced by Sicilian and Italian (see e.g. Krier 1976). Maltese is believed by some to be an offshoot of Sicilian Arabic, but this is subject to debate in the literature (see Isserlin 1977; Brincat 1995; Agius 1996; La Rosa 2014; Avram forthcoming). A characteristic of Maltese phonology is the devoicing of obstruents in word-final position (Cohen 1966; Borg 1975, 1997b). The present paper looks into the possible origins of this phonological rule, i.e. whether it may have been inherited from Sicilian Arabic, whether it is the outcome of an internal development or whether it is a change triggered by contact with Sicilian and Italian. The evidence examined includes transcriptions of personal names and place-names in Greek and Latin documents (see e.g. Cusa 1868; Caracausi 1983; Avram 2012, 2016, forthcoming), the earliest texts in Maltese, and early Arabic loanwords in Sicilian (De Gregorio & Seybold 1903). Also discussed are insights provided by research on language contacts (see e.g. Thomason & Kaufman 1988) and on second language phonology (see e.g. Flege & Davidian 1984; Fullana & Mora 2009). It is suggested that, as in other peripheral dialects of Arabic, word-final obstruent devoicing in Maltese is a contact-induced change.

Źródło:

Academic Journal of Modern Philology; 2017, 6; 23-37
2299-7164
2353-3218

Pojawia się w:

Academic Journal of Modern Philology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Nazwy odzieży w Wójtowicach na Podolu na tle określeń w wybranych gwarach polskich na Ukrainie
Garment Names in Wojtowce in Podolia in Comparison with other Polish Dialects in Ukraine

Autorzy:

Cherniak, Viktoriia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2032711.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

garment names
Polish dialects
linguistic contacts
borrowings
common words

Źródło:

Slavia Orientalis; 2017, LXVI, 4; 687-708
0037-6744

Pojawia się w:

Slavia Orientalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Interferencje składniowe w gwarach wyspowych (na przykładzie rosyjskiej gwary staroobrzędowców z regionu suwalsko-augustowskiego i polskiej gwary mieszkańców Wierszyny na Syberii)

Autorzy:

Paśko-Koneczniak, Dorota Angelika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678827.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Old Believers
Vershina
syntactic interference
isolated dialects
calque
bilingualism

Opis:

Syntactic interferences in isolated dialects (on the basis of the Russian dialect of the Suwałki–Augustów region Old Believers and the Polish dialect of the inhabitants of Vershina in Siberia)The aim of the article is to discuss Polish syntactic interferences in the Russian dialect used by the Old Believers and, by analogy, Russian interferences in the Polish dialect of the inhabitants of Vershina. The dialects of the Old Believers living in the Suwałki-Augustów region and the inhabitants of Vershina are island dialects and are subject to the interferences caused by the languages surrounding them, especially on lexical and syntactic levels. In both dialects, in the case of syntactic interferences, we can observe loan translations of many structures, for instance, changes in terms of government, the ways of expressing age, structures with such cardinal numbers as one, two, three and four, the ways of expressing nominal predicates and the temporal relation signifying frequency and repeatability. Such structures do not contribute towards enriching the lexicon of the dialects with new lexemes, yet they indicate the dynamics of changes in them. Interferencje składniowe w gwarach wyspowych (na przykładzie rosyjskiej gwary staroobrzędowców z regionu suwalsko-augustowskiego i polskiej gwary mieszkańców Wierszyny na Syberii)Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie polskich interferencji składniowych w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców i analogicznych rosyjskich interferencji w polskiej gwarze wierszynian. Rosyjska gwara staroobrzędowców z regionu suwalsko-augustowskiego i polska gwara mieszkańców Wierszyny na Syberii są gwarami wyspowymi i podlegają interferencji ze strony języków otoczenia szczególnie na poziomie leksykalnym i składniowym. W gwarach staroobrzędowców i mieszkańców Wierszyny w przypadku interferencji składniowych możemy zauważyć kalkowanie wielu struktur, np. zmiany w zakresie związku rządu, wyrażanie wieku, konstrukcje z liczebnikami głównymi "dwa", "trzy" i "cztery", wyrażanie orzeczenia imiennego, wyrażanie relacji czasowej oznaczającej częstotliwość i powtarzalność. Konstrukcje te nie przyczyniają się do wzbogacenia zasobu leksykalnego gwar o nowe leksemy, ale wskazują na dynamikę zmian w badanych gwarach.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2015, 50
2392-2435
0081-7090

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Artykuł wycofany [Retracted article]: Słowiński comparativus jako paralela dla rekonstruowanych zjawisk przedhistorycznych

Autorzy:

Szeptyński, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678857.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

comparative suffix
intransitive change-of-state verb
Kashubian dialects

Opis:

This is a retracted article, whose corrected version, bearing the same title, is avalaible under the DOI: https://doi.org/10.11649/sfps.2235. The correction was introduced at the request of the Author.The Slovincian Comparative as a Parallel for Reconstructed Prehistoric PhenomenaThis article deals with an innovative type of comparatives in Slovincian (Kashubian) (cf., e.g. gąstńei̯šï ‘thicker’ ← gąstï ‘thick’, as opposed to the inherited forms gąstšï, gąscei̯šï). The -ń- extension of the formative originates from intransitive change-of-state verbs of the type gąstńec ‘to become thick(er)’ ← gąstï. This phenomenon reflects a more general tendency in the development of Slavic and Indo-European languages. The significance of the Slovincian material is that it provides synchronic evidence from the first half of the twentieth century. To jest wycofany artykuł, którego poprawiona wersja o tym samym tytule jest dostępna pod następującym numerem DOI: https://doi.org/10.11649/sfps.2235. Korekty artykułu dokonano na prośbę Autora.Słowiński comparativus jako paralela dla rekonstruowanych zjawisk przedhistorycznychNiniejszy artykuł dotyczy pewnego innowacyjnego typu comparatiwów w słowińskim (kaszubskim) (por. np. gąstńei̯šï ‘gęstszy’ ← gąstï ‘gęsty’ wobec odziedziczonych gąstšï, gąscei̯šï). Rozszerzenie -ń- w wykładniku wywodzi się z nieprzechodnich czasowników zmiany stanu typu gąstńec ‘gęstnieć’ ← gąstï. Zjawisko to odzwierciedla ogólniejszą tendencję w rozwoju języków słowiańskich i indoeuropejskich. Znaczenie materiału słowińskiego polega na możliwości potwierdzenia procesu na poziomie synchronicznym w pierwszej połowie XX wieku.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Gwara mówiona w pismach o charakterze oficjalnym (na przykładzie korespondencji do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Zakliczynie)
Spoken local dialect in official papers (on the example of papers submitted to the Local Social Welfare Centre in Zakliczyn)

Autorzy:

Piechnik, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/594338.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Zakliczyn
gwary pasa pogórskiego
dialekt małopolski
gwara w tekście
local dialects of the highlands
a Lesser Poland dialect
local dialects in texts

Opis:

Artykuł dotyczy wpływu gwary (czyli języka mówionego) na kształt językowy pism kierowanych przez mieszkańców Pogórza Ciężkowicko-Rożnowskiego do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (GOPS) w Z akliczynie, w powiecie tarnowskim, w latach 2006–2014. Analizie poddano 248 tekstów. Pochodzą one zwykle od słabo wykształconych osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, zajmujących się wyłącznie rolnictwem – więc od grupy, u której można się spodziewać stosunkowo dobrze zachowanej gwary. Cechy gwarowe, odnotowane jedynie w 10% pism, wskazują na brak wystarczających kompetencji językowych i komunikacyjnych, które pozwoliłyby piszącym na przełączenie kodu. Teksty utrwalają gwarowe cechy fonetyczne (zwłaszcza wokaliczne), a także morfologiczne (szczególnie słowotwórcze) oraz leksykalizmy, których dialektalna proweniencja nie jest uświadamiana.
The article discusses the influence of a local dialect (i.e. spoken language) on the linguistic shape of papers submitted by the inhabitants of the Highlands of Ciężkowice-Rożnów to the Local Social Welfare Centre (GOPS) in Zakliczyn, in the Tarnów district, from 2006 to 2014. 248 texts have been analysed. Most of them were written by poorly educated people in a difficult financial situation, who only deal with farming – i.e. by the group of people whose knowledge of a local dialect is expected to be relatively good. Local dialect features, detected in only 10% of the papers, indicate the lack of sufficient language and communication skills that would make it possible for the authors to switch the code. The texts reflect local dialect phonetic features (especially vocalic ones), morphological features (especially those related to word-formation), as well as lexical units whose dialectal origin is not realized.

Źródło:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 175-184
0076-0390

Pojawia się w:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

НЕКОТОРЫЕ ОСОБЕННОСТИ ЯЗЫКОВОЙ ЛИЧНОСТИ СТАРООБРЯДЦА
Some Aspects of the Old Believers’ Linguistic Identity

Autorzy:

Tokarewicz, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/444770.pdf

Data publikacji:

2013-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Old Believers
Old Believers’ dialects
linguistic identity
communicative identity

Opis:

The article provides description of the Old Believers’ linguistic identity. We have chosen a person – a member of the Masurian Old Believers’ bespopovtsy community from Galkovo. In a study of verbal-semantic level of linguistic identity we found lexical dialects, which are typical for Masurian Old Believers, but we also noticed the genre aspect of her speech, motivational parameter and sphere of values which is one of the aspects of an Old Believers’ linguistic identity.

Źródło:

Acta Neophilologica; 2013, XV/1; 217-225
1509-1619

Pojawia się w:

Acta Neophilologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce