Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "dialect vocabulary" wg kryterium: Temat


Tytuł:
«Дочку в колыбельку, приданое в коробейку»: название приданого в севернорусских говорах
«Daughter in a cradle, the dowry in a small box»: names for the dowry in the North Russia dialects
Autorzy:
Крылова, Ольга Николаевна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008035.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
North Russian dialects
dialect vocabulary
wedding
dowry
севернорусские говоры
диалектная лексика
свадьба
приданое
Opis:
В статье рассматривается один элементов свадебного ритуала – приданое и все, что с ним связано (процесс, время его приготовления, наименование лиц, перевозивших его). Выделены признаки, которые легли в основу наименований приданого. Наибольшее количество номинаций связано с его дарением (дар, дары, даровье, дарьё, задарье, вздарье); с одеждой и постелью, как части приданого (справа, свита, лопоть, лотонье, платно, место, перина); с коробом, в котором оно перевозилось (коробейка, коробья, кладовица, кошева).
The article examines one element of the wedding ritual: the dowry and everything related to it (the process, the time of preparation, the names of the individuals transporting it). The author has highlighted the features at the basis of the names of the dowry. The largest number of nominations are associated with its donation (dar, dary, darov’ye, dar’yo, zadar’ye, vzdar’ye); with clothes and bedding as part of a dowry (sprava, svita, lopot’, loton’ye, platno, mesto, perina) and with the box in which it was transported (korobeyka, korob’ya, kladovitsa, kosheva).
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 179-190
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
About synonymy in dialects in the context of the general Polish language
W sprawie synonimii w gwarach – na tle polszczyzny ogólnej
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007922.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialect
idiolectal nature of vocabulary in dialects
vocabulary in dialects
synonymy in dialects
gwara
idiolektalność leksyki gwar
leksyka gwar
synonimia w gwarach
Opis:
This article presents the issue of synonymy in dialects. The phenomenon is viewed in a context of contemporary dialectal lexicographic descriptions and the abounding material excerpted from a corpus of a dialect spoken in a single village in Wielkopolska (Bukówiec Górny, Leszno county). If we agree that synonymy is a stylistic phenomenon, c h o i c e gains in importance as the prerequisite for a synonymic relation. The presented analyses indicate that a proper synonymic relation in dialects occurs only on the level of idiolects.
W artykule podejmowany jest problem funkcjonowania w gwarach synonimii. Zjawisko to rozpatrywane jest zarówno w kontekście współczesnych dialektalnych opisów leksykograficznych, jak i bogatego materiału wyekscerpowanego z korpusu gwary jednej wsi wielkopolskiej (Bukówiec Górny, pow. Leszno). Uznając synonimię za zjawisko stylistyczne, przyjmuje istotne znaczenie w y b o r u jako podstawowego warunku zaistnienie relacji synonimicznej. Przedstawione wyniki analiz wykazują, że o właściwej relacji synonimicznej w gwarach można mówić jedynie na poziomie idiolektalnym.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 215-226
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Podlasianie byli niepobożni? O leksyce religijnej w słowniczkach gwarowych z obszaru Polski Północno-Wschodniej
Were inhabitants of Podlasie pious? About religious vocabulary in dialect dictionaries from the territory of Northern – Eastern Poland Abstract
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626567.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
słownictwo religijne w słownikach gwarowych
słowniki gwarowe z obszaru Polski Północno-Wschodniej
the religious vocabulary in the Polish dialect dictionaries
the dialect dictionaries from the territory of Northen-Estern Poland
Opis:
The article discusses vocabulary connected with professed religion coming from Polish dialect dictionaries from the territory of Northern – Eastern Poland (since 19th century until the end of 20th century). Analysis of word collection from the discussed sources shows little representation of words belonging to this topic area and their choice was rather random. Undoubtedly religion (Catholic, Orthodox and Judaic) was an important part of life among inhabitants of Podlasie. It was such an intimate and tame sphere that it did not need to be specially preserved or protected from forgetting. The fact that the dictionaries included so few words of religious meaning may confirm commonness of reception of this lexis. Besides, the religious vocabulary and phraseology is not a collection precisely isolated from other semantic areas and it connects with language usages which do not apply to take part in the sacred only. However, even such a small register of confessional vocabulary in the discussed dictionaries is an interesting evidence of how particular authors perceive reality and the past of a local language. It does not fully reflect the facts.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 309-316
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Der Einfluss der deutschen Entlehnungen aus dem Bereich der Mode auf den oberschlesischen Dialekt
The influence of German borrowings from the field of fashion on the Upper Silesian dialect
Autorzy:
Tomecka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16481077.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
German loanwords
the Upper Silesian dialect
fashion vocabulary
adaptation of borrowings
Opis:
The entire Upper Silesian dialect is based on the Polish language system, and all elements from German are treated as borrowings. The main aim of the research was to focus on the issue of German loanwords in the field of clothing vocabulary that appear in the Upper Silesian dialect and which are listed in the “Dictionary of Silesian dialect” by Barbara and Adam Podgórski. The question of the assimilation of these borrowings was analysed on three levels: morphological, graphic and semantic.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2022, 16; 81-90
2449-6820
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gwarowe nazwy wyrobów ze świniobicia w języku mieszkańców kilku wsi rejonu mościskiego
Dialectal names of meat products prepared after pig slaughter used by inhabitants of several Polish villages in Mościska region
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39783315.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish local dialect in the Lviv region
generational diversity
vocabulary
the names of meat dishes
culinary terms
semantic motivation
pig slaughter
Opis:
The subject of the article is the dialectal names of products prepared after pig slaughter presented against the background of the language spoken by Poles in the south-eastern borderlands. My analyses revolve around the dynamics of change to food names. The aim of the article is to present a selected group of lexemes attributed to one of the subfields of dialectal culinary vocabulary, to draw attention to the meaning of names, their origin and motivation (partly also to the formal shape), as well as to discuss the nomination mechanisms. The research is based on own field materials collected in this area.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2023, 80/1; 91-102
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyfikacja słownictwa z zakresu pola WYPOSAŻENIE I WYSTRÓJ WNĘTRZ
Classification of vocabulary in the semantic and thematic field EQUIPMENT AND INTERIOR DESIGN.
Autorzy:
Zagłoba, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854356.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
equipment
decor
vocabulary
classification
Poddębice district
dialect
language of rural residents
wyposażenie
wystrój
leksyka
klasyfikacja
powiat poddębicki
gwara
język mieszkańców wsi
Opis:
Artykuł przedstawia podział słownictwa z zakresu pola semantyczno-tematycznego WYPOSAŻENIE I WYSTRÓJ WNĘTRZ. We wstępie autorka odnosi się do klasyfikacji innych badaczy (Andrzeja Markowskiego, Barbary Batko-Tokarz, a także Anny Piotrowicz i Małgorzaty Witaszek-Samborskiej), a następnie prezentuje własną propozycję podziału na podpola. Poszczególne podpola zobrazowane są przykładowymi leksemami zgromadzonymi na terenie powiatu poddębickiego.
The article presents a classification of vocabulary in the semantic-thematic field EQUIPMENT AND INTERIOR DESIGN. In the introduction, the author refers to the classifications suggested by other researchers (Andrzej Markowski, Barbara Batko-Tokarz and Anna Piotrowicz, Małgorzata Witaszek-Samborska) and then presents her own suggestion of a division into subfields. The individual subfields are illustrated with exemplary lexemes collected in Poddębice district.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 209-218
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lakońskie nazwy palmy daktylowej i gałęzi palmowej
Laconian Names for Date Palm and Palm Leaf
Autorzy:
Kaczyńska, Elwira
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787917.pdf
Data publikacji:
2021-04-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
greckie słownictwo
fitonimia
dialekt lakoński
Greek vocabulary
phytonymy
Laconian dialect
Opis:
W artykule omawia się dwie lakońskie glosy Hesychiosa oznaczające ‘daktylowca właściwego, czyli palmę daktylową (Phoenix dactylifera L.)’: βουάκραι· οἱ φοίνικες, ὑπὸ Λακώνων (HAL β-868) oraz σελίαρ· φοίνιξ (HAL σ-382), a także trzecią glosę o znaczeniu ‘gałąź palmy daktylowej’: σαρίρ· κλάδος φοίνικος, Λάκωνες (HAL σ-212). Lakoński wyraz βουάκρᾱ f. reprezentuje doryckie złożenie zawierające cząstkę βοῦ ‘duży, wielki, liczny’ oraz grecki apelatyw ἄκρᾱ (= joń. ἄκρη) f. ‘najwyższy punkt, szczyt, koniec’. Fitonim pierwotnie określał drzewo charakteryzujące się „wielkim szczytem”, jako że wielkie pierzaste gałęzie daktylowca tworzą imponującą koronę. Także dialektalny rzeczownik σελίαρ m. ‘palma daktylowa’ (< *σαλίαρ < lak. *σαλλίας < dor. *θαλλίας) wskazuje na obfitość gałęzi palmowych, por. gr. θαλία f. ‘obfitość’, θαλλίᾱ f. coll. ‘listowie, gałązki’, gr. θαλλός m. ‘gałązka’, coll. ‘świeże, zielone liście; młode pędy’, θαλλοί m. pl. ‘liście palmowe’. Hesychiosowy termin σαρίρ f. ‘gałąź palmowa’ powstał z późnolakońskiej formy *σαλίρ (< lak. *σαλλίς < dor. *θαλλίς) na skutek regresywnej dylacji dwóch spółgłosek płynnych.
The paper discusses two Hesychian glosses (of Laconian origin) denoting ‘date palm, Phoenix dactylifera L.’: βουάκραι· οἱ φοίνικες, ὑπὸ Λακώνων (HAL β-868) and σελίαρ· φοίνιξ (HAL σ-382), as well as the third gloss for ‘leaf of the date palm’: σαρίρ· κλάδος φοίνικος, Λάκωνες (HAL σ-212). The Laconian word βουάκρᾱ f. represents a Doric compound containing the element βοῦ ‘big, great, many’ and the Greek appellative ἄκρᾱ (= Ionic ἄκρη) f. ‘summit, top’. It means originally ‘(a tree) having a great summit’. Indeed, the long pinnate branches of the date palm form an impressive tree crown. Also the dialectal noun σελίαρ m. ‘date palm’ (< *σαλίαρ < Lac. *σαλλίας < Doric *θαλλίας) refers to an abundance of palm leaves, cf. Gk. θαλία f. ‘abundance’, θαλλία f. ‘foliage, leaf-buds or twigs’, θαλλός m. ‘young branch, shoot’, θαλλοί m. pl. ‘palm-leaves’. The Hesychian term σαρίρ f. ‘palm leaf’ derives from Late Laconian *σαλίρ (< Lac. *σαλλίς < Doric *θαλλίς) by a regressive assimilation of two liquids.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 3; 47-61
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy potraw z mięsa w języku mieszkańców kilku polskich wsi rejonu mościskiego
Names of meat dishes in the language of inhabitants of several Polish villages in Mościska region
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850438.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
Polish local dialect in the Lviv region
Polish-Ukrainian borderland
vocabulary
generational diversity
the names of meat dishes
polszczyzna południowokresowa
zróżnicowanie pokoleniowe
pogranicze polsko-ukraińskie
nazwy potraw z mięsa
Opis:
 Celem tego artykułu jest omówienie nazw potraw z mięsa w mowie Polaków na dawnych Kresach południowo-wschodnich. Przedmiotem moich badań jest nazewnictwo i charakterystyka pokoleniowa nazw lokalnych potraw przygotowywanych i spożywanych jako posiłki świąteczne – dania z mięsa przygotowywane na niedzielę, święta lub podczas świniobicia. Analizy koncentruję wokół dynamiki zmian w zakresie funkcjonowania nazw pożywienia.
The purpose of this article is to discuss the names of meat dishes in the speech of Poles in the south-eastern borderlands. The subject of my research is the nomenclature and generational characteristics of the names of local dishes prepared and eaten as festive meals – meat dishes prepared on Sundays, holidays or during pig slaughter. My analyses revolve around the dynamics of change in the functioning of food names.
Źródło:
Gwary Dziś; 2022, 15; 173-182
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zapożyczeniach polskich w słownictwie gwar okolic Moskwy
On Polish loanwords in the dialects of the Moscow area
Autorzy:
Wójtowicz, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594092.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
rosyjskie słownictwo gwarowe
zapożyczenia polskie w rosyjskim
gwary moskiewskie
Russian dialect vocabulary
Polish loanwords in Russian
Moscow dialects
Opis:
Autor analizuje 35 wyrazów zapożyczonych z języka polskiego do gwar okolic Moskwy. Większość z nich została przejęta z języka polskiego przez rosyjski język literacki w XVII–XVIII wieku, a następnie dostała się do gwar. Część zapożyczeń weszła do gwar moskiewskich z języka polskiego przez sąsiednie gwary zachodnie i południowe. W porównaniu z zapożyczeniami w innych gwarach rosyjskich wpływ języka polskiego na gwary moskiewskie był niewielki.
The author analyses 35 words borrowed from Polish in the dialects of the Moscow area. The majority were borrowed from Polish by the Russian literary language of the 17th–18th centuries and subsequently entered the dialects. Some of the borrowings were adopted from the neighbouring Western and Southern dialects. In comparison to the borrowings of other Russian dialects, the influence of the Polish language on the Moscow dialects was insignificant.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 553-564
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the role of etymology in dialect lexicography
О роли этимологии в диалектной лексикографии
Autorzy:
Варбот, Жанна Ж.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084471.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
etymology
dialect vocabulary
etymology in methods of dialect lexicography
Opis:
Connection of etymology and dialect lexicography is bilateral: progress of etymological investigations leads to the analysis of dialectal vocabulary, and composition of the dictionary of many / all dialects of some language requires standardization of initial records. Standardization presupposes removal of specific dialectal structural / phonetic modifications and consideration of the history of language. So, the attraction to etymological analysis of dialect words is useful and even inevitable. The author offers possible solutions of these methodological problems.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 251-257
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis gwary wsi Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski. Cz. III. Słownictwo
Description of the Dialect in the Village Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski. Part Three: Vocabulary
Autorzy:
Malec, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953856.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura a rozwój słownictwa
archaiczna warstwa słownictwa
semantyczne kręgi słownictwa
wpływy obce
życie wyrazów
kultura języka w gwarze
culture and the development of vocabulary
archaic stratum of vocabulary
semantic circle of vocabulary
foreign influences
life of words
the culture of the language in the dialect
Opis:
The paper outlines the dialect in the village Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski, against the background of the Polish-Russian border. The vocabulary presented here belongs to the oldest part of the dialect. Various semantic circles of this vocabulary have been listed here: tilling of the land, breeding, culinary art, appelative names of people derived from their traits, vocabulary from religion, and children’s vocabulary. The paper has also discussed the foreign influences, especially Russian, also from the Yiddish, English, French, German, Turkish-Tartar, and Hungarian. Attention has been focused on the problem of words’ disappearance, the culture of the language in a dialect milieu. In relation with rapid social changes that cause the dialect in its traditional form die, the paper may be, in a sense, a document of the ancient state of the dialect. At the moment, it undergoes violent changes in relation with civilisation and social changes in the village. There appears a new heterogeneous shape of the language of the village whose users are, above all, young people and of middle-aged generation. They remain under the influence of the Polish-wide language of the media, including people coming from outside.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 6; 99-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesjolekty jako źródło translacyjnych i kulturowych problemów tłumacza (na materiale Kolacji z zabójcą Aleksandry Marininej w tłumaczeniu Margarity Bartosik)
Professional dialect as a source of lexical and cultural problems of the interpreter (based Confluence of Circumstances by Alexandra Marinina and its Polish translation by Margarita Bartosik)
Autorzy:
Letka-Spychała, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481536.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
militsiya
novel
Alexandra Marinina
translation
lexical and vocabulary problems
professional dialect
Opis:
Professional dialect as a source of lexical and cultural problems of the interpreter is considered in the article. The author of the article analyses two groups of professional dialects: vocabulary connected with the militsiya rank structure and militsiya procedures in the best-selling Russian writer of criminal novels – Alexandra Marinina. Her first novel Confluence of Circumstances published in 1996 was material of the present analysis.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2017, 2, XXII; 117-124
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany językowo-kulturowe wsi na przykładzie ekspresywizmów określających dzieci
Linguistic-cultural changes in a rural area on the basis of expressions connected to children
Autorzy:
Piechnik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594012.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
słownictwo gwarowe
słownictwo ekspresywne
dialekt małopolski
dialectal vocabulary
expressional vocabulary
Małopolska dialect
Opis:
Artykuł zawiera wnioski z badania kwestionariuszowego dotyczącego ekspresywizmów stosowanych na określenie dzieci, przeprowadzonego w 2011 r. w Małopolsce wśród gimnazjalistów z trzech szkół, a następnie wśród najstarszych krewnych tych uczniów. W zebranym materiale (głównie u najstarszych respondentów) znajdują się leksemy gwarowe, odnoszące się do minionej kultury, związane z zakorzenionym na wsi systemem wartości oraz (głownie u młodzieży) elementy nowe, odzwierciedlające zjawiska i mody kultury masowej. Ekspresywizmy podawane przez najstarsze osoby krytycznie oceniają pochodzenie dziecka spoza związku małżeńskiego, negliż oraz zbytnią dbałość o urodę. W leksyce najstarszego pokolenia brakuje określeń wartościujących pozytywnie. Dla odróżnienia: w języku młodzieży pojawia się wiele nazwań czułych, pieszczotliwych, kwestie moralne nie są ostro oceniane, zaś eksponowanie walorów ciała spotyka się z aprobatą. Ponadto w nazwach ekspresywnych wymienianych przez młodzież widać silne wpływy języka angielskiego oraz współczesnej kultury popularnej.
The article presents the conclusions from the materiał gathered among students of three junior high schools and their eldest relatives. The research, in the form of a ąuestionnaire, was done in Małopolska County in 2011. The analysis of the data allows noticing that the eldest generation usually uses dialectical terms connected to values deeply-set in rural backgrounds for centuries. Meanwhile young peoples’s lexicon reflects modern popular culture. The dialectical expressions used by the eldest generation criticise illegitimate children, negligee and attaching importance to taking care of beauty. There is no positive assessment in their vocabulary as opposed to the language of the youth’s, who freąuently use words of endearment, approve exposing of a body and who are not as strict with morał values as elder people. Moreover, their language is rich in English terms and those of modern popular culture.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 227-236
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo kulinarne w chorwackich przysłowiach, porzekadłach, frazeologizmach, przyśpiewkach, formach żargonalnych i ludowych
Autorzy:
Słabińska, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645209.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
jargon form
proverb
saying
idiom
dialect vocabulary
Croatian cuisine
Opis:
Culinary lexis in Croatian proverbs, sayings, idioms, songs, and jargon and dialectal formsDishes and food products – the way they are made, their complexity, taste and appearance – are all part of culture and tradition that are created by people feasting at the table. While discussing various everyday issues, they also talk about food – they praise it, complain about it and criticize it. Eating meals with friends and family both in everyday situations and on special occasions creates a special mood. It creates an occasion for confessions, advice, jokes, memories and reflections about life. Various sayings and proverbs, which enrich the culture of a given country or region are brought to life on these occasions. Croatia is not an exception in this regard. Many proverbs and sayings connected with local culinary traditions exist in Croatian. Some of them are known widely throughout the country, others only in certain territories. Numerous proverbs are known throughout Croatia, albeit with a slightly changed imagery.The proverbs presented in my article are found in a dictionary by Josip Kekez, a renowned Croatian paremiologist. It is worth noting that they comprise selected material, which does not cover information present in internet dictionaries. Further in the paper I describe regional proverbs and songs, which are an important element presenting the diversity of Croatian dialects. Each Croatian phrase is accompanied by my Polish translation, which clarifies its meaning. Additionally, I quote other language variants like jargonisms and foreign lexis in culinary vocabulary with a view to present the extraordinary abundance and diversity of Croatian culinary lexis. Słownictwo kulinarne w chorwackich przysłowiach, porzekadłach, frazeologizmach, przyśpiewkach, formach żargonalnych i ludowychPotrawy i artykuły spożywcze, sposób ich sporządzania, złożoność, smak i wygląd są częścią kultury i tradycji, którą tworzą ludzie biesiadujący przy stole. Rozmawiając o różnych codziennych sprawach, mówią też o jedzeniu – chwalą, narzekają czy krytykują. Spożywanie posiłków w gronie rodziny, przyjaciół, zarówno w sytuacji codziennej, jak i uroczystej, tworzy specjalny nastrój. Nadarza się okazja do zwierzeń, porad, żartów, wspomnień i życiowych refleksji. Powstają różne powiedzenia, przysłowia, które wzbogacają kulturę danego kraju czy regionu. Nie inaczej jest w Chorwacji. W języku chorwackim istnieje wiele przysłów i porzekadeł związanych z lokalnymi tradycjami kulinarnymi. Część z nich jest powszechnie znana w całym kraju, niektóre tylko na wybranych obszarach. W całej Chorwacji znane są liczne przysłowia w formie nieco zmienionej w warstwie obrazowej.Zaprezentowane w niniejszym artykule przysłowia i porzekadła zaczerpnęłam ze zbioru Josipa Kekeza, uznanego paremiologa chorwackiego. Należy wziąć pod uwagę, iż jest to materiał wybrany, a w słownikach internetowych notowane są jeszcze inne formacje, których nie będę tu omawiać. Obok form chorwackich podaję w nawiasach polski ekwiwalent w tłumaczeniu własnym, oddający sens całej konstrukcji. W dalszej części opisuję przysłowia regionalne oraz przyśpiewki, które ilustrują różnorodność dialektów chorwackich. Przytaczam także obecne w chorwackiej leksyce kulinarnej inne formy językowe, jak żargonizmy i elementy zaczerpnięte z innych języków, aby ukazać jej niezwykłą różnorodność i bogactwo.
Źródło:
Adeptus; 2016, 8
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownictwo polskie w gwarach rosyjskich (na podstawie materiałów Словаря русских народных говоров)
Polish vocabulary in Russian dialects (based on the materials from the Dictionary of the Russian Folk Dialects).
Autorzy:
Ananiewa, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854198.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
Russian
Polish
dialect
vocabulary
borrowing
location
język rosyjski
język polski
gwara
słownictwo
pożyczka
lokalizacja
Opis:
Na podstawie materiałów pierwszych tomów Słownika rosyjskich gwar ludowych w artykule dokonano analizy rosyjskiego słownictwa gwarowego, które prawdopodobnie powstało na skutek oddziaływania języka polskiego. Główne uzasadnienie kwalifikacji rosyjkiego wyrazu gwarowego jako ewentualnej pożyczki z polszczyzny stanowi jego lokalizacja: Smoleńszczyzna, Litwa, Łotwa i niektóre inne regiony. Analizowane są poszczególne części mowy i klasy leksykalno-semantyczne wyrazów samodzielnych.
With reference to the materials of the first volumes of the Dictionary of the Russian Folk Dialects, the article analyses the vocabulary of Russian dialects which was probably originated by Polish words. The main principle behind qualifying a Russian dialectal word as a borrowing from Polish is its location: the region of Smolensk and its surroundings, the territories of Lithuania and Latvia and some other areas. Different parts of speech and lexical and semantic classes of independent words are considered.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 71-80
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies